m m m
mm
IH..1XU
DoorziUen
PUROL
'L'1i wn w,
SI
s
FEUILLETON
K i
m
Hl 'p# ":'A W
II -Él-ÉiM. M
m
jpl
SCHAAKRUBRIEK.
m mm m. m~
DAMRUBRIEK.
M M m m
mÉR
M. wk Wk wm
'ff mp
DE ROODE TSAAR.
........mêi. wéc^Wm.
mfi'Wê kW- k 'Wm'
X Wm X Mi
'Jzm
m.
*m mm
DINSDAG 10 JUNI 1930
|W
mii'
RADIO-PROGRAMMA
RADIO-BERICHTEN
O mé. Hkl #31
É2ff wm
wé.... WM iü
y //z//
mm Wm
m
mm wm h w,>%
»J;:: f méL
ÜP ÉP iS Si
'wak. W/M.
.mm, 'WkWé
'mm. wM. Wm
WM 'MM
WM -m.-
mt
'mki
'-i'An; ''$9 Wk.P
SCHEEPVAARTVERKEER IN
DEN NIEUWEN WATERWEG.
VÏSSCHERIJ.
S'
WOENSDAG 11 Juu..
Hulzen (1875 M., 160 K. H.) Uitsluitend
NCRV. uitzendingen. 8.159,30 Concert; 10,30
11,00 Ziekendienst; 1111,30 Gramofoonplaten;
11,3012,30 Harmoniumbespeling door M. F.
juriaanz; 12—12,15 Politieber.; 12,30t—2 J. Rich
ters viool, P de Vries fluit, mej. Ellen Sandow
piano en orgel; 2—2,45 Mevr. C. v. Ravenzwaay-
Mollenkamp alt, Joh. Lamen bas, H. Wesseling
viola, H. Brugman piano; 2.453,15 Voordracht;
3.154 Vervolg concert; 45 Kon. Marinekapei
te Den Helder; 56 Kinderuurtje; 66,30 laat
ste les Radio-techniek; 6,306.45 Gramofoon
platen; 6,457,15 Piano-recital door R. Ripha-
gen; 7,157,45 ir. J. Rodrigues de Miranda E. I.
„Hoe kan ik mijn radiotoestel tevens voor gra-
mofoon weergave geschikt maken?"; 7.458,00
Palitieber.; 8,0111 Uitzendavond. Sprekers.
Dubbel mannenkwartet Octavia, mej, AU le
Large piano, Chr. Radio-orkest; 10,OO' Persber.
Hilversum (298 M., na 6 uur 1071 M.,
resp. 1007 en 280 K. H.) 12—2 AVRO-kwintet:'
3 4 Naaicursus; 44.30 Voornaamste studie-
muziek voor piano, Egb. Veen en L. Schmidt;
55,30 Gramofoonplaten; 77,30 J. Wehrens:
Mei- en Pinkstergebruiken; 7,30—8 Gramofoon
platen; 8.308,45 Louis Davids voor de micro-
toon; 8,459,45 Omroeporkest, mevr. Greta
Stotijn-Molenaar zang; 9,45—10 Louis Davids;
10,00 Persber.; 10,10 Vervolg concert; 1112
Aansluiting Carlton Hotel.
Daventry (1554.4 M„ 193 K. H.) 11,05
Lezing; 12,20 Gramofoonplaten; 1,202,20 Or
kest; 2,202,50 Gramofoonplaten; 3,05ca Toe
spraken o.a. door den Prins van Wales; 4,20
Dansmuziek; 5,O'S Orgelspel door R. New; 5,35
Kinderuurtje; 6.20 Berichten; 6,35 Nieuwsber.;
7,00 Piano-duo's door E. Bartlett en R. Robert-'
son; 7,20 Lezingen; 8,05 VaudeviUe; 9.20
Nieuwsber; 9,45 Lezing; 10 Orkest; 11,20 Dans
muziek; 11,35—12,20 Dansmuziek,
P a r t) s („Radio-Paris" 1725 M., 174 K.H.)
12,502,20 Gramofoonplaten; 4.05 Kwintet- 8,20
„La Pompadoeur" van Leo Fall.
Langenberg (473 M„ 634 K. H.) 7,25—
7,50 Gramofoonplaten; 7.50—8,50 Orkest; 10.35—
11,20, 11,40 12,15 en 12,30 Gramofoonplaten;
1,25—2,50 Orkest fagot en piano; 5,50—6,50
Koor orkest en solisten; 8,30—9,10 Bezoek aan
het Pump-Kraftwerk te Herdecke; 9,20 De
Vroolijke Woensdag „Karusell". Daarna tot 12,20
orkest.
Kalundborg (1153 M., 260 K. H.. 3,50—
5,50 Orkest; 7,5011,50 Orkest en solisten,
Strijkkwartet.
Brussel (508.5 M„ 590 K. H.) 5.20 Dans
muziek; 6.50 Trio; 7,20 en 8,35 Gramofoonpla
ten; 8,50 Orkest.
Z e e s e n (1635 M„ 183,5 K. H.) 6.50—7,20
Berichten; 7,207,50 Gramofoonplaten; 10,35
12,20 Berichten; 12,201,15 Gramofoonplaten;
1,152,20 Berichten; 2,203,20 Gramofoonpla
ten; 3,204,20 Lezingen; 4,205,50 Concert;
5,508,20 Lezingen; 8,20 Beethoven-concert,
vocale en instrumentale solisten. Daarna tot
12,50 dansmuziek.
Redacteur: P. A. KOETSHEJD.
Beukelsiveg 51b, Rotterdam.
Verzoeke alle mededeelingen aan bovenstaand
adres te richten.
PROBLEEM No. 4321.
A. MESTROM en J. MAAS, Venlo.
Eerste plaatsing.
Mat in twee zetten.
Kortegolf-t wieling in
T sj echo-Slo w'akië
Het nieuwe kortegolfstation, dat te Pode-
fcrad in Tsjechoslowakye gebouwd wordt, zal
twee afzonderlijke zenders bevatten, d5e resp.
op 15 en 20 meter werken. Wanneer de ont
vangst op de eene golflengte minder goed is,
blijft nog altijd de kans, dat die op de andere
niet gestoord wordt.
Ook in Hongarije een tweelingstation
Meu meldt uit Hongarije, dat het nieuwe
groote omroepstation, dat te Boedapest wordt
opgericht, geschikt zal worden gemaakt om
twee programma's gelijktijdig uit te zenden.
Men heeft dezen maatregel genomen om alle
luisteraars in het land in staat te stellen min-
stens twee Hongaarsche programma's te be
luisteren.
Uitzending van den Duit-
schen Rijksdag.
De „Berliner Funkstunde", een der Duitsche
omroepvercenigingen, heeft van president
Loebe toestemming gekregen nu en dan toe
spraken uit den Rijksdag te mogen uitzenden.
Met de leden van den Rijksdag is men echter
nog niet tot overeenstemming gekomen. In
dien men geen toestemming kan krijgen om de
toespraken direct uit te zenden, wil men trach
ten deze op gramofoonplaten vast te leggen,
om ze op deze wijze later te kunnen uitzenden
Steeds meer stations in Rusland
Weer zullen drie nieuwe zenders met een
vermogen van 100 K.W. in Rusland worden
opgericht. Hierdoor zullen de onderlinge sto
ringen van de zenders ln dit land waarschijnlijk
nog ernstiger worden dan zy thans reeds zijn.
PROBLEEM No. 4322.
J. J. EBBEN, Helmond.
Eerste plaatsing.
Mat in drie zetten.
Oplossingen over zes weken. Deze gelieve
men ons toe te zenden uiterlijk voor Donderdag
10 Juli.
PROBLEEMOPLOSSINGEN.
No. 4310. 1. Da5dC enz.
No. 4311. 1. a2—a4.
1Kc4. Pel, ad lab., Fb8, ad lib; 2. Df7t,
Ddn:t, De4:-j- enz.
No. 4312. 1. Db8—d6.
1Kaa, Kbn, Kb7; 2. Db4f, Pb41, Pc5f
enz.
GOEDE OPLOSSINGEN.
H .van Gaaien, Rotterdam alle; J. H. Ken
en W. Bauwens, Me-erse/n alle; P. W-eiWng,
Neerloon alle; J. Marcelis, R'dam alle; H. Ltitt-
ner, Groesbeek no. 4310 en 4312: B. A. Snelle-
man, Haarlem no. 4311 en 4312; L. Smit, Berkel
alle; H. Smeets, Roermond no. 4310.
CORRESPONDENTIE.
H. L. te G. Uw oplossing van no. 4311 is
foutief.
W. B. en J. H. K. De oplossing v/h. eind
spel zullen we onderzoeken en in de volgende
rubriek melding hiervan maken.
PARTIJ No. 956.
Gespeeld in een pers'p klasse groep va.n den
correspondemtiewedstrijd v/d. N. S. B. Novem
ber 1929April 1930.
Zwart:
J. MAAS, VenJo
e7e5
PgS—f6
d7d5
beter is 4fe5: Pe4
Wit:
A. M. BROER, R'dam
1. e2e4
2. Pblc3
3. f2—f4
4. e5Xd5
5. Pf3 enz.
e5ei
De Weener-partij is nu overgegaan in het
Falkbeer-gambiet Zwart heeft een pion geof
ferd om daarvoor een zeer sterke aanvalsstelling
te krijgen dfie meer dan een pion waard is. Dit
is dan ook de reden dat vrit met zijn vierden
zet den grondslag legde tot het verlies der
party.
5. Ddle2 Lf8d6
6. d2d3 oo
7. d3Xe4 Pf6Xe4
8. Pc3Xe4 Tf8e8
9 Lel—d2 LcSfö
Dit leek my beter dan f7f5 omdat de looper
rl een schitterende plaats inneemt. De zet
:'T r5 verzwakt bovendien den zwarten konlngs-
vleug'-!. Dat dit onaangenaam had kunnen wor
den blijkt enkele z-tten later. In partyen waarin
kort en lang gerokeerd wordlt, is altyd de party
in het voordeel, die het eerst den aanval in
handen krygt of beter gezegd, die 't eerts ontwik
keld is. Zoo ook hier, zwart gebruikt zijn tyd
dien wit nog voor zü'n verdere ontwikkeling
no-odig heeft, om zich aanvallend op te stellen.
Enkele zetten later doet wit hiertoe ook wel
een poging, doch kan deze niet verder doorzetten
omdat hü intusschen te zeer voor de verdedi
ging wordt bezig gehouden.
10. 0—00 Lf5Xe4
11. De2g4 c7c6!
Verschaft zwart een open ïy'n. Natuuriyk was
LXd'5 slecht wegens 12. Lc3.
12. Ld2c3 f7f6
£7g6 zou zeer slecht zp'n, omdat wit dan
met het opspelen van den h-pion de zwarte ko-
ruingsstelling kan openbreken.
13. dSXc6 b7Xc6
PROBLEEM No. 4323.
Dr. L. N. de JONG.
Eerste plaatsing.
Mat in drie zetten.
'V
Stand na den 13den zet van zwart.
PbS—c6 ligt meer voor de hand de open b-iyn
leek my echter iets meer waard dan de open
c-iyn. Bovendien zet zwart nu een valletje open!
14. Lflc4f t
Het bedoelde valletje was 14. Lb4?, c5; 16.
Lc5:, Dc7!16. Td6:, Dc5:; 17. Ddl, Lc2:; 18.
Lc4f, Dc4:; 19. Dc2, Df4:f; 20. Dd2, Telf; 21.
Kc2, Da4t22. Kc3, Pc6 en wit kan opgeven.
Op 17. Td2, Lc218. Tc2, Tel!; 19. Kd2, De3t-
Wit kan op den .15den of 16den zet ook Lc4-f
spelen doch dat geeft eveneens slecht spel.
14Kg8h'8
15. Pgl—e2 Dd8c7
16. h2—h4
Het opspelen v/d. h-pion heeft nu niets te
bet eekenen.
16Pb8d7
17. h4>hS Pd7—b6
18. Lc4b3 h7h6
19. Thlfl
Deze zet is mü niet erg duidelijk.
19Pb6d5
Het meest interessante gedeelte is nu voorbü
en de party verloopt nu büna automatisch
20. Lc3d4 a7a5
21. a2a3 a5a4
22. Lb3—a2 Ta8b8
23. f4—f5 Dc7 b7
Er dreigt M PeS. Het middel dat wit kiest
om deze dreiging te pareeren is echter erger
dan de dreiging zelf.
24. Tfl—f3 Le4Xf3
Meer dwingend was 24c6c5.
25. Dg4Xf3 Ld6e5
26. b2—b4 Le'5Xd4
27 Te2Xd4
Niet goed, de party is echter toch niet meer
te houden.
27Te8—e3
28. Df3g4 Te3—a3
29. Pd4-Xc6 Db7Xc6
Wit geeft op, want na 30 Ld5: volgt Dc3 drei
gend Tal-ft
(Aanteekeningen J. Maas, Ven'lo, 9 Mei '30)
Zonnebrand en Stukloopen
van Huid en Voeten
verzacht on geneest
|Poo» 30. Tube 80 ct. Bi) Apoth. Drogisten
Reel. 849 DGMVS 12
Alle correspondentie te richten aan den dam
redacteur dezer courant.
No. 117. (8 Juni 1930.)
PROBLEEM No. 322.
TURC.
Zwart.
Wit.
Zwart: 2, 8/13, 18/21, 25/6, 29, 31 en 34.
Wit: 28, 30, 38/48 en 50.
PROBLEEM No. 323.
JAC. HARING, Hoorn.
Zwart.
wW/s/.
Wit.
Zwart: 4, 8/11, 13/5, 17/9, 21, 23, 27,
Wit: 24/5, 30, 32/4, 37/8, 41, 43/4, 50.
PROBLEEM No. 324.
JAC. HARING, Hoorn.
Zwart.
(^5/? v
wast. y&Zi
y//.
Y//J£W
Wit.
Zwart: 1, 7/9, 13/5. 17/9, 21, 23, 36.
Wit: 24/5, 30, 32/5, 37/9, 43/5, 47.
PROBLEEM No. 325.
BERNARDI.
Zwart.
Zwart: 3/4, 8, 10/5, 17/9, 21 en 2'5.
Wit: 28/9, 31/4, 37/40, 42/3, 45, 47/8.
SLAGZETTEN IN DE PARTIJ.
Wit (Vyn.) 27, 31/4, 38, 42/5 en 47/9.
Zwart 3, 6/7, 10, 12/6, 18, 21, 23 en 35.
Zwart speelde 611? waarop wit won met
3228, (zwart 23 32 gedwongen), 3328, 3833,
34—30, 33—29, 43—38 en 48 6.
Wit 26/8, 32/3, 35/6, 38, 43/5 en 48.
Zwart (J. de Bruün.) 3, 6, 8/9, 11/3, 15/6, 18/9,
24, 34.
Wit speelde 44:40? en zwart 2429, 19 30,
12—17, 17—21, 11 42, 18—23 en 13 42.
Wit: 15/6, 32/3, 38, 41/5, 47/9.
Zwart: (Noome.) 2/4, 6, 8, 10, 12/4, 17/8, 23, 35.
Zwart aan zet won met 1721, 14—20, 1319,
23—28, 12—18 en 8 50.
Wit 6, 16, 33/4, 39.
Zwart 12, 18, 24, 32 en 41.
Wit speelde 6—1, zwart 41—47, wit 34—29?
Nu zwart 4736, 3238, 1822 en 3*6 37.
OPLOSSINGEN.
Probleem no 314 (W. J. v. d. Voort).
Zwart 3,'5/l'0, 12, 14/5, 26, 35 en 40.
Wit 16, 20, 22/6, 31/2, 37/8, 41, 43/4.
■Wit 32—27, 23—19, 16—11, 27—21, »S—33
(zwart 49 29, (4 schyven), 24 4 en 4 7.
Probleem no. 315. (W. J. v. d. Voort.)
Zwart 3, 7/8, 10, 12, 14, 17, 19, 20, 24, dam op 9.
Wit 21, 23, 27/8, 31, 34, 37/9, 42, 44/5 en 50.
Wit 38—33, 27—21, 37—32, 34—30, 28—22
(zwart 36 28), 33 4.
Probleem no. 316, (W. J. v. d. Voor.)
Zwart S/12, 14, 16/8, 20, 24, 36 en 40.
Wit 23, 25/9, 3'4, 37/8, 42/3, 45 en 47.
Wit 28—22, 38—32, 3791, 43—39, 27—21, 42 2
en 2.22.
Ook want 3731, 3430, 27 7, 45 23, 23 19
en 25 32.
Probleem no. 317. (W. J. v. d. Voort.)
Zwart 2, 5, 7, 9/13, 15/7, 19, 23, 30, 36.
Wit 21, 24, 26/7, 32/3, 36, 38/9, 42/5, 47/8.
Wit 24—20, 47—41, 32—28, 42—37, 38—32,
2722 (zwart 16 40), 45 3 en 3 47.
Goed oplossingen ontvangen van: Joh. Lode-
wykx, H. H W. Borghardt, D. R. en J .P. H.,
allen Rotterdam; W. Schreuder, den Haag.
CORRESPONDENTIE.
L. de B., te H. Uwe problemen worden na-
eaicn, by geschiktheid volgt plaatsing.
Verschillende inzenders: Beleefd verzoek het
papder slecht aan één zp'de te beschrijven.
Gedurende de afgeioopon week zijn volgens
onze statistiek den Nieuwen Waterweg binnen-
geloopenülü schepen, waarvan 0 zeilschepen en
I zeelichter, met inbegrip van 68 bunkerboo
ten. Hiervan waren bestemd voor Rotterdam
242 Hoek van Holland 7, Poortershaven 6
Maassluis l, VJaardingen W, Vondelingen plaat
24, Pernis 0, Schiedam 12, andere Nederlandsche
havens 2 en Duitschland 7.
Gedurende hetzelfde tijdvak van 1929 kwamen
den Nieuwen Waterweg binnen 291 schepen, waar
van 0 zeilschepen en 2 zeelichters, bunkerbooten
hierbij niet inbegrepen.
Sedert 1 Januari ziju aangekomen:
Wit.
Schepen Netto reg
tons
N. WATERWEG 1930
1929*)
6467
5696
10.911.537
9.777.761
Verschil
4
771
1.133.770
Zonder bunkerbooten
ROTTERDAM 1930
1929
5229
4975
8.971.156
8.661.943
Verschil
254
-t- 309.213
VLAARDINGEN 1930
1929
347
282
770.360
601.422
Verschil
65
168.933
SCHIEDAM 1930
1929
223
140
555.456
355.626
Verschil
83
199.830
PERNIS 1930
1929
35
37
61.020
68.918
Verschil
2
7.898
DUITSCHLAND 1930
1929
115
70
49.612
28.763
Verschil
45
t 20.849
MAASSLUIS 1930
1929
10
2.462
97
Verschil
POORTERSHAVEN 1930
HOEK VAN HOLLAND 1930
VONDELINGENPLAAT 1930
Andere Ned. havens 1930
9
70
170
254
101
2.365
91.491
295.246
287.654
32,087
Naar Rotterdam zijn opgestoomd 2 schepen
met 6.174 n. reg. tons welko cijfers zijn inbe
grepen in de statistiek voor de haven van Rotter-
terdam.
DE ZEEVISSCHERIJ IN APRIL 1930.
De Af deeding Vissoherüen van het Departe
ment van Binnenlandsche Zaken en Landbouw
deelt het volgende mede omtrent de zeevisscherfj
in de maand April 1930, waarby de tusschen
haakjes geplaatse cpfers betrekking hebben
op de maand April 1929.
Aan de zecvisscherij namen deel 537 (527)
vaartuigen. Door Nederlandsche en vreemde
vaartuigen werd volgens voorloopige opgaven
hier te lande aangevoerd 4.855.150 kg. (4.681.350
kg.) visch, met een waarde van 1.203.100
1.464.975.)
In bedrijf waren 142 (173) stoomtrawleira,
waarvan er 8 (geen) uitsluitend en 16 (7) gedeel-
teiyk in Engeland marktten. Bovendien bracht
in April j.l. één der stoomtrawlers gedeelteiyk
de visch te Ostende aan de markt.
Onze stoomtrawlers voerden hier te lande in
266 (435) reizen, waaronder 25 reizen naar
de Westkust van Engeland (Iersche Zee) én het
Engelsche kanaal en 9 (6) IJslandreizen, 2.787.125
kg. <3.219.926 kg.) visch aan, opbrengende
643.575 1.095.550.)
Voor zoover onze hier te lande aanvoerende
stoomtrawlers de Noordzee bevischten, vingen
en besomden zy gemiddeld per reisdag resp.
896 kg. (716 kg.) en ƒ218 (ƒ261.)
Door de opmerkeiyk schrale vangsten van de
dure vischsoorten tong en tarbot waa de toe
stand voor de kleine stoomtrawlers zeer ongun
stig. Een groot aantal van deze vaartuigen bleef
dan ook opgelegd. De grootere booten, welke
Noordelijker visschen, bleven echter voor het
meerendeel in de vaart. Aangezien deze booten
in den regel veel grooter vangsten maken dan
de zoogenaamde kustbooten, kon het gemiddelde
cyter van de vangst, in vergehjking met de
overeenkomstige maand van het vorige Jaar,
toen ook de kleine booten in de vaart waren en
dus het gemiiddeilde vangstcüfer drukten, in
Apri lj.l. nog iets stpgen.
Da gemiddelde vischprijzen waren daarentegen
zeer laag, daar de vangsten van de grootere
booten voomameiyk uit goedkoopere vischsoor
ten bestonden. De stüging van het vangstcyfer
was dus een gevolg van de sterk verminderde
visschery der zoogenaamde kustbooten en kan
geenszins als een gunstig verschijnsel voor het
bewryf worden beschouwd. De toestand was
integendeel zeer ongunstig daar een loonende
visschery met d'e zoogenaamde kustbooten niet
mogeiyk bleek en de besommingen der grootere
booten, ondank de vry ruime vangsten over het
algemeen onbevredigend waren.
Opgemerkt kan nog worden dat een aantal
kleinere stoomtrawlers de visschery uitoefen
den in de Iersche Zee en het Engelsche kanaal.
De resultaten lieten ook daar in den regel veel
te wensehen over.
In April j.l. marktten te IJmuiden nog 14
Duitsche stoomtrawlers, die tezamen in 9 reizen
147.850 kg. Noordzeevlsch ter waarde van 26.015
en in 7 IJslandreizen 437.100 kg. IJslandvlsch,
ter waarde van 49.925, aanvoerden.
Een 5 tal Belgische motorkotters brachten in
6 reizen 6950 kg. Noordzeevisch aan ter waarde
van 19'0'0.
Van Zoutkamp uit vischten een 6-tal (8-tal)
sleepboottrawlers, die ln 31 (46) reizen 187.400
kg. (226.050 kg.) visch aanvoerden, waaronder
een belangryke hoeveelheid puf.
Aan de trawlvischerü namen voorts 152 (122)
motorloggers en motorkotters en 1 (7) zeillog-
gers deel. De motorloggers en motorkotters
vingen en besomden gemiddeld per reisdag resp.
176 kg. (219 kg.) en 83 83) In totaal brach
ten zij in 487 (361) reizen 590.425 kg. (554.550
kg.) visch aan, ter waardie van 279.016
209.810.
Door de kleine vangsten en de lage vlschpry-
zen waren de besommingen van deze vaartuigen
over het algemeen ook onbevredigend.
De trawilvisscherü met kleinere vaartuigen
langs de Noordzeekust werd drukker uitgeoefend
dan in de maand April van het vorige jaar. In
bedrpf waren 192 (186) motor- en 16 (13) half-
gedekte en open zeilvaartuigen. De motorkust-
visschers maakten 1393 (1008) reizen en vingen
gemiddeld per reis 339 kg. (294 kg.) Over het
geheel waren de financleele resultaten gunstiger
dan in April 1929.
Vijf Deensche motorkotters, die met de zee-
vischzegen hadden gevischt, brachten in 5 rei
zen 13.200 kg. visch te IJmuiden aan, ter waarde
van 2.200.
Aan de beugvisschery namen 17 (19) stoom-
beugers deel. Deze vaartuigen vingen en be
somden gemiddeld per reisdag resp 274 kg. (238
kg.) en 129 (ƒ96) en brachten in totaal in 31
(50) reizen 90.175 kg. (121.925 leg.) visch aan,
waarvan 76 (104) kantjes koïmaatjesharing, ter
waarde van 42.300 48.900.)
Hoewel met de stoombeugers eenigszins betere
uitkomsten werden verkregen dam in April 1929
waren de besommingen over het geheel toch on
bevredigend.
Van verschillend
standpunt gezien.
Jansen komt zwaar aangeladen door een
nauw straatje aangewaggeld.
Een dame komt hem tegemoet.
En beproeft voor hem uit te wijken.
Reeds ran verre.
Wijkt hij naar rechts, dan doet zij 't links.
Waggelt hij weer naar links, dan loopt zij weer
rechts.
Zoo gaat 't op en neer.
Eindelijk, als zij elkaar treffen lacht
Jansen: „Ook niet heelemaal frisch, mevrouw?"
Roman uit de Russische revolutie.
van
GASTON CH. RICHARD.
2).
Ik zal het zijnzei Henri Chaumond.
Dat alles is verschrikkelijk waarMaar,
jij, die zoo juist dien toestand weet te beschrij
ven en die de ellende, waaraan je hroeders
lijden zoo zeer kent, waarom heb je ze verra
den door je vrouw en je kinderen in den steek
te laten, en dat juist op het moment, dat je
loon verdriedubbeld of verviervoudigd was, en
je dus prachtig in staat zou zijn hun bestaans
voorwaarden te verbeteren Waarom heb je
met al je verstand, met al je doorzicht, met
al je talenten niet getracht om je kameraden
wat voor te lichten, ze eenig onderwijs te ge
ven, ze wat ideeën bij te brengen van sober
heid, van lichaamsverzorging, van zedelijken
moed Jij hebt een prachtige rol ge
speeld. Maar je bent een groot egoïst. Jij hebt
de jouwen slechts in den steek gelaten om op
je gemak te kunnen eten en drinken, meer
zelfs dan je honger hebt, meer zelfs dan je
dorst hebt, en jij vindt het gemakkelijker om
t je kameraden op te zwiepen tot haat, dan te
trachten ze zoo ver te krijgen, dat zij begrijpen
dat de vooruitgang slechts te vinden is in de
evolutie en niet in het geweld.
Piotre Ivanovitch lachte dof en haalde met
een schokkerige beweging zijn zware schouders
op.
De evolutie? zei hij.Altijd maar wach
ten, altijd wachten en zich voor de iconen op
de borst kloppenOh neen, barine. Wij wil
len leven, wij willen eiken dag van ons bestaan
genieten. Gij hebt uw meeningenWij heb
ben de onzeEn tenslotte loopen uw mee
ningen en de onze niet zoo ven uit elkaar.
Pij werkt zooals wij om die milllonnairs nog
rijker te maken. Vijftien uur per dag dik
wijls!. En dikwijls 's nachts.
Dat is mijn zaak! zei de hoofdingenieur
afgemeten. Opdat gij niet uitgesloten zult wor
den, gij werklieden, moeten wij, de scheppers,
steeds de zaak voor jullie gereed maken
Als ik vijftien uur werk, red ik daarmede twee
duizend menschen van werkloosheidMaar
dat is een kwestie van sociaal evenwicht, waar
op ik thans niet verder wensch in te gaan. Wij
zullen de zaak kort maken: als jij je baantje
hier wilt behouden, beste jongen, dan heb je
te zwijgen en kun je je conferenties over de
noodzakelijkheid van de revolutie der toekomst
voor de kroeg bewaren
Weer zoo'n korte, hatelijk-brutaie glimlach.
Toen zei Piotre Ivanovitch, terwijl hij opnieuw
zijn schouders ophaalde en een grijns over zijn
duister gezicht trok:
Al zou ik ook zwijgen, dat zou mijn kame
raden niet beletten deze ellende niet langer
meer te dulden en te denken aan het onrecht,
waarvan zij het slachtoffer zijn. Van den ande
ren kant zou mijn stilzwijgendheid evenmin be
letten, dat die revolutie vandaag of morgen tot
uitbarsting komt. Barine geloof mij nou, je
zult verstandiger doen door met haar mede te
gaan, clan je tegen haar te verzetten. Als de
dag eenmaal zoo ver is, zullen wij elkaar als
kameraden herkennen of anders zullen wij onze
tegenstanders weten te vinden. Des te beter
voor den een, des te slechter voor den ander!
Henri Chaumond was opgestaan. Hij ont
moette den smeekenden blik van Gavril Ossi-
povitch en ging bevend weer zitten.
Wat wilt ge daarmede zeggen? vroeg hij
tenslotte, terwij] hij Piotre Ivanovitch strak
aankeek.
Hij bemerkte niet dat hij den vertrouwelijken
toon tegen den meesterknecht had laten varen.
Maar deze bespeurde de verandering wel
degelijk en verroerde geen vin.
Ik wil daarmede zeggen, dat u tenslotte
beter mèt ons dan tégen ons kunt zijn.Toen
u, zoowat drie jaren geleden, naar Moskou bent
gekomen om de werkplaatsen van de „Paro-
voz" te komen lelden, was de zaak leelijk in
het honderd geloopen.Zij gooiden er maar
met de pet naar, zooals wij dat onder elkaar
zeggen. De niemetz (de Duitsche Ingenieur) die
hier het bewind voerde, wilde de zaak laten
verloopen. Hij zou daar waarschijnlijk wel in
geslaagd zijn, indien men hem zijn gang had
laten gaan. Men had reeds twee werkplaatsen
gesloten en tweehonderd werklieden op straat
gezet. Vroeg of laat zou men alles sluiten en
de Duitsche industrie zou met de bestellingen
gaan strijken, waar wij vroeger van geleefd
haddenU hebt den boel weer schitter
rend op orde gebracht en onze „loco's" rijden
weer over de Transsiberische. Men heeft de
twee werkplaatsen weer geopend, opnieuw volk
aangenomen en een afdeeling voor nieuwe con
structies geopend. Men heeft het tekort weten
te dekken en dit jaar zal er ner aandeel van
honderd roebel tien tot twaalf roebel dividend
worden uitgekeerd
Henri Chaumond luisterde als door den blik
sem getroffen. Hij keek beurtelings naar Piotre
Ivanovitch en naar zijn secretaris-ingenieur.
Het verschrikte en angstige gezicht van Gavril
Ossipovitch verried hem onmiddellijk. Chau
mond zag in zijn ondergeschikte den schuldige,
die zich op zijn zachtst gesproken had laten
verleiden tot ongeoorloofde mededeelingen aan
den meesterknecht.
Waar moet dat naar toe? vroeg hij.
- Wat zal u dat tenslotte opbrengen? zei
de meesterknecht. Een heel bescheiden inko-
mentje! Gij geeft u een heele hoop zorgen voor
niets! Gij rondt het vermogen van al deze
kapitalisten af, die voordeel trekken uit uw
capaciteiten, van uw ideeën, van uw werk en
u tenslotte uitlachen. Gij loopt nog het gevaar
dat men u onder ons gaat beschouwen als een
burger, wat in geval van opstand voor u en
al de uwen noodlottig wordt! U weet dat men
dan korte metten maakt met het leven der
verdachten. Vroeg of laat zullen wij de sterk-
sten zijnDan zoudt gij wellicht beter ge
daan hebben door onmiddellijk onze partij te
kiezen.
Henri Chaumond liet zijn gebalde vuist met
kracht op zijn bureau neerkomen.
Genoeg! zei hijGenoeg!
Piotre Ivanovitch zweeg met een zuur glim
lachje.
Bij u zijn! antwoordde de hoofdingenieur,
terwijl hij de beide mannen bezag, die daar
stom voor hem stonden, bij u zijn, dat wil zeg
gen de oogen sluiten voor de fouten, dat wil
zeggen langzaam maar zeker de slampampers
en het Janhagel zich laten organiseeren, dat
wil zeggen de plaats afstaan aan de Duitsche
concurrentie. Wie weet? Wellicht haar nog te
bevoordeelen en onszelf te onteeren!
Piotre Ivanovitch haalde weer even zijn
schouders op. Gavril Ossipovitch wierp hem
een blik vol verwijt toe.
Ja, ik heb de Parovoz en alles wat daarbij
behoort weer behoorlijk op gang weten te bren
genJa, ik heb twee werkplaatsen opnieuw
opengesteld en ik heb zelfs een derde gescha
penJa, ik heb werkvolk aangenomen en
tweeduizend werklieden werken nu geregeld
door, waar dertienhonderd elkaar drie jaar ge
leden in den weg liepen. Maar voor dat alles
wensch ik niet de minste verdiensten. Ik heb
toen ik dit programma samenstelde, dit alles
voorvoeld. Ik heb al den tijd gehad om na te
denken, alvorens ik mijn contract teekende.
Toen ben ik onmiddellijk begonnen om te ver
werkelijken, wat men van mij verwachtte. Gij
komt hier zelf getuigen, dat ik door de fabriek
weer tot de welvaart van vroeger dagen terug
te voeren aan achthonderd werklieden van beide
sexen brood heb verschaft. Ik heb dus niets
anders gedaan dan mijn plicht van eerlijk
mensch en loyaal medewerker. Voor jullie heb
ben al die woorden van plichtsbesef, eerlijk
heid, offerzin, niet de minste beteekenis. Voor
mij staat die zaak heel anders. Ik weet wat
ik te doen heb
Hij zweeg, richtte zich met een ruk op en
stapte met groote passen door zijn kamer.
Ik had heelemaal niet het plan om me
geheel van u te ontdoen, Piotre Ivanovitch,
zei hij. Ik meende mij tevreden te kunnen stel
len door u onomwonden mijn misnoegen te
betuigen met de ongeoorloofde propaganda, die
op mijn fabriek gevoerd wordt tegen de recht-
streeksche belangen van die fabriek in. Kortom
ik had uw opstandigen mond, uw door het
bolsjewisme uit het lood geslagen geest, willen
verhinderen om hun funeste werk door te zet
ten. Ik had gemeend, dat gij van mij een nieu
wen gedragsregel zoudt willen aanvaarden. Ik
kom tot de ontdekking dat lk een verkeerden
weg hen ingeslagen. Dienovereenkomstig, zult
gij onmiddellijk de fabriek verlaten. Ge kunt
op staanden voet vertrekken.
Piotre Ivanovitch deed een stap achteruit,
zijn gezicht werd aschgrauw en op zijn roode
roubachka, beefde zijn groote bruine haard van
ontroering, zoozeer had dit antwoord hem ge
troffen. Zijn tanden klapperden op elkaar en
zijn lippen trilden.
Gij jaagt mij dus weg, barine? zei hij ten
slotte met bevende stem.
Ik jaag u niet weg, zooals ik mij van een
dief zou ontdoenIk geef u eenvoudig ont
slag, als medewerker waarop ik niet langer het
recht heb te rekenen. Dat is mijn plicht, ik
ben gedwongen zoo te handelen, Piotre Ivano
vitch.
Gedwongen! U! Dat is prachtig. Maar
weggejaagd of ontslagen dat is voor mij het
zelfde. De straat op midden in den winter, en
dat als er twee archines (1.40 M.) sneeuw op
de straten ligtbromde de meesterknecht,
terwijl zijn beide vuisten van woede de klep
van zijn pet in tweeën braken. Waar zal ik
gaan werken?
Even kwam er een fioers van ontroering voor
Henri Chaumond's grijze oogen.
Dat gaat mij niet aan! zei hij tenslotte
norsch. Ik zal u twee weken extra loon laten
uitbetalen, wegens verhaast ontslag. Maar ge
zult vertrekken! Er is nog weer werk en nog
meer plaats in Rusland. Ik heb niet langer
het recht een paar honderd brave werklieden
te laten verpesten door je opstandige woorden.
Ik wensch ze niet de leege en fantastische
droomen op te dringen van een haatdragend
philosoof, van een geest die meer verwoestend
werkt dan ophouwend. Ik wlil niet dat.de politie
op een goeden dag op onze fabriek en bloc
al de menschen komt arresteeren, die in onvoor
zichtigheid hebben bekend u aan te hangen of
zoo dom geweest zijn om zich onder uw audi
torium te begevenGa heen! Gavril Ossi
povitch zal u laten uitbetalen en er voor zor
gen dat gij voor twaalf uur de fabriek verlaten
hebt.... Hebt gij mij begrepen?
Ja, ik heb u begrepen! Ik herhaal u dat
ik geen schoft ben! zei Piotre Ivanovitch. Gij
zijt de sterkste en ik moet dus bukken. K'bracho
(mij goed)! Wij zullen niet altijd op dezelfde
manier het veld moeten ruimen. Barine, nu
de zaak zoo staat, pas op
Wat, nog bedreigen? zei de hoofdingenieur
trots.
O neen!een eenvoudige waarschu
wingGij hebt een vrouw en twee doch
ters, en heele mooie en lieve en vriendelijke
dochtersGij doet misschien erg dom dat
gij daar op het oogenblik niet aan denkt, goa-
podine (mijnheer) Chaumond!
Met een enkel gebaar wees de hoofdingenieur
hem de deur.
Verdwijn! Ik heb er genoeg vanGij
hebt in ieder geval gelijk, dat gij mij even ge
waarschuwd hebt. Indien ooit het ongeluk zou
willen, dat een van de mijnen in ongelegenheid
geraakte, zou lk in dat geval weten tot wlen
mij te moeten wenden. Vooruit Piotre Ivano
vitch, zwijg nou en verdwijn; dat is de beste
raad, dien ik je geven kan! Breng hem naar
den kassier, Gavril Ossipovitch, en kom dan
terug
Hij ging weer aan zijn bureau zitten, legde
het fische van den meesterknecht terug ln het
dossier eu klemde dit met vaste zekere hand
dicht.
Kom kameraad! zei Gavril Ossipovitch
zacht.
Ja, zei Piotre, terwijl hij met een gewilde
traagheid de pet over het hoofd trok.
Hij bereikte tenslotte de deur, toen draaide
hij zich om en keek, de hand op de kruk ge
steund, lang naar Henri Chaumond.
Onder dezen zwijgenden oproep richtte de
hoofdingenieur even het hoofd op. Op zijn beurt
zag hij den man aan. Hun visueele stralen
betasten elkaar een kort oogenblik, zochten
elkaar op, maakten zich weer los als de lich
tende degens in de handen van twee scherm
meesters. Er was een zoo sombere wraak, een
zoo doffe woede in de zwarte oogen van Piotre
Ivanovitch, dat de hoofdingenieur rilde. De
blik van haat was hard, beklemmend, dreigend,
als de blik van een groot wild dier.
Maar Piotre Ivanovitch Haller boog zeer diep
met een geaffecteerde nederigheid het hoofd en
met zijn schorre, lage, ruwe stem zei hij:
Tot ziens.barine
(Wordt vervolgd).
