ALGEMEEN OVERZICHT.
i
Verdrag van Lateranen
300 Jaar „Eminentie"
De onlusten in Indo-Ciiina
ZATERDAG 14 JUNI 1930
JEUGDIGE COMMUNISTEN TER
DOOD VEROORDEELD.
BIJ DEN EERSTEN VERJAARDAG
DER RATIFICATIE
DUITSCHLANDS NATIONAAL-
SOCIALISTEN
BLIJFT BINNEN HET COUPÉRAAM
GASRESERVOIR ONTPLOFT
DOOR Z'N VROUW NEER.
GESCHOTEN
EEN PELGRIMSTOCHT VAN DRIE
MAANDEN
Z. H. PAUS PIUS XI
OM DE HEILIGE STAD TE ZIEN
PORTUGEESCHE BOERIN TE VOET
NAAR ROME
.AARTSBISSCHOP" KOWALSKI
GROOTE VLOOTPARADE IN
ZWEDEN
duitschland en rusland
DE DOODSTEEK ONTVANGEN
VEERBOOT OMGESLAGEN
MONOPOLIE-VERKOOP IN DE
VATICAANSCHE STAD
WERK VAN BRANDSTICHTERS?
FILMBRAND IN EEN SCHOOL
RAZEND PAARD VERSCHEURT
EEN KIND
Toch een kabinet Manioe?
Hoewel generaal Presan, die door den nieuwen
Roemeeinschen koning met de vorming van een
kabinet was belast, zicb bij liet aanvaarden van
zijn opdracht zoo optimistisch toonde, dat hij
beloofde reeds '3 avonds zijn kabinet te zullen
voorstellen, is hij in zijn verwachtingen danig
teleurgesteld. Zijn besprekingen met de partijen
hebben tot niets geleid, zoodat hij zich ten
slotte genoodzaakt zag naar den Koning te
gaan, om zijn opdracht terug te geven.
Zooals men weet wilde Carol II beproeven
om, als blijk van nationale eenheid, alle par
tijen tot een zitting nemen in het nieuwe kabi
net, het eerste onder zijn koningschap, te be
wegen. Zoo'n concentratie-regeering moest on
getwijfeld niet alleen in het eigen land, maar
vooral buiten de grenzen, een uitstekenden in
druk maken, 't Zou een teeken van eensgezind
wille, van nationale kracht beduiden, een
verlangen naar eendraclitigen en positieven
opbouw.
's Konings goede bedoelingen zijn door de
partij van Bratianoe onuitvoerbaar gemaakt.
Ofschoon zij door de houding van het volk
zich gedwongen zagen om Carol als koning te
erkennen, kunnen de liberalen hun politieke
nederlaag, door Carol's plotselingen terugkeer
veroorzaakt, blijkbaar moeilijk verkroppen.
Geen wonder, dat zij op bedekte wijze alles in
het werk stellen om een goeden gang van
zaken onmogelijk te maken.
Hiermee zijn zij thans begonnen, want bij
zijn pogingen om een cencentratie-kabinet te
vormen, stuitte generaal Presan op den tegen
stand van Villa Bratianoe, den leider der libe
ralen, die verklaarde dat zijn partij niet zou
deelnemen aan de regeering.
Nu aldus de pas naar een uit alle partijen
gevormd kabinet was afgesneden, zat er voor
Carol niets anders op, dan zijn opdracht te
wijzigen, in dien zin, dat er een ministerie uit
een sterke partijformatie kan worden samen
gesteld. En tot wien kon hij zich beter wenden
dan tot den man, die zijn grooten invloed had
aangewend, om hem weer naar Roemenië te
doen terugkeeren, tot Manioe, den leider der
nationale boerenpartij?!.
Deze nieuwe opdracht heeft nu goede kans
van slagen. Van de 387 kamerleden zijn er im
mers niet minder dan 315 lid van de nationale
boerenpartij, zoodat Manioe in ieder geval over
een geweldige meerderheid beschikt.
In den senaat is het overwifht niet zoo over
weldigend, maar toch bezet de boerenpartij
nog 165 van de 245 zetels.
Intusschen is de koningin-weduwe, Maria
van Roemenië, Donderdagavond te Boekarest
teruggekeerd.
Alle leden der koninklijke familie waren ter
begroeting aanwezig, ook koning Carol, die bij
dit weerzien van zijn moeder, uiting gaf van
vreugde en ontroering.
Een talrijke menigte bracht de vorstin een
langdurige ovatie.
In politieke kringen verluidt, dat de kroning
van koning Carol tot koning van Roemenië in
September a.s. te Karlsburg (Alba Julia) zal
plaats vinden.
Een beroep van Stimson
Staatssecretaris Stimson heeft gisteravond
voor den Amerikaanschen omroep een rede
over de vlootontwapening gehouden, waarin hij
een dringend beroep op de openbare meening
in Amerika doet, om de regeering in 't vraag
stuk van het Londensch verdrag te steunen
en het mogelijk te maken, dat het verdrag nog
dezen zomer definitief door het congres wordt
aangenomen.
In scherpe bewoordingen keerde Stimson zich
tegen die admiraals, die slechts in een zoo
sterk mogelijke vloot een zekerheid voor den
wereldvrede zien.
Groote vloten zijn niet alleen onnoodig en
kostbaar, doch ook gevaarlijk daar zij aan
leiding tot misbruik kunnen geven.
Daarom hebben de Vereenigde Staten inder
tijd de eerste vlootconferentie van Washington
bijeengeroepen, om tot een beperking van de
bewapening te geraken.
Mac Donald en Hoover hebben dit werk
voortgezet. Wel is waar beantwoordt het Lon-
densche verdrag niet ten volle aan het groot-
sche programma, dat deze beide staatslieden
hadden opgesteld, doch het is in ieder geval
een belangrijke stap voorwaarts op den weg
naar ontwapening.
Om toch vooral de regeering geen hart onder
den riem te steken, heeft nu de senaatscom
missie voor buitenlandsche zaken met tien
tegen 7 stemmen een motie aangenomen, welke
het veroordeelt, dat aan den senaat de vertrou
welijke rapporten en documenten, die op de
Londensche vlootconferentie betrekking hebben,
worden onthouden.
Deze motie is tegen president Hoover gericht
en legt den nadruk op het recht van den senaat,
om kennis te nemen van al het materiaal, dat
op de Londensche conferentie betrekking heeft,
terwijl de opvatting van de regeeTing als on-
inlst wordt veroordeeld.
Staatssecretaris Stimson kondigde nadat hij
een langdurige conferentie met president Hoo
ver had gehad, aan, dat spoedig een officieele
verklaring door de regeering met betrekking
tot deze motie zal worden afgelegd
Frankrijks veiligheid en de
ontwapening
De Fransche kamer heeft gis
teren met 567 tegen 13 stemmen de toetreding
van Frankrijk tot de generale akte goedgekeurd.
Bij de discussie die aan de stemming vooraf:
ging verklaarde Briand in antwoord op geoefen
de critiek, dat hij nooit aan ontwapening heeft
gedacht vóór Frankrijk's veiligheid zal zijn ver
zekerd.
Hij herinnerde er aan, dat het Haagsche Hof
cu uo "vüVkênoüuusïabu cl '.7. geslaagd zijn reeds
begonnen oorlogen tot staan te brengen, en meer
dan 25 ernstige internationale conflicten te re
gelen, en hij wees er op, dat zoo lang de volken
geen uiting hebben gegeven aan hun onderling
vertrouwen door toetreding tot de algemeene
akte, elk land voor zijn eigen veiligheid zal
moeten zorgen.
Frankrijk, heeft niet het recht van zijn vei
ligheid afstand te doen. De aanneming van het
voorstel door de kamer zal dan ook Frankrijk
niet beletten, de voor zijn veiligheid en onaf
hankelijkheid noodzakelijke troepen op de been
te houden.
Briand verheugde zich, dat het denkbeeld
eener Europeesche federatie een nieuwe hinder
paal tegen den oorlog vormde en een nieuwe
schrede op den weg naar den vrede. Hij noodig-
de de kamer uit, hem te volgen op dezen weg
Baar den vrede.
Juist komt nu het bericht, dat de Belgische ge-
«ant gisteren aan BrKtnd het antwoord
der Belgische regeering op de vragenlijst be
treffende het stelsel voor een federatie van
Europa op economisch gebied, overhandigd.
De inhoud van dit antwoord zal binnen en
kele dagen worden gepubliceerd.
Thans wordt reeds medegedeeld, dat de Bel
gische regeering in het algemeen met het plan
jran Briand instemt.
De Intern. Arbeidsconferentie
Op de internationale arbeidsconferentie
zijn gisteren de drie groote commis
sies druk aan den arbeid geweest. In de com.
missie voor den gedwongen arbeid van de in
boorlingen werd het eerste artikel der ont
worpen conventie behandeld en aangenomen.
Volgens den gisteren aangenomen tekst zul
len de staten, die de conventie ratificeeren, zich
verplichten, den gedwongen arbeid binnen een
zoo kort mogelijken termijn af te schaffen.
Intusschen wordt toegestaan den gedwongen
arbeid voor openbare doeleinden voor een on
bepaald tijdperk onder bepaalde, nader door
de conventie te stellen regelen, nog in stand
te houden.
Bovendien is besloten, dat vijf jaren na het
in werking treden van de conventie, hetgeen
geschieden zal, zoodra twee staten de conven
tie hebben geratificeerd, de beheersraad van
het internationaal arbeidsbureau opnieuw deze
kwestie behandelen zal om te overwegen, of
bet niet mogelijk is, aan de eerstvolgende
internationale conferentie voor te stellen tot
afschaffing van den overgangstijd over te gaan,
zoodat dan binnen een bepaalden zeer korten
termön alle gedwongen arbeid zal moeten wor
den afgeschaft. n_ n
Tenslotte heeft de commissie met 27 tegen 9
stemmen haar voorkeur gegeven aan het En-
-elsche voorstel, om den beheersraad te nood
zaken over 5 jaar de kwestie opnieuw in be
spreking te nemen.
De Nederlandsche regeenngsgedelegeerde,
pr0f Moresco en de regeeringsgedelegeerden
van Frankrijk en Portugal stemden met een
aantal werkgevers tegen dit voorstel.
'prof. Moresco hield daarbij een redevoering,
waarin hij wees op het gevaar van al te bruuske
afschaffing van den gedwongen arbeid. Een
geleidelijk stelsel zou naar zijn meening betere
gevolgen opleveren.
Prof. Moresco verklaarde dat de thans nog
in Ned.-Indië bestaande gedwongen arbeid in
den vorm van corveediensten wellicht binnen
tien jaar zou kunnen verdwijnen.
De Nederlandsche regeering achtte het ech
ter onmogelijk, een verplichting op zich te ne
men om den gedwongen arbeid, die thans- in de
dorpen nog verricht wordt, op bevel van de
dorpshoofden, binnen tien jaar af te schaffen.
De Nederlandsche regeering achtte zich ver
plicht, de traditie der inboorlingen te eer
biedigen.
De vertegenwoordiger der Nederlandsche ar
beidersgroep, Hadji Salim, kwam op tegen de
stelling van Prof. Moresco en waarschuwde
de commissie, niet een te langen termijn te
stellen, daar dit dan wel tot gevolg zou kun
nen hebben, dat de gedwongen arbeid door
eigen geweld en macht der inboorlingen zal
worden afgeschaft en niet als gevolg van een
verzoeningspolitiek van Genève.
In de commissie voor de steenkolenmijnen
zijn thans de algemeene discussies ten ei-nde ge
bracht.
Van de regeeringsgedelegeerden hebben die
van Duitschland, Engeland, Frankrijk en Zwe
den mot overtuiging partij gekozen voor het
sluiten van een conventie, die een korteren
arbeidsduur aan de Europeesche mijnwerkers
zou verzekeren.
Ook de regeeringsgedelegeerde van Polen
v/as in beginsel het hiermede eens, doch be
hield zich het antwoord voor op de vraag, of
deze conventie reeds thans dan wel eerst het
volgend jaar zou moeten gesloten worden.
In de commissie voor de internationale rege
ling van den arbeidstijd van het handels-,
kantoor- en winkelpersoneel is gisteren op
voorstel van den Nederlandschen arbeidersver
tegenwoordiger besloten, dat de commissie een
conventie en niet slechts een aanbeveling zal
ontwerpen. Dit besluit is genomen met 59 tegen
42 stemmen.
Het ontwerp voorziet in 48urige werkweek
en bepaalt in principe, dat de werkdag acht
uren mag duren.
De 48 werkuren per week kunnen echter ook
op andere wijze over de zes werkdagen ver
deeld worden, doch slechts zoo, dat de werk
dag nooit langer dan tien uren duurt.
Op artikel 1 van het ontwerpconven-tie
diende de heer Smit namens de arbei
dersgroep een amendement in, dat de
door het internationaal arbeidsbureau voorge
stelde uitzonderingen voor ziekeninrichtingen,
hotels en restaurants en andere gelegenheden
voor drankverkoop en schouwburgen en andere
plaatsen van openbare vermakelijkheden zou
den vervallen, zoodat ook het personeel van
deze soort inrichtingen onder de conventie zou
vallen.
Over dit amendement worden de discussies
voortgezet.
De ontwapening in Oostenrijk
De Oostenrijksche nationale raad heeft in
tweede lezing de z.g. o-ntwapeningswet met 82
tegen 72 stemmen aangenomen.
Tegen stemden de sociaal democraten en 2
christelijk-socialen, hoewel de christelijk sociale
partij besloten had stemdwang toe -te passen
ten gunste van het wetsontwerp.
Wegens colportage van communistische
vlugschriften.
WARSCHAU, 13 Juni. (W.B.) Te Hemberg
werden eergisteren drie jeugdige communisten
wegens colportage van communistische vlug
schriften ter dood veroordeeld.
Ook werden zij schuldig verklaard aan hoog
verraad.
ENGELAND'S GROOTSTE SCHIP VAN
STAPEL GELOOPEN.
LONDEN, 13 'Juni (V.D.). In tegenwoordig
heid van den prins van Wales, die de doopplech
tigheid verrichtte, is te Glasgow van stapel
geloopen het grootste schip, dat in Engeland
sedert het einde van den oorlog is gebouwd,
de „Empress of Brittain", metende 52.000 ton,
Het schip zal dienst doen voor de verbinding
tusschen Engeland en Canada.
SENATOR STRIJKT DE HAND
OVER 'T HART
„HET LEVEN VAN DEN GROOTEN
PAUS NICOLAAS V"
De Amerikaansche tariefwet door den
senaat aangenomen
NEW YORK, 13 Juni. (H.N.) De Amerikaan
sche senaat heeft de nieuwe tariefwet met 44
tegen 42 stemmen aangenomen. De meerder
heid was dus zeer gering en zou niet bereikt
zijn, indien een senator, die feitelijk tegenstan
der was, niet voor de wet had gestemd om een
einde te maken aan de onzekerheid, welke door
de langdurige beraadslagingen over de wet is
ontstaan.
MADAME HANAU, bekend uit het schandaal
van de „Gaze-tte du Franc'', is haar werkzaam
heid weer begonnen met het uitgeven van een
ander financieel blad
Een heele stoet ingerekend
BERLIJN, 13 Juni (W.B.) In de Baerwald-
strasse is gisteravond een troep van 150 na-
tionaal-socialisten, waarvan er 31 in uniform
waren, door de politie ingerekend.
Zij werden allen bij de politieke afdeeling
van het politie-presidium ingeleverd.
BERLIJN, 13 Juni (H.N.) Naar aanleiding
van de verklaring van Hitier, dat geen natio.
naal-socialist tegelijkertijd lid van den Staal-
helm kan zijn, heeft thans ook het bestuur
van den Staalhelm bekend gemaakt, dat ieder
lid van den Staalhelm, die ook lid van de
nationaad-socialistische arbeiderspartij is, dit
lidmaatschap moet opzeg-gen, daar het onver-
eenigbaar is met de belofte, tegenover de par.
tij afgelegd.
Hiermede zijn de betrekkingen tusschen
Staalhelm en nationaal-socialisten dus defini
tief verbroken.
Ook in Baden het uniform
verboden
De Badensche minister van binnenlandsche
zaken heeft thans ook in Baden het dragen
van de uniform der nationaal socialistische
partij en haar organisaties tot nader aankon
diging verboden.
Bij het besluit wordt medegedeeld, dat er
geen aanleiding bestaat om ten aanzien van
andere organisaties een dergelijk verbod uit te
vaardigen, behalve dan het reeds -bestaande
verbod tegen den rooden frontstrijdeTS-bond.
Treinpassagier door een kraan
getroffen
KARLSBAD, 13 Juni (W.B.) Op het station
Kloesterle aan de Elbe Werden bij het doorrij
den van den personentrein Karlsbad-Praag ver
scheiden passagiers, -die zich uit het raampje
hadden gebogen, door een te dicht bij de rails
staande kraan getroffen. Een der passagiers is
aan zijn verwondingen bezweken; voorts wer
den zes personen meer of minder -zwaar ge
wond.
Werklieden bedwelmd
BERLIJN, 13 Juni. (H.N.) In de Rosslauer
cellulosefabriek te Halle is een met chloorgas
gevuld reservoir gesprongen.
De uitstroomende gassen -drongen de fa
briek binnen en de zich aldaar bevindende
werklieden werden terstond bewusteloos.
-De brandweer drong, van gasmaskers voor
zien, de fabriek binnen en bracht de bewuste-
loozen naar buiten, waar zij terstond met zuur
stofapparaten behandeld werden. Slechts een
arbeider moest in het ziekenhuis worden op
genomen, doch er -bestaat geen levensgevaar.
De gassen verspreidden zich over het aan
grenzende stadsgedeelte, waar vooral in de tui
nen veel schade werd aangericht.
Een -deskundige wist tenslotte het reservoir
onschadelijk te maken.
Maar voorgegeven, zichzelf te
hebben getroffen
OM ZIJN VROUW NOG TE REDDEN
CHEMNITZ, 13 Juni. (W.B.) In het zieken
huis alhier is Dinsdag de bekende ballonvaar-
der Froebel gestorven.
Op grond van zijn eigen mededeelingen bij
zijn komst in het ziekenhuis geloofde men, dat
hij zich een doodelijk schot in het onderlijf
had toegebracht door onvoorzichtigheid bij het
reinigen van een pistool.
Bepaalde uitingen van den zieke, toen deze
in koorts, ijlde, brachten de politie er even
wel toe, de vrouw van Froebel te arre-steeren.
Zij bekende haar man neergeschoten te hebben,
nadat zij eerst twist hadden gehad.
Waarschijnlijk heeft Froebel zijn onjuiste
mededeelingen gedaan om zijn vrouw te redden.
WATERVLIEGTUIG VERLIEST EEN
VLOTTER
Reeds 500 jaar geleden aan de
stichting van een Vaticaansche
stad gedacht
Men meldt ons uit Rome d.d. 7 dezer:
Bij gelegenheid van den eersten verjaardag
van de ratificatie van het verdrag van Latera
nen heeft prof. V. Terrando één werk gepubli
ceerd, getiteld „Het leven van den grooten
paus Nicolaas V".
Aan de hand van gedeeltelijk nog weinig of
in het geheel niet bekende documenten wordt
in dit boekwerk aangetoond, hoe Nicolaas V
reeds vijf honderd jaar geleden aan de stich
ting van een Vaticaansche stad dacht.
Vóór hij Paus werd, zeide hij steeds, dat hij,
als hij geld had, dit in hoofdzaak zou beste
den aan geleerde boeken en vooral aan groot-
sehe bouwwerken.
Toen hij in 1414 den H. Stoel besteeg, begon
hij terstond zijn plannen uit te voeren. Zoo
begon hij met den bouw van de Vaticaansche
bibliotheek, waarvan hij de eigenlijke stichter
1& Aan architect Bernado Rossellino verklaarde
hij, dat hij den geheelen Vaticaansehen heuvel
tot een groote stad, die behoorlijk versterkt
was, wilde uitbouwen.
Zelf ontwierp hij een plan, waarop hij van
de oude Sint Pieterskerk uit -drie groote stra
ten teekende. Aan beide kanten van deze stra
ten teekende hij loggia's, die den verkoopers
tot aan den Engelenburcht tot standplaats, zou
den dienen, tevens ten gerieve van de talrijke
pelgrims, die uit alle deelen der wereld naar
Rome kwamen.
Van de groote vestingwerken, die hij opricht
te, bestaat thans nog de „Torrione Nicol-o V'
aan -de grenzen van de Vaticaansche tuinen
Volgens de plannen van dezen Paus zouden de
pauselijke paleizen de groots-te en schoonste
bouwwerken worden der christenwereld. Niet
enkel -de Paus zelf en zijn hofstaat maar ook
alle kardinalen zouden er in wonen. Ook alle
pauselijke „Uffizi" zouden hier worden ge
huisvest.
In de onmiddellijke nabijheid van het pause
lijk paleis zouden de verschillende winkels ge
bouwd worden, waar alles wat voor het dage-
lijksch leven noodig was, zou worden verkocht
Helaas zijn de meeste plannen van dezen
Paus in het geheel niet of slechts gedeeltelijk
verwezenlijkt, daar de -dood hem al te vroeg uit
het leven wegrukte. Ook -thans nog ziet men
echter op verschillende plaatsen van het Vati-
caan zijn wapen, twee gekruiste sleutels op
een rood veld. Zijn naam bleef echter vooral
in herinering door de bekende kapel in het
Vaticaan, die naar hem genoemd werd.
Men meldt ons uit Rome d.d. 10 dezer:
Verleden Zondag is hier een waarlijk mid-
deleeuwsche pelgrim aangekomen, een Portu-
geesche boerin n.l uit de provincie Tras os
Montes in het -diocees Villa Reale.
Zij heeft de verre reis van haar vaderland
naar Rome te voet afgelegd in den tijd van
drie maanden. Maria Marcellina de Matos is
geheel Portugal, Spanje, Frankrijk en Italië,
doorgetrokken om eenmaal in haar leven de
heilige stad te zien en den zegen van Zijne
Heiligheid te ontvangen.
Vorigen Zondag zag men haar in haar na
tionale kleederdracht in Sint Pieter bidden en
met grooten eerbied de H. H. Sacrament en
ontvangen.
Zij informeerde nauwkeurig, hoe zij het aan
moest leggen, om bij den H. Vader in audiën
tie te worden toegelaten. Daar ze echter alleen
Portugeesch spreekt, kwam zij met haar in
lichtingen niet klaar. De Vaticaansche autori
teiten stelden den Portugeeschen gezant bij den
H. Stoel terstond van haar aankomst in kennis.
Deze verschafte de eigenaardige pelgrim onder
dak in het Portugeesche Tehuis van Sant An
tonio dei Por-tugesi en zorgde eveneens, dat zij
in audiëntie bij den H. Vader werd toegelaten.
De gezant bood haar ook nog een spoorkaar
tje aan voor de terugreis. De kloeke vrouw
meent echter, dat zij best te voet de terugreis
kan maken, te meer daar er met het spoor weer
zooveel ongelukken gebeuren, „den laatsten
tijd
Alle inzittenden gered
Het van Kiel naar Koenigsberg vliegende
Junker-vliegtuig D 1459 trachtte met vijf pas
sagiers op het Jasmundermeer bij Koeslin een
tusschenlanding te maken.
Hierbij werd, naar het „Berliner Tageblatt"
meldt, een vlotter van het vliegtuig afgerukt,
toen het zich op het water neerliet. Het vlieg
tuig zonk terstond. De piloot en alle vijf passa
giers werden gered.
De titel der Romeinsche
kardinalen
HET DECREET VAN PAUS URBANUS VIII
Men meldt ons uit Rome d.d. 10 dezer:
Den lOen Juni j.l. was het drie honderd jaar
geleden, dat de Romeinsche kardinalen den
titel van „Eminentie" ontvingen, dien ze tot
op den huidigen dag hebben behouden.
Den lOen Juni 1630 publiceerde Urbanus
VIII in het geheim consistorie een decreet,
waarin Zijne Heiligheid verschillende rang-
kwesties oploste. Zoo werd o.a. in dit decreet
bepaald, dat de kardinalen den voorrang zou-
den genieten boven de drie aartsbisschoppen
van de keurvorstendommen; Mainz, Trier en
Keulen en boven den Grootmeester van de rid
derorde van Malta.
Verder werd vastgesteld, dat de kardinalen
van dien datum af den titel mochten voeren
van „Eminenza" of „Eminentissimo" in plaats
van den tot dan toe gebruikelijken titel van
„Signoria Illustrissima".
Tegelijk werd aan alle andere kerkvorsten en
prelaten streng verboden, dienzelfden titel te
voeren.
Het pauselijk decreet werd in de akten van
de H. Congregatie van het consistorie gere
gistreerd.
Een kroniekschrijver uit dien tijd deelt mede,
dat de kardinalen ran dat oogenblik af als
zichtbaar teeken van hun hooge waardigheid
het tuig van hun paarden met roode in plaats
van zwarte linten lieten opsieren.
POINCARé OVER DE SCHULD-
KWESTIE.
Systematische achterstelling van
de inlandschc bevolking
De beschuldigingen, tegen hem
ingebracht, niet bewezen
WARSCHAU, 13 Juni. (W.B.) Het opperste
gerechtshof heeft het vonnis tegen den „aarts
bisschop" der Mariavietensecte, Kowalski, die
wegen beweerde vergrijpen van niet te noemen
aard tot vier jaren kerkerstraf was veroordeeld,
vernietigd, daar de tegen den „aartsbisschop"
ingebrachte beschuldigingen niet zijn bewezen.
NIET VERVULDE BELOFTEN
Voor de beraadslagingen over de interpella
ties in verband met de onlusten in Indo China
leverde Poincaré gisteren in zijn wekelijksch
artikel iu de „Excelsior" een belankweggende
bijdrage.
In scherpe tegenstelling met de regeering
verklaart hij, dat het een ernstige fout zou zijn,
de schuld voor de onlusten uitsluitend aan de
communisten toe te schuiven. De schuld is
vooral te zoeken in de verwarring, veroorzaakt
door de naast en boven elkaar regeerende
bureaux van het departement van koloniën en
van den gouverneur-generaal.
Een andere belangrijke oorzaak is de syste
matische achterstelling van de inlandsche be
volking. Wel zijn er z.g. volksvertegenwoordi
gingen in Indo-China, doch dit is slechts een
vorm. Men heeft den inlanders vrijen toegang
tot alle openbare ambten beloofd en in 1926
zelfs' de algeheele gelijkstelling van inlanders
mei Europeanen verkondigd, doch tot nu toe
niets gedaan, om dit te verwezenlijken, zij het
uit sleur of wegens vooroordeel.
Hoe meer men echter de bevolking door on
derwijs op de scholen opvoedt, des te meer zal
deze achteruitzetting worden gevoeld.
In de socialistische „Populaire" publiceert de
schrijver Luc Durtain een krachtig protest
tegen de behandeling van de inlanders en de
maatregelen, getroffen tegen hen, die tegen
de houding der regeering opkomen. Hij wijst
er op, dat onlangs 17 Indochineesche studen
ten uit Frankrijk verwijderd zijn wegens een
betooging voor de vrijlating van hun veroor
deelde landgenooten. Diegenen van hen, die
niet over voldoende middelen beschikten, waren
gedwongen de lange reis in de kielruimte van
een schip te maken, waar zij ondanks de tropi
sche hitte opeengehoopt zaten.
De rechtbank te Saigon heeft thans weer 65
betoogers tot gevangenisstraffen van 2 en 3
jaar veroordeeld.
Ter gelegenheid van een
eeuwfeest
Op 15 Juni zal te Elvsnabben, de oude ma
rinehaven van Zweden, een groote vlootparade
worden gehouden ter herdenking van het feit,
dat koning Gustaaf Adolf 300 jaar geleden van
daar vertrok, om zijn veldtocht in den 30 jan
gen oorlog te beginnen.
Bij deze gelegenheid zal kroonprins Gustaaf
Adolf daar ter plaatse een monument onthullen,
dat den vorm van een reusachtig anker heeft.
Reeds in de middeleeuwen was Elvsnabben
de goed beschermde haven van de Zweedsche
vloot, wat het tot ongeveer 250 jaar geleden is
gebleven, toen de vlootbasis naar Karlskrona
aan de Zuidkust van Zweden werd verplaatst.
De haven is gelegen in den Stockholmschen
archipel en is omgeven door vier grillig inge
sneden eilanden, temidden waarvan een diep
bassin ligt.
De haven beschermde eeuwenlang den toe
gang tot de hoofdstad en kon steeds een be
langrijke vloot bergen.
De Zweedsche vloot zal op 15 Juni in deze
haven liggen, terwijl de koninklijke jacht-club
en andere vereenigingen eveneens met talrijke
booten vertegenwoordigd zullen zijn.
De geheele koninklijke familie zal bij de her
denking tegenwoordig zijn.
Besprekingen over verkeersvraagstukken
BERLIJN, 13 Juni. (H.N.) Volgens een offi
cieele mededeellng zijn er in de afgeloopen
week te BeTlijn en Moskou bijzondere dploma-
tieke besprekingen gevoerd tot regeling van
verschillende vraagstukken, die zich in den
loop der tijden in het verkeer tusschen
Duitschland en de sovjet-unie hebben voorge-
daan.
Bij deze besprekingen zijn verschillende
klachten op bevredigende wijze geregeld, ter
wijl de overige ter beslising zullen worden
voorgelegd aan de commissie van arbitrage, die
ieder jaar vergadert en dit jaar op 16 Juni te
Moskou bijeenkomt.
De besprekingen zijn gevoerd in den geest
van het verdrag van Rappallo en andere be
staande verdragen, dus met den wensch, om
de ontstane Moeilijkheden uit den weg te rui
men.
Het einde der Deensche
Communisten-P artij
KOPENHAGEN, 13 Juni, (H.N.) De com
munistische partij van Denemarken, die sedert
geruimen tijd geen rol van beteekenis meer
speelde, heeft thans den doodsteek ontvangen,
doordien 14 vroegere leiders tot de sociaal
democraten zijn overgegaan.
Zij verklaarden, dat het hun onmogelijk was,
om in de communistische partij ten bate van
de geheele arbeiderspartij te werken, zoodat
zij het hun plicht achtten, tot de sociaal-de
mocratie over te gaan.
De heilige Vader aan een
ongeluk ontkomen
Naar de „Brusselsche Standaard" meldt, had
de Heilige Vader zich Vrijdag naar St-Pieter
begeven, om er een werkliedenafvaardiging te
ontvangen, toen er een groot stuk van oen
monumentaal uurwerk, waaraan herstellingen
werden uitgevoerd, los geraakte en neerplofte
juist vóór den -troon, waarop de Paus was ge
zeten. Het brok sprong in stukken; maar nie
mand werd gekwetst.
Van suiker, zout, koffie,
tabakswaren
Men meldt ons uit Rome d.d. 9 dezer:
Met ingang van 7 Juni j.l. heeft de Vaticaan
sche Stad het monopolie aan zich getrokken
van den verkoop van suiker, zout, tabak, koffie
en sigaren.
Ondanks de kleine prijsverhooging door het
monopolie, zijn de prijzen van deze artikelen
toch vrij aanmerkelijk lager dan in Italië.
Deze artikelen worden echter alleen aan Va
ticaansche staatsburgers verkocht en slechts in
bepaalde hoeveelheden.
De gouverneur heeft speciale beambten aan
gesteld, om misbruiken bij den verkoop van
deze artikelen te voorkomen.
HOUTWARENFABRIEK IN ASCH GELEGD
400 Arbeiders werkloos geworden
HöXTER, 12 Juni. (W.B.) Door tot nu toe
onbekende oorzaak is brand ontstaan in een
houtwarenfabriek te Lauenförde. In korten tijd
werd het geheele gebouw vernield. De mate
rieels schade is zeer groot. Vierhonderd arbei
ders zijn werkloos geworden.
Tien personen verdronken
BOEKAREST, 13 Juni. (W.B.) In Giurgiu
aan den Donau kenterde heden plotseling een
veerboot -bij de opening van een nieuwen veer
dienst, daar zij in plaats van met dertig per
sonen, waarop haar draagkracht berekend was,
met het dubbele aantal werd belast.
Vijf en veertig personen konden zich redden
en tien personen verdronken.
STAD IN BRAND
KOWNO, 12 Juni (W.B.) Het bij Ponewjesh
gelegen stadje Rosalimo staat sedert heden
ochtend in brand. Om 12 uur n.m. waren reeds
meer dan 20 woonhuizen met alle bijgebouwen
in de asch gelegd. De bewoners verlieten in
paniek hun bedreigde woningen.
Gelijktijdige branden te Winnipeg
WINNIPEG, 12 Juni. (R.O.) Bijna tegelijker
tijd brak hier op drie plaatsen brand uit. Men
meent, dat deze branden veroorzaakt weiden
door brandstichters, die geheel het noord-weste
lijk stadsgedeelte onveilig maakten.
Een zware regen en de vereende krachten van
brandweermannen, soldaten en burgers maakten
het mogelijk, den brand meester te worden.
De schade wordt geschat op een half mil-
lioen dollar.
Een olietank ontplofte, waardoor het blus-
schingswerk enkele oogenblikken zeer gevaar
lijk was.
BORRELS VOOR DIPLOMATEN
28 kinderen omgekomen
BERLIJN, 13 Juni. (H.N.) Uit Kieff, de
hoofdstad van de Oekraine wordt een ernstig
brandongeluk gemeld.
Tijdens een filmvoorstelling, welke op de
derde verdieping van en school voor 500 school
kinderen werd gegeven, raakte een film in
brand.
Onder de kinderen ontstond een paniek, wel
ke nog vermeerde doordine een trap bezweek.
In het geheel zijn 28 kinderen om het leven
gekomen, terwijl talrijke andere ernstige brand
wonden opliepen.
Senator Howell protesteert
De Amerikaansche senator Howell heeft een
protest gezonden aan de politie tegen den in
voer van alcoholische dranken voor diploma
ten.
Hij legt er den nadruk op, dat de Amerikanen,
welke deze dranken vervoeren, kunnen ver
volgd worden en wenscht te weten, welke fir
ma's zich me-t het vervoer belasten.
DE BURGEROORLOG IN CHINA.
LONDEN, 13 Juni (H.N.) Volgens een bericht
ui Shanghai zal Tsjang Kai Shek zich van
Hankow per vliegtuig naar Nanking begeven,
om daar met de regeering besprekingen te
voeren. Tot nu toe heeft hij zijn verzoek om
ontslag niet ingediend.
Ontzettende oogenblikken
voor een moeder
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
In de gemeente Wuestwezel, bij Antwerpen,
heeft een verschrikkelijk ongeluk plaats ge
had. Vrouw Peeters, die in het veld was ge
gaan, had in een naburige weide haar kindje
van twee jaar even alleen gelaten.
Terugkeerende zag zij tot haar ontzetting dat
eeü paard het kind gegrepen had en bezig was,
het met de tanden te verscheuren.
Men slaagde er in, het slachtoffertje onder
het razende paard vandaan te halen. Helaas
kon hier geen hulp meer baten, het kindje
overleed spoedig aan zijn zware verwondingen.
PROF. ADOLF VON HARNACK, die 79
jaar oud, overleed. - :-(
