Eik m DAGBLAD VOOR SCHIEDAM OMSTREKEN. mÊmm STADSNIEUWS Garage Unique Burg. Knappartlaan 4 ÉillMERM EREEN 3UNSTE INMAAK f2.25 p. Liter De C L.O.C. Schiedam - Telef. 68408 53ste JAARGANG No. 15792 dit nummer bestaat uit VR &JU BUREAU; KOEMARKT4, SCHIEDAM TFLEFOON INTERCOMM. 68085 VEREENIGING HOOGSTRAAT- BELANGEN Eerkoop ssatismsfes©l©Bi SCHItDAflil - TEL. 6 El 7 DRIE BLADEN. VERDEDIGING VAN DEN DAGBLADSCHRIJVER. JOURNALISTIEK EN LITERATUUR. AANBESTEDINGEN T.E.G.E.N.O. NOTEERING MOUTWIJN EN SPIRITUS fiM&HHABZ BRANDEWIJN Fa. Wed. A. J. Coppens Anno 1625. Noordmolenstraat 16. De ABONNEMENTSPRIJS Tan de NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco bij vooruitbetaling Per drie' maanden ƒ3.25; per maand ƒ1.10; per week 25 cents. Bij bezorging franco per post bedraagt de abonnementsprijs per drie maanden 3.75, bij vooruitbetaling. LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar A 5 cents per stuk. Postchèque- en Girodienst no. S1440. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt: Voor 1—6 regels 1.55, elke regel meer 25 ets, Bij contract aanzienlijke reductie. Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond. Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarief. Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig- heidsadvert. worden geen contracten afgesloten, Kabouter-advertentien 5 regels 0.50; 10 regels ƒ1.—; 15 regels ƒ1.50, bij vooruit betaling. Porto voor opzending van brieven gelieve men bij te voegen. „lijden door «e„ «„geval; 500.- bij verli,. beide h.„de„,Ué» of „ogen, ƒ250.- bij verlies v,„ één hmd, tb, voet of één oog; 150. Gratis-Ongevallenverzekering: f 500.— bij ov_ - vinger; 50.— bij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van een hand, 25 bij verlies vsn eiken anderen vinder» De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per bij verlies van een duim; 75.- bij verlies van een wijs maand in dit blad worden afgedrukt. R. K. KINDERVACANTIESPELEN 't Zag er Woensdag niet hoopvol uit. FVn sombere regenlucht. Doch ondanks dat slechte voorteeken waren alle kinderen weer in de verschillende kerken aanwezig, zij het met een bang voorgevoel. Als de H. Mis uit was, kan er immers nog altijd bericht komen, dat de spelen dien dag niet zouden doorgaan. De leiding bezat intusschen idealisme ge noeg, om het maar te probeeren. Om hali 10 speelden er weer plm. 850 kinderen rustig eu wel, alsof er geen vuiltje aan de lucht was. Dat vuiltje was er echter wel, het wel al drei gender, de lucht steeds somberder en al spoe dig plaste de regen weer neer. De kinderen echter bemerkten 't nauwelijks, zoo gingen ze in hun spel op. Ze bleven eerst nog rustig doorspelen. Doch 't bleef storten, en wel zoo Bü of krachtens wetten of verordeningen voorgeschreven en andere officiëele af- en aankondigingen van het Gemeentebestuur HINDERWET Burgemeester en wethouders van Schiedam hebben h« hun besluit van 7 Augustus 1930 vergunning verleend aan N. Dingier tot oprich ting van een inrichting tot het. bewaren van lompen tot een maximum hoeveelheid van 3000 K.G. in het pand Ra.a.m 33, kadaster Sectie A. no. 345. SCHIEDAM. 8 Augustus 1930 Burgemeester en Wethouders van Schiedam erg, dat al spoedig de hoofdleider de groepen hebben hij hun besluit van' 7 Augustus het af ging, om de kinderen even te zeggen, dat de spelen afgelast werden,ach, wat jammer". riepen ze allen. Maar... als 't om 2 uur droog is, kunnen jullie weer terugkomen. „Hoera"!!, dat was tenminste eenige troost. De leiders (eters) druipnat, ze dienen voort durend op 't terrein te blijven, moesten zich eerst eens opknappen. Gelukkig konden ze nu eventjes uitblazen De leidsters van de distri- butie-afdeeling zorgden voor een stevige® kop koffie, om de reünie zoo gezellig mogelijk te maken. Een van de dames kreeg nu eindelijk de gelegenheid, om haar Esperanto-hart eens uit te storten in een krachtige propaganda- rede gevolgd door een even krachtig debat. De hofdleider bedankte uit aller naam de distri butieleider vóór bun uitstekende verzorgin; der kinderen. We hoeven daarop niet in te gaan. Het getal van 850 zegt genoeg. 't Zag er niet naar uit, dat de spelen 's mid dags zouden kunnen doorgaan. Maar de toe loop om 2 uur was ondanks het dreigend weer, zoo groot, dat 't moeilijk viel, de kinderen terug te sturen. Het was wel een bewijs, hoe zeer de kinderen de spelen apprecieeren, dat om half drie alle groepen, weer geheel vol ledig in actie waren. De middag verliep ge lukkig beter en om half vijf gingen de kinde ren verheugd en blij over de toch nog geslaag den dag naar huis. Er is climax. Gisteren was 't weer veel betex'. Een lekker zonnetje, een goed opgedroogd terrein, een echte lust om te spelen; alles wees er op, dat het een schitterende dag zou worden." En dat is het ook geworden. De verzoek van A. Fontijne om vergunning tot uitbreiding van de machine- en moitorenfa- briek, de smederij en de scheepsreparatlein- ichting in de panden Boterstraat 32, 34 en 36, kadaster Sectie B. no. 3105, met een construc- tiewerkplaats in de panden Boterstraat 28 en 30. kadaster Sectie B no. 3112. waarin worden geplaatst 4 electromotoren van resp. 3 (ver plaatst). 3. 1 en 0.3 P.K. (nieuw, drijvende boor slijp- en zaagmachines en een ventilator, verdaagd, aangezien het desbetreffend onder zoek nog niet is geëindigd. SCHIEDAM, 8 Augustus 1930 MEJ. M. S. J. TH. WITTKAMPF f Hedenmorgen heeft in de Kerk van O. 1,. Vrouw Visitatie de plechtige uityaartdieus». plaats gehad voor wijlen rnej. Maria Sybilla Johanna Theodora Wittkainpf, Dinsdagavond in den ouderdom van 77 jaren, vrij plotseling te harem huize. Lange Haven 33, overleden. In mej. Maria Wittkampf is de laatste heen gegaan van een drietal, Ignaz, Helena en Maria dat bij talloos velen in dankbare herinnering zal blijven om hun ongeëvenaarde m-! i-'lnrüg heid. Voor charitatieve doeleinden stond hun beurs altijd wijd voor ieder open. De thans overledene was gedurende moer dar 50 jaren voorzitster van de damos-vc-.'scniging voor de kerkgewaden van de Fra.nttolands. li - kerk. De plechtige uitvaartdier l werd' opgediagep door den hoogeerw. heer d f en A. J. C. Schraag, met issistentée van den weleerw. heer J. A. M. Bekkers als diaken en de weleerw. '.eer A. J.; Raaffels als subdiaken. Te half elf volgde de teraardebestelling op de R. K. begraafplaats.. DE ORANJEBRUG Er was geruimen tijd eenige ontzetting ge- consta,Ucr.d aan ds Zuidzijde van het landhoofd van Ö3 Oranjebrug tegenover de Frankeland- sche Kerk, Ter reparatie daarva®, welke repa ratie ongeveer een drietal weken zal vorderen, is het trottoir op het betreffende punt met een hek afgesloten, waardoor de toegang van du N. Haven Z.Z. tot <le brug aanmerkelijk ie vernauwd. De asfalteering van Hoogstraat en Korte Dam EEN ADRES AAN DEN RAAD Door de vereenigimg Hoogstraat-Belangen is volgend -adres aan de Raad der gemeente gezonden: De on derge toeken den. A .van Duinhoven en p J. J. Enge ring, domicilie kiezende Hoog straat 178, Schiedam, optredende namens de Vereemiging Hoogstraat-Belangen, respect ie. eerste week der vacantiespelen is waardig be vejjj]j ajs Voorzitter en Secretaris, hebben de eer u beleefd te verzoeken de Hoogstraat en sloten, Dit is de eerste dag geweest die volledig tot z'n recht is gekomen. Den kinderen wachten nog heel wat heerlijke dagen, 'als 't. weer wat nxee werkt. De regeling is keurig in orde. Het aantal kindei-en varieert tusschen 750 en 850 per dag. Het comité beschikt op het oogen- hlik over 63 dames en heer en, die de spelen leiden. Een prachtig aantal De spelen kosten intusschen heel wat; er gaat een flinke som zitten in melk limonade en versnaperingen. Het spelmateriaal heeft tengevolge van den regen nog al schade ee- DE TOL TE VIJFSLUIZEN Esnigen tijd geleden werd door den gemeen teraad van Vlaarding-en besloten voor wiel- rijders, motorrijders en automobilisten in en buiten Vlaardingen, die geregeld den tol aan de Vijfsluizen moesten passeeren, uit hooKie van hun beroep, goedkoops tolkaarten beschik baar te stellen. Voor wielrijders kosten zulke kaarten 25 cents per maand. Dezer dagen vervoegde zich een onzer lezers op het stadhuis te Vlaardingen om zulk een kaart *en wel voor drie maanden Hem werd intusschen geadviseerd met een kaart voor één mand te volstaan, daar de tol binnenkort zou worden opgeheven! BURGERLIJKE STAND Aangifte van 67 Augustus GEBOREN: Jacobus J., zoon van J. T. de Zwart en C. Krommenhoek, Grofbaaa 55 Hermanns J., zoon van B. S. Zondag en II. A. M. Scbeffers, Halleijstr. 32 Samallna N., dochter van B. de Gids en D. A. Jaasson, Nassaulaan 75 -. Willem, zoon van G van Ipenhurg en M, de Vogel, J. A. Alberd. Thijm- straa.t 19. ONDERTROUWD: C. Wijnstekers 32 j. ne J. H. C. Peek 24 j. P. Levering 26 j. en B. A. Peters 25 j A. W. van der Sluijs £5 j. en E. C. M. Swartjes 26 jaar— J. W. Peek 23 j. en A. T. L. Vis 23 jaar TG. Polderman 23 jaar en J. M. Houtman 24 jaar J. A. Keizer SS jaar en A. A. Zeegers 41 jaar P .C. Suijker 28 jaar en M. C.. Kloo.s 23 jaar A. Verhoev, 25 jaar en G. van Dijk, 24 jaar - H. F. Roodenrijs 28 jaar en M. M. van dei Moezel 24 jaar F. A. de Vette 26 jaar en P. J. C. de Wölf 25 jaar J. F. A. Rensma 22 .iaar en C. G. M. Peek 20 jaar. GEHUWD: J. va-n Rutten, 35 jaar en J. D. Jl. Lourens 25 jaar J. C. van Asch, 18 jaar en J. van den Brink, 18 jaar. Korte Dam te asphalteeren en voorzoover 1100- dig, d? trottoir broeder te maken, bijv. Op een minimum breedte van 1.10 M. Zij meenen dit verzoek te moeten doen; le. omdat de Hoogstraat niet. voldoet, aan de redelijke elschen, welke aan de voornaamste winkelstraat van Schiedam gesteld mogen wor den. 2e. omdat, door de nieuw-bouw zoowel in het Oosten als Westen der stad en vestiging van winkels, In genoemde wijken, de Hoog leden, zoodat veel zal vernieuw d moeten vm- Btraat als winkelstraat een behoorlijk aspect den voor de komende dagen. Die extra-kos-. n kan het comité onmogelijk dragen, en wt- doen daarom een kracht beroep op onze Katho lieke kindervrienden om naar best vermogen te helpen. Giften worden gaarne ingewacht, aan het adres van den penningmeester: Br. Aqu.ao Nieuwe Haven 121. T KEURING VAN HENGSTEN Ter-algemeen© kennis wordt gebracht, dat ds gewone Rijkskeuringen van tot dekking be stemde hengsten in het najaar van 1930, welke alleen door de Stamboekcommissiën zullen ge schieden, voor Zuid-Holland zullen worden ge houden te: Gorinchem, 14 Augustus voor typ© tuigpaard; Rotterdam, 21 October, voor type trekpaard; Dordrecht, 22 October voor type trekpaard; Middelharni's, 22 October voor type trekpaard; De aandacht van belanghebbenden wordt er °P gevestigd dat de inschrijvingsbiljetten voor keuringen op vrachtvrije, schriftelijke en moet hebben voor het koopend publiek. 3e. het centrum der stad, waaronder toch alleereerst de Hoogstraat en Korte Dam ge, rekeu'd worden, heeft vóór alles een behoorlijke bestrating noodig. Algemeen wordt prijs gesteld op asphalteering 4.© bet is dus niet slechts een vraagstuk voor de winkeliers, doch van belang voor de geheele bevolking van Schiedam. 5e. de hobbelige keien en hinderlijke stoepen passen niet in het kader va® dezen tijd. 6e. de eigenaars der stoepen zijn op één na allen bereid deze stoepen op te ruimen en Ge meentelijk© trottoirs er voor in d© plaats te nemen, indien de gemeente tot asphalteering van het wegdek op d© Hoogstraat besluit. 7e op andere, meer zakelijke wijze, nemen de leden der Hoógstraat-Belangen.vereeniging welke thans 130 leden telt, zich voor, het pu bliek te bevredigen. 8e. dit laatste is eveneens noodzakelijk, wil althans de Hoogstraat binnen korten tijd niet als winkelstraat hebben afgedaan. Aande permanente Commissie, bestaande uit vertegenwoordigers der 3 middenstandsorgani saties, is beleefd verzocht aan bovenstaand DE MIDDENSTAND IN 1929 Uit de bespreking van de afzonderlijke takken van den middenstand in het verslag van de Kamer van Koophandel over 1929 ontleenen we nog het volgende: Voedings- en genotmiddelen. Deze branche ondergaat wel zeer sterk don invloed van Ucn grooten bevolkingsaanwas in het laatste jaar en in doorsnee hadden de winkeliers in dage- liiksche levensbehoeften geen slecht'jaai\ De broodprijs verminderde door concurrentie on andere factoren; het bakkersbedrijf was noch t.ans vrij loonend. Vooral in deze branche in mindere mate ook in de andere onder vinden de winkeliers, die in hun winkel hun bestaan moeten vinden, den invloed van men- schen, die als bijverdienste een winkeltje op zetten en die, hoewel vaak met onvoldoend-' kapitaal en zonder kennis van het winkelpa drijf, een nerinkje drijven. Vooral in de nieuwe wijken van Schiedam doet zich dit verschijn sel voor. Confectie, dames-, heeren- en kinderkleeding mode-artikelen. Het verloop in dezen tak van handel wordt als bevredigend geschetst; met Rottei-dam als dreigend spook op den achter grond due® de winkeliers al hun best de klan ten voor' Schiedam te behouden. Tot h-et maken van bijzondere opmerkingen is geen aanleiding. De omzetten in schoenwerk en leder artikelen waren normaal. Vrij goed was ook de handel in bedden, ma trassen, meubelen en huishoudelijke artikelen; tie winkeliers in deze artikelen hadden in het algemeen niet te klagen. Als onderdeelen van deze branche zijn te vermelden de behanger'j en de handel in karpetten enz., die, naar de berichten luiden, mede door de groote uit breiding der stad, een zeer goed jaar hadden. De algemeen iets betere toestand in de ge meente en de verbeterende koopkracht waren oorzaak, dat de handel in goud- en zilverwer ken, kramerijen, glas- en aardewerk, uurwer- ken en instrumenten zich op een behoorlijk peil kon handhaven. De vooruitzichten ln den handel in kantoor boeken, andere boekwerken en aanverwante artikelen zijn ten opzichte van vorige jaren nog niet veel verbeterd. SCHEEPVAART SCHIEDAM, 8 Aug. Aangekomen: Eng. s.s. Keyingham van Velzen aan de Maaskade, le steiger; Zweedsch s.s. Etna van Londen aan den steiger Oosterhaven. SCHIEDAM, 8 Aug. Vertrokken: Noorsch s.s. Knut Jarl, ledig naar Leningrad; Letl s.s. Everelsa, ledig naar Makslahti. °nderteekende aanvragen aan eigenaren en dudei-g van hengsten door den Secretaris der I ^res^adhaesjle te wilen betuigen. ''ovi®ciale Regeringscommissie, den heer P. U. Drankenslag 460 te 'sGravenhag© zullen worden. RIJKSWERKVERSCHAFFING TE EENERVELD SCHIEDAMSCHE REDDINGSBRIGADE Het programma van de onderlinge wedstrij- en, welke na afloop der demonstratie op 24 ugustus a.s. zulleu worden gehouden luidt als volgt; -,.1' logons 25 M. schoolslag, gevolgd <loor v M. rugslag met de handen in de heupen; 2. eisjes idem; 3. jongens 50 M. zwemmen, waar- 50M h' met drenkeling; 4. Meisjes i-iem; 5. "©eren behendigheidszwemmen gekleed, e-pvi' V^n M' lnet drenkeling; 6. Dames 50 M. M rn&f ,heliendigheidszwemm©n, waarvan 25 7' 25 M. schoolslag, de heupen- kV rugslaK met de handen m duiken om' dér, 58 ldem; 9- Gekleed pop- Idem voor dames ïcTl5!"ys voor Heer0ii: 1C' De inschrijving siuu -f» v°lgens bondcisch lt 18 Augustus a.s. DE KEVELAARSCHE PROCESSIE De deelnemers teruggekeerd Gisteravond om half acht zijn de deelneem sters en deelnemers aan de 8ste ScihedamscV processie van Kevelaer weer ln den besten wel stand in onze stad gearriveerd Het weer had zich tijdens de bedevaart over bet algemeen goed gehouden, zoodat alle oefeningen konden doorgaanéén slechts moest korten tijd wegens een plasregen worden uitgesteld. Na aankomst in onze stad kwamen de bede vaartgangers nog even bijeen in de Sint Jans- kerk voor een danklol', waai-onder pater Blesta nog een korte toespraak hield. Overzicht van het verdiende loon van 18- 31 Juli 1930. 4 van 51; 3 van 50; 2 van 49; 2 van 48; 1 van 44; 1 van 43; 1 va® 41; 3 van 40; 2 van 39; 7 van 37; 5 van 36; 1 van 35' 7 van 30; 1 van 28; 2 van 26. Successen op het concours te Kethel Tegeno heeft met zijn gemengd en zijn jonge- dameskoor deelgenomen aan het door St. Rad boud te Kethel gegeven concours; en met succes. Het gemengd koor behaalde ln de afdecKng uitmuntendheid de 2en prijs met 270 punten, het jongedameskoor in de eere-afdeeling even eens den 2en prijs met 273 punten. TRIPJE EN LIEZEBERTHA Zaterdagmiddag om half drie zal Ooxn Cor weer eens met zijn poppenkast in Scliieoam komen. In Musis Sacrum zal hij een vertoo ning geven van het bekende spel: Tripje en Liesebertha, met. erop het vervolg Mop en Ploep. Dat belooft voor de kinderen een pretti- gen middag. Verwacht wordt; zwakke tot matigen, Weste lijke tot Zuidelijken wind, afnemende bewol king, weinig of geen regen, iets warmer. HENGELEN Zondag houdt de S. H, V. „De Zilvervoorn" een onderling concours in de wateren van Maassluis. Uitbreiding dr. de Visserschool Door architect A. Stahle werd gistermiddag aanbesteed voor de vereeniging tot bevorde ring van het Christelijk Onderwijs het maken van uitbreiding met drie lokalen van de dr. de Visscherschool aan de Westfrankelandschestr Hiertoe kwamen in 11 biljetten en wel van: p. Aldeman, Schiedam, 25500; Ai'bedders coöperatie, Rotterdam, 26284; Heijnsbroek Leen de rs, Schiedam, 26933; H. Victor, Schie dam 27265; G. A. Slavenburg, Schiedam, 27685; C. A. Kraaijveld, Dubbeldam, 27840; M J. Ooijkaas, Schiedam, 28413; C. v. d. Burgh, Schipluiden, 28750; C. van Leeuwen, Nleuwerkerk a. d. IJsel, 28900; Fa. M. van Dop, Rijswijk, 29249; G. v. d. Ende, Schip luiden, 29740. f Riool Aleidastraat Bij de aanbesteding van een riool in de Aleidastraat, en het maken van nooduitlaten door den Penninglaan naar den vijver in het Julianapark te Schiedam is als volgt ingeschre ven: J. Th. Zijm, Rotterdam, 14.987; Gebrs. L. en J. L. Boeren, Sliedrecht 18.740; Gebrs. A. en L. Bras te Dubbeldam-Dordreeht,, 19,248; Jan Boeren, Sliedrecht, 19.420; N.V. 'van' Splunder's Aann. en Handelmij., Rid derkerk 19.476; C. Godschalk, Eindhoven 19800.; W. en C. Groeneveld, Nieuwendijk (N Br.), f 19.800; P. C. Langeveld, Hardings veld 19.90.0J. K. Simon, Schiedam 19.900; Ant. Vermaat, Schiedam 20.445; N.V. v. h. W. Visser Zn. Wassenaar 20.860; L. P. v. d Geer en A. Th. Stuifzand, Leiden 21.480; P. Heijnsbroek en C. Leenderts, Schiedam 22.100; Til. de Winter en J. v. Weere®, Leiden f 23.400G. A. Koning, Voorschoten 26.250; N.V. Houtgraaf en Boisenbroek, Bloemendaal 29.212. De gunning werd aangehouden. TEMPERATUUR VAN HET WATER De temperatuu'- van het water bedroes lieden- morgein 64 graden. Bij het „schrijverscredo'' van Anthöiiie Donker. Anthftniê Donker opent de jongst-verschenen aflevering van zijn uitstekend „Critisch Bulle tin" (bijlage van „De Stem") met een bondig ge formuleerd „schrijverscredo". Deze beginselver klaring ziet als volgt uit „Wezen en voorwaarde, van de critiek niet alleen, maar van alle schrijverschap is een hartstochtelijke en geïnspireerde poging naar waarheid. De uitingsdrang van den schrijver is een vorm van waarheidsdrift. Hij moet on herroepelijk voor zijn innerlijk leven, gevoe lens, gedachten, verbeeldingen, equivalente woorden vinden. Hij beproeft, onweerstaan baar en onomkoopbaar, zijn woorden, gevrij waard voor iedere misvorming, iedere mis vatting, tot het volstrekte evenbeeld zijner persoonlijke waarheid te maken. Ondanks »lle vertwijfeling en scepsis aangaande den in vloed van den schrijver in de wereld, die het beeld vgn geschiedenis en heden mij aan jaagt, geloof ik in dezen zin in de roeping van den schrijver. Gevaar loopt een cultuur, waarin de schrijver deze roeping gaat ver loochenen, en het eerste beginsel der kunst, het zuiverst belangeloos beginsel in dit be staan, mèt de liefde, die er een verinnig4e. vorm van is, misschien de eenige rechtvaar diging van het leven: de Waarheid afvalt. In de formuleering van dit „credo is een levensbeschouwing te raden, die de onze niet is. De inhoud staat overigens dicht genoeg bij een kunstleer, die in de schoonheid een „afglans der waarheid" erkent. Maar de redacteur van het „Bulletin" laat daarop volgen „In journalistiek ontbreekt altijd de tijd en" meestal de drang en dikwijls de wil tot de equivalentie van woord en bedoeling. Journalistieke oordeelen zijn onuitgewerkte stenogrammen, vaker verminkte en niet zel den vervaischte telegrammen van een ge- jaagden geest. Journalistiek is de zondeval van het schrijverschap." Deze minachting voor de journalistiek is te genwoordig niets bijzonders, zij is zelfs zeer algemeen en men kan ook nog toestemmen, dat de dagbladen het er naar maken. Hier is echter een schrijver bezig zich te be zinnen op de grondslagen van zijn beroepsbe zigheid. Hij oordeelt niet over bepaalde ver schijnselen van zijn tijd, maar spreekt zich uit over de eerste beginselen van een vak-beoefe- ning. Hij zegt niet": de journalistiek „kan zijn" of „werd hier en daar helaas tot", maar hij zegt tout court: de journalistiek is zoo-en-zno. Daarom mogen wij er wel even bij stilstaan. Het gaat dan over de vraag, of een opvatting, die het verschil tusschen literatuur en journa listiek louter ziet als een kwaliteitsonderschei- diug, in haar algemeenheid feitelijk gerecht vaardigd is. Donker stelt als hoofdeisch voor het goede en integere schrijverschap dien der -waarachtig heid. Het is aan dezen eisch, dat de journalis tiek als zondanig niet zou beantwoorden en wel om drie redenen, die terug te brengen zijn tot een gemis van tijd, drang en wil. Daarom is de journalistiek noodzakelijk minderwaardig, zij is „de zondeval van het schrijverschap". Laten wij alle drie deze factoren der inferi oriteit eens bekijken. De belangrijkste is wel de factor van het tijdsgebrek. Het is zeker, dat het gejaagde tempo, waarin journalistiek werk tot stand moet komen, het resultaat gemakke lijk ongunstig beïnvloedt. Maar zal daaronder als regel de waarachtigheid moeten lijden In het boven-geeiteerde meent de schrij ver van wèl, maar we gelooven dat hij zich ver gist. Hij gaat er van uit, dat de equivalentie van woord en bedoeling iets is dat gezocht moet worden: wanneer er maar tijd is om met zorg te kiezen, dan komt het preciese woord er wel. Dit is wellicht zoo hij menig schrijver, maar men kan toch niet zeggen, dat aldus in het algemeen het psychologi. ch proces ver loopt bij een arbeid, die als „een geïnspireerde poging naar waarheid" gekenschetst werd. Het is veeleer zoo. dat op het moment der inspi ratie tegelijk met de idee het woord zich opdringt aan het bewustzijn, de idee dient zich, wat haar hoofdinhoud betreft, geformu leerd aan. De voorstelling is niet juist, als zou er een idee zijn, waarbij men dan passende woorden te zoeken heeft. Het is mogelijk om, wanneer men den tijd heeft, een tekst te ver beteren en do equivalentie van woord en be doeling hooger op te voeren. Maar het is even zeer mogelijk de oorspronkelijke spontane re dactie aldus door latere retouches te vervagen en af te zwakken. Men zou nu alleen kunnen opmerken, dat niet voor iederen schrijver het woord er is te gelijk met de Visie of het argument, maar daar staat tegenover, dat de schrijver, voor wien de vormgeving een langdurig zoeken, een tastend kiezen is, de geschiktheid mist voor de journalistiek. Men spreekt van „geboren jour nalisten". Het zijn allereerst zij, die door een gelukkigen aanleg snel over het woord beschik ken, dat hun bedoeling zuiver weergeeft. Hun dagelijksch dagblad-werk verschilt zeer zeker van dat, wat zij onder vrijer omstandigheden maken, maar dit verschil is er niet een van kwaliteit, het is niet gelegen in een meer of minder intens streven naar waarheid, maar in een meer of minder groote kans op volledig heid. Vervolgens zou in journalistiek meestal de drang ontbreken om te komen tot de equiva lentie van woord en bedoeling. Het is ons niet duidelijk, welke speciale eigenschap van het dagbladwezen dezen drang aan den schrijver zou kunnen ontnemen. De behoefte aan een vormgeving, die beantwoordt aan de idee, is inhaerent aan onverschillig- welk -eekrijver- schap. Wanneer er geen drang is om precies te zeggen, wat men bedoelt, dan is er eenvoudig niets te zeggen. Iedere gedachte die naar uiting zoekt, dwingt meteen den auteur naar het ge- eigende woord. Ten slotte zou de journalist dikwijls den wil ontberen om tot de noodzakelijke equivalentie te komen. Hier is er een kleine moeilijkheid. Want als derde punt van zijn credo heeft de schrijver vastgesteld „Waarheidszin is niet zoozeer een moreele eigenschap, het is bovenal een wetenschappe lijke verhouding tot het leven, het eenig bruikbare instrument voor den creatieven geest." Toch valt het ons moeilijk in het ontbreken van den wil tot waarheid iets anders te zien dan een moreele tekortkoming bij den auteui. Hier ligt althans de houvast in het derde punt van het requisitoir tegen de journalistiek, een houvast, die wij in de „wetenschappelijke ver houding tot het leven" niet vinden. Wanneer de wil tot equivalentie van woord en bedoeling ontbreekt, dan is er een geval van corrupt schrijverschap en het is ons niet duidelijk, waarom dat voornamelijk in de journalistiek voor zou moeten komen. Het gaat hier immers over de moreele tekortkomingen van men- schen, niet over eigenaardigheden van be roepen of functies. Fietsers en motorrijders lichten 's avonds 9.09 tot 's moTgens 5.04. op van Dinsdag bestuursvergadering R. K. Metaal bewerkershond ,.St. Eloy", Gebouw R. K. Volks bond. lederen Woensdagmiddag van 33% uur gelegenheid tot afhalen van Naaiwerk voor de Missienaaivereeniging, Korte Kerkstraat 6. Iederen Woensdagavond om half 9 repetitie „Schiedams, Mannenkoor" (dirigent Paul v, d. Putten). Groote zaal van den R. K. Volks bond. Iederen Woenedagavond van 8 tot 10 uur in den R. K. Volksbond gelegenheid tot het af halen van naaiwerk voor de Tberesia-vereeni- ging. Iederen Vrijdagavond van half 9 tot half II repetitie Koninkl. Zangvereniging Schiedam's Mannenkoor „Orpheus" onder leiding van Ed. Flipse. Gebouw R. K. Volksbond. Iederen Zaterdagmiddag van 3 -5 uur zitting bestuur Spaarfonds R. K. S. V. „Excelsior". Gebouw R. K. Volksbond. 8 Aug: Groote Kerk, orgelvoordracht J. H. Besselaar Jr., 8 uur Diergaarde, avondcon cert Rott. Phih. Gen. 10 Aug.: Doieletuin, 3e pop. concert Rott. Philh. Gen. en Mannenzangver. „Apollo", 8 uur Diergaarde, middagconcert Rott. Philh. Gen. D a g e 1 ij k s: Tivoli-schouwburg, Turf in je ransel (Bouwmeester-revue 8 uur (voor volw.); (Zondag ook 2 uur). SCHIEDAM, 8 Aug. Officieels noteering van de commissie uit de Kamer van Koophandel. Moutwijn Moutwijn per H.L. ad 46 pet. 13. HERMAN JANS3N Spoeling Spoeling 0.90. Waarom wij deze opmerkingen maken Om op te komen tegen een zienswijze, die de jour nalistiek beschouwt als een gedegenereerde literatuur. De drievoudige grond, die daarvoor in het bovenaangehaalde schrijverscredo wordt aangewezen, is op elk punt aanvechtbaar. Het gebrek aan „tijd" is goeddeels een kwestie van persoonlijken aanleg, het gemis aan „drang" behoeft men niet speciaal in de journalistiek te verwachten, het komt (men denke aan de uitgeverscontracten elders evenzeer voor, ter wijl ten slotte het ontbreken van den wil tot waarachtigheid een tekortkoming is van den mensch in het algemeen, waartegen ieder in dividu heeft te waken. Onze conclusie ligt nu voor de hand. Het ver schil tusschen literatuur en journalistiek is er niet op de eerste plaats een van kwaliteit, maar van soort. Journalistiek is evenmin een ver worden literatuur als de literatuur een ver edelde journalistiek is. Deze beide terreinen van schrijverswerkzaamheid liggen niet op ver schillend niveau, zij liggen naast elkaar en er is een zeer breed gemeenschappelijk grensgebied waar hun eigenschappen niet scherp meer on derscheiden zijn. Fouten en tekortkomingen van den auteur als mensch en als vakman, doen zich op beide gebieden evenzeer gelden. Journalistiek is geen zondeval van het schrij verschap, maar zij is er een der vele verschij ningsvormen van. Hoofdkenmerk is haar ac tualiteit, die haar dikwijls noopt zich te beper ken. Vandaar heeft zij als tweede eigenschap een betrekkelijke en gewilde onvolledigheid. Zij put haar onderwerpen niet uit, zij beschouwt niet noodzakelijk alle kanten van haar object, zij heeft niet de pretentie het laatste woord te spreken. Maar deze beperking van haar ar beidssfeer heeft geen minderwaardigheid tot onafwendbaar gevolg en zeker is er niets wat zou kunnen dwingen te kort te doen aan dien hoofdeisch van het goede schrijverschap, den eisch tot waarachtigheid. HHfiLT- „Is uw man thuis?" „Hebt u dan geen oogen in uw hoofd? Daar hangt toch z'n over- hemd!."

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1930 | | pagina 1