DE REGELING DER ZENDTIJDVERDEEL1NG
fi
MAANDAG 25 AUGUSTUS 1930
DIE KATHOLIEKEN
TOCH!
DE SINT EMERICUSFEESTEN
De Maastrichtsche stakings- WELVERDIENDE HULDE
relletjes
MENSCHEN EN MEENINGEN
HET NEDERLANDSCH PRIESTER
COLLEGE TE ROME
De crisis in den landbouw
hongaarsche genegenheid
VERDRONKEN.
DE HOUDING, DIE DE A.V.R.O. AANNEEMT,
EEN ERNSTIGE BELEMMERING GENOEMD
Hoe moet het moeilijke vraagstuk
tot oplossing gebraeht worden?
ALS ER MAAR SAMENWERKING
TE VERKRIJGEN WAS
HUIZEN.
HILVERSUM.
5
PUBLICATIE VAN HET RAPPORT
WORDT THANS GEWENSCHT
GEACHT
KONINGINNEDAG EN DE POST-
DIENSTUITVOERING
HET LEIDSCHE RAADHUIS
ERNSTIG ONGELUK
DOOR DEN, TREIN GEGREPEN EN
MEEGESLEURD
EEN DAME TOTAAL VERMORZELD
DE ELECTRISCHE STROOM
VOOR DAMES
DE BRAND AAN BOORD VAN DE „CE®*—"
Ze hebben het gedaan aan alle kanten'-
Ze willen immers niet meedoen met het
Bociaal-democratisch middeltje, om den oor
log uit te bannen, n.l. Nederland totaal ont
wapenen. Omdat ze dat niet willen, heeten
ee bloeddorstig, heeten ze te heulen met de
moordenaars!
Van dat gevalletje tot de beschuldiging,
dat eigenlijk katholieke geestelijken in
Maastricht de schuld hebben aan heel de
herrie daar, van het schieten en het gevan
gen nemen van den man, die de leider had
moeten zijn in die dagen, is het maar een
®tap.
Nu zijn we niet van plan, een katholiek
ie verdedigen, die schuld heeft, en ook geen
katholiek priester. Maar we zouden zeggen:
geloof niet te gauw aan de berichten der
sociaal-democraten uit Limburg; ze zien
spoken en zagen spoken in die dagen.
Het geval van de met knuppels gewapende
«.pastoor en lagere geestelijkheid", die met
het kruis voorop den strijd ingingen, zal wel
beroemd blijven om den man, die het „zag"!!
en de redactie, die het zonder blikken of blo
ten liet drukken.
Wie daartoe in staat is, durft wel meer.
Maair nu komt men met de bewering, dat
het rapport uitgemaakt zou hebben, dat
inderdaad de katholieke geestelijken er de
schuld van zijn.
Inderdaad die beschuldiging is gedaan.
Dat deed de N. R. C. al, en de sociaal
democratische bladen deden het ook. Gees
telijken in het Zuiden hebben overal schuld
aan. net als Jezuïeten. En ee zijn nu eenmaal
de grootste tegenstanders van de sociaal
democraten, wat op zich zelf nog geen mis
daad in heeft, meanen we.
Het mooiste van het gevaj is echter, dat
het rapport aan de geestelijken de schuld
niet geeft.
De commissaris van politie in Maastricht,
die er in dat rapport aardig van langs
krijgt, heeft, volgens datzelfde rapport, ge
tracht, de schuld op de geestelijken te wer
pen. Doch datzelfde rapport wijst met even
veel woorden die bewering af.
Dat is niet bewezen, dat kon niet bewe
zen worden.
Natuurlijk zal niet iedereen zich neerleg
gen bij die beslissing. Doch natuurlijk moet
toch wel iedereen, die een beetje eerlijkheid
heeft overgehouden in den strijd, erkennen,
dat volgens het onderzoek van den advocaat-
generaal, die beweringen niet bewezen kon
den wórden-
Zeker, katholieken in 't Zuiden lijken op
baarlijke duivels voor de roode broeders.
en priesters tellen als mensch in geen
enkel opzicht mee, men mag tegen hen be
weren, wat men wil zonder een lasteraar
te zijn, die dingen neemt men als katho
liek op den koop toe, het gaat echter een
- beetje te ver, om maar rustig te beweren, dat
de commissaris en burgemeester, maar
tld geestelijken de schuldigen zijn.
Het rapport ontkent dat juist.
Goed om te onthouden.
VOOR HOLLAND
Tijdens de St. stephanusprocessie werd bet
kleine groepje Hollanders, zoodra bet als zoo
danig berkend werd, spontaan, geestdriftig en
allerhartelijkst toegejuicht.
Het was treffend te zien, wat een blijde ver
rassing zich afteeken-de op de gezichten bij
het vernemen, dat men met Hollanders te doen
bad.
Jammer, dat bet kleine groepje onzer land-
genooten geen vaan of vlag of eenig ander
herkenningsteek'en voerde. Gelukkig maakte de
onvermoeide herbaalde kreet van een der pel
grims: „Eljen Hungdria-Hcllandia" veel goed.
Deze geestdriftige pelgrim werd tot heraut van
Holland geproclameerd.
De St. Emericusplechtigheid in bet parle
ment begon wegens den langen duur der pre
cessie veel later dan aanvankelijk was vastge
steld. De rijke koepelzaal van het majestueuze
gebouw leverde een schitterenden aanblik.
Naast de loge der kardinalen aan den eenen
kant bevond zich de loge van aartshertog Jo
seph en die van de hertogen en hertoginnen;
aan de andere zijde de loge der bisschoppen,
onder wie zich ook mgr. Diepen bevond.
De plechtige bijeenkomst werd geopend met
het zingen van het Hongaarsche volkslied.
De president van het huis van afgevaar
digden gaf daarna het woord aan graaf Ap-
®°nyi, die een rede hield tot onthulling van een
gedenktafel, waarin de vermaningen van den
'a St®Phanus aan zijn zoon Emericus staan
ingegrift. rede wer(j herhaaldelijk onder-
^°or bijvalskreten als „Eljen", „Bene"
en oor appiaus pe enkeie Hongaarscho woor
den, waarmede de kardinaal legaat antwoordde,
werden luide toegejuicht.
PASTOOR l HASSELBACH t
Na een zeep kortstondige ziekte is Zaterdag
te Waa wj po seling overleden de zeereerw.
heer L. Hasse ach, pastoor der parochie van
den H. Antonius van Padua
De parochianen waren van de ziekte van
hun pastoor nog onkundig, zoodat de ontstel.
tenis begrijpelijk was, toen Zaterdagavond
Plotseling de doodsmare door het dorp ging.
PATER PAUL SCHMITZ, S.V.D. f
In het Missiehuis St., Michael te steijl
stierf Zaterdagvoormiddag onverwacht, nog
tijdig voorzien van de H.H. Sacramenten der
stervenden, pater Paul Schmitz, S.V.D., in den
ouderdom van 49 jaren.
KINDERVERLAMMING.
Bij het 4-jarig zoontje van den heer J. G.
te Zwaagwesteinde (Fr.) is kinderverlamming
geconstateerd.
Te Zuider-Mieden (Fr.) is het 2-jarig zoon-
tj'e van M. Elzinga in een sloot hij huis ver
dronken.
Te Irusum is de 11-jarige Jan S. bij het
baden verdronken.
Uit de Radiowereld
„Naar wensch" of „onder
invloed"
Een burgemeester uit het midden van ons
land schrijft ons:
Zoolang de Avro en haar aanhang niet tot
bezinning zijn gekomen en de revolutionnaire
ideeën en onbeschoftheden der vrije luister
vinken niet hebben plaats gemaakt voor ver
standig oordeel en fatsoen, zal er wel niets
komen van een voor de Avro aannemelijker
zendtijdverdeeling. De Minister kon, zonder
strijd met de wet, moeilijk een andere beslis
sing nemen, nu er niet bij alle omroepvereeni-
gingen de wil bestaat om tot samenwerking
te geraken. Ik ben dan ook stellig van mee
ning, dat de houding die de Avro tot dus
verre heeft ingenomen, de grootste belem
mering is geweest en nog is voor een zend
tijdverdeeling die haar heter kan bevredigen.
Wil men b.v. tot een algemeen program
komen, dan zullen daarvoor concessies gedaan
moeten worden door meer dan één omroep-
vereeniging; maar het is vanzelfsprekend,
dat men niet gemakkelijk tot offers bereid
is wanneer men geregeld wordt uitgeschol
den en telkens weer, in strijd met de waar
heid, moet hooren, dat hetgeen men thans aan
zendtijd heeft, een onrechtmatig verkregen
goed zou zijn. Hetgeen thans voor het alge
meen program doorgaat, Üjkt mij een proeve,
een eerste stap op den weg naar een uitge
breider regeling. Het gaat er nu maar om,
voor dat algemeen program een regeling te
vinden die voor allen aannemelijk is.
Volgens prof. Slotemaker de Bruine moet
de helft van den zendtijd (dus de volle zend
tijd van één der beide zenders) beschikbaar
zijn voor een algemeen program, en dit pro
gram moet dan verzorgd worden „door een
vereeniging, wier statuten, bestuurssamen
stelling en programma-oommissie waarborgen,
dat bet algemeene hier inderdaad verkregen
worde".
Men heeft ook al aanbevolen de instelling
eener commissie voor de samenstelling van
een algemeen program, nit te zenden door één
der vier bestaande omroepvereenigingen;
maar wie zou zich de illusie durven maken,
dat er ook maar de geringste mogelijkheid be
staat om een algemeen program samen te stel
len dat hij de aanhangers van alle vier
bestaande omroepvereenigingen bevrediging
wekt Hoogstens zou men een algemeen pro
gram krijgen, dat zoo neutraal, maar ook zoo
saai is als het dagelijksch weerbericht, en
misschien heel wat minder belangrijk. Maar
een program, dat in den smaak valt. laat ons
zeggen van de Ncrv-luisteraars en van de
Vara-leden, kan men zelfs op het gebied van
de muziek nog niet samenstellen. Naar een op
lossing van het vraagstuk In die richting te
speuren, is het zoeken naar den vierkanten
cirkel.
Ik meen, dat de oplossing op andere wijze
moet worden gezocht, en wel in dezen zin,
dat (ik laat de kleine omroepen even huiten
beschouwing) elke groep der bevolking die
zich thans achter een der vier omroepveree
nigingen heeft geschaard, ongeveer een
kwart van den zendtijd kan luisteren naar
een program, dat ongeveer voor de helft ge
heel naar zijn wenscli, en voor de andere helft
onder zijn invloed is samengesteld.
Dit zou m.i. bereikt kunnen worden, wan
neer één der omroepen, bijv. de Avro, gedu
rende een aantal zenduren een algemeen pro
gram ging verzorgen; maar daarvoor Is, zoo
als ik in den aanvang reeds opmerkte, in de
allereerste plaats noodig een geneigdheid tot
samenwerking hij alle omroepvereenigingen.
Het volgende moge duidelijk maken, op
welke wijze ik mij een dergelijke regeling ge
dacht heb; de rol die daarin aan de Avro is
toegedacht, ligt m.i. het meest in den aard
eener omroepvereeniging die zich zoo gaarne
op haar kleurloosheid beroept.
Er worden onderscheiden: a-uren, of vrije
uren, dit zijn uren waarin de omroepvereeni
ging haar eigen program vrij mag samen
stellen: b-uren, of zenduren voor een goed
gekeurd program, dit zijn die zenduren waar
in een program wordt uitgezonden, dat een
voorafgaande goedkeuring moet hebben. Het
verschil tusschen het door mij gedachte en
het huidige algemeen program of dat van prof.
Slotemaker de Bruïne zit hierin, dat in mijn
voorstel telkens gedurende een aantal uren,
om de beurt één der vier groepen van luiste
raars en niet alle luisteraars te zamen, recht
van goedkeuring van het program krijgen.
Naast de Ncrv, Kro en Vara zullen commis
sies (dus drie) moeten bestaan, die beurte
lings het Avro-program gedurende een aan
tal b-uren goedkeuren.
Tijdens de b-uren zendt de Avro derhalve
een program uit, door haar zelf samengesteld
doch goedgekeurd door een der drie com
missies. (Voor het gemak spreek ik verder
van Vara-a-uren, dit zijn vrije uren van de
Vara; Kro-b-uren, dit zijn uren waarin de
Avro een door de Kro-commissie goedgekeurd
program uitzendt, enz.)
Op deze wijze kunnen katholieken, protes-
tants-christelijken en socialisten ieder gedu
rende bijna een vierde van den geheelen zend
tijd luisteren naar een voor hen aanvaardbaar
program, zij het ook, dat het ten deele niet
door eigen omroepvereeniging is verzorgd
(wel goedgekeurd), en kunnen de liberalen en
kleurloozen hun geliefde Avro bijna een voile
week hooren, al zullen haar programma's dan
ook niet steeds geheel naar den smaak der
Avro-luisteraars zijn samengesteld.
Dit is te bereiken, als aan ieder der vier
omroepvereenigingen 2/12 van den zendtijd
als a-uren (vrije zenduren) en 1/12 aan de
kleine omroepen en voor speciale doeleinden
wordt gegeven. De resteerende 3/12 van den
zendtijd bestaat dan in b-uren voor de Avro,
waarvan Kro, Ncrv en Vara elk voor 1/12 het
recht van goedkeuring van het Avro-program
hebben.
De Vara zendt uit over Hilversum, de Avro
gedurende haar vrije uren en tijdens de Vara-
b-uren eveneens over Hilversum. Ook voor de
kleine en voor de speciale omroepen wordt
het station Hilversu..i gebezigd.
Over Huizen worden uitgezonden de pro
grams van de Kro en de Ncrv, eD de pro
grams der Avro tijdens de b-uren van die
beide omroepvereenigingen.
Bij deze verdeeling krijgt de Avro dus wel
5/12 van den zendtijd, maar haar vrije zend
uren zijn niet meer dan die der drie andere
omroepen; deze omroepen krijgen ieder 2/12
vrijen zendtijd, terwijl zij invloed uitoefenen
over het program ieder gedurende 1/12 van
den zendtijd, wat te zamen red. „Msb,")
van den zendtijd, of den halven zendtijd over
één zender voor elk der drie vereenigingen
uitmaakt.
Deze indeeling maakt het mogelijk niet
noodig dat bijv. de Avro 5 1 6 uitzend-
avonden per week krijgt (waarvan 2 met een
goedgekeurd program over Huizen), de kleine
omroepvereenigingen één uitzendavond en de
drie andere groote omroepen ieder twee en
beurtelings drie avonden per week. Verder
kan de indeeling zóó zijn, dat de a-uren van
een omroepvereeniging nimmer met haar
b-uren samenvallen, m.a.w., dat bijv. niet een
door de Kro goedgekeurd Avro-program wordt
uitgezonden tijdens een eigen uitzending van
de Kro.
Het lijkt mij toe, dat op deze wijze bereikt
wordt, dat de omroepvereenigingen haar
luisteraars van haar speciale programs kun
nen doen genieten gedurende een voldoend
aantal uren, omdat daarnaast nog voor die
zelfde luisteraars een program wordt verzorgd
dat als verlengstuk van het eigen program
aanvaardbaar Is. Ik zal niet tegenspreken,
dat een algemeen program nog iets anders is
dan een uitzending gelijk ik mij die in de
b-uren gedacht heb, maar de hoofdzaak is ten
slotte, dat wij een zendtijdverdeeling krijgen,
die aan 't verlangen der onderscheiden luiste
raars naar een ruim aantal zenduren met
programma's in hun geest, zooveel mogelijk
tegemoet komt.
Bij een goede samenwerking is de kans
m.i. groot, dat de omroepvereeniging die het
algemeen program uitzendt, bij de keuze van
medewerkers en bij de samenstelling der pro
gramma's voor de b-uren, zal trachten steeds
meer in den geest van de goedkeurende com
missies te handelen; de samenwerking welke
dit systeem, in aller belang, vereischt, brengt
vanzelfsprekend mee, dat niet gezocht wordt
naar de uiterste grens die tusschen al en
niet goedkeuring ligt.
Of de stemming thans reeds geschikt is om
tot een zendtijdverdeeling te komen, waarbij
loyale samenwerking noodig is, is een vraag
die ik hier verder niet bespreek. Ik heb deze
uiteenzetting alleen gegeven, tot staving mij
ner meening, dat met eenigen goeden wil
wel een goede oplossing van het zendtijd-
vraagstuk is te vinden.
Naschrift van de Redactie:
De geachte inzender, wiens scherpzinnig
heid wij op meer dan een terrein, vooral van
dat der administratie, bewonderen, begaat deze
keef de gewone fout van al degenen, die
zich als leeken wagen aan de oplossing yan
het radiozendtijdraadsel. Hij begint n.l. bij
het moeilijkste gedeelte, d.i. het program
ma, terwijl het gemakkelijker vraagstuk, de
technische samenwerking van de omroepen,
nog niet is opgelost.
Het plan van den geachten inzender lijkt
ons zoowel technisch als programmatisch en
commissoriaal onuitvoerbaar.
Ten eerste houdt het geen rekening met de
verschillende waarden van de dagen (Zater
dag en Zondag b.v. beteekenen heel iets an
ders dan Maandag en Vrijdag).
Ten tweede wordt vergeten, dat een
verdeeling in twaalfden bezwaarlijk om
te zetten is in een verdeeling van veertien
den, hetgeen toch wel zal moeten voor de 2
zenders per 7 dagen.
Ten derde wordt niet voorkomen, dat er
altijd tegelijk eenige a-programma's zullen
samenvallen met Avro-b-programma's.
Ten vierde rijst de vraag: zullen de b-uren,
die alle door de Avro worden verzorgd, ook
alle door haar betaald worden 7
En, ten slotte, gelooft de inzender aan de
mogelijkheid eenstemmigheid te krijgen onder
de nieuwe commissies. Wie op de hoogte Is,
kent nu reeds de moeilijkheden van de com
missie in den Radio-raad.
Het wil' ons dus voorkomen, dat het plan
van den geachten inzender al evenmin te ver
wezenlijken is als veel andere, meestal opge
steld door menschen, die de practische moei
lijkheden niet voldoende doorzien. Om dit te
bewijzen drukken wij hier een overzicht der
uren af: laat men maar eens probeeren het
plan vhn den geachten voorsteller schema
tisch uit te werken. Het zal aan nadenken
den blijken een geweldige puzzle te zijn, in
dien zij willen rekenen, dat het er niet om
gaat de hokjes vol te schrijven maar ook de
mogelijkheid der uitvoering aan te duiden.
Wie er kans toe zien, mogen het probee
ren.
Uren
8
9
a.m.10
1
2
3
4
5,
5
7
8
9
10
11
12
a
■o
ci
fcl)
ci
tS
to
oj
•d
to
ci
•O
u
0)
•o
c
to
a
to
a
V
ci
N
Uren
8
9
a.m,{]0
II
\12
1
2
3
4
5
B
7
8
SI
10
11
12
M
ci
*d
G
61
«S
m
G
cS
■d
to
ci
V
S3
•d
G
to
cd
13
to
cd'
G
O
N
Schriftelijke vragen van het Tweede
Kamerlid Henri Hermans
WAT VAN HET GROOTSTE GEWICHT
GEACHT WORDT
Dool1 hét Tweede Kamerlid, den heer H. G.
M. Hermans zijn aan d,en minister van justitie
de navolgende schriftelijke vragen gesteld:
Heeft de minister kennis genomen van:
le. de publicatie in „Het Volk" van de
conclusion van den advocaat-generaal bij het
Gerechtshof te 's-Hertogenbosch betreffende
diens onderzoek naar de gebeurtenissen tij
dens de staking aan de zinkwitfabriek te
Maastricht en vau bedenkingen tegen die con-
clusiën gemaakt door den commissaris van
politie te Maastricht met weglating evenwel
van de belangrijke latere rapporten, hierom
trent van den advocaat-generaal
2e. van het ln genoemd blad vragenderwijs
uitgesproken vermoeden, dat er „bepaalde
politieke machten en grootheden" aan het
werk zouden zijn om publicatie van het rap
port te voorkomen
3e. van de commentaren, welke door een
deel der dagbladpers, met name door „Het
Volk", de „N.R.C." en het „Hbd." werden ge
schreven op grond van deze onvolledige pu
blicatie
Zoo ja, is de minister dan niet van oor
deel, dat thans de rapporten moeten worden
gepubliceerd ten einde onjuiste conclusies te
voorkomen
VAN DEN NOOD EEN DEUGD MAKEN
Het is moeilijk, een voor allen bevredigende
regeling te tre/fen
De Nederlandsche P.T.T.-administratie staat
ieder jaar weer voor een periodiek terug-
keerende moeilijkheid, n.l. de regeling van de
dienstuitvoering op den verjaardag van H.M.
de Koningin.
De moeilijkheid is hierin gelegen, dat, hoe
wel het een loffelijk gebruik geworden is, met
name op Koninginnedag, alle Rijks, en Ge
meentebedrijven en/of kantoren,e voor zoover
de dienst zulks toelaat, geheel of gedeeltelijk
stil te leggen, en vrij af te geven, geen alge
meen geldende datum voor de viering van
H.M.'s verjaardag bestaat indien deze dag op
een Zondag valt. Zelfs komt bet voor, ook al
valt Koninginnedag op een werkdag, dat in
verscheidene gemeenten een andere dag voor
de herdenking wordt bepaald, vaak samen
hangende met plaatselijke belangen.
Zulks brengt voor den P.T.T.-dienst welke
het algemeen gebruik volgt, n.l. viering in
den regel op 31 Augustus en valt deze dag
op een Zondag, dan op 1 September mede,
dat er in sommige plaatsen wel eens een tegen
stelling ontstaat tusschen de plaatselijke vie
ring en den dienst aan het P.T.T. kantoor.
Het karakter van den P.T.T.-dienst vordert,
dat, o.a. voor den postchèque- en girodienst,
als voor telegraaf en telefoon, voor het ge-
heele land éénzelfde dag voor eventueele dienst
beperkingen wordt vastgesteld, omdat deze 011-
derdeeleu handelingen verrichten, welke zich
niet tot één kantoor beperken, maar die af
hankelijk zijn van de dadelijke medewerking
van kantoren in andere plaatsen.
Daarom kan de P.T.T.-dienst zich niet plaat
selijk aanpassen aan regelingen, welke aan '.e
algemeen gebruikelijke afwijken.
Het publiek geve zich dus rekenschap van
den feitelijken toestand en make van den nood
een deugd indien door plaatselijke afwijkin
gen in den datum van viering vau liet Ko-
ninginnefeest de omstandigheden op het P.T.T.-
kantoor daarmede niet in overeenstemming
kunnen zijn.
Het plan-Dudok gunstig ontvangen
Het ontwerp van den architect Dudok voor
hot nieuwe Leidsche raadhuis wordt in de
bladen gunstig ontvangen. „Het blijkt mogelijk,
zegt H. T. Zwlers in het „H'dbl.", niet alleen
met behoud van den ouden gevel, maar zelfs
met organische verantwoording daarvan in het
geheele plan, een goed en doeltreffend nieuw
gebouw :e stichten. "Wat zou men meer wen-
schen?"
De bouwkundige modewerker van de „N.
R. Crt." meent, dat men zich in Leiden bevre
digd kan gevoelen.
We moeten in ons artikel van Zaterdagavond
nog een vergissing herstellen. De opdracht aan
Dudok is n.l. tweevoudig geweest, al of niet
met behoud van den ouden gevel. De architect
heeft allereerst voor behoud gekozen.
FRITS BOUWMEESTER-ENSEMBLE.
De werken voor het komende seizoen
In het komende seizoen zullen door het Frits
Bouwmeester-Ensemble de volgende stukken
voor het eerst opgevoerd worden:
„Belinda", een Aprilgrap in drie bedrijven
van A. A. Milne, „Hemelsche Banden", van
Willem Nieuwen-huis, „Storm" tooneelspel van
Willem van R(jn, „Spoken" van Henrik Ibsen
en een nieuw Amerikaansch blijspel „H e
zorg ik voor mijn man?!!" van William Hope
Crews, in een bewerking van Constant van
Kerckhoven.
Voorts zuilen de volgende stukken op het
repertoire blijven: ,De Sultansdochter en de
Goede Tuinman", gevolgd door „De Duivels
brug", van Henri Ghéon, „Het Geheim" van
M. E. M. Young, „Verliefd op de liefde" van
Vincent Lawrence, „De lichte last" van Kees
Spierings, „Branding" van Ralph Cuüinan, en
„Levensstroomingen" van J. Simons-Mees.
Het gezelschap zal bestaan uit: Sophie
Steiu, Dolly Bouwmeester, Corry Roozendanl,
Jo Koster, Frits Bouwmeester, Jan van Dom
melen, Adolf Rijkens, Gerard Robbers en C.
Gerstel. Spelleiding: Frits Bouwmeester.
De décors voor „Hemelsche Banden" en „De
Sultansdochter" en de „Goede Tuinman" zijn
ontworpen door Nico Baak
Wel willen wij nog eens opmerken, dat het
ons toeschijnt, dat men het best doet de nu
getroffen regeling voorlcopig te laten rusten;
liaar te veranderen alléén omdat de „Avro"
dit op min of meer rumoerige wijze eischt,
lijkt ons niet te verantwoorden.
VOOR EEN KRANIGE REDDING
Er moesten moeilijke manoeuvres
worden verricht
Dezer dagen passeerde op de Maas te Roer
mond de sleepboot „Gor-die" met vier schepen.
De parlevinker Huber Zormar was juist bezig
met aan de vrouw van het tweede schip, schio-
per M. H. Vossen, groenten te verkoopen, toen
het tien-jarig dochtertje van dien schipper
overboord viel. In het volgende oogenblik, aldus
meldt „Schuttevaer", spoelde het kind onder
de motorboot van den parlevinker door en werd
door de zuiging van het schip naar beneden
getrokken. Zormar bedacht zich geen oogen
blik, sprong gekleed te water en wist het kind
op zij onder het schip uit te halen.
De vader van het kind,-door het gegil van
z(j'n vrouw opmerkzaam gemaakt, liet zijn
roer los, sprong in een oogwenk in zijn roei
boot en wist nog net bijtijds bij den redder te
komen, die met den dood worstelende het kind
boven zich hield en uit de zuiging van de snel
varende schepen trachtte te komen.
Ondertusschen had kapitein Piet van Tliuil
van de sleepboot „Gordie" de boot losgegooid,
voer met een prachtige manoeuvre terug en
terwijl bij OP ongeveer drie meter van Let
tweede stuurlooze -schip was, sprong de machi
nist op het stuurlooze schip „Catharina", en
wist nog juist te voorkomen dat er ook materi
eel© ongelukken gebeurden.
Twee uur daarna, toen alles goed was af-
geloopen, werd den redder, door de in Roer
mond liggende schippers en vele burgers hulde
gebracht voor zijn onverschrokken daad.
Op den Naarder Straatweg
TWEE PERSONEN ERNSTIG, EEN DERDE
LICHT GEWOND
Gistermiddag omstreeks kwart voor een heeft
een zeer ernstig ongeval plaats gehad.
De 42-jarige J. K. uit Amsterdam reed op
zijn motorrijwiel met zijspan, waarin zijn
vrouw en zijn zesjaTig dochtertje waren ge
zeten- op -den Rijksstraatweg nabij het kruis
punt Thierensweg. Uit de richting Naarden
naderde de Gooische Stoomtram. K. heeft toen
getracht te remmen, doch had e-e'rn zeer snelle
vaart, volgens ooggetuige van ange-veer 70 K.M.
per uur. Door remmen sloeg het motorrijwiel
met zijspan over den kop.
Alle drie i-nzittenden werden over den weg
geslingerd en bleven liggen.
Het motorrijwiel sloeg nogmaals over den kop
en kwam tegen een wagen van de Gooische
Stoomtram terecht. Het motorrijwiel met zij
span zijn totaal vernieud.
De getroffenen werden door dr. I-Ceyzer uit
Naarden, die spoedig ter plaatse was, voo-rloo-
pig verbonden.
Zij zijn daarna per ziekenauto naar de Ma-
jeilla stichting te Bussum overgebracht en ter
verpleging opgenomen
Gisteravond werd te Voorburg, station Voor
burgLeidschend-am, een dame. van naar schat
ting 30 jaar, door den sneltrein No. 16.401 uit
Scheveniugen, toen zij het perron wilde over
steken, gegrepen, en over een afstand van 20
meter meegesleurd. Het totaal vermorzelde lijk
is door de Vuorburgsche politie per brancard
naar het pol-ittelijkenhuis vervoerd
Het droevig ongeval kan worden verklaard
uit het feit, dat de dame, vermoedelijk den
trein niet heeft hooren aankomen.
WEER EEN DOODELIJK GEVAL
Zaterdagavond was de dienstbode A. H. B.
van den slager van Z. te Geldrop bezig met net
schoonmaken van den winkel.
Bij het poetsen van de electrische vleesch-
snijmachi-nc kwam zij tot op heden onverklaar
bare wijze in aanraking met den electrischen
stroom.
Op haar noodkreten kwamen de slager en
zijn ecktgenoote toegesneld en vonden haar
over de machine hangen, van Z. trok haar er
van af en kreeg eveneens een hevigen schok,
doch kwam met den schrik vrij. Het meisje is
vrijwel onmiddellijk daarna aan de gevolgen
overleden.
DE TREINVERBINDING LEIDEN-
UTRECHT
Een verzoek om verbetering
De K. v. K. voor Rijnland te Leiden heeft
een uitvoerig adres gezonden aan den Ned.
Spoorwegraad, waarin zij de dringende wen-
schelijkheid betoogt van een verbetering in de
treinverbindingen op het traject Leiden
Utrecht v.v. Adr. bepleit daarin het nemen van
een proef met een half uurs- of althans een heel
uurs-dienst op het baanvak AlpbenLeiden.
In afwachting van den halfuursdienst dringt
zij aan op het inleggen reeds nu van een trein,
welke omstreeks 8 uur v.m. uit Leiden ver
trekt, zulks ten behoeve van hen, die te Alphen
a. d. Rijn in betrekking zijn. Doorvoering van
dezen trein naar Utrecht zou bovendien be
langrijke voordeelen opleveren, welke in bet
adres worden opgesojnd.
Ook in den middag zouden eenige treinen
moeten worden ingelascht, hetgeen ook in om
gekeerde richting noodig is zoowel 's morgens
als 's middags.
In verband hiermede wordt tevens gevraagd
dat de raad er het zijne toe zal willen bij
dragen, dat over liet geheele traject dubbel
spoor wordt aangelegd en voorts dat met oeter
materiaal werd gereden.
DE OCTROOIWET.
De N.V. „Vereenigde Industrieën Rotterdam"
beeft een schrijven gezonden aan alle Tweede
Kamerleden, Kamers van Koophandel en secre
tarissen van de Ned. Mij. voor Nijverheid en
Handel, alsmede de werkgeversbonden, waarin
zij dezen op verschillende gronden verzoekt hun
medewerking te willen verleenen om te verhin
deren, dat de voorgestelde wetswijziging, om
den geldigheidsduur der octrooien met 3 jaren
te verlengen, tot stand komt, en integendeel
alles in het werk te willen stellen om te bevor
deren, dat, in overeenstemming met de meeste
andere landen, de geldigheidsduur van een Ne-
derlandsch octrooi wordt bepaald, van den dag
der indiening van de octrooi-aanvrage af.
Wij kennen mcj. Annie de Vries niet. Wij
lazen van haar een artikeltje in Van en
Voor Onze Vrouwen", een bijlage van het
sociaal-democratische blad „De Transport-
Arbeider".
IVU hebben van dat artikeltje gesmuld.
Die dame vraagt: wal we (.niet) moeien
lezen? IIcl antwoord luidt natuurlijk „bur
gerlijke" bladen.
Ze heeft tenminste een burgerlijk blad bij
de kladden en belooft weer een ander onder
handen le nemen. Het blad, dat ze bespreekt,
wekt zeer terecht haar vrouwelijke veront
waardiging door zijn beschrijving van de
schoonheidskoninginnenzwijnerijWij' druk
ken het maar kort en bondig vit; zij lucht
haar afkeuring anders, maar even degelijk.
Zij komt op tegen dal zich-lalen-vcrloonen
van die meisjes in het publick, aan de bad
gasten in deftige badplaatsen. Ze schrijft:
„ik word er misselijk van. Verbeeld je, dal
je dochter daarbij is".
Inderdaad. Ze gaat verder: „blanke slavin
nen zijn verboden, en souteneur is straf
baar, maar deze man (de leider van die
onfrissche kijkerij) wordt met zijn staf
meisjes, wier lichaamsvormen hij laat bekij
ken in nauwsluitende badcostuums
te dineeren gevraagd
Volkomen zuiver en scherp gezien en ge
oordeeld.
Nu zouden we mcj. Annie de Vries ter
hulp willen roepen. Zij tenminste "zal niet
iedere poging om het openbare fatsoen te be
waren, als farizeïsme, als huichelarij be
stempelen
Zij zal ook wel weten, dat er op hel gebied
van tooncel en cabaret, van al wat er ver
toond wordt aan de massa, heel wat gebeurt.
Dat daar ook nog al gespeculeerd wordt
op de kijkluslvan de menschen. Dat ook
daar dames zich vertoonen en laten vertoo-
ncn in een aankleeding, die met alle fatsoen
spot en zelfs niet de volledigheid bereikt
van een badcosluum. Dat zal ook haar goed
keuring niet hebben.
Ja, als je dochter daar eens bij was!
En ze zal ook wel iveten, dat in de sociaal
democratische pers geen hulp te ontdekken
is, om dat te bestrijdenDat wordt niet afge
keurd als openbaar bederf.
Is ook daar het geld der advertentiën de
rem voor een edele verontwaardiging?
Mej. Annie de Vries, zoudl u ook die
bladen niet eens onder uwe lezeressen be
spreken?
In de afgeloopen week ontvingen wij ten
bate van het Nederlandsch Priestercollege
„Pius XI", onder patronaat van den Heiligen
Willibrordus, te Rome, de navolgende giften:
Gebr. E. te Rotterdam ter eere van
den H. Antonius van Padua 10.
D., te Rotterdam 2,50
G. te W. ter eere van den H. Clemens
Maria Hofbauer, tot uitkomst in een
hopelooze zaak1.
N. N. te 's Heerenhoek, ter eere van
St. Anna om genezing 5.
W. S. te Voorburg10.
Mej. H. H. te R5.—
G. v. B. te RJ.
Totaal 34.50
Staatsmijnen en stikstof akkoord
BESCHIKBAARSTELLING VAN STIKSTO*
TEGEN LAGEN PRIJS GEVRAAGD
De heer Weltkamp richtte tot den Minister
van Waterstaat de volgende schriftelijke vra
gen:
1. Is het juist, dat de gezameulijke stiks;*:>t-
producenten een stikstof-akkoord hebben ge
sloten, welk akkoord, volgens belanghebbenden
althans, ,,in een uiterst dringende behoefte
voorzien heeft, want men voorzag prijsdaling-ui,
meer dan 30 pet. bedragend", en dat ook de :'n
Nederland zich bevindende stikstoffabriek©n,
waaronder het bedrijf te Geleen-Lutterade van
de Staatsmijnen, tot het gevormde syndiiaat
zijn toegetreden?
2. Zoo ja, is dan de Minister bereid om, nu
de landbouwproducten, die speciaal veel stik
stof vragen, waardeloos zijn, te bevorderen,
dat Staatsbedrijven niet aan in vraag 1 te-
doelde overeenkomsten mededoen?
3. Indien de Minister bovenstaande vragen
toestemmend beantwoordt, wil Zijn Excellentie
dan bewerken, dat de in Nederland geprodti
ceerde stikstof tegen sterk verminderde prijzen,
bijv. bovenaangehaalde 30 procent, aan den
Nederlandschen landbouw ter beschikk'ng
worde gesteld?
4. Is de Minister tevens bereid, het daarhejn
te leiden, dat, wanneer in het nieuwe mijncon-
cessiegebied te Groenlo kali mocht worden
aangeboord, genoemde meststof niet in handen
van het kali-syndicaat valt?
ONTSLAG WEGENS SLAPTE
Twee dagen minder werk
Vrijdag kregen op de Sphinxfabriek te Maas
tricht wederom een dertigtal arbeiders ontslag.
Het aantal ontslagenen bedraagt thans 150, ter.
wijl nog meerdere ontslag-aanzeggingen te
wachte nstaan.
Er wordt in den vervolge des Maandags en
Dinsdags niet meer gewerkt in verband met
de slapte in het bedrijf.
Naar wij vernemen, heeft zich de brand,
welke is uitgebroken aan boord van het s.s.
„Ceres" der Kon. Ned. Stoomboot-Maatschappij,
toen dat schip op weg was van Amsterdam
naar Curacao, bepaald tot de ïankamer, welM
echter geheel is uitgebrand.