Naar het martelveld van St. Bonifacius
DINSDAG 9 SEPTEMBER K-SO
HET LIEGT!
Vijfde Nationale Bedevaart naar
Dokkum
HET INTERN. CONGRES DER
KATHOLIEKE WERKGEVERS
De re'letjes te Maastricht
1
Uit de R. K. Staatspartij
VAN DE R. K. UNIVERSITEIT
PATER J. G. HAGEN S.J.
t
tweede dag.
DE NIEUWE MAASHAVEN TE
VENLO
DRAISIM-vanVALKEIÏBURC
c
NED. HEIDE-MAATSCHAPPIJ
ONTHULLING VISSCHERS-
MONUMENT TE KATWIJK
Dat woord gehruiktt een fatsoeoilijk Neder
lander niet graag. Doch daar komen oogen-
blikken in het leven, waarop dit woord de
eenig mogelijke, korte en kernachtige uit
drukking wordt van hetgeen er van binnc.u
leeft.
Heit liegt! dat brandmerk past op het manl
ïest, dat de Besturen van S.D.A.P. en
N.V.V. de wereld ingezonden hebben: „aan
de arbeidersklasse van Nederland!"
Schakelen ze de andere klassen en de men
schen, die er iets van weten, daarvan uit?
Wij hebben er niets op tegen, dat hier in
Nederland de sociaal-democraten tegci
Iedere begrootinig van het ministerie vaD
landsverdediging stemmen.
Dat is tot nog toe een onschuldig vermaas
«Voor een oorlogsbegrooting stemmen wordt
telfs een sociaal-democraat niet kwalijk ge-
bomen door de partijgenooten in België, in
Frankrijk, in Duitschland, in Engeland!
Zeker mag de arbeidersklasse niet mede
plichtdg zijn aan het drijven van een wereld
oorlog!
Dat mag geen enkele klasise.
En als het manifest te verstaan geeft, dat
if én klasse in Nederland dat doet: dan liegt
het!
Drijven dan de partijgenooten In al da
andere landen ook naar een wereldoorlog,
als ze doen, wat wij hier doen?
Aan dit lichtzinnig, gevaarlijk en'heilloos
drijven (n.'l. het gewetenloos opjagen der
volkeren door het schrikbarend" opdrijven
Van uitgaven in „vele" landen) doet de regen-
ring in Nederland niet mee.
Het manifest liegt, als het zegt van wel.
En aan dat schrikbarend opdrijven in
,,vele" landen doen echt en heusch veel
sociaal-democraten mee!
Nederland doet met zijn Vlootplan niet
mee aan den waanzinnigen bewapenings
wedloop"
Het manifest liegt bewust,,als het beweert
van wel.
Het toppunt van dwaasheid in het mani
fest is wel deze ziinsnede:
„Deze daad der regeering is dan ook door
en door onverantwoordelijk! Onverantwoor
delijk omdat zij in plaats van den wereld
vrede te bevorderen, dezen bedreigt!"
Daarom kan men alleen bulken van 't
lachen!
Nederland, dat met al zijn verdedigings
middelen bespottelijk wordt gemaakt door
diezelfde groote heeren, omdat het niets kan,
letterlijk niets, tegen de groote landen, waar
ook sociaal-democraten voor de oorlogsne-
groofcing stemmen. Nederland, dat nog nooit
éénig blijk van oorlogszuchfcigheid heeft ge
geven, maar dat ook niet als een weerlooze
bulit wil liggen tusschen die groote broers,
die graag meer hebben, Nederland wordt
hier ineens gepromoveerd tot etfn land, dat
den wereldvrede bedreigt! Waarom? Omdat
de minister met een plan komt, waarin
voor tien jaren een lijn wordt aangegeven.
onze weermacht op peil te kunnen hou
den.
Voor één ding voelen wij wel wat; daar
over valt te praten: kan dat geld niet nu.-
tiger besteed worden?
Als het n i e t n o o d i g is. zijn er ook wij er
tegen, maar wij staan niet op het standpunt,
d<at iedere bijdrage voor de weermacht
dwaas of nutteloos is.
Integendeel!
En als het manifest het laat voorkomen,
dat iedereen, die niet teekent, het er niet
mee eens is, daarom geen vredeswil en geen
vredesverlangen bezit, dan liegt het manifest
Wij hebben nog zelden van zulke voor
name lui. zoo'n ellendig stuk onder de oogen
gehad!
j, GOUDEN BASILIEK-FEEST TE
OUDENBOSCH.
Zondag a.s. zal het 50 jaar geleden zijn, dat
de Basiliek te Oudenbosch werd geconsa
creerd. De feestelijke herdenking daarvan
wordt voorafgegaan door een triduum, geleid
door pater H. de Greeve S.J.
Zondag om 10 uur wordt een H. Mis gepon
tificeerd door den H.E.H. Prelaat van Bora-
hem. Dan zal ook het gedenkteeken onthuld
worden van Z.D.H. Mgr. van Beek z.g., Bis
schop van Breda, die de wijding verrichtte,
I"n ait6j6ns het "Kruls langs den weg" in
t Oudland zal geplant en gewijd worden.
FRIESLAND HULDIGT ZIJN AARTSBISSCHOP.
De vooravond te Leeuwarden
Leeuwarden, 7 September 1930.
Leeuwarden is ieder jaar het verzanielstation
en het uitgangspunt voor de Nationale Bede
vaart naar Dokkum.
Maar dit jaar met meer recht dan ooit.
De voorzitter van de Sint Bonifacius-Broeder-
scliap, de leider van deze stichtende, echt-va-
derlandsche devotie, werd tot opvolger van St.
Bonifacius uitverkoren.
Is liet wonder, dat de Friezen hun Frieschen
Aartsbisschop en de Leeuwardeuaars hun tot
hooge eer geklommen stadgenoot wilden hul
digen, en de gelegenheid benutten van de door
reis van Mgr. Jansen naar Dokkum
Zoo werd de vooravond van Dokkum een tref
fende hulde van Katholiek Friesland aan den
Frieschen opvolger van den in Friesland geval
len Sint Bonifacius. Een symbolische acte van
eerherstel
PONTIFICAAL LOF.
De weidsche ruimte van de Sint Bonilacius,
de Leeuwarder hoofdkerk, door P. Cuypers ge
bouwd, was tot in de hoeken gevuld door 't toe
gestroomd Katholiek Leeuwarden, toen, tegen 7
uur, opgewacht door een schaar van priesters
en akolieten, onder het verwelkomend „Ecce
sacerdos", door de dichte liagen der geloovigen
Mgr. Jansen in de pontificale „cappa magna"
binnenschreed.
Het pontificale Lof de eerste plechtigheid
van den Aartsbisschop in zijn geboortestad en
zijn doopkerk nam een aanvang.
De feestpredicatie werd gehouden door den
ZeerEerw. Heer J. C. Rooswinkel. Pastoor te
Ede, die als tekst had gekozen, uit de getijden
van de H.H. Bonifacius en Gezellen
,Weest moedig en sterk in den Heer en spant
uw krachten in voor den arbeid, welken de
Goddelijke Goedertierenheid u heeft toebedeeld."
HULDIGINGSAVOND.
De huldigingsavond van den Aartsbisschop
had plaats in de groote zaal van Leeuwarden,
de Harmonie, die tot de laatste plaats toe ge
vuld was, toen Mgr. Jansen ouder geestdriftige
ovaties zijn Intrede d.eed. Na een toepasselijk
Welkomstlied en inleidende muziek was het
woord aan den Zeer Eerw. Heer W. F. A.
Overmeer, IJastoor te Heeg, voor het houden
van de feestrede.
De IIoogEerw. Deken J. H. Vaas betrad
nadat een uitnemend gemengd koor, onder lei
ding van den heer Fr. Cuypers „Tota pulclira"
van Pb. Loots had gezongen, het podium, om
een geschenk aan te bieden, namens de paro
chies van Leeuwarden, Harlingen, Sneek en
Heeg. In de toespraak der aanbieding, wees de
IIoogEerw. spreker op den zwaren last van
het Bisschopsambt, die symbolisch tot uiting
kwam in het supreme oogenblik der Bisschops-
conseoratie, toen rle wijdeling gebukt ging on.
der de zwaarte van bet Evangelie.
Sint Bonifacius, tot Wiens figuur Mgr. Jansen
bijzonder is aangetrokken, was de uitstrooier
van het zaad. Die heilige Voorganger zal ech
ter geen denkbeeld hebben gelhad van de veel
zijdige zorgen, die drukken op zijn opvolgers
in de moderne tijden. Voor het oog der wereld
is het Bisschoppelijk ambt een hooge verhef
fing, de ingewijden beseffen echter dat het een
martelie is. Daarom werd de huidige Aarts
bisschop wellicht getrokken tot de martelaars
figuur van Sint Bonifacius. Daarom ook werd
als geschenk gekozen een Kruis, dat in zijn
sieraden toch ook weer de glorie van het lij
den, vei kondigt en da.t, door de Vereeuiging
van de wapens van den Aartsbisschop en van
de scheukende parochies, een symbool is van
dem band tusschen Monseigneur Jansen en
Friesland.
Na de pauze betrad onder daverende toejui
chingen Mgr. Jansen het podium voor het hou
den van een toespraak.
Toespraak van den Aartsbischop.
De Doorludhtige spreker verklaarde, dat bij
wijze va.u verrassing het programma voor
Mgr. was geheim gehouden en dus ook de
plaats voor Mgr.'s toespraak gereserveerd. Al
moge spr. dan onvoorbereid zijn, dit heeft het
voordeel, (lat hij zijn hart kan laten spreken.
Mgr. is overstelpt door de geestdriftige ont
vangst in zijn vaderstad, al had spr. deze ver
wacht.
Gods wegen zijn wonderbaar.
Toen spr. een viertal jaren geleden als voor
zitter van hét Bedevaart-comité op ditzelfde
podium liet woord richtte tot Mgr. van de
Wetering, had hij niet kunnen denken, dat hij
thans als opvolger van den overleden Kerkvorst
hiér zou staan.
Met blijdschap heeft spr. de lasten van liet.
Bisschopsambt op zijn schouders genomen en
voelt zich zoo sterk, dat hij aan ieder zegt,
zijn tweede jeugd te zijn ingegaan. Spr. dankt
voor de betuigingen van gehoorzaamheid en
aanhankelijkheid. Mgr. kent de Friezen en
weet, dat ze een echt Rooinsch volk zijn. Juist
omdat zij onder een gemengde beyolking leven,
is huil geloofsovertuiging des te hechter.
Wie zegt, dat de Friezen stug en koud zijn,
kent ze niet. Van binnen ^ijn zij warm en ge
voelig eu kunnen zich spontaan uiten, zooals
zich thans weer openbaart.
Monseigneur dankte de uitvoerenden en
bracht hulde aan de voorboden van de Sint
Bonifacius-bedevaart, de Katholieke pers en
noemde met name „Ons Noorden", dat zich met
zijn treffend feestnummer onderscheidde.
Bijzonder is spr. den feestredenaar, pastoor
Overmeer, dankbaar voor zijn kalm betoogende
en toch gevoelige, in één woord echt Friesche
rede. Met fijn gevoel heeft de redenaar ge
schetst, wat Leeuwarden, de vaderstad, voor
Mgr. beteekent.
Spr. dankt God voor de gave zijner ouders,
voor de opvoeding, die hij te Leeuwarden ont
ving en voor den dag, toen hij in de Sint
Bonifaas het eerste plechtig Officie mocht
opdragen. De eerste priesterjaren te Heeg en
Sneelc, en de latere te Harlingen, waren voor
Mgr. de bevestiging van den degelijken gods
dienstzin der Friezen, het echt Roomseh leven
dat in de huisgezinnen bloeit, de onbedorven
zeden van dit volk.
Toen Mgr. voor de keuze gesteld werd het
Bisschopsambt al of niet te aanvaarden, heeft
hij zonder dralen toegestemd en den blik ver
trouwvol gericht op Sint Bonifacius en diens
devies gekozen. Bijzonder dankbaar is Mgr.
pastoor Overmeer voor het uitspreken van den
wenscli, dat de Bisschop zich als een vader
fal laten naderen.
God wil aldus Mgr. dat ik niet straal
in het ongenaakbaar licht van de volheid des
priesterschaps, maar voor iedereen toeganke
lijk ben.
Het aangeboden geschenk is symbolisch zoo
treffend; zijn zin is: door lijden en strijd naar
de overwinning. Mgr. herdacht dan de Friesche
plaatsen, waar hij mocht leven en werken:
Leeuwarden, Heeg, Sneek en Harlingen. Het
geschenk zal niet zoo zeer aan de vrijgevigheid
dan wel aan de innige verknochtheid dei-
Friezen voor hun Bisschop herinneren. Gij
hebt eerbied voor mij aldus besloot Mgr.
zijn toespraak al zou mijn persoon het niet
verdienen. Moge Gods rijkste zegen over Fries
land neerdalen en de Sint Bonifacius-broeder-
schap vruchtbaar gedijen.
Over de neergeknielde priesters en geloovigen
gaf Mgr. Jansen tenslotte zijn bisschoppelijken
zegen en daalde onder een ovatie de trappen
af om zich naar zijn loge te begeven.
Met de massale hymne „Aan U, o Koning der
Eeuwen" werd de feestavond besloten, die een
treffende manifestatie was van warmen
Frieschen zin, van aanhankelijkheid tusschen
Herder en kudde.
Rectoraatsoverdracht.
Op Maaudag 15 September a.s. zal de rector-
magnificus der R. K. Universiteit te Nijmegen
prof. mr. J. H. Bellefroid, in het concertgebouw
„De Vereeniging" des namiddags te drie uur
verslag geven van de lotgevallen d-er universi
teit gedurende het afgeloopen studiejaar en
daarna liet rectoraat overdragen aan den door
het bestuur der St. Radboudstichting tot zijn
opvolger benoemden liooglceraar prot. dr. J.
1'. E. Drerup.
Na afloop der plechtigheid zal er een recep
tie plaats hebben in den bovenfoyer van liet
concertgebouw.
Dinsdag 16 September wordt liet studiejaar
met een plechtige H. Mis geopend.
Naar de „Osservatore Romano" meldt, is te
Rome overleden Pater J. G. Hagen, oud-direc
teur van de Vatieaausche Sterrewacht.
De naam van Pater Hagen is onverbrekelijk
verbonden met de nieuwere geschiedenis van
de gereorganiseerde Vaticaansche Sterrenwacht.
Bij zijn benoeming werd een nieuwe periode in
geluid.
Kardinaal Maffi, de president van de „Spe-
cola Vaticana" riep hem in 1906 naar Rome,
toen de geleerde reeds in het bijzonder de aan
dacht op zich gevestigd had door zijn studies
aan het Georgetown College te Washington, van
welks sterrenwacht hij directeur was.
HET PHILOSOPHICUM TE WARMOND.
Het Philosophicum te Warmond is thans
floor ruim vijftig studenten betrokken.
DE ZUSTERS VAN SCHIJNDEL OP
CURASAO.
I Augustus 1.1. was het 10 jaar geleden, al-
flus de „Am. di Cur.", dat de eerw. zusters
van Schijndel op Curasao aankwamen, om het
werk van het onderwijs, dat voor de zusters
Franciscanessen van Roosendaal, door de ge-
«tadige uitbreiding te zwaar werd, te verlich
ten. De scholen van Sta Rosa en Montagne
.werden overgenomen, alsook het Weeshuis
terwijl sinds verleden jaar de zusters ook het
gnderwüs in de nieuwe parochie van Groot
jtwartier op zich genomen hebben. In 1332 ho-
«en de zusters de school van Pietermaai over
te nemen.
Gedurende deze 10 jaren heeft O. L. Heer
■ware offers van de zusters gevraagd, doch
jhaar werk ook overvloedig gezegend. Reeds
(Verschillende meisjes van Sta Rosa en Montag-
tte hebben hun intrede gedaan in de Congre
gatie.
FRATER GUALBERTUS
Op Huize Steen wijk te Vught is in den
ouderdom van 70 jaren overleden de eerw.
frater M. Gualbertus, (in de wereld de heer
fh. Scheffers uit den Bosch), die 40 jaar lang
|o verschillende fraterhuizen portier is ge-
PROF. F. A. H. v. d. LOO.
Naar wij vernemen heeft de zeereerw. heer
F. A. H. v. d. Loo, professor aan het Groot
seminarie „Rijsenburg" Driebergen, heden
het St. Antonius-gasthuis Utrecht, waar hij
«tads eenlgen tijd werd verpleegd, hersteld ver-
Onze Antwerpsche correspondent schrijft dt.
September:
De tweede dag van liet internationaal con
gres van katholieke werkgevers werd geheel
in beslag genomen door ontspanning, in gen
morgen bezochten de congressisten onder lei
ding van mr. Jozef Muls de tentoonstelling
van oude Vlaamsche kunst.
Kort na den middag werden zij ten stad-
huize ontvangen, waar schepene Lebou hen
'hartelijk welkom heette en de katholieke
werkgevers huldigde om hun organisatorischen
arbeid.
De heer Miising, voorzitter dankte voor de
ontvangst.
Daarna verzamelden zich de congres-leden,
uitgenomen de Nederlanders, die reeds gisteren
vertrokken waren, in Maison Hellemont aan
een geme-enschappelijken maaltijd.
Aan het eind van het banket nam de heer
Miising het woord om mededeeling te doen van
telegrammen van hulde en onderdanigheid aan
Z.H. den Paus en den koning en vervolgens
daDk te brengen aan de buitenlandsche gedele
geerden.
De eerw. heer Albert Hendrick stelde een
dronk voor op de gezondheid van den voor
zitter den heer Müsing. De Duitsche gedele
geerde Dr. Funck, de Spaansche afgevaardigde
pater Aspiazu dankte voor de ontvangst. De
laatste spreker wees daarbij vooral op de
heerlijke solidariteit der katholieke kerk. De
Fransche gedelegeerde Fourmont wijdde een
dronk aan Antwerpen; de heer Goedertier,
voorzitter van het C.J.W. aan de paar jonge
dames.
De eerw. heer Frencken sprak over het
werk en de gedachte van het E. K-werk.
De heer de Vos, van de Katholieke arbeiden
de Jeugd dronk op de innige samenwerking
tusschen patroons en arbeiders, en ten slotte
deed pater van Gestel een weisprekenden geest-
driftigen oproep voor een steeds krachtiger
samengaan tusschen oude en jonge werk.
gevers.
De minister betreurt de publicatie
van den heer Drop
LOUIS VAN TULDER.
Naar wij vernemen is de tenorzanger Louis
van Tulder weer hersteld en zal hij 10 en 11
September a.s. voor het eerst na zijn zeer ern
stige ziekte medewerken aan de uitvoering van
de negende symphonie van Beethoven in het
Kurhaus Scheveningen.
DE PROVOCATIE VAN R. K. ZIJDE
NIET BEWEZEN.
In zijn antwoord op de vragen van den heer
Hermans over de publicatie van de Maastrieht-
sche rapporten verwijst de minister van Justitie
naar zijn antwoord op de vragen van den heer
Albarda, waarin bij zijn bezwaren tegen die
publicatie te kennen gaf.
Dat het vertrouwen, hetwelk in de aldus
onder kenbaarmaking van bezwaar tegen pu
blicatie gedane nederlegging ter griffie door
de Regeering aan de Kamer werd gegeven, is
geschonden, betreurt de minister ten zeerste,
zoowel voor dit bepaalde geval als om de meer
algemeens beteekenis, die deze pijnlijke erva
ring noodzakelijkerwijs moet hebben. Het ver
mag den minister echter niet te dringen van
het standpunt, hetwelk hij met betrekking tot
de publicatie van den aanvang af heeft inge
nomen! Het gevaar voor onjuiste conclusies
komt onder deze omstandigheden niet voor
rekening der Regeering.
Ten einde voor zooveel mogelijk misverstan
den te voorkomen, merkt de minister dan nog
het volgende op:
Dat het standpunt omtrent de publicatie van
buitenaf zou zijn of worden beïnvloed, is reeds
daarom uitgesloten, wijl op het oogenblik, dat
hieromtrent werd beslist, meer dan een half
jaar geleden, van den inhoud van het rapport
naar bulten niets bekend was; ten overvloede
wil de minister overigens nog wel uitdrukkelijk
uitspreken, dat toen of later van eenige poging
tot het uitoefenen van invloed te dezen geen
sprake is geweest.
In zijn nader rapport komt de advocaat-gene
raal op grond van een zorgvuldige toetsing van
bet in de opvolgende brieven van den commis
saris van politie aangevoerde bepaaldelijk tot
de conclusie, dat de door dezen ter eigen ontlas
ting gestelde provocatie van R. K. zijde ,,niet
is bewezen en evenmin door hem (advocaat-
generaal) als juist wordt aanvaard".
VERDRONK IC1
Te Manenswaard onder Wageni.-,.ucr-
dag uit den Rijn opgevischt liet lijk van den
24-jarigen J. W. B., uit Eist, die .Maandag te
Huiasen is verdronken.
Najaarsvergadering van den
Partijraad
In aansluiting aan reeds eerder verschenen
berichten kan nader worden medegedeeld, dat
in de a.s. najaarsvergadering van den Partij
raad, welke in de maand November te Utrecht
zal worden gehouden, bet navolgende onder
werp op praeadviezen zal worden behandeld.
„Korte beschouwing over de nieuwe wet op
de Financiëele verhouding tusschen het Rijk
en de Gemeenten. Inleiding tot een bespreking
over het beleid der gemeeute met betrekking
tot belastingen, bedrijven en sociale voorzie
ningen, mede in verband met de belangen der
groote gezinnen".
De praeadviseurs die dit onderwerp zullen
inleiden zijn: prof. mr. dr. J. J. van der Grin
ten, hoogleeraar aan de Katholieke Universi
teit te Nijmegen, mr. G. J* C. D. Kropman,
wethouder der gemeente Amsterdam en Y.
Keestra, burgemeester van Culemborg.
te officieeie openingsplechtigheid
PATER J. G. HAGEN S.J.
De reorganisatie van de Vaticaansche Ster
renwacht was vooral hieraan te danken, dat
het Italiaansche Meteorologische Instituut het
mogelijk maakte, dat de sterrenwacht zuiver
astronomisch werd, hetgeen uiteraard belang
rijke veranderingen vereischte.
Er werd een tweede toren met den eerste ver
bonden door een hoogen vestingmuur en ge
deeltelijk door een ijzeren brug voor de ster
renwacht ingericht, teneinde daar een grooten
kijker te kunnen plaatsen, met een lensopening
van niet minder dan 40,5 c.M.
De villa, die Leo XIII bij den tweeden toren
had laten bouwen, als zomerverblijf, werd door
Paus Pius X afgestaan als woonhuis en biblio
theek voor de astronomen.
Men kwam in 1910 met de reorganisatie ge
reed en toen kon Pater Hagen zich weder ge
heel aan zijn bijzondere studies geven, al bleef
de leiding van de sterrenwacht natuurlijk nog
veel arbeid vragen.
De resultaten van zijn studie der verander-
lijke sterren heeft Pater Hagen in zijn monu
mentaal werk „Atlas Stellarum Varia.biliunv
neergelegd. Van zijn band zijn voorts versche
nen „Synopsis der höheren Mathematik", 3 dee-
len (18911905), „Beachtung-en veranderlicher
Sterne von Heis und Krüger" (1903), „Die ver-
ander7tc~e Sterne (1913), etc.
In de laatste jaren hield de geleerde Jesuiet
zich vooral bezig met de waarneming der kos
mische wolken. Hieraan hoopte hij zich, na zijn
afscheid als directeur van de sterrenwacht, ge
heel te kunnen wijden.
Met Pater Hagen verliest de wetenschappe
lijke wereld een man van buitengewone verdien
sten. Pater Hagen werd in 1847 te Bregenz, in
Oostenrijk, geboren en studeerde aan verschil
lende universiteiten.
Gelijk bekend is Pater Stein S. J. onlaags
tot zijn opvolger benoemd.
ZILVEREN PRIESTERFEEST.
Pater M. v. d. Eisen.
Op Zondag 17 Augustus 1.1. droeg naar de
„Amigoe di Curagao" meldt, de hoogeerw.
pater provic. Apost. M. van den Eisen, die
zooals we reeds meldden op 15 Augustus zijn
zilveren priesterjubileum vierde, een plechtige
H. Mis van dankbaarheid op in de kerk van
Pietermaai, waar Z. H. E. zooveel jaren als
pastoor is werkzaam gaw-ee-st.
Na liet Evangelie wenschte pastoor Reisch
den jubilaris geluk namens de parochianen
van Pietermaai, hem dank brengend voor alles,
wat hij voor de parochie gedaan had.
Het koor zong op verdienstelijke wiize d-e
Mis van Badmann, en na de II. Mis de Priester
cantate van Verhey.
Bij de receptie, die ter pastorie plaats had,
voerdo de heer E. F. Jansen het woord eu
schetste in welsprekende woorden, wat de jubi
laris voor Pietermaai geweest was.
Na een woord van dank van den H. E. P.
Provicaris kwam een groot aantal vrienden
hem de hand drukken.
NIEUWE ST. BAVOSCHOOL
TE HAARLEM.
Te Haarlem-Noord werd gisteren de nieuwe
St. Bavoschool plechtig door den hoogeerw.
Deken van Haarlem ingewijd, 's Morgens droeg
de hoogeerw. heer L. A. A. M. Westerwoudt in
de parochiekerk een plechtige H. Mis op.
Nadat de liturgische plechtigheden door de
ken Westerwoudt waren verricht, kwamen de
genoodigden in de gymnastiekzaal fan de
school bijeen.
Pastoor Dessing, wethouder Koodeuburg en
Deken Westerwoudt voerden daar het woord.
DE STAD VIERT FEEST
Er was te VenlQ reden te over om feest te
vieren, nu gisteren de nieuwe haven met groo
te plechtigheid is geopend door Z. K. H. Prins
Hendrik der Nederlanden.
Venlo was gisteren in feestdos.
De miezerige motregen, die aanvankelijk de
feeststemming dreigde te storen was gelukkig
opgehouden, toen Z. K. H. Prins Hendrik de
stad binnenreed en op het stadhuis plechtig
door den burgemeester mr. B. Berger verwel
komd werd.
Zootlra allen zich in een wijden kring om
Z. K. H. hadden geschaard, nam de burge
meester toet woord, om Zijne Koninklijke Hoog
heid eerbiedig te verzoeken, vooruitloopend op
de symbolische plechtigheid, die straks bij het
binnenvaren der nieuwe haven zal plaats heb
ben, te willen overgaan tot de opening der
haven hier in de eerbiedwaardige Raadszaal
van ons oude stadhuis.
Hierna nam Z. K. H. de Prins het woord, om
zijn diepgevoelden dank uit te spreken voor de
hulde, in zijn persoon aan het Kon. Huis be
wezen.
Hij wenschte de stad Venlo geluk met haar
moedig initiatief en gaf uiting aan het ver
trouwen, dat de nieuwe haven zal strekken tot
groei en bloei van handel en nijverheid en een
schakel zal vormen in de vriendschappelijke be
trekkingen van ons land met onze Oostelijke
buren.
Namens H. M. de Koningin verklaarde Z. K.
H. de haven geopend.
Met luide instemming begroetten de nauwe,
zigen d^ woorden van den Prins.
Hierna nam het hooge gezelschap plaats in
de gereedstaande auto's, waarmee naar de
haven werd gereden, waar allen in de gepa-
voiseei'de stoomboot plaats namen, die aldra
de rivier opvoer, waar de hooge gasten werden
verwelkomd door een heele flottille van plei-
zier-vaartuigen, motorbooten, kano's en wher.
ries.
Te midden van het gejuich der menigte aan
den wal en op de rivier voer de boot stroomop
waarts naar de nieuwe haven, die door een
Oranjelint werd afgesloten.
Zoodra Z. K. H. het lint had doorgeknipt,
zette de Kon. Fanfare het Wilhelmus in en
onder een luid bravogeroep stoomde het vaar
tuig de nieuwe haven binnen.
Duizenden toeschouwers op de daken en in de
venstei s, op de loskade en den hoogen oever
juichten hartelijk mede. Toen de boot met veel
stuurmanskunst was gekeerd, begonnen op de
rivier de wedstrijden tusschen de motor-boo
ten, waarbij de Fluja den eersten prijs haalde.
Aan den wal wedergekeerd werd den Prins
een ovatie gebracht door de schoolkindereu,
waarna een autorit door de versierde stad
werd ondernomen.
Op het Arsenaalplein wachtte het be
roemde Akkermansgilde het hooge gezelschap
op. De reus Valuas en zijn echtgenoote voer
den een massieven dans uit, die door de menig
te met stormachtigen bijval werd begroet.
Ook de burgerwacht en de Vrijwillige
Landstorm brachtten hier den Prins hunne
hulde, waarna men naar Nas-sauweide reed
waar het feestdiner plaats had.
LEEUWARDEN
Reel. 3002 MVSDG 11
Als afscheid van Prinses Juliana.
Op Vrijdag 19 September des middags te
drie uur zal Prinses Juliana te Katwijk aan
Zee het monument onthullen, opgericht ter
nagedachtenis van de in den oorlogstijd om
gekomen Katwijksche visschers. Tevoren zal
de burgemeester van Katwijk, mr. dr. J. Schok
king voor genoodigden in de Oude Kerk een
gedachtenisrede uitspreken.
De prinses zal door ongeveer 3000 school
kinderen en een zangvereeniging een zang-
hulde gebracht worden.
Prinses Juliana neemt hiermede een offi
cieel afscheid van Katwijk aan Zee, waar zij
tijdens haar studie aan de Leidsche Univer
siteit heeft gewoond.
ZUIDERZEEVISSCHERIJ-
TENTOONSTELLING.
De laatste dag.
Zaterdag was het de laatste dag van de Zul
derzeevisscherij-tentoonatelling. Deze dag was
aangekondigd als de Volendammerdag; onge
veer half Volendam zou aanwezig zijn. Om 4 urn
's middags was er echter van een Volendammer
dag nog niets gebleken en naar wij aan het
Z. V. T.-bureau vernamen, zou er ook niets bij
zonders gebeuren.
t Was dan ook den geheelen dog opvallend
stil in de stad en op het Z. V. T.-terrein.
Des middags werden in de Oude Haven nog
zwemdemonstraties gehouden, die echter met
de E. V. T. niets te maken hadden.
Een groot vuurwerk bracht des avonds nog
tamelijk wat volk op de been; met dit vuur
werk werd de Z. V. T. gesloten.
In totaal bezochten ongeveer 34.000 personen
de Z. V. T., waarvan 17.000 alleen op den
Vrijdag, den dag van het koninklijk bezoek en
de Vlootrevue.
KON. NED. HOOGOVENS STAALFABR.
I Jzerverscheping.
Met het Duitsche s. Unverzagt werd een volle
lading piekljzer, welke aan het hoogovenbedrtif
te IJmuiden was ingeomen. naar Vüsteras- (Zwe
den) verscheept.
Het D-eeusc-he St. Brittu is met een volle la
ding piekijzer, welke in de zeehaven van het
tooogovenbedrijf te IJ-muiden was ingenomen,
vandaar naar Kopen-hagen vertrokken.
Excursie door Z.-Limburg.
Op het Vrijthof, te Maastricht, stonden reeds
om acht uur, Zaterdagmorgen, de reis-auto's
gereed, om de leden en genoodigden der Heide
maatschappij rond te voeren door mooi Zuid-
Limburg.
Maar eerst werd, op verzoek van den burge
meester van Maastricht, een rondrit gemaakt
door de oude stad van Sint Servaas, waarbij
Mr. Van Oppen zelf de honneurs waarnam.
Deze „tour du propriétaire", zooals een der
heeren hem schertsend noemde, mocht in alle
opzichten geslaagd lieeten.
Her- en derwaarts werden wij door de mooie
stad gevoerd, waarhij de moderne parken even
min werden vergeten als de oude monumenten.
En de indruk was eenparig; een zeer belang
wekkende oude veste, die toch met haar tijd
weet mee te gaan.
Bezoek aan de Zalm-kweekerij.
Nadat we aan de grens der gemeente den
burgemeester vaarwel hadden toegewuifd, ging
het „full speed" langs heuvelen en dalen naar
Gulpen, waar de zalm. en forellenkweekerij van
de heide-maatschappij haar poorten wijd had ge
opend voor hare talrijke gasten.
Hier kregen wij onder de deskundige leiding
van den heer G. A. Pennekamp, hoofd der visch-
kweekerijen van de N. H. M., de practijk van de
salmteelt te zien, zooals wij daags te voren
hadden genoten van de theorie, in de voor
dracht van den heer A. B. Brouwer.
Toen wij de geheimen der zalmteelt hadden
doorgrond werden wij onthaald op de resulta
ten der forellen-kweekerij. Deze resultaten wa
ren ons op het feestmaal in den Stadsschouw
burg reeds in tastbaren en meer smakelijken
vorm voorgezet.
Thans aanschouwden wij de forellen in leven
den lijve, dartelend en springend in hun na
tuurlijk element.
En meteen kregen wij een lesje in de natuur
lijke historie.
Maar terwijl wij de krioelende vischmassa
bewonderden, weerklonk plots, de schrille
signaalfluit van den leider.
En voort ging de tocht.
door het Limburgsclie heuvelland naar het
lieflijke Slenaken, een van Limburg's Zuidelijke
grensgemeenten.
Hier slingert zich de weg uit het dal van
<le Gulp in breede kronkels opwaarts naar het
honderd meter hooger gelegen plateau van de
Epenerheide, vanwaar men een prachtig gezicht
heeft in de heidedalen aan weerszijden der
heuvelreeks.
Vooral het kerkje van Slenaken aan de Gulp
en het kasteel-Beusdal aan de Geul bieden, hij
het voortrijden door het wisselend landschap,
telkens nieuwe aspecten van ongeëvenaarde
bekoorlijkheid.
Toen wij in het bochtige dal bij Epen waren
afgedaald, wacbtte ons een prettige verrassing.
In pension „(1e Kroon" stonden de Limburgsche
eigengebakken pruimen-vlaaien met koffie ons
reeds op te wachten.
En het werd in de landelijke herberg een
geïmproviseerd kermismaai, waarbij de ouder-
wetsche jool cn vroolijkheid niet ontbraken.
Maar alweder klonk de signaalfluit en schie
lijk snorden de auto's het Geuldal door tot
Mechelen, waar zuidoostwaarts over een hoogen
heuvelrug werd koersgezet naar Vijlen en Vaals.
Vlak bij de Duitsche grens kwamen wij hier
op den Rijksweg van Aken naar Maastricht,
dien wij bijna aldoor dalende volgden tot
Gulpen.
Dwars door het schilderachtige dorp leidde
de weg naar Wijlré, vanwaar beurtelings om
hoog en omlaag, nu eens links, dan weer rechts
van de kronkelende Geul, naar Valkenburg werd
gereden, waar in hotel Franssen een welvoor
zien „vroegmaal" gereed stond.
Aan het dessert nam de voorzitter voor de
laatste maal het woord, om de leden en genoo
digden te danken voor de betoonde belangstel
ling en hun een hartelijk „Tot weerziens" toe
te roepen voor de volgende jaarvergadering.
Bezoek aan Vaeshartelt en Meerssenhove.
Na de lunch besteeg ieder weer zijn wagen
en over Houthem en Meerssen ging de rit naar
de landgoederen van den heer Eduard H. J.
Regout, welke tezamen een oppervlakte beslaan
van ongeveer 200 hectaren.
Hadden we des morgens aanschouwelijk
onderricht gekregen in de natuurlijke historie,
thans wachtte ons een practische les in de
fruitteelt. Immers wijd en zijd strekken zich
hier de boomgaarden uit, beplant met alle soor
ten van appel- en pereboomen.
En onder de boomen grazen de runderen,
die weelderig gedijen in de sappige weiden.
Jammer, dat het inmiddels was gaan mot
regenen, zoodat het natte gras een hindernis
bleek voor een rondgang door de beemden van
het landgoed.
Toch zagen wij genoeg van de fruitteelt, om
te kunnen getuigen, dat hier, onder voorlich
ting van de directie der Heidemaatschappij,
een modelbedrijf in werking is gesteld.
Ook de waterwerken konden wij nog even
bewonderen.
Nadat in de ruime vertrekken van het oude
slot nog eenige ververschingen waren aange
boden, als laatste getuigenis van de goede zor
gen der Heidemaatschappij en de gulle gast
vrijheid van den Limburgschen kasteelheer,
namen wij afscheid van het mooie landgoed
spoedden ons naar het station Maastricht, van
waar een ieder naar zijn haardstede terugkeer
de, een dierbare heugenis medenemend aan de
belangrijke jaarvergadering en de uitnemend
verzorgde excursie van de Nederlandsclie Heide
maatschappij.
HET CONFLICT BIJ DE K. L. M.
Inlichtingen verstrekt
De directeur van de K. L. M. had. daartoe
uitgenoodigd, gisterenochtend een onderhoud
met dsn Rijksbemiddelaar, mr, dr. S. de Vries
Czu. Zij verstrekte daarbij omtrent liet be
staande conflict de gevraagde inlichtingen'.
INVOER VAN SERA EN VACCINS.
De Minister van Arbeid, Handel en Nijver
heid heeft aangewezen als eers'e Lamoren,
langs welke de invoer van sera eu vueens
slechts mag geschieden, de gemeenten Am
sterdam, 's-Gravenhage, Groningen, Leiden,
Maastricht, Meppel, Oldenzaal, Roosendaal,
Rotterdam, Utrecht en Zevenaar.
