I
MGR. AERTS EN ZIJN MISSIE
m
I
I
i ■f&maR
Keateekenen van groot
verstand
i'
WOENSDAG 8 OCTOBER 1930
I
1
„SCHOLEN IS ALLES'!
iïÉl
gif.
is>mm
NEDERLANDSCHE BANK
ONS STEENKOLENMIJNBEDRIJF
.FRIEDERIKE"
KWATTA
UIT WADDIWXVEEN
UIT OUDEWATER
GEEN PLAATS OM TE SPELEN.
UIT reeuwijk
UIT WADDINXVEEN
WiW
mm HKf-
-"i'4 O*
I
I
1
De bouw van een nieuw ziekenhuis
Gistermorgen had de „Maasbode" wederom
de eer een der Nederlandsche bisschoppen uit
de verre missie-gebieden in zijn gebouw te
mogen begroeten.
Mgr. J. Aerts, Apostolisch-Vicaris van
Nederlandsch Nieuw-Guinea, vergezeld van zijn
secretaris, pater dr. K. Bedaux, werd bij
afwezigheid van onzen Directeur ontvangen
door den Hoofdredacteur en enkele leden der
redactie.
Na een hartelijke verwelkoming, volgde een
onderhoud, waarin Monseigneur zijn grootsche
idealen voor dat deel van onze eigen koloniën,
dat aan zijn bisschoppelijke zorgen is toever
trouwd, uiteenzette.
Tijdens een rondgang door het groote complex
werd mgr. Aerts de wording van een krant ge
toond, waarbij Z. D. H. herhaaldelijk zijn
bewondering uitdrukte voor de prachtige
techniek, welke hier. zooals hij zeide, ook in
dienst van de uitbreiding van Gods Kerk
gesteld is.
Wij vroegen Monseigneur ons eenige bij
zonderheden over zijn Missie te vertellen en
met de hartelijkheid, welke zijn geheele per
soonlijkheid kenmerkt, was hij onmiddellijk
bereid aan ons verzoek te voldoen.
Z. D. H. MGR. J. AERTS
Gezeten tegenover Monseigneur Aerts, ging
onze bewondering uit naar de figuur van
dezen energieken, doelbewusten missiebisschop,
die in de meest misdeelde streken van onze
Oost in zware geestelijke en financieele zor
gen, in de volle middagzon, aan de uitbreiding
der Kerk werkt onder zielen, die al3 het ware
individueel uit de omklemming van duivelsche
machten bevrijd moeten worden.
Wie eenig denkbeeld heeft van den strijd,
welken deze Pontifex ginds met zijn schare
van priesters, broeders en zusters te voeren
heeft, staat verbaasd over de rust en kalmte,
welke dezen bisschop omgeven; welke van hem
uitgaan, als hij spreekt over de moeilijkheden,
welke reeds overwonnen zijn en nog overwon
nen zullen moeten worden, vóór het uitge
breide Vicariaat geheel voor Christus ver
overd is.
Moeilijkheden! En Monseigneur vertolt, dat
een groot deel van zijn Missie nl. Neder
landsch Nieuw-Guinea, bewoond wordt door
een volk, dat wel op de allerlaagste trap der
mens ettelijk e besohaving ataat. Voor het overi
ge bestaat zij uit een groot aantal ver uit
elkaar gelegen kleine eilanden met zeer moei
lijke verbindingen. In dit uitgestrekte missie
gebied worden niet minder dan vijf geheel
.verschillends talen gesproken, terwijl karakter
en temperament van ieder volk fundamenteel
.verschillen. Merkt men dit reeds op Nieuw-
Guinea, in de twee centra der missioneeving
Merauke en Mimika, nog sterker komt het
bijv. uit op Kei en Tanimbar. De Iteiees is
ernstig, zelfs stroef, magr er zit pit in; is hij
eenmaal gewonnen, dan bezit men hem voor
goed; de Tanimbarees daarentegen is lucht
hartig, vroolijk, maar cok lichtzinnig. Die ver
schillen In taal en aard maken, dat de mis
sionaris aan een betrekkelijk klein gebied op
.dit uitgestrekte missicterreln gabonden i3.
Elke verandering van standplaats brengt heel
wat nieuwe studies mede.
Wat Is uw groote wapen in den strijd voor
da verovering der zielen, vroegen wij mgr.
Aerts en het antwoord volgde onmiddellijk:
het meest menschelijke veroveringsmiddel ls
ginds in de Missie hetzelfde als hier in Ne
derland en overal elders: de school. Bij de
jeugd begint de opbouw van het Godsrijk.
Ds school is alles, zeide Monseigneur, en hij
sprak vol vuur over dit heerlijke jeugdwerk,
dat hij gelukkig ziet groeien en bloeien, dat
reeds talrijke vruchten heeft afgeworpen.
Op het oogenblik telt Monseigneur In zijn
vijfdeelig missiegebied 115 kampong-scholen
voor lager onderwijs. Helaas komt een groot
deel daarvan niet voor de minste subsidie in
aanmerking, wijl zij of geen 25 leerlingen kun
nen halen of niet strikt op den voorgeschre
ven afstand van elkaar liggen.
Voor de opleiding tot onderwijzer, goeroe,
bestaan standaard-scholen met twee jarigen
normaalcursus. De school te Langgoer op
Kledn-Kei telt 120 leerlingen, van wie 100 In
ternen; op Saumlakki bestaat eenzelfde
standaardschool.
De missie heeft voorts te Toeal een Hol-
landsch-Indlsolie school opgericht, welke bij
zonder bloeit, ofschoon de regeering inaar
steeds weigert subsidie te verleenen. Van daar
uit zullen binnenkort de vijf eerste jongens
van dit missiegebied naar het klein-seminarie
te Wolaan in de Minahassa vertrekken.
Aanvankelijk was de drang naar onderwijs
in dit missiegebied, vooral voor de meisjes,
zeer gering; op het oogenblik echter is de
vraag niet meer te stuiten, en moeten elk jaar
talrijke aanvragers afgewezen worden. Voor
de standaardscholen boden zich het vorig jaar
meer dan 100 sollicitanten aan, terwijl er maar
30 konden aangenomen worden. Dit verschijn
sel doet zich zoowel op Kei als op Tanimbar
en ook op de Hollandsch-Indi3ohe school voor.
Op Nieuw-Guinea staat het onderwijs nog in
zijn eerste schoenen; de Ka ja-ka ja's voelen er
bitter weinig voor, maar te Mimika begint het
verlangen naar ontwikkeling, tot vreugde der
missionarissen, reeds klaar wakker te worden.
Als een belangwekkenden vooruitgang be
schouwde Monseigneur het, dat de ouders ook
de meisjes naar de zustersscholen beginnen te
zenden. Dat de jongens op de ambachtscholen
gaarne onderwijs In het timmermansvak, de
ijzer- en cementbewerking ontvangen, ls bij
deze mensohen, die goede vaklui zijn, alles
zins begrijpelijk. Als cultureel verschijnsel is
echter opmerkelijk, dat de bevolking ook reeds
het belang begint in te zien van de ontwikke
ling der aanstaande echtgenoote en moeder.
Speciaal de kopschoten, waar in een drie-jari
gen cursus huishoudenderwijs wordt gegeven,
genieten tegenwoordig de bijzondere belang
stelling van Kei en Tanimbar.
En hoe is het met den gezondheidstoestand
In Uw Missiegebied gesteld? vroegen wij mgr.
Aerts.
Er komt melaatschheld voor, daarom heb
ben wij een leproserle. Verder heerscht er
frambosia en malaria. En dan zijn er nog de
ziekten, die het gevolg zijn van het groote ge
brek aan zuiver drinkwater en ook van de ge
ringe zindelijkheid der bevolking.
Tot mijn vreugde, ging Monseigneur voort,
is het vorig jaar te Langgoer een ziekenhuis
geopend, dat plaats biedt voor 28 zieken. Het
is bijna altijd bezet en nu de zusters het vólle
vertrouwen van de inlanders hebben veroverd,
worden de zieken zelfs van het 20 zeemijlen
verwijderd gelegen Groot-Kei met prauwen
naar Langgoer gebracht.
Er is daarom op Groot-Kei dringende behoef
te aan een tweede ziekenhuis, maar het daar
voor bemoodigde bedrag van 25.000 gulden
moet voor het overgroot® deel nog bijeenge
bracht worden. Eerst als het ziekenhuis staat
en ingericht is, kunnen wij op een regeeTlngs-
subsidde rekenen, maar tevoren
Monseigneur zweeg. We kenden echter de
gedachte van zijn hart. Hij is naar Nederland
gekomen om de belangen van zijn missie te
behartigen. Hier in Nederland viert hij ook
zijn zilveren priesterfeest. Voor zich zelf ver
langt Monseigneur niets, maar voor zijn dier
bare missiekinderen zou hij zoo gaarne het
nieuwe ziekenhuis tot stand zien komen. Zou
Katholiek Nederland dezen Ned er landschep
bisschop in een der meest misdeelde streken
van ons Nederlandsch koloniaal gebied kunnen
teleurstellen?
Dat zal niet gebeuren. Monseigneur, ver
klaarden wij bij het afscheid. Geheel Katholiek
Nederland moet uw adres weten: Missiehuis,
Bredasche weg, Tilburg. Dan stro omen de
giften van zelf toe en zal Nederland iets van
de eereschuld voldoen, welke het aan zijn mis
sionarissen en aan de inlanders heeft.
DE ITALIAANSCHE REIS VAN DEN
HEER SCHMIDT.
„Aan geen Regeering een verwijt te maken"
WAARTOE IN DIT GEVAL GEEN
AANLEIDING BESTAAT
Op de vj-agen van den heer Mendels betref
fende de behandeling van Nederlandsche on
derdanen in Italië, heeft de heer Beelaerts
van Blokland, minister van Buitenlandsche
Zaken, o.m. het volgende geantwoord.
Uit de ingewonnen inlichtingen blijkt, dat ds
door den heer Schmidt en diens reisgezellin in
Italië ondervonden behandeling een gevolg
was van de omstandigheid, dat eerstgenoemde
bü de Italiaansche politie als communist ge
signaleerd stond, hetgeen te verklaren is uit
het feit, dat hij in vroeger jaren lid is geweest
van de communistische party en hij deel heeft
uitgemaakt van den (thans opgeheven) Bond
van Revolutionnair-Socialistische Intellec
tuelen. Wat overigens de ondervonden behan
deling aangaat, is van de zijde der. Italiaansche
Regeering verzekerd, dat U-ide personen behan
deld zijn met inachtneming van de faciliteiten,
welke de voorschriften in hun omstandigheden
toelaten.
De ondergeteekende is van. oordeel, dat er
aan geen Regeering een verwijt van kan wor
den gemaakt, dat zij bijzondere maatregelen
treft tegen personen, die zij er op h. i. goeden
grond van verdenkt te behooren tot eeïi partij
of organisatie, die zij als staatsgevaarlijk be
schouwt. Tot die bijzondere maatregelen be
hoort mede een verscherpte controle op vreem
delingen, die onder die verdenking staan.
Hoewel de ondergeteekende te allen tijde ge
reed is om op te komen voor een behoorlijke
behandeling van Nederlanders in het buiten
land en hij, voor zoover de door den heer
Schmidt en zijn reisgezellen ondervon
den behandeling daartoe aanleiding gaf,
ook in dit geval hst nootüge vertoog
tot de Italiaansche Regeering hooft ge
richt, is hij van meening, dat het onderhavige
geval niet tot eenige démarche van algemeene
intrekking aanleiding kan geven.
DE BRUGGEN IN ZUID-HOLLAND.
Wederom uitbreiding der
buitenlandsche saldi
GOUD-INVOER
Reeds de vorige weekstaat reflecteerde in
overeenstemming met de tarieven op de par
ticuliere geldmarkt een ongewone geldruimte,
welke niet in de laatste plaats in de hand werd
gewerkt door hetzelfde verschijnsel in het bui
tenland en de zwakkere houding van vele
vreemde deviezen.
De verlaging van de beleeningsrente, waar
van de Nederlandsche Bank gedurende deze be-
richtsperiode melding maakte, was hiervan een
nadere, hoewel overigens overbodige bevesti
ging. Doch deze maatregel gaf wel reeds eenige
indicatie omtrent het aspect var. sommige pos
ten op den eerstvolgenden weekstaat
Niettegenstaande de ultimo behoeften nog
zeer goed hun invloed op de posten Binnsn-
landsche Wissels en Beleeningen in dezen
weekstaat hadden kunnen tot uitdrukking
brengen, vertoonen zij veeleer eene verminde
ring.
Da voornaamste mutaties van dezen week
staat betreffen thans die rekeningen, die de
positie van het gulden-devies tegenover het
buitenland tot uitdrukking brengen
De overal heerschende lage geldkoersen, zoo
wel als de politieke en daaruit voortvloeiende
economische onrust in sommige landen, hebben
een geldverschuiving tengevolge gehad, welke
voornamelijk tot uitdrukking komt in een
vraag naar guldens.
Door middel van voortdurende aankoopen
van buitenlandsche wissels van in net buiten
land te houden saldi, heeft de Nederlandsche
Bank getracht te voorkomen, dat dit tot goud-
invoer aanleiding zou geven. Tot dusverre is
haar dit ook nog gelukt doch gedurende de
afgeloopen week heeft zij zich toch goud
import tot een bedrag van circa 5 millioen
gulden moeten laten welgevallen.
Een en ander werkte da heerschende geld
ruimte uiteraard nog in de hand.
Voor de geldmarkt blijven ie vooruitzichten
dan ook nog steeds in de richting vaa dalende
tarieveu wijzen.
HET JAAR 1929 ZEKER NIET
ONGUNSTIG
HULDIGING MR. B. TEN BRUGGEN CATE
Bij zijn aftreden als secretaris van het
college van Curatoren aan de
Groningsche universiteit
Bij zijn aftreden als secretaris van het Col
lege van Curatoren der Rijksuniversiteit te
Groningen werd Mr. B. ten Bruggen Cate, door
den Studenten-senaat gehuldigd in een bui
tengewone vergadering, waartoe ook de oud-
hoogleeraren, de lectoren en de bibliothecaris
waren genoodigd. Nadat de heer en mevrouw
Ten Bruggen Cate waren binnengetreden, nam
de rector magnificus prof. Backer het woord.
Deze schetste de verdiensten van Mr. ten
Bruggen Cate voor de Groningsche Universi
teit en deelde mede dat de Senaat den scheiden
den secretaris heeft willen huldigen door den
portretschilder Isaac Israëls een portret te
van hem te laten schilderen.
Daarna onthulde spreker het portret van
mr. Ten Brugge Cate. Mede werd aangeboden
een album met handteekeningen.
Mr. B. ten Bruggen Cate betuigde daarop
den rector magnificus en den senaat zijn erken
telijkheid voor de eer, hem bewezen.
Tenslotte bestond er gelegenheid den schei
denden secretaris de hand te drukken.
In een bijeenkomst in het Academiegebouw
heeft mr. ten Bruggen Cate nog afscheid ge
nomen van het bureaupersoneel, van het be
stuur der afd. Groningen, van den Bond van
Hoogeronderwijs-personeel en van eenige der
oudste beambten.
DE AANVARING VAN DEN SLUISMUUR
TE IJMUIDEN
De ongevallen
Aan het jaarverslag van den hoofdingenieur
der mijnen over 1929 is het volgende ontleend:
Bij de beoordeeling van den toestand van 't
Nederlandsche steenkolen-mijnbedrijf moet al
lereerst gewezen worden op de vaste stemming
der kolenmarkt gedurende het afgeloopen jaar,
waardoor voor die industrie dat jaar zeker
niet ongunstig is geweest. Het grooter verbruik
van brandstoffen en de uitputting der voor
raden als gevolg van den ongedacht langduri-
gen en strengen winter 19281929, waren oor
zaak, dat op de kolenmarkt een sterke vraag
ontstond, welke nagenoeg het geheele jaar
bleef aanhouden, zoodat de afzetmogelijkheid
zeer ruim was.
Van do totale hoeveelheid brandstoffen
(steenkolen, cokes en steenkolenbriketten) die
gedurende 1929 voor binnenlandsch verbruik
beschikbaar kwam, werd voor 88 pet. door de
productie der Noderl. mijnen voorzien. De
hoeveelheid brandstoffen, die in 1929 voor bin
nenlandsch verbruik beschikbaar kwam, was
11 pet. hooger dan die in 1928.
Wat den gezondheidstoestand van de bij de
mijnen werkzame arbeiders aangaat, valt over
het afgeloopen jaar een stijging van het gemid
delde ziekenpercentage dor mijnarbeiders waar
te nemen; dit percentage bedroeg 6.3 per 100
arbeiders in 1929, tegen 5.6 per 100 arbeiders
in 1928. Gedurende de jaren 1923 tot en met
1929 bedroeg het gemiddeld aantal zieken per
100 mijnarbeiders resp. 3.3, 3.6, 4.1, 5.26, 5.6
en 6.3.
Gedurende het afgeloopen jaar werden voor
het scheidsgerecht voor de mijnindustrie 18
(-f 12) zaken behandeld.
De totale bevolking van het mijndistrict ver
meerderde sedert het voorafgegane jaar met
9357 leden, of 5 pet., de mijnarbeidersbevolking
met 6091 leden of bijna 7 pcf.
Gedurende het verslagjaar is de productie
van de Limburgsche steenkolenmijnen met
ruim 6 pet. gestegen.
Het aantal zware mijnongevallen, waarmede
worden bedoeld ongevallen, welke een langere
ongeschiktheid tot werken dan 21 kalenderda
gen of den dood van een persoon tengevolge
hebben gehad, voorgekomen bij de uitoefening
van het bedrijf der steenkolenmijnen, bedroeg
1644 in 1929; over 1928 was dit aantal 1646.
Verder hadden plaats 374 (in 1928 454) zeer
ernstige ongevallen, waaronder worden ver
staan die ongevallen welke een langere onge
schiktheid tot werken dan 42 kalenderdagen
of den dood van een persoon tengevolge heb
ben gehad.
Het aantal doodelijke ongevallen bedroeg 30,
waarvan 26 in de ondergrondsche en 4 op de
bovengrondsche werken.
De afzet van de zoutmijn te Boekelo werd
verhoogd van 41.470 -ton in 1928 tot 44.914 ton
in 1929.
Een aangelegenheid, die thans
van belang is
Naar het Bureau van ds Kamer van Koophan
del van Rijnland mededeelt, wordt door den
Rijkswaterstaat, de Provinciale Waterstaten
van Zuid-Holland, oord-Holland en Utrecht,
geconfereerd over de doorvaarthoogte en door-
vaartbreedte van de bruggen, enz. opdat er een
eenheid komt in de verschillende vaarwegen
en deze goed op elkander aansluiten.
Deze aangelegenheid is vooral thans van
groot belang, nu door de uitvoering van hat
wegenplan verschillende nieuwe wegen wordeD
aangelegd en bijgevolg tal van bruggen moeten
worden gebouwd.
In overeenstemming met het advies der Com
missie voor Vervoer, stelt het Eureau dien
tengevolge aan de Kamer voor, om aan den
Rijkswaterstaat en den Provincialen Water
staat van Zuid-HolUnd nadere inlichtingen te
vragen en inmiddels met de Kamers \an Koop
handel uit deze drie provincies over.eg te ple
gen over wat den Kamers ten deze te doen staat.
Een protest van havenmeester van de Poll
De heer W. N. van de Poll, havenmeester
te A'dam, schrijft ons:
In de dagbladen van 4 October komt de be
handeling voor van den Raad voor de Scheep
vaart inzake de aanvaring van het s.s. „Nij-
kerk" met den sluismuur te IJmuiden.
Dat Ik, als Havenmeester van Amsterdam,
steeds zeer veel belangstelling heb voor all-,
zaken bij dezen Raad in behandeling, in he'.
bijzonder van die ongevallen welke hebben
plaats gehad op den toegangsweg naar onze
haven, zal door een ieder begrepen worden.
Den laatsten tijd hebben de op- en aanmer
kingen, die door den heer C. Fock, Hoofdin
specteur voor de Scheepvaart, tijdens de zit
tingen gemaakt worden, mijn bijzondere aan
dacht.
Dat deze uitingen van den Hoofdinspecteur
meer dan eens vreemd zijn, is bekend, doch
dit komt natuurlijk geheel voor zijn rekening.
Erger wordt het evenwel, waar de heer Hoofd
inspecteur het aanvaren van den sluismuur
door het s.s. ,,Nijkerk" in verband brengt met
de aandacht die de stad Amsterdam gevestigd
heeft op het noodeloos gebruik maken van
sleepbooten in normale gevallen.
Aangezien door de mededeeling van den
heer Fock een onjuiste indruk wordt gewekt,
meen ik hier een woord van ernstig protest
te moeten laten hooren.
Aan den Raad voor de Scheepvaart kunnen
we met een geru3t geweten overlaten, wat in
deze de oorzaak van de schadevaring ls ge
weest.
Overtreding van de Arbeidswet?
De Hooge Raad heeft Maandag behandeld de
cassatieberoep van den officier van Justitie te
's Gravenhage tegen een vonnis van de recht
bank, waarbij Fritz Hirsch en Hugo Helm wa
ren ontslagen van rechtsvervolging van de hun
ten laste gelegde overtreding der arbeidswet.
Men zal zich herinneren, dat de eerste phase
van^eze zaak zich afspeelde voor den Haag-
sche-n Kantonrechter. Den beiden heeren, was
ton laste gelegd dat zij als directeuren van een
operettegezelschap niet hadden verhinderd, dat
in de operette „Friederike" kinderen heneden
14 jaar waren opgetreden. De Kantonrechter
bad in zijn vonnis overwogen, dat hetgeen de
kinderen in deze operelvs verrichten inderdaad
arbeid in den zin der arbeidswet is, doch hij
achtte het ten laste gelegde niet strafbaar op
grond van art. 83 ten Zesde van de wet, dat
een overtreding niet strafbaar stelt, indien die
onder da gegeven omstandigheden als gerecht
vaardigd v/as te beschouwen en onverwijld van
deze overtreding wordt kennis gegeven aan de
arbeidsinspectie. In dit geval werd de overtre
ding niet strafbaar geacht omdat aan de twee
de voorwaarde was voldaan en omdat dit op
treden van kinderen een onmisbaar element
van het kunstwerk werd geacht. De Rechtbank
was het met den Kantonrechter eens, maar de
officier van Justitie, die veroordeeling had ge
vraagd, teekende van dit vonnis cassatie aan,
aanvoerende dat hier geen enkel algemeen be
lang was gediend en dat art. 83 er zeker niet
was om kinderarbeid mogelijk te maken.
Rapporteur in deze zaak was mr. Taverne.
Voor de requiranten werd het beroep tegen
gesproken door mr. J. H. G. Bekker.
Pleiter concludeerde tot bevestiging van het
vonnis.
De advocaat-generaal, mr. van Lier, zal op
20 October concludeeren.
RIJKSCOMMISSIE VAN ADVIES
WERKLOOSHEIDSVERZEKERING
De Minister van Arbeid, Handel en Nijver
heid heeft met ingang van 4 Oetober 1930 aan
E. Kupers, te Amsterdam, op zijn verzoek, eer
vol ontslag verleend als lid van de Rijkscom
missie van Advies voor de Werkloosheidsver
zekering.
Voor het tijdvak, ingaande 4 Oetober 1930
en eindigende 31 December 1931, is benoemd
tot lid van bovengenoemde commissie C. van
der Lende, te Amsterdam.
COR RUYS IN INDIë.
Cor Ruys accentueerde zijn triomfale weder-
optreden te Batavia Zaterdagavond en Zondag
avond met de première van „Elias weet het
beter". Beide avonden was de schouwburgzaal
stampvol,
PROF. SWELLENGREBEL
Naar Zuid-Aftika vertrokken
Prof, dr. N. H. Sweltengrebel, zoöloog van de
afdeeling voor Tropische hygiëne, hijzonder
hcogleeraar vanwege het Koninklijk Koloniaal
Instituut, heeft zich Maandag 6 Oetober inge
scheept voor Zuid-Afrika„ om aldaar, op uit-
noodiging van de Zuid-Afrikaansehe Regeering
van advies te dienen inzake de bestrijding der
malaria.
INSTITUUT VAN AUTOMOBIEL- EN
MOTOREXPERTS.
Op initiatief van een aantal automobiel-des
kundigen kwam een 20-tal meest bekende
experts bijeen om te geraken tot de oprichting
van een vereeniging van automobiel- en motor
experts. Men stelde zich ten doel, de buiten
wereld, die gebruik moet maken van experts,
waarborgen te geven voor de capaciteit van
haar leden-experts, tevens om het beroep op
peil te houden en te verzorgen.
Staande de vergadering werd met algemeene
stemmen besloten tot oprichting van het Ne
derlandsch Instituut van Automobiel- en Mo-
tarexperta.
Wint het proces tegen den heer
W. C. Sickesz
In het hakende proces van de N.V. Stoom
chocolade en Cacaofabriek Kwatta tegen den
heer W. C. Sickesz, oprichter van de Hol
landschZwitsersche Chocoladefabriek, te Am
sterdam is door het scheidsgerecht de heer W.
C. Sickesz veroordeeld alle geleden en nog te
lijden schade aan Kwatta te vergoeden, welke
schade nader op te maken bij staat.
Deze strijd dateert van de oprichting der
HollandschZwitsersche Chocoladefabriek af.
Oprichter was de heer W. C. Sickesz, die uit
de firma van ds Gebr. Sickesz was getreden.
NEDERLANDSCHE RUBBER UNIE
Gedeeltelijke liquidaties
EEN BEGRIJPELIJKE INKRIMPING
MEDAN, 6 Oetober 1930. (ANETA) De Neder
landsche Rubber Unie liquideert haar zaken
in Sibolga (Residentie Tapanoeli). De zaken
worden afgewikkeld door den heer Waller
Alkens, vertegenwoordiger van Mirandolie
Vouta en Co.
(Uit bovenstaand bericht blijkt, dat de Neder
landsche Rubber Unie haar bedrijf nog verder
gaat inkrimpen. Zooals bekend werden in ver
band met de groote verliezen en de niet renda
bele exploitatie reeds enkele fabrieken van de
Nederlandsche Rubber Unie stilgelegd.
Deze Inkrimping van zaken is echter geheel
begrijpelijk en een gevolg van het feit, dat het
kapitaal der vennootschap reeds voor een groot
deel verloren is. Volgens de laatste balanscijfers
was het verlies per ultimo 1929 1.073.375,
waarbij nog geen rekening is gehouden met
de noodzakelijke afschrijvingen, welke in den
loop der Jaren hadden moeten geschieden, doch
welke in verband met de slechte bedrijfsresul
taten niej plaats jonden, -- gel),
TWEE DER GEREDDEN van de lucht
schipramp; links de radio-telegrafist
Disley; rechts ir. Cookolfred
Een beschaafde uitspraak meer waard
dan hersenen?
GEVALLEN.
Mej. J. d® Jong alhier kwam aan den Kerk-
weg te vallen met haar rijwiel doordien zi.i to
gen een gespannen sleepkabel van een schip
aanreed. Zij bekwam enkele inwendige kneu
zingen medische hulp meest zij inroepen
PROCES-VERBAAL.
Door de politie alhier zijn geverbaliseerd
terzake het rijden zonder licht W, v. D.;
G. C. K. en M. M. alhier en wegens overtre
ding van de vissclierijwet L. H. te Gouda.
MOND- EN KLAUWZEER.
Het laatste alhier geconstateerde geval
van mond- en klauwzeer onder het vee van
den heer H van Mourik is thans weder a'.s
genezen aangegeven.
POLS GEBROKEN.
De heer v d. Berg alhier viel bij zijne werk
zaamheden van een ladder met heft gevolg
dat hij zijn rechterpols brak.
STAND BOVEN BEKWAAMHEID
Te Leicester wordt een Congres gehouden
van de Nationale Federatie van Onderwijzers,
en het socialistische parlementslid, Ralph
Morley, heeft daar een redevoering gehouden,
waarin hij erover klaagde, dat een beschaafde
uitspraak vaak meer opgeld doet dan herse
nen, en stand meer dan bekwaamheid. Ouders
zenden hun kinderen naar de z.g. „public
schools", niet omdat zij daar een betere oplei
ding krijgen, maar omdat het een zeker „so
ciaal cachet" geeft.
Dit snobbisme, vervolgde mr. Morley, be
rooft de natie van de diensten van eenige der
bekwaamste mannen en vrouwen, en heeft ten
gevolge dat de knapste menschen vaak niet
benoemd worden in de verantwcondelijksbe
baantjes.
Een paedogoog heeft eens opgemerkt, dat
kinderen de vernuftigste dingen zeggen buiten
de school. Met onderwijzers schijnt juist het
tegenovergestelde het geval te zijn.
Uit de jeremiade van mr. Morley kunnen wij
geen andere conclusie trekken dan dat de
onderwijzers aan de gewone lagere scholen
niet in staat zijn bun leerlingen een beschaaf
de uitspraak bij te brengen, en dit is een ver
dienste, waarvan hij werkelijk niet zooveel
ophef behoeft te maken.
Er zijn twee dingen die in onzen demagogi-
schen tijd beschouwd worden als een kentee-
ken van groot verstand, n.'l. een slordigs, on
beschaafde uitspraak en een onleesbaar hand
schrift. Zoo gelden ook vuile handen, onge
kamde haren en onoogelijke 'kleeren vaak als
een bewijs van zieleadal en idealisme.
Knapheid leert men niet aan. Men wordt er
mee geboren of men wordt er niet mee geboren.
Veel mensohen hebben door hun knapheid de
wereld vooruitgeholpen en veel anderen heb
ben haar door hun knapheid benadeeld. Maar
er is nog nooit iemand geweest 'die de wereld
door een onbeschaafde uitspraak eenig goed,
of door een beschaafde uitspraak eenig kwaad
gedaan heeft.
Er is in het minst geen roden om erover te
klagen dat een beschaafde uitspraak vaak
meer opgeld doet dan hersenen. Beschaving is
in „verantwoordelijke baantjes" meestal een
belangrijker factor dan verstand. Een man met
een verantwoordelijke positie is in de meeste
staats- en particuliere instellingen iemand die
verantwoordelijk 1-s voor bat goede, en niet ver
antwoordelijk vcor het verkeerde dat zijn on
dergeschikten deen. Hiervoor zijn niet zoo heel
veel meer hersenen noodlg dan om de dingen
zelf g-oed of verkeerd té doen. Maar diezelfde
man komt in contact met dengeen die een nóg
„verantwoord-elijker baantje" vervult. Hij komt
in aanraking met dan Minister, don Secretaris-
Generaal, den Directeur-Generaal, den Presi
dent-Commissaris, den eigenaar der zaak, mis
schien zelfs met de echtgenoote, de kinderen
en da schoonouders van den eigenaar dor zaak
en met den papagaai van den eigenaar der zaak.
Dezen verlangen geen verstand; zij verlangen
beschaving. Een man met een onbeschaafde
uitspraak kan evenmin beschaafd zijn als een
man met een krommen rug recht.
Eenige van de hoogste en verantwoordelijkste
posten zijn vooral de laatste jaren gegeven aan
menscheu, wier gebrek aan hersenen werd goed
gemaakt door dat zij ook gebrek aan een be
schaafd® uitspraak hadden. Of Engeland hier
op bijzonder vooruitgegaan is, mag in twijfel
getrokken worden. Alleen de mensohen met een
onbeschaafde uitspraak zijn erop vooruitgegaan.
En binnenkort zal te Londen een school ge
opend worden, waar de zoons van peers en
baronets zullen opgeleid worden in het weg
laten van de H's voor de woorden en in het uit
spreken van de stomme H's, opdat ook zij voor
knap zullen worden r/ /gezien, en kans krijgen
op verantwoordelijke baantjes In het land van
mr, Ralph Morley.
B.
MALAISE.
Ook hier is de malaise in de bedrijven toe
genomen. De machinefabriek „de Hoiiandsche
IJssel" heeft het aantal werkuren ingekrom
pen tot 42 per week.
Ook de sigarenfabriek Cuba heeft de werk
tijd verminderd tot 3 dagen per week.
BEDANKT.
Mej. Schreff heeft bedankt voor hare be
noeming als onderwijzeres aan de Christe
lijko Bewaarschool.
VLEKZIEKTE.
Alhier en in den omtrek ls vlekziekte onder
de varkens uitgebroken. Groote zoowel als
kleine varkens zijn door de ziekte aangetast.
CONCERT.
Op Dinsdag 13 September a.s. zal de beken
de blinde organist H. J. Kruithof uit Kam
pen wederom in de Ned. H-erv. Kerk een con
cert geveu.
„IEPENGRIEP".
De iepenziekte iis ook nu weer geconsta-
teerd. Een 2,3-tal hoornen waaronder ook jon.
ge op de Lange Burchwal is aangetast.
Een 6-jarig jongetje van C. Kraan speelde op
'ntoek met ijzeren punten; een ander trok hem
eraf met het noodlottig gevolg, dat hij zich
aap zijn kin ernstig verwondde. Dr. Verheek
verleende hulp.
OM TE STOKEN.
De leverantie van de voor de gemeente be-
noodiigde brandstoffen in dit seizoen, is na
inschrijving door B, en W. gegund aan den
heer J. van Dam alhier.
ZENDT UW KIND NAAR SCHOOL.
De Kantonrechter te Schoonhoven heeft C. V.
alhier veroordeeld tot 3 boete subs. 1 d. h.
wegens schoolverzuim van zijn inwonenden
zoon die in de 7 klasse was geplaatst.
TELEFOON OP KOMST.
Met het leggen va,p een telefoonkabel aan da
Reen wij kschebrug is een aanvang gemaakt.
Naar verluidt zal langs dezen kabel het Dorp
Reeuwijk Tempel en Middelburg worden aan
gesloten
VOOR HET ZWEMBAD.
De onlangs door den Raad benoemde Zwem
plaatscommissie bestaande uit de heeren Reer
en Van Roon heeft vergezeld van den gemeen
te-opzichter den beer J. Heemskerk, verleden
week een bezoek gebracht aan de Loosdrecht-
sche plassen om aldaar de zweminrichtingen
ill oogenschouw te nemen. Zulks in verband
met het maken van plannen voor een Zwem
inrichting In den plas Eïfhoeven alhier.
EEN AFSCHEID.
In verband met zijne benoeming te Go-uda
heeft de lieer Bruijn als hoofd van school B
in de afd. Sluipwijk afscheid genomen van
die school, in tegenwoordigheid van B. en W
De Burgemeester dankte den heer Bruijn voor
de toewijding en den ijver waarmede hij gedu
rende negen jaren aan de school gearbeid
heeft. Ook mej. Guldemond, onderwijzeres
aan die schol sprak een woord van dank na
mens het personeel en de kinderen.
Die woorden van dank werden ook omgezet
In dadenden heer Bruijn werd namens het
personeel en d,e kinderen een prachtige rook
tafel aangeboden.
De heer Bruijn dankte B. en W. voor de
hartelijke woorden en tevens ook voor da
prettige samenwerking. Vervolgens dankte
spreker met hartelijke woorden het personeel
en de kinderen voor hun schitterend cadeau.
Nadat de leerlingen door mevr. Bruijn getrac-
teerd waren en den scheidende nog een „Lang
zal hij leven" was toegezongen, verlieten al
len na een stevigen handdruk, het schoolge
bouw.
s 'r
ffle- - Wy x
xigpiv 7
%J V
WÊÊt
'f MM,
UTRECHT HEEi'T IIAAR MOOIE VEEM ARKT' thans ook dienstbaar voor den
handel in Bladhtyeaj, de eerste wrikt (werd. gisteren gehouden*
VERGADERING L. T. B;
De tegen Maandagavond 1.1. uitgeschreven
vergadering van den L. T. B. isj wegens het
ongunstige weder uitgesteld tot a.s. Maandag
13 October, 's avonds te half 8 uur.
