DE ZUIDERZEE-STEUNWET AFGEHANDELD
HET VLOOTPLAN IS AAN DE ORDE
VADERLANDSCHE BANK
ei/„ SffÈl'" a Ifflj
Tegen kinderbeperking
ZATERDAG 18 OCTOBER 1930
V GEEN KETTERJACHT
TWEEDE KAMER
SCHADEVERGOEDING IN DE WET NEERGELEGD
DE ZAAK NU WIS EN ZEKER
DEFINITIEF GEREGELD?
DE STAKING AFGEKONDIGD
STAKERSRELLETJES
POLITIEAGENT VAN MISHANDE
LING VRIJGESPROKEN
DE DIIEF IN EEN KIST
VERKEERSAGENT ONDER EEN
KIST
MENSCHEN EN MEENINGEN
UNILEVER
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN.
IN DE BUS
E>e lieer Oudegeeal zegt geen ketter iaaht
te willen. Hij bedoelt hiermee eigenlijk, dat
iemand in de S.D.A.P. niet lastig gevallen
moet worden.
Maar van den anderen kant wil hij toch
ook niet iedereen in de .partij laten.
Om het lang niet lief klinkende woord
«ketter" te gebruiken: de heer Oudegeest
geeft toe, dat er in de partij ketters kunnen
bestaan; hij schrijft immers:
„In onze partij dient de meest mogelijke
vrijheid van opvatting aangaande het per
soonlijk leven te worden gegeven. Mits de
positie,der partij niet in gevaar gebracht,
mits de belangen der partij niet geschaad,
mits de beginselen der partij niet gekrenkt
worden. Of, wanneer en in welke mate dit
eventueel zou gebeuren, dient te worden
beoordeeld door Ihe P. B. na voorlichting
door de betrokken afdeeling. Maar niet door
een of meer leden, die in een algemeene
afkeuring een individueele veroordeeling
zouden kunnen leggen: ook niet door een
bestuurdersbond, die een dergelijk oordeel
niet kan vellen".
Dus, wanneer door iemand de positie
ds partij 111 gevaar wordt ^obraclit
of belangen der partij worden geschaad,
of de beginselen der partij worden gekrenkt,
dan moet zoo iemand als „ketter" be
schouwd, geoordeeld en gevonnisd worden
door het partijbestuur.
Of men zoo iets „jacht" op ketters vil
noemen of anders, doet niets af aan het
feit, dat de partij niet iedereen duldt in hare
rijen.
De meest mogelijke vrijheid van opvatting
aangaande het persoonlijk leven, heeft dus
ook in de partij van Oudegeest een grens.
Hie grens trekt de partij zelf; over die grens
oordeelt de partij zelf en dan noemt de
partij zoo iets toch geen ketterjacht
Het persoonlijk leven kan dus in strijd
komen met het partijbelang, partijbeginsel
enzoovoorts.
.Wanneer dus de heer Oudegeest schrijft:
„I® onze partij dient plaats te zijn voor
sociaaldemocraten van alle gading: Yoor
materialisten en ethischen, voor atheïsten
en geloovigen, voor hen, die van feilen strijd
en voor hen, die van meditatie houden, voor
die jonge etormers en de grijze bedachtzamen,
Voor ijveraars en zachtmoedige®, voor kunst
zinnige® en onverschilligen, ook zelfs voor
patroons en leden van patroonsvereenigingen,
voor arbeiders van het N.V.V. en van neutrale'
vereenigingen. Do eenige maatstaf voor hun
lidmaatschap is: onderschrijving van Sta
tute® en beginselprogram",
dan moet men dit zoo verstaan, dat al die
Jnenschen lid kunnen zijn, zoolang hun per
soonlijk leven, dus dio eigenaardige levens-
opvattang, niet in strijd komt met de belan
gen der partij onz.
Zoo iets doet iedere vereeniging, en iedere
partij, heel natuurlijk. Zoo laat iedere ver
eeniging en iedere partij iedereen totaal vrij,
om te doen en te laten, te denken en te
beweren, wat hem goeddunkt, zoolang dat
Persoonlijk^ maar niet in strijd komt mot
de leer der partij.
Hetzelfde, volkomen hetzelfde, doet de
Katholieke Kerk. Die laat alles toe, behalve
datgene wat met haar leer, haar beginsel,
haar belangen in strijd komt.
Of, wanneer en in welke mate dat ge
beurt, maakt Ze zelf uit.
Do Katholieke Kerk geeft graag toe, dat
er menschen gevonden worden, die het niet
met Haar eens zijn; daarom laat Ze ook
iedereen niet toe. Ook Zij vraagt onder-
echrijvipg van Haar statuten en Haar be
ginselprogram. Ook geeft Ze heel graag toe,
dat er menschen gevonden kunnen worden
en ook nu en dan feitelijk gevonden wor
den die het met Haar leer niet eens of niet
meer eens zijn.
Wat doet ze dan?
Dan oordeelt ze daar zelf over.
Dan veroordeelt ze de leer of het gedrag
Van die personen. Dan vermaant ze die men
schen, dat ze met die persoonlijke opvattin
gen niet in haar kring kunnen 'blijven.
Willen ze dan liever die persoonlijke op
vattingen blijven houden, dan vonnist ze
die menschen en spreekt uit, dat ze niet
hieer tot haar leden behooren. Vanzelf ver
bezen die personen dan alles, waarop ze
aIleen als katholiek recht hebben: het ont
vangen der H.H. Sacramenten en een kerke
lijke begrafenis bijv.
Personen, die wetens en willens, tegen
beter weten in, als katholieken zoo n per
soonlijke meeniug er op na houden, noemt
de Katholieke Kerk „ketters". Een leer, die
met de hare niet overeenstemt, een ketter-
Sohe leer.
Wil men zoo'r. besluit, zoo'n manier van
doen een „ketterjacht" noemen, dan kan
men dat doen.
Praktisch cn theoretisch komt dus de
houding van d,; Ivalholieke Kerk en de
socialistische partij op hetzelfde neer.
Waarom doet dan die partij goed en "de
Katholieke Kerk iets, wat tegen de vrijheid
ingaat arR vrijheidsberooving, inmenging
in andeimans leven, wordt haar nog al
eens verweten.
Kan men niet boven antipathie uit, breed
en nuchfer oordcelen?
KARDINAAL VAN ROSSUM
Tc Rome terug
Gisteren is Zijn Eminentie Kardinaal van
Possum weer uit. het zomerverblijf van het
College de Propaganda Fide te Gastel Gan-
dolfo, waar Zijne Eminentie de laatste weken,
wegens verbouwing in zijn paleis doorbracht te
Rome teruggekeerd.
NEDERLANDSCHE PRIESTER
STUDENTEN.
K. W. P. meldt uit Turijn: Bij den aanvang
Van bet nieuwe studiejaar hebben 50 Neder-
landsche priesterstudenten linn intrede gedaan
ia het seminarie van de Paters Salesianen van
Don Bosco om zich daar op het ontvangen der
H.H. JVijdingen voor te bereiden,
Verdiende complimenten
Een moeilvke kwestie tot aller
tevredenheid opgelost
ft
De nacht heeft ook in dit geval weer raad
geschaft. De minister van Waterstaat heeft den
hem door de Kamer toegestanen bedenktijd ge.
bezigd, om tegemoet te komen aan de voor.
stellen der rapporteurs. Het beginsel van
schadevergoeding wegens waardevermindering
waarover de strijd tusschen liem en de Kamer
liep, is nu expressis verbis in de wet neerge
legd door bet nieuw artikel Ga luidende: „Bij
algemeeneu maatregel van bestuur worden
voorschriften vastgesteld omtrent de tegemoet
koming wegens waardevermindering van eigen
dommen als gevolg van de afsluiting der Zui
derzee".
De vrucht van de lange discussies is dus, dat,,
vanwege het bizonder sociaal belang hetwelk
hier op het spel stond de toekomst van zoo
veel bij de Zuiderzee belanghebbenden een
lex sui generis is ontstaan, die bij uitzonde
ring de schadevergoeding wegens waardever
mindering tengevolge van rechtmatige over-
heidsdaad ondergaan, dwingend voorschrijft.
Dat de uitvoering van dit voorschrift bü alge-
meenen maatregel van bestuur wordt geregeld
en niet bij wet, beeft het voordeel, dat de rege
ling sneller in haar gang kan gaan en vlugger
voor wijziging vatbaar is. dat de minister de
mogelijkheid voor wijziging niet uitgesloten
acht, bleek wel uit het feit, dat hij mr. Oud's
verwachting, als ware de zaak nu wis en zeker
definitief geregeld, tot „vrome illusie" dorst
Verklaren.
Zeker is ook, dat men nu, overeenkomstig mr.
van Schaik's suggestie, beter splitsen kan tus
schen visschers en nevenbsdrjjven en naast de
financieele gevolgen ook veel practiscbe moei
lijkheden kan ondervangen. Voor de visschers
is het 't voornaamste, dat de schadevergoeding
wordt losgemaakt van hun welstand.
Het was een beetje plagerig van de Kamer
om nu precies te willen weten van den minis
ter, in hoever deze zijn standpunt wel gewijzigd
had. Begrijpelijkerwijze zei mr. Reymer daar
niet veel over: men had hem evengoed kunnen
vragen, hoe de algemeene maatregel van be
stuur er feitelijk zou uitzien.
De Kamer was toch tevreden. Met 91 tegen 2
stemmen nam zij het gewichtige wetsartikel aan.
,,Hêél de sociaal-democratie naast de bour
geoisie", hoonde de communist de Visser, die
fel van leer trok tegen de socialisten, die zich
neerlegden bij den algemeenen maatregel van
bestuur waardoor de uitvoering van het bij de
wet bepaalde in handen van de regeering zelf
blijft. De meerderheid toonde zich ook tevre
den met creclietregeling zooals die nu geboden
is. Mr. Duys wilde nog één procent lager dan
de regeerihg en zijn communistische concur
rent verzonk in rentelooze voorschotten, maar
beide voorstellen kelderden en het maximum
van de rente voor voorschotten blijft dus op 5
pet. terwijl het minimum door de Regeering
van 4 pet. tot 3 pet. is terug gebracht.
Minister Reymer werd na afloop van alle
zijden gecomplimenteerd: het was verdiend. Hij
heeft een tweede moeilijke kwestie, w-elke men
hem naliet, opgelost tot aller tevredenheid en,
zonder zich den would-be sterke man te toonen,
hehield hij met soepel optreden toch de leiding,
daar de commissie van rapporteurs op zijn
voorstel inging en eigen amendementen, hoe
peilloos zelfs een man als mr. Heemskerk ze
gevonden had, liet vallen. Het gebeurde bewijst
opnieuw, dat Kamerleden niet voorzichtig ge
noeg kunnen zijn met het onderteekenen van
amendementen als ze tegenover een gewieksten
Minister staan.
De voorzichtige president stelde de eindstem
ming over liet voor de Zuiderzeevisschers zoo
belangrijke wetsontwerp vast op a.s. Dinsdag.
Dat zal wel losloopen want dan zitten we
midden in de z.g.n. Vlootwet.
Bijna waren de besprekingen over het vloot-
plan geschorst: er was daartoe niet alleen van
den beer Wijnkoop een voorstel maar ook van
den vrijz. dera. beer Ketelaar, die zich nogal
overdreven opwond over het feit, dat Minister
Deckers nog niet aanwezig was. Waarschijnlijk
had de minister erop gerekend, dat men nog
langer op de zilte baren der Zuiderzee zou dob
beren. Zijn absentie, welke zeker geen kwartier
duurde, vond de heer Ketelar zoo'n verschrik
kelijk affront voor de Kamer, dat hij uit pro
test naar huis wilde gaan.
Maar de voorzitter achtte dit wel een beetje
bar en juist toen Hij de Kamer van zulk een
demonstratie de nadeelen uiteenzette en een
kleine pauze wilde voorstellen, kwam minister
Deckers binnen, die met een charmante buiging
dankte voor hét hoeratje, waarmee hij ont
vangen werd.
lu afwijking van het bepaalde bij art. 63
van bet Reglement van Orde, breidde de voor
zitter den spreektijd uit tot vijf kwartier. Maar
de heer de Visser wilde deze „beperking", zoo
als hij uitbreiding noemde, nog omver rennen
e® ongelimiteerd spreiken. Alleen zijn vriend
Wijnkoop was daarvoor te vinden. Onder
uitbundige vroolijfcheid merkte de voorzitter
op, da:t de Visser's voorstel door Wijnkoop on
dersteun rl, geen onderwerp van beraadslaging
uitmaakte.
Toen verkreeg de beer Joh. Brautigam a.ls
socialistisch marine-specialiteit bet woord om
over 'het wetsvoorstel de „verwondering en ont
steltenis" te vertolken van „het Nederlandéche
Volk", dat, curieus genoeg de zaak zóó nuch
ter bleek op te vatten, dat er geen sterveling
op de gereserveerde tribune zat. Zelfs alle vis-
sche-rs waren weggeloopen, toen bun zaak af
gehandeld was en de publieke tribune was al
evenmin druk bezocht. Toch probeerde de soc.
dem. afgevaardigde de Kamer te entbousias-
moeren voor zijn gelukkig gevoel, dat Neder
land geen maritieme macht kon hebben en dat
alle pogingen om daartoe ook maar den schijn
aan te nemen, radicaal mislukt waren.
Eerlijk gezegd, gelooven wij niet, dat één
verstandig Nederlander denkt wat de heer
Brautigam Ihem toeschrijft. Wij voor ons zien wel
degelijk een verschil tusschen een „macht" zij®
en weerloos zijn en meenen, dat men niet van
het eene in het andere uiterste behoeft te val
len.
Dat de socialistische afgevaardigde niet be
hoeft te verwachten, dat de Kamer dit wetsont
werp evenzeer zal verwerpen als de Vlootwet
in 1923, was al op te maken uit een korte maar
frissohe speech van mr. van Rappard, die mee
deelde, dat de liberale fractie dezen keer, ia te
genstelling met 1923, aan de zijde der regee-
ring staat omdat het huidige voorstel teohnisch
verschilt van het vroegere, geen verhoogde
militaire lasten brengt en past in het stelsel
van een minimum-weermacht, welke overeen
komt met ons lidmaatschap van den Volken
bond, dat Nederland in elk geval tocb wel zal
verplichten tot behoorlijke verdediging van
eigen gebied voorzoover dat van ons redelijker
wijze kan worden gevraagd.
Over onderdeelen van den technisoben kant der
kwestie liet de liberale afgevaardigde zich niet
uit. Wij zullen daar wel meer van hooren in
den verderen loop der discussies over de be
schikbaarstelling van de 770.000 voor den
aanbouw der gevraagde maritieme middelen.
Wij kunnen ons dan ook in een en ander
verdiepen met de Kamer die er dezen Vrijdag
middag bet bijltje rond lialf vijf bij neerlei.
HET DREIGEND CONFLICT IN DE
TYPOGRAFIE
De verwachting de bodem
ingeslagen
Door de bonden worden de noodige
maatregelen getroffen
Ter aanvulling op hét 'door de Werkgevers
organisatie verstrekte communiqué, wordt van
arbeiderszijde o.m. het volgende medegedeeld:
De arbeiders-delegatie kon het voorstel van
de werkgevers (loonsverhooging met ingang
van 1 Januari 1931 1 cent, Januari 1932 weer
1 cent en met Januari 1933 de derde cent.
Deze laatste loonsverhooging met uitzonde
ring van de eerste gemeenteklasse),
aanvaarden of beengaan. Dit vestigde bij de
arbeiders-leiders den indruk, dat over de pun
ten „rechtspositie der arbeiders", „invoering
twee-ploegenstelsel", „.invoering groepsloon",
welke voorstellen door de werkgevers gehand
haafd bleven, eenzelfde gedragslijn zou worden
gevolgd.
Waar bovendien de verlangens der arbeiders
ten opzichte van den nachtarbeid, uitbreiding
der vacanties, nog geen punt van bespreking
hadden uitgemaakt, was de verwachting, om
alsnog tot redelijke overeenstemming te ko
men, de bodem ingeslagen.
Door de arbeiders-vakbonden zijn de uit deze
ontwikkeling van zaken voortspruitende conse
quenties onder het oog gezien en worden de
noodige maatregelen getroffen.
De bij dit conflict betrokken bonden van ar
beiderszijde, ,zijn de Alg. Ned. Typografenbond,
de Nederl. R. K. Graf. Bond,, de Nederlandsche
Christelijke Grafische Bond, de Ned. Grafische
Bond en de Ned. Lithophoto- en Chemigrafen-
bonel.
Waar bet hier een gemeenschappelijke zaak
van alle vakbonden in het grafisch bedrijf be
treft, worden alle maatregelen in underling
overleg bepaald.
Het hoofdbestuur van den Ned. Grafischen
Bond zou heden te Utrecht een buitengewone
vergadering houden, waarop de vertrouwens
mannen in de verschillende afdeelingen zijn
uitgenoodigd.
Een ander beeld van den stand van zaken
Naar aanleiding van dit communiqué vau
werknemerszijdie wordit van werkgeverszijde
opgemerkt:
Vooral bet laatste deel van het communiqué
geeft een onjuist beeld van den stand van za
ken. Het doet 't voorkomen, alsof de werkgevers
ten aanzien van hun wenschen (rechtspositie
der arbeiders, invoering twee ploegen-stelsel,
invoering groepsloon) den eisch zouden hebben
gesteld „Aanvaarden of heengaan."
Dit is niet waar. Nooit is dit van patroons
zijde gezégd en de gezellen hebben hierover in
de onderhandelingscommissie met geen woord
gerept, doch zich eenvoudig bepaald tot een
weigering van het aanbod der patroons, om ge
leidelijk drie cents loonsverhooging toe te
staan.
Tegen Maandag 27 October
Gisteren is door de gezamenlijke arbei-
dersvereenigingen in bet drukkersbedrijf
'de algemeene werkstaking over het geheele
land afgekondigd tegen Maandag 27 Octo
ber a.s.
Onder de drukkersbedrijven worden ook
de dagbladen begrepen.
SLAI'TE BIJ STORK
Inkrimping van den werktijd en
loontoelsg ingetrokken
Incident op de tribune
Hij is de moordenaar van
mijn kind"
De Vierde Kamer der Amsterdamscbe Recht
bank sprak den politieagent J. v. S„ die
terecht had gestaan, verdacht van mishande
ling van een 19-jarigen fietsjongen, overeen
komstig den eisch van het O. M. vrij.
Verd. was niet verschenen, zoodat de presi
dent., mr. Huysinga. volstond met de mede-
deeling, dat verd. was vrijgesproken.
Op de tribune stonden een vrouw en een
man op. De vrouw riep: „Hij is de moorde
naar van mijn kind", terwijl de man, die door
agenten de zaal uit werd gezet, riep: „Arresteer
mij maar, arresteer mij ik zal bewijzen bij
brengen
De man en de vrouw waren waarschijnlijk
de vader en moeder van den jongen, die enkele
dagen na bet gebeurde met den agent was over
leden.
Het gebeurde veroorzaakte eenige beroering
op de tribune, doch spoedig was de orde her
steld.
Voorzichtig behandelen"
Chauffeur aangehouden
Gisteren is op het Rapenburgerplein te A'dam
een verkeersongeval gebeurd. Een vrachtauto
met kisten oeladen, kwam van de Sehippers-
gracht en reed in de richting van bet Kadijks-
Plein. In de bocht viel een der kisten van den
auto, waarschijnlijk doordat ze niet stevig ge
noeg waren vastgemaakt. Een aldaar dienst
doende agent, die daar op de spitsuren het
verkeer regelt, kreeg de kist op het lichaam
en moest bewusteloos woiden opgenomen. Hy
is door den G. G. en' G D naar liét O. L.
Gasthuis vervoerd, waar hij weer bij kennis
is gekomen. Na verbonden te zijn kon bij naar
huis torugkeeren. De* chauffeur is aangebou.
den.
Gereed gemaakt voor het gebruik
In verband met de verleden week Vrijdag
gepleegde inbraak bij een expediteursfirma aan
de LeeghwaterkaSe te 's Ilage heeft de politie
aangehouden <fim 22-jarigen expediteur T. v.
D. en den 34-jarigen chauffeur J. v. W.
Het onderzoek heeft een verrassenden gang
van zaken aan liet licht gebracht. Op Donder
dag 15 October 1.1. werd namelijk in bet pak
huis van H. en W. een ledige gro'ote kist ge
vonden. Deze was op Vrijdag 10 October 1.1 des
avonds omstreeks 7 uur door twee personen
gébracht ter transport naar Breda. Deze kist
zou moeten blijven staan tot Donderdag daar
opvolgende, aangezien er alléén Donderdags
een boot naar Breda vertrekt en uitdrukkelijk
gezegd werd, dat de kist, welke machinedeeien
zou bevatten volgens den vrachtbrief, per boot
moest worden verzonden.
Bij onderzoek is nu gebleken dat deze kist
is gekocht bij een kistenliandelaar te dezer
stede, waarna hij i3 getransporteerd naar een
hofje. Daar is hij gereed gemaakt voor gebruik
en wei zoodanig, dat de kist van binnen met
een grendel kon worden gesloten. Op het deksel
werden spijkers geslagen, in dier voege, dat,
wanneer de dekstel op de kist l«,g, liet leek als
of deze goed dichtgespijkerd was. Vrijdagavond
is de kist door de twee verdachten vervoerd
per vrachtauto naar II. en' W. De chauffeur,
die nergens van wist, zag onderweg dat v. W.
verdwenen was. v. I). zeide hem toen dat hij
nog wat anders te doen had; zij konden het
samen wel verder af. v. W. was ecb.ter intus-
schen in de kist gekropen en had deze aan de
binnenzijde weer afgesloten. De kist, waarop
„voorzichtig behandelen" stond, is toen ge
plaatst in het pakhuis van H. en V/., teneinde
daar op transport te wachten, v. W. is er uit
gekropen en heeft v. D. weer binnengelaten.
Terwijl zij mot een brandkast bezig waren,
werden zij echter gestoord door den stalbaas,
die boven woont en namen de vlucht, een
tasch met inbrekersgereedschap achterlatend.
Beide aangehoudenen liebhen bekend.
zullen er nog ontslagen volgen
In de gehouden kernvergadering van de
machinefabriek van Gebr. Stork Co. is na
uitvoerige besprekingen goedgevonden en be
sloten, in verband met de weinig inkomende
orders, den werktijd met één uur per dag in te
krimpen, benevens Vrijdagsmiddags en Zater
dagsmorgens liet bedrijf geheel stop te zetten.
Tevens wordt de tot heden verleende toeslag
op het loon ingetrokken.
Alhoewel gehoopt wordt door deze maat
regelen massa-ontslag te voorkomen, kan de
directie er niet geheel voor instaan, Tlat niet
nog enkele ontslagen zullen moeten volgen.
UIT DE SIGARENINDUSTRIE.
Opheffing der fabriek te Eindhoven
GEVOLG VAN BE DRIJF SC EN TRALIS AT IE
In tegenspraak met een bericht, in de bladen,
als zou de opheffing der fabriek der N. V.
B. v. d. Tak Co.'s Sigarenfabrieken te Eind
hoven ie wijten zijn aan bedrijt'sslapte, ver
nemen wij, dat dit alleen het gevolg is" van de
thans geheel tot stand gekomen centralisatie
van het bedrijf te Culemborg, waarmede bet
vorig jaar reeds was aangevangen, en waardoor
een belangrijk grootere productiemogelijkheid,
waaraan behoefte was, is tot stand gekomen.
DE STAKING AAN DE LIJN NUTH-
MAURITS.
Politie en werkwilligen met
steenen bekogeld
Het standpunt van de Staatsmijnen
Naar aanleiding van gepubliceerde berichten
wordt van de zijde der Staatsmijnen verzocht
het volgende mede te deelen:
De berichten wekken den indruk, alsof de
Staatsmijnen reeds voor de aanbesteding be
kend zouden zijn geweest met bet feit, dat de
aannemer loonen van 40 cent per uur zou uit
betalen en hem tot een inschrijving op die
basis zelfs zouden hebben aangemoedigd. Niets
is minder waar. De staatsmijnen wapen en
zijn er geheel onkundig van op welke loonen
de aannemer bij zijn inschrijving gerekend
heeft. Omtrent, de hoogte der te betalen loonen
is tusschen den aannemer en de Staatsmijnen
niets overeengekomen of besproken.
Er was dan ook voor de staatsmijnen geen
enkele reden om da gevolgen van een loons
verhooging voor haar rekening te nemen door
een verhooging van de overeengekomen aanne
mingssom.
Charge, schieten en schreeuwen
Gisterenmiddag, omstreeks ze3 uur, is de
Groote Bickerstraat te Amsterdam het tooneel
geweest van een ouderwetsch stakers-relletje.
Sinds eenigen tijd staakt het personeel van
het typografisch bedrijf van de firrfta Van Stra
ten, in de Nieuwe Kerkstraat, uitgezonderd
twee werkwilligen. Deze mannen, die wonen
in de Minnemoerstraat, worden dagelijks door
de politie naar hun huis begeleid.
Tot voor eenige dagen ging alles goed. Op
het Haarlemmerplein, waar de werkwilligen
uit de tram stapten, om verder te voet naar
huis te gaan, kregen zij de stakers achter zich
aan, die hen, in samenwerking met de buurt,
welke fel partij trok, voor alles wat leelijk was
uitscholden.
Doch daar bleef het dan ook bij.
Eergisteren echter, begonnen de stakers zoo
dreigend op te dringen, dat een politieman,
die zijn hond bij zich had, het raadzaam vond
zijn viervoetigen helper er op af te sturen. Het
resultaat was een paar flinke knauwen in de
beeneii van een der schreeuwers en overhaaste
aftocht van de kameraden.
Gisteren echter kwam het de politie ter oore,
dat de stakers liet voornemen hadden, dien
avond met grof geschut te beginnen. Dienten.
gevolge nam de politie uitgebreide maatregelen.
De agenten van het bureau Spaarndammer-
straat werden met tien man en eenige ruiters
versterkt, die omstreeks half zes, onder aan
voering van inspecteur A. Leuteyn de Groote
Bickersstraat ontruimden.
Toen de werkwilligen in deze straat aankwa
men werd den hen begeleidenden stakers de
toegang tot deze straat ontzegd. Een luid ge
joel ging op, afkomstig van de omwonenden,
die aan alle kanten utt de ramen hingen.
Op hetzelfde oogenblik kwamen de steenen
voor den dag. Zij werden door de buurtbewo
ners uit de ramen geworpen. Ook op het dak
van een tweetal huizen namen de agenten
eenige mannen waar, die hen met steenen
bombardeerdende stakers, achter .de afzet
ting, gooiden dapper mee.
Zonder zich te bedenken, trokken de agenten
hun sabel en gummistok en voerden een charge
uit op de nienschen, die voor de deuren der
huizen stonden. Daarop werd de sommatie ge
geven „Ramen sluiten doch toen men hier
aan geen gevolg gaf, kwamen de revolvers
voor den dag, waarmee eenige keeren in de
lucht werd geschoten. Dat bracht den schrik
er in. De ramen gingen dicht en de twee werk
willigen konden ongedeerd hun huizen binnen
gaan.
Het bleef nog lang onrustig in de omgeving.
Voor zoover de politie kon nagaan, beeft nie
mand letsel gekregen, hoewel sommige agen
ten eenige malen groote steenen rakelings
langs zich heen hoorden suizen.
Door de duisternis heeft do politie geen van
de daders kunnen herkennen, zoodat zij ver
moedelijk een rechtsvervolging zullen ontloo-
pen.
VOOR BELASTE WAARDEN, 's-Gravenhage,
U /U met jaarlijksche uitloting w
Red' 19339 DGYS 10
In het Stedelijk Ziekenhuis te Arnhem is
gisternacht overleden de IS-jarige H., die gis
teren bij een auto-ongeluk ernstige verwondin
gen opljep.
Moeilijkheden bij de
fusieplannen
Bestuursgeschillef» en oneenigheid
over de productie-politiek
Zooals hekend zouden verscheidene groote
Engeische levensmiddelen ondernemingen fusio-
neeren met de Unilever Ltd.
De oprichting der Allied Stores Ltd., waarin
deze ondernemingen zouden worden ingebracht
en de ruilverhouding tusschen deze maatschap,
pijen onderling is reeds sinds eenige maandeu
vastgesteld.
Gisteren echter deden ter Leurze van Londen
hardnekkige geruchten de ronde, dat er ern
stige moeilijkheden gerezen zouden zijn, waar
door het geheele fusie-plan in groot gevaar ge. j
komen zou zijn.
Naar aanleiding van deze geruchten publi-
ceerden de directie der Unilever en der Inter- j
national Tea, na een korte conferentie een
officiëele verklaring, dat de berichten over
moeilijkheden met het fusieplan buiten haar
medeweten en zonder haar goedkeuring waren
gelanceerd.
De beurs concludeerde hieruit, dat zich in
derdaad moeilijkheden hebben voorgedaan.
Tot voor kort was de beurs de meeniug toe
gedaan, dat, welke moeilijkheden er zich ook
mochten voordoen, het fusieplan daarvan niet
te lijden zou hebben, daar de aandeelhouders
der verschillende ondei-nemingen reeds hun
goedkeuring aan deze fusie hebben gegeven,
en nog slechts de bewilliging van de High
Court voor de doorvoering der plannen uoodig
was.
Het was echter den laatsten tijd bekend, dat
de verhoudingen tusschen de ondernemingen
niet meer zoo goed harmonieerden. Het conflict
schünt vooral zijn oorzaak te vinden in be-
stuursgeschilleu en cneenigheid over de te voe
ren productiepolitiek der nieuwe Allied Stores.
Biykbaar wenscht de CJnilever de meeste
zeggenschap te bebben in de leiding, terwijl de
leiders der Internationale Tea ook hun aandeel
opeischeu.
Bijzondere moeilijkheden schenen gerezen te
zijn inzake de Keariey Tonge, een dochter
onderneming der Internationaal Tea Stores.
De beurs gaf er j.l. Dinsdag reeds blijk van,
dat er iels gaande was. De aandeelen Lipton
daalden toen n.l. in sterkere mate dan de
overige fondten van de levensruiddelengroep,
hoewel er toch normaal een vaste verhouding
moest blijven bestaan. Toch kan met bet bericht
van vandaag deze daling niet afdoende, ver
klaard worden.
Men hoopt in beurskringen dat het conflict
spoedig zal worden bijgelegd, en dat alle po
gingen in het werk gesteld zullen worden om
weer- tot volle overeenstemming -te komen.
Het tot stand komen jjer fusie zal toch voor
de Engeische ondernemingen van grooter be-
teekenis zijn, dan voor de krachtige Unilever.
De Daily Mail meldt, dat het bijna zeker
lijkt, dat de overeenkomst verbroken zal wor
den. De Daily Express zou niet officieel ver
nomen bebben dat de fusie reeds afgebroken
ls.
De Evening News maakt met veel ophef
melding van de moeilijkheden, die gerezen zijn
bij de oprichting der Allied Stores.
Nu alle financieele bijzonderheden geregeld
zijn en door de betreffende instanties zijn goed
gekeurd, schijnt het thans zeker, dat het heele
plan schipbreuk zal lijden tengevolge van een
geschil tusschen de Unilever Ltd. en de Inter
national Tea Stores oVer de controle van de
leiding, zoo schrijft de Ev. News. Het blad ls
echter van meening, dat wanneer fusie inder
daad geheel mocht afspringen, tocb een soort
„working agréement" tusschen de verschillende
groepen zal behouden blijven, als resultaat van
maandenlange moeilijke onderhandelingen.
Het laatste stukje gemoedelijkheid, dat uit
onze beschaafde wereld verbannen is, heeft
zijn toevlucht genomen tol de autobus.
Hoe minder luxe aan zoo'n bus, hoe meer
gemeenschappelijk lijden in zoo'n voortbe
wogen gevangenis, des te meer gemoedelijk,
he id.
Daar komen de menschen los, daar leert
men de^ menschen kennen.
Het was dan in een bus.
Een dame van pl.m. 25 jaar zal te ver
tellen aan haar baren; ongegeneerd te ver
halen van haar meer dan twijfelachtig leven.
'Ac was getrouwd geweest, maar weg van
dien vent. „Een kerel om van te spuwen'.
Ü'r moeder had gewoon legen haar gezegd:
„kom jij maar naar huis. meid, als je van
hem niets meer moet hebben".
Troüweh? nee hoor, nooit meer. Je kunt
toch niemand vertrouwen. De mannen, die
het moesten qanhooren, lachten.
Ze ging door. en hing een verhaal op, hoe
ze nu een andc.-* er tusschen nam. Die gaf
haar nolabene geld, om op de spaarbank te
brengen. Die su/ferd! Had ze gedaan.
„Moet je hooren: laatst vroeg hij om het
boekje".
„Welk boekje, »ei ik".
„Waar je 't geld, op gezet hebt".
„Je bent niet goed',' zei ik... „Je heb geen
geld".
„En dat ik dan jou gaf?"
„Ja, dat staat op mijn boekje... En hij
kijken en kwaad. Neen zeg, als die kerel er
tusschen uit trekt, heb ik niets".
De mannen lachten weer grinnekend.
Daar vlak bij „ai een armelijk geklcede
vrouw, een doodeenvoudig menscli, met twee.
kinderen. Ze had nog niets gezegd.
„Zeker geen kinderenvroeg ze... En 'l
u-as of er een verademing kwam in die be
nauwde bus.
„Kinderen! kinderen," gaf ze terug.
„Ik dacht het wel", zei die moeder, „anders
zou je zoo niet doen..."
Toen ze ervil was, zeiden die mannen lot
elkaar: „Die kan je ook wat vertellen...
En de een bitter: „die leven er maar goed
van en een ander kan zich kapot werken
De moeder praatte zacht met een andere
vrouw en haar oog lag zoo rustig op liaar
kinderen.
Een klein stukje van de diepten der maat
schappij.
Het kwaad, driest cn brutaal, het goed
zacht cn rustig.
KARDINAAL BOURNE PROTESTEERT
Een uitspraak, die aan duidelijkheid
niet te wenschen overlaat
Naar aanleiding van de resolutie der Angli-
caansche bisschoppen terzake van het in be
paalde gevallen op kunstmatige wijze verhin
deren der conceptie heeft Z.Em. Francios Kar
dinaal Bourne, aartsbisschop van Westminster,
naar de „Times" van 6 October meldt, in een
predicatie welke hij op 5 October te Swansea
hield o.a. verklaard.
„Ik was buitenslands, toen deze werkelijk des.
tructieve resolutie gepubliceerd werd en ik
weet welk een geweldige verbazing en werke
lijke ergernis zij hier en elders heeft veroor
zaakt door deze loslating van een onder-
broken overgeleverde Christelijke leer Het is
bekend, dat de prelaten w-elke deze resolutie
aanamen, afstand hebben gedaan van elk recht,
dat zij beschouwd moeten worden als wettige
verkondigers van de Christelijke zedenleer.
Om hun handelwijze te rechtvaardigen be
roepen zij zich, door verwijzing en niet door
tell-erlijke aanhaling, op wat zij verstaan als
de leer van de Katholieke Kerk. Het is moeilijk
te begrijpen wat zij werkelijk bedoelen, want
de verwijzing is vaag en gesluierd. Ik kan
alleen veronderstellen, dat sommigen die geen
geoefende theologen zijn, katholieke schrijvers
over moraal-theologie verkeerd moeten hebben
gelezen of verkeerd uitgelegd, juist als een
leek de wet gemakkelijk misverstaat. Maar de
verwijzing, zooals ze er staat en met den schijn
baren zin, welken zij heeft, is geheel onjuist
en ik wensch geen sterker woord te gebrui
ken totaal misleidend.
„Om te voorkomen dus, dat iemand door deze
resolutie van de Lambeth Conferentie in ver
warring zou komen en zoo in gevaar gebracht
van het bedrijven eener zware zonde, bevestig
ik opnieuw de leer van de Katholieke Kerk,
die op het punt, in geweten bindend is voor
lederen man en voor iedere vrouw. Elk recht-
streeksch ingrijpen in het natuurlijk gevolg
van huwelijksverkeer n.l. in ontvangenis
in of buiten het huwelijk is een onnatuurlijk
kwaad, een zonde tegen de natuur, aan welke
de Schepper ons onderwierp en daarom een
grove beleediging voor zijn aanschijn"
Deze uitspraak van den Katholieken pri
maat laat aan duidelijkheid niets te wenschen
oyer De Anglicaansclie dwaalleeraars kunnen
het er mee doen en zullen nu op de proppen
moeten komen met een bewijs voor hun bewe
ring ais zou de Katholieke Kerk, dulden, dat
een wet wordt overtreden, die, naar algemeen
katholieke overtuiging, een natuurwet is.
J. R. VAN DER LANS
Een gedenkteeken op zijn graf
Het betreffende comité deelt ons mede, dat
de onthulling van liet gedenkteeken op he-t
graf van wijlen den journalist-letterkundig© J.
R. van der Laus, zal plaats vinden op Zaterdag
25 October a.s., 's namiddags om half vier op
het R, K, Kerkhof, Daalscheweg, Nijmegen, t
