psr*
FEUILLETON
CAPrroLA.
SPORT EN SPEL
Ned. Athleikk-seizoen 1930
LUCHTVAART
De helpende hand
WOENSDAG 22 OCTOBER 1930
Robbe^S
'n Hevea-product^»
Vraagt het Uw schoenmaker
RADIO-PROGRAMMA
RADIO-BERICHTEN
BENOEMINGEN
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN
27 Nderlandsche records officieel
en 4 officieus verbeterd
De records van Berger.
NEDERLANDSCHE SUCCESSSEN.
DE VLUCHT VAN DEN HEER VAN TYEN.
MARKTBERICHTEN.
RIVIERTIJDINGEN.
doelmatige
advertentiën
DE GENEESWIJZE VAN DOKTER ROCKE.
S KJ.' M
DE NIEUWE KERK IN HET NIEUWE STRATEN KW ARTIER TE HILLEGERSBERCr,
gebouwd door architect de Vries, nadert haar voltooiing en zal binnenkort worden ge-
consacreerdde toren is van eigenaardige constructie n.l. massief metselwerk.
DONDERDAG, 23 October.
Huizen (1875 M„ 160 K. H.) 8.00—9.15 KRO.
gramofoon 10.0010.30 dameskoorzang NCRV.
10.30—11.00 NCRV. Ziekendienst o. 1. v. ds. P.
Grocle11.3012.00 godsdienstig halfuurtje door
Pastoor Perquin KRO.; 12.15—1.45 KRÓ. trio;
1.45—2.00 KRO. gramofoon; 2.00—2.35 NCR 7.
drs. H. Schilp: tandverzorging2.35 NCRV. gra
mofoon; 2.45 NCRV. handwerkles; 3.45 gramo
foon; 4.005.00 NCRV. ziekenuurtje; 5.006.30
NCRV, solisten, (piano, viool, cello)5.456.00
NCRV. J. A. Hoekendijk; werk voor de epilep
tici; 6.30 NCRV. kniples door mevr. Hendrikse-
Knapen; 6.45 NCRV. radio-praatje door K. v.
Ejjbergen; 7.007.15 NCRV. gramofoon; 7.15 Ma-
leisel les; 8.00 NCRV. gramofoon; 8.15 NCRV.
Evangelisatie-samenkomst10.15 persberichten;
10.2511.30 NCRV. gratnofoonplaten.
Hilversum (298 M.. 1007 K.H.) AVRO.-
Xütz.8.009.15 gramofoonplaten: 10.00 morgen-
Wijding; 10.20 AVRO.-kwintet; 12.00 Tuschinski-
orliest; 2.u0— 2.30 voor de vrouw; 3.004.00 naai
les; 4.00—4.30 gramofoonplaten; 4.30—5.30 zieken
uurtje o. 1. v. mevr. A. v. Dijk; 5.30—7.00 Om-
toeporkest o. 1. v. N. Treep; 7.00—7.30 Engelsche
les; 7.308.00 J. L. Jordaan: Film en filmkunst;
8.00 gramofoonplaten; 8.15 aansl. van het Con
certgebouw te A'dam. Concertgebouw-orkest o.
1. v. Pierre Monteux; 10.15 persberichten; 10.30
Edith Rorand en haar orkest; 11.00—12.200 spre
kende film in de studio. „Say it with Songs",
met Al Jolson.
Da v entry (1554,4 M., 193 K.H.) 11.05 lezing;
12.20 T. Connelly en J. Tobin (2 piano's), Z.
Codner (mezzo-sopraan)1.20 orgelspel door P.
Kevin Buckley; 2.20 berichten; 2.30 voor de scho
len; 4.50 orkest; 5.35 kinderuurtje; 6.20 lezing;
6.35 nieuwsberichten; 6.50 koersen; 7.00 zang door
F. Phillips; 7.15 lezingen; 8.05 concert. Orkest.
G. Dams (tenor); 9.20 berichten; 9.35 koersen;
9.04 lezing; 10.00 pianospel door E. Bartlett en
P. Robertson; 10.5012.20 dansmuziek; 12.20
televisie.
Parjis („Radio-Paris" 1725 M., 174 K.H.,
12.502.20 gramofoonp»iaten4.05 dansmuziek
4.35 kinderuurtje; 8.20 orkest en solisten.
Kwintet.
Langenberg (473 M., 634 K.H.) 6.20—7.20.
9.3511.15 en 11.30 gramofoonplaten; 12.25—1.50
orkest; 4.505.50 strijkkwartet en solisten; 7.20
muzikaal allerlei. Orkest, koor en solisten,
daarna tot 11.20 dansmuziek.
Kalundborg (1153 M., 260 K.H.) 11.20—1.20
en 2.504.50 orkest; 4.20—5.00 kinderuurtje; 7.20
«"~9.20 orkest en zang; 9.4011.50 dansmuziek.
Brussel (508,5 M., 590 K.H.) 5.20 dansmu
ziek; 6.55 gramofoonplaten; 8.35 concert georga
niseerd door de RESEF.
De strijd tegen de storingen
Men schrijft ons
Een der meest vooruitstrevende landen op
het gebied der bestrijding van radio-storin
gen is Duitsehland. De daar genomen maatre
gelen verdienen ruime navolging.
Schitterend is de organisatie van de Reichs-
rundfunkges-ellschaft. Toegevoegd aan deze
maatschappij is een „Ausschuss für Rundfunk
etörungen". Deze instelling heeft het Duitsche
Rijk verdeeld in 1240 storingsdistricten, waarin
4000 Funkhelfer werkzaam zijn, om gemelde
storingen op te sporen en te verhelpen. Elke
omroepluisteraar kan een storingsmelding in
zenden, hetzij naar het centraal bureau in Ber.
lijn, hetzij naar het betreffende districtsbureau.
Een Funkhelfer wordt erop uitgezonden, de
storing opgespoord, waarna den eigenaar van
het storende apparaat wordt verzocht goed te
(vinden, dat op zijn kosten de storing verhol
pen wordt. Vrijwel altijd wordt deze toestem
ming gegeven trouwens de Duitsche wet
Staat aan de zijde van den luistevaar.
Volgens de laatste gegevens werden van
él.217 meldingen er 20.401 verholpen; 60 pet.
der storingen werden veroorzaakt door zoo
genaamde hoogfrequent-apparaten voor me
dische doeleinden.
Zou iets dergelijks nu in Nederland ook niet
imogelijk zijn? Wij denken b.v. aan de N.V.V.R.
Zou hieruit niet een leger storingzoekers te
recruteeren zijn?
KERKELIJKE LEENINGEN.
De Sp-u - ac-Bank bericht, dat van heden af de
Insch rij ving ia opengesteld op 100.000 6 pet.
obligation ten laste van de Congregatie
der Eerwaarde Paters der H.H.
Harten, Belgische provincie, te Leuven, ir.
«tukken van 1000, 500 en 100, tot den koers
Van 98 pet. De storting moet geschieden op Vrij
dag 7 November 'met bijbetaling van 6 dagen
interest G pet. van 1 November 1930 af.
Aan het prospectus ontleenen wü: De op
brengst zal worden aangewend ter financiering
van de voltooiing van het in aanbouw zijnde
Groot Seminarie te Santhoven. De Belgische Pro
vincie heeft in eigendom onroerende goederen,
wel'.;o een waarde vertegenwoordigen (na vol
tooiing van het Seminarie te Santpoort) van ca.
483.000. Deze onroerende goedtren zijn alle
Onbelast. Behalve de onderhavige oMigatieleening
ad 100.000 heeft de Belgische Provincie geen
schulden. De jaarlijksche winst, welke de debi-
fcrice behaalt mot de exploitatie harer klooster-
drukkerij te Leuven, is alleen reeds ruimschoots
(Voldoende voor de betaling van jaarlijksche rente
en aflossing. Tot meerdere zekerheid verplicht
de dehitrice zich om alle onroerende goederen ge
durende den looptijd der onderhavige leendng niet
te vervreemden of te bezwaren De leening zal
a pari woden afgelast. Het recht wordt voorbe
houden om van 1 November 1937 af tot versterkte
aflossing over te gaan.
Z.D.H. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
benoemd tot kapelaan te Laren (N.H.) den
Weleerw. heer W. A. Mentink, tot kapelaan
te Haaksbergen den Weleerw. heer J. B. Lo-
huis, tot kapelaan te Zandberg, den Weleerw.
heer J. J. van Rossum, priester, van het Se,
minarie, tot kapelaan te Raalte den weleerw.
heer J. H. Spruyt, tot kapelaan te Rijssen den
Weleerw. heer J. W. Th. Poodt, tot kapelaan
te Grosssen den Weleerw. heer H. J. J. van
Schaick, tot kapelaan to Westervoort den
eleerw. keer W. H. Kaalberg, tot kapelaan te
Harmelen den Weleerw. heer C. Vernooij.
Het derde postvliegtuig
Het derde postvliegtuig vertrok gistermor
gen om 5.37 van Bagdad en landde te 10.40
t© Bushire en vertrok vandaar om 11.15. Het
arriveerde te 16.50 te Djask.
Het eerste retourvliegtuig
Het eerste retour vliegtuig dat bestuurd wordt
door v. Dijk is gisteren om 5.32 uur te Jask
opgestegen en om 15.17 te Bagdad geland. Alles
is wel.
DE AANVARING VAN DE VELSERBRUG
Uitspraak van den Raad voor de
Scheepvaart
TOE TE SCHRIJVEN AAN VER
SCHILLENDE OORZAKEN
De Raad voor de Scheepvaart heeft gisteren
middag uitspraak gedaan in de zaak van de
aanvaring van de spoorwegbrug over bet
Noordzeekanaal bij Velsen door het Grieksche
stoomschip „Amazon".
Ds Raad is van oordeel dat deze aanvaring
is toe te schrijven aan verschillende oorzaken,
waarvan twee in de uitspraak worden bespro
ken. Als meest kenmerkende moet worden be
schouwd het plotseling blijven steken van de
brug. Dat aan boord van de „Amazon" met
deze mogelijkheid bij de navigatie geen reke
ning was gehouden, kan op zich zelf dit schip
niet als een fout worden aangerekend. De
Raad meent evenwel dat toen de aanvaring
plaats had de „Amazon" zich in overtreding
bevond van art. 6 van het Reglement op de
Veiserspoorbrug. Daar de bal van de brug nog
niet was geheschen, had de „Amazon" onaf
hankelijk van de positie der brug nooit de
stoppalen, welke zich op 150 Meter van de
brug bevinden, mogen passeeren. Indien dit
voorschrift gevolgd was, zou de aanvaring nie*
hebben kunnen plaats hebben.
Dat deze reglementsbepaling meermalen
wordt overtreden, kan de Raad niet goedkeu
ren.
Volgens den Raad beeft ook deze aanvaring
opnieuw duidelijk bewezen hoe noodig het is,
dat het personeel op de brug nautisch onder
legd moet zijn.
Tenslotte aarzelt de Raad niet als zijn oor
deel uit te spreken, dat het een wantoestand
moet worden genoemd, dat het voor kan ko
men, gelijk hier inderdaad het geval was, dat
een persoon van do ontwikkeling van den
thans gehoorden getuige, bij het doorlaten van
schepen de hoogste gezagdrager op de spoor
brug ls. Hier sta'an te groote belangen voor
scheepvaart en spoorwegwezen op het spel.
De Nederlandsche athle-ttek heeft een bijzonder
gunstig seizoen achter den rug. Een van de fei
ten, waaruit de vooruitgang wel het zuiverst valt
op te maken, zijn de prestaties. Welnu, de verbe
tering van 27 Nederlandsche records, w. o. 6 door
d rmes en 21 door heeren, benevens de officieuso
verbetering van 4 top-prestaties, schetst op dui
delijke wijze, dat het peil der Nederlandsche
athletiek dit jaar in niet geringe mate gente
gen is.
Het is verheugend, dit te kunnen constateeren,
vooral als hiertegenover de resultaten van andere
takken van sport worden gesteld, welke meeren-
deels achteruit gingen.
In. het leveren van top-prestaties hebben in
het afgeloopem athletiekseizoen mej. Schuurman,
Berger en Gubbels de kroon gespannen. Mej.
Schuurman uit het dorpje Rottevalte in Fries
land, werd eerst laat in het seizoen „ontdekt",
doch nam niettemin de verbetering van 3 Neder
landsche records voor haar rekening. Berger, de
jeugdige Amsterdamsche sprinter, bracht er
eveneens 3 om hals, terwijl de glimlachende Rot-
terdamsehe snelwandelaar Cor Gubbels liefst 8
recoa-ds nekte.
Niet alleen het aantal records van dit drietal
spant de kroon, doch ook in qualiteit zijn de
nieuwe records van dien aard, dat zij op de lijst
der wereldrecords geen „slecht figuur" zouden
slaan. Mej. Schuurman evenaarde zelfs een
wereldrecord, ml. dat van de 100 M. hardloopen.
Wij mogen ooit den Zwollenaar Peters, onzen
hink-stap-sprong man, en den polsstokspringer
v. d. Zee noemen, wiens prestaties op de inter
nationale athletiek -markt a pari staan.
Van de 6 dames-records, welke in den afgeloo-
pen zomer verbeterd werden, nam mej. Schuur
man er 3 voor haar rekening. De merkwaardige
resultaten van de jeugdige Friezin na haar sen-
sationeele ontdekking behaald, teekent een
natuurtalent. Hoe is 't anders verklaarbaar, cat
Zij, na slechts enkele wedstrijden te hebben geloo-
pen, waarbij alle techniekstijl, start, finish, haar
totaal vreemd bleken, een wereldrecord evenaart,
een prestatie, waartoe anderen nooit komen
ondanks jaren serieuze training?
Het eerste record, dat zij verbeterde, was dat
van de 80 M. hardloopen. Sinds 1923 hield mej.
R. Franken dit met 10.5 sec. Dat mej. Schuurman
er slechts 0.1 sec. afhaalde, mag vrij zeker op het
slechte weer, dat op 24 Augustus de wedstrijden
van Te Werve te Rijswijk minder goed doden sla
gen, geschoven worden- Een week later toonde
het meisje haar volle snelheid op de dames-
kampioenschappen te Amsterdam. Zij liep toen
de 100 M. in 12 sec., waarbij zij het wereldrecord
evenaarde en het Nederlandsche record op dien
afstand van 12.7 sec. ten name van mej. ter Hors
zeer aanzienlijk verbeterde, terwijl zij de 200 M.
in 25.6 sec. aflegde. Het record op dezen afstand
stond op naam van mej. Grooss met 26.6 sec.,
zoodat het met 1 sec. precies werd verbeterd.
Op dienzelfden dag bracht mej. Wevers haar
eigen record discuswerpen van 31.71 M. op 33.86
M„ terwijl mej. Munnikes het record kogelstooten
op 9.66)^ M. bracht. Het record op dit nummer
werd reeds eerder en eenige malen verbeterd.
Het stond tot 1 Juni op 8.84 m. op naam van mej.
Munnikes, die op dien datum tot 8.90 M. verbe
terde. Op 19 Juli stootte mej. de Keek, evenals
mej. Munnikes lid van den A.T.B., 9.58 M. op de
kampioenschappen van Amsterdam, waarvoor
mej. Munnikes dispensatie had. De revanche op
31 Augustus bracht een zege voor mej. Munnikes
met bovengemelde record- verbetering, waardoor
het record op dit nummer in een seizoen met
0.82 Yv M. dc hoogte in ging.
Voorts werd door de Hygia-ploeg het estafette-
record 4 X 160 M. van 53.2 op 53.1 sec. gebracht,
nadat vele pogingen van de Haagsche meisjes
voordten mislukten.
En nu de heeren. Heit spreekt haast van zelf,
dat wij eerst de door Berger gemaakte records
onder de loupe nemen. Evenals mej. Schuur
man bezit ook de snelle Amsterdammer natuur
lijken aanlog voor dan sprint all heeft de ont
wikkeling van dezen aanleg wat langer geduurd.
Op 15 Juni tijdens de A. V. A. C.-wedstrijden
te Amsterdam bracht Berger het eerste record
op zijn naam. Do 206 M. ging toen in 21.1 sec.
(wereldrecord 30.6 sec.), waarmede v. d. Berge's
record op dien afstand met niet minder dan 0,9
sec. werd verbeterd. Op 3 Augustus ging te
Groningen het 100 yards record er aan. Berger
legde dezen afstand in 9.7 sec. (wereldrecord
9.5 sec.) af en verbeterde het record van Broos
van 1925 met 0.2 sec. Het derde record, dat Ber
ger dit seizoen op zijn raam bracht, wus op de
100 M. In Hilversum liep hij de 100 M. in 10.5
sec. (wereldrecord 10.4 sec.) waardoor hij den
naam van Van den Berge van de Hollandsche
recordlijst afvoerde, daar dlit record meit 10.6
sec. op naam van den Rotterdammer stond.
Op de 1500 M. gelukte het Hoogewerff einde
lijk het record van Ja,n Zeegers te verbeteren.
Op 14 September liep hij te Amsterdam 4 min.
8.6 sec., dit is 2 sec. sneller dan het bestaande
record van Zeegei-s. Onze meening is, dat hij
nog sneller kan na een langdurige en serieuze
voorbereiding. AVy ziui'jlen Hoogew»t'ff echter
niet meer op de Hollandsche athlefiekvelden
aan het werk kunnen zien, want biimnenikort
vertrekt hij naar Indië.
Zeegers heeft weer wat „oud-roest" opgeruimd.
Op 16 Febr. liep hij te Amsterdam de 9 K.M. in
30 min. 51 sec. (oud record 32 min. 32.4 sec. ge
maakt in 1915) en op 9 Jund verbeterde hij do
records 6 K.M. en 4 Eng. mijl (6436 M.). Op
eerstgenoemden afstand maakte hij den ttfd van
19 min. 46.2 sec., terwijl het oude record sinds
1909 op naam van Busser met 20 miin. 9.6 sec.
stond; op de 4 mijl noteerde men 21 min. 7.4
sec., waarmede V/akker's record van 1906 met
24 min. 14.8 sec. eindelijk van onze recordlijst
zal worden afgevoea-d. Het nieuwe nummer op
het athlettek-programma de 200 M. horden
kreeg een vrij scherp record. Op 11 Mei Mep
de pro-Patriaan van Uitert dezen afstand in 28.9
sec., docih op 15 Juni deed Prins er in de hoofd
stad 26.9 sec. over, welke tijd thans als het
officieele reoord geldt.
Gubbcl's record-jaar.
De Rotterdamsche snelwandel aar is in het
afgeloopen seizoen buitengewoon op dreef ge
weest. HU verbeterde nliet minder don 8 records,
waarbij hij naast een uitstekenden en zuiveren
stijl ook een buitengewone snelheid aan dien dag
legde Jammer is het, d'at het smelwamddein geen
internationale sport meer is, althans officieel
niet meer, en een vergelijking met de wereld
records geen zin meer heeft.
Wij laten hieronder de 8 recordsverbeiteri n ge n
van Gubbels volgen: 3 Aug. 150'0 M. in 6 min.
2.9 sec., oud record Gubbels 6 min. 12.1 sec.;
17 Aug. 3 K.M. in 13 min. 29.8 sec., oud record
Gubbels 13 min. 51.2 sec.; 24 Aug. 46010 M. in
18 min. 36.2 sec., oud record Gubbels 18 min.
47.1 sec.. 500o M. in 23 min. 6.8 sec., oud record
Gubbels'23 min. 25.2 sec.; 31 Aug. 1C60 M. in
3 min. 55.2 sec., oud record Gubbels 4 min, 4.4
sec.; 28 Sept. 16 K.M. in 47 min. 19.9 sec., oud
reoord Gubbels 48 min. 17.6 sec.; 5 Oct. 20 K.M.
in 1 uur 42 min. 22.5 sec., oud record Eikkers
1 uur 45 min. 11.4 sec.; 25 K.M. in 2 uur 8 min.
15.1 sec., oud record Gubbels 2 uur, 9 min.
53-2 sec.
Dit seizoen wen-den ook drie estafette-records
verbeterd, de Haarlemploeg nam deze voor haar
rekening.
De 4X106 M. eveneens op naam van Haarlem
staande met 42.8 sec. werd op 15 Juni van dit
jaar tot 4-2.6 sec. teruggebracht. Op 31 Aug. gin
gen er twee records aan.
De 3X1000 M. werd op dien dag in 8 min. 6.2
sec. afgelegd, een verbetering van Haarlem's
eigen record van 1.6 sec., terwijl de Olympische
estafette (80-01602-06—200 M.), welke record
met 4 min. 42.6 sec. op naam van de A.Y. „1923"
stond, door „Haarlem" werd verbeterd tot 3
min. 37.2 sec.
Opmerkelijk is het, dat het record op polsstok-
iioogspringen zoo beduidend is verbeterd. Op 1
Juni bereikte vam der Zee te Haarlem 3.62 M.,
Op 28 Juli te Amsterdam 3.81 'X M. en op 17
Aug. te Hilversum 3.86 M., waardoor het oude
record van Pasma in totaal met 25fJ c.M. werd
verbeterd.
Het laatste officieele record, doch zeker niet
het minste, welke wij hier resumeeren, is van
den slanken Zwollenaar Wim Peters. Hij bracht
z(jn eigen record op hink-stap-sprong van 15.105
op 15.2-6 M. tijdens de kampioenschappen op 2
Augustus te Groningen.
Niegit allo nieuwe records zijn al officieel
erkend.
Wait de officieuse records betreft, hierover
nog het volgende: Peters bereikte dit seizoen
op hink-stap-sprong 15.3-0 M. en sprong ver
7-'3'5 M. Die Eindhouiensch-e reus Kamerbeek
stootte den kogel 13.27 M. d.i. I'/2 c.M. boven zijn
record, terwijl de Amsterdammer Versteeg
eenige seconden ander het 10 K.M. record liep,
doch later bii de officieele po-gingen faalde. Ook
de Haarlem-ploeg bleef 3 sec. onder het Neder-
landsch rcord op de 10X160 Af. estafette.
DE AUSTRALIE-VLUCHT VAN
KINGSFORD SMITH.
De geheele Engelsche pers bevat gelukwen-
schen voor Kingsford Smith, den Australischen
Oceaanvlieger die thans wederom bewezen heeft,
een der bekwaamste piloten te zijn door den af
stand En-gelandAustralië, dien hij vroeger reeds
in omgekeerde richting door de lucht had afge
legd, thans te vliegen in ruim tien dagen. Een
schitterende prestatie, vooral als men daarbij in
aanmerking neemt, dat hij de vorige maal de reis
maakte met een drie-motori-g verkeersvliegtuig,
terwijl hü thans zijn eigen tijd met vijf dagen
sloeg en tevens het wereldrecord van Berl
Hinkler verbeterde met een eenvoudig één
persoons sportvliegtuig, een Avro Avion, uitge
rust met een Gipsy-motor. Zijn gemiddeld© snel
heid was 110 K.M. per uur. BU zijn aankomst in
Australië bevatte het eerste telegram dat hij
ontving een gelukwensc-h van Hinkler.
„Het is de beste vlucht, die ik ooit gemaakt
hebb", verklaarde Kingsford Smith. Op Timor
had hij Hill ontmoet. Kingsford Smith betreurde
het te-n zeerste dat Hill zoo kort voor het berei
ken van zijn doel, nog slechts 500 mijlen van
Australië verwijderd, pech heeft ge-kregen. Hij
vloog met een zeer licht Gipsy-Moth-toestel, de
goedkoopste machine, die in dit eenvoudige genre
op de markt komt. Zijn vlucht, al eindigde die
dan ook op Timor, mag dan ook even goed een
pracht prestatie genoemd worden. Kingsford
Smith had op Timor de machine gezien, met een
gebroken propeller en beschadigden motor.
Kingsford Smith had Hill aangeboden naar Sin
gapore terug te keeren en mecaniciens naar
Timor te bren-gen om de machine te herstellen,
dioch Hill had niet gewild, da,t Kingsford Smith
zijn vlucht voor hem onderbrak. Kingsford
Smith verklaarde, dat alle omstandigheden, waar
onder Hill had gevlogen, m-oeilüker waren ge
weest dan de zijne. Zoowel Kingsford Smith als
Hill en Hinkler zijn Australiërs, terwijl de ma
chines, waarmee zij hun Australië vluchten maak
ten, aide van Britseh fabrikaat waren.
Bij een onlangs in Roemenië gjehouden con
cours voor militaire gevechtsvliegtuigen (een
persoons jagers), waarin vele bekende buiten-
landsche fabrikaten mededongen, heeft de nieu
we Fokker D. XVI een schitterende overwin
ning behaald. Uit den aard der zaak hadden de
deelnemende fabrieken hun beste piloten naar
Boekarest gezonden. Zoo namen o.a. de bekende
kunatvliegers Detroyat (Frankrijk) en Neuen-
hofen (Duitsehland) aan de competitie, die ver
scheidene weken duurde en alle denkbare proe
ven omvatte zooals snelheids-, stijg- en kunst-
vluchten, deel.
Thans is officieel bekend gemaakt, dat de
Fokker jager, type D. XVI, uitgerust met een
luchtgekoelden Jaguar motor, een schitterende
overwinning heeft behaald. Het toestel werd te
Boekarest gedemonstreerd aanvankelijk door
den chef-piloot der Fokkerfabriek, den heer M.
F. Eikerbout, wiens aanwezigheid echter voor de
uitvoering van andere opdrachten elders nood
zakelijk was, en later, door den Isten luitenant
vlieger Jhr. G. Sandenberg, van de luchtvaart-
afdeeling Soesterberg, die zijn verloftijd benutte
om de Nederlandsche Vliegtuigetifabriek op het
concours te vertegenwoordigen. Alle tot 't con
cours behoorende proeven werden door Jhr.
Sandberg gevlogen.
De overwinning van de Fokker D. XVI is dus
niet alleen een groot succes voor de Nederland
sche industrie, doch tevens mag ook do Lucjit-
vaartafdeeling trotsch zijn op het feit, dat een
van haar vliegers de zege wist te behalen op
mededingers, die onder de eersten ter wereld
worden gerangschikt.
Het Persbureau Vaz Dias meldt uit "Weenen:
De heer J. van Tyen, die met zün Pandervlieg
tuig op weg is naar Nederlandsch-Indië, was
voornemens gisteren (Dinsdag) zijn vlucht voort
te zetten. Tengevolge van den mist kon hü even
wel niet vertrekken. De heer Van Tyen kon ons
nog niet mededeelen wanneer hy zün vlucht zal
voortzetten.
BERKEL, 21 October. (Coöp. Groentenveiling).
Kaskomkommers le soort 14.60—18,30, 2e soort
11.3014.70, komkommers le soort 12.20, 2o
soort 6.508, bloemkool le soort 5.708, 2c
soort 1.10, sla 1.604.7<: andyvie 0.301 per
100 stuks, rentegevers 50, stokprinsessen 27—
43, Duitsche boonen 5366, pronkboonen 1-
3,10, snyboonen 2636. spinazie 7.3013, pos
telein /Y.SO—1.80, tomaten A 22.40—30, B 25—
27.40 per 100 leg., peen 6.20 per ICO bos, komkom-
merstek 0.701.85, slavellen 10—55 ct. per kist.
ROTTERDAM, 21 October. Do pryzen heden
besteed aan de Coöp. tuinbouwveiling Rotterdam
en omstreken G. A. waren als volgt: Keil. platg.
komkommers le soort f 16.90, 2e soort 13, .ie
soort 8.50 per 100 stuks, komkommer-stek 10.40
per 100 kg., sla le soort 1.50—4.00, 2e soert 1.30
2.20 per 100 bos, slavellen G11 ct.., spinazie
1316 ct- per kg bloemkool 1.10—7.20 per 100
stuks, peen 5.5Ö—S.40 per 100 bos, postelein 4
—7.30 per 109 kg., ka nyboonen 32—37 ct. per
kg., pronkboonen 8.40 per 1C0 kg-., Duitscne
kas prinsesseboonen 4202 ct., kas sta.mprin-
sesseboonen 4143 ct. per kg., selder)} 1.40—1.89
per 100 bos, roods kool 2.40—3.66, boerenkool
ƒ2.50, sa.voye kool ƒ2.60 per 190 kg., andyvio
ƒ0.80-2.30, 2e soort ƒ0.501 per -90 krop, sprui-
ton 1115 et. per kg., uien 1.80 per 100 kg.,
groene kool 5.10 per 100 stuks, Chineesche
kool l.oO2.10 per 100 kg.
ROTTERDAM, 21 October. De prijzen besteed
aan de Coöp. tuinbouwveiling do Zuid Holland
sche eilanden G. A. waren heden als volgt: goud
reinetten le soort 27—54, 2o Soort ƒ21—25, belie
fleur le soort 2228, 2e soort 1518, nouveau
poiteau le soort 1922, 2e soort 14—20, giesse
wildeman le soort 1018, 2e soort 5—9, zw.
wijnperen le soort 20—28, 2e soort 14—21, lanes
pr. albert le soort 2420. 2e soort 1822,
Gron. kroon le soort 25—33, 2o soort 1122,
beurre elaugoau le soort 2245, 2e soort 1435,
campagner le soort 1G19, 2e soort 915,
doyenne de eomisse le soort ƒ43—58, William
duehesse le soort 32—39, 2e soort 22—29, arm
gaard le soort 1824, 2e soort 8—17 lemoen-
appelen le soort 30—31, 2e soort 24—27, klei-
peren le soort 0—17, 2e soort 1011, kroten
2.S0—6.30, postelein 8.40—8.70, dubb. stam kas
f 3944, kassnyboonen 3239, spruiten le soort
ƒ10—17, 2e soort 7—9, peen 0.60—1.40, uien
ƒ0.90—) per 100 kg., alicant 26-37, Franken-
thaler 17—22, applytouwer 2527, tomaten A
11.30—15.60, B 13.10—15.40, C 5 40—12.30, CC
3a.706.80 per 100 pond, sla ƒ1.501.80, bloem
kool 2.80—' 1.90, gele savoye kool 2.50—5.10,
groentjes 4o,80, groene savoye 2.405.Z0,
roode kooi 2.103.50, witte kooi 67.70, andy
vie 0.801.80 per 100 stuks.
HANSWEERT, 21 October.
Gepasseerd voor 's' middags 4 uur en bestemd
voor:
ROTTERDAM: st. Telegraaf 16; Pejo, Teir-
linek; Mannheim 211, Heck; Willemsvaart, Dek
kers Prinses Wilhelmina von Preussen, Adler
DORDRECHT: Madonna, Heymen; Mantis, van
Dongen; Passim, Oomens; Mercurius, v Santen;
Carmen, Sandee; Angerjo, Rosenbrand; Palma,
Hauck; Lead, v.i d. Kiippe; GOES: 2 Gezusteis
de Rooy; GEESTBRUG: Immanuel, Haar;
MIDDELBURG: Jannetje, Balnikker; BREDA:
Jannetje, TouwenSCHERPENISSEMadonna,
de Bakker; UTRECHT: Cornelis, de Jong; AALS
MEER: Cecillia, v. d. Voorde; AMSTERDAM:
Stefina Constantina, Kooyman; Martha, Schuite
maker; 's'-BOSCH: Leba, van Vyven; HANS-
WEERT: Corge, de Waal; ALPHENFranjoa,
de Haan; DELFT: Vrede, ZylmansSCHIPHOL
Vega, VerstratenHOORNFrancisco, Damst-a
DONGEN: Brodertrouw 10, Joli; ROOSENDAAL
Lotus, Boetje; BREUGHEL: Margaretha, do
Wys; LEIDEN: Rival, den Outer; DELFT:
Orca, Verbeeck; 's'-HAGE: Edgard Tinei, ao
Smet: NIJMEGEN: Dirkje, v. cl. PlanBCHE-
VENING35NJannetje, v. d. Koolster; DELFT:
Eramt, van Vijven; MAASSLUIS: Hendriks,
Welvis; DOODËWAARD: Pieternella Allegonda,
Kijker:;AMSTERDAM: Goede Hoop, Deelstra;
VlANENJoma, van Meel.
DUITSCHLAND: Escar Eduard, Possemiers;
Jordaens, Otten; Nautilus 17, Blokland; Syra,
Schaab; Hool'zoon 1, Smits; Jadi, Castor; Maria
ComermansPhenix Rlienan 5, RenningsMa-
taugcrm.a, de Mayer; Micici, de Jonge.
BELGIë: sta Stad Goes; Broedertrouw9, de
Jonge; Lucienne, van Ruyssvelt; Aventure, van
Strydonck; Rrico, Wcsterlinck; Maja, Griep;
Leopold de Prins; Nautilus 14, Dekker; Dakota,
v. d. Abbeele; Blid.a, Dittemberger; Honnete.
Pols; Mejo, Joore; Poolster, Pasveer; Terneu-
zen 27, Bondewel; Betolgeuse, v. d. Kley; James
Ensotr, Quakkelaar; Vertrouwen, Kerpel; Aurora
BekkerObi, Muller; Catharina, Leenders; Graya
4, van Wisen; Pauline, van Minnen; St. Odtlo,
Wust; Clara, van Horsen; Vertrouwen, den
BoerFerdinand. SpiegelsCharlotte, van Riel
Frans Hens, van Raamsdonk; Zuid Beveland,
StormesandMadeleine, de Decker2 Gebroeders
van Alphen: Regina 2, Sellenslag; Johanna,
Otjens: Martha, v. d. Broek; Avontuur, Vollaert
2 Gebroeders, Koopmansh; Rachel, Diepenhorst
De Tyd, van Damme; Clemenee Joseph, Bakker
Wanneer de fabricatie, of da
roorraad uwer artikelen,den
omzet, den verkoop over-
treffen, geeft aan een serie
dan eeai do kans U te
helpen, den aftrek uwer
producten te vergrootet*.
Naar het Engelsch van GRAY NICK
Vertaling van JAC. J. SCHOON
90).
Indien ik de stem mijns harten volgen
jtvilde, zeide Traverse, dan zou ik stellig binnen
weinige dagen te Willow-Heights wezen, doch
ïk. heb als dokter mijn doel nog niet bereikt.
Nadat ik te Saint Louis fiasco maakte en ge
woon soldaat in het leger geworden ben, die
ternauwernood aan den schandelijken dood van
iusilleeren ontsnapt is, terwijl jij je omboog
gewerkt ke.bt én zonder twijfel als kolonel zult
terugkeeren, kan en mag ik mij, noch aan Clara
noch aan mijn moeder vertoonen. Neen, ik wil
van mij zeiven kunnen zeggen, dat het my ge
lukt is aan de verwachtingen van mijn wel
doener te voldoen. Ik wil als geneesheer eerst
iets presteeren en my een naam maken, daar
om ga ik naar New Orleans, waar op dit oogen-
tolik de beste kans is, voor bet krijgen van een
goede praktijk.
Hoe, naar New Orleans? riep Herbert
Verschrikt, waar tegenwoordig een nieuw soort
epidemische ziekte woedt, die duizenden ten
grave sleept?
Juist daarom ben ik daar op mijn plaats.
Men beeft er dokter3 noodig en ik ben niet
bang voor besmetting. Maar ook, voegde de
jonge man er met zekeren trots bij, heb lk
een geheel nieuwe methode gevonden, om deze
«lekte afdoende te bestrijden, een geneeswijze
vaar van ik de allerbest" resultaten verwacht.
W* O, riep de majoor lachend uit, jij zoudt
iara«htlg de eerste jonge dokter niet zijn.
die zijn eerste stelsel bad uitgevonden, om toch
later weer aan de natuur haar rechten te laten
geilden.
Spotter, antwoordde Traverse, ik zai wel
dra toonen wat de wetenschap vermag, wees
daar maar van overtuigd.
Nu ik wensch je alle mogelijke geluk,
zeide Herbert ernstig. Over het algemeen ge
nomen kan ik je besluit niet anders dan bil
lijken. Je bent uit Je eigenlijke beroep ge
deserteerd, omdat het je niet zoo aanstonds
naar den vleeze ging en bent nu voornemens
vrijwillig naar }e oude vaandel terug te keeren,
om met frisschen meed ds moeilijkbeden te
overwinnen, welke je bij je eerste poging to
taal onoverkomelijk toeschenen. Welaan, volg
je bestemming en wees er stellig van overtuigd
dat mijn beste wenschen je vergazellen.
De beide vrienden scheidden voor heden,
om den volgenden dag nog voor langeren tijd
afscheid van elkaar te nemen. Nadat Traverse
van generaal Scott zijn definitief ontslag had
ontvangen, schreef hij twee lange brieven aan
Clara en aan zijn moeder, waarin hij beiden
van zyn nieuw besluit in kennis stelde. Een
uur later volgde de laatste omhelzing waar
mede hij van zijn vriend afscheid nam om zich
naar New Orleans te begeven, waar* wy hem
weder met Herbert zullen aantreffen wanneer
deze van zijn kant in staat is naar de zijnen
terug te keeren.
Het Amerlkaansche leger bleef in Mexico tot
de vrede voorgoed geteekend was.
Midderwyi was kolonel Lenoir, dien wij op
zijn sterfbed verlieten nog steeds in leven.
Maar welk een leven! Een leven dat feitelijk
slechts een voortdurenden doodstrijd kon ge
noemd worden, want hoewel het aan de kunde
der geneesheeren gelukt was, den kogel uit de
wond te verwijderen, verergerde de toestand
van den kolonel met den dag,"totdat eindelijk
Gabriel Lenoir na een hevig lijden van vijf
maanden, in de armen van Herbert Greyson
den laatsten adem uitblies,
XL.
Den 2en Februari werd de vrede van Gua-
daloupe-Hidalgo gesloten en dientengevolge
bet Noord-Amerikaansche leger ontbonden en
de manschappen naar hun haardsteden terug
gestuurd. f
Herbert Greyson was middelerwijl tot kolo
nel bevorderd, bij keerde dus als zoodanig
naar huis terug en nam daarbij zijn weg over
New-Orleans, om daar zün vriend Traverse op
te zoeken.
Doch daar onze welwillende lezers naar
wij althans hopen ongetwijfeld wenschen te
vernemen, hoe het den jongen arts, ln die zes
maanden na zijn eervol ontslag uit bet leger,
toen kü zich haastte, de lijdende menschheid
te hulp te sffellen, gegaan is, willen wij even
in het kort mededeelen, wat wij zelf daarvan
weten.
Met ongeveer vijfhonderd dollar in den zak
in zijn zelfgekozen, nieuwe standplaats aange
komen, zag Traverse zich in staat gesteld, om
zich bij zijn vestiging met dien uiterlijken glans
te omgeven, welke zoo noodzakelijk is voor een
jong arts, om bet vertrouwen van het publiek
te winnen Want vooral bij een beginneling
wordt de kennis gewoonlijk afgemeten naar
het deftig uiterlijk van persoon en omgeving.
Hij huurde dus een fraaie woning *in het
voornaamste gedeelte der stad, schafte zich
een fijn zwart costuum aan, liet een groote
rood gelakte plaat aan zijn huisdeur aanbren
gen, waarop met vergulde letters zijn naam,
alsook zyn beroep vermeld stond en daaronder
de uren van den dag, waarop hij spreekuur
hield. Op die uren placht hij in zijn salon op
de sofa te gaan zitten en wachtte dan met on
geduld op de patiënten, die. óf komen, óf om
hem zenden zouden.
In weerwil van het vergevorderd seizoen, was
de epidemie nog geenszins aan het afnemen,
integendeel. De vervroegde terugkomst
der familie's, die, gedurende de warme maan
den de stad ontvlucht hadden, gaf aan de ziekte
nieuw voedsel, daar de verpeste lucht des te
schadelijker was voor hen. die door lange af
wezigheid er niet meer aan gewoon en er dus
niet tegen bestand waren.
En inderdaad ontbrak het Traverse niet aan
bezigheden. Of het kwam dat zijn innemend
gelaat, zijn vriendelijke, voorkomende manie
ren vertrouwen inboezemden, of dat werkelijk
zijn nieuw uitgevonden geneesmethode steek
houdend bleek, men wendde zich met voorlief
de tot hem, en daar het hem in verschillende
ernstige gevallen, gelukt was, om de zieken,
die door andere doktoren reeds waren opgege
ven, in het leven te behouden, duurde het niet
lang, of hij had naam gemaakt, en kon hy zich
in een tamelijk drukke praktijk verheugen.
Ongelukkig deed hij ook hier, zooals zulks
ook al in Saint Louis het geval was geweest,
weder de treurige ondervinding op, dat zijn
clientele in hoofdzaak uit onbemiddelde, of
juister gezegd, uit arme lieden bestond, zoodat
zijn financieele toestand verre van rooskleu
rig was en hem tot een spaarzaamheid dwong,
welke in lijnrechte tegenstelling was met de
noodzakelijke uitgaven, die onafscheidelijk wa
ren aan de uitoefening zyner geneeskundige
praktijk.
In brieven aan z'n moeder verzweeg bij zorgvul
dig dit onverkwikkelijke feit. integendeel, ver
zekerde bij haar bij herhaling, dat zijn inkom
sten reeds belangrijk zijn uitgaven overschre
den, wat trouwens streng genomen, ook de
waarheid was, daar hij zich met alle beslist
heid had voorgenomen, geen schulden te ma
ken. Natuurlijk was daartoe een ijzeren wils
kracht noodig, aangezien hij zich zeer vaak
genoodzaakt zag, zijn middagmaal 4» daan met
een stuk droog roggebrood, wilde hij niet ten
achter blyven met de betaling van zijn huis
huur, van zijn koetsier, van zijn waschvrouw
en van zijn zwarten bediende
Zoo leidde hij gedurende ongeveer drie
maanden, ten koste van zijn maag, uiterlijk
een tamelijk weelderig leven, toen, in een kou
den Decembernacbt, terwijl hij juist weder op
zijn sofa zat en nadacht over de weinige gene
genheid van godin Fortuna ten zijnen opzich
te, zeer hevig aan de bel werd getrokken. Hij
haastte zich de deur te openen en zag den kell-
ner van het hotel naast zijn woning voor zich
die geheel en al van streek was en hem ver
zocht, om onmiddellijk bij een heer te komen,
die in bet logement doodziek lag.
Tien minuten later betrad onze' jonge arts
de kamer van zijn nieuwen patiënt, dien bij
geheel bewegenloos op het. bed uitgestrekt
vond liggen.
Het was een kleine, ineengeschrompelde
grijsaard, die door zijn ziekte geheel en al
scheen uitgedroogd. De magerheid van zijn ge
stalte, welke meer op een geraamte, dan op een
mensihelijk lichaam geleek, het citroengele,
baardelooze, met ontelbare rimpels en plooitjes
doorgroefde gelaat, het kale voorhoofd met de
ingevallen slapen, waartegen een paar kleine
bosjes wit baar kleefden, de gesloten oogen
in hun diepe, donkere kassen en de snitse neus,
welke, krom als de snavel van een roofvogel,
over de dunne, bleeke lippen hcengebogen was,
dat alles maakte met elkaar zulk een wonder
lijken indruk, dat. de jonge dokter er aanvan
kelijk aan twijfelde, of hij niet met een Bgyp
tiscbe mummie te doen had.
Een kleine, bejaarde dame, die den.scliyn-
doode aan magerheid niets toegaf en gelijk een
gekortwiekte ekster in de kamer rondhuppelde,
zonder ook maar één enkele seconde bedaard
op een plaats te blijven staan of te bljjvcn zit
ten, ontving pioen vriend en, zonder eerst af
te wachten, dat hij zich aan haar als genees
heer voorstelde, snelde zij hem tegemoet en
verzekerde hem met een onbeschrijfeiyke rad
heid van tong, dat zij zich zoo buitengewoon
gelukkig achtte, hem thuis te hebben getrof
fen, daar haar broeder, een Fransch edelman,
zeer zwaar ziek geworden, en stellig reddeloos
verloren was, wanneer niet snelle en bekwame
hulp, wellicht nog het allerergste kon af
wenden.
Terwijl zij deze toespraak in een gebroken
Frausch radbraakte, zoodat de jonge dokter
het feitelijk maar half begreep, nam zij Tra
verse bij de band en geleidde hem naar liet bert
van den zieke waarbij zij wel twintig maal
achtereen te kennen gaf, dat, wanneer baar
arme broeder mogelijk niet meer te redden was,
zij zich haar geheele leven zou moeten verwij
ten, niet eerder om den beroemden dokter
Rocke te hebben gezonden, hoewel zij pas een
kwartier geleden voor het eerst in haar leven
van hem had hooren spreken.
Hier, hier is mijn broeder, dokter, riep
zij. Ach, hy is reeds lieelemaal koud en stijf
en het bloed stroomt al niet meer. O, zie hem
slechts aan, waarde dokter, hoe lijkkleurig
zijn gelaat reeds is! Ach, wat heb ik gedaan,
dat ik niet eerder uw hulp heb ingeroepen!
Bedaar toch, madame! verzocht Traverse,
ik hoop, dat het nog niet te laat ls. De epide
mische ziekte, waaraan mijnheer uw b-oeder
scliü'nt te lijden, gaat altijd met dergelijke ver
schijnselen gepaard. Maar mogeiyk geluk: het
mij toch, in dat oogensehijnlijk doode lichaam,
het leven weder terug te roepen. Het zou
althans niet de eerste maal zijn, dat ik den
dood overwon!
(Wordt vervolgd).
