HET VL00TPLAN IS AANGENOMEN
De Radio-controle en de advies-commissie
tEERROOF
Z. H. de Paus aangevallen
Het invoerverbod van vee
België
WAAROM EEN COMMUNIST UITGESLOTEN WERD
Een oorverdcovend
hamergeroifel
ZATERDAG 25 OCTOBER 1930
HET PREVENTIEVE TOEZICHT
Doortastend optreden van minister Reymer
EEN AARDWAND INGESTORT
EEN ONGELUK KOMT NOOIT
ALLEEN!
Verstopping regelmatige stoel
gang regelt men vlug zonder kramp of pijn met
Mijnhardt'sLaxeertabletten
in
MET 61 TEGEN 33 STEMMEN
DE GELDIGHEIDSDUUR DER
VACCINATIE-BEPALINGEN
OPBRENGST DER LANDS-
MIDDELEN IN DE OOST
BEELDTELEGRAFIE MET INDIE
HET S. „HELMUTH" GEZONKEN
TWEEDE KAMER
Sinds ons laatste betoog tegen „Het Volk",
Welk blad zich gelijk bekend grof beleedi-
gend uitliet in zake Oberammergau, ver
streken veertien dagen.
Na ons eerste artikel had de heer „reis-
redacteur in buitengewonen dienst", van
wien het fraais afkomstig was, gepoogd zich
te excuseeren, dat hij op verschillende on
dergeschikte punten minder juist bleek in-
gelioht. Maar wat de hoofdzaken, betreft,
moest hij toch voet bij stuk houden.
Zonder nochtans één bewijsgrond aan te
voeren voor zijn ernstige beschuldigingen.
Dat de Judas-vertolker een „gewild fuif
nummer" is, had hij zoo luidde zijn
nadere verklaring hooren vertellen.
En verder zelf gezien, dat de café s en win
kels in Oberammergau tot diep in den
nacht open waren, dat er overal muziek
was en werd gedanst.
En daarmede meende deze aanrander van
Oberammergau's eer dan zijn praatje te
hebben goedgemaakt.
Over de aantijging, dat in het Passiedorp
„schrikbarend gezopen wordt, geen woord
meer.
Over de vunzige verhaaltjes die de eer
baarheid van Oberammergau's inwoners te
na kwamen, geen syllabe.
Inmiddels verscheen het schrijven van
onzen Miinchenschen correspondent ter
zake, dat alles pertinent als laster kwalifi
ceerde; maar na veertien dagen heeft de
„reisredacteur" er nog altijd niet op gerea-
geerd. Gesommeerd, om ten minste den
naam te noemen van de Indische dame of
van het pension, waar de door hem gesigna
leerde ergerlijkheden in zijn bijzijn zouden
zijn voorgevallen, blijft hij zich in een veel-
heteekenend zwijgen hullen.
Wij weten niet, in hoever deze methode
van eerroof volgens de socialistische moraal
door den beugel kan.
Op ons maakt het sinistere geval den in
druk, dat de roode „reisredacteur" op zijn
terugreis een Rafles-romannetje heeft ge-
lozen en daarvan gebruik gemaakt om
Oberammergau cn zijn bewoners te belaste
ren.
Incident in de Tweede Kamer
^Vat nog niet is voorgevallen
DE VOORZITTER SCHORST DE
VERGADERING
Togen half drie gistermiddag, gedurende de
replieken bij de behandeling van het Vloot-
plan in de Tweede Kamer, kwam de heer
Louis de Visser aan liet woord.
De communistische afgevaardigde beschuldig
de den Paus van een actie tot oorlogsophitsing
tegen Sovjet-Rusland.
De voorzitter riep den spreker tot de orde en
verzocht hem den Paus buiten tie besprekingen
to laten.
Toen de heer de Visser ondanks de herhaal
de waarschuwingen van den voorzitter en met
steeds sterker geschreeuw toch op dezelfde
wijze bleef voortgaan, ontnam de voorzitter
hem het woord en gaf dit aan prof. Slote.
maker de Bruine.
De opwinding van den heer de Visser was
echter van dien aard, en het rumoer in de
Kamer zoo sterk, dat de voorzitter de ver
gadering voor een kwartier schorste.
Het schijnt, dat de heer de Visser niet weet,
dat hij in de Kamer een souverein Staatshoofd
niet in discussie mag brengen,. De communis
tische afgevaardigde riep den socialisten al
thans boos toe: Laten jullie dit toe? En hij
dreigde na heropening van de zitting weer het
Woord te zullen nemen.
In dat geval kan hem door de voorzitter
volgens het reglement van Orde de toegang
tot een vergadering worden ontzegd.
Een incident als het onderhavige, waarbij
®en lid het wooTd werd ontnomen, om de reden
8!s het nu den communist overkwam, schijnt
baar menschenheugenis in de Kamer nooit
6 2Ün voorgevallen.
Voor zoover de stand der discussies over (le
radio-interpellatie van ir. Albarda dit mogelijk
maakte, hebben wij daarvan in ons blad
van gisteren een korte samenvatting gege
ven. Deze discussie, welke over de controle op
de radio-uitzendingen liep, was zeer gewichtig
onder meer dan één opzicht, al zal zij wellicht
een ander verloop hebben dan de leider der
S. D. A. P. heeft vermoed en al zal de Minister
van Waterstaat, speciaal aan de zeer ernstige
opmerkingen, welke mr. Frans Teulings maak
te, nog bijzondere aandacht dienen te wiiden,
wil hij èn den steun der katholieke fractie in
deze zaak blijvend behouden, èn zijn eigen, door
deze fractie mede goedgekeurde zendtijdrege
ling van 15 Mei 1930 ongerept zien bewaard
en doelmatig toegepast.
Hoe staan de zaken
Artikel 3 ter, in de Telegraaf en Telefoon-
wet op 12 Mei 192S ingevoegd, kent voor radio
uitzendingen „controle op hetgeen wordt uit
gezonden, ter voorkoming van gevaar voor de
veiligheid van den Staat, de openbare orde of
de goede zeden"Ter uitvoering van deze
wet kwam, krachtens K. B. van 3 Juli 1930,
het Radio-contröle-Reglement tot stand, dat in
art. 6 bepaalt „Er zal zijn een preventieve
en een repressieve controle" en in art. 7
„De preventieve controle bestaat uit het vooraf
onderzoeken van de programma's, waarhij over
legging gevraagd kan worden van een schema
of van den tekst der uitzendingen".
Het is dus onloochenbaar, dat, zooals mr. P.
Oud in „De Vrijzinnig-Democraat" van 13 Sept.
schreef, „de bestaande wetgeving op de radio-
uitzendingennu eenmaal een bepaling
bevat, die een preventieve censuur van de
radio-uitzendingen voorschrijft".
Deze censuur is door de Kamer stilzwijgend
maar bewust aanvaard door de geliééle Ka
mer, niet alleen door de rechterzijde, zooals
de heer Kleerekoper in „Het Volk" heeft durven
beweren.
Het is deze censuur tegen welke de heer
Albarda nu protesteert en waarvan hij per
motie de opheffing heeft gevraagd. De leider
der S. D. A. P. verklaarde principieele bezwa
ren te hebben tegen deze censuur. Hij achtte
haar in strijd met den geest van onze Grondwet
en overbodig. Het gaat bij hem niet alleen om
de wijze waarop de preventieve censuur wordt
toegepast, maar hij wil het instituut zelf niet.
De soe.-dem. leider meent, dat het voor hem
of mgr. Nolens onduldbaar moet zijn van tevo
ren gekeurd te worden, en hij acht verscherpte
censuur achteraf, voldoende.
De Minister van Waterstaat heeft de preven
tieve censuur krachtig verdedigd als overeen
komstig de wet en als onmisbaar in de prac-
tijk, hetgeen ook het buitenland overvloedig
bewees. De heer Albarda beweerde wel trotsch:
„Wij dulden nooit, nergens en van niemand
censuur", maar de socialistische leider zal zijn
fieren aard toch moeten bedwingen, niet alleen
in Rusland en Italië, maar ook in België, Dene
marken, Duitschland, Engeland, Frankrijk,
Noorwegen, Oostenrijk, Tsjecho-Slowakije,
Zweden en Zwitserland, waar overal preven
tieve censuur bestaat en dat is het mooi
ste r meestal politieke uitzendingen óf ver
boden of zeldzaam toegestaan zijn.
Dat de contröle in de wet staat, ontkent
niemand; dat de radiowetgeving ook preven
tieve censuur kent, is eveneens in conjesso.
Dat deze niet in strijd is met de Grondwet
blijkt uit de preventieve censuur voor verga
deringen en dat zij voor de radio in nog ster
ker mate noodig is, beeft met den minister
ook mr. Teulings betoogd en is ook in liberale
bladen onomwonden toegegeven. Hoe noodig
ze is, bewezen de minister en de liberale lieer
Boon uit passages van uitzendingen van de
„Vara", die waren geschrapt en toegelaten. De
liberale afgevaardigde herinnerde er boven
dien aan, dat van socialistische zijde herhaal
delijk om eensuur op de „Avro" was gevraagd.
Omgekeerd betoogde de minister, hoe hem her
haaldelijk klachten hadden bereikt over bet
geen de „Vara" bad mogen uitzeilden. Censuur
aobteraf belet niet, dat misdrijven opeens kun
nen gepleegd zijn en dat de huiskamers met
onbehoorlijkheden dat de „Vara" soms zeer
ver gaat, is wel aangetoond kunnen worden
verrast.
Mr. Boon was zóó gebeten op de socialisti
sche uitzendingen, dat liij meteen maar een
motie Indiende om alle politiek uit de radio
te verbannen.
Een koelie gedood en
zes gewond
(Veroorzaakt door onderspoeling
DJOKJAKARTA, 23 October. (ANETA). Van
^en In aanbouw zijnd waterschapswerk, aan-
van een duiker ten behoeve der onder
neming Wanoejojo, in de res. Djokjakarta, van
?e N.V. Klattensehe Cultuurmij. te 's-Graven-
en^6' 'S aardwand, over een lengte van 10
hoogte van zeven meter ingestort. Hier-
°r Werd een koelie gedood terwijl drie koe-
awaar en drie andere koelies lichtgewond
De oorzaak is vermoedelijk gelegen in
onderspoeling.
of moeielijke en on-
Prijs per doos 60 ct. Bij Apoth en Drogisten
Reel. 2442 DGVS 7
TWEEDE KAMER
Stappen van onzen Veeartsenij kundigen
dienst by de Belgische autoriteiten
Terecht verklaarde mf. Teulings tegenover
deze motie huiverig te staan. De liberalen
maken voortdurend scheiding tussche-n poli
tiek en levensbeschouwing. Volgens ons echter
behooven zij niet alleen bij elkaar, maar de
politiek vloeit uit de levensbeschouwing voort
en hangt er nauw mee samen.
Dat de minister liet recht op preventieve
censuur voor radio-uitzendingen verdedigt, lijkt,
zeker voor een. land als het onze, waar de radio
zóó vrij is, beslist noodzakelijk.
Ir. Albarda heeft gelijk dat er in ons land veel
onverdraagzame lieden zijn (of er in ander©
landen niet méér zijn, betwijfelen wij sterk),
maar er zijn blijkbaar ook veel onverantwoorde
lijke lieden, die op emotioneele oogenblikken
méér zeggen dan zij later kunnen verantwoor
den. En er kunnen omstandigheden zijn, die
preventieve censuur aannemelijk maken, ook
als zij schijnbaar onnoodig is.
Een andere kwestie is de toepassingvan de
preventieve controle. En hierover zijn zeer
ernstige opmerkingen gemaakt door mr. Teu
lings. Diens redevoering was verreweg de beste,
voor zoover zij bet princiep der bedoelde con
trole betreft, een sterke steun voor den Mi
nister, die eigen standpunt ook kranig ver
dedigde.
De katholieke afgevaardigde beseft zeer goed,
dft de controle-practijk ook moet groeien: zelfs
de maatregel van bestuur waarop zij berust,
is voorloopig. Maar verkeerd is de samenstel
ling der beide keuringscommissies, die voor de
radio-controle in liet algemeen en die voor het
algemeen programma. De minister zegt wel:
de keuring ge-sohiedt niet door ambtenaren,
maar mr. Teulings, toonde aan, dat zij grooten-
deels wordt uitgeoefend door leden van den
Radio-raad, die, volgens de wet, een objectief
advies-college van den minister behoort te zijn.
De keuring moet soepel zijn, zoodat actualiteit
voor do redevoeringen mogelijk is. Er moet
daarom vertrouwen bestaan tussohen de con
trole en de omroepvereenigingen en mallig
heden als het opvragen van een vijf-minuten-
speech van den voorzitter van den K. R. O. bij
een lustrum-viering, schaden de samenwerking
Een zeer ernstig punt in de rede van den
katholieken afgevaardigde vormde het pro
gram van algemeene strekking. De controle
schijnt dit program moedwillig te saboteeren.
Eisch voor het algemeen program is: dat nie
mand ér aanstoot aan mag nemen en niet, dat
iedereen er van moet kunnen genieten. Op
grond van deze laatste, met 6e instructie strij.
dige opvatting, wordt b.v. de K.R.O.-marsch
van het algemeen program geweerd of een
kookcursus en een lezing in een vreemde taal,
omdat niet alle luisterenden daarvan genieten
kunnen. Als men het verkeerde criterium van
de keuringscommissie toepast, zou men ook
bet „Wilhelmus" moeten schrappen, want het
is de vraag of iedereen daarvan geniet.
De bewindsman dient alvast de contröle,
Voor zoover eenigszins mogelijk, te ontnemen
aan de leden van den Radio-raad. Voor hun
persoon, inzonderheid voor dr. de Visser, heb
ben wij groot respect. Maar, dat dr. de Vis-
scher met den secretaris van den radio-raad
van twee keuringscommissies de leiding heeft;
dat de geheele keuringscommissie uit leden
van den Radio-raad bestaat; dat van de 6
leden der contróle-commissie ook <1 heeren in
den Radio-raad zitting hebben, is niet in orde.
Het adviescollege inzake de radio wordt aldus
uitvoerend orgaan van de Radio-wet, terwijl
bet objectief dient te staan. Ook de contröle-
instructies dienen gepubliceerd en de commis
sies dienen hun taal zóó te vervullen, dat liet
instituut niet belachelijk en het ministerieele
zendtijdbesluit niet gesaboteerd wordt.
Dat er moeilijkheden zijn, begrijpen wij maal
ais Minister Reymer, in wiens voortvarende
doortastende leiding terecht veel vertrouwen
wordt gesteld, op deze punten .ingrijpt, behoeft
aan zijn sijsteem niets veranderd.
Ir. Albarda beeft gelijk, dat ons volk vrij
heidslievend is; bet houdt ook niet van al-
bemoeien. "Wij hebben in óns land een radio
wetgeving, die alle groepen der bevolking recht
wil doen. De nationale karaktertrekken dienen
zooveel mogelijk geëerbiedigd, maar de „Vara"
moet dan ook op eigen programma's, waarop
terecht scherpe aanmerkingen werden gemaakt,
ten respecte van anderen, strenge zelfcontróle
uitoefenen.
VOORSTELLEN TOT VERSCHERPING VAN
PREVENTIEVE MAATREGELEN
De directie van den Landbouw deelt mede,
dat de beschikking van den Belgischen minis
ter van 23 dezer verbiedende den invoer van
vee uit Nederland, luidt als volgt:
„De invoer van herkauwers, herkomstig uit
Nederland, niet bestemd voor onmiddellijke
afmaking*in de grensstalen, is tot nader bevei
verboden".
(Ministerieele beslissing van 20 October 1930,
uitvoerbaar vanaf den dag, volgende op haar
bekendmaking in de Moniteur).
Van de zijde van den Veeartsenijkundigen
Dienst zal ten spoedigste met de Belgiscae
autoriteiten overleg gepleegd worden, teneinde
te trachten door voorstellen tot verscherping
van de preventieve maatregelen ten aanzien van
voor den ujtvoer naar België bestemd vee, den
invoer weder mogelijk te maken.
Telegram van den Ned. Bond van
veehandelaren
Door den Nederlandsclien Bond van veehan
delaren werd gisteren liet volgend telegram
gezonden aan den Minister van Binnanlandsche
Zaken en Landbouw:
„Nu België den gelieelen invoer van vee beeft
verboden en daardoor opnieuw een slag is toe
gebracht aan onzen toch reeds zoo moeilijken
handel, verzoeken wij Uw Excellentie beleefd
doch dringend omgaand alle bet vervoer be
perkende bepalingen In liet binnenland te willen
opheffen, opdat de binneulandsche handel
eenige compensatie kan geven voor den op hel
oogenblik verloren export naar België. Met
het oog op de a.s. groote herfstmarkten is om
gaand beslissing zeer gewenscht".
Vraag van dr. Lovink aan den minister
Door den heer Lovink is aan den Minister
van Binnenlan dsehe Zaken en Landbouw de
volgende vraag gesteld:
Is de Minister bereid mede te deelen aan
welke bijzondere omstandigheden de plotse
linge sluiting van den invoer van vee uit Ne
derland in België is toe te schrijven?
Woede, die tot razernij oversloeg
Verlenging tijdelijke opschorting
vaccinatie-plicht
UIT HET TUINBOUWBEDRIJF
Malaise
WAT KAN DE GEMEENTE DOEN
De gemeenteraad van Koedijk besloot op
voorstel van B. en W. in verband met de slech
te uitkomsten der tuinbouwbedrijven, aan de
huurders van gemeente-landerijen over liet jaar
1930 een vierde gedeelte der liuursom te restitu-
eeren. De wen ach werd daarbij geuit, dat dit
voorbeeld gevolgd zou worden door andere ge
meenten, en particuliere grondbezitters.
Voorts werd aangenomen een voorstel uit
den Raad om in de kosten van vervoer iper
autobus van tuinders, die wegens slapte in het
tuindersbedrijf dagelijks naar de Wieringer-
meer gaan om te werken, 40 per week bij te
dragen.
Van het Rijk is in dezen geen vergoeding te
verwachten.
Burgemeester Kikkert noemde den toestand
voor de arbeiders in de Wieringsermeer aller
minst. goed en zeide, dat het op den weg der
directie van den polder ligt voor de arbeiders
Keeten te bouwen, waarin zij kunnen eten, en
tegen kou en regen beschut zijn.
UIT HET ZEEVISSCHERSBEDRTJF
Opzegging van het collectief contract
BENIGE VERANDERINGEN WENSCHELIJK
Het hoofdbestuur der Reedersvereentging
voor de Ned. haringvisscherij heeft van de be
sturen van den Ned. Bond van Gbr. Fabrieks-
en Transportarbeiders, den Centralen Bond en
den R, K. Bond van Transportarbeiders, een
brief ontvangen, houdende mededeeling, dat zij
het voor 1930 gesloten collectief contract op
zeggen met de bedoeling, daarin eenige veran.
deringen aan te brengen die lien door de prac-
'tijk van dit Jaar wenscheiijk zijn gebleken.
Autobus door trein gegrepen
Gisterenavond om lialf acht heeft op den on-
hewaakten overweg te Medemblik, een botsing
Waats gehad tusschen het locaal-treintje voor
Medemblik en een autobus van den heer Boon.
De bestuurder zag den trein komen, doch kon
niet meer remmen. Door vol gas te geven daclit
te kunnen passeeren doch zulks bleek
meer mogelijk. De bus werd gegrepen
ey de cabine en geheel versplinterd. Het
assis bleef echter Intact, evenals de motor,
rwiji de chauffeur ongedeerd bleef, zoodat
e wagen op eigen kracht kon wegrijden. Van
de locomotief van den trein werd de koplamp
en de cylinderkraan verbrijzeld. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor. Het verkeer
ondervond geen vertraging.
De bus was op weg om een verongelukten
auto op te halen.
GEEN AUDIëNTIE
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem zal a.s.
Dinsdag en Zaterdag geen audiëntie yerleenen
Een wetsontwerp ingediend
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot verlenging van den geldigheids
duur van tijdelijke bepalingen betreffende de
vaccinatie.
In de Memorie van Toelichting deelt de
minister mede, dat over de vraag, wat- de
Regeering te doen staat met betrekking tot
de tijdelijke opschorting van den zijdelingschen
vaccinatieplicht, welke opschorting met 1
Januari 1931 komt te vervallen, indien geen
nadere voorziening wordt getroffen, de
Encephalitis-commissie uit den Gezondheids
raad andermaal advies heeft uitgebracht.
Uit dit advies blijkt, dat zoowel in 1929 bij
de veelvuldige inentingen tijdens de variola-
epidemie als in 1930 hij de in aantal zeer sterk
verminderde inentingen aandoeningen van het
centraal zenuwstelsel zich hebben voorgedaan.
Deze feiten toonen aan, dat de overwegingen,
die tot opschorting van de vaccinatie-bepalin
gen geleid hebben, onverzwakt gel-den.
Vordert liet voorstel tot verlenging op zich
zelf geen bijzondere toelichting, de minister
meent wel een nadere toelichting te moeten
geven van zijn voorstel, de opschorting met
twee jaar te verlengen, dus tot 1 Januari 1933.
Dit houdt verband met het advies van den
hoofdinspecteur van de volksgezondheid om
zooveel mogelijk vaccinatie in het eerste levens
jaar te bevorderen. Men kan evenwel nog niet
zeggen, dat de moeilijkheden worden ontgaan
door vaccinatie in het eerste levensjaar.
Wordt echter inmiddels door de onder
zoekers in binnen- en buitenland een oplossing
gevonden, dan kan een voorstel tot intrekking
van de tijdelijke bepalingen overwogen worden.
Over de eerste 8 maanden
44.8 mill, minder dan
in 1929
BATAVIA, 23 October. (ANETA). De op
brengst der Landsmiddelen bedroeg in de eer
ste acht maanden van 1930 401.644.818 tegen
446.519.184 in de overeenkomstige periode
van 1929, dus 44.S. milli-oen minder. In die
vermindering werd hijgedragen door Belastin
gen 14.900.000, monopolies 3.400.000, pro-
duoten 14.600.000, bedrijven 10.300.000,
allerlei 1.300.000.
De ontvangsten over Augustus 1930 toonen,
vergeleken bij Augustus 1929, een decres aan
van 10.100.000, hoofdzakelijk door belastin
gen 3.270.000, producten 3.280.000, bedrij
ven 2.250.000. Het tin-middel bracht in
Augustus 1930 2.000.000 minder op dan in
Augustus 1929, zoodat het nadeelig verschil
met de raming aangroeide tot 11.000.000. De
totaal opbrengst bleef in de maanden Januari
Augustus 1930 71.800.000 bij de raming ach
ter.
Nederlandsche installatie gereed
In aaasluiting op 't bericht van gister
avond meldt Aneta thans uit Bandoeng, dat de
beeidtelegrafiezender in Nederland nu ook ge
reed is. In den nacht van Dinsdag op Woens
dag j.l. is een beeldtelegram van Ir. Tours,
hoofd-ingenieur in algemeenen dienst van het
Hoofdbureau van den Post-, Telegraaf- en Tele
foondienst te 's Gravenhage, gericht aan ir
Keukenmeester te Bandoeng goed overgebracht,
zuodat de beeld-telegrafie-verbinding thans
wederzijds is tot stand gebracht.
TOEZICHT OP DE KEURING VAN UIEN
De minister van Binnenlandsche zaken en
Landbouw beeft:
A Voor zoover de provincie Overijssel be
treft ingetrokken de aanwijzing van den Rijks-
tuin-bouw-consuilent te Groningen als rijks
ambtenaar, belast met het toezicht op de keu
ring van uien bestemd voor uitvoer en op de
daarmede verband houdende afgifte van mer
ken, certificaten, bewijzen en verklaringen;
B aangewezen a.ls rijksambtenaren belast
met -het toezicht op de keuring van uien be
stemd voor uitvoer en op de daarmede ver
band houdende afgifte van merken, certifica
ten, bewijzen en verklaringen: den rijksland-
bouw-consulent te Meppei, den Rijksiandbouw
consulent te Hengelo (O) ieder voor zoover zijn
ambtsgebied betreft.
„NATIONALISTISCHE MILITIE".
Door den beer Mendels is aan den Minister
van Defensie o.m. het volgende gevraagd:
Heeft de Minister die op de desbetreffen
de vragen van ondergeteekende volstaan heeft
met te antwoorden, dat hem van een „nationa
listische militie", met welker africhting zich
beroeps- en reservepersoneel der Nederlandsche
land-macht zou hebben belast, niets anders of
meer bekend was dan hetgeen daaromtrent
voorkwam in De Nieuwe Vaderlander van 6
September j.l. in deze mededeeling in het
officieel orgaan van het Verbond van Nationa
listen en in de dienaangaande door ondergetee
kende gestelde vragen aanleiding gevonden om
een onderzoek te gelasten naar deze aangele
genheid, ten einde uit de resultaten van dit
onderzoek zijn conclusies te trekken omtrent
de wettigheid en geoorloofdheid van zulk een
serail-militair instituut?
TWEESLACHTIGE SOCIALISTISCHE
TAKTIEK, DIE EVOLUTIE EN
REVOLUTIE MENGT
Niet meer het vlcotplan, ook niet de verant
woording van den socialistischen leider over
een ongelukkige uitlating, maar het incident-
de Visser (elders in ons blad gemeld)
beheerschte de Kamerzitting, die om
meer dan één reden, tot de zeer uitzonderlijke
zal behooren, welke, naar wij hopen, onze par
lementaire annalen zullen boekstaven. De Ka
mer was gedurende dit incident niet meer
rechts of links en voor of tegen een regeerings-
plan, maar zij bad haar eigen positie te vertie-
dgen tegen het optreden var een lid, dat het
er op toelegt het parlement te saboteeren en
de democratische wetgeving misbruikt om de
Volksvertegenwoordiging ze'f te ondermijnen
en deze eeu voorproefje te geven van hetgeen
bolsjewistische dictatuur eu „proletarische" be
schaving bettekenen.
Drie maal, op 22 Dec. 1911, op 30 April 1912
en op IS Nov. 1916, werden Kamerzittingen
opgeheven wegens tumult. De eerste keer we
gens wanorde bij de behandeling van de mariue-
begrootiug, de tweede maal bü de regeling van
werkzaamheden telkens onder voorzitter Van
Bylandt de laatstekeer onder voorzitter
Goeman Borgesius bü het zeer bewogeu debat
over bet grondwetsar-tkel betreffende de scha
deloosstelling der Kamerleden. Telkens werd
echter, tijdens de schorsing, een compromis be-
reikt.
Gistermiddag ging 't anders. Toen de commu
nist de Visser, na eerst krenkende woorden te
gen de socialistische kamerleden te hebben ge
sproken, het pauselijk protest tegen de gods
dienstvervolging in Rusland, naar aanleiding
van het vlootplan, ter sprake bracht en daarbij
de souvereine persoon van den Paus van op
hitsing tegen de sovjet-unie beschuldigde, ver
zócht de voorzitter hem den Paus buiten be
spreking te laten. De communist ging toch
door, ondanks de herhaalde en herhaalde waar
schuwingen van den voorzitter, die tenslotte
den spreker het woord ontnam na diens her
haaldelijk geuite bewering zich niet te zullen on
derwerpen. Het geschreeuw van den communist
ging over in een woedend gebrul, dat totaal
onverstaanbaar was door do razende hamer
slagen van den voorzitter, die stellig besloten
scheen voor geen geschreeuw op zij te gaan. Wij
zagen den lieer Floris Vos tevergeefs probee-
ren den communist tot bedaren te brengen.
De voorzitter gaf het woord aan prof. Siote-
maker de Bruine, maar het geschreeuw van
den communist, begeleid door den roffelenden
voorzittershamer, maakte, alles onverstaanbaar.
Dr. Colijn, die voor heetc vuren heeft gestaan,
beklom het presidium en waarschijnlijk was hij
het, die den voorzitter adviseerde de vergade
ring te schorsen.
Bijna een uur duurde rleze schorsing en
gedurende dien tijd beraadslaagde de voorzitter
met. bet senioren-convent van de Kamer. Bij
de heropening van de vergadering waren behal
ve de ministers Deckels en de Graaff, ook de
minister-president en de minister van justi
tie, aanwezig, die natuurlijk gedacht hadden,
rustig aan de pachtwet te kunnen beginnen.
Toen gebeurde het in onze Kamer nooit
voorgevallene. De communist nam weer het
woord, dat hem ontnomen was. Hij probeerde
den voorzitter te overschreeuwen, maar deze
hamerde net zoolang tot hij een oogenblik stil
te kreeg en verklaarde toen dat aan het weer
spannig lid, het woord ontnomen was omdat hij,
bij herhaling tot de orde geroepen, in eerste
instantie wegens het in de discussies betrekken
van den. Paus, zijnde een staatshoofd, uitdruk
kelijk had verklaard te weigeren zich aan de
leiding van den voorzitter te onderwerpen.
Een onbeschrijfelijke woede, welke tot een
paroxisme van razernij scheen te stijgen,
maakte zich van den communist meester. Hij
schreeuwde als een wildeman, maar door de
harde hamerslagen klonken slechts brokstuk
ken van zijn uitingen. De ministers stonden
op, de stenografen staakten hun werk, de Ka.
merleden verhieven zich van hun banken, de
vrijz. dem. heer Ketelaar probeerde den razen,
den Roeland tot bedaren te brengen en in
spanning volgden de dicht bezette tribunes het
treurige schouwspel.
Onophoudelijk ratelden de slagen op de voor
zitterstafel, die oorverdoovend weerklonken
door de geluidsversterking.
Bleek maar be-
heerscht omklemde
ie president zijn ha
mer en hoog boven
het tumult uit deed
mr. van Schaik zijn
voorstel, om, krach
tens art. 74 van het
Reglement van Orde,
het communistisch
lid den toegang tot
iet Kamergebouw te
ontzeggen.
De bedreigde raas-
ie door, zich keereud
tot de linkerzijde.
Maar daarboven uit
klonk weer de stem
van den president:
,Mijn voorstel komt
in stemming, ik trek
uit de bus 30!"
socialisten zich om den voorzitter in het stel
lig besef, dat het hier ging om de vraag of
deze, door den wil der Kamer op zijn moeilijken
post gesteld en voor de vervuiling daarvan door
het Staatshoofd beëedigd, voor een ongedisci-
plineerden geest -ou moeten wijken.
Met 91 stemmen werd het voorstel tot uit
sluiting bekrachtigd de communisten stem
den niet mee, hoewel hun namen werden afge
roepen en hierop schorste de voorzitter op
nieuw de vergadering voor een half uur.
Zoo werd ons tenminste de schande be
spaard te moeten zien, hoe een parlementslid
uit de Kamer werd verwijderd door de politie.
De communist is gedurende de schorsing vrij
willig heengegaan op aanmaning van de po
litie, welke den voorzitter in zulk een uit
zonderlijk geval krachtens het reglement van
orde ontbieden moet. Zou de bewonderaar van
Moskou zijn gedrag tegen deu voorzitter her
halen en door de Kamer weer worden buiten
gesloten, dan geldt deze tweede uitzetting ge
durende den loop der geheele zitting. Mocht
de communist het hierop toeleggen, dan zou
do Kamer het reglement van orde kunnen aan
vullen en, naar Duitsch voorbeeld, den aldus
uitgesloten© ook alle materieele voordeelen aan
het Kamerlidmaatschap verbonden, kunnen ont
nemen.
De uitsluiting schijnt in ons parlement nog
nimmer toegepast. Het Is een convenant, dat
vreemde staatshoofden nimmer in de discussies
van de Kamer worden betrokken en het is nog
nooit gebeurd, dat dit tot zulk een opzienba
rend incident aanleiding gaf. Merkwaardig is
wel, dat het nu juist de Paus was, wiens sou-
■vereiniteit na het Lateraansch trac.taat voor
een ieder vaststaat, naar aanleiding van wien
het incident ontstond. Dat dit echter zulk een
geweldige proportie aannam kwam door het
tartend verzet van den communist tegen den
voorzitter. De Kamer heeft terecht en onmid
dellijk begrepen, dat hier krasse maatregelen
moesten worden genomen. Een en ander zal
wel duidelijk gemaakt worden aan den heer
Wijnkoop,, als tenminste diens interpellatie
over de vrijwaring van de rechten der parle
mentsleden aan de orde komt. Misschien wordt
er dan aan beide communisten ook verteld,
dat zelfs voor parlementsleden plichten tegen
over rechten staan.
Over het te behandelen wetsontwerp is niet
veel meer gezegd in de replieken. Behalve
eenige schermutselingen waarin de scherpe
repliek van den heer van Poll tegen mr. Mar-
chant de aandacht trok, werd het belangrijkst
moment gevormd door de verklaring, welke
ir. Albarda gaf van zijn aangevochten woorden
op een meeting, waar „eik doelmatig middel
ook al valt het vèr buiten het wettelijk ge
oorloofde", geoorloofd werd verklaard .warnar
regeeringen de misdaad van deu oorlog zouden
ontketenen". De socialistische leider erken,de,
dat deze woorden wel juist weergegeven, maar
uit hun verband gerukt en verkeerd uitgelegd
waren. Zij waren uitgesproken in een rede
waarin liet oorlogsgevaar internationaal en
nationaal werd bezien en hadden betrekking
op liet eerste gedeelte. ZIJ waren niet gericht
tegen da Nederlandsche regeering van welke
ir. Albarda niet geloofde, dat zij een oorlog
zou willen ontketenen en die zich dus niet on
gerust behoefde te maken.
Jammer genoeg zoowel de heeren Tilanus
als van Dijk hebben daarop gewezen heeft
ir. Albarda, die zich beriep op zijn geweten,
geen antwoord gegeven op de vraag, wat naar
zijn meening de plicht der sociaal-democraten
was, wanneer onze regeering met volkomen in
achtneming van alle grondwettelijke voorschrif
ten dus geboord de volksvertegenwoordiging tot
een wettigen verdedigingsoorlog zou moeten
overgaan. Dit antwoord bad vooral daarom
moeten komen, wijl, zooals minister Deckers
aantoonde ook in den kring van ir. Albarda's
geestverwanten, zijn woorden klaarblijkelijk
verkeerd verstaan waren. De tweeslachtige
socialistische tactiek, die evolutie en revolutie
mengt, schijnt duidelijkheid op dit punt te ver
mijden. Bevorderlijk voor een gezond politiek,
leven lijkt ons dit allerminst.
De minister heeft nog enkele opmerkingen
beantwoord en zag zijn wetsontwerp, waarover
in en buiten de Kamer zulk een beroering is
geweest, aanvaard met 61 tegen 33 stemmen.
Met de vrijz. dem. en soc. dem. fracties stem
den de eenlingen Braat en Floris Vos tegen.
Hoe de aanvaring plaats vond
SMALDEEL AUSTRALIë
Blijkens bij het Departement van Defensie
ontvangen bericht is het smaldeelAustralië
op zUn vlagvertoon-reis 17 dezer te Welling
ton aangekomen, zijn de twee torpedobootja-
gers „de Ruyter" en „Evertsen" den 21en de
zer van daar vertrokken en is li. Ms. kruiser
„Java" den 22en vandaar vertrokken.
Mr. J. E. II. v. Schaik
De commiezen-griffier
rezen op en door het gebrul van den communist
scheurde telkens de stentorstem van mr. Kes-
per, die de namen der leden afriep, terwijl mr.
Wery, ook staande met de presentie-lijst voor
zich, de stemmen opnam. Snel klonk het „vóór"
van links en rechts achter elkaar. De leden zelf
gaven de afgeroepen namen aan elkander door
Het „vóór" rolde voort, klonk in allerlei toon.
aard boven het gegons van de dooreenroepende
stemmen uit en doorkruisten het geschreeuw
tier beide communisten. De Visser hief den
strijdkreet aan tegen „liet Katholiek terroris
me", maar het baatte hem niet: met de domi-
nees Lingbeek cn Kersten schaarden ook alle
Een der opvarenden verdronken
Omtrent de aanvaring die Donderdagavond
nabij Lobith plaats had en waarbij bet s.s.
„Helmuth" van de N.V. Vola Transport Mij.
te Rotterdam is gezonken en een der opvaren
den verdronk, vernemen wij nog het volgende:
De met stukgoed beladen „Helmuth", op weg
van Mannheim naar Rotterdam, moest uit
wijken voor een opkomende sleep, terwijl ter
plaatse eenige sleepschepen voor anker lagen.
Door een bijzondcren samenloop van omstan
digheden kwam de „Helmuth" op een gegeven
oogenblik dwars op stroom te liggen, waardoor
het schip met het kip-anker van een der aldaar
liggende booten in aanraking kwam.
Hierdoor werd de .Helmuth' terzijde als 't
ware opengescheurd, waardoor tengevolge van
het binnen stroomeude water de zwaar beladen
boot bijna onmiddellijk zonk.
Van de aebt opvarenden sprong de 30-jarige
gehuwde matroos S. overboord, om naar een der
nabij liggende schepen te zwemmen. Dit gelukte
hem echter niet, want spoedig verdween de
ongelukkige in de diepte.
De overige opvarenden wisten zich met be
hulp van de sloep en door in een onmiddellijk
toegesnelde roeiboot te springen in veiligheid
te stellen.
Het lijk van den matroos was gisterenavond
nog niet gevonden.
Heden zou het schip dat in het 8 M. diepe
vaarwater is gezonken, worden gelicht.
INZEGENING GYMNASIUM „MATER DEI"
TE NIJMEGEN
Z. D. II. Mgr. A. F. Diepen zal, volgens „St.
Janski." op 20 November het R.K. Meisjesgym-
rasium „Mater Dei" te Nijmegen, dat staat
ouder leiding der Zusters Ürsulineu, plechtig
inzegenen.
