Omvangrijke werkloosheid
Na de relletjes te Maastricht
ONZE VEE-EXPORT LAM
GESLAGEN
De brug voor Keizersveer
Onze Politie-organisatie
MAANDAG 27 OCTOBER 1930
tGROOTE
TELEURSTELLING
nieuw KLEIN-SEMINARIE voor
HET AARTSBISDOM
HEILIG LANDSTICHTING
DE CRISIS EN DE KOMENDE
WINTER
UIT HET BINNENSCHEEPVAART.
BEDRIJF
HET OPENBAAR ONDERWIJS
HET STEENZETTERSCONFLICT
DE LANDBOUWCRISIS
VAN DORDRECHT NAAR DEN
MOERDIJK
DRAISMwanVALKEMBUR
LEEUWARDEN
DE INDISCHE POSTVLUCHT
VERDRONKEN.
De „Groefte Amsterdammer" geeft een tee-
kening, „De Nederlandsche Wacht am
Rhein Eerst de luchtschepen wanneer
de vogels?" Een soort domineesfiguur, boven
op een ladder gezeten, houdt een bord in de
hand met het opschrift: „Verboden voor
Zeppelins op Zon- en Feestdagen".
Dit geeft ons aanleiding onze levendige
voldoening uit te spreken over hetgeen hier
bespottelijk wordt voorgesteld.
En wij zijn zeker, hier de tolk te zijn van
een zeer groot percentage der Nederlanders.
Wij, Katholieken, zijn niet preutsch op
het gebied der Zondagviering.
t Is zelfs zeer de vraag, of wij niet wat
steviger op handhaving der Zondagswet
moesten aandringen.
Maar zeker is het, dat bij zeer velen on
zer wrevel werd gewekt door het bericht,
dat de Zeppelin nu weer op Zondag zou
komen louter voor een pleizier-uitstapje.
De eerste maal hebben wij er niet veel van
gezegd: 't was als 't ware een officieel be
zoek en men moest profiteeren van geschikt
weer.
Maar, dat thans, weer op Zondag, en weer
op uren, dat de godsdienstoefeningen kon
den worden gestoord, en dat zonder eenige
noodzakelijkheid, een bezoek zou worden ge
bracht, dat ware een miskenning van zeer
eerbiedwekkende gevoelens van een groote
menigte Nederlanders.
WiJ hadden hoop, dat een blad als de
„Groene" deze althans zou willen ontzien.
Gat dit niet zoo is, was ons een groote
teleurstelling.
Ge mannen, die het bezoek op Zondag
verhinderden, begrepen de gevoelens van
een groot deel van ons volk beter.
Terrein te Apeldoorn
Naar het „Centrum" verneemt, zijn de plan-
ften voor een nieuw Seminarie voor het Aarts-
bisdom reeds zoo ver gevorderd, dat er Vrijdag
oen terrein is aangekocht te Apeldoorn. Het
terrein ligt aan den Arnhemschen weg, dicht
bij de kerk van de H. H. Fabianus en Sebas-
tianus, in de onmiddellijke nabijheid van Rijks-
bosschen, die dus niet verkaveld kunnen wor
den.
De oppervlakte van het terrein is 16 H.A.,
400 Meter aan den weg en 400 Meter diep.
Wantoeostanden in het land- en
tuinbouwbedrijf
Verscheidene leden drongen volgens liet V.
V. der Tweede Kamer over de begrooting van
Arbeid, H. en N. erop aan, maatregelen te tref
fen met het oog op de omvangrijke werkloos
heid, welke in den komenden winter is te ver
wachten.
Zij vroegen, of do regeering bereid is om,
indien de bestaande werkloozenkassen onder
den invloed der crisis in moeilijkheden moch
ten geraken, te bevorderen, dat zij door het
toekennen van een koogeren bijslag dan 100
pot. van Rijk eu gemeente op de bijdragen der
leden in staat worden gesteld baar reglemen
taire verplichtingen na te komen.
Sommige leden vestigden de aandacht op
den noodtoestand, waarin een aantal Neder
landsche musici verkeeren, die tengevolge van
de onbelemmerde toestrooming van buitenland-
sche werkkrachten werkloos zijn geworden.
De hier aan het woord zijnde leden drongen
aan op maatregelen ,om de werkgelegenheid
van Nederlandsche musici te beschermen.
Gevraagd werd, waarom in het Verplegings-
besluit een wijziging wordt voorbereid, waar
door de wekelijksche rusttijd met twee uren zal
worden verminderd.
Verscheidene leden zouden bij den minister
met klem willen aandringen op maatregelen
welke paal en perk stellen aan den hand over
hand toenemenden arbeid van vrouwen en
meisjes in fabrieken en werkplaatsen.
Het liefst zouden zij zien, dat deze arbeid
als regel niet werd toegestaan.
Andere leden kwamen op tegen den aandrang
om fabrieksarbeid voor gehuwde vrouwen te
verbieden.
Verscheidene leden betreurden, dat de land
arbeiders, in het bijzonder de in den landbouw
werkzame vrouwen en kinderen nog geen wet
telijke bescherming genieten tegen overmatige
arbeidstijden. Zij meenden dat in het land- en
tuinbouwbedrijf verschillende wantoestanden
voorkomen, welke dringend voorziening ver-
eisehen.
Allerheiligen en Allerzielen
De pelgrims die de plechtigheden medemaken
gorden verwacht op Vrijdag .31 October vóór
net middagmaal dat om 1 uur plaats vindt. Om
3 uur eerste conferentie door Pater Dr. J. Kroon
Ir, - °m half 5 uur eerste Vespers van het
'eest. Lof ea zegenjng met bet Allerheiligste.
m half S uur Metten en Lauden van Aller
heiligen.
Op 1 November: Plechtige Hoogmis 0111 10
Uur. Om kalf 12 uur tweede conferentie. Om
half 3 uur plechtige Vespers. Om half 4 uur
derde conferentie. Om 5 uur Completen en Lof.
Op Zondag 2 November om 2 uur VespeTs
yan den Zondag en van Allerheiligen, om 4
uur Completen-Plechtige Kruisweg over het
terrein. Daarna: Lof. Om 7 uur Officie der
overledenen gevolgd van de boetpsalmen.
Op Maandag, Allerzielendag drie H.H. Missen
om half 7, om 8 uur in de crypte en om half
0 uur in de kerk.
IN MEMORIAM J. R. v. «1. LANS
Een gedenltteeken onthuld op het
R. K. Kerkhof te Nijmegen
Zaterdagmiddag had op het R.K. Kerkhof te
Nijmegen in tegenwoordigheid van vele belang,
stellenden de eenvoudige en toch onti oerende
Plechtigheid plaats van de onthulling van het
Kedenkteeken op het graf van wijlen J. R. v. d
Lans letterkundige en journalist
Net graf was gedekt met een schat van bloe.
,rn en versierd met palmen.
roeQ de aanwezigen zich om het graf hadden
geschaard, sprak de heer J. B. Vesters als voor
zitter van het Comité Gedenkteeken J. R. v. d.
Gans een gedachtenisrede uit, waarin hij ver
tolkte gevoelens van waardeering, genegenheid
et vereering, welke tevens tot uiting kwamen
a dit monument. T
sPr. huldigde vervolgens mevr. van der Lans,
dte haar echtgenoot in de velo moeilijkheden
het leven zoo trouw ter züde stond Ten
'otta wees spr. op 't fraaie monument in hard
steen uitgevoerd dat zoo duidelijk en zoo sym-
kdisch weergaf liet leven en streven van dezen
édelen man.
Vervolgens legde de beer L. J. Stolwijk 11a
*ten3 het Comité een prachtigen lauwerkians
geel-witte bloemen en rood-wit-blauwe lin
ten op het graf van den vereerden litterator.
Dan werd het woord gevoerd door den heer
Veteringg, die verklaarde, dat het bes.uui der
Drukkerij De Spaarnestad gaarne de mtnoodi-
had aanvaard, om bij bet onthullen van
gedenkteeken tegenwoordig te z'jH- Spr.
memoreerde o.m. de groote werkkracht en
groote verdiensten van den heer J. R- v- d'Lans
voor de Kath. Illustratie, welke thaus m loO.OOO
gezinnen gelezen wordt.
Namens de gemeente Nijmegen sprak de wet
houder van onderwijs, de heer Arn. Klootjes,
die verklaarde dat Nijmegen den grooten bur-
ger v. d. Lans niet zal vergeten.
Het kerkkoor van St. Franciscus ondei lei
ding van den heer Jos. Bartcls zong vervolgens
het ,,Beati Mortui" van Mendelssohn.
De heer mr. H. Cramer uit den Bosch spiak
vervolgens namens de familie een hartelijk
dankwoord tot de leden van het comité, tot de
sprekers en den beeldhouwer den heer Ever-
nerts.
Het monument is in hardsteen opgetrokken
€n- geflankeerd door twee engelenfiguven. Het
D'ontgedeelte bevat in brons liet portret van
Van der Lans, waarboven de H. Geest zweeft
ia de gedaante van een duif.
J. J. G. BARON VAN VOORST TOT
VOORST BEDIEND
Naar het „Huisgezin" verneemt, is de oud
voorzitter der Eerste Kamer, de heer J. J G.
baron van Voorst tot Voorst te Arnhem, weer
5100 ernstig ziek geworden, dat hem Vrijdag
avond de laatste H.H. Sacramenten zijn toe-
Bediend.
Niet alleen, maar toch vooral, katholiek Ne
derland zal met leedwezen deze tijding verne
men: zoo graag had men den hoogst verdienste
lijken staatsman weer zijn plaats in de Eerste
Kamer zien hernemen.
Noodtoestand van Nederlandsche
musici
Ook daar malaise!
Middelen tot verbetering gevraagd
TE HOOGE SLUIS- EN ANDERE RECHTEN
I11 het Voorloopig Verslag der Tweede Ka
mer over de begrooting van Binnenl. Zaken en
Landbouw werd krachtig aangedrongen op de
instelling van een Staatscommissie, welke zich
zal hebben bezig te houden met de bestudee-
ring van de oorzaken en de gevolgen van de
tegenwoordige malaise in het binnenscheep-
vaartbedrijf, alsmede met het zoeken naar mid.
delen, welke tot een verbetering van den toe
stand kunnen leiden.
Verscheidene leden meenden, dat de oorzaken
van de malaise in dit bedrijf niet ver te zoeken
zijn.
Critiek werd geoefend op liet gemak, waar
mede goedkeuring verleend wordt aan allerlei
gemeentelijke verordeningen tot heffing van
kade., sluis- en andere dergelijke rechten. Nog
werd er op gewezen, dat in verschillende rijks
kanalen, waarin de vaart dus overigens vrij is,
door particulieren of gemeenten z.g.n. loswallen
zÜn gemaakt, waarvoor van de schippers, die
daarvan gebruik maken, een vrij hoog kadegeld
wordt gevraagd. Gaarne zou men vernemen of
de Regeering bij liet afloopen der concessies
voor het hebben van de hierbedoelde loswallen
aan liet voortbestaan van deze hooge tarieven
een eind wil maken.
Een tekort aan mannelijke
leerkrachten
Op publicatie van het rapport
I
aangedrongen
Bijeenkomst van Wethouders
van Onderwijs
Op initiatief van de "Wethouders van Onder
wijs der Gemeenten Amsterdam, Rotterdam
's Gravenhage is een vergadering belegd
van de wethouders van onderwijs van gemeen
ten met meer dan 40.000 inwoners, ter bespre
king van het tekort aan mannelijke leerkrach
ten bij het openbaar lager onderwijs.
Ook de Vereeniging van Nederlandsche Ge
meenten was vertegenwoordigd.
Uit de gehouden besprekingen bleek, dat een
tekort aan geschikte mannelijke leerkrachten
m de laatste maanden algemeen wordt gevoeld,
wat vooral geldt voor de grootere gemeenten.
Vooral ook het voorzien der vacaturen voor
onderwijzers met hoofdakte en aan U.L.O.-
scholen bleek algemeen moeilijkheden op te
leveren.
Ofschoon de vergadering zich niet onmid
dellijk competent achtte 0111 bepaalde uitspra
ken te doen, werden als middelen welke ter
verbetering van den bestaanden toestand zou
den kunnen leiden aangegeven:
le. opheffing der bestaande maatregelen
die direct of indirect beperking der opleiding
tengevolge hebben;
2e. subsidieering zonder beperking van
paralleiklassen der kweekscholen;
3e. het ruimschoots verleenen van studie
toelagen aan jongelieden van het platteland,
die het onderwijs aan de Rijkskweekscholen
willen volgen;
4e. herziening van het Bezoldigingsbesluit,
waarbij in liet bijzonder de aanvangssalarissen
op hooger peil worden gebracht.
Tenslotte werd besloten over deze aangele
genheid een ontwerp-adres aan de Regeering
te doen samenstellen.
Protest tegen valsche voor
stellingen
Verscheidene leden brachten in het V. V.
der Tweede Kamer over de begrooting van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw bet ter
gelegenheid van de staking aan de Zinkwit-
l'abriek te Maastricht in '29 gebeurde ter spra
ke. Deze wezen er op, dat -thans is komen vast
te staan, dat van liet begin der staking af de
vrijheid en veiligheid der werkwilligen zeer
ernstig bedreigd werden. Een ander optreden,
van den beginne af aan, door de politie-autori-
teiten had dit alles kunnen voorkomen. Deze
autoriteiten zijn echter in eik opzicht 111 hun
taak te kort geschoten. Elke leiding heeft hij
hen ontbroken. Aan hun lot overgelaten, heb
ben de agenten met hun inspecteurs een plan
gemaakt. Zij hebben daarbij niet met alle mo
gelijkheden rekening gehouden. Bovendien trad
ook de militaire politie welke tenslotte de
doodelijke schoten heeft gelost nog op eigen
gezag op. Zoo ontstond een situatie waarbij
ongelukken niet achterwege konden blijven.
Met nadruk meenden de hier aan het woord
zijnde leden te moeten protesteeren tegen de
vele valsche voorstellingen, welke in een deel
der pers omtrent het gebeurde zijn gegeven.
Deze leden betreurden voorts zeer de gedeel
telijke en eenzijdige publicatie van het aan de
Kamer ter inzage van de leden overgelegde
rapport, welke heeft plaats gehad. Onder deze
publicatie viel o.a. een brief van den commis
saris van politie op, waarin deze, volkomen in
het nauw gebracht door het rapport van den
procureur-generaal, zeer ernstige beschuldigin-
en richt tot de katholieken van Maastricht.
Het antwoord van den procureur-generaal op
dezen brief werd echter niet gepubliceerd. Het
was dezen leden bekend, dat de katholieken van
Maastricht, op wie op deze wijze zoo onver
diende smetten zijn geworpen, prijs stellen op
een volledige publicatie van het rapport met
de bïjbelioorende stukken. Gevraagd werd, of
de regeering bereid is. alsnog tot de publica
tie van het rapport zelf desnoods met weg
lating van namen over te gaan. Naar hun
oordeel geeft de gedeeltelijke en tendentieuze
publicatie, welke lieeft plaats gehad, hiertoe
alle aanleiding.
Andere leden betoogden, dat zij de beschul
digingen tegen katholieken geuit wenschten
staande te houden.
Voortgezet getuigenverhoor
„Er is hier sprake van een
ernstig terrorisme"
Beteekenis van de sluiting der
Belgische grenzen
De opzet tot het plegen van geweld
bewezen geacht
De Amsterdamsehe Rechtbank hield Zater
dag de derde zitting om het steenzetterscon-
flict, de vechtpartij op 24 Juni aan den Baars-
jesweg te behandelen, waarbij het tot een bot
sing kwam tusschen E.M.O.S. leden en E.M.M.
leden. Vier E.M.O.S. leden hadden zich te ver
antwoorden wegens openlijke geweldpleging.
Na het woord van de getuigen a decharge
was het woord aan den Officier van Justitie
mr. van Dullemen.
Er is hier sprake, aldus spr. van een ernstig
terrorisme, niet alleen van den bewusten dag,
maar reeds laDg hiervoor was daarvan sprake.
Mr. van Dullemen herinnerde aan de ver
klaringen van ten Cate, die zich geruimen tijd
niet in Amsterdam kou vertoonen. De heer
van Keulen, de aannemer van het werk, heeft
veiT'aard, 'dat het werk, door dreigen van de
EMOS-mannen, acht weken heeft stilgelegen.
Men heeft alles gedaan om de katholieke ar
beiders te dwingen aan de eischen van EMOS
te voldoen. Spr. citeerde een artikel uit „De
Bouwer'' van den Alg. Ned. Bouwvakarbeiders-
bond.
Do heer Sneevliet achtte „vrijwillig terroris
me" geoorloofd, dit geeft ook de houding der
verdachten aan, een houding gebaseerd op in
timidatie. Belangrijk, aldus spr. is in dit ver
band oólt de opzegging van bet compromis.
De uitlatingen van verd. G. S. en P. S. zijn
uiterst scherp geweest, wat vast is komen
te staan door de getuigenverklaringen. De op
zet tot het plegen van geweld achtte spr. be
wezen. Ook na het gebeurde aan den Baarsjes-
weg moesten de katholieke arbeiders nog her
haaldelijk door de politie worden beschermd.
Spr. gaf een groot aantal voorbeelden.
Spr. achtte de vier verdachten schuldig aan
openlijke geweldpleging in vereeniging. Verd.
G. S. is reeds vier maal wegens geweldpleging
veroordeeld.
De Officier eischte tenslotte tegen verd. G. S.
een gevangenisstraf van vier maanden. Tegen
de drie andere verdachten P. S., L. en Z.
eischte spr. twee maanden gevangenisstraf,
Mr. Mendels was hierop aan het woord voor
zijn pleidooi
Pi. is het niet eens met de tactiek van de
E.M.O.S. mannen en van het N.A.S. in het
algemeen. De Officier heeft (zich uitsluitend
gehouden aan het primair tenlaste gelegde, ter
wijl hij met geen woord heeft gerept van het
subs, ten laste gelegde. Scherp viel spr. de
dagvaarding aan, meer in het bijzonder bet
secundair ten laste gelegde.
Ten opzichte van deze vier verdachten kan
gesproken worden van noodweer.
PI, beëindigde zijn pleidooi, dat ruim ander-
half uur duurde, door met klem bij de recht
bank op vrijspraak aan te dringen.
Vervolgens was bet woord aan den tweeden
verdediger mr, dr. Bënne Stokvis,
PI. vroeg eveneens vrijspraak voor de ver
dachten.
Na re- en dupliek werd de uitspraak vast
gesteld -op 7 November.
K. S. A. CURSUS IN SOCIOLOGIE.
Aangemoedigd door het groote succes, daar
mede vroeger ondervonden, heeft de K. S. A. te
Leiden (Centraal Bureau, Steenschuur 17), be
sloten dit jaar weder een grooten schriftelijken
cursus in sociologie (staats- of maatschappij
leer) te openen. De cursus vangt aan op 1 De
cember a.s,
AMBTSAANVAARDINGEN
Op Zaterdag 1 November a.s. des middags te
2 uur zal prof. dr. J. L. Pierson Jr., benoemd
tot bijzonder hoogleeraar in de Japansche taal
en letterkunde aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht, zijn ambt aanvaarden met het uit
spreken van een. rede 111 het groot auditorium.
Prof. dr. H. C. L. E. Berger, benoemd tot
buitengewoon hoogleeraar in de veeartsenijkun-
dige politie in vej-band met de daarvoor gelden
de wettelijke bepalingen aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht, zal zijn inaugurale rede houden
Maandagmiddag 3 Nov. te 2 uur.
De Katholieke Ned. Boeren- en
Tuindersbond in actie
Het besluit van de Belgische regeering, met
ingang van 24 October den invoer van her
kauwende dieren uit Nederland te verbieden,
lieeft begrijpelijkerwijze groote onrust verwekt
onder de Nederlandsche landbouwers.
De Katholieke boerenorganisatie heeft aan
deze onrust uitdrukking gegeven door onder
dagtoekeuing van 24 October bet volgende
telegram te zenden aan den minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw:
„Bestuur Kath. Ned. Boeren- en tuindersbond
11am kennis van besluit Belgische regeering tot
sluiting Belgische grenzen voor invoer van
herkauwende dieren uit Nederland met ingang
van heden. Waar België practisch nog de eenige
goede afnemer was van ons rundvee, is dit
invoerverbod een nieuwe zware slag, aan onzen
uitvoer toegebracht. Bestuur verzoekt Uwe
Excellentie dringend stappen te doen tot op
heffing van dit invoerverbod''.
Dat de uitdrukking, in bovenstaand telegram
gebruikt („een nieuwe zware slag, aan onzen
uitvoer toegebracht") zeker niet te sterk is,
moge blijken uit de volgende cijfers.
In 1929 werden uitgevoerd:
a. 3307 stuks stieren, ossen en koeien en'
jongvee van 1 jaar en ouder ter waarde van
692.000. Hiervan gingen naar België 3.277
stuks ter waarde van 685.000;
b. Aan jongvee beneden 1 jaar in totaal
9403 stuks t. w. v. 152.000, waarvan naar
België 9.334 stuks t. w. v. 150.000;
c. Aan melk- en kalfkoeien (fokvee) in
totaal 6893 stuks t. w. v. 2.037.000, waarvan
naar België 4165 stuks t. w. v. 1.070.000;
d. Aan jongvee van 1 jaar en ouder behalve
stieren (ook fokvee) in totaal 6101 stuks
t. w. v. 1.066.000, waarvan naar België 2593
stuks t. w. v. 414.000;
e. Aan jongvee beneden een jaar behalve
stier-kalveren in totaal 9126 stuks t w. v.
830.000, waarvan naar België 1365 t. w. v.
88.000.
Voor 1930 Januari tot en met September
waren deze uitvoercijfers als volgt:
a. In totaal 2675 stuks t. w. v. 613.000,
alles naar België;
b. In totaal 4SS6 stuks t. w. v. 10S.O0(C
alles naar België;
c. In totaal 78S2 stuks t. w. v. 2.245.000,
waarvan naar België 6551 stuks t. w. v.
1.741.000;
d. In totaal 6030 stuks t. w. v. 1.174.000,
waarvan naar België 4366 stuks t. w. v.
766.000;
e. In totaal 2856 stuks t. w. v. 237.000,
waarvan naar België 1890 stuks t. w. v.
126.000.
Uit deze cijfers blijkt duidelijk hoe zwaar
onze landbouw door dit uit den hemel vallend
besluit der Belgische regeering getroffen
wordt. Moge het onze regeering gelukken, de
dicht gesmeten poort weer te openen
Het werk der commissie-Lovink
Maatregelen noodzakelijk tegen
de gevolgen van een laakbare
dumpingspolitiek
Zeer vele leden verklaarden zich volgens het
V. V. der Tweede Kamer terzake der begrooting
van Binnenl. Zaken en Landbouw onvoldaan
over liet beleid van den minister, voorzoover dat
wde afdeeling Landbouw van zijn Departement
betreft. In den ernstigen toestand van crisis,
waarin een belangrijk deel van den Nederland-
schen Landbouw zich thaus bevindt, had de
minister reeds lang bij de volksvertegenwoor
diging gekomen moeten zijn met ingrijpende
voorstellen tot steunverleening. De instelling
van de commissie-Lovink kon bij de meeste
dezer leden weinig bewondering wekken. Een
commissie als deze kan niet anders dan eenige
algetmeene maatregelen voorstellen. Gaarne
zouden zij intussolien vernemen, of liet juist is,
dat de commissie-Lovink aan de Regeering
reeds verscheidene voorstellen heeft gedaan,
welke deze niet bereid is over te nemen. Mocht
dit inderdaad het geval zijn, <lan zouden zij
willen vragen, wat deze voorstellen behelzen.
Sommige ledefn drongen met klem aan op het
verstrekken van credieten uit de schatkist aan
sommige groepen van tuinbouwers, die groote
moeilijkheden ondervinden.
De aandacht werd gevestigd op den aanvoer
van enorme hoeveelheden graan uit Sovjet-
Rusland, waardoor de prijzen op de internatio.
nal-e markt zeer worden gedrukt. Hierin kan vol
gens de meening van verscheidene leden niet
anders worden gezien dan een laakbare dum.
ping-politiek, tegen de gevolgen waarvan zij
maatregelen noodzakelijk achtten.
Verscheidene leden gaven als hun meening
te kennen, dat het vóór alles gewenscht is, den
export van daarvoor in aanmerking komende
landbouwproducten zooveel mogelijk te bevor.
deren. Uitbreiding van afzetgebied toch is
hoogst noodzakelijk.
DE TUINBOUYVTOESTANDEN
In Noord-Holland
BESTUDEERING DER OORZAKEN
De leden der Provinciale Staten van Noord
Holland, Miedema e.a., allen leden van den
Vrijheidsbond hebben een voorstel ingediend,
waarbij de staten zullen besluiten tot instel
ling eener commissie tot het bestudeeren van
de oorzaken van den slechten toestand van
den tuinbouw in Noord Holland en tot het aan
geven van maatregelen, die door de Provinciale
overheid in samenwerking met andere over-
heidscolleges en organisaties van belangheb
benden genomen kunnen worden, ter verbete
ring van den toestand in dit bedrijf.
Het eerste werk van het Bureau
Bruggenbouw
Zaterdag is een aanvang gemaakt met het
transport vau de nieuwe brug voor Keizers
veer, welke bij de fa. Penn en Bauduin te Dor
drecht is gebouwd. Aan dit transport zijn heel
bijzondere moeilijkbeden verbonden. Vandaar,
dat voor dit vervoer groote belangstelling be
stond uit technische kringen. En ook de Ne
derlandsche pers er eenige dagen op uit is ge
trokken om dit transport van nabij gade te
slaan.
De N. V. Bergings- en Transportbedrijf de
YVit, die het transport van deze brug heeft aan
genomen, had vanuit Rotterdam een boot voor
de pers disponibel gesteld, waarmede we Zater
dagmorgen van 't Willemsplein zijn vertrok
ken.
Tegen half twaalf kwamen we, na het oude
altijd pittoreske Dordrecht ie zijn gepasseerd
aan de constructie werkplaatsen van de firma
Penn en Bauduin aan de Kil. waar voor den
wal de roode brug op de stalen jukken, welke
op twee zandbakken waren gebouwd, voor het
transport gereed lag.
Op den wallekant was er groote belangstel
ling.
Naast het geweldige gevaarte, dat op zijn
hoogtepunt wel een 25 meter boven het water
uitstak, lagen de vier sleepbooten, welke straks
de sleep zouden trekken, reeds onder stroom.
De leider van het transport de heer N. de Wit
gaf met de kapiteins der vier booten de laat
ste aanwijzingen. En tegen twaalf uur dreef de
geweldige constructie langzaam van den oever
af. De fabriekssirenen loeiden, de stoomfluiten
gilden. Uit de pijpen der sleepbooten kwamen
de zware zwarte rookpluimen. De booten van
den Waterstaat en van de Rijkspolitie stoom
den de rivier op om de baan vrij te maken voor
dezen bijzonder riskanten sleeptocbt. De roode
vlaggen, welke alle schepen in top hadden en
welke hoog boven op het ijzeren geraamte
uitwoei, maanden al van verre ieder schip tot
voorzichtigheid.
Wanneer men het transport zoo zag vertrek
ken, kon men onmogelijk vermoeden welke
moeilijkheden hieraan verbonden waren, met
welke buitengewone berekening alles te voren
was geregeld, met welke spanning alle deskun
digen deze nieuwe wijze van brugvervoer volg
den. We laten daarom eenige bijzonderheden
hieromtrent volgen.
Het vervoer der 930.000 K G zware brug ge
schiedde op 2 elevatorbakken der Hollandsche
Aanneming-Maatschappij, lang 48 M., breed
9.30 M., liol 3.20 M met een beuninhoud van
500 M3. Deze bakken waren naast elkaar op
een ouderlingen afstand van 7 30 M. door een
zware ijzerconstructie verbonden, welke bet ge
wicht der brug, over 25 pun'en verdeeld, op de
bakken overbrengt, Deze steunpunten zijn bin
nen in de schepen door boutconstructies zoo
danig versterkt, dat ze net gewicht over een
groot oppervlak verdeelen. De draagconstructie
bestond uit 3 ijzeren jukken in pocttvorm,
waarvan de bovenkant lag op 9 meter boven
water. De S bovenliggers, waarop de brug
draagt, werden elk gevormd door 3 gekoppelde
D. I. R. balkece hoog 1 meter en lang 21 meter.
Zij rusten op geconstrueerd ijzeren stijlen met
het noodige schoor- en kruisverband, welke op
de schepen zijn bevestigd. In de lengterichting
der bakken zijn deze stijlen onderling door een
stevige ijzeroonstructie verbonden.
Bovendien zijn de schepen op het dek gekop
peld door dwarsbalken en kruisgewijs gespan
nen staaldraden, zoodat de draagconstructie
met de schepen een stevig zekeel vormen. De
ze üzercónstructie op de schepen had een ge
wicht van 180.000 K.G. en was dus op zich zelf
een werk vau beteekenis.
Om ae brug van den wal op deze constructie
te brengen, had men gebruik gemaakt van liet
tij-verschil, hetwelk hier pl.m 1.65 M. bedraagt.
In vijf etappes had men zoodoende de brug vier
en een halve meter boven den walkant te
krijgen.
Met de „Stormvogel" en de „Adelaar" voorop,
de „Johanna" en de „Johan de Wit" achter
aan, en begeleid door het bergingsvaartuig,
dreef de slees met een sneueid van ongeveer
5 Kilometer per uur de Kil af Nu en dan was
handig manoeuvreeren nood'g om het geheel
In de goede lichting te houden. Doch dit was
dezen kapiteins, die een heei leven op het wa
ter achter den rug hebben, veilig toevertrouwd.
Hoofdzaak was, boe de constructie zich zou
houden. Daartoe waren bij de verschillende
hoofddragers spanningmeeters aangebracht.
Geen enkele onberekenbare spanning trad op.
Om half twee was het transport het einde
van de Kil genaderd en lag voor ons de brcede
watervlakte van het HoUandsch Diep. Laag
dreven de zware regenwolken en kwam een
ontlasting hieruit 011s weer in het kleine ka
juitje van onze motorboot jagen. Als het maar
even kon, was echter alle hens aan dek of som
wijlen op inspectietocht op Je brug. Want van
daaruit had men een prachtig vergezicht op dit
typisch Hollandsche landschap.
Op het Hoilandsch Diep ging echter de sleep
weer uit elkaar. De motorbooten vierden de
trossen en in een wijden kring werd om de hier
liggende zandbanken gemanoeuvreerd in de
richting van de Moerdijkbrug.
Hier begon eigenlijk het eerste interessante
gedeelte van Het transport De brug'iuoest hier
worden gemeerd voor het draaibaar gedeelte
van de Moerdijkbrug, dat aan den Brabantschen
kant in een afgetakte haven is gelegen. Bij
hoog water zou de brug hier over de peiler van
de draaibrug worden gevaren
Dank zij het kalme weer verliep dit eerste
deel van het transport geiieel naar bereke
ning. Op eenige tientallen nieters van de
Spoorbrug kwam onze sleep tot stilstand en
werd daar vastgemeerd om hem Zondagmorgen
vroeg over den peiler te varen.
Het welslagen van dit eerste deel van het
vervoer was een handdruk waard. En die werd
dan ook dankbaar aanvaard
Van de pauze, die hiermede in het werk in
trad, heeft de directeur van het bruggen-
bureau, boofdingeneur Harmsen over den bouw
en het transport van deze brug in het donkere
voorender van onze „Merel" want dit was de
poëtische benaming van ons bootje, eenige me-
dedeelingen gedaan.
NEDERLANDSCH-DUITSCHE
ONDERHANDELINGEN
Door den heer I. H. J. Vos is aan den Mi
nister van Arbeid, Handel en Nijverheid ge
vraagd of het juist is, dat van 1 tot 7 October
j.l. te Berlijn Nederlandsch-Duitsche onderhan
delingen hebben plaats gehad, speciaal over
de belangen van de Nederlandsche arbeiders in
Duitschland en of de Minister bereid is aan
de Kamer mede te deelen, tot welke resultaten
deze onderhandelingen hebben geleid.
Reel. 3002 MVSDG 11
HOFJACHTEN
Bij de driedaagsche Hofjachten zijn met 25
geweren in totaal geschoten 150 herten en 4
wilde zwijnen.
Gisteren vertrokken de deelnemers weder
naar hunne woonplaatsen.
Was Prins Hendrik verleden jaar geregeld
toeschouwer bij de jachten, thans was de Prins
afwezig. Ook hertog Adolf Friedrieh, 's Prin
sen broeder nam dit jaar niet aan de jachten
deel.
Beschouwingen van een
hoofd-ccmmissaris
,,De politie moet ressorteeren
onder Justitie"
In liet Sociëteitsgebouw der Diergaarde te
Rotterdam heeft Zaterdagmiddag de heer A. H.
Sirks, boofd-commissaris van politie te Rot
terdam, voor den Bond van Hoogere Politie
ambtenaren in Nederland, een voordracht ge
houden over de politie-organisatie.
Spr. begon met op te merken, dat men als
taak van de politie zal moeten stellen; orde
handhaving onder niet al te bijzondere om
standigheden, met eenvoudige hulpmiddelen
zonder optreden in eng-gesloten formaties.
Bij een eventueel noodige reorganisatie moet
men een dusdanig stelsel kiezen, dat een ge
makkelijke overgang naar een stelsel in een
meer uitgesproken richting zelfs naar beide
uitersten, öf staatspolitie öf volledig doorge
voerde gemeentepolitie gemakkelijk kan ge
schieden.
De politie zal moeten ressorteeren onder het
Departement van Justitie, o.a. omdat de zeer
vele wetten, die ze handhaaft, bijna allemaal
ook door de rechterlijke macht behandeld
worden. Ook de verhouding tusschen Justitie
en Politie moet worden geregeld. De functie
van fung. directeur van politie, opgedragen
aan de procureurs-generaal der gerechtshoven,
zal moeten worden omgezet in een zuivere
politiefunctie. Politie-arbeid is in den loop der
jaren tè veel omvattend en van tè veel belang
geworden om als neven-arbeid te worden ver
richt.
In de functies van hulp-Offieier van Justitie
en opsporings-ambtenaar zal hetzelfde hiërar
chisch verband gebracht moeten worden als in
het politiecorps, waartoe betrokkenen behoo-
ren. In dit opzicht is de tegenwoordige toe
stand niet juist.
Xn een uitvoerbare reorganisatie de mili
taire politie blijft bulten beschouwing zul
len de drie verschillende soorten politie, ge
meentepolitie, burger-rijkspolitie en mare-
chaussée, behouden kunnen worden. In navol
ging van andere diensten zal de leiding in
handen gegeven moeten worden aan een hoofd
commissaris-generaal.
Onder dezen moeten in verschillende ressor
ten, welker grenzen venband moeten houden
met de Justitie-dndeeling van het rijk, com
missarissen-generaal de leiding in handen
hebben.
In het algemeen moet gemeentepolitie be
houden worden in die gemeenten, waar een
goed geïnstrueerd en goed geoutilleerd politie
corps aanwezig kan zijn.
I11 verschillende gemeenten, die door haar
grootte en aard daartoe aanleiding geven, zal
rijkspolitiepersoneel in corpsverband aan
wezig moeten zijn onder leiding van een amb
tenaar met inspecteursrang.
Evenals thans de gemeentepolitie in haar
gebied belast is met de rijkspolitiezorg, zgU
bij deze organisatie bet rijkspolitiepersoneel
in zijn gebied belast moeten worden met de
gemeentepolitiezorg. Overleg met den burge
meester is hiervoor noodzakelijk.
Voor den recherchedienst zal in een ge
meente, die in bet bezit is van een voor den
plaatselijken dienst bestemd politiecorps, een
recherche aanwezig moeten zijn, die een on
deelbaar geheel met het corps moet uitmaken.
Voor het overig deel van het rijk zal een
rijksrecherche ingesteld moeten worden, be
staand uit centrale afdeelingen, die direct
onder den hoofd-commissaris-generaal komen.
Bij de behandeling der organisatie eener
gemeentepolitie moet er, meent spr., op worden
gewezen, dat de relatieve sterkte der politie
corpsen in Nederland, in vergelijking met
andere rijken, die met Nederland vrijwel op
één lijn gesteld kunnen worden, groot is en
in de relatieve sterkte der politiecorpsen in
Nederlandsche steden vindt men zelfs enorme
verschillen. Dit wijst op verkeerde toestanden.
In verband met deze ongelijkheid is liet on
juist, dat één der factoren, op grond waarvan
de vergoeding van politiekosten door het Tijk
aan de gemeente wordt bepaald, het werkelijk
uitgegeven bedrag voor politiediensten is. Het
gevolg kan nu zijn, dat een politieuitbreiding
aan een gemeente minder zal kosten dan vroe
ger en men er bier en daar dus gemakkelijker
toe over' zal gaan.
Ten slotte schept een centralisatie van den
justitieelen dienst in een gemeente de moge
lijkheid de territoriale indeeling te vervan
gen door een naar den aard der misdrijven.
Dit geeft snellere en doeltreffender behande
ling der zaken, meer economische aanwending
van het personeel en een beteren toestand
voor de verdachten.
Van Dijk weer thuis
Het eerste postvliegtuig op de retourvlucht
bemand met de piloten van Dijk en Wiersima
en den mecanicien Buytenkuys is vanmorgen
om tien minuten voor twaalf vlot op Schiphol
geland. Het vliegtuig de PHAGR was om 5.20
uur uit Weenen vertrokken.
Duymclaar's machine krijgt rust
De piloot van het 3e postvliegtuig Duymelaar
seint uit Akyab dat hij aldaar één dag blijft,
om zijn machine na te zien.
RONDOM DE BIOSCOOPWET
Eenige wenschen van Kamerleden
Volgens het V. V. der Tweede Kamer over de
begrooting van Binnenl. Zaken en Landbouw
zouden sommige leden gaarne vernemen, of de
minister bereid is, bet initiatief te nemen tot
een wijziging van de Biscoopwet, welke bet
mogelijk maakt, dat niet alleen de films, die in
een bioscoop worden vertoond aan controle wor
den onderworpen, doch dat ook voor het z.g.
bijprogramma eenzelfde controle wordt inge
steld.
Ook werd 's ministers medewerking gevraagd
voor het tot stand komen van een bepaling,
welke liet mogelijk maakt, dat de plaatselijke
keuringscommissies coupures in de door haar
te keuren films aanbrengen.
Te Zaandam is Zaterdag uit de Zaan 't lijkje
opgehaald van liet 9-jarig zoontje van den heer
Cats, dat sedert Vrijdag werd vermist.
