ALGEMEEN OVERZICHT.
HET „CAMPO SANTO"
TE ROME
Het vergaan van de R. 101
De oorkonde-diefstal te
Berlijn
MAANDAG 3 NOVEMBER 1930
Rouw in schoonheid
EEN AARDSCH „LUX AETERNA"
DE RUSSISCHE GOD
LOOCHENAARS
Relaas van de ramp
HET VERHOOR DER
OVERLEVENDEN
GEMASKERDE BANDIETEN
DE POOLSCHE „INGREEP"
ONDER POOLSCHEN DWANG
WEG UIT DEN HEILSTAAT
HOE DE DIEF IS TE WERK
GEGAAN
UIT DE BERLIJNSCHE METAAL
INDUSTRIE
Politieke gevangenen
ALS MANLIEF BOVEN Z'N
THEEWATER IS
Naar herziening der vredes-
verdragen?
Men krijgt zoo den indiruk, dat de niet geheel
onverwachte maar wetl onverwacht-groote stem
busoverwinning van de Duitsche nationaal-
socialisten hoezeer voor een rustigen gang
f an zaken misschien te betreuren toch nog
haar goede zijde kan hebben.
Wanit Frankrijk schijnt zich plotseling be-
wusit geworden van het feit, dat het van Ger-
maansche zijde dreigende gevaar niet denk
beeldig is. Wel heeft Parijs steeds beweerd,
dat men voor Berlijn op z'n hoede wezen moest,
doch de bedoeling van die bewering was eerder
om de mentaliteit der volksmassa te doen aan
passen aan de militairistische politiek der
regeering, dan dat men in werkelijkheid zoo
zeer aan het gevaar geloofde.
De zege der nazis kwam voor de Franschen
even onverwacht als voor de Duitschers zelve
En nu de oorspronkelijk opgeschroefde beducht
heid allerminst een hersenschim blijkt, gaat
men zich onbehaaglijk voelen, met het gevolg,
dat hier en daar stemmen opgaan om de groote
twistappels, die oorzaak van een nieuwen
wereldoorlog zouden kunnen zijn, uit den weg
te ruimen, zij het ook met prijsgeving van
een eertijds ingenomen en met klem verdedigd
standpunt.
Gistave Hervê zet b.v. in „La Victoire" zijn
campagne voor een herziening van het vredes
verdrag van Versailles verder voort
Nadat hij een lans gebroken had
voor de „Anschluss" van Oostenrijk bij Duitsch
land zoekt hij ihans zijn lezers te overtuigen
van de noodzakelijkheid van de teruggave van
den Poolschen corridor aan Duitschland.
Hij schrijft o.aalle Fransche staatslieden
denken in den grond precies zooals ik, dat
namelijk dit deel van het vredesverdrag van
Versailles moet worden herzien.
Ik ben een vriend van Polen en mij bewust,
Polen niet te verraden, doch dat land een dienst
te bewijzen, wanneer ik zeg, dat een vriend
schappelijke tusschenkomst van Frankrijk bij
Polen, ten einde de teruggave van den corridor
aan Duitschland te bereiken, noodzakelijk is.
Ook Pierre TJoit, behandelt in het or
gaan zijner partij, de „République' de kwestie'
der herziening der vredesverdragen en verde
digt eveneens de teruggave van den Poolschen
corridor aan Duitschland.
Hij beweert dat de corridor voor Polen in ge
val van oorlog van nul en geenerlei waarde is.
Duitschland zou het land zonder slag of stoot
bezetten.
Daartegenover staat het groote economische
belang, dat zoowel Polen als Duitschland hij
den corridor hebben. De kwestie is echter niet
onoplosbaar".
Of de Fransche regeering het met de ziens
wijze van deze penvoerders eens is, valt op 't
oogenblik moeilijk te zeggen. Toch zou 't niet
den eersten keer zijn, dat sommige persorganen
een omkeer in de regeeringspolitiek moeten
voorbereiden, of althans de publieke opinie
moeten polsen.
In ieder geval geeft het stilzwijgen van de
bladen, dlie als spreekbuis van de regeering
bekend staan, ock wel Iets te denken."
Amerika wij merkten het reeds op
gaat zijn onverschilligheid voor het lot van
Europa ook prij3 geven. In het land van den
dollar gaan stemmen op om zoodanige maat
regelen te nemen, dat de financieele en econo
mische druk op de Europeesche volken minder
zwaar te dragen wordt en de geneigdheid tot
onderling geven en nemen groeit.
De voorzitter van de commissie voor 't bank- en
geldwezen van het Amerikaansche huis van
afgevaardigden, Mac Fadden, die onlangs in
een interview met een medewerker van de
„Daily Investment News" de onmiddellijke
verminderingen der Young-betalingen bepleit
te, spreekt thans in een tijdschriftartikel de
vrees uit, „dat wanneer Duitschland zijn her
stelplichten niet zou nakomen, een oorlog
daarvan het gevolg zou kunnen zijn.
Aangezien een groot deel van het Ameri
kaansche volk in het bezit is van berstelobli-
gaties is het vraagstuk van oorlog of vrede in
Europa van direct belang voor Amerika.
De Vereenigde Staten moeten zich afvragen,
of zij niet liever hun vorderingen willen op
geven."
Mac Fadden gelooft, dat Amerika binnen
biet te langen tijd gedwongen zal zijn, zelf een
herziening der schuldenovereenkomsten voor
te stellen.
BiJ de ontvangst van het Amerikaansche
instituut voor ijzer constructies sprak de direc
teur van de Canadian Pacific Railways zich in
denzelfden zin uit.
Hij verklaarde, dat men niet verrast zou
Zijn, wanneer dezer dagen de Amerikaansche
leiders tot het inzicht zouden komen, dat de
geheele wereldhandel voordeel van een herzle
tting der bestaande regelingen zou hebben.
Al pleiten deze Amerikanen dus niet recht
streeks voor een herziening der vredesverdra-
gen, hun voorstellen, eenmaal werkelijkheid
geworden, zouden niettemin een uitstekenden
ondergrond vormen, waarop de opbouw van
nieuwe, d.i. gewijzigde verdragen, mogelijk zou
borden.
In de Britsche „Saturday Review ver
klaart de Tsjecho Slowaksche staatspresident
Masaryk zich eveneens voor een gedeeltelijke
herziening der vredesverdragen.
De twee grootste gevaren, die Luiopa op
het oogenblik bedreigen, zijn de Poolsehe
°°ïridor en het Hongaarsche vraagstuk.
Door de verklaringen van vele Duitschers
's het hem hekend, dat men zich in Duitsch-
'gttcl nooit bij den tegenwoordigen toestand
lvan neerleggen.
^Vat de Hongaarsche kwestie betreft, meent
Masaryk, dat van een herstel van bet Honga
rije van voor den oorlog geen sprake kan zijn,
doch hij beseft de moeilijkheden van Honga
rije en is bereid, er in toe te stemmen, dat
een rectificatie van de tegenwoordige grens
wordt overwogen.
Echter zal een. grenswijziging slechts met
goedkeuring van de kleine entente en van
de geallieerden kunnen geschieden".
Europa zou werkelijk aan rust en zlefver-
trouwan winnen, wanneer de groote internatio-
naai'-poliltieke twistappels voor goed uit den
weg werden geruimd. Het financieel en econo
misch herstel lijkt ons dan slechts een kwestie
van tijd.
Gibson geen bemiddelaar
Ook de Fransoh-Itaiiaansche wrijving trekt
de meer dan gewone belangstelling van
Amerika.
Na bezoeken te hebben gebracht aan Musso
lini en Grandi, den Italiaanschen minister van
buitenlandscbe zaken, deelde Gibson, de Ame
rikaansche ambassadeur te Brussel mede, dat
naar zijn meening de onderhandelingen tus-
schen Frankrijk en Italië ten aanzien van het
vlootprobleem niet als afgebroken moeten
Worden beschouwd, doch eerder als verdaagd...
Gibson is van meening, dat de onderhande
lingen spoedig hervat zullen worden met een
goeden kans op succes.
/n officieele kringen te Rome wordt inder
daad bevestigd, dat de onderhandelingen spoe
dig hervat zullen worden, mogelijk reeds de
volgende week te Genève.
Ook Frankrijk zou reeds te kennen hebben
gegeven, den draad der onderhandelingen weer
te willen opvatten, waar zij te Genève waven
afgebroken.
Het is moeilijk te zeggen, welke rol Gibson
speelt bij deze hervatting der Fransch-Italiaan-
sche onderhandelingen.
Hij zelf ontkende pertinent, dat hij te Rome
zou verblijven als bemiddelaar tusschen Frank
rijk en Italië, of zelfs dat zijn bezoek op eenige
wijze in verband zou staan met het Italiaanseh-
Fransche probleem. Hij verklaarde slechts te
Rome te zijn i.n verband met de a.s. bijeen
komst te Genève van de voorbereidende ont-
wapenings commissie, welke de procedure zal
behandelen, doch niet het vraagstuk der ont
wapening.
Ook in Italiaanscbe kringen wordt verklaard,
dat Gibsons aanwezigheid te Rome geen bizon
der verband houdt met bet Fransch-Italiaan-
sche probleem. In het bizonder werd ontkend,
dat hij zou optreden als bemiddelaar of eenig
voorstel zou aanbieden.
De mislukte Pangalos-revolutie
Het is Parijs verschijnende blad' „Sud-Est"
verneemt uit Athene:
In welingelichte kringen verklaart men, dat
de vroegere koninklijke Griekiclie minister,
Mawroniohalis, die op het oogenblik in het
buitenland en waarschijnlijk in Parijs woont,
de middelen verschaft heeft, om de mislukte
„Pangalos-putsch" voor te bereiden.
Uit het onderzoek op het oogenhlik ingesteld,
is gebleken, dat een aantal officieren van het
Atheensche garnizoen en een aantal staatslie
den bij het Pangalistisch complot betrokken
waren.
Zij zullen aan het gerecht worden uitgele
verd.
Uit het onderzoek blijkt eveneens, dat Pan-
galos werkelijk de leider der beweging was.
Het Grieksch-Turksch verdrag
Over 't Griekseh-Turkscbe verdrag vam vriend
schap en arbitrage worden thans nadere bijzon
derheden der beide regeeringen bekend gemaakt
In het verdrag van arbitrage verplichten
zich de heide landen nooit deel te nemen aan
eenige economische of politieke maatregelen,
welke tegen de andëre contracteerende partij
zouden zijn gericht.
Indien een der heide staten ondanks zijn
vredelievende houding aangevallen wordt, is
de tweede tot strenge neutraliteit voor den
heelen duur van het conflict verplicht.
Eventueel ontstaande meeningsverschillen
tusschen heide partijen zullen eerst aan een
commissie van verzoening en dan aan een
scheidsgerecht worden voorgelegd, Indien het
niet de souvereine rechten van een der beide
landen betreft.
Het verdrag wordt voor den tijd van 5 jaar
gesloten.
In het officieele communiqué over het ver
drag wordt nog verklaard, dat de Grieksche
en Turksche staatslieden het werk der toe
nadering en der samenwerking zullen voort
zetten, dat in overeènstemming is met de
economische en politieke belangen van de
beide landen op den»Balkan en in het Oosten
van de Middellandsche Zee.
Naast de reeds gesloten verdragen zal nog
een overeenkomst worden getroffen, om den
smokkelhandel in zekere gebieden van beide
landen te verhinderen.
Afrika's toekomst
De minister-president van Zuid-Afrika heeft
op een banset voor de gedelegeerden
der rijksconferentie over Afrika's toekomst ge
sproken.
Hij verklaarde, dat Afrika binnen 100 jaar
de grootste afnemer van de industrie van
West-Europa zal zijn. Daarom moet de belang
stelling der financiers en der industrieelen op
Afrika worden gevestigd.
Ook mag de Engelsche regeering bij liaar po
litiek tegenover de inlanders nooit een beslis
sing nemen zonder tevoren overleg te plegen
met de regeering van Zuid-Afrika. Dit is geen
inmenging i.n de zuiver Engelsche aangelegen
heden. Zuid-Afrika is het vaderland van de al
daar wonende Europeërs en deze hebben het
recht te verlangen, dat hun land en hun be
schaving behouden blijven.
Ten slotte wees hij er met nadruk op, dat
de Engelsche politiek tan bate van de inlan
ders nimmer aan de belangen der blanke kolo
nisten mag te kort doen.
De Zwitsersche begrooting
Het is den Zwitserschen minister van finan
ciën Jean Musy, die op zoo schitterende wijze
er in geslaagd was de Zwitsersche bonds-
financiën zoo te herstellen, dat in de laatste
jaren de uitgaven steeds volkomen door de in
komsten werden gedekt,, niet gelukt ook voor
1931 dit stelsel van het evenwicht tusschen de
inkomsten en uitgaven te handhaven. De be
grooting voor het dienstjaar 1931 toönt een
tekort van 7 millioen 700.000 Zwitsersche
franken.
Op de begrooting van 1930 waren zoowel de
uitgaven als de inkomsten op een bedrag van
383 miillioen franken geraamd. Voor 1931
rekent men met een stijging der inkomsten
met ruim 12,5 millioen, doch aan uitgaven zal
voor' 20 millioen meer noodig zijn, zoodat de
begrooting 1931 een tekort van 7.7 millioen
vertoont (403.2 millioen franken uitgaven tegen
395.5 millioen inkomsten). Aanvankelijk waren
de uitgaven zelfs zoo hoog geraamd, dat er een
tekort van niet minder dan 28 millioen zou
zijn. Dank zij den aandrang van Musy op zijn
collega's werden toen nog zooveel posten van
de aangevraagde ontwerp-begrootingen der
zeven departementen geschrapt, dat het tekort
tot 7.7 millioen beperkt kan blijven.
De nieuwe minister van militaire aangele
genheden. Minger heeft bij deze herziening der
ingediende ontwerp-begrootingen niet minder
dan 10 millioen moeten laten vallen. Hij had
een begrooting van 100 millioen ingediend, dié
thans echter tot 89.5 millioen is teruggebracht.
Ook zoo is de begrooting nog 3.5 millioen frs
hooger dan het bedrag, dat de nationale raad in
1926 op voorstel der katholieke kamergroep tot
bet wenschelijke maximum aan militaire uit
gaven verklaarde. Een staatscommissie is thans
aan den arbeid, om na te gaan, of niet zoodanige
bezuinigingen in de militaire administratie
zouden kunnen worden aangebracht, dat de
militaire begrooting, zonder schade voor de
weerkracht van het land, tot het eenmaal vast
gestelde cijfer van 86 millioen beperkt kan
blijven.
POOLSCH MINDERHEDENCONGRES
TE RIGA
RIGA, 1 November (N.T.A.) Midden Novem
ber komen do vertegenwoordigers bijeen. Het
eerste soortgelijke congres werd Januari 1929
in Tsjecho-SIowakije gehouden.
Men schrijft ons uit Rome:
Hoewel de Romeinen ook in den loop van
het jaar zeer dikwijls een bezoek brengen aan
het schitterende „Campo Santo" bij Sint Lau-
rentius buiten de muren, doen zij dit heel in
het bijzonder op Allerzielendag en op de da
gen, die hierop volgen.
Met zijn monumentale grafkapellen, zijn
groote historische familiegraven is dit kerk
hof een der grootste sieraden van Rome.
Het schuilt onder donkere cypressen en
ligt bedolven onder een weelde van altijd bloei
ende planten.
Bij Sint Laurentius rusten niet minder dan
een millioen Romeinen en een groot aantal
buitenlanders.
Nog steeds wordt het z.g. „Campo Verano"
met nieuwe kunstschatten verrijkt, vooral met
grafmonumenten voor de Italianen, die in den
wereldoorlog gesneuveld zijn.
Van een geheel bijzondere schoonheid zijn
de talrijke grafkapellen, waarin de dooden in
nissen worden bijgezet. Voor het meerendeel
behooren deze grafkapellen aan een of andere
broederschap. Reeds tijdens zijn leven kan
men hier een graf koopen.
Deze kapellen bestaan uit verschillende ver
diepingen en zijn zoo ingericht, dat in de bo
venste verdieping altaren kunnen worden ge
plaatst, waar zeer dikwijls het H. Misoffer voor
de daar rustende overledenen wordt opgedra
gen.
Nog kort geleden werd op het „Campo Ve
rano" een nieuwe grafkapel gebouwd, waarin
twee duizend dooden kunnen worden bijgezet.
Iets wat den bezoeker echter wel het meest
ontroert, is, dat op dit kerkhof een eeuwig
durend licht brahdt in den vorm van duizen
den lampjes, die door een speciale vereeniging,
de „Lux Aeterna", worden onderhouden en het
geheele jaar door branden.
Vooral 's avonds, wanneer deze duizenden
lichtjes tusschen de donkere cypressen flikke
ren, maakt de doodenstad een phantastischen
indruk.
Sinds 1927 heeft het Romeinsche stadsbe
stuur ook een gedeelte van dit kerkhof afge
staan voor Katholieke buitenlanders, die in
Rome komen te overlijden. Ook hier werden
eenige karren uitgestort met de gewijde aarde,
die de H. Helena, volgens een oude traditie,
van het II. Graf in Jerusalem liet vervoeren
naar het oude „Campo Santo Teuto'nico".
Met deze gewijde aarde van den Calvarie
berg werd ook het kleine kerkhof bij Sint
Pieter bestrooid.
Het stuk grond, dat voor buitenlanders be
stemd werd, is verdeeld in vier deelen, resp.
voor Britten, Duitschers, Zuid-Amerikanen en
Oosterlingen. Bij de laatstgenoemden rusten
ook een aantal Armeniërs.
Ook dit voor buitenlanders bestemde gedeel
te van het" „Campo Verano" wordt op Aller
zielendag door de Romeinen met bloemen ver
sierd. De meeste dooden toch, die hier begra
ven liggen, rusten verre van den vaderlijken
bodem en laten over het algemeen te Rome geen
familieleden na.
Naast het Katholieke kerkhof bij Sint Lau
rentius buiten de muren, bevinden zich nog
twee niet-Katbolieke kerkhoven, het Israëlieti-
sche ten westen van het. „Campo Verano" en
een klein Protestantseh kerkhof. De meeste
Protestanten laten zich echter begraven op het
schitterende kerkhof voor buitenlanders bij de
pyramide van Cestus nabij de „Porta San
Paola".
Naast dit kerkhof staat ook een cremato
rium, dat echter slechts hoogst zelden gebruikt
wordt. Sinds den aanvang van dit jaar toch
hadden er te Rome slechts vijf en dertig
crematies plaats, bijna uitsluitend van buiten
landers.
Wij merken tenslotte nog op, dat behalve in
de familiegraven binnenkort op het „Campo
Verano" geen lijken meer kunnen worden he
graven. Het stadsbestuur maakt regds plan
nen voor den aanleg van een nieuw kerkhof.
Hiervoor zouden in aanmerking komen de
z.g. „Grotta Rossa", die in dezelfde streek als
het tegenwoordige kerkhof ligt, alleen verder
van de stad verwijderd, ofwel het terrein rond
om de Trappistenabdij van Tre Fontane in de
nabijheid der basiliek van den H. Paulus.
17 millioen volwassenen
en 18 millioen kinderen
Elke vorm van gods
dienst wordt bestreden
De Russische bond van godloochenaars
glorieert! Bijna 17 millioen volwassenen telt
hij onder zijn leden, terwijl bij de jeugd-afdee-
ling ruim 18 millioen jongens en meisjes van
814 jaar zijn aangesloten. Deze cijfers geeft
de hond zelf.
De organisatie zorgt er voor, dat de voor
naamste leerstoelen aan de verschillende uni
versiteiten van sovjetland bezet worden door
personen, die bekend staan om hun ongeloovige
beginselen; zij betaalt aan 35 professoren, die
hun lessen geven geheel in den geest van den
bond van godloochenaars een zeer groot salaris.
Onder de arbeidersklasse worden bijzondere
groepen gevormd die tot taak hebben lederen
vorm van godsdienst te bestrijden. Echter on
danks het feit, dat deze stoottroepen buitenge
woon hard werken, is het resultaat niet geheel
overeenkomstig de verwachting. Mogelijk is
het pochen met hooger gemelde eclatante
cijfers dan ook niets anders dan een maskee-
ren dier desillusie.
De „Beshojnik" bevatte immers dezer dagen
de „onstellende" mededeeling dat onder de
boeren-bevolking nog ruim 80 pet. kerkelijk ge
trouwd Is, terwijl de „Komsomolskaja Prawda"
meldt, dat zelfs zoogenaamde leden van de com
munistische jeugdorganisatie hun huwelijk
toch maar liefst door de popes laten zegenen.
BOUWWERK INGESTORT
Dertien werklieden bedolven
WEENEN, 31 October (V. D.) Te Villach is
heden een in aanbouw zijnde politiekazerne in
gestort. Dertien arbeiders werden hierbij be
dolven, een was er op slag dood. Een aantal
anderen werd, ten deele zwaar gewond, onder
de puinboopen te voorschijn gehaald.
Bij de behandelingen voor het speciale Hof,
dat belast is met een onderzoek naar de oor
zaken van de ramp van de R 101, zijn Vrijdag
de vier overlevende leden der bemanning ge
hoond.
De mecanicien Cook verklaart, ongeveer vijf
minuten nadat hij de wacht in een motorgon-
del had overgenomen, te hebben waargenomen,
dat het voorschip daalde.
De machinisten ontvingen toen bevel, vaart
te minderen. Toen hij nog bezig was, dit bevel
uit te voeren, daalde het schip andermaal. Dit
maal sterker. Onmiddellijk daarna stiet het
luchtschip reeds op den bodem. Hij zette zijn
machine stop.
Op dat oogenblik kreeg bet luchtschip op
nieuw een opwaartschen stoot, waarna direct
een ontploffing plaats had.
Tusschen de eerste aanraking met dien grond
en de tweede verliepen slechts enkele seconden
Cook verklaarde direct naar den tank te
zijn gesneld. Deze stond evenwel reeds in lich
terlaaie. Hij zelf had toen reeds alle hoop op
redding opgegeven, totdat het hem op het laat
ste oogenblik gelukte, door een gat in den
wand in de open lucht te komen.
Hoewel het luchtschip tijdens een gedeelte
van den tocht meermalen daalde effl later weer
steeg, had Cook daarbij evenwel niets bijzon
ders opgemerkt.
De mecanicien Leech verklaarde, dat bij zich
in den rooksalon bevond, toen het schip plot
seling van 30 tot 35 graden daalde, waarbij
borden en glazen van de tafels vielen en hij
zelf van een sofa op den grpnd viel. Drie
vier minuten later lag het schip weetr horizon
taal. Daarna daalde de R. 101 voor de tweede
maal. De lichten gingen uit en er had een ont
ploffing plaats, die evenwel niet zoo hevig was.
Disley marconist, heeft gehoord, hoe cap
tain Atherstone den stuurman een aanwijzing
gaf, niet beneden een zekere hoogte te vliegen.
De vierde overlevende Savory verklaarde,
dat hij den eersten stoot niet had bemerkt. De
tweede evenwel was zóó hevig geweest, dat hij
tegen de machines was geslingerd. Hij ver
klaarde voorts geen aanwijzing te hebben ont
vangen, de machine af te zetten. Na den stoot
werd hij gelijk een kurk in het kabineruim ge
slingerd. Het is hem gelukt, langs een bran
dende olietank zich in vrijheid te brengen.
Doen een roofoverval op een
Bankinstelling
Zaterdagmiddag werd een roofoverval ge
pleegd op het filiaal van de Stadtbank in de
Wilsnackerstrasse te Berlijn. Twee bandieten,
die zich door maskers onherkenbaar hadden
gemaakt, drongen met geladen revolvers bin
nen en losten ter schrikaanjaging eenige scho
ten. Terwijl de één het personeel in bedwang
hield, stak de ander den inhoud van de kassa
in zijn zakken. Met medeneming van 15.000
Mark vluchtten zij weg op gereedstaande fiet
sen. Zij zijn nog niet gearresteerd.
Steeds maar arrestaties
WARSCHAU, 1 November. (W.B.) In Polen
duren de massa-arrestaties onder de Oekrainers
nog steeds voort.
Gisteren heeft de Poolsehe politie in het
clublokaal van de Oekrainsche fractie in den
„Sejm" een huiszoeking gedaan, waarbij tal
rijke documenten in beslag genomen en verze
geld werden. De secretaris en de secretaresse
der Oekrainsche club werden gearresteerd.
Te Lemberg zijn de hoofdredacteur van het
voornaamste Poolsehe blad „Dilo" en de vroe
gere afgevaardigden Chruckij en Terszakowec
en nog twee vooraanstaande Oekrainsche staats
lieden gearresteerd.
Duitsche drukkerij gesloten
Uit Posen wordt gemeld, dat de grootste
Duitsche drukkerij daar ter stede door de
politie bezet en voor onbepaalden tijd gesloten
is. Daardoor zijn ongeveer 200 arbeiders en
kantoorbedienden broodeloos geworden.
Het door de drukkerij uitgegeven blad van
de Duitsche minderheid kan daardoor niet ver
schijnen.
Het aantal Russische emigre's
Volgens een mededeeling van het interna
tionale arbeidsbureau zijn sinds 1917 uit Rus
land 950400 Russen geëmigreerd en over 27
landen verspreid.
De meesten (400.000) hebben hun toevlucht
in Frankrijk gezocht. In Chir.a bevinden zich
120.000 emigranten, in Duitschland 100.000, in
Polen 100.000, in Roemenië 70.000. Ongeveer
114.000 van hen zijn werkloos of slechts tijdelijk
aan het werk gesteld; 48.000 zijn door invalidi
teit of ziekten niet in de gelegenheid in hun
onderhoud te voorzien.
Ook uit Armenië hebben velen de vlucht ge
nomen. Het aantal Armeensche emigranten be
draagt 155.000. Naar Syrië heeft de meerderheid
de wijk genomen: 85.000, in Griekenland bevin
den er zich 28.800, ini Bulgarije 22.000; 64.000
zijn werkloos en kunnen geen emplooi vinden,
het aantal ongeschikt tot arbeid bedraagt
16.500.
EEN BEROEMD DICHTER
,,Hoe heet U ook weer?"
De Fransche schrijver Anidré Maurois bracht
op zekeren dag een bezoek aan de Ambrosiaan-
sehe Bibliotheek te Milaan. De bibliothecaris
trad zelf als geleider op voor zijn beroemden
gast en deelde hem mede dat er nog nooit een
dichter zooveel indruk op hem, gemaakt had.
Maurois was ten zeerste getroffen door deze
bekentenis. Bij het afscheid wilde de bibliothe
caris aan Maurois een zijner werken ten ge
schenke geven. De Italiaan doopte zijn pen in
den inktkoker en begon te schrijven: „Aan den
beroemden dichter toen hield hij plotseling
op en met een onschuldig lachje vroeg hij aan
Maurois: „Hoe heet u ook wear?"
Het kostbaarste document
verdwenen
BERLIJN, 1 November. (W.B.) In verband
met den diefstal van de grondwetsoorkonde van
1848 wordt nog nader gemeld:
Reeds den 24sten October, toen men het foto
materiaal wilde bijeenbrengen voor een boek
werk over den rijksdag, ontdekten de biblio
thecarissen, dat uit een eenvoudige ijzeren kast,
die met een eenvoudig slot gesloten was, het
kostbaarste document van de rijksbibliotheek
gestolen was.
Wanneer de diefstal gepleegd is, kan men
echter niet meer nagaan, daar men de oor
konde sinds November 1929 niet meer geraad
pleegd had.
De oorkonde is op perkament gedrukt; het
boekwerk is gebonden in een band van rood
leder en op den voorkant bevindt zich een zil
veren adelaar.
Noch het slot van de deur der bibliotheek
zaal, noch de kast, waarin de oorkonde lag op
geborgen, zijn beschadigd.
Tegelijk met de oorkonde heeft de dief uit
dezelfde ijzeren kast een aantal caricaturen
van 1848, verder de eenigste reproductie van
de waardevolle oorkonde en een exemplaar van
de „Sittengeschicihte des Weltkrieges" van Mag
nus Hirschfeld en drie boekdeelen „Bilderlexi-
kon der Erotik" gestolen.
Men verwacht, dat de dief zelf een fanatieke
verzamelaar van documenten is. Hij zal er im
mers wel van overtuigd zijn, dat hij de bewuste
oorkonde toch niet kan verkoopen, daar ieder
een terstond zal inzien, dat hgt document ge
stolen is.
Nieuwe werkhervatting te Berlijn
BERLIJN, 1 November. (W.B.) Ondanks de
door de communisten gevoerde propaganda, om
de staking in de metaalindustrie voort te zet
ten, werd hedenmorgen wederom in een groot
aantal bedrijven het werk hervat.
Bij de „A.E.G." meldden zich 2400 man aan,
bij het- „ICabelwerk Overspree" 3700 man en
bij het Transformatoren- en Akumulatoren-
werk der A.E.G. 2700 man.
In eenige bedrijven werd een gedeelte van
het personeel, dat het werk niet hervatte, ont
slagen.
TOEKOMSTIGE LOONSVERMINDERING
NIET AANVAARD
Uit Berlijn wordt gemeldt: Volgens de„B.Z."
heeft de directie der A.E.G. aan het kantoor
personeel een verklaring ter onderteekening
voorgelegd, waardoor zij het recht zou ver
krijgen, om bij opzegging van het arbeids
contract of bij wijziging daarvan de bestaande
salarissen te verminderen tot een maximum
van 10 pet.
Het grootste deel van het personeel weigerde
echter de verklaring te onderteekenen.
HET VERKEER NAAR OBERAMMERGAU
Zooals de Reichsbahn-directie in München
thans mededeelt, werden naar de 77 openbare
Passiespelen in Oberammergau en terug rond
392000 personen met de spoor vervoerd, wat
overeenkomt met de helft van dit aantal, dus
196000 bezoekers de»r spelen. Het aantal reizi
gers bedroeg gemiddeld in de eerste klasse 6
pet., in de tweede klasse 61% pet. en in de
derde klasse 32% pet.
Daar het passiespel volgens de uiteindelijke
statistiek van de spelleiding door 384000 per
sonen werd bezocht, vervoerden de spoorwegen
51 pet. daairvan, terfvijl 49 pet. gebruik maakten
van andere verkeersmiddelen als auto's, omni
bussen, enz.
STIJGENDE STAATSINKOMSTEN IN
RUSLAND.
De Russische regeering verklaart volgens het
Russische telegraafagentschap in een mededee
ling over den financieelen toestand van Rus
land, dat de staatsinkomsten in het dienst
jaar 19291930, vergeleken bij verleden jaar,
meer dan 50 pCt. zijn gestegen.
29 NEOMISTEN BIJ DEN PAUS
Men meldt ons uit Rome d.d. 30 dezer:
Dezer dagen werden door den H. Vader in
indiëntie ontvangen: negen en twintig studen
ten van het Zuid-Amerikaansche seminarie
Pio-Latino, die den 26sten October j.l. priester
gewijd werden, onder wie drie Brazilianen, drie
Argentijnen, drie Urugueezen, drie Chilenen,
een Peruaan, twee van de Philippijnen, dertien
Mexicanen en één uit Honduras.
MUSSOLINI TIJDENS ZIJN FEESTREDE
bij de herdenking van den fasciaten-opma.rsch
naar Rome
DE VLAG OP DEN HOOGSTEN TOP van
het Waldorf Astoria-hotel, 625 voet boven
de straten van New-York
Doen een wanhopige poging
tot opstand
Ongelooflijke toestanden in
een Chineesche gevangenis
In de Zau-Ootching gevangenis van de Clii-
r.eezenbuurt te Shanghai hebben 700 politieke
gevangenen een wanhopige poging gedaan om
opstand te maken en heer en meester te wor
den van de gevangenis. Gewapende Chineezen
en een versterkte politie-strijdmacht omsin
gelden de gevangenis en overmeesterden de op
standelingen. Het oproer schijnt ontstaan te
zijn over het slechte voedsel.
De toestand in de Zau-Ootching-gevangeni-s
is werkelijk bedroevend slecht. Niemand en
vooral geen journalist mag de gevangenis be
zichtigen, maar 't is hier een publiek geheim,
dat deze gevangenis één der meest verschrik
kelijke kerkerholen is van geheel China.
Zij zit volgepropt met politieke gevangenen,
meest communisten en leden van de linksche
groepen der Kuomingtang. 't Is er vreesefijk
vuil en de gevangenen worden geboeid, gesla
gen en mishandeld. In de cellen is heit donfcer
en benauwd want frissche lucht kan er slechts
spaarzaam binnendringen.
En de vrouw 'm 's nachts
buiten laat staan
De brandweer als bemiddelaar
De Berlijnsche brandweer werd dies nachts
gealarmeerd door een dronken loodgieter, die
door zijn vrouw niet tot de echtelijke woning
werd toegelaten en thans op de hulp van de
brandweer rekeinde, om zicb toegang tot zijn
woning .te krijgen.
Hoewel deze taak feitelijk buiten de compe
tentie van de brandweer lag, kreeg d'e man
toch zijn zin. Door de voorspraak van de brand
weerlieden liet de vrouw zich overhalen haar
echtgenoot weer in de woning op te nemen.
De man zal echter de kosten voor het alar
meeren te betalen hebben, terwijl ook proces
verbaal wegens „grober Unfug" tegen hem is
opgemaakt.
NOODLOTTIGE ONTPLOFFING IN EEN
FABRIEK.
Vijf doodelijk gewonden
In de metaalfabriek Henricot te Court St.
Etienne, zoo wordt uit Brussel gemeld, heeft
een hevige ontploffing plaats gehad, in een
gietoven, waaraan door 11 arbeiders gewerkt
werd. Alle elf werden gewond. Vijf hunner lig
gen met levensgevaarlijke brandwonden in het
ziekenhuis.
RUSSISCHE PR1ESTER-RETRA1TANTEN
BIJ DEN PAUS
Men meldt ons uit Rome d.d. 30 dezer:
Gisteren ontving de H. Vader in de troonzaal
in particuliere audiëntie de zestien Russische
Katholieke prelaten en priesters, die hier hijeen
waren voor een retraite.
De Russen werden aan Zijne Heiligheid voor
gesteld door den Bulgaarschen bisschop, mgr.
Bucys, van den Slavisch-Byzantijnschen ritus.
Onder de aanwezigen bevond zich ook de
Russische vorst Wolkowsky, die een half jaai
geleden tot priester gewijd werd.
ENGELAND GEDESILLUSIONEERD
LONDEN, 1 November. (H.N.) De Engel
sche luchtschipwerf, waar de „R. 100" is ge
bouwd, zal binnenkort worden gesloten, aan
gezien de regeering na de ramp van de „R.
101" besloten heeft, voorloopig geen nieuwe
luchtschepen te bouwen.
DE GRONDWETSOORKONDE VAN 1848
GESTOLEN
BERLIJN, SI October (V.D.) Volgens ee*
bericht In de „D. A. Z." is men tot de ontdek
king gekomen, dat uit de bibliotheek van den
rijksdag de grondwetsoorkonde van 1848 ver
dwenen is. De politie is onmiddellijk op onder^
zoek uitgetrokken.
