HUISVESTING VAN HET GROOTE GEZIN
VAN ZWETl
IATTENTIE
Ponlschool - Lanoe hiemosir. 25
FIRMA i. J. mui
1
ENORME ZEE-OLIFANTEN
1/2 iiesch zoete Spastische wijn
gijve#v
i Nieuwe Cursussen
ie, ran
ACCOUNTANTSKANTOOR 1
Couranten bezorgers
gevraagd
GeM Gil ons Uig twaalfuurtje
Onze Kabouters.
THANS KUNT U ZE ZIEN OP DE
KUSTEN DER ZUIDPOOLZEEËN
Verruiming van de inhouds
maten vereischt
1 Chocolade Borstplaat
N.V. D. K. Mercurius - Lange Haven 77
Luxueus ingericmen winftei
adverteertiü
mee en Konie 15 ct. per kop
TE HUUR
geldbeleggen
Ga eens met de Ufa film-operateurs mede in de
mm wildernis en zie het vangen van zee-olifanten! U kunt
"""dit het gemakkelijkst doen door de prachtige Duif
plaatjes op te sparen en die in het fraaie album
Carl Hagenbeck's Dierenvangst" te plakken. Vraag
Uw winkelier op welke wijze plaatjes en aibum te
DONDERDAG 6 NOVEMBER 1930
SCFIEDai
HET ROERMONDSCHE SYSTEEM
2
EEN DORPSRELLETJE
DRIE TON OF NIETS
1/1 flesch Advocaat f 1.53
CADEAU
bij aankoop van
1/2 pond Speculaas 19 ct.
CADEAU.
OMDAT UW
CONCURRENT
ADVERTEERT
KOEMARKT 4 TELEFOON 68085
LUXE POST voor elk wat wils
VULPENHOUDERS voor eke hand,
voor elke beurs
NQORDVEST 13-15-17 19 TELEF. 68208 - 68831
N.V. SCHIEDAMSCHE STEENKOLENHANDEL
Gedurende de maand NOVEMBER beginnen aan onze school
voor
J. F. M. RADEMAKERS
ROTTERDAM, CLAES DE VRIESELAAN 28 - TEL INT. 32438
boven 17 jaar.
Bureau Nieuwe Schiedamsche Courant, Koemarkt.
MOLENSTEEG 22-30
in onzen -■
KABOUTERTJE
benedenhuis met tuin,
Geldbelegging 9| pCt.
DONATEURS - CONCERT
GEM. BETALING!
SOLIDE PANDEN
BEL 68435
ETERNITPLAAT
LEDENVERGADERING
bekomen zijn, ol vraag bij ons prospectus aan. ZEEPPOEDER/VETLOOOMEEL
N.V. KON. ZEEPFABR. DE DUIF. DEN DOLDER - AFD. ALBUMS
Huur-toeslag gewenscht
II (slot).
De eerste verbetering, (lie architect van
Velzen voorstelt om meer ruimte voor het
groote gezin te verkrijgen, is de afschaffing
van de tweede kamer in 't benedenhuis der
volkswoning.
Deze hervorming lijkt op het eerste ge
zicht heel eenvoudig en heel gemakkelijk
door te voeren. Maar wij betwijfelen, of de
schrijver die als stadsbewoner wellicht zei-1
den in de volksbuurten verkeert, zich vol
doende rekenschap geeft van de „revolutie",
die hij op het punt staat te ontketenen met
zijn nuchteren raad: „Liever één groote
kamer dan twee kleintjes, waarvan er in
de praktijk toch maar één gebruikt wordt"
Want wie als plattelander midden in een
volkswijk woont, weet bij ervaring, hoe zelfs
de kleinste woningen voorzien zijn van het
huismoederlijk heiligdom: de blinkend ge
poetste „mooie kamer", die louter voor de
„chic' dient en slechts zeer zelden opengaat.
Alleen het feit reeds, dat zij 's winters
altijd onverwarmd is, bewijst hare ondoel
matigheid, die door het tweede feit, dat zij
steeds op slot is, ten overvloede wordt be
vestigd.
En toch handhaaft zij hardnekkig haar
bestaan en beperkt noodeloos de woonruim
te, niet alleen bij de arbeidersklasse en de
kleine burgerij, maar evenzeer in alle lagen
van den boerenstand.
ant ook daar is zij algemeen in zwang,
krijgt men haar quasi nooit te zien, om
dat alle bezoekers, de plattelandsgewoonte
kennend, de voordeur stelselmatig negeeren,
en over het erf gaande zich aan den achter
kant der boerderij aanmelden.
En zoo gebeurt het meer dan eens, dat als
een boerenpaartje na een jarenlange vrij
age in het huwelijksbootje stapt, de brui
gom op zijn trouwdag dit heilige der hei
ligen voor den eersten keer binnentreedt.
En nu zou men dit voorvaderlijk sanc
tuarium rauwelings willen afschaffen
Onze beste wenschen vergezellen architect
van Velzen bij zijn moedig streven tot uit
breiding der woonruimte voor het groote
gezin. Maar wij vreezen, dat de „mooie ka
mer" in al haar nutteloosheid nog vele ge
slachten zal overleven.
Dit neemt niet weg, dat wij iedere poging
in de goede richting van harte toejuichen.
Ziet men kans de groote gezinnen der volks
klassen er toe te brengen, afstand te doen
van het onpractische luxevertrek ten bate
van meer gezelligheid, ruimer luchttoevoer
en grooter bewegingsvrijheid in de huis
kamer, dan zal deze triomf van het gezond
verstand de oplossing van het woningvraag
stuk ten zeerste vergemakkelijken.
Intusschen is hiermede alleen het gestelde
doel niet te bereiken, zooals wij reeds in
ons eerste artikel te verstaan gaven.
Immers de woninginhoud in zijn geheel
is te klein; en niet alleen het woonvertrek,
maar ook de slaapkamertjes schieten in
ruimte tekort.
Het allereerste wat te doen valt, is dus
het verhoogen van de wettelijke inhoudsli-
miet met 30 of 40 percent.
Want in het thans geldend stelsel zijn
geen afdoende resultaten te verkrijgen.
Wèl kan men thans, bij het aanleggen
van een woningcomplex, sommige huisjes
wat grooter bouwen; maar dan heeft men
toch zorg te dragen, dat, over het geheel
berekend, de gemiddelde inhoudsmaat niet
worde overschreden.
Het nadeel van deze methode, die o.m. bij
den aanleg van Lauradorp te Eygelshoven
is in praktijk gebracht, schuilt hierin, dat
de aanLeg van groote-gezins-woningen in
een complex onvermijdelijk leidt tot het
bouwen van een serie huisjes met een nog
geringere inhoudsmaat'dan het reeds lage
gemiddelde.
Daarom verdient o.L een opzettelijke af
wijking van de vastgestelde limiet ten be
hoeve van de groote gezinnen verre de voor
keur.
Dit klemt te meer, omdat er op het oogen-
blik een tekort bestaat, dat eerst behoort
te worden aangevuld, alvorens kan worden
volstaan met den bouw van tien of vijftien
percent groote gezinswoningen in ieder
nieuw aan te leggen complex.
Hoe de inwendige ruimte-verdeeling in
de groote gezinswoning nu verder dient te
worden uitgewerkt, is voor elk bijzonder
geval de taak van den architect. Wie belang
stelt in het onderwerp en gaarne kennis
neemt van een rooskleurig toekomstbeeld,
schaffe zich de bondsbrochure aan, waar
op blz. 22 een weldoordacht plan wordt ont
vouwd, dat in staat schijnt om zelfs hoog
gespannen verwachtingen te bevredigen.
Maar een kwestie, die daar slechts terloops
wordt aangeroerd, wenschen wij hier wat
breeder te ontwikkelen: op welke wijze denkt
men de hoogere bouwkosten te dekken, die
van een grootere woonruimte het onafwend
baar gevolg zijn?
Drie wegen staan hier open. Men kan
ofwel de huur der grootere woningen met
enkele percenten vermeerderen, ofwel den
overheidssteun vergrooten.
De eerste oplossing zou tot waarschijnlijk
gevolg hebben, dat de ruimere woningen
onbewoond bleven of in handen kwamen,
niet van de kinderrijkste, maar van de ka
pitaalkrachtigste families.
In de tweede oplossing schuilt een element
van onbillijkheid tegenover de overige huur
ders, die zoodoende belast worden met kos
ten, waaraan zij part noch deel hebben.
Rest dus de derde methode, die op twee
manieren in praktijk te brengen is.
Ten eerste kan de Overheid de subsidie
krachtens art. 34 en volgende der woning
wet zoo hoog boven de thans geldende limiet
opvoeren, dat de hoogere bouwkosten geheel
of gedeeltelijk worden gedekt. En ten twee
de kan de gemeente een huurtoeslag geven
ten behoeve van de groote gezinnen. Het ligt
voor de hand, dat door een samenvoeging
van beide steunvormen de beste uitkomst
zal worden verkregen.
Wat de eerste dezer steunvormen betreft,
is hét een wijze daad geweest van den
woning-wetgever, dat hij noch voor leenin
gen,noch voor subsidies een vaste som heeft
bepaald, zoodat het te verstrekken bedrag
bij ministerieele beschikking en gemeente
lijke verordening is bepaald en dus betrek
kelijk gemakkelijk gewijzigd kan worden.
En wat den huurtoeslag voor groote ge
zinnen aangaat, bestaan er in een aantal
gemeenten reeds regelingen, die op verschil
lende wijzen in den familienood trachten
te voorzien.
Het beste, redelijkste en gemakkelijkst te
hanteeren stelsel lijkt ons dat van de ge
meente Roermond.
Daar is met ingang van 1 Juli 1929 de
volgende regeling getroffen, waarbij de huur
toeslag is uitgedrukt in percenten van de
huursom, met dien verstande, dat de ten
laste van de huurders blijvende som nimmer
minder mag bedragen dan vier gulden per
week.
Onder deze voorwaarden wordt te Roer
mond uitgekeerd:
t- ïs
Ctf
*eJ
d
-M V*
HHHHriNWNNNNW
N'fOMON'J'tOCOOOOiMTHO
HHHHHNiMClsqNW
N^tacoON^tooooOONIi
rtHHHHNWNMN
MTjitDCOON^CflcoOOON
HHHHHNNNC-1
HHHHHMWN
Inspecteur van de Ven noemt deze rege
ling „ideaal wat den vorm betreft", waarin
de huurtoeslag wordt verstrekt.
Wij stemmen gaarne in met dit vleiend
epitheton en hopen van harte, dat het voor
beeld van de stad Roermond worde gevolgd
door menig gemeentebestuur in Noord en
Zuid, opdat de steun voor het groote gezin
niet beperkt blijve tot persartikelen, rede
voeringen en partij-programma's, maar
metterdaad worde verleend in de vele ge
vallen, waar hij slechts noode wordt ont
beerd en dus allereerst op het gebied der
volkshuisvesting.
Mr. S.
Een vrijspraak van 't Haagsche
Gerechtshof
't Haagsche Gerechtshof heeft gister uit
spraak gedaan in de zaak van J. C. C. L. S.,
koopman te IJmuiden, die indertijd door de
rechtbank te Haarlem veroordeeld was tot be
taling van 82 boeten tot 'n gezamenlijk bedrag
van ruim 300.000 wegens het ongedekt ver
voeren van gedistilleerd.
In hooger beroep werd dit vonnis bevestigd
met dien verstande, dat bij het bedrag der te
betalen boete rekening werd gehouden met de
inmiddels verlaagde accijnsbelasting.
De Hooge Raad casseerde dit 'arrest en ver
wees de zaak naar het Haagsche Hof. Bij de
behandeling der zaak eischte de Rijksadvocaat
toewijzing der vordering overeenkomstig de
beslissing van het Amsterdamsche Hof, bij
welken eisch de procureur-generaal zich aan
sloot.
Het Hof heeft thans S. vrijgesproken.
Na de vrijspraak
Opschudding over een
„verzonnen" inbraak
Katholieken contra
Protestanten
K?
ooooto^eciooojoT^cq
nnhhhhh^
©CO©Tri<M©00©Tf<OJ
WrtHHHH
O
"*ri to t— OO Oh
0©o©©©©©©©
0©0©©0©©0©
GfvHC-ÏCOTriLfSCOt-OO©
Beslag op huizen opgeheven
De koopman, de heer S., die door het Ge
rechtshof te 's-Gravenhage ls vrijgesproken van
het ongedekt vervoeren van gedistilleerd In
1926, waarvoor hij in vroegere instanties tot
boeten tot een gezamenlijk bedrag van ruim 3
ton werd veroordeeld, woont niet te IJmuiden,
doch te Haarlem en houdt thans verblijf te
Wiesbaden.
Van de zijde der verdediging, wordt omtrent
deze zaak nog medegedeeld, dat door deze vrij
spraak tevens is opgeheven een beslag dat nu
reeds gedurende eenige jaren door den fiscus
op de eigendommen van den heer S. (een hui
zen-complex te Haarlem) was gelegd
OP AVONTUUR
O O
5559°00CI00o
^3 O
*<ri t- OO
hHrlHHH
sssss
5 9 o 9 9
art oj d cu rt
p.
0©0©0©©0©©
0©0©0©©©00
©©THCSJCO"TrilO©t^OO
göBdaöddecl
Met 1550 in den zak
De vorige week Woensdag verlieten een
tweetal knapen, uit Monster, de 17-jarige B.
en de 18-jarige van S. in alle stilte de woning
van hun ouders, terwijl een van hen een be
drag van 1550 uit de woning meenam.
Nadat de politie reeds opsporing van het
tweetal knapen had gevraagd, kwamen do
knapen zich dezer dagen mekten aan een
klooster te Blitterswijk, gemeente Neerloo
(L.), waar de broer van een van de jongens
studeert.
Het bleek, dat van de 1550 nog 1300
over was. Het tweetal heeft nu de terugreis
naar Monster moeten aanvaarden.
In meerdere bladen is het een en ander te
lezen over een „verzonnen inbraak" in de
pastorie van Leimuiden.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag 22
Augustus 1.1. drong een als achterlijk bekend
staand jongmensch, zekere Willem van B.,
de slaapkamer van den pastoor binnen en
wierp dezen de bedsprei over het hoofd. Op het
gekef van het kleine hondje der pastorie
vluchtte hij, na achter zich de deur op slot te
hebben gedaan. Hij had ook eerst het ballon
netje uit de electrische lamp gedraaid. Nog den
zelfden nacht werd hij in de woning van zijn
vader gearresteerd, in de pastorie verhoord en
eenige dagen daarna met machtiging van den
kantonrechter te Alphen a. d. Rijn opgenomen
in het krankzinnigengesticht te Heilo, natuur
lijk op kosten der gemeente.
Dit laatste, dat n.l. een Katholiek de ge
meente op kosten joeg, was niet naar den zin
van vele protestantsche gemeentenaren, onder
wie Ds. Lingbeek veel aanhangers telt. Een
der grootste stokebranden, zelf ook niet zoo'n
buitengewoon onschuldig wezen, heeft daaren
boven een haat tegen den niet katholieken
burgemeester.
Daarom werd de beschuldiging gelanceerd,
de inbraak is gefingeerd om dezen katholiek
onder dak te krijgen. Katholieken en Frotestan-
tij kwamen scherp tegenover elkaar te staan,
en de raad van 7 leden splitste zich in twee
partijen: 4 leden (onder wie een wethouder)
voeren een feilen strijd tegen de minderheid
van drie leden, aan wier zijde ook de burge
meester staat, die het geheele geval eenvoudig
als een dorpsrelletje beschouwt.
De vier raadsleden der meerderheid met een
aantal ingezetenen hebben zich per rekest ge
wend tot den Officier van Justitie te Haarlem
met den eisch van een nieuw onderzoek. De
Officier heeft daarop een drietal onderteeke
naars, onder wie een wethouder en een raads
lid, bij zich ontboden en hun medegedeeld, dat
er geen voldoende termen aanwezig zijn voor
een nieuw onderzoek.
Daarmede was de zaak echter niet uit. In
den raad wordt de strijd voortgezet, vooral
tegen den burgemeester. Men eischt desnoods
een nieuw onderzoek op kosten der ge
meente.
De gronden, voor een nieuw onderzoek aan
gevoerd, waren o.a.: v. B. is een achterlijk
iemand, die nooit iemand kwaad deed (hij be
gon intusschen den laatsten tijd ook meisjes
aan te randen)dat er door den veldwachter
pressie zou zijn uitgeoefend bij het voor dien
armen jongen toch al reeds zeer penibele
nachtelijk verhoor; dat de dader zijn onder
deze pressie afgelegde bekentenis heeft her
roepen; dat hij bij zijn vlucht eerst nog de
ladder, waarmede hij zich toegang verschaft
had tot de verdieping der pastorie, op haar
plaats heeft teruggebracht (dit is zeer be
grijpelijk voor wie de situatie kent; de dader
had al den tijd dit aan den achterkant der
pastorie te doen, terwijl de pastoor den koster
ging roepen).
Al deze gegevens voor „fictie" verdwenen
natuurlijk als sneeuw voor de zon tegenover
de vingerafdrukken op twee ramen aan de
buitenzijde en den voetafdruk op de trijpen
zitting van den stoel, dien hij benutte om het
lampje uit te schroeven, 't Is wel merkwaardia
dat de inbraak gepleegd werd juist bij de zoo
zeldzame afwezigheid van de huishoudster,
„wier gezag, aldus „Het Volk", dat in zijn num
mer van 4 November de zaak opnieuw aan het
rollen bracht, in de pastorie geëerbiedigd
werd" maar die ook de eenige was, die
zich het lot van den verwaarloosden Jongen
geregeld aantrok Hij kan dus van haar onge
wone afwezigheid uitstekend op de hoogte zijn
geweest.
Van B., die niet lezen of schrijven kan, heeft
uit het gesticht een, door iemand anders ge
schreven brief aan den pastoor laten zenden,
waarin hij excuus vroeg. De pastoor zond dezen
brief terug aan de broeders van het gesticht
met de vraag om inlichtingen, waarop de ge
neesheer-directeur antwoordde, dat h(j van dee
inhoud op de hoogte was en den brief haf
doorgezonden, omdat hij hem beschouwde als
een goed bedoelde, zü het wat onhandige ge-
voels-uiting van v. B.
Men behoeft natuurlijk in dezen excuus-hrief
van dezen half-onnoozele geen bewijs te zien,
dat hij het gedaan heeft. Men heeft daartoe
ook werkelijk geen bewijzen meer noodig. Moge
men in Rijnsaterwoude wat meer vertrouwen
toonen in de Nederlandsche Justitie.
DE ONTPLOFFING OP DE
„STAD ZAANDAM".
DE MIJNRAMP IN ALSDORF.
Vanaf heden, zoolang de voorraad strekt bij
aankoop van
IN DE
B26S tl
ANTHRACIET-SOORTEN VAN Ie KLAS MIJNE j
5 ö7ö 10
Maakt uw vrijen tijd productief en meldt U aan voor deelname
Opleiding voor alle examens.
m
Onderzoek van boeken - Opmaken van
rapporten - Opmaken van balansen - Ad
viezen voor associatie - Adviezen voor
Credietvarleenlng - Adviezen voor belastingen. - Spreekuur dagelijks
van 1-2 uur. w*- Speciaal voor Belasting-Zaken
9.04S 20
Luxe Brood- en Banketbakkerij
annex Lunchroom en Tearoom
WILT GE TOT
WELVAART
GERAKEN»
PLAATST
regelmatig
EEN mi
Steeds verkrijgbaar: Vereche belegde
Broodjes, Warme Croquetten, etc. etc.
aan de St. Li&uianastraat
bev. 2 kamers en suite, keuken, 2
gi'oote, 1 kleine slaapkamer en bad
kamer. Huur 50 p. mnd. Adres:
P. DUPONT, Singel 58.
9101S 8
TE KOOP blokje zeer soiled ge
bouwde PANDEN, vrije ben. en
bovenhuizen. Direct van bouwer.
Brieven no. 9102S bureau Nieuwe
Schied. Crt., Schiedam. 8
DILETT. SYMPHONIE-ORKEST
E. VAN BEETHOVEN
Dir. de Heer J. C. M. FELTZER.
op -Dinsdag 11 November 1930, in
de gehoorzaal van den R. K. Volks
bond. Aanvang 8 uur.
Soliste Mej. HéLèNE CALS,
Zangeres.
Uit te voeren werken: Schubert,
Flotow, Verdi e. a.
Plaatsbespreking op den dag der
uitvoering van 8 tot 4 uur bt) den
Heer J. VrUland, Lange kerkstr. 82,
Alsnog bestaat gelegenheid zich als
donateur(trice) bij het bestuur of de
leden te laten inschrijven.
9103S
Sol. leermeub., Buffetten, Linnenk.,
Theekasten, Spiegels, Divans, Bed-
steil., Dekens, Dressoirs enz. Simon-
straat 44 en 57, nabij Schiekade,
Tel. 41541. 9097S
Tegen ruime rente en prachtvoor»
uitzicht te koop twee zeer
aan de Kamerling Onneslaan te
Schiedam. Brieven onder no. 2035
N. S. Crt Koemarkt 4, Schiedam.
voor een
op de aanrecht. Makkerstraat 8.
840S
.Vereen. Schtedamsch Volksbadhuis.
op Maandag 10 November a.s. des
namiddags 8 uur in het Badhuis
aan de Lange Haven. Het Bestuur.
849S
- 4f.rVi "l- MV' -
Zoo goed mogelijk hulp verleend
VOL LOF OVER VERPLEGING
EN HARTELIJKHEID
Zondag is de 21-jarige Albert Groen, tremmer
op de „Stad Zaandam", die bij de ontploffing
aan boord van dat schip ernstige brandwonden
opliep en van 27 Sept. tot 1 November in de
Scart'ho Road Infirmary is verpleegd, in de
ouderlijke woning te Vlaardingen teruggekeerd,
waar hij door zijn familieleden vol vreugde is
ontvangen. Groen was vol lof over de genoten
verpleging en de ondervonden hartelijkheid.
Over het ongeluk vertelde Groen, dat hij
Vrijdagochtend 26 September de bunkers was
Ingegaan en een snotlamp had aangestoken
om van bakboord naar stuurboord te loopen.
Toen hij de lamp aanstak gebeurde er niets,
doch na ongeveer 3 meter te hebben geloopen,
vloog hij plotseling in brand. Hij liep naar
het dichtstbijzijnde luik, toen een ontploffing
volgde, welke hem tegen den grond wierp. Door
den val doofden de vlammen, wat zijn behoud
geweest is.
Hij hield zich aan de trap vast en ken na
enkele oogenblikken naar hoven klauteren. Bo
ven gekomen is hij nog naar het achterschip
geloopen. Men heeft hem aan boord zoo goed
mogelijk hulp verleend. Den volgenden dag,
Zaterdagsmiddags 12 uur, werd hij in het zie
kenhuis te Grimsby opgenomen.
Door tegenverbranding heeft men in het zie
kenhuis te Grimsby de litteekens in zijn gezicht
doen verdwijnen.
De brandwonden aan armen, beenen en rug
zijn mooi aan het genezen.
Naar wij vernemen, heeft Z. D. H. Mgr. L.
Schrijnen, bisschop van Roermond aan het Cen
traal LlmburgsOh Comité ter inzameling van
gelden voor de nagelaten betrekkingen van de
slachtoffers der mijnramp te Alsdorf een bedrag
van 500 geschonken.
OOS7—0182M
