HET MAAL- EN
MENGGEBOD
Mgr. NOLENS EN Mr. HEEMSKERK
SPREKEN
De winkelsluiting
DONDERDAG 13 NOVEMBER 1930
V EEN BEETJE LICHT?..
5af/eh0Om WOrdGn-
De geweldige crisis moet
zoowel internationaal
als nationaal be
streden worden
MENSCHEN EN MEENINGEN
Het bedrijf van P. T. en T.
PROF. DR. I\ H. G. VAN GILSE
JAN dunselman
BF 7WAREN VAN BELANG-
HEBBENDEN
TWEEDE KAMER
DE PACHTWET AANGENOMEN
TEGEN HET MONSTER DER
WERKLOOSHEID
CONTROLE WEGENBELASTING
BIJ WIJZE VAN STEEKPROEF
OVERWEGEND BEZWAAR TEGEN
TOEPASSING OP LUNCHROOMS EN
KOFFIEHUIZEN
P. T. EN T.-PERSONEEL
IN ITA LI
De heer Albarda beleeft niet veel pleizïer
van zijn rede^ in Den Haag. Ze moet al
heel onduidelijk geformuleerd zijn of op die
plaats zeer onvoorzichtig zóó uitgesproken,
want heel de pers zat er mee in haar maag,
evenals ook de aanwezigen»
Want die dames en heer en hebben toch
geapplaudisseerd, omdat ze meenden» dat
daar eens iets flinks gezegd werd tegen de
Nederlandsehe legeering. Hot lag in de lijn
van het petitionnement, dat tegen alles en
oog wat ging: tegen de vlootwet, die geen
vlootwet was; tegen £e oorlogszuchtigheid
der regeering, die achteraf ook volgens
Albarda in de verste verte niet denkt aan
oorlog; tegen den oorlog zelf, waarmede
niemand veel op beeft; vóór de direkte
ontwapening, die de heeren zelf nergens
aandurven. Het ging tegen reactie, fascisme
en nog wat van den rechtscken kant.
Daar werd nog bijgehaald de Katholieke
Staatspartij, die haar standpunt al lang
geformuleerd had. Tegen den katholieken
minister Deckers, tegen de katholieke de
mocraten. Tegen alles ear nog wat.
En dat eenig en alleen, om weer eens
tegen de begrooting van dat ministerie te
kunnen stemmen»
Albarda zweeg op alles, wat de pers vroeg»
Hij werd in de Tweede Kamer gedwongen
spreiken. En daar kwam hij zeggen, dat
hij niets bedoeld had tegen de Nederland
sehe regeering; hij wist. heel goed, dat van
len kant geen oorlog zou komen.
Daar staat men een oogenblik voor te
"ijken. Iedereen bleef nog even wijs» Want
cle vraag van vroeger klemt nu weer: als
°hs, die geen oorlog willen, eens een oor-
'°g opgedrongen wordt; als wij eens zou
den moeten mobiliseeren, juist om buiten
den oorlog te blijven, wat zullen de heeren
dan doen? Den boel in het honderd stu
ren? De mobilisatie beletten? Alles maar
tender slag of stoot toelaten, zoodat op ons
grondgebied de oorlog uitgevochten zou
worden?
Eerst alweer het zwijgen van het graf
He heeren hebben het moeilijk. Ze moeten
de door-dik-enrdun-antimilitairisten onder
ken zoet houden met groote woorden, met
dubbelzinnige antwoorden, en ze kunnen
anderen ook weer niet het leven moeilijk
maken
De heer Albania ging aan 't schrijven, om
zijn woorden en de verklaring van zijn
woorden opnieuw te gaan verklaren.
Over die mobilisatie gesproken: de regee
ring kan haar recht tot mobilisatie op roe-
kolooze wijze gebruiken, dus miisbrui-
'on' Daarover moet dus eerst gepraat wor
den, zegt Albarda.
Daarover moet eerst de volks vort egenwoor-
in ^ar ,Staat in de wet, dat de regeering
eVa ya'n mobilisatie onverwijld bij de
die '^ef^ek"eTlvvO0irdiging moet komen, om
Tno 'disatie te bepraten. Dat moet ge-
keuren vóór de mobilisatie.
Daar kan iedereen vóór zij<n, met dozo
uitzondering, dat het er wel eens erg hard
kan nauwen on het met die beraadslagin
gen wel eens zou kunnen gaan als in den
ouden tijd: „deliberante senatu, pcriit Sa-
guntum" (terwijl ze zitten te praten, is de
zaak al beslist en verloren, vrij vertaald
Red.).
Moet er daarbij eerst tijd zijn voor de
antd-mlilitairisiten, om het volk op te ruien?
De heer Albarda komt ten slotte terug op
zijn grondbeginsel: niemand dan wij en
de onzen voelen verantwoordelijkheid ge
noeg, om de belangen van het volk in zoo'n
°ogenblik te verdedigen.
En onder de belangen van het volk moet
teen dan verstaan algeheele ontwapening en
dus weerloosheid in ieder geval: dat is toch
de opzet.
Een zeer verstandige opmerking word
echter al gemaakt: als de heer Albarda
het heeft over een roekelooze mobilisatie,
en daartegen waarschuwt, dan houdt hij
dus de mogelijkheid open van een niet-
teekeloozo mobilisatie, waar hij dus niet
tegeo is
Zoodat de sociaal-democratie zich niet
ln ieder geval tegen zoo iets zal verzetten,
etl dug ook rhcehelpen het vaderland ver-
^digen, als er eens een niet-roekelooze mo-
hili;
heeft
«ut
satie zou komen en moeten komen- Dan
al dat gepraat on geschrijf toch geen
ffehad- En wat dan met dat petitionne
ment voor algeheele ontwapening? Die kan
an juist wel eens roekeloos blijken!
K°tet er een beetje licht?
GOUDEN KLOOSTERFEEST.
herdacht de Eerw. Zuster Maria Co-
d ba in het R. K. gasthuis te Steenbergen den
5Waarop zij vóór 50 jaar geprofest werd.
DE EErriedW. FELICE DE ANDREIS.
Een V. D.-bericht uit Rome meldt
- aar mt Vatieaansche kringen wordt ver-
^otnen. ligt het in het voornemen, binnenkort
6 canonisatie te doen plaats vinden van den
priester Felice de Andreis, den eersten over-
e der Lazaristen in do Vereenigde Staten,
8 te ongeveer 1S20 werkzaam was te St.
nus en (>mgoving.
hoQ1^' dl' P' H. G. van Gilse, nieuwbenoemd
0 °e ®eraar aan de Leidsche Universiteit als
in \6r Van Pro:C' Kan' om onderwijs te geven
lnj ,e. eel-, neus- en oorheelkunde, heeft gister-
ag. in het groot-auditorium der Leid-
- universiteit zijn ambt aanvaard met het
v°Uj van een rede over Ontleedkundige
ariatles en haar ziektekundige beteekenis op
0ebied der keel-, neus- en oorheelkunde.
Naar wij vernemen was er ln den toestand
n den schilder Jan Dunselman» die, zooals
en weet, bediend is, de laatste dagen eenige
weibetering ingetreden. Dinsdag is de patiënt
eunter weer ingestort, zoodat zijn toestand zich
snwramderd ernwtig laat aanzien.
Importeur en handelaar, bakker
en consument gedupeerd?
*DE CONSEQUENTIES ZIJN VOOR
GEEN EER BELANGHEBBENDEN
OOK HAAR EENIGSZINS TE
OVERZIEN
Dinsdag is te Amsterdam onder voorzitter
schap van den heer J. P. Meurs, voorzitter van
de Nederlandsehe Vereenigiug van meeiimpoi-
teurs te Amsterdam een persconferentie ge
houden ter bespreking van de bezwaren die in
alle kringen van belanghebbenden worden ge
voeld tegen bet door de regeering voorgestelde
maal- en menggebod.
De heer P. Penn, voorzitter van den Neder-
Iandschen bond van meelimporteurs te Rot
terdam begon met een uiteenzetting te geven
van den internationalen toestand. Verschillende
factoren van uiteenloopenden aard hebben er
toe bijgedragen om de crisis, die op alle gebie
den, maar bovenal op landbouwgebied lieerscht
te verscherpen.
De zeer goede en ten deele zelfs overvloedige
oogsten van de laatste jaren hebben tot gevcdg
gehad, dat de tarwe voorraden overal ontzaglijk
zijn toegenomen.
De commissie-Lovinlc heeft de maatregelen die
in het buitenland zijn genomen onderzocht en
is tot de conclusie gekomen, dat soortgelijke re
gelingen ook voor Nederland getroffen moeten
worden. De toestanden zijn hier te lande echter
geheel anders dan in het buitenland en op de
tweede plaats 'zijn ook daar de pogingen de
ijzeren wet om vraag en aanbod te beinfluencee-
ren gedoemd te mislukken.
In Engeland, waar men nagenoeg in dezelfde
positie verkeert als in Nederland, heeft men
zijn toevlucht genomen tot het stichten van ge
mengde bedrijven. Dit voorbeeld verdient navol
ging. De Nederlandsehe tarweboer doet het best
zich toe te leggen op verschillende soorten van
land- en tuinbouw en desnoods zelfs op de vee
teelt. Daardoor wordt het risico dat hij loopt
bij de uitoefening van zijn bedrijf verdeeld en
beeft bij meer kans om deze crisis te doorstaan.
De heer J. P. Meurs voorzitter van de Neder
landsehe vereeniging van meelimporteurs te Am
sterdam zeide o.a., dat de verwachting van de
regeering, dat door bet nieelgebod een ruimer
afzetgebied voor inlandsche tarwe geschapen
zal worden, in ieder geval niet in vervulling zal
gaan Het eenige resultaat dat te verwachten
valt, is een verschuiving van het afzetgebied.
Wanneer men de verleening van steun noodza
kelijk acht dan dient men daarvoor een vorm te
zoeken, die de bestaande verhoudingen niet
.hopeloos in de war stuurt
Het maal- en menggebod zonder meer zal on
getwijfeld aanleiding geven tot ongekende
knoeierijen, het zal bovendien abnormale hooge
controlekosten vergen en de consequenties ervan
zijn voor geen der belanghebbenden, hetzij land
bouwer, importeur, fabrikant, handelaar, bakker
oi het broodetend publiek ook maar eenigszins
bi] voorbaat te overzien
De regeering heeft zelf reeds verklaard, dat
zi] liever tot een regeling zou komen, die be
staande verhoudingen tusschen meelfabrikanten
onderling, zoowel als tusschen maalindustrie en
meelimporthandel intact zou laten en ook an
dere bedrijven zoo min mogelijk zou schaden.
Zulk een regeling zou kunnen bestaan in een
fondsvorming", in de toekenning van eon
premie van bijvoorbeeld 50 ct. per 100 K.G. en
hiermede zouden zich ongetwijfeld ook de be
langhebbenden uit de Nederlandsehe bakkerij
kunnen vereenigen. Het is alleszins begrijpelijk,
dat de Nederlandsehe regeering liever zou zien,
dat een dergelijke regeling tusschen alle belang
hebbenden onderling vrijwillig werd getroffen,
maar tenslotte kunnen er toch geen overwegende
bezwaren bestaan tegen het wettelijk voorschrij
ven van een regeling, die men liever vrijwillig
aanvaard had willen zien. Wil men hieraan niet
beginnen dan kan de regeering overgaan tot een
licentieregeling zoowel voor de binnenlandsche
fabricatie als voor den aanvoer van buiten.
Men zou dan ook niet bevreesd behoeven te zijn
voor buitenlandache represailles. Een oplossing
voor de moeilijkheden schijnt de regeering
t.e willen zoeken in een voorschrift, waarbij de
Nederlandsehe maalindustrie niet alleen behoeft
bij te mengen een zeker percentage Zeeuwsche
tarwebloem maar ook een bepaalde hoeveelheid
buitenlandsch bloem welke betrokken zou moe
ten worden van de thans bestaande meelim
porteurs, die dan niet broodeloos zouden worden.
Afgezien van de vraag of een dergelijke re
geling niet op onoverkomelijke moeilijkheden
zou stuiten en afgezien van het feit, dat de meel
handelaren en meelagenten daar nog niet mee
gebaat zouden zijn, zou een dergelijke regeling
toch beteekenen dat de importeurs hun bedrijven
kunnen gaan sluiten en hun personeel moeten
ontslaan.
Bovendien behoudt de Nederlandsehe meelin-
dustrle dan toch haar monopolistische positie
en de steun die voor de boeren bestemd was, zal
uiteindelijk dan toch bij de maalindustrie te
recht komen.
De (Jazekerbeid die op het oogenblik
lieerscht omtrent de voornemens der regeering
is voor den handel funest
De heer J P Janssen, voorzitter van den Ned.
Bond van graan en meelhandelaren te Amster
dam betoogde dat bij de invoering van het maai
en menggebod de meelfabrieken zullen optreden
als koopers van de inheemscbe tarwe. Een be
langrijke categorie van koopers zal de tarwe,
die zij noodig heeft, echter in hoofdzaak betrek
ken uit het buitenland. De vraag zal dus niet
of nauwelijks toenemen en de prijsstijging kan
derhalve nooit zeer beduidend zijn. Behalve dat
de importeurs eu de meelhandelaren brnode-
loos worden gemaakt, worden ook de consumen
ten door het maal- en menggebod gedupeerd om
dat het gemengde meel niet geschikt is voor
huishoudelijk gebruik.
De heer Snapper, voorzitter van de vereeni
ging van werkgevers in het Israëlitisch bakkers
bedrijf te Amsterdam verklaarde, dat de Neder
landsehe bakkers een goed product willen afle
veren tegen een redelijken prijs. Dit wordt door
het maal- en menggebod onmogelijk gemaakt
De prijs van het brood zal duurder en de kwa
liteit zal slechter wonden.
De heer H. W. van Altena voorzitter van den
bond van Christelijke bakkerspatroons in Neder
land vreesde dat het maal- en menggebod tot
gevolg zal hebben dat de arbeidstijd in de bak
kerijen verlengd zal moeten worden.
De heeren C„ van Noppen hoofdbestuurslid
Steunmaatregelen voor den land
bouw en wijziging in de tarieven
politiek der Ned. Spoorwegen
Minister Ruys en minister Donner kunnen
tevreden zijn: hun pachtwet is met 65 tegen 26
stemmen aangenomen. En wat den a. r. be
windsman vooral verheugen zal is liet feit. dat
de wét mede werd goedgekeurd door bijna de
helft der c. h. fractie en door de a. r. heeren
Schouten en Smeenk. Te elfder ure kreeg ook
de heer Ploris Vos berouw over een vroegeT
afgelegde verklaring om te zullen tegen stem
men. zoodat de pachtwet er kwam met behulp
van alle partijen, behalve van den heer Braat.
de liberalen, de communisten, en ds. Kersten
c. s. De laatste twee groepjes waren ook de
eenige, die zich tegen de pacht-commissies ver.
klaarden. Na deze stemming zullen zij, die
meenden, dat de Eerste Kamer de pachtwet zou
verwerpen, wel van meening veranderen. Wij
herhalen, niet in te zien, waarom deze dit
wel zou doen.
De algemeene beschouwingen brachten gister
het oudste lid in jaren en het oudste lid der
Kamer op het spreekgestoelte Beide Ministers
van Staat, die de zeventig zijn gepasseerd, heb
ben men: n jongere een lesje gegeven in de
wijze hoe ,men in de Kamer moet spreken.
Mgr. Nolens sprak voor de Katholieke fractie
en op een half uur na, dat voor den heer V.
Vuuren is bestemd vulde hij den geheelen
spreektijd. Maar hij ging niet in op ijle discus
sies en onthaalde de luisteraars ook niet op
op allerlei la's getheoretiseer wel heeft hij alle
kwesties van gewicht aangeraakt en er duidelijk
de meening der fractie over gezegd. Geen be-
grooting bijna die aan zijn aandacht ontsnapte
en geen belangwekkende aangelegenheid, welke
ten minste terloops niet werd aangestipt.
Over de ambtenaarssalarissen heeft mgr. een
kort woord gezegd. Niet veel maar toch wel
zooveel, dat de regeering er goed aan doen zal
z!clv,bü tijd en wijle te herinneren dat liet ge
organiseerd overleg dient te worden gebruikt
en alle desiderata niet a priori behooren te'
worden afgewezen.
Zoowel de liberalen als de vrijz. democraten
kregen een kort maar vinnig veegje. Mr. Mar-
chant behoeft zich niet ongerust te maken over
de discussies inzake kapitalisme" onder de
katholieken; de laatsten hebben nu eenmaal
meer vrijheid van beweging dan in den vrijz.
dem. bond gekend Wordt. En wat mr. Knotten
belt voor liberalisme houdt is pseudo-libera-
lisme Want het echte, aldus mgr., hebben wij
een kopje kleiner gemaakt. Makkelijk, zoo
voegde de katholieke leider er aan toe, ging dit
niet en de jongeren kunnen z.ich nauwelijks
meer voorstellen, hoe de toestand een kleine
halve eeuw geleden was.
De misbruiken van het kapitalistisch stelsel
en de verkeerde mentaliteit van Individuen en
groepen, werden in „Rerum Novarum" veroor
deeld en er dient blijvend gewerkt, dat de
zedenwet heerscht over losbandigheid op eco-
nomisch terrein en de Staat, waar noodig, ze
delijke plichten in rechtsplichten omzet.
De geweldige crisis, welke mgr. Nolens blijk
baar zeer ernstig inziet., moet zoowel internatio
naal als nationaal bestreden worden. De molen
van Genève werkt langzaam en Nederland on
dervindt ook geducht de depressie in Indië,
dat de welvaart hier zoozeer beheerscht, werd
er veel beteekenend aan toe gevoegd.
Nationaal dient de regeering het monster
der werkloosheid preventief en repressief te
bestrijden. Zij moet haar werkloosheidsver
zekering herzien, de lasten dienen Piet alleen
voor de gemeenten te komen, oordeelde zoowel
de Katholieke leider als de c. h. mr. Rutgers
van Rozenburg en vooral dient de regeering
werkloosheid te voorkomen. Zij en haar orga
nen en ook kerkgenootschappen moeten zoo
veel mogelijk voorkeur geven aan Nederlandsch
fabrikaat. De regeering dient dumping actief
tegen te gaan en daarmee niet te wachten tot
internatioijtaal is uitgemaakt wat eigdnlijk
dumping is.
Internationalisme is een mooi ding en inter
nationale vrijhandel ds een ideaal, maar inter-
provincialisme kan Nederland ook gebruiken,
zei Mgr. Nolens en hij wees op de bijzondere
krachtsinspanning der Limburgsche industrie,
d'ie niet alleen van lofzangen kan leven. Lim
burg, maar ook heel Nederland, heeft belang bij
de oplossing der kwesties met België en daar
voor werd wel zeer nadrukkelijk de aandacht
der regeering gevraagd.
Ook wijziging van ons systeem van vrijen
invoer en hanteering van een onderhandelings
tarief scheen mgr. Nolens noodig, terwijl hij
zeer bijzondere steunmaatregelen vroeg voor
den noodlijdenden landbouio: crediet-verleening
aan de aardappelmeel industrie en steun aan de
bietenbouwers. Ook diende de regeering en
dit punt beklemtoonde mgr. des
noods door middel van haar overmacht in den
Raad der Commissarissen, te zorgen dat de
tarieven.politielc der Spoorwegen wordt gewij
zigd. Deze behooren geen winstgevend bedrijf
te zijn, allereerst en door middel van hun tarie
ven kunnen zij een invloed uitoefenen die ver
boven hun bevoegdheid gaat en waarover alleen
de executieve heeft te oordeelen. Evengoed
dient de regeering er op te letten, dat haar or
ganen altüd de eigen industrie bevoordeelen
bij gelijken prijs en kwaliteit terwijl zij desnoods
dwingend most optreden tegen de banken om
te zorgen dat buitenlandsche leeningen hier
niet gesloten worden tenzij tegen behoorlijke
contra-praestatie.
van den Nederlandschen bakkersbond en W.
Berkhoff voorzitter van de Nederlandsehe Ban-
kotbakkersvereeniging lieten zich in gelijken zin
over het maal- en menggebofl uit.
De rede was zakelijk. Zij richtte zich aller
eerst tot de regeering, niet tot andere partijen.
Dat mgr. Nolens bewaking van de godsdienstige
en zedelijke waarden uitdrukkelijk onder wel
vaar,tspolitiek wil gerangschikt zien, zei hij
met een kort woord. Hij schijnt op dit punt
volgens Cicero's oude les meer vdn de zede
lijke kracht der mensehen zelf en de gods
dienstige opvoeding te verwachten, dan van
regeeringsmaatregelen, die op maatschappe
lijk terrein vooral hinderpalen dienen weg te
-nemen, welke aan een zedelijk leven in den
weg staan.
Heel wat strijdlustiger was mr. Heemskerk,
die dr. Colijn verving. Ook de a.-r. leider be
schouwt de economische crisis als zeer ernstig.
En, al schijnt hij huiverig te zijn voor een
wijziging in onze handelspolitiek, bescherming
kan noodig zijn. Ietwat ongerust toonde mr.
Heemskerk zich over het incidenteele samen
gaan van katholieken en socialisten wij
wijzen er even op, dat beide groepen nooit
alléén samen gingen, al vormen zij getweeën
de meerderheid en in het voorbijgaan wees
liij er den anti-papisten op, dat zij wel dien
den te bedenken, dat Rome, ln welke combi
natie ook, altoos de machtigste partij zou zijn.
Ds. Lingbeek aebt dit natuurlijk tocb onver
mijdelijk. Volgens hem is liet de tactiek der
katholieken om beurtelings van alle politieke
combinaties profijt te trekken. Maar hij ver
geet, dat b.v. de liberalen zich zelf onmogelijk
maakten door hun anti-clericale politiek (er
was werkelijk verschil tusschen Thorbecke en
ICappeyne) en dat de c.-li. fractie momenteel
wat vreemdsoortig doet.
„Averechts" noemde nu'. Heemskerk het
c.-h. motief, waarop subsidie aan de bijzondere
universiteiten geweigerd werd en hij beloofde
deze kwestie bij de onderwijsbegrooting uit
voerig te bespreken.
Als de c.-h. fractie dan zoo onder handen
genomen wordt als gistermiddag de v.-d. een
soc.-dem. fracties, kunnen wij nog iets beleven.
Mr. Heemskerk heeft den ontwapenaars zoo
geducht de ooren gewasschen, dat de heeren
er niet alleen onrustig onder werden, maai
de mrs. Marcliant en Duys zich interrupties
veroorloofden, die behalve ongelukkig, ook al
niet bijzonder fijn waren.
Vooral het standpunt van de S.D.A.P. bij een
eventueele mobilisatie nam mr. Heemskerk
onder de loupe en hij stelde naar aanleiding
van ir. Alba.rda's uitlating vragen die de heeren
wel onbeantwoord zullen laten. „Die Geister die
icli rief, werde Jch nicht metir los"; dat zal
ir. Albarda ondervinden. Of de S.D.A.P. daar
om meer of minder regeerings-fahig is, laat
mr. Heemskerk vrij koud. Hij wil alleen weten,
wat de regeering denkt te doen, nu zij staat
tegenover het dreigement met sabotage bij een
eventueele mobilisatie, welke èn v.-d. en soc.-
dem. in 1914 goedkeurden.
Op twee opmerkingen moeten wij in dit ver
band nog even wijzen. Mr. Marcliant had in zün
apologia pro Albarda gezegd, dat de oorlog zou
ophoudeu als de levende strijdkrachten zouden
weigeren. Terecht wees de a.-r. leider er op,
dat dit onzin Is. Een kind kan hegrijpen, dat
eenzijdige Tolstojaansche passiviteit wel
anarchie kan brengen, maar geen oorlog buiten
de grenzen houden.
Niet mr. Heemskerk „misleidde", zooals de
heer Marcliant zei, maar hij zelf sprak, althans
voor een verantwoordelijk man, zeer gewaagd,
toen hij dienstweigering verheerlijkte.
Ernstiger klonk de éëne en eenige interruptie
van ir. Albarda, die met mannenmoed de
chirurgische behandeling van zijn geduchten
tegenstander onderging: maar voorkwam de
Volkenbond niet het Grieksch—Bulgaarsch
incident, toen Bulgarije, ondanks den inval, de
wapens niet opvatte.
Daarbij dienen toch twee dingen bedacht:
Bulgarije was en is ontwapend. Vervolgens is
het duidelijk, dat een schennis van Neder
landsch gebied nooit een locaal, maar altijd een
Europeesch conflict beteekent. Juist dan komt
het aan op de vraag öf de Volkenbond in zulk
conflict nog bestaat en niet de facto is ontbon
den, öf, als hij bestaat, of wij ons dan zelf,
althans tijdelijk, kunnen weren.
Eenvoudig zijn de kwesties niet evenmin
als die op financieel terrein en die van handels-
politieken aard, welke de heer Rutgers van
Rozenburg behandelde maarmet
meetingtaai lost men ze zeker niet op
Adres van den A, N. W. B. en de
K. N. A. C.
VAN VERSCHILLENDE ZIJDEN
GEREGELD KLACHTEN
De Besturen van den A.N.W.B. Toeristen
bond voor Nederland en van de K.N.A.C. heb
ben zich met een adres gericht tot de Ministers
van Financiën, Waterstaat en Justitie, waarin
zij uiteenzetten, dat hen geregeld van verschil
lende zijden klachten bereikten over de con
trole, waaraan de bezitters van motorrijtuigen
vanwege de controleerende instanties, genoemd
in art. 23 van de wegenbelastingwet, worden
onderworpen.
Zij zijn van meening, dat voor de weggebrui
kers in deze reeds, zij het ook niet afdoende,
toch in niet onbelangrijke mate verbetering
zou kunnen worden gebracht, indien bedoelde
controle waarvan de noodzakelijkheid overigens
ten volle wordt ingezien, als regel zou kunnen
woiden beperkt tot het houden van steekproe
ven en niet zooals thans gebruikelijk, dat alle
langs een zekeren weg rijdende motorrijtuigen
gedurende een bepaald tijdsverloop aan een
onderzoek worden onderworpen, waardoor on-
gewenscht oponthoud kan ontstaan.
Verzocht wordt dan ook het zoo mogelijk
daarheen te willen geiden, dat aan de met de
controle belaste ambtenaren opdracht worde
gegeven het onderzoek naar de nakoming der
bepalingen van de wegenbelastingwet te doen
houden bij wijze van steekproef.
RADIO TELEFONIE VERBINDING
-BATAVIA—WASHINGTON.
BANDOENG, 11 November. (ANETA.) Naar
wij vernemen is de radio-telefonie-verhinding
BataviaWashington voorloopig van de baan
aangezien rechtstreeks die verbinding nog niet
mogelijk is en een dergelijke verbinding via
Europa zeer veel beawareg ontmoet»
De groote meerderheid der winkeliers
vóór totstandkoming der wet, meent
de minister
Voldoende aan wat in dit opzicht in
redelijkheid kan worden geëischt
Verschenen is lie Memorie van Antwoord op
het V. V. der Eerste Kamer, inzake het ont
werp tot regeling der winkelsluiting.
Hieraan wordt het volgende ontleend
De stemming ten aanzien van het wetsont
werp is, naar den stelligen indruk van den
Minister bij middenstandskringen thans zoo, dat
een kleine minderheid het ontwerp principieel
niet wenscht, een grooter aantal belanghebben
den de invoering daarvan zou wenschen uitge
steld te zien, doch daartegenover een groote
meerderheid der winkeliers de totstandkoming
der Winkelsluitingswet, ook niettegenstaande
men daarvan in sommige kringen eenig nadeel
ducht, met ingenomenheid zal begroeten. In
den handeldrijvenden middenstand als geheel
genomen geldt ook thans nog steeds datgene,
wat reeds zoovele jaren geleden tot uiting
kwam, namelijk het verlangen naar meer vrij
heid, een vrijheid, die men zonder overheids
hulp, welke den invloed der tegenwerkende ele
menten moet uitschakelen, niet bij machte is
te verkrijgen. Het is deze vrijheid, welke het
ontwerp eenmaal wet geworden, zal kunnen
brengen.
Een wet als deze, welke een sociaal karakter
draagt, doch tevens min of meer in het econo
misch leven ingrijpt, is uiteraard slechts dan
aanvaardbaar, indien daarbij behoorlijk -reke
ning is gehouden met de stoffelijke belangen
van de daarbij betrokken groepen van belang
hebbenden. De. Minister is van meening, dat
het onderhavige ontwerp voldoet aan wat in
dit opzicht in redelijkheid kan wordên ge-
eischt. Het groote aantal uitzonderingen op de
voorschriften betreffende avond, en Zondags
sluiting in het ontwerp opgenomen, de ruime
mogelijkheid om afwijkingen van de bepalingen
der wet tot stand te brengen, bieden even zoo
vele waarborgen, dat aan het economische be
lang van hen, die voor hun bedrijf speciale be
hoeften hebben, geen ernstige schade zal worden
toegebracht.
Dat een voorschrift betreffende den vrijen
Zaterdagmiddag op het winkelbedrijf uiterst
desorganiseerend zou werken, behoeft wel geen
betoog.
Tegen een regeling, op grond waarvan de
voorschriften der wet ook voor lunchrooms,
koffiehuizen en dergelijken zouden gelden,
heeft de Minister overwegend bezwaar. Derge
lijke inrichtingen missen geheel het karakter
van een winkel, en de eischen, welke het maat.
schappelijk verkeer dienaangaande gtelt,' zijn
volkomen anders.
Verder wordt opgemerkt, dat aan de wen
schen der banketwinkeliers is tegemoet geko
men, zooveel zulks maar eenigszins mogelijk
was. Verder dan het thans voorgestelde kan ds
Minister niet gaan, ook niet voor het platte
land, waar overigens, naar het hem voorkomt,
de behoefte om op Zondag deze soort van win
kels lang open te hebben wel niet grooter zal
zijn dan in de stad. Dat voorts de sluiting op
Zondag voor menigen sigarenwinkelier nood
lottig zou worden, acht de Minister uitgesloten.
De meening van de leden, die van de tot.
standkoming der Winkelsluitingswet tal van
moeilijkheden vreezen, kau de Minister in haar
algemeenheid niet deelen. Dit wetsontwerp eu
de Zondagswet staan zoo goed als geheel naast
elkander. Het voornemen der Regeering is, na
afhandeling van het onderhavige ontwerp de
herziening der Zondagswet ter hand te nemen.
De Minister kan het niet eens zijn met die
leden, die in de regeling, betrekking hebbende
op liet sluiten van Joodsche winkels, een ach
terstelling der Joodsche winkeliers zagen.
Voorts wordt opgemerkt, dat de verkoop door
middel van automaten, de verkoop van dag. en
weekbladen enz. buiten de toepassing der wet
valt.
In gemeenten, waar de levensgewoonten al
gemeen op een strengere Zondagsrust zijn ge.
richt, moet een plaatselijke regeling in over
eenstemming daarmede mogelijk blijven.
Het tewerk stellen op
arbeidscontract
Klachten over te veel
vrouwelijk en te
jeugdig personeel
ZEER VERMOEIENDE DIENSTEN
Verscheidene leden oordeelden volgens het
V. V. der Tweede Kamer over de Postbegrooting
het een zeer onbevredigenden toestand, dat een
belangrijk deel van het personeel bij dit bedrijf
geen vaste aanstelling heeft, maar op arbeids
contract is te werk gesteld.
Gevraagd werd, of het juist is, dat het op
arbeidsovereenkomst aangesteld personeel
grootendeels, men meende zelfs voor 90
uit vrouwen bestaat. Aan de afdeeling „Bureel
Tico" bij het Hoofdbestuur zou zelfs uitslui
tend vrouwelijk personeel in dienst zijn geno
men. Mocht dit zoo zijn, dan keurden verschei
dene leden dit af. Andere leden waren van
oordeel, dat de keuze van het personeel aan
de directie moet worden overgelaten. Ook werd
gewezen op de aanstelling van zeer jeugdige
personen als telegrambesteller. Er moet worden
uitgezien naar middelen om die jeugdige perso
nen in het bedrijf op te nemen.
Ook werd afgekeurd, dat in kleine kantoren
jeugdige meisjes, die de drie-jarige hoogerc
burgerschool hebben afgeloopen, worden te
werk gesteld.
Het aantal ziektedagen per hoofd bedroeg in
1929 voor het vaste personeel 14,36 -terwijl het
hij de spoorwegen slechts 9,792 was. Moet zulks,
zoo werd gevraagd, niet in belangrijke mate
worden toegeschreven aan meer vermoeiende
diensten tengevolge van de sterk doorgevoerde
rationaliseering
Van andere zijde werd dit toegeschreven aan
het feit, dat bij het bedrijf veel vrouwen werk
zaam zijn.
Mede in dit verband werd aangedrongen op
beperking van den arbeidstijd. Verscheidene
leden achtten de klassificatie der weekloonen
bij het lagere technische personeel zeer onrede
lijk.
Dg vraag werd gesteld, of da bijzondere com
missie voor georganiseerd overleg niet kan
worden gehoord bij het nemen van maatregelen,
welke de technische outillage betreffen.
Hoeveel huwelijken werden in Ualiê ge
sloten in het laatste halfjaar
Voorop dit: In Italië is sinds het concor
daat het kerkelijk huwelijk door de daad
zelf ook geldig als burgerlijk huwelijk: ze
behoeven daar geen twee afzonderlijke
plechtigheden mee te maken: de bedienaars
van den godsdienst zijn daar voor die ge
vallen ook de beambten van den Staat. En
wel iedere officicele bedienaar van een gods
dienst Een beetje verdraagzamer dan in ons
verdraagzame vaderlandniet waar?
Daar werden gesloten 119.080 huwelijken
in dal halfjaar
Daarvan werden er in de Katholieke Kerk
gesloten, dus vóór een priester, 111.121. Door
een rabbijn 50; door dominees 21; en nog
2 door een bedienaar van een anderen gods
dienst.
Doch men kan in Italië ook burgerlijk
trouwen-
Er beslaan nu eenmaal menschcn, die
zeggen, niets te gelooven, heelemaal tot,
geen godsdienst te behooren, of mcnschen.
die zich aan den godsdienst, waartoe ze
behooren, niet willen sloren-
Zoo werden er in dien tijd gesloten
1.886 burgerlijke huwelijken. Hiervan be
hoorden in 1.617 gevallen de personen tot
den katholieken godsdienst en 269 lot een
anderen godsdienst.
Geen slecht staatje, gelijk men ziet, van
den toestand in Italië
Hieruit blijkt ook, welk een verbazend
groote meerderheid in Italië nog vast
houdt aan het katholieke huwelijk, n.L
96,67 procent van hel geheele aantal huwe
lijken. En dat de Katholieke Kerk daar niet
eischtdal alleen aan haar gewetensvragen
wordt tegemoetgekomen, spreekt boekdeelen
legen hen, die zóó bang zijn voor de kneve
ling der gewetens van niet-khtholieken
doorRome.
De verliezen op de draad-
telegrafie
OP VERDERE TARIEFSVERLAGING
AANGEDRONGEN.
LATE LICHTINGEN DES OCHTENDS
IN DE GROOTE STEDEN
Toen het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer, houdende vaststelling van de begroo
ting van het Staatsbedrijf der Posterijen, Tele,
grafie en Telefonie voor het dienstjaar 1931
verscheen, vroegen verscheidene leden zich af,
of wel alles gedaan wordt om verliezen op de
draadtelegrafie zooveel mogelijk te beperken.
Sommige leden betoogden, dat het weinig be
vredigende resultaat van dezen dienst waar
schijnlijk ook ten deele een gevolg is van het
feit, dat, aanstelling van onder den directeur-
generaal staande, voor hun taak technisch en
exploitatief verantwoordelijke chefs, nog steeds
niet heeft plaats gehad.
Met name werd er op aangedrongen onder
den directeur-generaal twee ambtenaren aan
te wijzen, die resp. voor den post. en den tele
graaf- en telefoondienst aansprakelijk zouden
zijn.
Sommige leden merkten op, dat het gewoonte
schijnt te worden de baten van het bedrijf der
Posterijen, Telegrafie en Telefonie elk jaar
veel te laag te ramen. Het gevolg is, dat elk
jaar ongeveer 10 millioen gulden door de post-
gebruikers aan de Staatsmiddelen worden toe
gevoegd, hetgeen deze leden niet wenschelijk
achtten. Eerder schijnt er dan aanleiding te
zijn om over te gaan tot verdere tariefsverla
ging. Met name zouden deze leden zoo spoedig
mogelijk willen terugkeeren tot het oude vijf
cents-tarief voor brieven in binnenlandsch ver
keer, waarbij de overige brieftarieven en dat
der brief kaarted zich zouden moeten aanpas
sen.
Gewezen werd voorts op de late buslichtin
gen des ochtends in eenige onzer groote ste
den. Evenmin scheen het gewenscht, dat de
laatste bezorging der post te ongeveer 7 uur
's avonds plaats heeft.
De aandacht werd er op gevestigd, dat er
een schrille tegenstelling bestaat tusschen de
luxieuse postkantoren, welke in den laatsten
tijd zijn gebouwd en den toestand, waarin dik
wijls de bijkantoren verkeeren.
Ook meende men, dat b.v. het "Westelijk ge
deelte van Rotterdam, wat betreft het bezit
van postkantoren, stiefmoederlijk id bedeeld.
Men zou daarvoor gaarne in deze wijk nog een
postkantoor gevestigd zien.
TELEFOONTJES MET ÏNDIE TE DUUR
GEACHT
Invoering van gesprekkentarief
HET INTERLOOALE VERKEER
Sommige Tweede Kamerleden stelden in het
V. V. over de begrooting van P. T, en T. de
vraag, of de invoering van het gesprekkentarief
niet een ernstige belemmering vormt voor ver
meerdering van het aantal aansluitingen en
verzochten in verband daarmede vergelijkende
gegevens te mogen ontvangen omtrent aanslui
tingen bij netten met en bij netten zonder ge
sprekkentarief.
Met betrekking tot het interlocale verkeer
werd aangedrongen op verruiming van de eer
ste zone van 10 tot 13 K.M.
De klacht werd geuit, dat het tarief voor tele
foongesprekken met Nederiandsch-Indië wel
zeer duur is.
AMOKMAKER IN EEN POLITIEPOST.
Een agent gedood en vijf anderen
zwaar gewond
WELTEVREDEN 2 November. (ANETA).
Een amokmakende Turk drong een politiepost
binnen waar hij een Inlandschen agent dood
de en een vijftal anderen politiemannen zwareu
verwondingen toebracht. Onder de gewonden
zijn de hoofdagenten Clifford en Maunier. D*
dader werd overmeesterd.