ALGEMEEN OVERZICHT.
m
Hoofdpijn, Kiespijn
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1930
M
<1
MOSKOU EN DE OPPOSITIE
DE RAMP LYON
BIJNA EEN EPIDEMIE
Beslissing ten gunste van
Duitschland
Onrust in Lima's mijndistrict
DE TAAK VAN HET ROODE LEGER
HOEVEEL JODEN ZIJN ER IN
SOVJET-RUSLAND?
RUSSISCHE BOEREN IN OPSTAND
Tflclange iron rijpe tabakken.
HET OPRUIMINGSWERK
TUBERCULOSE ONDER ITALIE'S
GEESTELIJKHEID
DE WESTERSTORM
GEEN VERANTWOORDELIJKHEID
Ook daar malaise
Aanslag op Japan's premier
NA EEN MASSALE DRIJFJACHT
BLOEDIGE BOTSING TE MADRID
COMMUNISTISCHE AGITATIE
HET NIEUWE VATICAANSCHE
TELEFOONNET
DRONKEN CHAUFFEUR
VOORSTEL OM BALS MET 100
BELASTING TE TREFFEN.
J»:**®
Briand's beleid goedgekeurd
Het groote debat in de Fransche kamer over
de buitenlandsche politiek ia geëindigd.
De kamer heeft met 323 tegen 270 stemmen
haar vertrouwen in de regeering uitgesproken.
In de aangenomen motie spreekt de kamer
de verwachting uit, dat de regeering ook ver
der zorg zal dragen voor het doen eerbiedigen
van de verdragen, voor de nationale veiligheid
en de handhaving van den vrede.
De sociaal-democratische spreker Grumbach
had tevoren van de regeering verlangd, dat
deze op de ontwapeningsconferentie het initia
tief zal nemen in alle brandende vraagstukken
der vredespolitiek en der ontwapening. Hij ver
klaarde, „dat de sociaal-democraten geenszins
blind zijn voor het gevaar van het nationaal-
socialisme, doch dit zou nog grooter zijn ge
weest, als het Rijnland niet ontruimd ware".
Frankrijk is verplicht Duitschland te helpen
om de economisohe crisis te overwinnen, want
juist de crisis heeft den vloedgolf van het
nationalisme veroorzaakt.
Ondanks de nationaal-socialistische parades
mag niet uit het oog worden verloren, dat er
in Duitschland acht millioen sociaal-democra
tische kiezers zijn en dat de socialisten in
Oostenrijk nog pas den fascistischen golf heb
ben verhinderd."
Na Grumbach nam minister-president Tar-
dieu het woord: Deze verklaarde zich solidair
met Briand. Het is mogelijk, dat er wel eens
meeningsverschillen" tusschen hem en Briand
zijn geweest, doch dat komt ook voor onder
mannen, die tot een en dezelfde partij be-
hooren.
Hij protesteerde er echter tegen, dat men
hem tegen Briand en Briand tegen zich zelf
wil uitspelen.
Vervolgens besprak Tardieu de ontwikke
ling van de binnenlandsche politiek in Duitsch
land. De intrede van de 107 nationaal-socia-
listen in den rijksdag en de opmarsch van de
160.000 staalhelmers te Koblenz kunnen niet
buiten beschouwing blijven.
Ook trekt het de aandacht, dat er Duitsch
land zooveel aan gelegen is, de vroegere leger-
gebouwen te behouden, niettegenstaande het
leger volgens het verdrag van Versailles zoo
veel verminderd is.
Dikwijls krijgt men den indruk, alsof voor
Duitschland de vrede slechts een voortgezette
herziening der vredesverdragen beteekent.
Vervolgens besprak Tardieu hetgeen voor
do nationale verdediging is geschied. Wat de
buitenlandsche politiek betreft, deze steunt op
twee grondslagen, het pact van Locarno en de
overeenkomst van Den Haag.
Wat de herziening van het vredesverdrag be
treft, wees Tardieu er op, dat art. 19 van het
pact van den volkenbond de mogelijkheid daar
toe biedt. Aangezien het besluit echter met al-
gemeene stemmen moet worden aangenomen,
kan het Frankrijk verder koud laten.
De Duitsche campagne voor een herziening
van het vredesverdrag is een principieels ver
gissing. Zij stelt het voor, alsof de oorzaak van
de economische crisis in het vredesverdrag ligt,
terwijl de oorzaak een gevolg van den oorlog
is.
Hoe groot het genie der onderhandelaars te
Versailles ook is geweest, om alles weer in orde
te brengen, het brutale feit blijft bestaan, dat
in den wereldoorlog 8 millioen menschen zijn
gevallen.
Den economischen nood door een herziening
der grenzen te willen verhelpen, is dwaasheid.
Een herziening der grenzen zou of oorlog, of
revolutie beteekenen.
Een tweede ernstige fout begaat Duitschland
als het ontwapening op grond van een z.g.
eenzijdig verdrag verlangt. Het verdrag van
Versailles bevat slechts de verplichting tot ont
wapening voor de vroeger vijandelijke landen
en spreekt slechts van den wil der vroegere
geallieerden, om ook van hun kant te ont
wapenen.
De voorbereidingen voor de ontwapening zijn
reeds aangevangen nog voordat Duitschland aan
zijn verplichting tot ontwapening had voldaan.
De Fransche militaire credieten zijn vergeleken
Ibij de Jaren voor den oorlog met M., de duur
van den dienstplicht tot y3 en het staande leger
tot 400.000 man verminderd.
Het Fransche leger telt thans 283.000 minder
dan het Italiaansche en 195.000 man minder dan
het Engelsche leger.
Tenslotte noodigde Tardieu de kamer uit, zich
boven de partijen te verheffen en de buiten-"
landsche politiek met algemeene stemmen goed
te keuren.
Hij sloot met de woorden „Brengt de regeering
morgen ten val, als gij dit noodig acht, doch
niet vanavond, nu het nationale belang van
Frankrijk op het spel staat".
Na Tardieu verklaarde de radicale afgevaar
digde Berfhod nog uit naam van zijn partij, dat
de radicalen ondanks de uitnopdiging van den
minister-president hun vertrouwen in de regee
ring niet kunnen betuigen en derhalve tegen de
door de regeering aanvaarde motie moeten stem
men. Zij willen echter openlijk verklaren, dat
zij de buitenlandsche politiek van Briand goed
keuren en de voorzetting daarvan wenschen.
Ook Briand nam nog het woord om er op te
wijzen, dat Frankrijk Polen altijd heeft ge
steund en steeds gedaan heeft, wat het doen
moest.
Waarna de stemming, zooals gezegd, aan
Briand. een meerderheid verzekerde.
Jaspar blijft
Om 10 uur gisteravond telefoneerde de
minister-president Jaspar van het paleis van
Laeken uit, waar hij op een diner de gast
was van koning Albert, het volgende commu
niqué aan de journalisten, die op het ministe
rie van binnenlandsche zaken bijeen waren:
De koning heeft Vrijdagavond minister
president Jaspar in audiëntie ontvangen en
hem medegedeeld, dat hij besloten heeft, het
ontslag van het kabinet-Jaspar niet te aan
vaarden. De kamer zal Dinsdag vergaderen.
Tot zooverre het communiqué.
Hieruit besluit men, dat de katholiek-liberale
regeering-Jaspar het bewind wederom in han
den zal nemen en dit ondanks het feit, dat
men geen overeenstemming heeft bereikt over
het geschil, dat de oorzaak was van de crisis.
Dit komt dus hierop neer, dat de regeerings-
crisis als zoodanig is opgelost, maar dat de
politieke crisis rondom de regeering-Jaspar in
latenten staat blijft voortduren.
Einde der Britsche Rijksconferentie
De gisteren gesloten rijksconferentie heeft
1% maand geduurd.
Het voornaamste, wat tot stand kwam, is de
overeenkomst tusschen Canada en Engeland,
waarbij Canada een bepaalde hoeveelheid
tarwe en haver aan Engeland Kil kunnen
leveren, terwijl het van zijn kant ijzer en
kolen uit Engeland zal betrekken.
Ook de overige staten van het Engelsche
wereldrijk zuilen zich bij deze overeenikomst
kunnen aansluiten.
Verder Is besloten tot oprichting van een
■eheldsgerecht, dat alle eventueele conflicten
tusschen de verschillende deelen van het rijk
■al beslechten.
Bijeenroeping van Spanje's
Parlement
De Spaansche regeering heeft een
communiqué openhaar gemaakt, dat met
buitengewone belangstelling ontvangen is.
Er wordt namelijk in gezegd, dat de koning
in den jongsten ministerraad den minister
president gemachtigd heeft, zoodra hij den tijd
daartoe gekomen acht, hem 'n decreet ter on
dorteekening voor te leggen tot bijeenroeping
van het parlement, teneinde voor de belang
rijkste kwesties van het oogenblik, welker op
lossing de medewerking eischt van de wetge
vende maobt, een regeling te treffen.
Do parlementszitting zal tot taak hebben het
liquideeren van het verleden, het regelen van
de problemen van het oogenblik, en de oriën
teering der toekomst.
Op de eerste plaats zal men dus tot taak
hebben, 't wetgevende werk der dictatuur te
herzien en verder een regeling te treffen ten
aanzien van de problemen, die 's lands econo
misch leven raken.
De onlusten op Cuba
Nadat president Machado de grondwet tijde
lijk buiten werking had gesteld en de staat
van beleg een feit was geworden, hebben in
die straten van Havana botsingen tusschen
militairen en burgers plaats gehad, waarhij
drie personen werden gedood.
Afdeelingen van de presidentwacht patrouil-
leeren thans door de stad.
De meeste bewoners zijn Donderdag in hun
woningen gebleven. De studenten verzamelden
zich echter In het park in het hartje van de
zakenwijk en hielden een demonstratie. Zij
verspreidden zich niet, voordat de politie, hij
wijze van dreiging, over hun hoofden in de
lucht had geschoten.
De ernstigste situatie ontstond echter door
het sluiten der bureaux van de ,,Diario de la
Marina", één der oudste Cubaansche couranten.
Miss Mercedes Barbarossa, een schoonzuster
van den hoofdredacteur, werd bij de botsingen
tusschen politie en burgers doodgeschoten.
Op last van de regeering zijn alle scholen ge
sloten.
Het is den studenten verboden, zich op straat
te verzamelen.
De ontwapening
De voorbereidende commissie voor de ont
wapemiingsconferentie heeft gisterochtend de
beslissende stemmingen gehouden over do
kwestie van de beperking van het oorlogs
materiaal.
In de eerste plaats werd gestemd over de
resolutie van de sovjet-delegatie, die verklaar
de, dat het eenige doeltreffende middel voor
een beperking van het oorlogsmateriaal is de
directe vermindering en beperking van alle
soorten oorlogsmateriaal volgens gedetailleerde
tabellen en de budgetaire beperking. De twee
methoden moesten gelijktijdig voor a-le landen
toepasselijk worden verklaard.
Deze sovjet-resolutie werd verworpen met
12 tegen 5 stemmen en 8 stern-onthoudingen.
De voorstemmers waren Duitschland, Italië,
Nederland, sovjet-Rusland en Turkije.
Hierna werd gestemd over de voorstellen
van generaal De Marinis (Italië), dat de com
missie zou verklaren als beste metho le voor de
beperking van bet oorlogmateriaal der land
macht, de combinatie van de systemen van de
directe en de indirecte methode.
De directe beperking moest worden toege
past zoowel op het in werkelijken dienst ge
bruikte oorlogsmateriaal als op het in voor
raad opgestapelde.
Deze Italiaansche resolutie werd verworpen
met 11 tegen 9 stemmen en 5 stemontnoudingen
De voorstemmers waren Canada, Duitschland,
Ierland, Italië, Nederland, sovjet-Rusiand, Tur
kije, Venezuela en Zweden. De tegenstemmers
waren België, Engeland, Finland, Frankrijk,
Japan, Perzië, Polen, Roemenië, Spacje,
Tsjecho Slowakije en Zuid-Slavië.
Hierna werd gestemd over het voorstel van
de Duitsche delegatie, dat de voorbereidings
commissie als haar meening zou uitspreken, dat
het beginsel van de directe beperking moest
worden toegepast op bet oorlogsmateriaal der
landmacht.
Deze Duitsche resolutie hield dus alleen een
beginselverklaring in zonder eonig3zins in een
verdere uitwerking te treden.
Over deze motie staakten de stemmen;
vóór 9, tegen 9 en 7 onthoudingen.
Tengevolge van deze staking van stemmen
werd ook de Duitsche resolutie voor niet-aan-
genomen verklaaid. De vooistemmers waren
Canada, Duitschland, Italië, Nederland, sovjet-
Rusland, Turkije, Venezuela, De Vereenigde
Staten van Amerika én Zweden. De tegenstem
mers waren België, Finland, Frankrijk, Japan,
Perzië, Polen, Roemenië, Tsjecho-Slowakije
en Zuid-Slavië.
Het trok de aandacht, dat Noorwegen niet
zooals Nederland en Zweden voor het voor
stel stemde, doch zich van stemming had ont
houden en daardoor de aanneming van het
Duitscho voorstel verhinderde.
Oók was het opvallend, dat Engeland zich
ditmaal van stemming onthouden heeft. De
gedelegeerden van Finland en Perzië verklaar
den, dat zij geen tegenstanders van de directe
beperking waren en deze zouden aanvaard heb
ben, indien eenig uitzicht bestond op het
scheppen van een voldoend steUel van inter
nationaal toezicht op de eerlijke naleving der
conventie.
Tenslotte werd gestemd over het derde ge
deelte van de gisteren door lord Cecil Inge
diende resolutie, die in verband met de juist
gehouden stemmingen moest gewijzigd wor
den, en de volgende redactie verkreeg: de
commissie vereenigt zich met het beginsel van
de beperking van het oorlogsmateriaal der
landmacht langs budgetairen weg, erkennend
dat sommige leden van de commissie de voor
keur geven aan de methode van de directe be
perking en dat eveneens sommige leden de
combinatie van de twee methoden verlangden.
Deze resolutie werd aangenomen met 16
tegen 3 stemmen bij 6 stemonthoudingen. Al
leen Duitschland, Italië en sovjet-Rusland stem
den tegen terwijl Bulgarije China, Amerika
Turkije, Venezuela en Zweden zich van stem
ming onthielden. Alle andere staten gaven hun
stem aan deze Engelsche resolutie.
Morgen zal nu behandeld worden het giste
ren ingediende Fransche voorstel om door een
opdracht aan de commissie van budgetaire des
kundigen te beproeven het in beginsel aange
nomen denkbeeld ook practisch tot verwezen
lijking te kunnen brengen.
een onmeedoogenlooze strijd
te voeren tegen 't drijven van de
vijanden van 't proletariaat"
In vergelijking met de andere sovjet-bladen
had het orgaan van het roode leger de „Krasnaja
Swesda" tot dusverre een tamelijk gereserveerde
houding aangenomen tegenover den strijd van
de partijleiding tegen de oppositie die nu op
nieuw ontbrand is.
De militaire lezers van het blad werden welis
waar op de hoogte gehouden van hetgeen er ge
beurde en ook nam het blad natuurlijk stelling
tegenover de oppositie maar over het algemeen
trachtte het orgaan alleen de feiten te vermel
den, zonder er eenige beschouwing aan vast te
knoopen.
Het herdenkingsnummer, bij gelegenheid van
den 13n verjaardag der bosjewistische revolutie
bevat echter een belangrijk artikel over de taak
die het roode leger in sovjet-Rusland te ver
vullen heeft en daarin wordt tevens gezegd, dat
het leger der sovjets moet zorgen, dat iedere
oppositie zoo fel mogelijk bestreden wordt: leder
soldaat en officier van het roode leger moet
zich zonder voorbehoud op het standpunt stel
len, dat pogingen, om de „algemeene partij
leiding" aan te vallen of te becritiseeren, ge
lijk staan met een aanslag op de kracht van
het roode leger en de weerbaarheid van den
sovjet-staat.
Derhalve rust op ieder soldaat van het roode
leger de plicht „om een onverbiddelijken en
onmeedoogenloozen strijd te voeren tegen het
drijven van de vijanden van het proletariaat,
die in den boezem der partij zouden kunnen op
staan.
DE CYCLOON, DIE BURMA TEISTERDE
Van officieel® Engelsche zijde wordt thans
medegedeeld, dat bij den hevigen cycloon, die
boven Burma heeft gewoed, niet, zooals oor
spronkelijk werd gemeld, te Kiankipui honder
den menschen om het leven zijn gekomen;
slechts twaalf menschen werden gedood.
Bijna drie millioen
Volgens een officieels opgave der sovjet-
autoritei ten verblijven er op het oogenblik
2.800.000 joden in sovjet-Rusland. Daarvan
behoort 27% tot ambtenaren en bedienden,
25% zijn arbeiders, 21% zijn ambachtslui en
8% boeren, terwijl 12% handel drijft.
Aan de universiteiten, handelshoogeschool
en leergangen zijn ongeveer 1517% der stu
denten Israëlieten.
Onder de 417 leden van hst centraal comité
der communistische partij 'bevinden zich 27
Israëlieten en in toet centraal uitvoerend co
mité der vereenigde sovjet-republieken, dat
833 leden telt, hebben 46 joden zitting geno
men, terwijl ook een der leden van den raad
van volkscommissarissen Israëliet is.
Dorpen door pantsertrein beschoten
Vele terechtstellingen
RIGA, 14 November (W.B.) Naar de bladen
melden, hebben in het gebied van Ostrow en
Opotsehka in het district Pskow aan dè Rus
sische grens bloedige kloppartijen plaats ge
had tusschen boeren en communisten.
Wegens de inbeslagneming van koren en
andere collectiveeringsmaatregelen, is het in
tal van groote dorpen tot een opstand gekomen.
De dorpen Jelino en Dubki werden door een
pantsertrein beschoten en totaal vernield.
Ook andere plaatsen werden door het geschut
der bolsjewisten onder vuur genomen en ge
deeltelijk verwoest.
Vele boeren werden terechtgesteld en honder
den gezinnen in de gevangenis geworpen.
Het donderen der kanonnen kon dagen lang
ook op Letlandsch grondgebied gehoord wor
den.
STAHLHELM-DELEGATIE BIJ DEN
DUCE
Mussolini eere-Stahlhelmer
Mussolini heeft Donderdag 'n delegatie van le
den van den Stahlhelrr.-bond in audiëntie ont
vangen.
Dr. Heinke, de leider van de groep hield een
rede, waarin hij zijn bewondering uitte voor de
grondgedachte, die aan het fascisme ten grond
slag ligt, en een parallel trok tusschen het fas
cisme in Italië en het nationalisme in Duitsch
land, welke beide stroomingen volgens hem door
gelijke idealen bezield zijn.
Ten slotte overhandigde dr. Heinke den duce
het embleem van den „Stahlhelm"-bond.
Mussolini sprak hierna een kort woord van
dank.
Daar helpt geen lieve-moecTrcn aan:
't Is met den zomertijd gedaan;
U/eg zonneschijn en rozengeur:
De winter staat voor onze deur.
Als dan de kachel lekker brandt
Neemt Moe haar breikous weer ter hand
En Jan een boek. enZus haar pop
En Vader zegt: komaan, ik stop
Miju ouwe, trouwe pijp maar weer.
Vie brengt de ware atmosfeer.
Die brengt me echt opnwn gemak.
Jan, waar staat mij n D-E tabak 1
CUngt Oooraxbot
ECHTE FRIESCHE
20-50 Cl. PER ONS
A4S
Steeds grootere uitbreiding
Men meldt ons uit Rome:
Naar de „Osservatore" meldt, breidt zich de
tuberculose onder de Italiaansche geestelijk
heid steeds meer en meer uit.
De vorst-aartsbisschop van Trente, mgr.
Endrici, schenk indertijd de „Villa Bellaria"
in het hadplaatsje Aroo, om ze in te richten
als een sanatorium voor Italiaansche geeste
lijken, die aan tuberculose lijden.
Uit de necrologieën der verschillende bis
dommen blijkt, dat van 1908'14 in Italië 923
geestelijken aan longtuberculose en 78 aan
een anderen vorm van tuberculose stierven.
Terwijl In het algemeen in Italië het aan
tal eterlligevallen onder tuberculoselijders 8,7
pCt. bedraagt, bedraagt dit aantal voor de
Italiaansche geestelijken, die aan tuberculose
lijden slechts 6,8 pCt.
Dit percentage is echter zeer ongelijk over
de verschillende provincies verdeeld. Boven
aan de statistiek staat Ligurlë met 12,7 pCt.,
dan volgen Piemonte en Lombard ij e met 12,3
en 11,2 pCt. en het laatst, Apulië en Basili-
cata met 3,8 procent.
„GOLIATH" VAN HAGENBECK
GESTORVEN
De bekende zeeolifant Goliath, een van de
sieraden van Hagenbeck's diergaarde, is plot
seling gestorven.
Het ongeveer 5000 pond wegende gevaarte
vertegenwoordigde een waarde van 50.000 M.
Gebleken is, dat Goliath zich in een stuk
hout „verslikt" heeft, dat in zijn bassin rond
dreef.
De splinters hebben toen den maagwand
doorboord en zoo is Goliath aan zijn einde
gekomen-
Voor instorting van het
ziekenhuis gevreesd
PARIJS, 14 November. (N.T.A.) Met het
opruimingswerk was men hedenmorgen in
Lyon zoover gevorderd, dat men tenminste de
lijken van de onder de puinen bedolven brand
weermannen nog in den loop van den dag
hoopt te kunnen bergen.
Het geheel misvormde lijk van een brand
weerman kon in de vroege morgen geborgen
worden.
De scheuren in den bodem zijn intusschen
zoo wijd geworden, dat men vreest, dat het
ziekenhuis, dat naast de plaats van de ramp
gelegen is, in zal storten.
Roofovervallen in Duitschland
Een brutale roofoverval heeft op klaarlich
ten dag in een der voornaamste winkelstraten
van Dresden plaats gehad.
Drie jonge mannen gingen daar een winkel
van papierwaren binnen. Terwijl een hunner
aan de deur bleef staan, dwongen de twee
andere onder 'bedreiging met hun revolvers de
winkeljuffrouw den inhoud van de kas af te
geven.
Groot was de buit intusschen niet, daar de
kas slechts 37 Mk. bevatte.
De daders zijn tot nu toe onbekend gebleven.
ALTONA, 14 November. (W.B.) Op het hij
kantoor van de „Vereinsbank Hamburg" te
Altona op de „Fisehmarkt" verschenen van
daag twee jongens van 20 tot 25 jaar en be
dreigden de kantoorbedienden met een revol
ver.
Zij losten een aantal schoten, waardoor een
der bedienden aan het hoofd gewond werd,
zoodat hij in liet ziekenhuis moest opgenomeu
worden.
Een andere bediende had nog de tegenwoor
digheid van geest, om een vensterruit In te
gooien met een presse-papier en om liulp te
roepen, waardoor het publiek, dat ln de straat
passeerde, op den overval opmerkzaam ge
maakt werd.
De bandieten namen de vlucht en slaagden
er in, te ontkomen.
LUDWIGSHAFEN, 14 November. (V.D.)
Gisterenavond is in het hulppostkantoor aan
de Ruprechtplatz door ombekende daders in
gebroken.
De indringers maakten zich meester van
een voor transport gereed staande ijzeren geld
kist, met zesduizend mark.
De dieven waren nog niet verdwenen, toen
de misdaad reeds ontdekt werd. Zij werden
door voorbijgangers achtervolgd, die hen ech
ter niet meer konden inhalen.
Ook de kust van Memel geteisterd
De reeds twee dagen woedende Westerstorm
aan de kust van Memeiland heeft speciaal ln
de haven van Memel groote schade aangericht.
De havenwerken van de Poolsche vrijhaven,
de tankinstallaties en de toegangshoofden heb
ben zwaaf van het noodweer geleden.
De straatweg van de stad naar den vuurtoren
staat geheel onder water en ook verder het
land in zijn wegen overstroomd en bouwwer
ken geheel vernield.
De boorinstallaties voor de gasleidingen zijn
ondergespoeld en in de stad heeft de storm
eveneens danig huisgehouden.
Vele schoorsteenen en gevelstukken zijn naar
beneden gekomen.
Ook de schepen in de stadshaven moesten
van den wal worden losgemaakt en op stroom
gebracht, aangezien de trossen het niet hielden.
HEVIGE STORM IN POLEN
Berichten uit Polen maken molding van
hevigen storm en onweders.
Met name ln Noord-Polen heeft de storm
groote schade aangericht en talrijke telefoon-
en telegraafverbindingen verbroken.
Ook Oost-Galicië heeft van de stormen te
lijden gehad.
Inzake de vraag: Duitsche sabotage
in Amerika
BERLIJN, 14 November. (W.B.) In de twee
groote sabotageprocessen, die sinds jaren voor
de Duitsch-Amerikaansche gemengde commis
sie werden gevoerd en waarbij van het Duit
sche rijk een schadevergoeding werd geëischt
van ongeveer veertig millioen dollar, is thans
ten gunste van Duitschland uitspraak gedaan.
Het eerste der béide processen, algemeen be
kend onder den naam van het „Black Tom-
Fall", werd gevoerd naar aanleiding van het
volgende voorval: „Den 30sten Juli 1916 had
op het goederenstation van een Amerikaan,
sche spoorwegmaatschappij in de haven van
New York, dat den naam draagt van „Black-
Tom-Termlnal", een groote explosie plaats
van een groot aantal spoorwagens, geladen
met munitie, gereed, om te worden Inge
scheept.
Het tweede proces, het z.g. Kingsland-pro-
ces" betrof de vernieling van een munitiefa
briek, die den elfden Januari 1917 in het bij
New York gelegen stadje Kingsland plaats had.
In beide gevallen werd beweerd, dat de ver
nieling het werk was van Duitschers, die van
officieele Duitsche zijde opdracht ontvangen
hadden, om in de Vereenigde Staten dergelijke
sabotage te plegen.
De commissie heeft thans met algemeene
stemmen vastgesteld, dat Duitschland voor
geen van beide gevallen verantwoordelijk ge
steld l;an worden.
KORTER WERKTIJD IN MüNCHENnR
BROUWERIJEN.
Tengevolge van den sterken achteruitgang
van den bieromzet, welke in sommige kringen
wordt toegeschreven aan de verhooging van
da bierbelasting, zijn de Miinehener bierbrou
werijen er toe overgegaan om, -ter vermijding
van ontslag, den werktijd te verminderen van
48 tot 40 uur per week.
De arbeiders prefereeren verkortiug van den
arbeidstijd boven ontslag, maar zijn van mee
ning, dat de verkorting met acht uur per week
onnoodig groot is.
Zij eischeu maatregelen, opdat hun loonen,
ondanks den korteren arbeidstijd, ©enigszins
op peil zullen worden gehouden.
Hamagoetsji niet meer
in levensgevaar
De kogels verwijderd
Hamagoetsji verkeert niet meer in levens
gevaar. Door operatief ingrijpen is men erin
geslaagd, do kogels te verwijderen, waarbij
men echter driemaal tot bloedtransfusie moest
overgaan, waardoor,, gelijk bekend, een zoon
van den gewonde zich beschikbaar stelde.
Het geheele diplomatieke corps te Tokio
heeft zijn verontwaardiging over den aanslag
uitgesproken.
Gevaarlijk misdadiger gearresteerd
Uit Bremen wordt gemeld dat de veldwacht
te Bremerfoerde er in geslaagd is den reeds
lang gezoohten Johann Oltmann uit Duppel te
arresteeren, die eenigen tijd geleden een man
had neergeschoten en beroofd.
Van de gealarmeerde bevolking van het
plaatsje Deinstedt namen ongeveer 150 perso
nen aan de jacht op den misdadiger deel, die
verscheidene malen op zijn achtervolgers
schoot.
Men slaagde er eindelijk in, hem te arres
teeren. H(j was in het bezit van een revolver
en nog ongeveer zestien patronen.
Vier arbeiders gedood
Te Madrid is bet to-t een botsing gekomen
tusschen de politie en arbeiders, die eon be-
tooging wilden houden tér gelegenheid van de
begrafenis der bouwvakarbeiders, die dezer
dagen om het leven zijn gekomen bij een
bouwongeluk.
De politie moest van haar vuurwapenen ge
bruik maken, met bet gevolg, dat 4 arbeiders
gedood en ongeveer 30 gewond werden.
Ook verscheidene politieagenten werden ge
wond, daar ook van de zijde der arbeiders ge
schoten werd.
Mijnhardt's Hoofdpijntabletten, 60 en 30 ct.
Mijnhardt's Kiespijntabletten, 60 en 30 ct.
Bij Apoth. en Drogisten.
Reel. 2629DGVS 6
De staat van beleg afgekondigd
De nadere berichten omtrent de bloedige
botsing in Lima's mijndistrict spreken van een
hevige beweging onder de arbeiders tegen de
vreemdelingen.
De staat van beleg is afgekondigd. De alge
meene arbeidersorganisatie Is door de regeering
ontbonden.
Allen die tot e.en staking aansporen worden
uit het land gezet. Er zijn twee honderd man
militairen naar het betrokken gebied gezonden.
De regeering heeft gelast, dat alle mijnen
van het district zouden worden gesloten en dat
alle buitenlanders naar Lima zouden worden ge
bracht.
Het personeel van de centrale spoorwegmaat
schappij heeft besloten om de algemeene staking
die gisteravond zou uitbreken, te steunen.
De autoriteiten schrijven de onlusten toe aan
communistische agitators. Het tram- spoorweg
en autobusverkeer te Lima lag gisteren reeds
stil.
De machinist van een trein, die 'met 300
vluchtelingen uit het mijndistrict te Lima aan
kwam vertelde omtrent de bloedige botsing,
waarbij zooals gemeld vijftien personen werden
gedood, dat de plaatselijke politie op de brug
naar La Oroya posten had opgesteld om te ver
hinderen dat de stakers uit Malparo zich met
die van La Oroya vereenigden. Daardoor was het
gevecht zoo hevig.
LONDEN, 14 November. (H.N.) Omtrent de
onlusten onder de mijnarbeiders in Peiru meldt
de „Daily Herald", dat onder de arbeiders een
bittere stemming tegen Engeland en de Vér-
eenigde Staten bestaat. De mijnwerkers be
stormden de gebouwen van een Engelsche on
derneming ondeir het geroep van! - „weg met
liet Engelsche imperialisme".
Tusschen de arbeiders ©n depolitie is het
tot een nieuwebotsing gekomen, waarbij 10
personen gedood zijn. Ook enkele buitenlanders
moeten gedood en gewond zijn.
Veroorzaakt een ernstig
ongeluk
Te Gross-Behnitz, op den weg Berlijn
Hannover, beeft een dronken chauffeur een
ernstig ongeluk veroorzaakt.
Hij reed het trottoir op, waardoor de voet
gangers ijlings uit den weg moesten trachten
te komen, en bij het station Grc n-Bernitz
reed hij met zulk een vaart tegen e«n boom,
dat de wagen omsloeg.
Van de drie Inzittenden werd de Berlijnsclie
koopman Reuter zoodanig aan het hoofd ge
wond, dat hij spoedig na aankomst in het
ziekenhuis overleed.
De heide andere inzittenden liepen zware
hersenschuddingen op en werden in bedenke-
lijken toestand naar het ziekenhuis t® Nauen
vervoerd.
Uit Berlijn wórdt gemeld:
De landvolkspartij verlangt, dat er ln den
rijksdag 'n wetsontwerp zal worden ingediend,
waardoor in verband met de financieele crisis
de belasting, die bij danspartijen geheven
wordt, zal worden verhoogd.
Bij publieke bals zal dan een belasting ge
heven worden van 100 van de entreekosten
en bij alle andere dansvermaken een belasting
van minstens een mark per persoon
Geweldig draadverbruik
Men schrijft ons uit Rome:
Den 19en November a.s. aal, aooals reeds ge
meld werd, het nieuwe Vaticaansche telefoon
net in gebruik worden genomen.
De H. Vader zelf zal den nieuwen telefoon
dienst plechtig openen in de centrale, die zich
op de benedenverdieping bevindt van het
„palazzo" van Pius X bij der Belvedere. Alle
toestellen in de Vaticaansche Stad voldoen aan
de nieuwste cischen en zijn als zoodanig nog
niet in den handel gebracht.
Door speciale toestellen wordt automatisch de
werking van bet- geheele telefoonnet gecoirtro-
leerd. -1.
Het aantal telefoonnummers 'bedraagt SOÖ,
waarvan er echter yoorloopig. slechts 40%!^ge
bruik zullen worden genomen.
Voor den aanleg van het telefoonnet werd
ruim 450 kilometer koperdraad, gebruikt, een
hoeveelheid, die, gezien dën geringen omvang
van het Vaticaansche gebied, ontzaglijk groot
is.
Reeds werd medegedeeld, dat de H. Vader
van een maatschappij uit New York een gou
den telefoontoestel ten geschenke kreeg. Ook
de curie-kardinalen en de Vaticaansche gou
verneur krijgen op liun bureaux eeu prachtig
toestel.
De kardinaal staatssecretaris Bacelli ont
vangt een toestel van zeer volmaakte afwerking.
NWIJDING BIBLIOTHEEK
OOSTERSCH INSTITUUT
Feestrede van mgr. d'Herbigny
Mert seint ons uit Rome d.d, 14 dezer:
Hedenmiddag werd de bdbliothèek van het
pauselijk Oosterseh instituut plechtig inge
wijd en geopend door Z.E. kardinaal Sincero-
secre.tarls van de H. Congregatie voor de
Oostersche Kerk.
Aanwezig waren de kardinalen Pietro .en
Enrico Gasparri, Scapinelli en Früh'ulrlh,
alle prelaten van het instituut en velen der
Romeinsche curie en Oostersche prelaten. -
Ook was aanwezig de Spaansche gezant,
vergezeld van de stichteres der bibliotheek,' de
Baskisohe dame, De Larringa y Arriaga, we
duwe van Basabe, die Zijne Heiligheid de
noodige sommen gelds tar beschikking stelde.
De feestrede werd gebonden door den pre
sident van het instituut, mgr. d'Herbigny, die
op de hooge beteekenis der Oostersche studiën
wees en er aan herinnerde, dat studenten van
twintig verschillende naties daar studeeren.
Ook kardinaal Sincere hield een korte toe
spraak, waarna Oostersche studenten van het
Rutheensch, Bthïopiseh, Griekscto en Russisch
college hum karakteristieke hymnen ten ge-
hoore brachten.
DE A.S. KARDINAALSBENOEMINGEN
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
Een paar dagen geleden hebben wü aan de
hand van een Belga-telegram uit Rome mede
gedeeld dat in het aanstaande consistorie Z.Exc.
re pauselijke nuntius te Brussel Mgr. Micara,
tot het kardinalaat zou verheven worden.
Belgische bladen deelden dit bericht eveneens
mede en sommige plaatsten er de foto bij van
den nieuwen prins der kerk.
De „Libre Belgique" die dit ook deed en op
nadere informatie uitging b(J de nuntiatuur,
vernam daar, dat men fr niets van de a.s. be-
DE ZWEEDSCHE POSTERIJEN-
In een zooeven verschenen officieele statistiek
wordt geraamd, dat de omzet van de Zweedsilïe
posterijen dit jaar ruim 9000 millioen kronen
zal bedragen.
In 1925 was dit qijfer nog 4325 millioen, zoo
dat liet. In den lijd van 5 jaar meer dan ver
dubbeld is.
Iedere postambtenaar in de kasafdeeiing
behandelt ongeveer 100.000 posten per jaar,
löopende ln totaal over een bedrag van 8 A
millioen kronen.
Desniettegenstaande Is het controleapparaat
der posterijen betrekkelijk eenvoudig en wei
nig kostbaar, terwijl het tekort, dat bij deze
groote transacties wordt geconstateerd, geheel
onbeteekenend is.
