Nederlandsch College
te Rome
HET TARWE-WETJE AANVAARD
DE RAMP VAN DE
MERAPI
De Indische luchtroute
OP RECES!
MIJNHARDT'S TABLETTEN
WOENSDAG 24 DECEMBER 1930
HET MENGGEBOD BLIJFT MOGELIJK
V VREDE OP AARDE
de nieuwe gouverneur-generaal
MGR. ERAS RECTOR
-
'N laaghartige aanranding
JOANNES STALPAERT VAN
DER WIELEN
De herdenking te Dtdft
DE TOLLENKWESTIE
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN
EEN LANGE LIJDENSTIJD
NOG TE WACHTEN
DE DOODSLAG OP DE KERMIS TE
VALKENBURG.
REVOLVERAANSLAG TE
BOSSCHENHOOFD.
PLANNEN VAN DE K. L. M.
Door Z. H. den Paus juridisch
opgericht
Tweede Kamer
Hevige werking
Kerstmis blijft een zeer bijzonderen in
vloed uitoefenen op de menschen.
We moeten niet te hard beoordeelen de
pogingen om voor het echt-christelijk ge
beuren, het feit, dat sprak en nog spreekt
tot millioenen buiten de Katholieke en ook
de christelijke Kerk, iets anders in de plaats
te stellen.
Ook een feest.
Ook iets innigs.
Ook iets, dat stemming wekt. Iets, dat de
menschen dichter bij elkaar brengt.
Nu voelen alle menschen zich weer broe
ders. Laten we dat „alle" menschen nu niet
te zeer op de goudschaai wegen.
Voor den katholiek voor den geloo'vigem
christen, is Kerstmis het groote, het harte
lijke, het blijde feest
Het zet ons midden in de werkelijkheid
der geschiedenis; voor het aangrijpende feit
van Gods liefde, waarbij we kunnen schred
en, en gelukkig zijn, dankbaar het hoofd
schudden om die onbegrijpelijke daad van
God: dat God de Zoon mensch werd, ge
boren werd in een stal, om Zijn leven als
mensch te beginnen, om te lijden en om te
verlossen.
Maar één antwoord past op dat alles: Uit
lief del
Waar liefde, echte, volle lieiae heerscht,
daar kan men alles verwachten, het gewel
digste en het teerste. Wij gelooven niet,
dat we 't voor waarschijnlijk houden, maar
met de allerstelligste zekerheid houden wij
dat God als mensch op aarde kwam, om
ons te verlossen. Dat Hij kwam als Kind,
ontvangen werd van den II. Geest, en ge
boren uit de Maagd Maria.
Dat beteekent het lied, toen door engelen
gezongen: „Vrede op aarde!" Eén met het:
„Eere aan God!"
Wie God eert, dient den vrede, brengt, den
vrede. Wie Gods wetten en Gods liefde tot
de zijne maakt in een plicht, die heel het
leven beheerscht in al zijn onderdeelen,
werkt aan den vrede onder de menschen.
Vrede is het gevolg van de eenheid die er
bestaat tusschen God en den mensch. De
mensch op aarde heeft geen anderen plicht,
dan Gods wil, dat is: Gods liefde, op aarde
te vertegenwoordigen bij allen en eenleder.
Wat wordt daaraan ontzettend te kort ge
komen! Omdat heel wat menschen hun
eigen inzichten, hun eigen bedoelingen, hun
eigen toekornstdroomen willen zetten, be
wust of onbewust, in de plaats van de
goddelijke.
De mensch wil niet dienen, wil ge»n broe
der zijn voor de broeders, omdat hij een heer
wil zijn. Dat verstoort den vrede. Niets kon
dien vrede behouden of terugbrengen, dan
wanneer men tot de gesteltenis teruggaat
van het kind.
Gelijk God kind werd, zoo moet de mensch
het ook willen worden. Gelijk God kind werd
om de menschen te dienen, om Zichzelf te
geven voor de verlossing der menschen, zoo'
moet de mensch kind worden, cnKlein, om
te kunmon en te willen dienen, zich bewust
in dienst te stellen van anderen, van all»
andere menschen,
Die vrede moet onder de menschen komen.
Dat is de vrede van Kerstmis!
Maar de menschen moeten daartoe den
goeden wil toonen. Kerstmis brengt ons dat
met al de klaarte van dien plotseling-lichten
nacht onder het oog.
Wat komen wij dan, ieder voor ons, veel
te kort aan onzen christenplicht, aan ons
geloof als Katholiek!
En toch, wat hebben wij in dat geloof een
machtig middel, om te worden als Hij, het
Kind van Bethlehem. Als Hij in gedachten,
in begeerten, in werken.
In den Kerstnacht begrijpen andersden
kenden niet den stoet van Katholieken, die
opgaat naar de Communiebank! Ze begrij
pen niet het allerteerste geheim: dat dan de
mensch zich bewust maakt tot een „Stal"
waar Christus komt. a
Waarom? Om door Zichzelf den mensch
te veranderen, om te worden een christen,
een andere Christus.
Dat wenschen wij allen Katholieken toe
in: Zalige Kerstmis!
Dat ook in het: „Vrede op aarde aan
de menschen van goeden wil."
DE NIEUWE VLOOTVOOGD VOOR INDIE
Vertrek van schout bij nacht Osten
De benoemde commandant der zeemacht in
Ned. Indië, schout bij nacht J. F. Osten. heeft
Gisterochtend per Holl. Spoor van 9.23 uur
's Gravenhage verlaten om zich naar Genua te
begeven, waar hij zich zal inschepen op de
„J6han de Witt".
°P het perron waren velen gekomen om van
den niguW€n vi00tvoogd en zijn gezin afscheid
te nemen.
Onjuist bericht
Het bericht van het „Haarlemsch Dagblad"
als zou onze minister van buitenlandsche za
ken bestemd zijn voor Gouverneur-Generaal
van Nederlandsch Indië is zelfs van alle
waarschijnlijkheid ontbloot.
Er is ovqr de benoeming van den nieuwen
Gouverneur-Generaal aldus bericht men ons
van bevoegde zijde, D°k seen enkele beslissing
genomen.
DE WATERWEGEN EN HET PLASSEN-
GEBIED IN ZUID-HOLLAND.
De Algemeene Vereeniging voor Natuurbe
scherming heeft aan Gedeputeerde Staten van
Zuid-Holland een adres gericht, waarin instem
ming wordt uitgesproken met den inhoud van
het adres van de Kon. Zeil-, Roei- en Motor-
sportvereehiging „De Kaag" met betrekking
tot de waterwegen en het plassengebied in
Zuid-Holland.
De wenschen in dit adres tot uit:ng gebracht,
worden door de Vereeniging voor Natuurbe
scherming geheel onderschreven eu ten krach
tigste gesteund.
Men seint o-ns uit Rome:
De Heilige Vader heeft thans het Neder
landsche priestercollege te Rome juridisch
opgericht. Als teeken van de bijzondere
welwillendheid van Zijne Heiligheid ge
schiedde zulks bij pauselijke bulle.
Deze bulle is gedateerd van 26 October
j.l. het feest dus van Christus Koning, en
bevat tevens de constitutie van het college.
Officieel zal dit voortaan heeten Pontificium
Collegium Ecclesiasticum Pianum de Urbe.
Als recj/or van het college heeft de Heilige
Vader tevens officieel aangesteld den Hoog-
eerw. Heer Mgr. B. Eras, procurator van
het Nederlandsch Episcopaat te Rome.
■-
HSHBraH
MGR. ERAS
Men zal zioh herinneren, dat, na de moei
zame voorbereiding, waarbij initiatiefne
mers spontaan den bijval van heel Katho
liek Nederland vonden, die zich uitte in
financieelen steun, den 2en Mei van het
vorig jaar de eerste steenlegging van het
rllege kon plaats vinden.
Men was er nog wel niet, dooh in vertrou-
wn op het voortduren van den steun
m>ende men den bouw te mogen beginnen.
De Nederlandsche bedevaart, waaraahi
Z.D.fL Mgr. H. van de Wetering z.g. en Mgr.
A. Diepen deelnamen, was die dagen in de
Eeuwige htad en de plechtigheid, daar aan
de Via Aventina, werd tot een manifestatie
van liefde tot en van aanhankelijkheid aan
den H. Stoel en van liefde voor het vader
land,
Niet minder dan vijf kardinalen gaven
door hunne tegenwoordigheid van hun be
langstelling blijk, terwijl voorts ook behalve
de bedevaartgangers, alle Nederlandsche
hoogwaardigheidsbekleeders te Rome
zoo kerkelijke als wereldlijke en verschei
dene pauselijke dignitarissen aanwezig
waren.
Wat deze dag beteekende heeft de onver
getelijk Mgr. van de Wetering in een
enthousiaste toespraak uiteengezet, nadat
hij den eersten steen had gelegd.
■EEans nadert het college zijn voltooiing en
eerlang zai het officieel kunnen worden ge
opend, Moge die dag spoedig aanbreken en
het college dan, gelijk mgr. van de Wete
ring wenschte', een brandpunt worden van
wetenschap en- deugd, een monument den
glorievollen naam van Pius XI waardig
Tevv/ijl zij aan het wandelen was
De vermoedelijke dader
aangehouden
Zondagmiddag omstreeks half 3 is te Beek
bergen de 48-jarige mej. B. die aldaar logeerde,
het slachtoffer geworden van een laaghartige
aanranding. Geheel alleen aan het wandelen
zijnde op den eenzamen weg tusschen de kom
van Beekbergen en de Woeste Hoeve, daar,
waar niets dan bosschen en heide is, werd zij
aangesproken door 'n 'haar onbekend mansper
soon, die haar eerst gepasseerd was, doch die
weer op zijn schreden terugkeerde en zich tot
haar wendde. De onbekende trok haar, onder
bedreiging met een mes, terzijde van den weg
In de heide, waartegen zij zich hevig verzette
en luid schreeuwend. De onverlaat sloeg haar
daarop iet een eind koord, waaraan een dikke
knoop, op hoofd en gelaat, waardoor zij gewond
geraakte en haar tegenstand moest opgeven.
Aan de hand van het door mej. B. opgegeven
signalement is door de gemeente-politie den
volgenden dag aangehouden de 24-jarige D.
van B. zonder beroep en zonder vaste woon
plaats, of verblijfplaats, een voorwaardelijk ver.
oordeelde die reeds eenige strafvonnissen
achter den rug heeft. Hoewel verdachte hij het
voorloopig verhoor, door den commissaris van
politie afgenomen, ontkent, is hij door het
slachtoffer pertinent herkend als de dader, ter
wijl de voetspoven, benevens andere verklarin
gen van een 3-tal getuigen, die den man in
den omtrek gezien hebben, absoluut in diens
nadeel zijn. Hij is ter beschikking van den offi
cier van Justitie te Zutphen gesteld.
LIJK GEVONDEN
Te Lambertschaag bij Medemblik is door een
voorbijvarenden schipper het lijk van een
(vjarig meisje L. gevonden. Het kind Is vermoe
delijk bij het spelen te water geraakt.
INBREKER VEROORDEELD.
De rechtbank te Breda heeft den Belgischen
mijnwerker L. de B. wegens diefstal en pogin
gen tot diefstal te Roosendaal veroordeeld tot
jrier jaar gevangenisstraf.
Er is hard gewerkt
Scherpe bestrijding en vurige
verdediging
Uit ons overzicht van gistertuavond is
wel gebleken, dat de strijd rond het tarwe-
wetje zich in hoofdzaak zou afspelen om het
menggebod. dat, krachtens art. 2 van de wet,
iD. een algemeenen maatregel van bestuur kan
worden neergelegd. Deze mogelijkheid bleek
voor vele leden der Kamer een hoofdbezwaar
tegen het wetsontwerp, omdat zulk een gebod
vooral de importeurs van buitenlandsch meel
zou treffen.
Uit de rede van den Minister, waarmee, de
besprekingen gistermiddag werden geopend,
bleek al, dat deze elk ander stelsel dan het in
de wet geofferde, minder afdoende achtte en
ofschoon hij begreep, dat dit stelsel vooral
voor de importeurs van Amerikaansch meel
het meest bezwaarlijk was, bleek ook al, dat
hij, het menggebod willende handhaven, geen
scheiding kon maken tusschen importeurs en
Nederlandsche meelfabrikanten.
Met vuur hebben de heeren Boon, Oud, Locke-
feer, later gesteund door de heeren Colijn en
Schokking het menggebod bestreden en on
tegenzeglijk brachten zij argumenten van be-
teekenis voor hun standpunt aan. Het is waar
en dit leek ons het hoofdbezwaar da.t
door de verplichte menging althans een quasi-
monopolistische positie wordt verschaft aan
de binnenlandsche meellndustrie en dat, zou
de import ophouden, daarmee ook een sterke
prijsregelende factor zou verdwijnen. Vooral
de inbreuk op de bepaalde merken van den
import, die voortaan natuurlijk alleen onder
zekere reserve zal kunnen worden verkocht, n.l.
met opgave van meugprocent, blijft bestaan en
niemand, ook de Minister en dr. Lovink niet,
hebben dit kunnen weerspreken. En zij hebben
ook niet mathematisch kunnen bewijzen,
een eisch, welken de a.r. heer Schouten stelde
dat de boeren zonder het menggebod niet
geholpen zouden kunnen worden.
Toch bleef de Minister, gesteund door dr.
Lovink, den voorzitter der commissie van welke
dit wetsontwerp afkomstig is, heslist vasthou
den aan de meening, dat aanneming van het
amendement-Boon-Oud de wet zou denaturee-
ren. Hun bezwaar was, dat het niet vermengde
meel, in zoover het import is, niet geweerd
zou kunnen worden en in zoover het inlandseh
is, niet zou worden geconsumeerd.
Dit laatste argument liet de oppositie koud:
zij vraagt niet, waar het inlandsche meel blijft,
als onze boeren er maar afkomen. Maar de Re
geering betoogt: dan komt het niet onder de
menschen; de voorraad verplicht inlandseh
meel zal als een dreigende wolk boven de he.
drijven blijven hangen. Wat de regeering wil,
is èn prijsverhooging van de inlandsche tarwe
(dit beteekent géén verhooging van den brood
prijs) èn vermeerdering van het gebruik van
deze tarwe. In haar stelsel kan zij het impe
ratief menggebod niet missen; het is er de
logische afsluiting van.
Toch had de schrapping van het menggebod
veler sympathie en deze sympathie groeide,
toen men uit een toezegging van Minister Ruys
de mogelijkheid begreep, dat de regeering uit
voering van haar wet ook zonder menggebod
mogelijk scheen te achten. Wij meenden n.l. te
verstaan, dat de Minister in antwoord op de
vragen van de heeren v. Hellenberg Hubar en
Boeketeer toezei, dat een proef zou worden ge
nomen met en zonder menggebod. Deze verkla-
Gisteren heeft de stad Delft den grooten Ne-
derlandschen priester-dichter herdacht, die daar
driehonderd jaar geleden na een rijk en wel
besteed leven vroom ontslapen is: Joannes Stal-
paert van der Wielen.
De viering van dit derde eeuwgetij werd bij
zondere luister bijgezet door do tegenwoordig
heid van Z. D. H. Mgr. J. D. J. Aengenent,
Bisschop van Haarlem, die persoonlijk gister
morgen in de kerk van de St. Hippoiytus-
parochie, waarvan Stalpaert in tijden van ver
drukking de volijverige pastoor geweest is,
een pontificale Hoogmis heeft opgedragen.
Om half tien betrad Monseigneur de ver
sierde kerk, op de gebruikelijke wijze door de
geestelijkheid ingehaald.
Tijdens het H. Offer voerde het parochiale
zangkoor de Gregoriaansche gezangen uit.
De plechtige Hoogmis werd door tal van ge-
loovigen bijgewoond.
Om 2 uur gistermiddag heeft de beiaardlier
J. H. Storm zangwijzen.van Stalpaert's liederen
doen klinken op het carillon van den nieuwen
kerktoren. Omstreeks drie uur n.m. kwamen
in de Oude Kerk het uitvoerend en het eere
comité bij Stalpaert's graf bijeen.
Nadat de afd. Delft van Toonkunst, onder
leiding van Henk van den Berg, een gedeelte
van een Te Deum had gezongen, werd gespro
ken door ds. G. J. W. Oldeman, predikant bij
de Remonstrantsche gemeente te Delft.
Vervolgens legde spr. een krans op het graf
van den priester-dichter.
Gisterenavond is de huldiging van Joannes
Stalpaert van der Wielen te Delft voortgezet
en besloten met een bijeenkomst in dt groote
zaal van Stads Doelen.
Onder de talrijke aanwezigen merkten wij op
Z. D. H. Mgr. J. D. J. Aengenent, Bisschop van
Haarlem, Prof. Dr. Ir. H. S. Hallo, rector
magnificus, Prof. Granpré Molière en Prof.
Rekel, hoogleeraren der Technische Hooge-
school, den zeereerw. heer P. J. A. v. d. Cammen,
Deken van Delft, mej. T. Post, bibliothecaresse
der R. K. Openb. Leeszaal, alsmede vele geeste
lijken en letterkundigen.
Ter inleiding heeft de bekende Delftsche ba
ring werd de aanleiding voor den heer Schou
ten om dan ook maar de lieele imperatieve mo
gelijkheid te schrappen en het amendement-
Boon te verdedigen met een geestdrift, die aan
stekelijk werkte.
De c. h. mr. Schokking scheen al dadelijk te
begrijpen, dat men bier te ver greep en inder
daad preciseerde de Minister naderhand, dat
hij beide stelsels eerlijk naast elkaar zou onder
zoeken. Do oppositie was daar echter beelemaal
niet mee voldaan zij vreesde, dat toch zou
worden vastgehouden aan het menggebod, dat
zij eerst dan mogelijk wilde maken, ais haar
stelsel mislukt bleek. Toen moest de Minister,
die ook al ernstige bedenking had geopperd
tegen het 15 pet-amendement van den heer
Oud, die 25 pot inlandsche tarwe wel te hoog
vond maar daarin door dr. Colijn was bestreden,
het groote amendement van de heeren Boon en
Oud wel onaannemelijk verklaren en met intrek
king van het wetsontwerp dreigen bijaldien
het werd aangenomen.
De ministerieele verklaring toch niet zóó
onbegrijpelijk bracht geweldige opschud
ding. Ti coactus, boog dr. Colijn en zoo ook de
heer Loclcefeer, die zichzelf den terugweg wel
zeer moeilijk had gemaakt. De liberale dr.
Eierema sprak van „Terrorisme" (wat ons een
beetje erg overdreven scheen, want hij stemde
vóór de wet) en de beide communisten, die in
Moskou anders héél wat gewend zijn, zagen hét
fascisme reeds opdoemen.
Maar de wet, zooals de Minister haar wilde,
kwam er met 58 tegen 31 stemmen.
Mr. v. Hellenberg Hubar had nog een klein
succes, toen de Minister zijn gewijzigd amende
ment overnam, waardoor de bij art. 4 voorge
schreven commissie van advies een maximum
aantal leden van 15 inplaats van 9, zooals de
wet eerst had, zal kunnen tellèn.
De motie-v. d. Sluis, die een teeltpremie
wenschte, wees de Minister af zij verkreeg
trouwens alleen de stemmen der socialisten en
werd met IS tegen 68 stemmen verworpen.
De houding van den Minister verwekte
vooral in den vrijzinnigen hoek heftige ont
stemming-en ook hij een deel der rechterzijde.
Maar er zat in de oppositie ook een sterk
politiek element. Het is niet toevallig, dat al
wat den „vrijhandel" heet te steunen, tegen
de wet stemde; slechts drie socialisten braken
de fractie-discipline en van de liberale en
vi'ijz.-dem. fracties stemden juist alleen de
agrariërs voor. Dit bewijst, dat men in de
zaak een boerenbelang ziet.
De oppositie zei wel, dat zij alles voor de
boeren wilde doen, maar merkwaardig is, dat
zij nu net precies weer niet het stelsel wil,
waar de regeering mee komt. Zou zij een
ander stelsel, waarin zij protectie kon speuren,
zonder meer hebben laten passeeren? En in
dien de mogelijkheid van het menggebod uit
de wet geschrapt ware en de regeerings-
maatregel zou geen effect hebben gesorteerd,
zou men dan later zoo grif hebben willen
erkennen, dat de niet-verplichte menging de
oorzaak der mislukking was en zoo bereid
willig wetswijziging hebben aanvaard? Met al
deze factoren moet men wil men de
houding der Regeering eerlijk beoordeelen
rekening houden.
De Kamer dat heeft de voorzitter in zijn
warm, van alle kanten toegejuicht slotwoord,
terecht geconstateerd heeft haar pauze wel
verdiend. Er is, mede door de voortreffelijke
leiding van den president, die onvermoeid de
lange beraadslagingen leidde, hard gewerkt.
Bij den aanvang van de zitting hebben de
president en de premier enkele diep-gevoelde
woorden van medelijden gewijd aan de slacht
offers van de verschrikkelijke natuurramp op
Java, die de Regeering niet zal vergeten.
riton Bram van der Stap eenige liederen van
Stalpaert gezongen, begeleid door Adr. G. Ven-
derbos. Het waren het Nieuwjaarslied „Hila-
riter" en het lied op „Slnte Adolphus".
Vervolgens kreeg pater Dr. G. Vrijmoed O.
F. M. het woord die sprak over Stalpaert
als priester.
Na de rede van pater Vrijmoed, die met
groote aandacht gevolgd en met hartelijk
applaus ontvangen is, werd er gepauzeerd.
Vervolgens zong de heer Van der Stap eenige
kerstliederen van Stalpaert, waarna het
woord was aan Dirk Coster voor zijn rede
over Stalpaert als dichter.
De heer Coster las eenige liederen van Stal
paert voor.
Ook deze rede werd hartelijk toegejuicht.
Daarna zong Bram van der Stap nog een
tweetal liederen en werd de zeer geslaagde
bijeenkomst gesloten.
In Gelderland
Afkoop door de Provincie
Door de Provinciale Staten van Gelderland
werd gistermiddag besloten, ten behoeve van
opheffing van tollen in Gelderland, verschil
lende bedragen, tot een totaal van 32.666.
beschikbaar te stellen. Het betreft' tollen op
de wegen DoetinchemZeddam, EpseLaren,
ElburgTongeren en NijmegenBerg-en-Dal.
Onvoorspoedige Kerstvlucht
Bij de K. L. M. Is bericht ingekomen, dat
het zevende postvliegtuig gisterenochtend om
8.30 uur uit Bangkok is vertrokken en om 14.19
uur te Alorstar is aangekomen. Alorstar ligt
iets benoorden Pinang.
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij Kon. besl. is benoemd tot kantonrechter
te Utrecht, mr. A. N. L. O 11 e n, thans kan
tonrechter te Alphen, belast met de waarneming
der werkzaamheden van kantonrechter te
Woerden.
Alom een verpestende lucht
waar te nemen
MOENTILAN, 23 December. (ANETA.)
Gisterenavond negen uur werd omtrent de
uitbarsting van den Merapi rog het volgende
gemeld.
De situatie is weinig veranderd. De vluch
telingen zijn uit het kamp te Doekoen veilig
heidshalve overgebracht naar Moentilan, aan
gezien Doekoen van drie zijden door den lahar-
stroom wordt bedreigd. De Merapi bromt nog
duidelijk hoorbaar en werkt blijkbaar harder
dan tevoren. Moentilan is door de in paniek
stemming verkeerende bevolking vrijwel ont
ruimd.
Gisterenmiddag vijf uur werd door den resi
dent besloten, in overleg met den regent en
den militairen commandant om de vluchtelin
gen uit Doekoen naar Moentilan over te bren
gen, hetgeen op rustige en kalme wijze ge
schiedde. In Moentilan bevinden zich thans
5000 vluchtelingen. Het totale aantal vluchte
lingen wordt tusschen 12.000 en 15.000 ge
schat. Zij worden thans gevoed door de Inten
dance van het leger. In Moentilan zijn thans
vier compagnieën ondergebracht. De troepen
halen de gewonden waar men die kan vinden
en begraven de lijken en cadavers, omdat thans
reeds alom een verpestende lucht valt waar te
nemen.
MAGALANG, 23 December. (ANETA.)
Hedenmorgen acht uur viel nog het volgende
te vermelden:
In den afgeloopen nacht is niets bijzonders
gebeurd. Momenteel is de lucht zeer bedekt
alsof een ontzaglijke hoeveelheid asch aanwezig
is, hetgeen mogelijk is, aangezien de berg wel
zeer. roerig is geweest.
De resident beschikt thans over 25.000 van
het Smeroefonds, 5000 van den Provincialen
Raad van Midden-Java, 3000 van de regeering
en 2000 uit eigen kasmiddelen. Dit is echter
een druppel op een gloeiende plaat, aangezien
hiermede tusschen de 10 en 15 duizend vluch
telingen gedurende anderhalve maand van het
allernoodzakelijkste kunnen worden voorzien,
terwijl verwacht wordt, dat de verzorging veel
langer dan anderhalve maano zal moeten ge
schieden. Zoolang het hoofd lan den Vulcano-
logischen Dienst de streek niet veilig verklaart
is van terugzending der menschen uiteraard
geen sprake. Aangenomen de mogelijkheid van
terugzending is men dan nog lang niet klaar
want de ten velde staande oogst is absoluut
verloren, terwijl de velden indien ze te gebrui
ken zijn zeker eenige oogsten lang moeten
braakliggen.
Indien terugzending onmogelijk is, dan moet
in ieder geval op andere wijze steun worden
verleend door de vluchtelingen weder in het
landbouwbedrijf terug te voeren, aangezien
anders een massa paupers worden gekweekt.
De berg is nog lang niet rustig. Een lang
durige lijdenstijd is nog te verwachten.
De resident verbood alle toeiistenverkeer ten
einde den arbeid van politie en militaire niet
te belemmeren.
Een telegram van den gouverneur-
generaal
Op het Departement van Koloniën werd 23
dezer het volgend-telegram ontvangen van den
gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië.
„De gouverneur van Midden-Java A. H. Neys
bezocht 21 dezer wederom streek Merapi.uit
barsting. Hij seinde mij gisteren door nieuwe
erupties lahar over Blonkengravijn naar aan
grenzende en beneden liggende desas gestroomd
waardoor aantal dooden thans naar schatting
700. Veertig gehuchten of desas door lahar
geteisterd en geheel of groot end eels verbrand,
oogst van volgens raming 2700 bouws sawahs
en tegals verwoest honderden stuks groot en
klein vee gedood.
Zeer veel gehuchten en desas in onderdis
tricten Doekoen en Sroemboeng door bevolking
verlaten, duizenden vluchtelingen te Doekoen,
Salam, Sawangan. Moentilan en Magelang tij
delijk gehuisvest en gevoed. Bevolking angstig
doch gedwee en berustend. Bestuur in alle op
zichten waakzaam en actief, terwijl leger op
lofwaardige wijze medewerking verleent om
gevolgen ramp zooveel mogelijk verzachten.
Bestuur en veldpolitie in geteisterd gebied
versterkt. Heb gouverneur te Semarang ge
machtigd tot alle uitgaven welke hij voor
oogenblikkelijk noodzakelijke voorzieningen
noodig acht. Sein u spoedig over noodzakelijk
heid Moederlandsche hulp waaromtrent advies
gouverneur ingewonnen".
Zes jaar gevangenisstraf
Het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch beves
tigde het vonnis van de rechtbank te Maas
tricht waarbij J. p. R., mijnwerker te Heerlen,
werd veroordeeld tot 6 jaar gevangenisstraf,
wegens doodslag op M. Curvers op de kermis
te Valkenburg.
Na afloop van een uitvoering te Bosschen-
hoofd, gemeente Hoeven, heeft W. K. uit Zegge
zekeren B. S. op straat opgewacht, met wien
hij even te voren ruzie bad gezocht. K. loste
een viertal revolverschoten op S. waardoor deze
gelukkig echter slechts licht werd gewond.
K. beeft zich bij de politie gemeld.
TUSSCHEN DE BUFFERS DOODGEDRUKT.
Gister Is te A'dam op het Oostelijk Eiland,
stadszijde, de 24-jarige ongehuwde rijtuigpoet
ser M. Scheermeyer bij het rangeeren tusschen
buffers bekneld geraakt. De ongelukkige was
op slag dood. Zijn lijk is naar het Binnengast
huis overgebracht.
In October een ws'telijksche
verbinding?
Resultaten van de raeliD-instalIaii#
der P.H.-A.G.A.
Vóór de F.H.A.G.A. gisterenmiddag op Schip
hol landde hebben wij deii lieer Plesman, den
directeur van de K.L.M. gevraagd naar zijn
meening over den tocht.
Het is de eerste keer, aldus zei de heer
Plesman, dat een vliegtuig van deze afmetin
gen de Indië-route heeft gevlogen. Ondanks
den kleinen tegenslag in Boedapest ben ik van
oordeel, dat de vlucht geslaagd is. De F IX
heeft bewezen voor de Indië-vluchten zeer ge
schikt te zijn. We hebben dus nu de keuze uit
drie typen. Vooreerst de F VII B. waarvan de
K.L.M. er vijf bezit. Twee hebben we er in*
middels overgedaan aan de Fransche maat
schappij „Air-Oriënt", terwijl we twee nieuwe
machines van hetzelfde type hebben bijbesteld.
Deze machines zijn zeer goed geschikt voor de
vluchten op Indië, het nadeel is echter, dat ze
een beperkt laadvermogen hebben. We hebben
het weliswaar opgevoerd tot 5200 K.G. dóch
daarmee is dan ook het maximum bereikt.
Het nieuwste type, dat wij nu gaan invoeren,
is de F XII, een verbeterde en vergroote
F VIII. Deze heeft een laadvermogen van 7250
K.G., is uitgerust met 3 motoren van 425 P.K.
en heeft bovendien een groote kruissnelheid,
n.l. 190 K.M..
En da"n onze grootste machine, de F IX, wel
ke we nu van haar eerste Indië vlucht terug,
verwachten. Haar laadvermogen is 9300 K.G,
Ze is uitgerust met 3 Juplter-motoren van
500 P.K.
Het is ons plan den Indië-dienst te gaan on
derhouden met 5 F XII- en 5 F IX-ybegtui-
gen. Geleidelijk zal de F VII-B van deze route
worden afgenomen.
Het belangrijkste van deze veertiendaagsche
luchtverbindingen, zoo verklaarde de heer
Plesman, nog eens, is, dat we nu reeds de weke-
lijksche bootverbindingen met Indië in snel
heid overtreffen. Maar ook de luchtverbinding
moet wekelijks worden. We voeren hierover
onderhandelingen met de postautoriteiten.
Slagen deze op tijd, dan zullen we in October
van het volgend jaar een begin maken met
onze w-ekelijksche luchtverbinding met Indië.
Er zullen echter voor we de verbinding gere
geld het geheele jaar kunnen onderhouden nog
veel moeilijkheden te overwinnen zijn, zooals
de moesson, die van Mei tot en met Augustus
duurt.
Terwijl de heer Plesman nog sprak, ging de
claxon van den uitkijktoren op bet vliegveld.
Iedereen keek omhoog en slechts een paar ser
conden later zweefde de enorme F IX met
propellers, blinkend in het zonlicht, over het
stationsgebouw. Het was 1.25 uur. Een wijde
boog beschreef de machine over het veld, twee
minuten later brulden de motoren, terwijl ze
het vliegtuig over het perron optrokken.
Toen de eerste aandoeningen van de begroe
ting tusschen de vliegers en hun familieleden
voorbij waren, hebben we den heer Strijkers
opgezocht, den chef van den radiodienst op
Waalhaven, die als marconist den tocht naar
Indië heeft meegemaakt.
Hij stond al weer Jclaar om met zijn vrouw
in de F XII te stappen, die hem naar Rot
terdam, naar huis zou brengen. We moesten
het dus kort maken.
De heer Strijkers wilde nog niet teveel in
bijzonderheden over zijn ervaring met de radio
uitweiden, daar hij van zijn ondervindingen
in een rapport aan den minister van Water
staat verslag zal moeten uitbrengen.
Over het algemeen, zoo verklaarde hij, hen
ik tevreden. Ik moest onderzoeken in hoever
van een radiostation aan boord van de vlieg
tuigen op de Indië-route profijt was te trek
ken, zoowel op de lange als op de korte golf.
De korte golf was zuiver experimenteel
Op de terugreis zijn de resultaten beter ge
weest dan op de heenreis. Op het traject Caïro-
Bagdad raakte de korte golf defect. De meca
niciens konden het euvel gedurende de vlucht
weer herstellen. De lange golf heeft ons daar
entegen geen oogenblik in den steek^gelaten.
We hebben er voor de volle honderd percent
wat aan gehad.
In hoofdzaak heb ik verbinding gezocht met
de grondstations, welke speciaal voor de lucht
vaart zijn ingericht. Deze zijn gevestigd in
Europa, Egypte, Irak en Britsch-Indië. Geheel
volledig is deze organisatie echter niet. Waar
zij stokte, zocht ik verbinding met de kust-
stations.
Aardige ontmoetingen hebben we, dank zij
de radio, onderweg gehad.
Wij hebben tenslotte nog den heer Walewijn,
een der werktuigkundigen aan boord van de
P.H.-A.G.A*, bijzonderheden gevraagd omtrent
het te Boedapest ontstane defect aan den mid
den motor.
De heer Walewijn antwoordde, dat van een
defect feitelijk niet kon worden gesproken,
aangeizien van een breuk in één of meer vitale
onderdeelen geen sprake is geweest. De nieuwe
onderdeelen, welke naar Boedapest werden ge
zonden, zijn dan ook niet gebruikt, aangezien
de motor gisterenmiddag weer uit zichzelf ging
funotionneeren. De heer Walewijn vermoedt
daarom, dat alleen de weersomstandigheden
het gebeurde veroorzaakt hebben.
GEEN STADSTELEGRAMMEN OP KERST
MIS EN NIEUWJAAR.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat op
zon- en feestdagen, met inbegrip van den
Nieuwjaarsdag, de telegraafkantoren niet open
gesteld zijn voor de behandeling van stadstele-
grammen (ook niet van locale Kerst- en Nieuw-
jaarstelegrammen). Wel worden behandeld de
telegTammen die per telefoon, teletype of ver
reschrijver worden aangeboden door of afgele
verd aan een perceel buiten den kosteloozen be-
stelkring. Ook telegrammen voor het Koninklijk
Huis vallen buiten de regeling.
DE KOLENDAMPVERGIFTIGING TE
NIJMEGEN.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen staat
thans vast, dat het kind van den schipper
Adriaanse van den palingschokker „Agnes" te
I tabletten j
I tabletten 1
I tabletten
1 Buisje 75 ct.J
Doos 60 ct.
I Buisje 30 en 60 et.
tabletten I
j Buisje 30 tn 60 ct-|
Deze artikelen zijn voorzien van den naam Mijnhardt en verkrijgbaar bij Apoth»en Drogisten
DOOR EEN TREIN AANGEREDEN,
De landbouwleerling J. van Dijk te Wester-
nieland (Gron.), die met vier andere jongelui
huiswaarts keerde, werd op den spoorweg
WinsumBaflo aangereden door een trein. Hij
viel en liep een armbreuk en een heen
fractuur op. Na geneeskundige behandeling is
D, naar da ogderlljka woning overgebracht.
Nijmegen, overleden is aan kolendampvergifti
ging. De vier andere kinderen, die op last van
Dr. van Kessel onmiddellijk naar het St. Cani-
siusziekenhuls zijn overgebracht, verkeerden
Maandagmiddag in een gunstigen toestand. Zij
zullen geen ernstige gevolgen door bet kolen
dampongeval ondervinden. Het gerucht, dat da
kinderen onwel zouden zijn geworden door het
nuttigen van minder goed voedsel kan, tegegr
gewtókeo worden.
