\LGEMEEN OVERZICHT.
i
Wat is de oorzaak
8L_
NIEUWE CRISIS
Ontwikkeld tot een
ca asti'O!
Samsezwering in Turkije
„Zooiets gebeurt meer"
jj
DINSDAG 30 DECEMBER 1930
loonconflicten in
DUITSCHLAND
Incident in een kerk
DE POOLSCHE „TERREUR'
OPPER-S1LEZIE
IN
ONDER LAWINE BEDOLVEN
GROOTE BRAND EN
ONTPLOFFING
JOFFRE STERVENDE
DE OPSTAND IN BURMA
DE REBELLEN OMSINGELD
SPANJE NA DE REBELLIE
'T GEHEIME FRANSCH-BELGISCHE
MILITAIRE VERDRAG
NIEUWE ENGELSCHE KANONNEN
NOG STEEDS ARRESTATIES
De brand te Bismarck
EIGENAARDIG ONGEVAL
AUTOBUS TEGEN PAAL GEREDEN
mÈBM t-Pt
De lijn van Stalir
De sovjet-dictator Stalin blijkt zijn macht
steeds meer te -willen uitbreiden. Tot dusverre
had hij zich tevreden gesteld met de overigens
buitengewoon invloedrijke functie van secre
taris-generaal der communistische partij der
sovjet-unie. Nu is hij ook benoemd tot lid van
den raad voor arbeid en verdediging, waaruit
men kan afleiden, dat hij zich ook, op geheel
bijzondere wijze, voor het roode leger en de
roode vloot wil interesseeren.
Belangwekkend is ook het overigens niet
geheel onverwachte bericht, dat het politieke
bureau besloten heeft den voormaligen voor
zitter van den raad van volkscommissarissen
Rykoff voor een belangrijke functie in het
buitenland, een gezantschapspost dus, voor te
stellen. Geheel natuurlijk wordt daarbij aan
de twee meest controleerbare ambassades, die
van Rome en Londen, gedacht. Daar deze
echter op bet oogenblik niet open zijn, zal
Rykoff voorloopig te Moskou moeten blijven
zonder eenig politiek ambt, en, het spreekt
vanzelf, onder de betrouwbare bewaking der
gepoe, die wel zal weten te verhinderen, dat
de rechtsche oppositie zich nogmaals rond
dezen toekomstigen banneling groepeert.
De gepoe ontwikkelt overigens de laatste
dagen wederom een buitengewone activiteit.
De meeste har er daden blijven voor de buiten
wereld geheel verborgen en als men nu en
dan iets van haar werkzaamheid hoort, kan
men er van verzekerd zijn, dat een bijzondere
bedoeling -bij de publicatie er van voorzit.
Op het oogenblik is die bedoeling zeker
scherp aan te geven, dat de strijd tegen de
rechtsche oppositie onver-biddellijk voortgezet
wordt. De generale lijn van Stalin moet on
voorwaardelijk gevolgd worden, wie van deze
duidelijke richting afwijkt, stelt zich aan de
ernstigste gevolgen bloot.
Na de leiders der praw-oeklonniki Rykoff,
Tomski, Oeglianoff getroffen te hebben, zijn
nu de mindere goden aan de beurt, en dezer
dagen heeft het noodlot een vijf en veertig
financieels staatsambtenaren te Nowossibirsk
getroffen, die er van beschuldigd worden de
koelakl, de rijke boeren, te hebben gesteund
en bevoordeeld, waardoor de sovjet-staat voor
millioenen benadeeld zou zijn. Gelijk te ver
wachten was, hebben alle gearresteerden reeds
hun misdaad bekend en binnenkort kunnen
we dus weer een sensationeel proces met de
bolschewistische ensceneering verwachten.
Al deze gebeurtenissen encadreeren het
feit, dat Moskou zijn harde vuist op de arbei
ders van het sovjet-paradijs heeft doen neer
komen door een reeks draconische maatrege
len tot verhooging der arbeidsprestatie.
Het commissariaat van den arbeid heeft
namelijk gelijk we dezer dagen reeds
meldden nieuwe bepalingen uitgevaardigd,
waardoor de strengste discipline in fabrieken
en werkplaatsen doorgevoerd moet worden.
Als de arbeiders de discipline systematisch
schenden, zullen zij, naar het oordeel der lei
ders, eenvoudig zonder termijn ontslagen wor
den, terwijl zij gedurende zes maanden in geen
enkel ander bedrijf arbeid zullen, krijgen.
Hebben er kwade bedoelingen voorgezeten, dan
volgen gerechtelijke straffen. Deze draconi
sche verordening vult de vroegere aan, welke
reeds verbood, dat men vrijwillig van betrek
king zou veranderen en werd uitgevaardigd
om zoo snel mogelijk het vijf-jaren-plan door
te zetten, zooals door de executieve commissie
der partij reeds geëischt is, bij de vaststelling
van het schema voor 1931.
Het derde jaar van het plan, dat het „beslis
sende" wordt genoemd, begint den lsten
Januari. Kenmerkend voor de nieuwe richt
lijnen is de concentratie van allebeschikbare
middelen en het vermijden van een verspilling
der krachten over een -bijna eindelooze reeks
parallele bedrijven. Men heeft daarvoor vele
punten laten vallen om andere te kunnen be
spoedigen, met het onvermijdelijke gevolg,
dat van het harmonische, maar theoretische
plan van 1928 niet veel overblijft.
De volle nadruk wordt nu gelegd op kolen,
metaien, veeteelt en verkeerswezen. Met alle
voorhanden middelen zal Kusnezk in Siberië
tot k-ole-nbasis, de Oeral en de Altai tot metaal-
basis van het Oosten worden georganiseerd.
Het volksvermogen zal met 35 procent tot
49 milliard roebel worden opgevoerd, waarvan
de staat voor zijn socialiseerende doeleinden
ongeveer 65 procent zal opeischen. De nieuwe
kapitaalsbeleggingen zullen 17 milliard roebel
bedragen, o.m- voor de industrie, 2 voor
de electriseering, 3 voor het transportwezen
en 4 voor den landbouw.
Bij dit program treedt duidelijk het streven
om de industrlaliseering in dienst der lands
verdediging tegenover het algemeen welzijn te
stellen naar voren. Het radicale program van
Stalin: organisatie van de groot-industrie en
collectlveering van den landbouw, zonder met
de behoeften der menschep rekening te hou
den, wordt er ten volle door uitgevoerd.
Hoe dit grootsch-e werk ecKer gefinancierd
moet worden, wordt geheel in het midden
gelaten. Er is éën d-oel: de bolschewiseerlng,
daarvoor wijkt alles. Klaarblijkelijk zelfs het
gezonde verstand.
De Europeesche Unie
De door de volkenbondsvergadering van Sep
tember in het leven geroepen volkenbonds
commissie voor de bestudeering van het plan-
Briand eener Europeesche Unie, in. welke com
missie alle Europeesche staten, die lid van den
volkenbond zijn, een vertegenwoordiger heb
ben, zal, zooals m.en west, op 16 Januari
baar tweede zitting te Genève houden onder
voorzitterschap van Briand.
De Belgische regeering heeft thans aan den
volkenbond een nota dosn toekomen, waarin
zij eenige denkbeelden aan de hand doet voor
de opstelling van het arbeidsprogramma der
commissie.
De Belgische regeering geeft den raad, dat
de commissie zal nagaan, welke vraagstukken
de volkenbond reeds ter hand genomen heeft
en of die vraagstukken wellicht, in een zuiver
Europeesch licht bezien, een stap verder voor
uit kunnen worden gebracht dan tot dusverre
het geval was, zoo lang die kwesties van uni
verseel standpunt werden bekeken.
Als voorbeeld ,van zulk een mogelijkheid
noemt de Belgische nota de conventies van Ge
nève van 1923 over de hydro-electrische krach
ten en over het vervoer van electrische ener
gie van het eene land naar het andere. De
Belgische regeering meent, dat de in deze con
venties geregelde kwesties opnieuw zouden
kunnen bekeken worden van een zuiver Euro-
peesch-continentaal oogpunt. Wellicht zou men
dan tot een regeling kunnen komen van veel
grooter praktisch nut dan die welke is neerge
legd in de conventies van 1923, die op de uni-
verseele verkeersconferentie van dat jaar zijn
|ot stand gebracht.
Een ander onderwerp, dat wellicht erbij
winnen zou, indien het van uitsluitend Euro
peesch standpunt behandeld zou worden, is de
kwestie van de economische behandeling van
buitenlanders. Op de Parijsche volkenbonds-
oonferentie van November 1929, die tevergeefs
trachtte een universeele conventie op dit ge
bied te sluiten, waren niet minder dan 47
staten vertegenwoordigd. Zij slaagden niet.
Sinds dien hebben .enkele Europeesche regee
ringen (waartoe, zooals men weet, ook de Ne-
d-erlandsche behoort) onderlinge besprekingen
gehouden over de mogelijkheid tot een liberale
conventie tusschen een meer beperkt aantal
staten te komen. De Belgische nota verklaart,
dat de Belgische regeering voornemens is de
volkenbondscommissie voor de Europeesche
unie met de resultaten dier besprekingen tus
schen enkele Europeesche staten in kennis te
stellen, zoodra deze besprekingen tot een zoo
danige principieele overeenstemming zullen
geleid hebben, dat op dien grondslag een wer
kelijke vooruitgang in vergelijking tot den
tegenwoordigen toestand verkregen zou wor
den.
Het laatste punt, dat de Belgische nota ter
sprake brengt, is misschien wel het belangrijk
ste. De nota herinnert eraan, dat de Europee
sche Unie ten doel zou hebben tusschen de
Europeesche volken een stelsel van voortdu
rende solidariteit te bevestigen. Dit brengt met
zich, dat men de banden, die de volken ver
hinden, steeds nauwer aanhaalt en hun weder-
zij-dsche betrekkingen ontwikkelt. Doch boven
al behoort dit mede te brengen, dat de Euro
peesche staten zooveel mogelijk die maatrege
len vermijden, waardoor zij elkander schaden
zouden toebrengen.
Helaas moet men echter erkennen, zoo gaat
de Belgische nota voort, dat de maatregelen,
die de landen plegen te treffen, om aan nieuwe
nationale bezorgdheden tegemoet t-e komen, niet
voldoende rekening houden met de belangen
van andere volkeren. VoorH op economisch ge
bied pleegt men in tijden van crisis sterk te
zondigen tegen het beginsel, dat men trachten
moet de benadeeling van andere volkeren te
voorkomen. De openbare machten van ieder
land plegen, wanneer zij tegenover ernstige
moeilijkheden geplaatst worden, ieder voor
zich, los van de andere mogendheden, maat
regelen te nemen, die ingegeven zijn door een
soort van reflexbeweging van het instinct van
zelfbehoud. Slechts denkende aan den eigen
binne-nlandschen toestand, schaden zij aldus in
ernstige mate vaak de belangen van hun na-
huren en verwekken daardoor gevoelens van
wrevel en repressaillemaatregelen, die, verre
ervan het kwaad te ge-nezen, menigmaal dit
slechts nog -erger maken.
Tegen deze slechte gewoonten heeft de han
delsconventie van Genève van 24 Maart 1930
voor het eerst getracht een dam op te werpen.
De handelsconve-ntie heeft het beginsel neer
gelegd, dat een staat, die voornemens is zijn
invoerrechten te verhoogen of nieuwe invoer
rechten in het leven te roepen, dit vooraf den
anderen staten moet mededeelen en met dezen
daarover in besprekingen zal moeten treden,
indien zulks verlangd wordt.
De Belgische regeering is van oordeel, dat
dit beginsel ook tot andere gebieden zou kun
nen worden uitgebreid, met name tot het ter
rein van den kapitaal-omloop, van de behan
deling vau personen en van het verkeerswezen.
Ook op andere punten va,n het gebied van den
goederenruil zou het beginsel der Geneefsche
handelsconventie verdienen te worden toege
past.
De Belgische nota erkent, dat er geen kwestie
van kan zijn, dat inbreuk zou worden gemaakt
op de prerogatieven van de regeeringen of
parlementen der verschillende landen. Doch
het voorbeeld der handelsconventie toont aan.
dat het binnen de daar gestelde grenzen moge
lijk is raadplegingen tusschen de verschillen
de regeeringen te organiseeren, opdat de maat.
regelen van nationaal belang zoo min mogelijk
de belangen der andere staten benadeelen en in
ieder geval in de oogen dier andere staten geen
tergend karakter aannemen. Daarom geeft de
Belgische regeering in overweging, dat de
volkenbondscommissie voor de Europeesche
Unie zal onderzoeken, hoe men de toepassing
van het in de handelsoonventie neergelegde be
ginsel ook op ander gebied in de betrekkingen
tusschen de Europeesche staten zal kunnen
verzekeren.
De Belgische nota legt op verblijdende wijze
vooral in dit laatste gedeelte weder getuigenis
af van dien goeden Europeesohen geest, die de
Belgische delegatie op de economische volken
bondsconferenties van den laatsten tijd onder
leiding van Van Langenhove tot de krachtige
medewerkers van Colijn en Nederbragt heeft
gemaakt.
SOLINGEN, 29 December. (V. D.) In het
loonconflict in de staalwaren-industrie in So-
lingera is voor het Be-rgische land een arbitrale
uitspraak tot stand gekomen, waarbij de loonen
tot 31 December 1931 op het tegenwoordige peil
gehandhaafd blijven, terwijl daarna het tarief-
loon met 6 pet. zal worden verlaagd.
De nieuwe loonovereenkomst kan, echter niet
voor 30 Juni 1931, met een maand worden op
gezegd.
De onderhandelingen over de tarieven voor
de huis-industrie zijn eenige dagen uitgesteld.
Naar het Wolff-bureau uit Hal! a meldt, zijn
do onderhandelingen inzake het loonconflict in
Je metaal industrie voor het tariefdiatrict Hal
ie. Maagdenburg en Anhalt, na vijf uur ver
geefedh pogen om tot overeenstemming te ko
men, afgebroken
Den 6-den Januari a.s. zal de scheidsrechter
le zaak in handen nemen.
HAGEN, 29 December. (W.B.) Eij de onder
handelingen in het district der Liidenscheider
metaalindustrie, waar 10 12 duizend arbei
ders werkzaam zijn, zijn de loonen krachtens
scheidsrechterlijke uitspraak met zes percent
verlaagd.
ESSEN, 29 December. (W.B.) De bij den loon
strijd bij de Rijnseh-Westfaalsche tramwegen
betrokken partijen zijn door den rijksminister
van arbeid tegen 5 Januari naar Berlijn ont
boden
WEER EEN BRITSCH SMOKKELSCHIP
OPGEBRACHT
NEW-LONDEN. (Connecticunt) 29 December
(N.T.A.) De kustwachtbooten hebben den Brit-
schen motorschoener „Eleanor Joan", die voor
een waarde van 17.000 dollar spiritualiën in
de Vereenigde Staten wilde binnensmokkelen,
in beslag genomen.
De uit elf koppen bestaande bemanning werd
naar New-York overgebracht
MIJNWERKERSSTAKING IN
Z.-WALES?
Een laatste poging tot bijlegging
van het conflict
WEINIG MEDEWERKING?
LONDEN, 29 December (V.D.) De president
van de Engelsche mijnwerkersfe-deratie Coo1',
heeft als zijn meening te kennen gegeven, dat
ie mijnindustrie een nieuwe crisis tegemoet
gast
De oorzaak hiervan is, dat in Zn id-Wales en
Schotland d-e zoogenaamde spread-over, vol yens
welke 90 arbeidsuren over twee weken ver
deeld kunnen worden, niet zoo toegepast wordt
als oorspronkelijk in de bedoeling heeft gele
gen.
Met de kwestie in Zuid-Wales houdt ds
arbitragecommissie zich beden bezig; de we k-
gevers willen zich hiermede echter niet in
laten.
In Zuid-Wales loopt de overeenkomst op 31
December af, zoodat naar d-e meening van Cook
het stopzetten van den arbeid ze-er waar
schijnlijk is, wanneer niet op het laatste oogen
blik nog een verandering ten goede komt.
Een staking In één district kan echter ge
makkelijk naar een ander district overslaan
De minister voor de mijnen is naar Schot
land vertrokken, waar hij heden met de werk
gevers besprekingen zal voeren.
Ook in het departement van hand-el te Lon
den hebben hedenochtend besprekingen pi rats
ge-had, om een stopzetting van het werk in
de mijnen van Zuid-Wales te voorkomen De
mijneigenaars hebben echter geweigerd zich bij
deze besprekingen te doen vertegenwoordigen-
Werklooze richt zich tot den
Koning
Een afspraak zonder resultaat
Tijdens een godsdienstoefening in de garni
zoenskerk te Kopenhagen, welke ook werd bij
gewoond door dan koning en eenige leden van
de koninklijke familie, heeft een werklooze een
demonstratie gehouden.
Aangezien men op een dergelijke demonstra
tie had gerekend, had de organist opdracht ge
kregen, direct het orgel te bespelen, indien een
demonstrant zou storen.
Onmiddellijk na de predikatie stond een jon
geman op, die zich in een toespraak in het bij
zonder tegen den koning richtte.
De organist begreep een gegeven teeken ver
keerd en liet den demonstrant rustig doorsipre-
ken.
De jongeman werd na den kerkdienst gearres
teerd.
Ook minister Skaldkowski op
inspectie
Zooals gemeld, heeft d-e Duitsche rijksminis
ter van buitenlandsohe zaken, dr. Curtius, on
langs een bezoek gebracht aan het Oost-Duitsok
grensgebied, om zich persoonlijk, op de hoogte
te stellen en inlichtingen in te winnen inzake
Poolsohe terrorisme tegen de Duitsche minder
heden, zulks in verband met de a.s. raadszit
ting van den volkenbond, waar de kwestie ter
sprake komt.
Naar het Wolff-bureau thans uit Katitowitz
bericht, is ook de Poolsohe minister van bui-
lenlandsche zaken, Skaldkowski, dezer dagen,
in verband met de Duitsche beschuldigingen,
op inspectie-reis gegaan.
Hij is Zondag j.l. te Kattowi-tz aangekomen,
vanwaar hij, in gezelschap van den voornanm-
sten chef van het woiwoodsohap,, die plaatsen
bezocht, waar zich volgeins de Duitsche nota
vooral de daden van terreur moeten belbben af
gespeeld.
De minister is voornemens niet enkel do
autoriteiten dezer plaatsen te hooreu, doch ook
de slachtoffers van het z.g. terrorisme.
Naar het W. B. uit Berlijn meldt, zal ook
rijkskanselier dr. Brüning begin Januari een
bezoek brengen aan het Oostelijk grensgebied
en Sileaie.
Drie dooden
Uit Züridh wordt gemeld;
Op de Saemtis is een gezelschap van 7 ski-
loopers door een lawine bedolven. Vier leden
van het ge-elsdkap wisten zich uit te graven,
dock d-e overige, een da-nfe en twee iheeren, kon
den eerst na verscheidene uren als lijken wor
den geborgen.
Meer dan 2% millioen
gulden schade
Te Bismarck in den staat Noord Dakota is Za
terdag tengevolge van een ontploffing, waar
van de oorzaak nog onbekend is, brand uitge
broken in het regeeringsgebouw.
De brand breidde zich bij den zeer kractotigen
wind zeer snel uit, zoodat het gebouw geheel
verwoest werd.
De schade wordt op ruim 1 millioen dollar
geraamd.
Alle papieren en documenten, waaronder zich
ook geldswaardige papieren bevonden, zijn ver
loren gegaan.
TE PLETTER GEVALLEN
Tragisch einde van een
glijvlieger
EISENACH, 29 December. (H. N.) Vanmid
dag steeg een 20-jarige glijvlieger van de
vliegergroep te Eisenach op den Hörselberg
op, ten einde een vlucht met het door hem
zelf gebouwde glijvliegtuig te maken, waar
mede hij reeds enkele proefvluchten had ge
daan.
Kort na den start viel het vliegtuig naar
beneden. De jeugdige vlieger is verongelukt
en werd als lijk onder de wrakstukken van
het vliegtuig van-daan gehaald.
De ouders .waren getuige yan het ongeluk.
Vrijdagavond op zijn verzoek
bediend
Een lange doodstrijd
PARIJS, 29 December (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). Mgr. Maglione, de pauselijke
nuntius te Parijs, die zoo juist de kliniek ver
liet, na een bezoek te hebben gebracht aan
maarschalk Joffre, verklaarde, dat de toe
stand van den hoogen lijder uiterst slecht is.
Daar men zijn bezoek had uitgelegd, alsof
de nuntius, die met den maarschalk zeer vriend
schappelijke betrekkingen onderhield, hem van
de laatste H. H. Sacramenten zou hebben voor
zien, stelden de journalisten hem de vraag, of
zulks het geval was geweest.
Mgr. Maglione antwoordde dat de maarschalk
reeds Vrijdagavond zoo spoedig er stervensge
vaar was, verzocht had, bediend te worden en
dat de H. H. Sacramenten der Stervenden hem
waren toegediend door den Eerw. Pater
Delsort, aalmoezenier van de kliniek van de
broeders van St. Joannes de Deo.
Onze correspondent te Parijs seinde ons gis
terenavond:
Maarschalk Joffre is sinds half zes buiten
bewustzijn.
Zijn boezemvriend, generaal Pau, de laatste
der toegelaten bezoekers, werd niet meer door
den boegen leider herkend.
De stervenssponde is omringd door mevrouw
Joffre, de dochter en den schoonzoon van den
maarschalk, den aalmoezenier, den opperbe
velhebber van het Fransche leger, maarschalk
Pétain en den minister van oorlog.
Aan de kliniek blijft de toevloed van be
langstellenden buitengewoon groot
Wij meldden ten onrechte, dat het pater Del
sort zou zijn, die den maarschalk bediend heeft;
de H. Sacramenten der Stervenden zijn hem
toegediend door pater Bellesoeur.
Een deel van de jungle in
vlam
Uit Rangoon wordt gemeld, dat in het Tha-
rawady-district in Burma een hevig gevecht
tusschen de regeeringstroepen en de opstande
lingen aan den gang is.
De opstandelingen hebben zich tot nu toe
in hun stellingen weten te handhaven, hoewel
deze onder een hevig artillerievuur staan,
waardoor den rebellen zeer zware verliezen
toegebracht moeten zijn.
Een deel van de jungle staat in vlam en de
hevige rook verhindert voorloopig een verder
oprukken van de troepen.
De opstandelingen zijn door de regeerings
troepen omsingeld, zoodat zij zich ten slotte
zullen moeten overgeven, tenzij zij een door
braak willen beproeven of tot den laatsten man
willen sneuvelen.
De bestraffing der schuldigen
MADRID, 29 December. (B. T. A.) Het offi
cieel© blad van het ministerie van oorlog publi
ceert de lijst van officieren-vliegeniers, die
terecht zullen staan naar aanleiding van het
geen onlangs is voorgevallen op het vliegveld
„Cuatro Ventos", waar zij toebereidselen maak
ten voor een revolutie.
De lijst bevat vijf commandanten en een en
twintig sub-alterne officieren.
MAROKKANEN-INVAL IN ALGIERS
Vier man gedood en 100 kameel en
buitgemaakt
Naar de „Matin" uit Colombo Bechar meldt,
heeft met Kerstmis een niet onderworpen Ma-
rokkaafische stam, die over 200 geweren be
schikt, hij Tafilal een inval op Algerijnsch
gebied gedaan, waar hij een kamp van inboor
lingen 15 K.M. ten Westen van Abadia aanviel.
Van dezen laatsten stam werden de hoofd
man en drie andere inboorlingen gedood.
De invallers maakten 100 kameelen buit en
trokken daarmee af.
Een mobiele Fransche kolonne en een vlieger
eskader begonnen terstond de achtervolging.
Het gelukte een deel van den buit weder
af te nemen, terwijl verder den vijand zware
verliezen werden toegebracht.
Aan Fransche zijde werden 4 man gedood
en twee gewond, terwijl bij den vijand 15
dooden en een groot aantal gewonden geteld
zijn.
BRUSSEL, 28 December. (V.D.) In een arti
kel over het geheime Fransch-Belgische mili
taire verdrag schrijft de Katholieke „La libre
Belgique", dat genoemd verdrag niet bij den
volkenbond is gedeponeerd, zooals artikel 18
van het volken-bondspact eisoht.
Bij den volkenbond zijn slechts gedeponeerd
twee tusschen de Belgische en Fransche re
giering gewisselde brieven doch ndet de in het
verdrag neergelegde wederzijdsohe verplichtin
gen.
0nz9 Brusselsche correspondent meldt ons:
In verband met de polemiek, die momenteel
rond de kwestie van het Fransch Belgisch
militair accoord wordt gevoerd, heeft een
Parijseh blad een z.g. interview gepubliceerd
van den Belgischen minister van buitenland-
sche zaken, Hijmans, over deze. kwestie.
Van officieele Belgische zijde wordt thans
verzekerd, dat de minister de laatste dagen
geenerlel interview heeft toegestaan en dat de
door hem afgelegde verklaringen welke thans
gepubliceerd worden vijf weken geleden wer
den gedaan en niets uit te staan hebben met
het accoord in kwestie.
Beter tegen slijtage bestand
LONDEN, 29 December. (H.N.) Volgens den
marinemedewerker van de „Daily Telegraph"
zullen op de Engelsche oorlogsschepen nieuwe
kanonnen in gebruik worden genomen, die
geheel uit staal vervaardigd zijn. Zij zijn lich
ter dan de oudere en ook beter tegen slijtage
bestand.
HET MONUMENT VOOR DEN POOLSCHEN
KONING LADISLAS.WARNENCZYK, bekend
uit den kruistocht tegen dis Muzelmannen, dat
te Warna zal worden onthuld
Dertig personen ender het puin
bedelven
MOEILIJK REDDINGSWERK
PARIJS, 29 December (V.D.) De ernstige in
storting in Algiers waarbij, zooals gemeld, een
bruiloftsgezelschap onder het puin bedolven
werd, ontwikkeld zich tot een catastrophe
Hoewel men nog steeds niet weet, hoeveel slacht
offers onder de puinhoopen liggen, schijnt toch
vast te staan, dat meer dan dertig personen
werden bedolven.
Het opruimingswerk, dat in den nacfht van
Zaterdag op Zondag moest worden gestaakt,
werd Zondag voortgezet. De militairen verleen
den hulp.
Tijdens het opruimingswerk had een tweede
aardverschuiving plaats, waardoor de redJera
bijna bedolven werden. Gelukkig kondigde de
aardverschuiving zich door gerommel aart,
zoodot de opruimingsploeg zich in veiligheid
kon stellen.
"Als een der eerste werd de bruidegom be
vrijd, die slechts licht gewond bleek te zijn.
Eenige uren later werd een zeventienjarig
meisje ouder de puinhoopen weggehaald, dat
vreeselij'k verminkt was en later de bruid bleek
te zijn.
In den nacht van Zondag op Maandag werd
het opruimingswerk weer gestaakt, daar men
nieuwe instortingen vreesde.
Uit het voorloopige onderzoek is gebleken,
dat de bewoners van de wijk zelf schuld heb
ben aan de instorting, wijl zij sinds jaren den
berg uitgegraven en uitgehold hebben
De gouverneur van Menemen
afgezet
ANGORA, 29 December. (B.T.A.) Er hebben
nieuwe arrestaties plaats gehad o.a. van den
commandant der gendarmerie, die er van be
schuldigd wordt, zijn plicht verzuimd te heb
ben.
Dê gouverneur van Menemen werd afgezet.
De uitslag van het onderzoek bevestigt, dat
de z.g. secte der Nakchiends, waarvan de vroe
gere sultans deel uitmaakten, een reactlonnaire
beweging organiseert. De secte organiseerde
nog steeds occulte plechtigheden in de streek
van Smyrna, Menemen en Manissa.
Alle archieven van den staat
Noord-Dakota verwoest
BISMARK (Noord Dakota), 29 December.
(V.D.) Bij den hsvigen brand, die het staats
gebouw van Noord-Dakota verwoestte, zijn alle
officieele gegevens van het staatsdepartement
verloren gegaan.
Het vuur brak uit in de bovenverdieping van
het gebouw van oude structuur en verspreidde
zich zeer snel. ondanks de krachtige pogingen
van de brandweer. Het gebouw*was slechts vier
verdiepingen hoog en brandde geheel af.
De zaken van Noord-Dakota zijn tengevolge
van den brand geheel in de war. De gouver
neur George Shafer heeft onmiddellijk een
conferentie der staatsleiders bijeengeroepen, om
een plan van actie uit te werken.
In een doktersspreekkamer
BERLIJN, 29 December. (W. B.) De
„Nachtausgahe" maakt melding van een eigen
aardig ongeval, dat hedenmorgen „Sanitaetsrat"
dr. Skutsch te Dalilem is overkomen.
Terwijl de staatssecretaris hij de rijkskanse
larij, dr. Puender, zich voor een medisch onder
zoek in de spreekkamer bevond, wilde dr.
Skutsch een instrument warm maken.
Hij stiet daarbij per ongeluk een fleseh, die
aether of een cf ander zuur bevatte, om. Op het
zelfde oogenblik vatte de vloeistof vlam en
de flesoh ontplofte met een luiden knal.
De steekvlam sloeg dr. Skutsch in het ge
zicht, waarna ook zijn k leer en vlam vatten.
Staatssecretaris dr. Puender en zijn echtge-
noote, die zicih ook in de spreekkamer bevond,
namen terstand de tapijten op, die in de kamer
lagen, en bluschten daarmede de vlammen.
Daarna bracht de staatssecretaris den dokter
in zijn eigen auto naar bet ziekenhuis. Hier
werd vastgesteld, dat dr. Skutsch zeer ernstige
brandwonden had opgeloopen aan hoofd en
handen en ook aan zijn rug.
AMERIKAANSCHE OORLOGSSCHEPEN
VERKOCHT.
NEW-YORK, 27 December (H.N.) Van de
Amerikaanscbe vloot zullen 19 verouderde
oorlogsschepen worden verkocht. Zij zijn in de
jaren 1918 en 1919 als torpedojagers gebouwd.
In de verkoopvoorwaarden is een bepaling op
genomen, dat de kooper er voor moet zorgen,
dat de schepen niet als smokKelschepen zullen
worden gebruikt.
VERGIFTIGING IN BERLIJNSCHE
WASCHFABRIEK
Een aantal strijksters plotseling
bewusteloos
Het bedrijf voorloopig gesloten
BERLIJN, 29 December. (H. N.) In de Ber
liner Wascjiefabrik A. G. verloren vandaag
op de strijkzaal, waar ongeveer vijftig arbeid
sters werkzaam waren, plotseling verscheidene
strijksters onder verschijnselen van vergifti
ging het bewustzijn.
Terstond werden de brandweer en de eerste
hulpdienst gealarmeerd. Het gelukte 27 vrou
wen spoedig weer bij te brengen, nadat zij in de
openluobt waren gedragen.
Bij zeven arbeidsters was de toestand ern
stiger, zoodat de brandweer ruim een uur lang
een behandeling met zuurstofapparaten toe
paste, voordat zij weer teekenen van leven be
gonnen te geven. Deze patiënten zijn naar het
Virchow-ziekenhuis overgebracht.
De oorzaak van de vergiftiging is nog niet
vastgesteld. Alle gasleidingen zijn onderzocht,
doch nergens heeft men een ernstig defeat kun
nen ontdekken. Ook heeft de brandweer geen
gaslueht in de zaal opgemerkt.
De zaal is zeer modern ingericht en er be
vinden zich ook verscheidene exhausters, die
voor de luchtverversching zorgen. Ook deze
exhausitors schijnen in orde te zijn, doch het
onderzoek daarvan is nog niet afgeloopen.
.Mochten deze niet in orde zijn geweest, dan be
staat de mogelijkheid, dat door ophooping van
verbrande gassen de vergiftiging is ontstaan.
Voorloopig is bet bedrijf gesloten, totdat de
oorzaak vastgesteld zal zijn.
De Vlaamschek „incidenten" in
de St. Bavo
'N HERINNERING UIT LEUVEN
De Rottendamsdbe Dominicaan pater C.
Frlefahoff, professor aan bet Collegium Ange-
licum te Rome schrijft ons:
In de „Maasbode" va.n Dinsdag 23 December
(Ochtendblad, le 'blad) komt onder het op
schrift „Vlaamsche incidenten in St. Bavo te
Gent" een toe-richt voor omtrent het verlaten
van de fcenk door een paar honderd gekxmgen
bij het begin van een Fransche preek.
Dergelijke „incidenten" werken uiteraard
mede het streven der Vlaamsche beweging on
sympathieker te maken in de oogen van Katho
lieken. Het kan daanom ndet weinig bijdragen
tot de juiste schatting van het gebeurde, wan
neer men weet, dat zoo iets in België niet zeld-
den voorkomt van andere zijde.
Het is ruim vijf jaar geleden, dat het mij zelf
overkwam. Als „gast" van de Paters Domini
canen te Lenven, viel mij de eer tebeurt op Al
lerheiligen des avonds de feestpreek te hou
den. Nauwelijks echter was ik begonnen, of een
heel groot gedeelte, om niet te zeggen het groot
ste gedeelte, der aanwezigen stond op en verliet
het kerkgebouw, en dit geenszins „vermijdende
rumoer te maken", zooals in bovenstaand be
richt gezegd wordt. Integendeel maakte het den
indruk, dat men onnoodig rumoer maakte, zoo
dat ik onmogelijk kon voort-gaan. Welk een in
druk diit op een predikant maakt, laat zich ra
den
Na mijn preek echter vernam ik op mijn ver
wonderd vragen, dat „dit de gewoonte was
'Zoodra een Vlaamsche (Nederlandsche) preek
begon, verlieten die Franschsprekende geloo-
vigen het kerkgebouw. Ddar meende niemand
hierin een „incident" te moeten zien Sapienti
sat f
„AGNUS DEI"-WIJDING TEN VATICAN®
Men seint ons uit Rome d.d. gisteren:
Z.H. de Paus verrichtte hedenmorgen de
wijding van het zoogenaamde „Agnus Dei".
Aan de Cistereienser monniken van Santa
Croce is Indertijd het privilege verleend, de
was voor bet „Agnus Dei" te vervaardigen,
pit privilege werd hun door Paus Clemens
geschonken.
Alle monniken woonden met den generalen
abt de plechtigheid In de Consistoriezaal bij.
AUTO IN RIVIER
Op een brug over de Aar, zoo wordt uit Bern.
gemeld, geraakte een auto aan het slingeren-
De auto kwam tegen de leuning van de brug
terecht, die brak, zoodat de wagen In de Aar
viel. De beide inzittenden zijn verdronken.
Bij Barcelona is een autobus, die voor een
wielrijder wilde uitwijken, tegen een telegraaf
paal terecht gekomen. De chauffeur en 17 in
zittenden werden gewond, waarvan 10 ernstig.
MEVROUW POINOARE verlaat het ziekenhui*
waar zij een bezoek bracht aan maarscbaljj
Joffre,
