DE MERAPI-RAMP
Door kokende modder-
stroomen bedreigd
Een blij jubilé
Mgr. Eras bij Z. H. den Paus
Malaise in de vlasindustrie
Een voorbeeldig onderwijzer
MAANDAG 5 JANUARI 1931
t ANTI-KERSTMIS
OPROEP OM STEUN
DE BEVOLKING OPNIEUW
GETEISTERD
VELE DESA'S ONTRUIMD
iüfiMi"7-1,
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN
MOEILIJKE KOLONISATIE VAN
NIEUW-GUINEA
VOLKENBONDSPROPAGANDIST
UIT VROEGER JAREN
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN.
DE TRAWLERTLOOT TAN IJMUIDEN ging nog op de oude voorwaarden in zee. De drukte
in 3 haven voor het vertrek
Van iemand die het krachtens onder
vinding weten kan, hoorden wij eens, dat
katholieke straatsprekers den meesten last
van onwelwillende toehoorders hadden op
avonden van groote feesten. Typeerend was
het antwoord van een man uit het volk,
toen naar de oorzaak daarvan gevraagd
werd. Deze antwoordde zonder eenige aar
zeling: „dan werkt de duivel het hardst".
In elk geval is zeker, dat het bolsjewisme
Tuist met de groote christelijke feestdagen
een felle anti-godsdienstige actie ontwik
kelt. En dit doen de bolsjewieken niet
alleen: een deel der socialisten doet er flink
aan mee. En zij zijn wel zoo eerlijk te ver
klaren, dat zij het doen in de overtuiging,
dat „het moderne socialisme" zich tot het
christendom verhoudt als vuur tot water.
Niet om te kwetsen aldus de redacteur J. de
Kadt in „De Socialist" van 23 Dec. maar om
te hewijzen, dat de geest van het socialisme
en de geest van het Kerstfeest „eikaars vol
strekte tegenpolen zijn".
Met de duidelijkheid, die de „linksche
socialisten kenmerkt, schrijft genoemde
heer:
En als het moderne socialisme èêu waar
heid heeft, dan is het deze, dat de „armen
van geest" niet zalig zijn en nooit zalig
worden en dat wij dus nimmer iets gemeen
kunnen hebben met de slaven-idealen en
met de slaven-symboliek. En evenmin kan
een beweging, wier zijn en wezen en toe
komst onverbrekelijk verbonden is met^ e
moderne natuur-heheerschende techniek zie
zelf zoo vernederen, dat zij er haar hoogs e
doel in zou zien, een mythe van de barbaren-
volken met een nieuwe inhoud te vu en.
Na dit mengsel van Nietzsche- en Dage-
raadsrhetoriek krijgen we achttien haiaa s
bolsjewistische dogmatiek in deze woorden.
De wereld die wij willen en die wij bezig
zijn te bouwen, heeft niets gemeen met het
wereldje van de herders en het kindje en
de stal. De tractor en de modelboerderij, de
machtige constructies van ijzer en beton en
glas zeggen ons duizendmaal meer over de
nieuwe wereld der menschen, dan de poëzie
der misère uit het oude Kerstverhaal.
Die sfeer (van het Kerstfeest Redactie)
Immers is het tegendeel van het moderne
socialisme. Zoolang men volkomen in die
sfeer leeft, kan men zelfs geen socialist zijn.
Men is slechts socialist voor zoover men,
vaak zonder het te weten, op bepaalde pun
ten uit die sfeer is geraakt en aangegrepen
is door de werkelijkheid van de moderne
■maatschappij. En men is méér en heter so
cialist, naarmate men méér en bewuster in
tegenstelling tot dat oude staat.
Hoe menschen, die deze overtuiging zijn
toegedaan en de vrijheid nemen op derge
lijke godslasterlijke wijze te schrijven, in
goede trouw kunnen beweren, dat voor het
socialisme godsdienst privaatzaak is en dat
niemands geloof in het socialisme gevaar
loopt, is ons een raadsel.
Weet „Het Volk" er antwoord op?
2. ALBERTUS DE GROOTE
Verzoekschriften voor de
Heiligverklaring
In aansluiting op het bericht, dat door het
Doorluchtig Episcopaat van Nederland de Ne
derland sötie Provincie der Dominikanen en
door de Katholieke Universiteit te Nijmegen
verzoekschriften gcriclit waren tot Z. H. den
Paus om spoedig over te gaan tot het proces
voor de Heiligverklaring van den Z. Albentus
den Grooten, kunnen wij thans de officieole cij
fers der petities mededeelen, ons door den
Hoogeerw. Pater Fr. Guerrini O.P., Postulaten
Generalis, verstrekt.
Eind December 1930 waren verzoekschrif
ten ingekomen van 24 Kardinalen, 140 Aarts
bisschoppen, 585 Bisschoppen, 207 Superiores
Regulares en 72 universiteiten, seminaries en
colleges. Verder van den Minister'Presidemt
van Beieren en 47 Centruimleden van den Duit-
schen Rijksdag. Van den geheelen Katholieken
Duitschen adel in 5 hoofdgroepen verdeeld
7aU 28 d'nwoners van de stad en de pa'
imr °ak Z°n'i'en in lhet a£»e'loopen
t^Trter er, mM®"" tortus Magnus-Verein
te Trier en 147 leden der Goerres-Verein een
verzoekschrift tot den H Vader
Eveneens de Berlijn^ afdeeling der Alber-
tas Magnus-Verein uit eigen naam en namens
22 wetenschappelijke vereenigingen van Ber
lijn in vier hoofdgroepen verdeeld.
Verzoekschriften kwamen ook in van 10 700
leden der Augsburgsdhe Burschen-Verein van
500.000 leden der BonifatiuS-Verein, afdeeling
jongelingen, in 2 hoofdgroepen verdeeld, en van
50.000 leden derzelfde vereeni,gi,n.g afding
studenten en meisjesstudenten <fer Duitsche
Hoogescholen in 2 hoofdgroepen verdeeld
Voorts kwamen van Prelaten professoren
Kloosterhoofden en van de hoeren- en dames-
Presidenten der vereenigingen vertegenwoordi
gend^ de katholieken van Münohen-Gladtoaoh.
90 verzoekschriften in.
Tenslotte moeten wij nog 2 petities vermol
den, welke op twee bijeenkomsten, ter eere
van den Z. Alhertus te Keulen gehouden, wer
den samengesteld.
PASTOOR G. GROOTHUIS
Naar men ons mededeelt is de zeer eerw.
heer G. Groothuis, Pastoor der parochie van
den H. Jacobus den Meerdere te Enschede, die
korten tijd geleden ongesteld werd, Zaterdag
middag voorzien van de H.H. Sacramenten der
stervenden. Z. Eerw. 'is buiten bewustzijn èn
men vreest het ergste.
ONTWIKKELINGSAVONDEN IN DE
VASTEN.
Voor ontwikkelingsavonden in den vasten,
tijd heeft Teo de Witte, Haarlemscheslraat 6,
Scheveningen, in studie genomen het middel-
eeuwsche spel ,,Den Speyghel der saliclieyt van
Elckerlyc".
Jhr. Mr. W. DE SAVORNIN LOHMAN.
Naar wij vernemen was de toestand van jhr.
mr- H. da Savornin Lohman Zaterdag iets
gunstiger,
Het Merapi-Comité wendt zich tot de
bevolking van Nederland met den volgenden
oproep:
Landgenooten,
Een verschrikkelijke ramp heeft Midden-
Java getroffen. Als gevolg van een uitbarsting
van den vulkaan Merapi is zijn westelijke
helling onder lawines van gloeiend zand
bedolven, die op hun weg overal dood en
verderf hebben verspreid. Niet minder dan
1300 menschenlevens zijn verloren gegaan,
terwijl het aantal verminkten en gewonden
nog niet valt te schatten. Duizenden zijn hun
dorpen ontvlucht, duizenden stuks vee zijn
omgekomen, een groot aantal woningen is
vernield en een groote uitgestrektheid bouw
land is onvruchtbaar geworden.
De geleden schade is nog niet geheel te
overzien, maar volgens telegrafisch bericht
van den Gouverneur-Generaal zal in Indië
alleen niet voldoende hulp zijn te vinden.
Diep onder den indruk van den omvang der
ramp hebben ondergeteekenden daarom In
overleg met den Minister van Koloniën een
comité gevormd met het doel ook in Nederland
gelden bijeen te brengen om den nood der
zoo zwaar beproefde bevolking te helpen
lenigen.
Zij doen thans een beroep op allen, en in
het bijzonder op hen, die tot Nederlandsch-
Indië in betrekking staan of stonden, om,
ondanks den ongunst der tijden, door een
bijdrage, groot of klein, van hun medegevoel
met deze mede-onderdanen van ons Rijk te
doen blijken. Zij hopen spoedig telegrafisch
een eerste bedrag ter voorziening in de
onmiddellijke behoeften te kunnen overmaken.
De besteding der gelden zal onder toezicht van
regeeringswege geschieden.
Bijdragen voor het Merapi-comitë kunnen
worden gestort bij het Agentschap der Neder-
landsche Handel-Maatschappij, Kneuterdijk 1,
's-Gravenhage, of op postgirorekening no
17270(1.
Djokja's waterleiding verwoest
BATAVIA, 3 Januari. (ANETA.)
Als gevolg van de uitbarsting van den vul
kaan Merapi wordt midden-Java thans geteis
terd door overstroomingen van de rivieren,
waardoor dorpen en ook de waterleidingwerken
van Djokjakarta werden verwoest. In Djokja
zit men thans zonder water. Erfchadden geen
persoonlijke ongelukken plaats.
Chineesch hulpfonds
BATAVIA, 2 Januari. (ANETA.)
Het bestuur der vereeniging Hong Boe Siang
Hwe richtte een Merapi-fonds op met een comité
waarin de meest vooraanstaande Chineesche
ingezetenen zitting hebben.
De watertoevoer te Djocjakarta
weer verbroken
Men vreest voor ernstige gevolgen
indien de droogte doorzet
S.JMARANG, 3 Januari. (ANETA).
De Locomotief meldt, dat zware bandjirs van
een viertal kalis rondom Moentilan gisteren
middag talrijke bruggen en het spoor- en as-
vervoer ernstig bedreigden. Groote keien en
veel moddei werden meegevoerd. De tempera
tuur van het water in den bovenloop was ko
kend en ter hoogte vaa Moentilan ongeveer 40
graden Celsius. De bruggen dreunden onder het
geweld der machtige modderstroomen, welke
vier meter hooger waren dan normaal. Het
asverkeer tusschen Djocjakarta en Magelang
werd eenige uren stopgezet wegens de hoogte
van de banjirrende rivieren, hetgeen aanleiding
gaf tot geruchten als zouden bruggen zijn weg
geslagen en dat Moentilan geïsoleerd zou zijn.
Het noordelijk iandhdbfd van de Pabelan-
brug werd ernstig beschadigd, de Lamatbrug
werd ondermijnd. Genietroepen uit Tjimahi
zijn aangevraagd voor het explodeeren van
groote keien bovenstrooms, waarmede water
staatsdienst heden een aanvang maakt. Dr.
Neumann van Padang verklaarde dat de afge
voerde modder en keien slechts een gering ge
deelte vormen van de enorme hoeveelheid erup
tiemateriaal.
DJOCJAKARTA, 3 Januari. (ANETA).
Gisterenmiddag sloeg een groote bandjir in
het Kali-Koening ravijn de tweede brug van de
Waterleiding weg, waardoor de watertoevoer
ten tweede male werd verbroken. Men hoopt
een en ander binnen twee of drie dagen te kun
nen herstellen.
De bandjir van de Kali Opak sloeg een ge
deelte van de desa Tjankringan weg. Op de
onderneming Bandjarhardjo ontstond een
groote paniek onder de bevolking door het val
len van rolsteenen. Er zijn honderden vluchte
lingen. Het aantal ontruimde desa's is nog niet
bekend. Het bestuur treft op de bedreigde
plekken de noodige maatregelen. De van der
Wijk-leiding, de belangrijke irrigatie-aanvoer
van drie westelijk van Djocja gelegen onderne
mingen is ernstig beschadigd. De tunnel is
voor driekwart gedeelte dichtgeslibt, zoodat de
wateraanvoer is onderbroken. Aangezien de
velden water noodig hadden, vreest men voor
ernstige gevolgen, indien de droogte doorzet.
MOTORRIJDER ZWAAR GEWOND.
Zaterdagmorgen om half zeven ts op den
Leyenbroekschenweg te Sittard de motor
rijder J. uit Wehr (D.) tegen een ijzeren mast
van de Limburgsche Tramweg-Mij. gereden.
In zorgwekkenden toestand werd hij opge
nomen en naar het Fransche klooster over
gebracht. Het motorrijwiel werd totaal ver-
De belangstelling van Z. H. voor het
Ned. College te Rome
LIEFDEWERK DER STILLE ARMEN
Het werk van prof. Schmutzer en
pater ten Berge S.J.
Wij hebben reeds bericht, dat Mgr. Eras op
Woensdag, door den H. Vader in particuliere
audiëntie ontvangen werd. Wij zijn thans in
staat eenige Dijzonderheden omtrent deze au
diëntie mede te deelen, welke mogelijk meer
deren zullen interesseeren.
De H. Vader informeerde met heel veel be
langstelling naar den bouw van het Nederland-
sche College, naar den datum, waarop het be
trokken zal worden enz. Z. H. waarschuwde
er voor liet nieuwe gebouw al te vlug te gaan
bewonen, wat schadelijk zou kunnen zijn voor
de gezondheid der bewoners. „Het College is
toch voor eeuwen gebouwd" zeide 2. H. „of
men het nu een maand vroeger of later betrekt
maakt niet veel uit".
Mgr. Eras had gedurende de audiëntie ook
gelegenheid den H. Vader het werk van Prof.
Dr. J. Schmutzer en Pater ten Berge S.J. „Eu-
ropeanisme of Katholicisme" aan te bieden
waarin de eerste het onderwerp „Javaanscihe
christelijke kunst" behandelt en de tweede liet
onderwerp, „de inlandsehe christelijke kunst".
Nadat Z. H. de opdracht, versierd met prach
tige gekleurde penteekeningen zeer bewonderd
had, doorbladerde Hij met groote belangstel
ling, telkens de illustraties nauwkeurig be
schouwende, het geheele werk. „Ieder volk
heeft zijn eigen kunstopvattingen" zeide de H.
Vader „de Vlaamsche, de Hollandsohe madon
na's verschillen ook van de Italiaansohe; waar
om zouden de audere volkeren ook hunne
eigene voorstellingen niet helbben.
Deze hoewel zeer algemeene goedkeuring
van den H. Vader zal den geleerden schrijvers
naar wij hopen genoegen doen.
Een meer speciale goedkeuring zullen zij na
een eerste vluchtige doorbladering van hun
werk wel niet verwacht hebben.
Alvorens afscheid van den H. Vader te ne
men, vroeg mgr. Eras Z. H. een specialen ze
gen voor liet liefdewerk van den stillen arme,
dat zoo pas in Nijmegen is opgericht. De heeren
oprichters hadden om den zegen van Z. H. over
hun werk gebeden.
Z. H. antwoordde: „zeer gaarne geef Ik mijn
zegen aan deze „opera fiorita di carita" aan
dit uitgezochte werk van weldadigheid. Ik
herinner mij een vers van Dante dat hier zoo
mooi van toepassing is. Ik wil het even opzoe
ken wijl ik het mij niet letterlijk meer herin-
ned. Ik heb behalve de H. Schrift hier op mijn
schrijftafel altijd Dante en Mamzoni staan. Ook
zij zeggen zooveel behartigenswaardigs".
Het kostte den H. Vader maar een kort
oogenblikje om den gezochten tekst tevinden.
„Ziehier hoe het vers juist luidt" zeide Z. H.
dan noteer het maar, gij hebt wel een Holland
sohe vertaling van Dante".
H. dicteerde uit het opengeslagen boek:
Nes sun maggior' dolore (1)
Ote ricordarsi del tempo felice
Nella mlseria, le zang vers 121.
Die stille armen hebben ook beter tijden ge
kend en voelen daarom zeker meer nog dan
andere armen hunne armoede. Gaarne zegen ik
dus het schoone werk van hen die hun hulp
bieden."
Met de beste wensc'hen en zegeningen voor
den bloei van het Nederlandsche priester-col
lege besloot de H. Vader deze particuliere
audiëntie, die de laatste was welke Z. H. In
1930 verleend».
(1) Geen grooter smart dan zich den geluk
kigen tijd te herinneren ln de ellende.
Het achtste postvliegtuig
Het Se postvliegtuig vertrok Zaterdag v.m.
5.01 uit Lingsel en kwam om 6.55 te Djask
aan. Het vliegtuig vertrok vandaar om 8.20 en
arriveerde om 15.38 te Karachi.
Zesde retourvliegtuig
Het 6e retourpostvliegtuig vertrok Zaterdag
om 10.30 uur uit Cairo en arriveerde om 13.45
uur Mensa Matru. Wegens slecht weer op de
route werd gisteren niet verder gevlogen.
Kolonisten ontgoocheld
SOERABAJA, 2 Januari. (ANETA.)
Verscheidene door de Vereeniging Koloni
satie Nieuw-Guinea uitgezonden kolonisten
keerden gedesillusionneerd terug. Een dezef
vortelde aan de ,,Ind. Crt.", dat de kolonisten
te weinig gereedschappen hebben en niet in
staat zijn het oerbosch neer te kappen. Van
de veertig menschen waren er gemiddeld slechts
acht aan het werk. De rest was ziek. De man
was overtuigd, dat de meesten gaarne terug
zouden kesren. Zij hebben echter geen reisgeld.
Schitterend zijn de geoogste vruchten,
ontzettend waren de moeilijkheden
DERTIG JAAR CAPUCIJNER-MISSIE
OP BORNEO
In den avond van 30 November 1905 arri
veerden te Singkawang (Ned. Borneo) zes Min-
derbroeders-Capucijnen om het missiewerk der
P.P. Jesuieten over te nemen.
De missionarissen van de Sociëteit van
Jesus hadden in 1S50 de zorg voor dit uitge
strekt, onbeschaafd eiland op zich genomen en
naar best vermogen getracht, er den invloed
der christelijke beschaving te doen gelden. In
1S85 konden zij er zelfs een vaste standplaats
vestigen te Singkawang en later een tweede te
Sedjiram; doch in 1899 waren zij door gebrek
aan priesters gedwongen deze staties weer op
te heffen. En zoo bleef dit wijdbegrensde mis-
sieveld verlaten en verweesd, tot dat in 1905 de
Hollandsche Capucijnen op verzoek van Rome
den uitgestelden arbeid kwamen hervatten.
Borneo, het reuze-eiland, met zijn ondoor
dringbare oerwouden en onstuimige rivieren,
met zijn gemengde bevolking van Maleiers,
Chineezen en wilde Dajaks, was nu juist niet
het ideaal van menschelijk verlangen. Zij wis
ten het wel, deze missionarissen, dat geen
schitterende successen daar voor hen waren
weggelegd, dat zij de wereld niet verbaasd zou
den doen staan door een overrijken zielenoogst
en overvloedige vruchten van hun arbeid.
Heldenmoed was noodig, niet slechts om dit
werk te beginnen, maar vooral om het door te
zetten en vol te houden, niettegenstaande de
buitengewone moeilijkheden en hindernissen,
die zich in den weg stelden.
Er zijn door de gestadige werkzaamheid en
taaie volharding dezer stoere missionarissen in
den loop der 25 jaren mooie resultaten op mis
siegebied bereikt.
Van een kleine 400 katholieken klom het
aantal tot 6500 Er werden 11 vaste missie
staties opgericht, die als middelpunten van
zielzorg en beschaving in wijde omgeving zegen
en geluk verspreidden. In 33 scholen worden
thans aan bijna 1S00 kinderen naast de natuur
lijke wetenschap ook de bovennatuurlijke waar
heden en christelijke beginselen onderwezen.
In 6 ziekenhuizen en 5 weesinriahtingen brengt
de christelijke naastenliefde door liefdevolle
en moederlijke verzorging troost en opbeuring,
kracht en bemoediging aan de lijdende mensch-
keid en verlaten weezen. En vergeten wij niet
de mei aatschens tl oh t i ug te Singkawang, waar
de christelijke oharitas haar hoogtij viert, waar
eiken dag, ieder uur zelfs offers gebracht wor
den, waarvan de wereld geen denkbeeld heeft.
Schitterend zijn die geoogste vruchten, als
men ze stelt naast de ontzettende moeilijkhe
den der missioneering.
Dit jubilé is voor Borneo en voor Indië en
voor de katholieke wereld juist zoo grootsch
en blij, besluit het blad, omdat een kwarteeuw
lang op een onherbergzaam eiland een voor
beeld is gegeven van heldenmoed, zelfverloo
chening en Godsliefde, waarvan de wereld
geen flauw begrip heeft.
Hulde daarom hij dit jubeltij aan de Holland
sche Capucijnen-miissionarissen, die voortge
stuwd dioor (hun grijzen aanvoerder, Mgr. Bos,
niets anders zoeken en niet anders verlangen
dan de liefde Gods te brengen in de harten der
menschen,"
Het ontslag te Steenwijk
GROOTE VOORRADEN EN WEINIG
KAPITAAL
Betreffende het ontslag van de arbeiders
aan de Coöp. vlasfabriek ^Dinteloord" te Steen
bergen meldt men ons nader:
De fabriek werkt normaal met ongeveer 120
menschen. Geleidelijk was het getal ingekrom
pen en het bedroeg thans ongeveer 60. De ar
beiders zijn georganiseerd en ontvangen bij
werkloosheid gedurende enkele weken een
steun van f 12.70 per week. De directie richtte,
alvorens tot stopzetting over te gaan, tot de
arbeidersorganisaties het verzoek ter wille
van hun leven zoo mogelijk mee te werken om
stopzetting te voorkomen, wat zou kunnen ge
schieden door een gedeelte van het loon uit
andere bron te verkrijgen, welk gedeelte de
directie stelde op ongeveer 6 per week en per
arbeider. Hierdoor zou een besparing van 6
per week en per man aan steun verkregen en
verder zestig arbeiders niet aan werkloosheid
overgegeven worden.
De bonden zegden hun medewerking toe en
probeerden van het gemeentebestuur van
Steenbergen iets gedaan te krijgen. Dit gemeen
tebestuur weigerde medewerking, tengevolge
waarvan de fabriek genoodzaakt was 60 man
op straat te sturen, hetgeen spoedig honder
den guldens meer zal vergen uit de publieke kas
Da toestand in de vlasindustrie is zoo nood
lijdend dat bij verkoop van het product tegen
de huidige afbraak-prijzen voor de grondstof
niets overblijft. Het gevolg hiervan is groote
voorraden en dientengevolge weinig beschik
baar kapitaal. Hiervan weer is het gevolg 'het
niet in staat zijn om de noodige voorradige
grondstoffen te doen verwerken en het ont
slaggeven aan arbeiders. Om dit euvel te hel
pen bestrijden, wendt de Ned, Mij. ter bevorde
ring der vlasindustrie zich tot de regeering
met het verzoek hare medewerking te willen
verleenen tot het kunnen beleenen van het ge
reed product tot een derde der waarde en de on
kosten, hieruit voortkomend, voor hare reke
ning te willen nemen. Deze laatste zullen als
maximum per jaar ongeveer 52.000, bedragen,
waartegenover staat, dat aan vier a vijf duizend
arbeiders werk kan worden verschaft.
Tot heden werd omtrent dit verzoek, dat 3
November werd verzonden, nog niets gehooid.
RIJKSOPVOEDINGSGESTICHTEN
De bestemming van Amersfoort
en Doetinchem
Verbouwing van de gestichten
In de Memorie va.n Antwoord van de Justi
tie- begrooting voor 1930 geeft de Minister te
kennen, dat inkrimping van de Rijksopvoe
dingsgestichten voor jongens in het voornemen
lag, aangezien handhaving van de drie bestaan
de gestichten met een gezamenlijke capaciteit
van 580 plaatsen, noch uit financieel, noch uit
opvoedkundig oogpunt ware te verdedigen, nu
hun gezamenlijke bevolking, tot 290 verpleeg
den was gedaald. Daarbij werd er tevens op
gewezen, dat bij de buitendienstregeling van
een dezer gestichten d» beide overblijvende, ter
opneming mede van de categorieën van het
opgeheven gesticht zullen moeten worden geor-
gaiseerd en verbouwd.
Voor deze verbouwing worden thans de ver-
eisclite gelden bij suppletoire begrooting aan
gevraagd.
Voor de beide overblijvende gestichten is een
aantal van 320 plaatsen ontworpen, n.l. 140
voor het Rijksopvoedingsgesticht te Doetin
chem en 180 voor dat te Amersfoort ten einde
tusschen de capaciteit en de bezetting, die de
laatste maanden ongeveer 300 bedraagt, eenige
speling te bewaren .Zou door buitengewone
omstandigheden de bevolking boven 320 stij
gen, dan zijn daarvoor in het gesticht te Doe
tinchem nog drie verblijfzalen met bijbehoo-
rende slaapzalen beschikbaar. Het Amersfoort-
sche gesticht zal uitsluitend bestemd worden
tot. vakgestiohit, het Doetinchemsche in hoofd
zaak voor de beoefening van land- en tuinbouw;
dit gesticht zal echter ook dienen voor de eer
ste opneming van verpleegden, terwijl hier de
zwakzinnige knapen en de schooljongens mede
zullen worden ondergebracht. Ten behoeve van
deze voorzieningen wordt thans aangevraagd
68.000, voor de verbouwing van het gesticht
te Doetinchem en den bouw van een hoeve al
daar en 211.500 voor de verbouwing van het
gesticht te Amersfoort, bouw en installatie van
werkplaatsen en bouw eener Inrichting voor
verpleging in afzondering.
OM 'N BETREKKING
DE H. VADER tijdens de pelchtige
Nieuwjaarsreceptie
BIJ EEN ZILVEREN JUBILEUM
Aan vele hodge autoriteiten en publieke
persoonlijkheden wordt bij een mijlpaal in
het leven hulde gebracht door de velen, die
de vruchtbaarheid van hun werk ondervonden.
Onderwijzers worden niet onder deze cate
gorie gerekend: de meesten doen hun gewich
tig werk rustig en zonder vertoon. Maar dit
neemt niet weg, dat in de katholieke samen
leving de rol van den onderwijzer een zeer ge-
wichtige is want zij is als het ware de aan
vulling van ouders en priesters hij de opvoe
ding der kinderen. God alleen weet, wat het
huidig katholiek geslacht te danken heeft aan
de reusachtige schare van toegewijde mannen
die in den verleden tijd moedig de banier van
ons onderwijs-ideaal voorwaarts droegen en
bleyen dragen, ook al leden ze daardoor mate
rieel nadeel.
Tot die oude garde behoort nog H. G. de
Boer, die heden feestelijk mocht herdenken, dat
hij een kwart eeuw geleden optrad als hoofd
van de katholieke school te Zierikzee.
Maar de Boer was niet alleen een consciën
tieuze onderwijzer in den ouden tijd, hij heeft
ook den nieuwen tijd bijgehouden en werd,
door zijn karakter en bizondere gaven, een
van de invloedrijkste onderwijzers in het land.
Als voorzitter der St. Augustinusvereeniglng
en leider der St. Willibrordus-federatie, re
dacteur van „Het Katholieke Schoolblad",
figuur in de katholieke onderwijswereld.
Man van bizondere talenten zijn talen
kennis is spreekwoordelijk onder zijn collega's
van ijvervolle toewijding de journalistiek
was hem niet vreemd en van onkreukbare
eerlijkheid, is hij een dergenen, die met warm
te, ja, met hartstocht voor de belangen van
zijn collega's ijvert, maar hun ook zeldzaam
voorbeeld geeft van onverdroten arbeid,
trcuwe plichtsvervulling en degelijk godsdien
stig leven.
Ook zij die het niet in alle opzichten met
hem eens zijn, waardeeren de hooge en onbaat
zuchtige toewijding, waarmee deze schrale,
ietwat schuchtere man, zijn meeningen uiteen
zet. En wie eens de gelegenheid had, hem dit
op rustige wijze te liooren doen, neemt de
herinnering mee aaneeen scherpzinnig en vak
kundig onderwijzer/Zijn verdiensten als pae-
dagoog heeft de regeering verleden jaar reeds
erkend door een koninklijke onderscheiding.
Maar de beste en hoogste onderscheiding
voor den jubilaris zal wel de groote achting
zijn waarin hij zich in zoo wijden kring ver
heugt.
Ad muitos annos
Een monument voor den Abbé
Saint-Pierre
Het mag algemeen bekend worden veronder
steld, dat in de afgeloopen eeuwen 'het aantal
ontwenpen, dat is gepubliceerd terzake van
volkend'bond of staten-organisatie, niet gering
is. Onder de ontwerpers neemt echter in de
eerste helft der achttiende eeuw de Abbé de
Saint.-Pierre, afkomstig uit St Pierre l'Eglise
in Normandië een bijzondere plaats in. Zijn
ontwerp toch bedoelde niet slechts een Volken
bond te scheppen, maar geheel een internati-
nala organisatie op te bouwen voor de samen
leving der volken. Voor Nederland is bovendien
van belang, dat in dit ontwerp aanvankelijk
aan Utrecht al» hoofdstad der organisatie een
bijzondere plaats was gegeven. De Abbé de
Saint-Pierre achtte een Hollandsche stad daar
voor aangewezen, omdat de Hollanders hem
meer internationaal voorkwamen dan wielk
volk ook.
Onder leiding van den Prefect van het De
partement de la Manche en onder eere-voor-
zittersokap van Minister Briand is nu te Cher
bourg een oomité gevormd, dat ten doel heeft
een bescheiden monument voor de nagedachte
nis van dezen pionier der Volkenbondsgedaehte
op te richten.
- Gezien de bijzondere belangstelling, die de
figuur van den Abbé de Saint-Pierre in Hol
land steeds heeft mogen ondervinden, heeft
|iet Fransche Comité aanraking met Nederland,
gezocht. De vereeniging voor Volkenbond en
Vrede 'heeft, teneinde te pogen bijdragen voor
dat doel te verzamelen, een klein comité ge
vormd, dat onder leiding staat van zijn nieuw
opgetreden voorzitter, den heer jhr. mr. dr.
H. A. van Karnebeek, en waarin naast dezen
o.rn. zitting hebben professor A. Aneima. mr. J«
F. Andreold, voorzitter van de Haagsehe afd,
van den R.K. Vredesbond, mr. J. Limburg,
dr. J. ter Meulen, bibliothecaris van het Vre
despaleis, mr. A. van Rijckevorsel, commissaris
der Koningin in Noord-Brabant, mr. G. van
Slooten, secretaris der Ned. Vereeniging voor
Intern, recht en H. van der Mandere, J. v,
Nassaustraat 93, Den Haag, die tevens het se*
cretariaat der Commissie op zich heeft
nomen.
ZILVEREN JUBILEUM N. V. V.
Drukke receptie
Bijzonder groot was de belangstelling voor
de receptie welke ter gelegenheid van het 25-
jarig bestaan van het Nederlandsoh Verbond
van Vakvereenigingen heeft plaats gehad in de
Koningszaal van Natura Artis Magistra te Am
sterdam. Het podium, waarop, achter de groe
ne tafel, het bestuur had plaats genomen,
was met een haag van fraaie bloemstukken
omgeven. Bloemen en planten, over de geheele
zaal verspreid, gaven deze een feestelijk aan
zien. Het waren geschenker^ van de aange
sloten organisaties, de bestuursbouden, de Ar
beiderspers en verschillende andere instanties
van de arbeidersbeweging Onder de aanwezi
gen merkten wij op vertegenwoordigers van de
Kamerfracties, van het bestuur der S. D. A. P.
van de hoofdbesturen der V. A. R. A., het insti
tuut voor arbeidersontwikkeling, de A. J. C..
de Soc. Dem. Vrouwenclubs en voorts tal van
andere bekende figuren, o.w. verschillende
veteranen uit partij en vakbeweging. Vertegen
woordigd was ook het bestuur der rijksver
zekeringsbank, terwijl later op den middag
het college van B. en W. aanwezig was. Mede
waren tegenwoordig afgevaardigden van de
Duitsche, Zweedsche, Deensche, Tsjeohisohe
en Belgische vakbeweging. Te ongeveer 2 uur
zette een strijkje achter in de zaal de interna
tionale in, welke door de aanwezigen werd mee
gezongen.
Vervolgens werd de receptie geopend door den
heer E. Kupers, voorzitter van het N. V. V..
In een uitvoerige rede schetste spr. evenals dit
door den heer Henri Polak was gedaan, ont
staan, opkomst en groei van het N. V. V.
De secretaris van het N. V. V., de heer S. de
la Bella deelde vervolgens mede dat er honder
den telegrammen van gelukwensoh waren in
gekomen,
Weer een nieuwe oplichterstruc
Een bewoonster van 'n perceel aan de Bloem-
slraat te A'dam deed aangifte dat zij aan 'n on
bekende, die voorgaf haar man aan een betrek
king te kunnen helpen bij een firma aan den
Amstel, waarvoor 25 als borgstelling
moest worden gestort, een bedrag van 10
heeft gegeven. De overige 15 zouden door
den onbekende worden voorgeschoten. Aange
zien hij bedoelde firma niets bekend is van een
vacante betrekking, wordt oplichting vermoed
DE GROOTE BRAND OP DE
N. KEIZERSGRACHT
TE AMSTERDAM
Een gaskachel de vermoedelijke
oorzaak
Zaterdagmiddag is door de politie van 't bur.
J. Meijerpl. te A'dam in samenwerking met
deskundigen van de brandweer een langdurig
onderzoek ingesteld in de pakhuispanden van
de firma S. Duveen, groothandelaren in Elec-
trisehe Materialen, in wier bedrijf Vrijdag
avond een zware branrl heeft gewoed. Dit onder
zoek vond plaats teneinde te trachten de oor
zaak van den brand 'vast te stellen.
Met groote waarschijnlijkheid mag als de
vermoedelijke oorzaak van den brand worden
aangenomen, dat de afvoerpijp van een gas
kachel, welke in het privékantoor heeft gestaan
en die door het plafond tot de daarboven gele
gen verdieping doorloopt, gloeiend is gewor
den en dat dientengevolge het in het plafond
verwerkte riet in brand is geraakt.
De motorrijder J.t die Zaterdagmorgen te Sit
tard met zijn motor tegen een ijzeren paal
reed en ernstig verwond in het Fransche kloos
ter moest worden opgenomen, is eenige uren
later aldaar overleden.
