lepenziekte en tóe bestrijding
ZATERDAG 17 JANUARI 1931
DE CENT EN DE KERKCOLLECTE
DE OUDSTE VREDESORGANISATIE
VAN EUROPA'S VASTELAND
aanrijdingskwestie
Bü of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officiëele
af- en aankondigingen van het
Gemeentebestuur
HINDERWET
B. en W. van Schiedam hebben bij hun be
sluit van 15 Januari 1931 het verzoek van de
Electnsche Timmerfabriek „V.I.O.S." om
vergunning tot oprichting van een tiinmerfa-
br.ek in het pand Korte Haven 18, kadaster
Sectie C. no. 1299, met 5 electromotoren van
totaal 17 P.K. (t. w. 1 x 5, 2 x 4, en 2 x 2
P.K.), drijvende een vandikte-, vlak-, frais- en
kettingibank, een Iin'tzaag, een boor- en twee
slijpmachines, verdaagd, aangezien het desbe
treffend onderzoek nog niet is geëindigd.
Schiedam, 16 Januari 1931
R. K. BOND VOOR GROOTE GEZINNEN
Reeds over de 200 leden
Be pilaaltselijke afdeeling van den R. K, Bond
voor Groote Gezinnen heeft haar ledental
reeds tot over de 200 weten op te voeren.
Op Dinsdag 3 Februari zal in een R. K.
Volksbond een algemeene vergadering worden
gehouden onder meer ter verkiezing van een
definitief bestuur.
BT.IZ VRIJW. LANDSTORM
S CHI ED AMS MAN N EN KOOR
„ORPHEUS"
Vijf noviteiten
Orpheus" verstaat de kunst welke ligt op
gesloten in liet oude gezegde: Vanetas Selec-
taot! Verandering van spijs doet eten! Vijf
noviteiten in één programma, waarvan een
dne(tal eerste uitvoeringen door „Orpheus"
één eerste uitvoering in Nederland en één „al-
lei-eerste'' uitvoering. Deze betrof eeu recent
oeuvre van den Rol terdamschen criticus Wil.
lent Landré, die daarmee een uiterst goed
geslaagde poging deed om de fijne stemmingen
van een gediobt als ,.Het Hazegrauwt" van
Guido Gezelle in muziek om te zetten Voor.
treffelijk vakman als hij Is, wist Landré een
mooi compositorisch geheel te verkrijgen dat
Propaganda-avond
Onder buitengewone belangstelling heeft de
Bijzondere Vrijwillige Landstorm Donderdag
avond in Musis Sacrum een propaganda-avond
gegeven. We troffen er o.a. aan burgemeester
H. Stulemeijer, enkele raadsleden, res. majoor
J. P. Boots, commandant van het Landstorm-
korps Zuid-HollandAVest; als le luit. D. J
Karres seer. gen. iandstormcommissie; res le
luit. Bordewijk pl. leider te 's Gravenhage' en
luit. Poortvliet, pl, leider te Rijswijk.
In zijn openingswoord deelde de voorzitter,
de heer C. G. Bremer mede, dat de burgemees
ter liet eere-voorzitterschap van de landstorm
commissie heeft aanvaard, welke mededeeling
met luiden bijval begroet werd.
De burgemeester die allereerst aan het woord
kwam, zside zich aan de aanwezigen te willen
voorstellen, in zijn nieuwe kwaliteit van eere-
v ooi zit ter der commissie. Spr. stelde het zeer
op prijs aangezocht te zijn voor hei eere-
voorzitterschapi omdat hij krachtens zijn levens
beschouwing voélt voor tucht, orde en voor
recht. Spr. is ook een man van den vrede. En
de landstorm is een instituut van den vrede
en dat instituut moet hooggehouden worden.
Ds. K. de Bel
de eerste spreker merkte op, dat eeu Neder
lander er drie begrippen op na houdt, die liem
heilig zijn, n.L zijn vrijheid, zijn geschiedenis
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 16 Jan. Aangekomen: Spaansch
s.s. Guelma van Rotterdam om te dokken in
de Wiltonhaven: Italiaansch s.s. Goffredo
Mam el i van Rotterdam om te dokken In de
Wiltonhaven; Noorsch s.s. Jacob Christensen
van Rotterdam om te dokken in de Wilhelmina-
haven; Fransch s.s. Fort de Vaux van Havre
om te dokken in de Wiitonbaven.
SCHIEDAM 16 Jan. Vertrokken: Eng. s.s.
Green Brier naar Port Mon; Duitsch s.s. Leuna
met stukgoederen naar Valparaiso via Antwer
pen,
SCHIEDAM, 17 Jan. Vertrokken: Japansch
s.s. Singapore Maru naar Londen: Noorsch
s.s. Gulhaug naar Newcastle on TynoNoorsch
m.s. Sir Osborn Harpensen naar Cuba.
Het blijft zooals het is
't Is een ingekankerde gewoonte geworden,
in de kerk bij de gewone collecten een cent
te offeren. Niet minder, maar ook niet meer.
Nu en dan, van den preekstoel of in paro
chieblad, wordt wel eens getracht ons van die
gowoonte af te brengen met een verwijzing
naar het feit, dat de cent, dien we in 1913
gaven, veel meer waard was dan dien we in
1931 geren, 't Mag voor een of twee keer baten,
maar dan zakken we hopeloos in de oude sleur
terug en depóneeren als van ouds onzen kope
ren cent. in bak of zakje.
Aan de overzijde, bij de Protestanten, is hot
al evenzoo gesteld. Het „Vad". vertelt daarom
trent o.m. het volgend teekenend staaltje:
„De zangdienst in de Groote Kerk te Den
Haag, op Tweeden Kerstdag j.l., was in geen
jaren zóó druk bezocht als de laatste maal.
Velen stonden en luisterden naar den mooien
zang en het schoone voordragen van ds. van den
Bosch. De oude organist der Groote Kerk, de
heer J. A. de Zwaan, speelde met jeugdig vuur.
Bij het verlaten van hetkerkgebouw werd
een collecte gehouden, ten bate van de Her
vormde Stadszanding. Deze collecte was vrien-
Het honderdjarig bestaan der
Geneefsche vredesvereeniging
De Sellon, voorlooper der
•-olkenbondsgedachte
Van onzen correspondent
dom- «en stimrv~!!« 1' -i "*if" i en Mjn godsdienst. Vrijheid is iets anders dan vormde istaaszanclnig. i>eze collecte was vnen-
g^te KiC wért onÏan-Lf11 Onze vrijheid is al bijzonder j delijk aanbevolen door ds. Schuilei-, leider van
Zeker zoo interessant was wel de executie
van Miilihaud's opus: Psalm 122. Niet zoozeer
omdat het tekstboekje dit gebeuren als een
première voor Nederland annonceerde, als wel
om het feit, dat bet moment van de uitvoe.
ring één van die uiterst zeldzame oogenbllk
ken was, gedurende welke ons o-zoo-muzikale
publiek eens aandachtig luisterde naar het 1
wel door het eemigszins volksuniversiteitsach.
tige pleidooi dat dirigent Flipse te voren ten j
beste gaf, om de voor conservatieve ooren wel
wat on-aesthetische klankcombinaties te
rechtvaardigen. Intussohen moeten wij den i
moed bewonderen van den dirigent die rich I
zoo enthousiast en openlijk voorstander durft
verklaren van een werk dat een flinke pi-
rouette maakt tegen alle deftigheid en sen. I
timentahteit in o>ns wereldje van meioman en j
eikelijk, de aspecten beginnen minder som
ber te worden.
Van het overige vocale gedeelte noemen
wij nog de eeniiiignzins hnrteskie,.Serenade
d Hitvervan Saint-Saëns; werken van Schu
bert, Neumann en Kaun waarin wij geen aan.
leiding kunnen vinden om er over uit te wei.
den, alsmede ihet devote „Zondagmorgen",
een compositie van dien dirigent waarin het
toegepaste klok-effect, ofschoon niet bijzonder
nieuw, het toch. heel goed deed. Voor een
groot deel ligt zulks echter aan het mooie
stemmenmateriaal, waarmee Flipse den gehee-
Jest avond veel eer behaalde. De leden van
Orpheus" hebben zich doorloopend van een
.BOéden kant doen hooren, aJ neemt dit niet
weg, dat de uitvoering in haad geheel nog
wel iets aan perfectie kan winnen. Een stevige
oefening in het zingen van open lettergrepen
zou heuseh geen kwaad kunnen. En dan da
uitspraak van de F ranse he en Duitsche tek-
sfen.We zouden er bijna toe komen met
de leelijke Hollandsdie vertalingen genoegen
te noemen. Nogmaals echter: als geheel heeft
deze uitvoering veel bevrediging geschonken
Door de medewerking van het Rotterdamse!»
Philharmonisch Trio. bestaande uit de heeren
Jo'han arsloot (fluit), Willem de Jong (cello)
en Ed. Flipae (piano) werd aan het concert
nog een bijzonder cachet verleend. Piernê.
Goossens, Loeillet en Weber waren wel een
zeer heterogen gezelschap, hetgeen door vol
doende tusschemruiimtten echter niets aan
ieders afzonderlijke kwaliteiten afbreuk deed
Een uiterst gepolijste verklanking van eeni
ge hunner werken door het Rotterdamsclie
dl iet-al had dan ook ieders instemm'ug
groot. Er is nog een land, waar nog de dwang
arbeid bestaat: het land van het bolsjewisme.
Voor de vrijheid hebben we altijd gestreden.
Spr. 13 dus verheugd te spreken voor een in-
stituut dat werkt om deze vrijheid te hand
haven. Ook op onze geschiedenis gaan wij
groot, de geschiedenis van het Oranjehuis. In
1918 stond de landstorm klaar om Oranje to.
beschermen. Waar de godsdienst weg is, is de
moraal, is de zedelijkheid niet meer en heerseht
de zonde. Het zij den Landstorm gegeven den
godsdienst te behouden. Tegen niemand an
ders mogen zich de wapens keeren, dan tegen i
hen die ons den godsdienst willen ontrooven.
Kapelaar. Raaffels
is met vreugde hierheen gekomen, omdat hij
do Hervormde Stadszending. Deze predikant
had vooraf verzocht nu toch eens geen oenten
in de collecte te geven. Bij het tellen der collec
te, na deze hooge en verheven ure vol van wij
ding, vond men in de collecte niet minder dan
1440 centen"
ROTTERDAMSCHE RECHTBANK
Zitting van 15 Januari.
Een zonderlinge vrijspraak
De 23-jarige Duitschs stoker H. W. K F. zon
der vaste woonplaats, thans gedetineerd, be
kende zich schuldig gemaakt te hebben aan
mishandeling van den Duitschen zeeman H. E.
Friedrich. Hij had hem bij de keel gegrepen
hier optreedt voor een vereeniging, waar we i en daarna een klap gegeven.
zijn samengebonden door een groot streven: j uit de Voorgelezen beëedigde verklaring van
den vrede. Vrede brengen en bewaren. We leven Fredrich bleek, dat hij wist dat verdachte hem
J. VAN NOORTWIJK f
Onder groote belangstelling, speciaal van
Gei eformeerd kerkelijke zijde is gistermiddag
op de algemeene begraafplaats het stoffelijk
overschot van den lieer J. van Noortwijk, in
leven eigenaar van de drukkerij Van Noortwijk
ter aarde besteld. Onder de aanwezigen merk
ten wij o.m. op den heer P. Banis, voorzitter
van de A. R. kiesveneeniging, van welks be
stuur de overledene deel had uitgemaakt en de
bestuursleden van genoemde vereeniging de
heeren P. Mak en mr. A. Hoek en voorts be*
personeel van de drukkerij.
S. Z. C. 1—MERWEDE 1 1—2
Voor de competitie van den Z. R. O. speelde
gisteravond in de overdekte zweminrichting
aan de Tuinderstraat het eerste zevental heeren
van S. Z. C. tegen Merwede I uit Dordrecht.
De Schiedammers, die slechts 6 spelers hadden,
verloren met 2—1. Stand met rust was 1—0
voor S.Z.C. Het doelpunt voor S.Z.C. werd go-
maakt door Verlinde
ERNSTIGE VAL
Op de Vlaardingerdijk is gisterennamiddag
de 13-jarige scholier J. van D. uit Vlaardin-
gen met zijn fiets zoodanig gevallen, dat hij
ernstig aan het hoofd verwond werd en be
wusteloos bleef liggen. Door een chauffeur Is
de knaap per auto naar de verbandkamer op
de scheepswerf van Wilton vervoerd, waar hij
verbonden werd. De knaap kwam aldaar bij en
wist zich niets van het ongeval te herinneren,
zoodat hij ook een lichte hersenschudding had.
Hij is per polibiebranoard naar zijn woning
vervoerd.
AANRIJDING
Gisterenavond ten omstreeks 9 uur, is de 16-
jarige A. N. uit Vlaai-dingen op den Rotter(lam-
schedijk alhier, waar hij met een driewlellge
transportfiets in de richting naar sehieda.ni
reed, door een achterop- komende auto aangere
den. De jongen bleef bewusteloos liggen en la
op advies van Dr. Ris, naar het Gemeente Zie
kenhuis vervoerd, waar hij ter observatie werd
opgenomen. De jongen kon niet door de poli
tie verboord worden. De bestuurder van be
doelde auto, genaamd O. V., verklaarde dat
de jongen met de transport fiets plotseling
naar links was uitgeweken, hetgeen de aan
rijding totg evolg had. De inhoud van de bak
fiets, bestaande uit potten met haring ging
groo tend eel s verloren. De auto werd licht be.
schadigd.
in een eigenaardigen tijd, een tijd van snellen
vooruitgang. De moderne mstiscli staat voor
niets, hij kan ailes: bergen afbreken, zeeën
leegpompen en hij verklankt den aethi.i. Hij
bouwt, beter dan de bouwers van Babel, de
aarde vol kasteelei; en sky-scrapers. Hij ls de
recordhouder over «o geheele linie.
Maar toch mist hij alies omdat hij Iets niet
heeft. Hij mist den vrede. We hebben nu een
tijd, waarin liet angstig is te leven, omAut de j
innerlijke groei van den menscli niet parallel
loopt met den uiterlijken vooruitgang. Hij
draagt zijn vindingen als gouden staven op de
armen, maar hij draagt zich moe. Want hij is
zedelijk arm. Onze moderne measch lijdt aan
mac hts waan.
Als wereldkoortsen teisteren ons bolsje
wisme en communisme, het gist en woeit als
in een krater, omdat die vrede ontbreekt. Want
wat is vrede anders, dan bestendiging der be
staande orde7
Wat i® nu onze taak?
Temidden van angst en vrees moeten wij
het gezag steunen. In ons land kome geen
revolutie, geen dictatuur. Een dictator zou ons
willen doen gelooven, dat macht gaat boven
recht. Doch ook geen revolutie, geen oproer.
Wij moeten verbonden zijn door de christelijke
liefde:
De heer
bij de keel had gegrepen. Verdachte had dit
zoo krachtig gedaan, dat hij er bewusteloos van
geworden was. Zoo kon hij niet verklaren, dat
verdachte hem geslagen had.
De getuige, die het toebrengen van den slag
had gezien, was niet verschenen.
De rechtbank, na raadkamer, besliste, dat nu
het bewijs niet geleverd was en zij sprak ver
dachte vrij. Zij overwoog daarbij, dat verdachte
niet de dupe mocht worden van bet niet ver
schijnen van een getuige.
Waar de gestolen fietsen blijven
GENèVE, 10 Januari 1930.
De Geneefsche vereeniging vqor den volken,
bond en voor den vrede (do woorden over den
volken-bond zijn natuurlijk eerst in de laatste
jaren in den titel ingevoegd!) heeft gisteren
haar 100-jarig bestaan herdacht. In de volgen
de iare-n zullen wij waarschijnlijk hier in
Europa nog heel wat eeuwfeesten van vredes-
vereenigingen krijgen, doch de Geneefsche
Viering verdient toch wel een bijzondere ver
melding. "Want Genêve, dat zoo menigmaal op
humanitair gebied een goed voorbeeld heeft
gegeven men d-enlce aan liet Roode Kruis!
is ook hier voorgegaan: de Geneefsche vre
desvereeniging was de eerste van het Europee-
scho vasteland. In 1815 w-as de eerste vredes
vereeniging in Amerika op-gericht, weidra
door een in Engeland gevolgd. Het duurde 15
jaren, voordat het Europeesche vasteland dit
Angel-Saksische voorbeeld volgde. Op 1 De
cember 1830 richtte graaf Jean Jacques de
Sellon niet een dertigtal inwoners van Gèncve
da eerste vredesorganisatie van ons vaste land
op.
Het herdenkingsfeest had dus eigenlijk reeds
da vorige maand moeten plaats vinden. Doch
verschillende omstandigheden hadden dit be
moeilijkt en daarom besloot men de plechtig
heid maar wat later te ho-uden. Wat beteekent
één maand, wanneer het de herdenking van een
gebeurtenis van 100 jaren geleden betreft?
Graaf J. J. de Sellon, in 1782 geboren, is
dus eerst op rijperen leeftijd tot zijn initiatief
overgegaan. In zijn jongere jaren besteedde hij
al zijn krachten aan den strijd tegen de dood- j
straf. De terechtstelling van een paar Fransche j i
vluchtelingen in Italië liad bij hem, die als j LONDENSCHE AANTEEKEN1NGEN
jonge man in Italië reisde, zulk een afgrijzen
opgewekt, dat hij een groote propaganda begon
te on-twikkelen tegen de doodstraf. Zijn bemoei- j
togen vonden grooten weerklank In Frankrijk j
en Genöve en dit succes moedigde hem aan j
daarna den strijd te beginnen tegen een andere j
instelling, die neg meer menschenlevens vér*
uietigt dan de doodstraf, den oorlog.
gers gebrek lijden. De Sellon zou ons vragen,
hoe dit alles te rijmen is met liet bestaan van
een verdrag, waarbij de staten plechtig den
aanvalsoorlog buiten de wet hebben gesteld,
en met de zegepraal in vrijwel de geheele
wereld van de gedachte der verplichte arbi
trage.
Na den gemeenschappelijken maaltijd zijn wij
naar het landgoed van de Sellon te Pregny
gegaan, waar hij honderd jaar geleden een be
scheiden „tempel van vriendschap en vrede"
had doen bouwen, vervolgens naar zijn graf
te Petit-Sacounex, waar de Geneefsche vredes
vereeniging een krans neerlegde, daarna naar
het huis In de stad Genève, waar hondera jaren
geleden de oprichting der vereeniging liad
plaats gevonden. Nog steeds wonen afstamme
lingeu van graaf de Sellon in dat huis, die den
salon, waar de oprichtersrede werd uitgespro
ken, in den stijl van 100 jaren geleden hadden
ingericht.
De slotplechtigheid vond des avonds plaats
in de aula der Geneefsche universiteit. Daar
hield de Italiaansche professor en volkenbonds-
gedelegeerde Gallavresi, hoogleeraar in de ge
schiedenis te Milaan, een herdenkingsrede over
de leerstellingen van de Sellon. Hij schetste
zijn krachtige godsdienstige overtuiging, ge
paard gaande met een hooge beschaving en een
intelligent humaniteitsgevoei. Rusteloos maakte
hij propaganda voor zijn gedachten, eerst voor
de afschaffing van de doodstraf, daarna voor
de afschaffing van den oorlog Hij was het type
van een aarts-propagandist, onverzettelijk en
onvermoeid. Doch hij onderscheidde zich van
zijn pacifistische tijdgenooten, die meestal
slechts met gevoelsargumenten werkten, door
zijn positieven, opbouwenden feest.
Professor Gallavresi beschouwt de Seilon als
den man, die het eerst een duidelijke formu-
leering gegeven lieeft aan de gedachte van eeu
regeling der internationale geschillen docr ver
plichte arbitrage. De droom van abbé de Saint-
Pierre heeft bij de Sellon vasten vorm aange
nomen, hij heeft het ontwerp van Henri IV op
nieuw ter hand genomen en voltooid.
Het weloverwogen waardeerend oordeel van
den Italiaanschen geschiedkundige over den
stichter der Geneefsche vredesvereeniging was
een indrukwekkend slot van dezen herden
kingsdag.
Onze klimaten
[I an onzen correspondent)
ir. R. C. Broek
res. luit. Jagers, zette het standpunt van de
liberalen, aan de hand van e enige program
punten uiteen, en zeide dat de volle sympathie
der liberalen uitgaat voor den B. V. L.
Majoor Boots voerde hierna nog even hot
woord.
De heer C. G. Bremer overhandigde daarna
aan den heer Sonneveld, ais beste schutter
van den B. V. L. een wisselprijs, beschikbaar
gesteld door mevr. van Katwijk,
Na de pauze werd nog een alleraardigst too-
neelstuk opgevoerd: Ziek gemeld, dot. zeer
in den smaak viel.
DE BLAUWE DOFFER
Tentoonstelling
De Schiedamschc Positduivenvereeniging
,,De blauwe Doffer" lioudt Zondag a.s. In
haar vereen ïg i n gs lo k aal aan de Stadlaouders-
laan een tentoonstelling'. Als keurmeester zal
optreden de heer C. v. Riet. Als bijzondere at
tractie zullen eenige duiven word-en tentoon
gesteld, welke dit jaar over een afstand van
meer dan 1000 K.M. -hebben gevlogen. Ieder,
die do tentoonstelling wil zien, is Welkom.
EEN
MAN DOODELIJK GETROFFEN
DOOR EEN HEIPAAL
Hedenmorgen omstreeks 8 uur, is de -10-ja-
rige J. A. v. d. W„ van beroep opperman, wo
nende aan de Leliestraat alhier, op een hei
werk van de firma Nederveen, aan de ver
lengde B, K.-laa.n alhier, door het breken der
keitting getroffen door een heipaal die men
bezig was op te hijschen. De man werd zoo
ernstig getroffen op het hoofd en linkerge-
deel te van het lichaam, dat liij spoedig daarna
overleed. Dr. Hoogendijk kon slechts den dood
vaststellen. Het lijk is naar het lijkenhuisje
op de Algemeene Begraafplaats alhier ver
voerd. De politie stelt een onderzoek ""ar de
oorzaak in.
DIEFSTAL
Ten nadeeie van den expediteur E. alhier, is
van een terrein aan de Noordvestsingel alhier
een ledig olievat ontvreemd.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 1416 Januari
GEBOREN: Jaawtje C., dochter van A. den
Uijl en J. Muijlwijk, van Beverenatraat 11
Irmgard P. A. L„ dochter van P. K. H. Schwabe
en M. Langbroek. Kam. Onneslaan 111
Marinus, zoon van P. Broeren en J. Boom
sluiter, Zwartewaalschestraat 63 Aaitje W.,
dochter van R. G. van Veen en J. P. Sclieffers]
Voltastraat 9.
OVERLEDEN: M. E. Cabout, 64 jaar, echt-
genoote van H. Siagmoolen, Nassaulaan 18.
Vervolgens heeft terecht gestaan de 37-jarige
rijwielmonteur H. J. d. J. gedetineerd, die be
kende zich op verschillende tijdstippen in Octo
ber en November te hebben schuldig gemaakt
aan heling van fietsen. De fietsen, in de dag
vaarding was sprake van een 20-tal, waren hem
geleverd door zekeren W. L. en hij gaf toe
het wel begrepen te bebben, dat deze niet op
eerlijke wijze aan de fietsen was gekomen.
Negen getuigen werden gehoord, die voor een
groot gedeelte in de ter zitting aanwezige kar
retjes hun eigendom herkenden. Een der ge
tuigen, die reeds in de instructie de in beslag
genomen fiets teruggekregen had, verklaarde
dat sindsdien het rijwiel weer gestolen was.
Het O. M, zeide in zijn requisitoir, dat ver
dachte al vier maal veroordeeld is.
Het O. M. ziet iu verdachte een gevaar voor
de kleine menschen en het eischt 1 jaar gevan
genisstraf.
De verdediger mr. G. J. Wiarda pleitte ver-
j zachtende omstandigheden en vroeg oplegging
van een voorwaardelijke straf.
Uitspraak 29 Januari.
Diefstal uit een auto
De 23-jarige hoorder A. v. A. gedetineerd,
heeft terecht gestaan ter zake dat hij uit eeu
auto, die onbeheerd in de Meeklenburglaan had
gestaan, liad weggenomen een overgordijn en
eenige tafelkleeden. Verdachte bekende. Hij had
uit armoede gehandeld. Werkloos zijnde ont
ving hij een ondersteuning van 10.per week
maar dit bedrag had hij geheel voor eten noodig
en verdachte, die het koud had, had dringend
behoefte aan een overjas. Gevraagd, hoe hij zijn
verder leven had gedacht, antwoordde ver
dachte, dat hij moeite zou doen in dienst te
worden genomen bij de zeemacht.
Het O.M. memoreerde in zijn requisitoir het
ongepast optreden van verdachte tegen den
agent van politie, die hem gearresteerd had,
maar verklaarde zich overigens bereid gevolg
te geven aan het advies van de reclasseerings
vereeniging. Het eischte 9 maanden gevange
nisstraf voorwaardelijk met een proeftijd van
3 jaar.
Verduistering van schilderijen
Ten slotte heeft de rechtbank een verzetzaak
behandeld tegen den kunsthandelaar B. H.
Kemper, die bij verstek veroordeeld was tot 3
maanden gevangenisstraf wegens verduistering
van een schilderij ten nadeele van de weduwe
van den kunstschilder M. ScÖildt, die hij in
commissio gekregen had, doch hij in pand ge
geven had voor een bedrag van 300, dat hij
later wegens zijn faillissement niet kon terug
betalen.
Verdachte gaf de feiten toe, maar verzocht
hem een voorwaardelijke straf op te leggen.
Uitvoerig heeft verdachte uiteengezet, dat hij
door het ongeluk vervolgd wordt. Hij over
legde een kasboek van zijn zaak, waaruit zou
blijken, dat hij daarin voor ongeveer 16.000
had verspeeld. Van opzet of kwade trouw was
geen sprake geweest en rol optimisme vroeg
verdachte aan een eventueel voorwaardelijk
vonnis de voorwaarde te verbinden, dat hij bin
nen drie maanden het bedrag van f 300 zou ver
goeden.
I-Iet O. M. nieeude, dat het beroep op zijn
goede trouw misschien zou opgaan, als men
hier niet te doen had met een geboren prater
maar ook een geboren leugenaar. De inlich
tingen, die de politie over hem geeft, zijn zeer
ongunstig, bovendien is eenzelfde soct zaak
tegen hem aanhangig gemaakt door een Lon-
densche firma. Het O. M. vroeg dan ook beves
tiging van het vonnis.
Uitspraken 29 Januari.
Interessant is, dat do Sellon in zijn rede bij
de oprichting der Geneefsche vredesvereeniging
op 1 December 1830 reeds onmiddellijk de ar
bitrage verdedigde als een betere wijze van
oplossing van internationale geschillen. Ook
zijn brieven aan geestverwanten leggen getui
genis af van den helderen blik, dien hij had
over de noodzakelijkheid, dat men niet vol
staan kon mét eenvoudig afschuw tegen don
oorlog op te wekken. Men behoorde ook mid
delen aan de hand te doen, die den oorlog zou
den overbodig maken en althans bemoeilijken.
Zoo wijst de Sellon er op, dat de staten zich
reeds tevoren behooreu te verbinden tot ar
bitrage voor de oplossing hunner geschillen
en dat de vredesvrienden zich dus niet moe
ten beperken tot een aanbeveling aan do re
geeringen, om arbitrage te aanvaarden, wan
neer eenmaal een geschil zal zijn uitgebroken.
Het voorstellen van arbitrage, wanneer liet
geschil eenmaal aanwezig is, zou kunnen be
schouwd worden als een teeken van partij
digheid of van zwakheiid, schreef de Seilon
in 1829 aan zijn vriend Etienne Dumont, ter
wijl een tevoren gesloten arbitrage-overeen
komst, gesloten op een oogenbllk toen nog geen
geschil de hartstochten opwekte, niet verdacht
kan worden in het voordeel van een der par
tijen te zijn!
Zien wij hier niet reeds in 1830 dezelfde ge
dachten, die op de Ilaagsche vredesconferenties
van 1899 en 1907 nog vergeefs door mannen
als Léon Bourgeois, Lammasch en T. M. C.
Asser bepleit werden en die eerst'in de laatste
jaren in hooge mate de verwezenlijking zijn
nabij gekomen door de ratificatie door de meer
derheid der volkenbondsstaten van de faculta
tieve clausule van art. 36 van het statuut van
het Haagsehe internationale gerechtshof over
do verplichte onderwerping der internationale
rechtsgeschillen aan dit wereldgereohtsiliof
Verplichte arbitrage, dit was het voornaam
ste punt, waarop de Sellon in al zijn redevoe-
ringem, geschriften en particuliere brieven
steads aandrong. Doch ook de andere onder
deden van onze hedendaagsche trilogie „arbi
trage, veiligheid, ontwapening" lieten de Sel
lon niet onverschillig. Reeds in 1829 bepleitte
hij het denkbeeld van een algemeen veiligheids-
verdrag, waarbij de staten zich verbinden zou
den elkanders grondgebied wederkeerlg tegen
iederen buiteniandschen inval te verdedigen.
Heel interessant 13, dat liij aan dit denkbeeld
van een waarborgverdrag in één adem de ge
dachte van de schepping van een arbitragehof
verbond. De moderne opvatting, dat men een
staat alléén militaire hulp behoort te verleenen,
indien deze bereid is het geschil aan arbitrage
te onderwerpen, stond blijkbaar toen reeds de
Sellon voor den geest.
Wat de bewapening betreft, is de Sellon een
voorstander geweest van miJitielegers, Groots
staande legers achtte hij gevaarlijk voor den
vrede en overbodig voor de nationale verdedi
ging Als in een volk maar oprechte vaderlands
liefde heerseht, kan de grens voldoende door
een bescheideu militieleger worden verdedigd,
schreef hij in een zijner brieven aan Dumont.
Bovendien behoeren de volkeren „den aan vals
oorlog buiten het recht te stellen dan zal in
de wereldgedachte deze groote revolutie zich
baan breken, dat „alleen de staat, die een aan
valsoorlog begint, en niet de staat, die aange
vallen wordt, daardoor wordt onteerd" eé dat
„alleen die oorlogen goed te praten zijn, die
ten doel hebben de verdediging van den vader,
landschen bodem".
Een groote reeks van huldigiugeu is gisteren
aan dezen voorlooper van de volkenbondsgedach.
te bewezen. Eerst op een gemeenschapiielijken
maaltijd in de internationale club, waar oik,
dank zij onzen landgenoot dr. T. SèveUsma
bibliothecaris van den volkenbond, een kleine,
maar interessante tentoonstelling van boeken
en portretten van graaf de Sellon te bezich
tigen was en waar o.a. de grijze voorzitter van
het internationale vredesbureau, de Belgische
senator Henri La Fontaine, een herdenkings
rede uitsprak. La Fontaine stelde daarbij ds
vraag, hoe graaf de Sellon wel over 011s heden-
daagscli geslacht, zou oordeelen wanneer hij
onder ons zon kunnen .vertoeven. Zijn oordeel
zou, meende La Fontaine, niet welwillend zijn
De Sellon zou eeu scherpe veroofdeeliug uit.
spreken over een wereld, waarin ondanks de
droevige ervaringen van den wereldoorlog met
zijn millioenen slachtoffers toch nog voortdu
rend nieuwe steeds afgrijselijker moordwape
nen worden uitgedacht en vervaardigd en
waarin steeds meer millioenen voor militaire
doeleinden worden uitgegeven in een tijd van
Londen, S Januari 1931.
Vroeger, toen Londen nog een wonderstad
was, want sta mij toe dat ik mijzelf even in
de rede val want dat is Londen niet meer
sinds New York over zijn provinciesteadsehe
phase uitgekomen is, en Amsterdam verrijkt
geworden is met plan Zuid maar vroege!
toen Londen nog een wereldwonder was, poog
de Baedeker, de onvergelijkelijke, de grootheid
dier stad te demonsvreeren door statistieken,
waaruit bleek:
lo. dat de straten, wanneer zij in eikaars
verlengde gelegd werden (hetgeen wegens
haar bochtigheid onmogelijk geweest zou zijn
zelfs als het mogelijk geweest was), tot Calcut
ta zouden reiken,
2o. dat de riolen, wanneer zij in elkaar vei-
lengde gelegd werden, enz.;
3o. dat die ii-woners, wanneer zij in eikaars
verlengde gelegd werden, enz.
Maar Baedeker heeft nooit uitgerekend, hoe
ver de Londensehe klimaten zouden reiken,
wanneer zij in eikaars verlangde gelegd wer
den. En toch is niets merkwaardiger dan de
Londensehe klimaten.
De provincieman, die eens aan een Londen-
schen politie-agent vroeg: „kunt u mij ook zeg
gen hoe ik naar het Tubestation kom?' is nog
jarenlang daarna uitgelachen geworden. Toch
was zijn vraag veel minder zot, dan die welke
ik eens hoorde steil sn door een landgenoot:
„Hoe is nu eigenlijk het Londensehe klimaat?"
Wélk Tube station? Welk Londenseh kli
maat?
Er zijn houderden, of in ieder geval vele do
zijnen Tube stations. Maar er zijn duizenden, of
in ieder geval vele h-nderden klimaten. Ik zit
nu al twee dagen thuis met een griepachtige
aandoening van een van de klimaten van ÜIns
dag. Ik weet ntet van welk, want daar ik mij
Dinsdag verplaatst heb over vele mijlen van
Londen, ben ik door vele klimaten geteisterd
geworden. In het Westend heb Ik eerst mist,
en daarna zon beleefd, In Kilburn viel vocht
hetgeen, wanneer wij juist uit de zon komen,
eeu optimistische uitdrukking is voor „het re
gende". Toen ik deze wijk verliet, woei er een
wind met vriezende tondeuz. Op weg naar mijn
noordelijke voorstad mistte het, en in die voor
stad zelf troonde het was ondertusschen
nacht geworden de maan temidden van een
schitterenden hofstaat van sterren.
Oistereu was de eefste dag van mijn huls
arrest. Eerst mistte het hevig, maar daarna
brak de zon geestdriftig door, dat ik dit opvat
te als een wenk om mijzelf tot herstellende te
proclomeeren nog voor mijn ziekte goed uitge
broken was aar nog had ik het vijf minuten ver
gelegen voorstadsstation niet bereikt of de-
mist was dichter dan ooit. Mijn gezondheid
stortte volkomen iu en op mijn laatste beenen
strompelde ik weer naar liuis, waar het nog
even zonnig was als acht minuten geleden.
's Middags kwam een vriend uit Hampstead
Cvijf-tubs-stations zuidelijker) mij opzoeken.
Het motregende in mijn voorstad ot'althans in
de onmiddellijke omgeving van mijn landhuis.
Mijn vriend zag er zoo gezond uit als.... ja,
als wat eigenlijk, maar in ieder geval, erg ge
zond. en hij bracht een geur in ons huis als van
de bevroren Zuiderzee vóór de drooglegging.
„Den lieelen .norgen schaatsengereden op de
„Pond", riep hij uit met een vitaliteit, die lijn
na-oorlogsch kasteel bijna deed instorten. „En
sneeuw overal in Hampstead. Drie duim dik!
We hebben eindelijk een échten Dickens win
ter".
Vanmorgen belde hij op. IIij sprak kuchen?
Neen, het speet hem, maar hij kon die bood
schap, die hij voor mij, den jiatient doen zou.
niet uitvoeren. Voelde zich miserabel. Toen hij
gisterenavond thuis kwam dooide het.. Mei
motregen. "Was door-eu-door nat geworden. Ge
smolten sneeuw-met-modder. Hij hoestte. Hij
nieste, 't Speet hem, maar hij kon de boodschap
«let doen. Hij ging naar bed. Beterschap!
In mijn voorstad was liet prachtig. Vanmor
gen tenminste. Hoe het nu is, weet ik niet, De
mist, die tegen de ruiten aangedrukt zit, belet
mij het te zien. Maar boven die mist schijnt de
zou, en dat is eeu troost.
HANDELSPOLITIEK VAN LETLAND.
UUVV»U| kCAUVlgVR,
van gegoten ijzer,
/erhooging van invoerrechten.
RIGA, 16 Januari 1931. (II. N.) De Letland-
sche regeering stelt een verhooging van de
Invoerrechten voor talrijke artikelen voor, 0. a.
voor graan, suiker, verschillende landbouwpro
ducten, textielgoederen, schoenen, voorwerpen
eng.
Naar vermenigvuldiging van onvatbare
boomen
VOORDRACHT VAN MEJUFFROUW
DR. C. J. BUISMAN.
In de gister te Utrecht gehouden bijeenkomst
van de „Vereeniging van deskundige hoofdeI1
van gemeent. beplantingen in Nederland" heef'
niej. dr. Clir. J. Buisman van het Phytopatho-
logisch laboratorium „Willy Conimelin Schol
ten" te Baarn, een voordracht gehouden over
eenige iepsoorten, in verband met het optreden
van de iepenziekte.
Langzamerhand, zoo zeide zij, is wel geble
ken, dat de ziekte vrijwel overal in ons land>
in vele gevallen ook daar, waar men eerst deU
ernst van den toestand niet wilde inzien, een
groot aantal slachtoffers heeft gemaakt en noS
steeds maakt.
Het ligt dus voor de liand, dat men rond z'et
naar iepen, die immuun of zeer resistant ZÜU
tegen deze aantasting. Daar het door inspuiti'1»
met sporen van graphium ulmi, de oorzaak van
de iepenziekte, mogelijk is bij gezonde, doch Se'
voelige iepen, de ziekteverschijnselen te WeeS
te brengen, kan men spoedig een inzicht krij
gen in da vatbaarheid van bepaalde boom®11-
Bij dit onderzoek moet men tweeërlei proev®u
uiteen houden. Ten eerste kan men tracht®0
een sooft te vinden, die in haar geheel onvat
baar is, waarvan dus geen enkel exempla®'
wordt aangetast. In de tweede plaats kan m®11
bij een soort, die als soort wel vatbaar Is, zoe*
ken naar Individuen, die onvatbaar zijn. B1Ü1('
het, dat een bepaalde soort of een bepaald indi
vidu immun ls, dan zou door ongeslachtelijk
vermenigvuldiging dergelijk materiaal zeef
spoedig binnen ieders bereik kunnen zijn. M®'
Amerikaansche en Aziatische iepen word®0
thans proeven gedaan om de vatbaarheid va°
de soort als zoodanig te bepalen. Vertoonen i°
den proeftuin enkele individuen van een der
gelijke -uitheemsche soort na kunstmatige in
fectie ziekteverschijnselen dan wordt met dek
soort niet verder geëxperimenteerd.
Slechts in liet geval van geheele of bijna ge
heels immuniteit loont het de moeite na te
gaan, in hoeverre de soort aan ons klimaat
aangepast, of zij geschikt is voor straat- e°
dijltbeplanting, enz.
Uit liet tot dusver ingesteld Immunlteits-on-
derzoek is wel komen vast te staan, dat er wei
nig kans bestaat dat een van de Amerikaansch®
soorten op den duur de plaats zou kunnen in
nemen van onze gewone straatiep. Anders is
dit met de Aziatische soorten. In de eerst®
plaats komt hier In aanmerking u. pumila L
al heeft deze soort eenigermate van late vors'
te lijden, de groeikracht wordt er niet door be
lemmerd. U. pumila en de var. pinnato ramos®
hebben zich tot nu toe onvatbaar getoond voof
de iepenziekte. Het spreekt van zelf, dat nie'1
zeer voorzichtig moet zijn bij het oordeel over
de absolute onvatbaarheid van een soort. On1
dit oordeel te durven uitspreken zijn er nof>
te weinig proeven genomen, maar aangezien in
geen enkel geval bij de genoemde soorten d®°r
kunstmatige infectie uitwendige ziektever
schijnselen werden te weeg gebracht, is d®ze
soort op zijn minst weinig vatbaar. Uitgebreid6
proefnemingen zullen moeten uitmaken, of
pumila in Nederland geschikt blijkt voor straat
boom.
Ofschoon liet dus misschien mogelijk, is dat
een of meer van de Aziatische soorten onvat
baar is voor de iepenziekte, zou het toch të ver
kiezen zijn, indien een iep gevonden kon wor
den, die volkomen aan het Europeesche kli
maat is aangepast en die zooveel mogelijk g®'
lijkt op onze gewone iep met zijn vele goed®
eigenschappen.
Het blijkt echter, dat geen van de Europe6^
sche iepensoorten als soort geheel onvatbaar D
voor graphium ulmi. Evenwel is door de kunst
matige infectieproeven bewezen, dat de ver
schillende individuen van een soort een ver
schillende vatbaarheid hebben.
Bij deze proeven moet natuurlijk een scherp
onderscheid worden gemaakt tussclien de soor
ten, die door zaad, en de soorten, die vegetatie'
worden vermenigvuldigd. Met de zaailingen van
u. foliacea, die in kweekerijen veelal u. cain-
pestris wordt genoemd, zijn té Baarn vele proe
ben genomen, Ofschoon in het algemeen
hoog percentage 11a kunstmatige infectie door
de ziekte werd aangetast, zijn er toch enkc'e
onder, die ook na herhaalde infectie geen uit
wendige ziekteverschijnselen vertoonden. Met
deze laatste wordt natuurlijk verder geëxperi
menteerd en men hoopt op deze manier én-,
kele immune of tenminste zeer resistente in
dividuen er uit te zoeken, dan dan verder
het groot vegetatief vermenigvuldigd kunt!®11
worden. I
Ëisch van 55.450 schadeloos
stelling' afgewezen
't Ha.ag3Clie Gerechtshof heeft Donderdag ar
rest gewezen in een procedure tusisehen d®
Coöp. Chauffeurs vereeniging „Libertas", han
delend onder den naam „Asta-Garage" te 's-Gra*
venliage en mr L. H. M. van Kruyne, eveneens
te 's-Gravenliage.
'Mr. van Kruyne liad van de Garage gevor
derd een bedrag van 55.450. Hij liad op M
Augustus 1927 aan den chauffeur B. van de
garage opgedragen hem te vervoeren van d®
Theresiastraat naar de Balistraat, tijdens welk
vervoer op de Koningskade een aanrijding heeft
plaats gehad niet een anderen auto, tengevolge
van welke aanrijding zijn been is moeten wor
den geamputeerd. Eisoher vorderde tengevolge
daarvan als directe uitgaven eeu bedrag van
5450, terwijl hij de extra-uitgaven, voortvloei
ende uit zijn voortdurende invaliditeit kapita
liseerde op 50.000, daarbij stellende, dat c'c
chauffeur, die hom gereden liad, de schui'i
droeg van do aanrijding.
De garage, voor wie mr. Móbach optrad, be
twistte deze vordering, waarna de rechtbank
do garage heeft toegelaten door getuigen te be
wijzen, dat d'e aanrijding te wijten is geweefit
aan een vreemde oorzaak, die haar niet ka°
worden toegerekend.
Door dit liaar opgelegde getuigenhewijs voe'*
(1b de Garag© zich gegriefd en zij ging van het
vonnis in hoog«r beroep.
Het Hof overwoog thans dat Uit de door
mr. van Krhyne zelf voor den reoliter-coininiis'
saris in strafzaken afgelegde verklaring volgt'
dat van een onvoorzichtig en roekeloos rijd-*
van B. geen sprake ls geweest en de aanrlJdW'
uitsluitend te wijten is geweest aan het on
voorzichtig rijden van O.
De grief van de Garage achtte het Hof da»
ook gegrond en het vernietigde het vonnis
rechtbank voor zoover aan de garage getuige»*
bewijs is opgelegd.
