M
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS
HENRIREBERS
LE
liili
S/mmÊ;
ö4ste JAARGANG
DONDERDAG APRIL 1931
No. 16008
bureau KOEMARKT 4, SCHIEDAM
TELEFOON INTERCOMM. 68085
DE UITSLAG
DE UITSLAG DER STATEN
VERKIEZING IN SCHIEDAM
Uit Kethel
Een suiker-geschiedenis
schoorsteenbrand
flHlP
SCHILDERIJTJES, LEESBOEKEN,
KERKBOEKEN, ROZENKRANSEN,
Hoogstraat 146.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
btl vooruitbetaling
per drie maanden ƒ3.25; per maand ƒ1.10;
per week 25 cents.
Bü bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3.75, bij
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt i verkrijgbaar a 5 cents
per stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt
Voor 1-6 regels 1.55. elke regel meer 25 cta,
Bij contract aanzienlijke reductie.
Geen prijs verhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarief.
Liefdadigheidsadv. halt tarief. Voor Liefdadig-
heidsadvert. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertentiën5 regels
regels ƒ1.—. 15 regels ƒ1.50. bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieves
gelieve men bü te voegen.
Gratis-Ongevallenverzekering 500.- bij overlijden door eeiTongeval; 500.- bij verlies van beide handen, voeten of oo^JttO.- bij verlies van één hand één voet of één oog; ƒ150.- J*n {n 'dit blad^rde^Tafgedrukt,
vinger; 50.- bij verlies vin twee voorste ledematen alle vingers van een band; 25.- bij verlies van eiken anderen vinger. - De Verzekenug loopt op de voorwaarden als eenmaal per n
Al hebben we 'het aniiissQblen niet zoo over
luid uitgesproken, een beetje ongerust op den
uitslag In ouize stad waren we wel. Hoe zou
het nieuwe kiezerskorps van ruim 5000 man
sinds de verkiezingen van 1927 zich gedragen.
Zou niet Wijken dat ons percentage, ons ver-
hiouidingiSiCjjifeir aanmerkelijk idtalen (zou? Dat
de Katholieke kracht in onze veste aan het
tanen was?
Inderdaad, ons percentage is achteruit geloo-
pen, maar lang niet in die mate als door ve
len onizer werd gevreesd en we hebiben een
cijfer bereikt, dat voor allen een verrassing,
voor ons een ignoote voldoening is. Hadden
we in 1929 bij de Kamerverkiezing; de eerste
plaats aan de S. D. A. P. mloetein afstaan,
m©t ®en fiinken ruk staan we weer onbe
dreigd bovenaan, ibijina 700 stemmen boven
de S. D. a. P., die, wat wel niemand, en zij
zelve het allerminst bad verwacht, ondanks de
toename van bet kiezerstal sinds dien imet
ruicf. 37oo slechts luttele stemmen boven het
cijfer van 1929 uitkwam.
Opmerkelijk is de vooruitgang van de anti-
revolutionnairen en 'dat niettegenstaande in
hun kringen een stemming heersdfite, die ze
ker uiiet optimistisch mocht worden gehoord.
Daarentegen mloat vtoor de Ohristelijk-Histori-
sohen de uitslag een groote teleurstelling zijn.
BÜ de statenverkiezing van 1927 blijven ze
ditmaal ruim 500 stemmen achter en ruim
MO hij de Kamerverkiezingen van 1929.
De Vrijheidsbond kan over zijn stemcijfer
then zie elders de vergelijkingscijfers tevre
den zijn. Daartegen staan de Vrijztanig-Demo-
eratan op het dloode punlt.
Ernstig is het cijfer dat 'de communisten
ten kost© natuurlijk van de S. D. A. P. heb
ben behaald. Het zal straks voor den gemeen
teraad we kunnen er van op aan tusschen
deze beide partijlen eer» geweldige strijd gaan
worden.
W anneer deze verkiezing voor den gemeen
teraad gegolden bad, zou de nieuwe Raad er
als Volgt uitzien:
9 R. K.; 4 A. R.; 4 C. H.; S S. D. A. P.;
3 V. B.; I V. D.; 1 Comm.; 1 St. Geref. P.
De Katholieken zouden negen volle zetels
behalen plus een klein overschot. Dat over
schot zou echiter niet voOdoedne zijn voor dein
tiendien zet'ei. Onze propagandisten, die zfclh
met zooveel ijver en met zooveel succes heb
ben geweerd, weten dus waarvoor zij straks
waeir met nieuwen moed in het vuur gaan.
Beft parool is tlhams het werd gister
avond. reeds op de feestelijke bijeenkomst jn
den Bond met enthousiasme ontvangen
tien katholieken naar den gemeenteraad!
Voor automobilisten, motorrijders en fietsers
spelen de banden een rol van overwegende be-
teekenis. Band-defecten geven veel ergernis Den
geweldigen 1000 mijlen wedstryd te Brescia heeft
een Mercedes auto op Continental banden ge
wonnen, een bewijs van de goede kwaliteit dezer
banden. De Engelschman Bullus heeft by het
motorrennen om den Grand pnx von Monza
eveneens op Continental banden de overwinning
behaald. Persoonlijk rijd ik nu reeds 2o jaar op
Continental banden, omdat zy onverwoestbaar
zijn en daardoor goedkoop. (Adv.)
HET VERLOOP DER VERKIEZINGEN TE SCHIEDAM DE LAATSTE ACHT JAREN
PERCENTAGES R. IC—S. D. A, P.
S. D.
Staten 1923: R. K. 23.6 pet; S.D.A.P. 19 c
procent
Gemeenteraad 1923: R. K 30.7 pot.
A. P. 22.3 pet.
Tweede Kamer 1925 27.7 21.6.
Staten 1927 30.8 24.6
Gemeenteraad 1927 30.1 22.—.
Tweede Kamer 1929 29.6 30.2
Staten 1931 29 26
BOUW VAN EEN VERGADERZAAL
Grondverkoop van 144.000
B. en W. stellen voor te verkoopen aan <j
heeren A. Jonkers J. Wols, alhier, een pep
ceel bouwgrond, begrensd door de Julianalaan
do Burgem. ICnappertlaan en de Bosboomlaan'
ter grootte van plm. 6.000 M2., tegen een prijs
van 24.— per M2., in dier voege, dat het binnen-
tererïn moet worden bebouwd met een vergader
zaal c.a., terwijl de rwdbeibouwiing, ter diepte
van 22 M-, moet bestaan uit woonhuizen en twee
Winkelhuizen van hetzelfde type als aan en nabü
het Rubenspiein zijn gesticht, elk huis bevat
tende ten hoogste twee woningen,
NIEUWE SCHOOL SINT WILLIBRORDUS
STICHTING
In het Singelkwartier
B. en fV. stellen voor gunstig te beschikken
op de nieuwe aanvrage van de Sint Willibrordus-
stichting voor de stichting van een zevenlflassige
school in het Singelkwartier
„FRANCISCA ROMANA"
De le prijs van de loterij is na 369. Een
ham. 1 oor trekkingslijsten te raadplegen: Pa
tronaatsgebouw, Lange Haven 70; W. Reeling,
Hoogstrlaat en C. Jamse, Koemarkt, Prijzen a'
le hialen binnen 14 duigen aan de pastorie, Hoog
straat no 85 en niet op S7,
Pater Bieetia.
DE BOERDERIJ AAN DEN
SPIERINGSHOEK
B. en W. stellen voor het woonhuis, den daar.
achter gelegen stal en den hooiberg van de boer
derij aan den Spieringshoek te sloopen en de
wagenschuur alsmede den paardenstal voor
100.voor het tijdvak van 1 Mei tot 31 De
cember 1931 te verhuren aan den heer A. v. d.
Moet, alhier
Lijstnummer: 1 St. Geref- Partij; 2 Antii-Rev.
3 Comm.; 4 Herv. Geref. Stp.; 5 V. B.6 Chv.
Dem.; 7'Nat. Tuinders en Boeren; 8 Christ.
Hist; 9 R. K. Staatspartij; 10 Dem. Partij; 11
V. D.; 12 Rev. Soc. Pd 13 Platbeliaindersb.14
S. D. A. P.; 15 Handeldrijv. Middenst
1 Raadhuis: geldig 903; 1 14; 2 50; 3 28; 4 1;
5 121; 6 7; 7 0; 8 106; 9 434; 10 3; 11 37; 12 0;
13 0; 14 101; 15 1.
2 Geym. Oude Kerkhof: geldig 764; 1 17;
2 46; 3 81; 4 3; 5 56; 6 6; 7 0; 8 98; 9 273;
10 2; 11 15; 12 0; 13 0; 14 166; 15 1.
3 R. K. Volksbond: geldig 976; 1 29; 2 87;
3 30; 4 0; 5 50; 6 15; 7 0; 8 S9; 9 370'; 10 3;
11 26; 12 2; 13 1; 14 225; 15 1.
4 Gym. St. Anna Zusters'tr. geldig 798; 1 25;
2 58; 3 61; 4 1; 5 31; 6 5; 7 0; 8 52; 9 385;
10 2; 11 8; 12 1; 13 1; 14 154; 15 2.
5 Gym Huysmanstr. geldig 1041; 1 8; 2 102;
3 15; 4 1; 5 78; 6 9; 7 0; 8 135; 9 352; 10 11;
U 60; 12 1; 13 1; 14 277; 15 0.
6 Ambachtsschoolgeldig 902; 1 34; 2 73;
3 59; 4 0; 5 14; 6 13; 7 0; 8 58; 9 270; 10 0;
11 7; 12 0; 13 1; 14 371; 15 2.
7 O. L. Huysmausatr. geldig 859; 1 18; 2 112;
3 27; 4 1; 5 62; 6 14; 7 0; 8 106; 9 296; 10 0;
11 48; 12 0; 13 2; 14 171; 15 2.
8 O. L. Anth. Muysstr. veldig 786; 1 23; 2 121,
3 21; 4 2; 5 16; 6 12; 1 0; 8 105; 9 240; 10 3;
11 23; 12 2; 13 1; 14 214; 15 2.
9 O. L. Frans Halsplein; geldig 902; 1 14;
2 159; 3 16; 4 4; 5 88; 6 4; 7 1; 8 111; 9 187;
10 2; 11 71; 12 0; 13 1; 14 243; 15 1.
10 O. L. Frans Halsplein; geldig 448; 1 19;
2 S0; 3 14; 4 0; 5 61; 6 2; 7 0; S 36; 9 88;
10 7; 11 53; 12 0; 13 0; 14 94; 15 1.
11 St. Joris Doele; geldig 839; 1 31; 2 62:
3 35; 4 1; 5 62; 6 6; 7 2; 8 143; 9 328; 10 0;
11 21; 12 1; 13 6; 14 140; 15 1.
12 Gym. Broersveld: geldig 935; 1 22; 2 109;
3 58; 4 2; 5 86; 6 1; 7 0; S 117; 9 307; 10 4;
11 32; 12 2; 13 5; 14 185; 15 2.
13 O. L. Singel; geldig 825; 1 33; 2 94; 3 31;
4 4; 5 67; 6 9; 7 0; 8 47; 9 149; 10 3; 11 34;
12 9; 13 4; 14 301; 15 10.
14 Gym. Buitenhaven weg; geldig 804; 1 58;
2 102; 3 60; 4 1; 5 38; 6 5; 7 0; 8 104; 9 157;
10 2; 11 9; 12 0; 13 1; 14 263; 15 4.
15 R. K. Bewaarschool Singel; geldig 888;
29; 2 110; 3 28; 4 2; 5 90; 6 1; 7 0" 8 105'
9 319; 10 0; 11 30; 12 1; 13 1; 14 170; 15 2.
16 Gym. Oostsingel; geldig 786; 1 17;'2 117.
3 9; 4 5; 5 42; 6 4; 7 2; 8 128; 9 236; 10 0"'
11 37; 12 1; 13 4; 14 184; 15 0.
17 O. L. Ediisonpleiin; geldig 856; 1 22; 2 131;
3 28; 4 0; 5 26; 6 14; 7 0; 8 99; ,9 258; 10 4;
11 20; 12 2; 13 0; 14 252; 15 0.
18 Gym. Edisonpleingeldig 727; 1 23; 2 64;
3 113; 4 3; 5 16; 6 20; 7 2; S 36; 9 152; 10 1:
11 13; 12 4; 13 12; 14 273; 15 5.
19 O. L. EdisoinpMn; geldig 618; 1 26; 2 79;
3 26; 4 4; 5 58; 6 4; 7 0; 8 52; 9 156; 10 3;
11 34; 12 4; 13 1; 14 167; 15 4.
21 Gym. Lange Nieuws.tr.aat; geldig 769:
1 18; 2 93; 3 34; 4 2; 5 189; 6 9; 7 3; 8 84;
9 154; 10 2; 11 24; 12 0; 13 1; 14 152; 15 4.
22 Gym. Dwarsstr.; geldig 926; 1 30; 2 154;
3 46; 4 4; 5 30; 6 8; 7 7; 8 125; 9 230; 10 0;
11 6; 12 3; 13 2; 14 ^84; 15 3.
23 O. L. Dwarssitr.; geldig 788; 1 29; 2 116;
3 60; 4 2; 5 23; 6 8; 7 1; 8 92; 9 192; 10 0;
11 6; 12 0; 13 0; 14 309; 15 0.
24 Bewaarschool Leliestr.; geldig 897; 1 39;
2 156; 3 17; 4 2; 5 27; 6 13; 7 1; 8 160; 9 185;
10 0; 11 16; 12 3; 13 0; 14 277; 15 1
25 O. L. Zwartewaalschiestr.; geldig 779-
1 44; 2 109; 3 32; 4 3; 5 19; 6 4; 7 1; 8 117-
9 156; 10 0; 11 12; 12 0;13 0; 14 281; 15 x
26 Gym. Lekstraat; geldig 968; 1 21; 2 152-
3 37; 4 3; 5 30; 6 12; 7 0; 8 119; 9 199;
11 8; 12 5; 13 0; 14 382; 15 0
27 Gym. Pr. Mauriitsstraat; geldig 943; 1 14.
2 159; 3 19; 4 5; 5 155; 6 6; 7 1; 8 1659 207-
10 4; 11 59; 12 0; 13 0; 14 148; 15 0.
28 O L. Pr. Mauritsstr.; geldig 937- 1 13-
2 125; 3 8; 4 0; 5 131; 6 1; 7 1; 8 130; 9 322*-
10 1; 11 72; 12 2; 13 0; 14 130; 15 1.
Totaal; geldig 22655; 1 670; 2 2820; 3 993;
4 56; 5 1666; 6 212; 7 21; 8 2719; 9 6582;
10 51; 11 781; 12 43; 13 36; 14 5915; 15 51.
Onwaarde 38, waarvan 27 blanco, Kersten 19;
v. Blaren 27 a r.; L. de Visser 16, comm.;
d. Hout 77, Vrijh.bond;; Speelman 5, Fiat-
telantiers; D. v. Villiet 305, C. H.; Mooyman,
l0i. R. IC; Oud 10, V. D.; Menist, 2, R. Y. s.;
oidheper, 49, s. D. A. P.; Bonter se 1.
Prov S. Gem. R.
2 e Kam.
Pr. St.
Gem. R.
2e Kam.
Jr. S.
1923
1923
1925
1927
1927
1929
1931
Vrijzinnig Democraten
'343
6S9
831
813
771
724
781
Christ. Dem
6S6
212
S. D. A. P.
3274
3652
5030
4293
3895
5S98
5914
Vrijheld shomd
1105
1009
894
916
1390
102S
1666
R. S. P.
606
833
328
1088
178
•13
Comm.
j
1S1
425
236
993
St. Geref.
435
373
463
670
Christ. Hi.
2935
2552
2752
3228
2447
3027
2719
Aniti-Rev.
1S06
2257
1923
1828
1730
1819
2820
R. K.
4117
5037
523o
5366
5329
5784
6582
Kiezers
18936
18373
19991
19S56
19442
21381
25090
Uitgebracht© stemmen
16671
16385
18870
17442
17709
19531
22655
DE VOORMALIGE OFFICIERENTUIN
B. on W. stellen den Raad voor een crodiet
to verleenen van 1500— voor het bespeelbaar
maken van den voormaligen officierentuin door
het treffen van eenige voorzieningen, het oprich
ten van en clublokaaltje, het afzetten met vlecht,
draad, het aansluiten op de drinkwaterleiding,
enz. enz.
ONDERWIJZER BUITENGEWONE SCHOOL
B. en W. hebben den Raad de volgende voor-
dracht doen toekomen ter benoeming van een
onderwijzer aan de buitengewone school (vaca
ture T. v. d. Beek), met de bedoeling, dat de be-
noeming zal gelden voor een proefjaar:
1. A. van Rosse, onderwijzer te Rotterdam;
L. van Eijk, idem te Zoetermeer-Zegwaart;
3. Joh. Scheffer, idem te Schiedam.
COMMISSIE WERING SCHOOLVERZUIM
B. en W. bevelen den Raad' aan do benoeming
en herbenoeming van den volgende heeren in
de Commissie tot wering van schoolverzuim.:
1. C. Ruiter; C. Scherpenisse; C. M. Knopper_
A. IV. Strik; H. R. Winkes; J. J- de Groot-
W. Genesis; A. v. d. Schalk; A. T. A. Zoetmulder.
2. C. Scherpenisse; B. van Bochove, A. Y",
Strik; H. Lammere; J. J. de Groot; G. de Goe-
deren; H. R. Winkes; Y. Moerdijk; C. C. Steens.
SCHENKEN BOEKWERKEN OPENBARr
LEESZAAL EN BIBLIOTHEEK
B. en W. doen den Raad mededeeling van ae
schenking aan de Openbare Leeszaal en Bib!i0.
theek van de belangrijke medische bibliotheek
van den heer N. F. Elzevier Dom, en een moo\,
verzameling Werken afgestaan door de familie
van wijlen den heer B. J. Wynveldt, jarenlang
secretaris van de commissie voor de Leeszaal, De
hoop uitsprekend dat deze uitnemende voorbeel
den anderen tot navolging- mogen opwekken, stel
len B. en W. voor de schenkingen onder betui
ging van den bizonderen dank van den Raad
te aanvaarden.
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 22 April. Aangekomen ®.s-
Baloeran, Robterdamisicih© Lloyd van Rotlter-
,d,a,ni o rate dokken in de Wiltonhaven; En-
gelscb s.s. Niooyd. van Rotterdam; Engelsch
s.s. CoHtogton van Rotterdam, beide om te dok
ken in de Wiiilhieilmiinfahaven.
SCHIEDAM, 22 April. Vertrokken: s.s. Groo
te maiair Rottendam; Fr'ansch s.s. Medee naar
Rotterdam.
HARBURG, 23 April, Vertrokken: s.s. Autho
rity met olie naar Schiedam,
ZEDENMISDRIJF
Als veiridachlt van overtreding van art. S39
van heit W. v. S. (zedenmisdrijf) is gisteren
dloor de politie aangehouden J. T. K. uit Am
sterdam 9
Gisteravond heeft de brandweer een schoor-
stieembrand geiblusdhit ten huize van J. O., Ha-
vendijk 36b
OUDE SCHULD
Door de politie is aangehouden de werkster
A. M., die neig in het Alg. Politieblad gesig
naleerd stand voor 36 of 22 dagen tucht
huisstraf.
DE STEMMING EN DE PUBLICEERING
De staminring had in onze gemeente ©en re
gelmatig eni vlet verloop.
Het hlee-k ©en zeer practisch© maatregel
van den chef van de afd. Algemeen© Zaken,
die met die 1'edflljng was belast, om voor de
Stemlburaaux, diie in eenzelfde gebouw waren
ondiergebriaidht, opmoepingsikaartien van ver
schillend© kleur uit te geven, wiaaridlo-or ver
gissingen war'en uitgesloten en die werkzaam
heden werden bevorderd. Het eerste bure-au
was reeds gereed omi 7.45 uur, daarna volg
den meit gering onderling tijidisversch.il de
andere.
De processen-verbaal werdein ten Stadhuize
ingeleverd, alwiaar die verschillend© uitkom
sten werden verzameld en verwerkt in een
algemeen overzicht V.ain den 1-oop der stem
ming over de geheele gemeente.
Uitgebracht zijn volgens de officieel® gege
ven 22622 geldig© stemme; 1257 ongeldige
stemmen, waaronder ook de blunco-stemmen
gerekend. Niet gestemd hebben 1111 kiesgerech
tigden.
Voor onze bureaux was het gisteravond een
enorme dnikte. De schutting welke nu reeds
aoht maanden de Koemarkt ontsiert en voor
de omwonenden een ergerlijke hinder is, vorm
de een sita-in-den-weg, welke honderd-en be
langstellenden dupeerde.
■'i/U -
U
Voor de Eerste IT. Communie pracht keuze
ENZ. BIJ
Reel. 9198S 10
De verwerking en de bestemming
DE ROL IN ONZE MAATSCHAPPIJ
De tentoonstelling „De Suiker" liet ons op
de meest afwisselende wijze zien, in welke
bedrijven en op welke wijzen de suiker tegen
woordig wordt gebruikt.
De gecompliceerde manier waarop het zoete
product in tal van artikelen wordt verwerkt,
doet ons de vraag stellen, of de suiker in
vroeger eeuwen in de voeding van den-mensch
dezelfde rol heeft vervuld.
In de oudheid was honig het gebruikelijke
middel om spijzen of dranken zoet te maken
en al was het verbruik misschien ook minder,
de hoeveelheid honig die geproduceerd werd,
kon toch onmogelijk aan de behoefte voldoen,
zoodat de verzoetingsmiddelen schaarsch en
dus duur waren.
Verwacht wordt; Zwakke tot matigen,^ Zui
delijke tot Zuid-Wa£.|telijU)en wind, half tot
zwaar bewolkt, weinig of geen regen,
zachter.
dets
DOODELIJK ONGEVAL OP
„STAD ZAANDAM".
DE
Aan groote onvoorzichtigheid te wijten
WIE NIET VAN VERANTWOORDELIJK
HEID TE ONTSLAAN ZIJN
De Raad voor de Scheepvaart heeft uit
spraak gedaan inzake den dood en verwonding
van opvarenden van het stoomschip „Stad
Zaandam" tengevolge van een ontploffing In
een der hunkers.
De Raad is van oordeel dat di.t ongeval, dat
helaas een menschenleven heeft gekost, is te
wijten aan de groote onvoorzichtigheid van
den tremmer om in den bunker open licht te
gebruiken.
Wat betreft de vraag, of dit ongeval m-ede
aan een daad of nalatigheid van den kapitein
of van den eerate-machinist is te wijten, geldt
naar 's Raads oordeel het volgende: Uit de
verklaring van den tremmeT blijkt, dat het iets
heel gewoons was, dat in de bunkers open licht
werd gebruikt. De omstandigheid dat dteze
tremmer in hooge mate onvoorzichtig is ge
weest, ontslaat noch den kapitein noch den
machinist van de verantwoordelijkheid voor
het gebeurde.
De Raad wil er rekening mee houden, dat in
dit opzicht op vele kolenbooten de toestand
te wenschen overlaat. Daarom meent de Raad
thans met een berisping te kunnen volstaan,
in de hoop, dat hetgeen aan boord van de
„Stad Zaandam" is voorgevallen to-t leering
moge strekken, opdat aan de wettelijke voor
schriften streng de hand worde gehouden. Mits
dien straft de Raad den gezagvoerder en den
eerste-maehinist van het stoomschip „Stad
Zaandam'' door het uitspreken van een beris
ping.
Fietsers en motorrijders lichten
's avond® 7.39 tot 's morgens 4.18.
op Wan
DE DAM IN HET HELLEGAT
IJK EEREGARDE voor don tempel van Angkor
op de Kol. tentoonstelling te Parijs
De verbindingen met Goerree en Overflakkee
Op vragen van den heer C. Warnaar, lid
van de Provinciale Staten van Zuid-Holland,
over den ontworpen dam in het Hellegat, heb
ben Ged. Staten, onder verwijzing naar de
toelichting bij den post van de Rijksbegrooting
(hoofdstuk IX) tot verbetering van het Helle
gat, geantwoord, dat zij thans nog niet ver
mogen te beantwoorden de vragen, of deze
dam dienstbaar zal worden gemaakt aan een
veerverbinding OoltgensplaatWillemstad
Numansdorp en of daarmee bet plan voor de
verbinding van het eiland Goedereede en Over
flakkee met Noord-Brabant, zooals dat in het
rapport van de commissie-Van Rijckevorsel
ontworpen is, zal vervallen. Wel kunnen Ged.
Staten mededeelen, dat de localiteit op het
eiland bij de door haar toegezegde bijdragen
voor de verbetering van het veer van Middel-
harnis op Hellevoetsluis en voor de in ge
noemd rapport ontworpen veerverbinding van
het eiland met Noord-Brabant en verder naar
Numansdorp, bepaald heeft, dat de bijdrage
voor die verbetering niet zal worden gegeven,
voordat vaststaat, dat ook deze verbinding tot
stand komt. Bij dezen onzekeren stand van
zaken kunnen Ged. Staten nog met geenerlei
voorstel komen. Zij hebben zich echter tot den
Minister van Waterstaat gewend met een
schrijven, hetwelk beoogt, dat zoo spoedig mo
gelijk afdoende zekerheid omtrent de plannen
met betrekking tot de veerverbinding van het
eiland met Noord-Brabant zal kunnen worden
verkregen.
FILMACTEURS MOGEN GOUDEN KIEZEN
HEBBEN.
Voorheen mochten filmartisten onder geen
voorwaarde gouden tanden of kiezen dragen,
omdat deze op de film pikzwart werden, het
geen een vreemdsoortig-en onplezierigen in
druk maakte. In de Metro Goldwyn Mayer stu
dios is men er in geslaagd een nieuw soort
film samen te stellen, die buitengewoon gevoe
lig Is voor de natuurlijke kleuren.
Zoodat het verbod om gouden kiezen te dra
gen opgeheven kon worden. Indien een acteur
nochtans een o£ meer gouden kiezen had, moes*
ten deze voor iedere opname met een laagje
witte lak bedekt worden, wat den tandartsen
veel last veroorzaakte.
De diplomaat.
De tweelingen Piet en Paul krijgen elke
week van hun vader een kwartje voor hun
spaarpot. Van dit geld moeten zij dan met
hun verjaardag voor elkaar een cadeautje
koopen.
Op 'n dag komt Piet huilend bij zijn vader
en zegt: „Vader, Paul-tje doet z'n kwartje tel
kens in m ij n spaarpot-
Het vaderland van het suikerriet is ver
moedelijk Bengalen, want wel wordt hij oude
Grieksche schrijvers melding gemaakt van
zoete stoffen, maar uit de teksten meent men
toch te moeten afleiden, dat hier iets anders
mee bedoeld werd dan de rietsuiker. Het is
vermoedelijk niet vóór het jaar 400, (lat het
suikerriet in Engelsch-Indië hekend werd en
vandaar uit langs de groote handelswegen
naar het Westen werd overgebracht, waar een
paar eeuwen later de suikercultuur reeds in
Perzië was ingeburgerd.
Suiker is eigenlijk een Indo Germaansch
woord, door de Perzen ontleend uit het pali,
dat op zijn beurt weer stamt uit het sanskriet,
in welke taal carkara kiezel en pok suiker
beteekent. De Grieken namen het woord van
de Perzen over en op hun beurt de Romeinen
weer van de Grieken en noemden suiker
saccharum, dat thans nog duidelijk terug te
vinden is in saccharine.
Tot in het midden der 12de eeuw waren
Perzië en ook Egypte en vooral niet te ver
geten Syrië de suikerlauden hij uitstek, maar
ook in China vond Marco Polo op het einde
van de 13de eeuw reeds een bloeiende suiker
industrie, die daar vanuit Indlë was over
gebracht.
In West-Europa werd het product voorna
melijk bekend door de kooplieden uit Venetië,
nadat de kruistochten de verbreiding sterk in
de hand hadden gewerkt en de Europeesche
suikerhavens Venetië en Lissabon ontwikkel
den zich tevens als middelpunten der suiker
raffinaderijen; heide steden werden echter
later door Antwerpen en Amsterdam en
daarna door Londen overvleugeld.
Columbus had het suikerriet naar West-
Indië, Haïti en Cuba gebracht en nadat de
suikerplantages in die streken steeds meer
produceerden, werd ook het gebruik van suiker
voor alle mogelijke doeleinden grooter.
Suiker heeft -dan ook in het maatschappe
lijk leven onzer voorouders steeds een groote
rel gespeeld; vooral hij bruiloften was het
suikerwerk in rijke mate vertegenwoordigd.
In alle mogelijke vormen werd de suiker
verwerkt en het was de gewoonte op een feest
tafel een soort pièce de milieu van suiker
werk te hebtten, somtijds kolossaal van af
meting.
Op een promotiepartij in Leiden in 1790 had
een Leidsche „dessertwerker en oonfiturier"
een geweldig suikeren middenstuk vervaar
digd, voorstellende een tempel van anderhalve
meter hoogte, rustend op acht zware kolom
men. Het geheel was versierd met vazen, lof-'
en bloemwerk en de bodem was bedekt met
afbeeldingen van bloemen en landschappen in
alle kleuren, welk stuk alleen 156 gulden
kostte.
Het was Napoleon, die indirect den stoot
heeft gegeven tot de biet suikercultuur, door
dat hij door het Continentale Stelsel den in
voer van Oost- en West-Indische suiker hijna
onmogelijk had gemaakt.
Men moest dus omzien naar middelen om
uit iniandsche bronnen suiker -te produceeren
en zoo ontstond de suikerbietbouw en biet-
suikerfabricage. Na den val van Napoleon
verdwenen wel de meeste fabrieken weer, doch
na 1850 ontwikkelde zich de suikerbiet-indu
strie weer met groote kracht.
De Vereenigde Staten van Noord-Amerika
kunnen op het ©ogenblik tot de grootste ge
bruikers per hoofd gerekend worden, n.l. 54
K.G. per jaar; ons land verbruikt ongeveer 30
K.G. per hoofd.
Wat men met suiker kan doen, behoeven we
in deze regels niet te vertellen. Iedere bezoe
ker van de tentoonstelling heeft het voldoende
kunnen zien en proeven. Suiker speelt een
groote toI in onze maatschappij. Ze verzoet in
den werkelijken zin ons leven, vooral wan
neer men zich mag verheugen in het geluk
kige bezit van een suikeroom of suikertante
lederen Maandagavond repetitie Harmonie*
gezelschap St. Ambrosius, R. K. Volkabond.
S uur. Aanmelding nieuwe leden. Instrumenten
beschikbaar.
Dinsdag bestuursvergadering R. K. MetaaL
bewerkersbond ,,St Eloy", Gebouw R.K. Volks
bond.
lederen Woensdag om half negen bestuurs
vergadering van het afdeelingsbestuur yan den
N. R. K- Volksbond.
lederen Woensdagavond om half 9 repetitie
„Schiedams-- Mannenkoor" (dirigent PaulT.
d. Putten). Groote zaal van den R K- Volk»
bond.
lederen Woensdagavond van 8 tot 10 uur in
den R. K. Volksbond gelegenheid tot het af
halen van naaiwerk voor de Theresia-vereenl-
ging.
lederen Woensdagmiddag ran 3—3% uur
gelegenheid tot afhalen van Naaiwerk voor de
Missieaaaivereeniging, Korte Kerkstraat 6.
lederen Woensdagavond half 9 verplichte
bijeenkomst St. Jos. Gezellen, Schiedam I, Ver-
eenigingsgebouw Lange Haven 70. Conferentie
over: Populair Godsdienstige Onderwerpen,
door den praeses.
lederen Donderdagavond van 8—10 uur
repetitie Polyhymnia. R K. Volksbond.
lederen Vrijdagavond van halt 9 tot halt 11
repetitie Koninkl. Zangvereeniging Schiedam a
Mannenkoor „Orpheus" onder leiding van Ed.
Flipse. Gebouw R. K- Volksbond.
lederen Zaterdagavond: Ned. R. K. Bond
van Houtbewerkers, Meubelmakers, Behan-
gers en aanverwante vakken ,,St. Antonius
Van half 8 tot half 9 zitting van het bestuur.
Gelegenheid tot aanmelding van leden.
Donderdag 23 April
Liefdadigheidsvoorstelling „Utile Dulci". Op-
voering van het dietectievespel „De Butler
Musis Sacrum. Aanvang acht uur.
Vrijdag 24 April
Jaarvergadering Schiedamsohe Vereemgdng
tot bescherming van Zuigelingen, Doelegebouw,
8 uurr
Schiedamsche Burgerwacht. Opvoering
Butler". Musis Sacrum. Acht uur,
Zaterdag 25 April
Feestavond E.H.B.O. Opvoering „De Butler",
r. K. Volksbond. H-alf achlt.
Zondag 26 April
Feestavond R. K. E.H.B.O., R. K Volksbond!
acht uur.
Dinsdag 28 Apnl
Concert „Beethoven", R. K. Volksbond; acht
uur.
Donderdag 30 April
Feestavond K. R. O., R. K. Volksbond; acht
uur.
23 April: Groote Schouwburg, De Rozen
krans (Ver. Schouwspelers) 8 uur.
25 Ap rdl: Grtoote Schouwburg, Men kan
nooit weten (Rott. Hofstadtooneel) 8,15 uur.
Geb. v. K. en W., pop. znatinée Concertgebouw
orkest, kwart vóór 3 uur.
26 April: Groote Schouwburg, Het hoofd
in den strop (Rott. Hofst.tooneel) 2 uur (voor
volwassenen)Men kan nooit weten (Rott.
Hofstadtooneei8.15 uur. Groote Nulszaal,
miaitinée Andrê Loeuw (viool) en Marinus Flip
se (plano), half 3. Geb. v. IC en W., con
cert R. K. Onatoriumver. „Sursuim Corda'
half 8.
27 April: Geb. v. K. en W„ generale repe
titie Gemengd Koor (G. Pierné's St. Francois
d'Assise), 8 uur. Groote Nutszaal, Nederl.
Kamerorkest, 8 uur.
Dagelijks: Casino, Een zeer wild huwe
lijk (Nw. Rott. Tooneel) 8% uur (voor volw.)
Bioscopen: goedgekeurde programma's
ot en met Donderdag 23dezer in: Royal,Watt
en Halfwatt als blinde passagiers (voor volw.)
Scala, Slaaf van zijn hartstocht (voor volw.);
Corso, De Witte Non von St. Veith (voor vol
wassenen) Roxy, De ochtend patrouille (voor
volwassenen).
SCHIEDAM, 23 April. Officieele noteerlng van
de commissie uit de Kamer van Koophandel.
Moutwijn
Moutwijn per H.L. ad 46 pot 9r—
HERMAN JANSEN
Spoeling L40,
Spoeling
