ALGEMEEN OVERZICHT.
HET AMUSANTJE
5000 GULDEN
nsssssis?-id
De Paus in 't college der IZAMORA TEJARCEL0NA
propaganda
POLEN EN ZIJN GRONDWET
Overstroomingen te Wilna
DINSDAG 28 APRIL 1931
Het Vlootaccoordmislukt?
nieuwe bijzonderheden over
het onverwachte bezoek
triomfantelijke ontvangst
laten spreken, in plaats van
De H. Vader tot Kard. v. Rossum
DE STAD ZONDER LICHT
PILSOEDSKI'S HERVORMINGS-
PLAN
SOISSONS' KATHEDRAAL
HERSTELD
De opstand te Madeira
SNOWDEN HOUDT ZIJN
BUDGET-REDE
HULP AAN WATKINS
'"^anr:
De Britsche negeering heeft de Fransche
voorstellen tot wijziging van het Engelsch-
Fransch-1taliaamsc hvlootiacooord afgewezen.
LONDEN, 27 April. (V.D.) De Britsche re.
gieering (heeft de Fransche voorstellen tot wij
ziging van het Engelsch-Franseh-Italiaansoh
vlootacc-oord afgewezen.
In de officieele nota, die door het Foreign
Office aan den Franschen ambassadeur werd.
overhandigd wondt verklaard, dat de nieuwe
voorstellen in hun tegenwoordige redactie on
aanvaardbaar zijn.
Een dergelijke nota werd ook den Italiaan-
schen ambassadeur ter hand gesteld. Het is
zeer te vreezen, dat hiermede de verhoopte en
zelfs reeds als feit beschouwde beperking van
de vloten in de Middellandsche Zee mislukt 13
en dat de bewapenings-wedstrijd zal worden
hervat
Het voornaamste bezwaar van Engeland
gold den eiscb van Frankrijk om van 1934
1936 66.000 ton meer dan de in het Frans-ch-
Italiaansche verdrag van 1 Maart j.l. toegesta
ne 136.000 ton aan nieuwe schepen bij te bou
wen.
Onder geen enkele voorwaarde was Engeland
bereid, aan dezen eisoh tegemoet te komen.
De Parijsche bladen toornen zich onaange
naam verrast over dit Engels-cbe antwoord.
Uit alles blijkt, dat men van Fransche zijde
geen oogenblik heeft verwacht, dat de Engel-
sche regeering een dergelijke afwijzende hou
ding zou aannemen. Men is er van overtuigd,
dat de Engelsche tegenvoorstellen niets verder
beduiden dan het hardnekkig vasthouden aan
het tot nog toe door de Britsche admiraliteit
vastgestelde standpunt. Bovendien vreest men,
dat ook Italië aan zijn eischen zal vasthouden
en dat de regeering van Mussolini met opzet
het Engelsche antwoord heeft afgewacht, al
vorens haar eigen houding te bepalen.
Ook de Engelsche bladen houden zich uitvoe
rig met Henderson's antwoord bezig:
Volgens bet N.T.A. is de diplomatieke corres
pondent van de Daily Herald" van oordeel, dat
de vlootonderhandelingen een nieuw stadium
bereikt hébben, dat zeer critdek is, daaT de
Britsche regeering de nieuwe Fransche voor
stellen niet kan aannemen. Deze houden in,
dat Frankrijk in de jaren 1935 en 1936 de vrije
band wordt gelaten in den bouw van vervan
gingsschepen, terwijl volgens het Londensch
verdrag in die jaren beperkt moet worden.
Verder wordt erop gewezen, dat de Italiaan-
Sche regeering aan Henderson, hij zijn verblijf
te Rome heeft verklaard, dat zij bereid is Frank
rijk den voorrang te geven in oudere schepen.
Frankrijk wil dezen voorsprong" echter in
schepen van het allernieuwste type.
Toch wenscht Engeland, dat de overeenkomst
zoo spoedig mogelijk tot stand komt. De Fran
sche voorstellen zullen echter het verdrag groo-
tendeeils te niet doen. Dit mag niet, en men
moet alle mogelijke moeite doen, om Frankrijk
tevreden te stellen en het vlootverdrag te be
waren".
Roemenië's zorgen
bevat deze week o.m. een causerie over Monte
Carlo, de verhalen „Gratis verhuizen" en „De
Dreigbrief" en een publicatie over een A damscn
Speelhuis, waarin 'n belooning uitgeloofd wordt van
De revolutie in Spanje is een goede aanlei-
dinge om de toestanden in Spanje en Roemenie
met elkaar te vergelijken. De monarchieën
worden ten val gebraoht met de motiveering,
dat Me souvereiniteit van het volk in de plaats
van de oligarchie moet. treden. Al het kwade
en. iedere achteruitgang worden op rekening
vano de monarchen geschreven en hoewel de
republieken, welke in Oostenrijk, Duitsckland,
Rusland, Polen, Tsjecho Slowakije in de plaats
van de monarchie zijn gekomen, bot nog toe
den volkeren geen grooteren voorspoed hebben
geschonken, houdt de critieik niet op en de her.
vormers in' Europa jubelen vol vreugde over
de jongste overwinning van de „democratie" en
de „vrijheid" in Spanje.
In Roemenië heerscht sinds jaren een latente
regeeringscrisis en de jongste crisis onder
scheidt zich in niets (van alle voo-rgaandei,
zeker niet ten opzichte van het standpunt der
politieke partijen. Geen enkele Roemeensche
partij heeft het lot van het geheele volk voor
oogen, doch alleen de eigen partijhelangetjes.
Dit oordeel is hard, doch men kan het met
ronderden bewijzen staven. Het is reeds vol
doende het verloop van de .onderhandelingen
van den heer Titulescoe na te gaan, die in
opdracht van zijn koning naar Boekarest kwam
om een coacentratieregeering, een regeering
dus, waaraan alle partijen haar goedkeuring
zouden kunnen hechten, te formeer en om met
vereenigde krachten het land uit den politie-
ken ecenomis-chen chaos -te redden?
De pogingen van den gezant te Londen,
boven de partijen stond, liepen op
Na dagenlang, soms zelfs tot diep in en nac
onderhandelen en oonfereeren I
heer Titulescoe noodgedwongen Z1J
weer In handen van den koning -
het hem niet gelukt was de v,e^e|®^V^!'
gers der afzonderlijke partijenvc^ordezegroot
sche idee, de redding van het vaderland
^Toen' de jonge Roemeensche monarch Titu
lescoe met het formeeren van een regeering
Mastte, had hij slechts één doel voor oogen:
eindelijk'eens alle krachten der natie te ver.
«enigen van dit aan natuurschatten zoo rijk
land een geordemden staat te maken.
Koning Carol zelf gaf na zijn terugkeer het
Roemeensche volk het goede voorbeeld. Hij
nam geen wraak op hen, die hem in balling
schap0 zonden die hij zijn vader tegen i
intrigeerden en evenmin op hen die z«n vader
gedwongen hebben hem van de troonsopvol
ging -uit te sluiten. Ook vervolgde hij hen met,
die zelfs na zijn troonsbestijging niet opge
houden hebben het volk -tegen hem p
sen, maar handelde in den waarsten zin de^s
woords vorstelijk, waar hij iedere g
begane ongerechtigheid vergeten hee
het begin af aan er naar gestreefd h -
geschillen tusschen de partijen te beslec
en de actieve krachten der natie naar voren
te hrengen om een breed opgezet opbouwwerk
te beginnen.
Koning Carol van Roemenië wilde niet de
nieuwe be-zem zijn, die schoon veegt, hij over
haastte zich niet en trachtte nooit het land
zijn reeds gedurende zijn ballingschap gerijpte
plannen op te dringen. Hij ontbond het parle
ment niet, evenmin benoemde hij een nieuwe
regeering, maar liet de regeering-Manioe, wel
ke hij zijn troonsbestijging aan het bewind
was, rustig aan het bewind tot de verhoudingen
in Roemenië een verandering gewenscht
maakten
Reeds toen had de koning een concentratie
kabinet voor oogen en reeds in den afgelo-open
nazomer beraadslaagde hij met Titulescoe o-m
te komen tot de formeering van zulk een kabi
net. Titulescoe, gezant te Londen, die in Roe
menië buitengewoon populair is, tot geen be
paalde partij behoort en -bovendien ook in het
buitenland groot aanzien geniet, achtte echter
het juiste oogenblik nog niet gekomen om een
kabinet te formeeren zooals zijn koning het
graag gezien had. Titulescoe wilde wachten tot
de ver-houdingen in Roemenië ©enigszins ver
beterden en de goede invloed van den koning
BidU «enigermate deed gelden, doch voor-al
hoopte hij op een verbetering van dW ewso-
mischen toestand.
Toen dan ook Titulescoe toch de opdracht
van den koning aannam en zijn post te Lon
den verliet -deed hij dat niet, omdat d-e ver
houdingen zich in een door h-em verhoopten
gunstigen zin wijzigden, maar -omdat de toe
stand dermate ver-ergerde, dat hij aan den op
roep van -den koning gevolg, moest geven, want
naast den politieken toe-stand eischte ook de
tmltenlandsche politiek van Roemenië, dat nu
in het land orde werd geschapen.
Roemenië -staat voor groote beslissingen. Het
plan voor een tol-unle tusschen D-uitschland
en Oostenrijk is voor Roemenië hijzonder be
langrijk, daar het als lid van de kleine en
tente dit plan niet alleen van de politieke,
maar ook van de economische zij-de zeer voor
zichtig moet overwegen. De keuze over zijn
toekomstig lot is voor Roemenië op het oogen
blik even moeilijk als in het jaar 1915, toen
het tusschen de entente en de central© mo
gendheden te kiezen had.
Na het wegzenden van de regeering was er
geen twijfel aan, dat de koning in dezen tijd
van voorzichtige beslissingen op het gebied
der buitenlandsche politiek zou pogen alle
nationale krachten te vereenigen en een man
met de regeeringsformatie te belasten, die ver
van alle partijgedrijf betzelfde doel nastreeft,
dat -den koning voor oogen zweeft. Onmiddellijk
na zijn aankomst in Boekarest verklaarde Titu
lescoe in een interview, dat in „A-dfeverul
verscheen. „Ik wil niet, dat bet publiek gelooft,
dat ik hier gekomen ben om wonderen te
wrochten. Ik ben arts of nog juister geze-gd,
chirurg en Roemenië is zwaar ziek, en heeft
dringend een operatie noodig. Deze operatie
zal lang duren en zeer pijnlijk zijn, de ziekte
moet echter toch grondig genezen worden. Ik
kom in opdracht van den koning en den vol
kenbond, wiens hulp we zeer spoedig noodig
zullen hebben. Ik kondig geen program op lan
gen termijn af, doch wil slechts dit zeggen,
dat er geen zeven dagen zullen verloopen, of
ik zal de meest gehate man in Roemenië zijn.
Er zal een tijd komen, dat men een prijs op
mijn hoofd zal stellen, doch tot mijn hoofd
zal vallen, zullen vele hoofden in Roemenië
rollen".
Uit dit interview blijkt duidelijk, dat Titu
lescoe ervan overtuigd was, dat zijn zending
met moeilijkbeden gepaard zou gaan, maar ook
dat hij vastbesloten was eindelijk Europeescha
verhoudingen in Roemenië te scheppen.
Titulescoe trad met de partijleiders 'on
derhandeling. De vroegere minister-presi en
Manioe, die in het buitenland vertoefde, keerde
op verlangen van den koning eveneens erug.
Uitgezonderd professor Jorga, die eigenlijk
geen enkele partij achter zich heeft, verklaar
den alle leiders zich bereid over een concen-
tratie-kabinet te onderhandelen. Generaal-veld-
maarschalk Avarescoe was bereid aan een con
centratie-kabinet mede te werken, doch knoop
te aan zijn bereidwilligheid de voorwaarde
vast, dat het oude parlement moest ontbonden
worden en nieuwe verkiezingen zouden worden
gehouden. Ook Manioe wees een concentratie
kabinet niet af, doch diens voorwaarde was,
dat met het huidige parlement verder geregeerd
zou worden. De dissidenten-partij van Geoig
Bratianoe en de onafhankelijke boerenpartij
wilden hun medewerking slechts dan verleenen.
als de kleine partijen evenveel mandaten en
ministerposten zouden hekomen als de groote
partijen.
Op zulk een grondslag een concentratie-re-
geering formeeren scheen reeds bij voorbaat
een onmogelijkheid. De door de partijen ge
stelde voorwaarden bewijzen voldoende haai
eigenlijke streven. Niet de redding van het
land, maar het verzekeren van den invloed van
hun partijen zat bij de leiders bij de onder
handelingen met den heer Titulescoe voor.
Toen de nationale boerenpartij van den heer
Manioe den eisch stelde, dat er geen nieuwe
verkiezingen zouden worden gehouden, deed zij
dit in het bewustzijn, dat zij uit de verkiezin
gen evenzeer vers-lagen te voorschijn zou tre
den als dit tot nog toe het geval was met alle
nartiien in Roemenië, die de regeering niet in
binden hebben. Reeds v-oor het ontslag van bet
aatste kabinet is het verval der nationale
boerenpartij begonnen. Niet alleen de leiders
der nartij zijn het niet met elkaar eens, maar
nnk het volk is ontnuchterd, want de regeering-
Manioe was voor de bree-de massa van het
volk een ontgoocheling. Noch de corruptie is
verminderd, noch de economische toestand ver-
hert Bovendien weet het volk, dat het van
een nartij die de regeering met meer in han
den heeft niet veel nut kan verwachten. Voor
Manioe zou derhalve nieuwe verkiezingen
hetzelfde beteekenen als de verkiezingen, waar
door de Avarescoe-partij of de liberale partij
totaal vernietigd zijn. Generaal Avarescoe daar-
.Ï£.rCpt« door de nieuw.
een succes te boeken, dat in ieder geval niet
Na een strijd van 25 jaar de zege
uitgesloten zou zijn,
temeer daar zijn partij
op het oogenblik zoo klein is, dat hij bij de
verkiezingen slechts winnen en niets verliezen
kan. De overige partijen zonder vooruitzichten
wilden zich in elk geval van mandaten en
ministerposten verzekeren.
Toen de aangewezen minister-president niet
met de partijen tot overeenstemming kon ko
men, stelde de koning -den partijen een ulti
matum, waarin hij eischte, dat haar leiders
binnen de vier en twintig uur moe-sten heslui
ten, of ze aan een concentratie-regeering wil
den deelnemen, daar hij anders van iedere ver
antwoording moest afzien. De leiders gaven
antwoorden', doch de-ze antwoorden waren zoo
'geformuleerd, dat Titulescoe het p-lan van een
concentratie-regeering als mislukt moest op-
ge-ven.
Reeds maanden lang had de Roemeensche
pers er zich mee bezig gehouden dat de koning
een militaire dictatuur m-oest invoeren en zoo
ooit, dan was toen het tijdstip voor zulk een
oplossing aangebroken. Koning Carol wilde
noch wenschte echter een dictatuur en hij liet
zich dan ook niet door de houding der par
tijen en der pers tot een dergelijke oplossing
ver-leiden.
Het voorbeeld van Roemenië toont, dat niet
de persoon des konings een hinderpaal voor
de ontwikkeling van een land is, maar dat
veeleer het ongezo-nde partijwezen, de corrup
tie en d9 onredelijkheid der politici den val
van een land veroorzaken.
Koning Carol van Roemenië streeft er eer
lijk naar zijn land te redden en het hetere
tijden tegemoet te voeren en als dat niet ge
lukt, dragen daarvoor die politici de verant
woording, die ook in een republiek niet anders
zouden handelen.
WIj -WILLEN LIEVER DE DINGEN ZELF
VELE WOORDEN
Omtrent li-et onverwachte -bezoek van. den
H VadeT aan hot nieuwe Propaganda-college
wordt ons uit Rome nog het volgende ge-
m Daar Z.H. zieh buiten aller verwachting
halten het Vati-caan begaf, waren er door de
autoriteiten geenerlei veiligheidsmaatregelen
^Eerst bij den terugkeer van ZjH. hadden
zich langs den weg op bevel van
sclio Questura politiemannen in het burger
°PErStgeidan te Rem© gerucht-en, volgens welke
de H Vader zou gezegd hebben, da hij aan
de dn wijdingsplechtigheid met wilde deel
nemen, om door zijn tegenwoordigheid het pro
gram-ma der plechtigheden nog met ingewik.
"kplder te maken.
Ongetwijfeld echter heeft Z.H. andere rede
nen gehad, die hier echter beter niet genoemd
worden, maar die op het laatste moment ge
lukkig kwamen te vervallen.
De kardinaal-staatssecretaris Paoelli stond
als pauselijk .legaat reeds gereed, om de i-n-wij.
dingspleehtigheden te verrichten en droeg
reeds de liturgische gewaden.
Tegen kwart voor tienen echter gaf Z.H.
plotseling opdra-cht om zijn „Mae-stro di Came
ra" en drie „Camerieri S-egreti Parti-cipant-i"
mede te -deelen, dat hij onmiddellijk naar den
Janiculu-s zon rijden.
Om drie minuten over elven verscheen Z.H.
ap het groot© plein voor het nieuwe ooilege.
De pauselijke auto werd1 door een anderen
auto voorafgegaan, waarin de Vati-caansche
gouverneur en de commandant der pauselijke
gendarmerie hadden plaats genomen.
Daarna volgde de galaauto van den H. a er,
die vergezeld was van mgr. Caccia-Domimom
en zijn aalmoezenier, mgr. Cremonesi.
In twee andere auto's volgden de „Came
rieri Segreti".
Z.H. -droeg een wit rochet, daaroveT de „mo
zetta" van rood fluweel, met hermelijn afgezet.
Nadat Z.H. door kardinaal van Rossum en
de andere aanwezige kardinalen was ontvan
gen, begaf bij zi-oh naar de kerk, waar bij aan
het Sacramentsaltaar enkele ©ogenblikken ter
aanbidding neerknielde.
Daarna aanhoorde Z.H. de toespraak van
kardinaal van Ro-ssum, die met diep bewogen
stem en met tranen in de oogen den Paus der
missie-s verwelkomde.
Z^H. antwoordde hierop bet volgende:
Het is niet erg, dat Uwe Eminentie geen
woorden wist te vinden, om uiting te geven
aan de innigste gevoelens van uw bart. Hier
toch spreken de feiten meer dan alle woorden.
Ook Wij willen liever de dingen zelf laten
spreken, inplaats van vele woorden, dingen,
die ons zoo'n grenzeloos vertrouwen op de toe
komst geven, dingen en feiten, die zoo schoon
en zoo verheven zijn.
D-eze feiten drukken alles uit, wat o-p zulk
een -uur, bij zulk een inwijding opwekt in ons
hart.
Wij hadden reeds liet voo-rrecht, den eersten
st-een van h-et college te wijden en than-s
schenkt God Ons de vreugde en troost, den
nieuwen voltooiden zetel in te wijden, de be
krooning van zul-k een verheven werk.
Na-dat Wij de hemelsche goedheid en de
goddelijke Voorzienigheid hiervoor naar be-
hooren dank gebracht hebben, willen Wij ech
ter danik 'zeggen aan allen, die aan de ver
wezenlijking van dit groot-s-cbe werk hebben
medegewerkt.
Da giften kwamen van -dichtbij en van verre
en van hee verder zij kwam-en, des te waarde
voller waren zij.
Allen danken Wij, die zich daarbij tot werk
tuigen der Goddelijke Voorzienigheid hebben
gemaakt en zoo'n schitterend succes behaald
hebben.
Dit succes ware op zich reeds iets heerlijks,
om h-et nieuwe gebouw en -zijn volmaakte in
richting, eengebouw, dat zulke impon-eere-nde
dimensie-s heeft.
De horizont echter verbreedt zich nog, wan
neer men bedenkt, tot welk doel deze zetel
werd opgericht, n.l. om een middel te zijn in
do handen van Gods oneindige en onuitspre
kelijke macht en heerlijkheid.
Met dezelfde gedac-hten, mijn zeer geliefde
zonen, en met dezelfde gevoelens, waarmede
gij Ons ontvangen hebt, schenken Wij u allen
Onzen vaderlijken en a-postolischen zeigen.
Het gejuich, dat o-p deze rede volgde, scheen
geen einde te nemen. Eerst toen Z.H. Zijn
troon verliet, om verschillende zalen in te
wijden, verstilden de jubelkreten.
Na afloop van de in-wijdingspl-e-ohtigheid
had, zooals reeds gemeld, een receptie plaats
in de „aula magna" van het college, waarna
Z.H. het gebouiw bezichtigde.
Van welingelichte zijde vernemen wij nog,
dat Z.H. voor de inwijdingsplecHtigheid her
haalde malen door kardinaal van Rossum en
kardinaal Mundelein verzocht werd, zelf het
college in te wijden. Z.H. was echter op dit
verzoek niet ingegaan.
Eerst een half uur voor het begin der plech-
tigheid liet Z.H. aan kardinaal Pacelli weten,
dat deze zijn rede niet behoefde te houden noch
de inwijdingsplechtigheid behoefde te verrich
ten, daar hij dit zelf zou «oen.
De electrische centrale onder water
WERKLOOZE DUITSCHER AFGERANSELD
Zooals reeds gemeld is de Spaansche minis
ter-president Alcala Zamora verleden Zaterdag
naar Barcelona vertrokken. Hij is er gister-
mwtrlae iin gezelschap van dien minister van
economie aangekomen.
De ontvangst was zeer geestdriftig. Op het
station werd hij door kolonel Macia ontvange-n,
die hem onder hoera-geroep der menigte om-
hel&de,
Zamora, Macia en de kapitein-generaal namen
plaats in een rijtuig, om zich naar het palei3
der generaliteit te begeven.
Langs den weg zagen de balkons zwart van
do menscken, die luide de nieuwe heerschers
toejuichten.
Vanaf het balkon van het generaliteitspaleis
hield Macia een toespraak, waarin hij zeide,
dat na een strijd van 25 jaar thans de zege
was behaald
Wij staan thans aan het begin der Catalaan-
scbe vrijheid en zullen de hartelijkste betrek
kingen met Spanje onderhouden.
Hij besloot zijn rede met een „Leve de hond
van de Iberische volken".
Vervolgens nam Zamorra het woord: „Mijd
grootste genoegen sinds ik aan het hoofd van
de reputf.iek sta, is geweest u Catalanen te
maken, dat is u aan u zelf terug te geven
(luide toejuichingen).
Uw vrijheden, uw souvereiniteit, uw histo
risch verleden, uw tradities werden nooit door
den koning, die slechts zijn persoonlijke macht
liefhad, erkend. De republiek echter, die de
vrijheid is, is geboren om u recht te doen
weder varen.
Eén uur van vriendschappelijke gedachten-
wisseling is voldoende geweest om een overeen
komst te bereiken, w-elke onder de monarchie
in geen eeuwen tot stand kon komen. Hij be
sloot met een „Leve de Catalaansch-Spaansche
Republiek".
Vervolgens werd het koninklijk paleis plech
tig aan de stad overgegeven.
's Spanje's premier bracht vervolgens nog
een bezoek aan het stadhuis, waarna een ban
ket dit vrijheidsfieest besloot.
PARUS, 27 April. (N.T.A.) Aan de .Oeuvre"
wordt gemeld dat hij het bezoek van Zamora
aan Barcelona een werklooze Duitscher door
de menigte is afgeranseld, omdat zij geloofde,
dat (hij een revolver wilde trekken en op Zamora
schieten
De man werd daarna gearresteerd, doch werd
weer vrijgelaten, daar hij kon bewijzen, geen
revolver t-e hebben gehad.
BARCELONA, 27 April. (N.T.A.) Minister-
Blijkens berichten uit Warschau neemt de
overstroomingsramp nabij Wilna nog steeds in
omvang toe. Vooral de stad Wilna zelf is zwaar
getroffen. De Vilija-rivier heeft een stand van
ongeveer 9 meter bereikt.
Het is den militairen treepen, ondanks groo
te inspanning, niet gelukt, de electrische cen
trale, die op eenige honderden meters afstand
van de rivier verwijderd ligt, tegen het water
te beschermen. De opgeworpen dijk brak door
en (het water stroomde in de turhinezaal, zoo
dat de machines stopgezet moesten worden.
SCHERPE CRITIEK VAN HET
POOLSCHE EPISCOPAAT
Protest tegen het prijsgeven van
katholie.'ke tradities
De roemruchte maarschalk van de republiek
aan de Weiohsel, Pilsoedskï, heeft, zooafe men
weet, zijn lange vacantie op het rustige
Geheel Wilna is dientengevolge zonder licht. I ginds zijll vertrek echter tóeTSt ru™oerif®
Ook de hooger gelegen stadswijken worden Ma,deira besteed, om, verre van de
thans bedreigd. Dreigend spoelen de golven en den pooirthien landdag, te peinzen over
rondom de oude Kathedraal van Wilna. Meer plan_ ^ij ai jaren koestert: de wijziging van
dan 150 -huizen staan tot over het dak in het PoieI13 constitutie,
water en ruim twee duizend m-enschen zijn
dakloos.
De orthodoxe aartsbisschop Theodosius van
Wilna heeft tengevolge van de ontsteltenis,
een aanval van beroert© gehad. Zijn toestand
is zorgwekkend.
De minister van anbei-d, generaal Hubicky,
heeft zich heden naar Wilna begeven, om ver
dere maatregelen te beramen.
De plechtige overdracht aan de
kerkelijke overheid
Onze correspondent te Parijs meldt i
De directeur van schoone kunsten heeft Za-
DUITSCHLANDS BOTERTARIEF
Een officieele tegenspraak
Het door -de Berlijnsche avondbladen gepubli
ceerde bericht, dat de leiders van den rijksland-
bon-d minister Schiele uitgenoodigd hebben, om
af te treden als minister van landbouw, indien
een verhooging van het invoerrecht op boter
niet plaats heeft, wordt officieel tegengespro
ken, met de toevoeging, -dat noch direct, noch
indirect over deze aangelegenheid van gedach
ten is gewisseld .tusschen den minister en
den rijkslandbond.
MOULIN'5 ARRESTATIE
Een schrijven van Bassanesi
BRUSSEL, 27 April (N. T. A.). Het blad „Le
Peuple" publiceert een brief van den vlieger
Bassanesi, bekend door zijn vlucht boven Mi
laan, in den verigen zomer, waarin deze ver
zekert, dat de door den onderstaatssecretaris
van binnenlandsche zaken, Arpinati in de Ita-
liaansche kamer voorgelezen brief, een ver-
valsching is.
De door Arpinati voorgelezen brief is een
door Bassanesi aan Moulin gericht schrijven
waarin hij mededeelingen doet over het Ita-
liaansche leger en luchtwezen.
Reeds is het ontwerp den Pools-chen politici
en anderen autoriteiten ter kennisgeving en
studie toegezonden; tot dusverre echter wei-
Jen nog niet alle details van het belangwek-
Lend document wereldkundig gemaakt.
Wel verluidde hij geruchte dezer dagen, dat
Polens episcopaat met zorg de plannen van
den maarschalk vernomen had en
een bisschoppelijk memorandum aan de regee
rt Jg reeds tegen zekere bepalingen van heti
ontwerp stelling nam, maar noch de tekst van
bet Pilsoedski-ontwerp noch de inhoud van het
schrijven van het episcopaat werden te&eml,
zoodat de beteekenis van de bisschoppelijke
démarche niet viel te overzien.
Turtsschen schijnt in Poten thans de portéd
en zelfs de tekst van het memorandum der ker
kelijke autoriteiten, dat onderteekend is door
den kardinaal-primaat dr. Bond en kardinaal
utiv tA ziin geworden, de War
de „Germania":
gerestaureerde kathedraal van Soissons, die tij- I wijdt er, in een bericht aan zijn blad, een eerste
dens den oorlog zoo hevig beschadigd werd, beschouwing bis&0hOppelijk doen-
ter v» 4e s.eete.,,*. over- TOr
heÈeneder zwaar beschadigde torens is nog in van -s iands
dement geheel midden door werd verbrijzeld, tlg vermaan „tegen, het m -
zoodat het gewelf een enorme gaping vertoonde, god&aienst voor politieke doeleinde
is geheel hersteld.
De weder ingebruikneming, die langzamer
hand reeds heeft plaats gehad, is thans defini
tief en de overdracht heeft thans, ongeveer 12
jaren na de vernieling, met groote feestelijk
heid plaats gehad.
Mgr. Mennechet, omringd door het geheele
kapittel, de geestelijkheid van Soissons en de
geloovigen, heeft op de rede van den directeur
van schoone kunsten geantwoord met een
woord van grooten dank, voor den spoed, dien
de regeering heeft betracht met het enorme
werk der restauratie, waardoor een der zeer
Kakowski, publiek te zijn geworden; de Wa
terdag, namens het Fransche gouvernement de schausche correspondent jan^
De thans door de regeering ontworpen rneu-
w6 grondwet houdt zóó weinig rekening met
totholiek karakter van het land, consta-
de „GeTmania"-correspon-dient, dat de
president Zamora, is gisterenavond in gezel- schoone mid-deleeuwsche kathedralen voor den
schap van den minister van luchtvaart van heiligen dienst bewaard is gebleven,
hier naar Madrid teruggekeerd. Een inzegening der voltooide werken had
Op verscheidene plaatsen werd de Mai sei - pjaats met groote plechtigheid, waarna een so-
laise gespeeld, welke^ tegenwoordig a s vo s- jemlleeje jviig werd opgedragen en een pro
cessie werd gehouden, waaraan ook de hoogste
autoriteiten deelnamen.
lied wordt beschouwd.
BESLUITEN VAN DEN MINISTERRAAD
Voor den dag van de officieele ingebruikne
ming was de 25ste April gekozen, den dag van
de kerkwijding door Bisschop Jehan Milet, in
der "mTnriteTsTe verlagen van 45.000 peseta's I 1479, toen de kathedraal reeds een eerste maal I ^treffende" da eedsafleg-gaing van den presi-
op 30.000 peseta's per jaar. uit haar Puin was herrezea- dent, geeft het wenken tot verbetering van het
Volgens berichten, uit Madrid heeft de
Spaansche ministerraad besloten, de salarissen
i -A ET AO A t\nnn+n*a
nieuwe htaschoppelijke vermaning een dringen
de noodzakelijkheid was.
Reeds de inleiding van het nieuwe consti-
tueele-ontwerp is teekenend voor d-en geest,
^HefdMument der bisschoppen beperkt zich
intuss-chen niet tot critiek, t^enoT®^,mf®,lg®a
passus van het Pilsoedski-ontwerp doet het te
genvoorstellen.
Na op een aantal lacunes in het nieuwe
grondwet-ontwerp gewezen te hebben o.a. op
li-et ontbreken van een duidelijke paragraaf
Voorts is een verbod uitgevaardigd tot ver
koop van koninklijke eigendommen zoolang de
kwestie van de schadevergoeding en de bestem,
ming der koninklijke goederen nog niet defi
nitief geregeld is. Het gaat er voornamelijk
om welke goederen als persoonlijk eigendom
van den koning en welke als kroondomein be-
schouwd moeten worden.
De monarchistische pers wijst erop, dat de
regeering de paleizen, di© den koning zijn ge
schonken te Santander en te Barcelona weder
rechtelijk in beslag beeft genomen.
De minister van oorlog is verder voornemens,
bet officiercorps te beperken en heeft reeds
'n dagorder uitgevaardigd, waarin wordt mede
gedeeld, dat alle generaals, hoofdofficieren en
officieren binnen vier weken hun ontslag kun
nen aanvragen. Den officieren, die van deze
gelegenheid gebruik maken, wordt volledig pen
sioen gewaarborgd, terwijl in andere gevallen j
de overtollige officieren ontslagen worden met
een wachtgeldregeling. De aanstelling van
cadetten voor de officiersopleiding wordt voor-
loopig voor den tijd van een jaar stopgezet.
De leider de Belgische socialisten Emile
Vandervelde, voorzitter der socialistische ar
beiders internationale werd gisteren te Madrid
verwacht. De Spaansche socialisten hebben hem
een grootsche ontvangst bereid.
DE MAROKKO-POLITIEK
De Spaansche minister van buitenlandsche
zaken heeft een verklaring afgelegd inzake de
Spaansche Marokko-politiek De Spaansche
bezetting in Marokko zal niet opgeheven
worden.
Hij persoonlijk is voorstander van het plan
om een tunnel onder de straat van Gibraltar
aan te leggen en zoo een directe verbinding
tusschen Spanje en Marokko tot stand fe
hrengen.
MILITAIRE LANDINGSOPERATIES
Regeeringstroepen met mitrailleurvuur
ontvangen
LONDEN, 27 April. (H.N.) Vandaag zijn de
Portugeesche tege-eringstroepen op Madeira
geland.' De opstandelingen trachten de landing
door vuur uit machinegeweren te verhinderen.
De troepen zijn nadat zij het radiostation van
de opstandelingen had-den vernield aan boord
van de oorlogsschepen teruggekeerd.
Nadere bijzonderheden omtrent de landings
operaties zijn nog niet bekend.
Kort maar krachtig
FRANKRIJK EN DE SOVJETS
Een handelsverdrag
Volgens „La République" zouden binnenkort
onderhandelingen te wachten zijn tusschen
Frankrijk en sovjet-Rusland ever het sluiten
van een Fransch-Russisch handelsverdrag.
Men heeft in Frankrijk lang geaarzeld, al
vorens hiertoe over te gaan, maar mede op aan
dringen uit de kringen Van industrie en han
del zou men het voorbeeld van Engeland, Italië
en Duitschland willen volgen.
TRAGISCH
Naar de Weensche bladen melden, moest
den bekenden Röntgenoloog prof. H-elzknecht
de rechterhand worden afgezet tengevolge van
verbrandingen, welke de professor bij zijn werk
had opgeloopen.
De professor -zal thans een kunsthand krij
gen.
METRO-TREINEN IN BOTSING-
PARIJS, 27 April. (H.N.) Vanavond zijn 2
treinen van de Metro met elkaar in botsing
gekomen.
Een groot aantal passagiers liep verwondin-
geen op, die echter in de meeste gevallen van
lichten aard waren.
Vijf personen moes-ten in een ziekenhuis
worden opgenomen. Dooden zijn niet te betreu-
OVER DE DEKKING DER UITGAVEN
LONDEN, 27 April. (H.N.) Snowden heeft
vandaag zijn begrooting ingediend, die met
groote belangstelling werd tegemoet gezien.
Het lagerhuis was dicht gevuld en ook de
op de publieke tribune bestond groote gelang-
stelling.
Bijna alle afgevaardigden waren aanwezig,
zelfs op de trappen zaten de leden.
Snowden hield slechts een korte rede, die
echter in politieke kringen als hijzonder goed
wordt beschouwd.
Snowden gaf eerst een overzicht over het
afgeloopen jaar en stelde vervolgens vast, dat
voor het nieuwe begrootingsjaar een bedrag
van £37)4 millioen aan nieuwe uit-gaven moet
worden gedekt
Een bedrag van 20 millioen zal gevonden
worden uit het reservefonds voor de schuldbe
talingen aan Amerika, wat volgens Snowden
zonder gevaar kan geschieden.
Voorts zal 10 millioen gevonden worden
door de inkomstenbelasting niet na afloop,
doch bij het begin van het kwartaal te doen
betalen.
Het overige bedrag zal gevonden worden uit
een verhooging van de belasting op benzine.
Voorts kondigde Snowden een wetsontwerp
aan tot herziening van de taxatie der waarde
van het grondbezit. Volgens deze herziene
taxatie zal dan de grondbelasting worden ge
heven.
Snowden verklaarde van de heffing van in
voerrechten af te zien, daar dit een verouderde
methode is.
Nadat Snowden zijn rede had uitgesproken
en een lid der conservatieve partij namens
deze partij zijn vreugde had betuigd, dat de
kanselier van de schatkist van zijn langdurige
ziekte was hersteld, werden de beraadslagin
gen tot morgen verdaagd.
Snowden is door het bijwonen van de kabi
netszittingen van Vrijdag en Zaterdag zóó ver
moeid, dat hij Zondag den geheelen dag te
bed moest blijven. Het is dus de vraag, of bij
vanmiddag zijn groote begrootingsrede zal kun.
men houden.
kiesrecht en tot uitbreiding van de bevoegd-,
heden van den senaat in den zin van een mach
tiging tot wetgevend initiatief.
Vervolgens wordt paragraaf 129 van het
nieuwe grondwet-ontwerp besproken, die be
trekking heeft op de verhouding tusschen kerk
en staat. Ten aanzien van d-eze paragraaf stel
len de bisschoppen voor dat in het Katholieke
Polen ook in de toekomst de godsdienst van
de overgroot© meerderheid des volks de- ©ere
plaats behoudt, waarbij er op gewezen wordt,
dat de gezamenlijke rituseen der katholieke
kerk als één aaneengesloten eenheid moeten
wor-den beschouwd; dat verder, ook in de toe-,
komst, officieele godsdienstige plechtigheden
in de katholieke kerk zullen gehouden worden.
De Roomsch-katJholieke kerk van allen ritus
heeft haar eigen bestuur naar eigen recht.
Haar verhouding tot den staat wordt in een
door den landdag geratificeerde overeenkomst
met den H. Stoel vastgelegd.
Andere bisschoppelijke amendementen be-i
treffen de paragrafen Sn zake het huwelijks
recht, waarbij op de noodzakelijkheid van waar
borgen voor het Katholiek huwelijksrecht
wordt gewezen, een niet overbodig verzoek,
daar in bet negeeringskam-p plannen tot her-;
vorming van de huwelijkswetgeving in een zoo
niet anti- dan toch onkerkelijken geest in de
maak schijnen.
Ook met het onderwijs houdt het memoran
dum van het episcopaat zich bezig. Het wijist
erop, dat het huidige schooltype tot de anomalie
leidt, dat in één en de zelfde soh-ool het eene
uur godsdienstonderwijs gegeven wordt, ter
wijl men er in het volgend uur den godsdienst
bestrijdt
Waar de joden, krachtens hun minderheids-
verdrag, het recht hebben op scbolen van de
joodsche religie, mag de overgroot© meerder
heid van het Poolsche volk toch wel een zelfde
recht voor zich opeischen
Het bisschoppelijk memorandum is toegezon
den aan den Poolschen minister-president Sla-i
wek, d-e maarschalken der beide kamers van
h-et Poolsche parlement en de voorzitters der
katholiek© vereenigingen.
Ahrenberg naar Groenland
STOCKHOLM, 24 April (V.D.) Het „Svens-ka
Dagbladet", verneemt dat vermoedelijk de
Zweed sche Oceaan vlieger kapitein Ahrenberg
dezer dagen naar Groenland zal starten om den
in nood verkeerenden meteoroloog Watkms
hulp te verleenen.
Watkins werd op 200 K.M. van de Groen-
lamds-ch© kust achtergelaten om daar te over
winteren. Men verkeert in groot© ongerust
heid over het lot van dezen geleerde, aange
zien alle pogingen om hem proviand te bren
gen tot nog toe zijn mislukt.
De expeditie van Watkins had tot taak de mo-
lijkhedd te óhderzoekeu van 'n direct© luoht-
vaartverbind'img tusschen Engeland en Canada
welker korst© ro-ut© zou leiden over Groen
land.
Men rekent op de mogelijkheid, dat Ahren
berg ook contact krijgt met de expeditie van
Wegener, die zi-oh eveneens op Groenland be-,
vtodilji j
