ACTIE TEGEN DE DANSWOEDE
st"...,*,o,«p» «-arsns
éSÊm F
VAN DE R. K. STAATS
PARTIJ
HEERENBAAI
Een Diocesaan Congres
VTJS^lFIETSBANPENI
ZATERDAG 16 MEI 1931
.VOOR EER EN DEUGD"
BENOEMINGEN
ECHTE FRIESCHE
INSTELLING VAN EEN
STUDIE-COMMISSIE
licht loopend
NEGENDE VERGADERING VAN DEN
PARTIJRAAD
Wat de agenda vermeldt
VREDESPOLITIEK EN INTERNATIONALE
SAMENWERKING
De agenda van de negende vergadering van
den Partijraad der R. K. Staatspartij, te hou
den Vrijdag 12 Juni 1931, te 20 uur en Zater
dag 13 Juni 13 Juni 1931 te 10.15 uur in de
groote saai van het Restaurant „Centraal",
Jaarbeursgebouw te Utrecht luidt als volgt:
1. Opening door den voorzitter.
2. Hoofdelijke oproeping van de stemgerech
tigde leden van den Partijraad.
3. Notulen der Partijraadsvergadering van
28 en 29 Novemiber 1930. Deze zullen wederom
in een tiental exemplaren vóór den aanvang
der vergadering ter inzage worden gelegd. Na
vaststelling ter vergadering zullen de secre
tariaten der Rijkskieskringbesturen een exem
plaar ontvangen.
4- Ingekomen stukken.
a. Brief namens het bestuur der R. K. Kies-
vereeniging Rijkskieskring 's Gravenhage d.d.
9 Februari 1931, meldende de afvaardiging
naar den Partijraad van den heer Cr. A. Hm.
felaar in plaats van mr. M. J. F- Andieoli.
'b. Andere ingekomen stukken.
5. Mededeelingen van het Partijbestuur.
0 Mondeling verslag namens de Kas-Com-
missie betreffende rekening en verantwoording
over bet dienstjaar 1930.
7. Verkiezing van een ltd van het dagelijksch
bestuur in de vacature van mr. A. J. M. Lees
berg.
Door 'ede, ter vorige vergadering medegedeel
de ontslagname van mr. Leesberg, moet thans
in die vacature worden, voorzien door de ver
kiezing van een lid van het D. B., aan te wijzen
uit de 18 door de besturen der R. K. Rijkskies-
kringorganisaties aangewezen Partijbestuurs
leden (art. 17 lid sub 1 Partijreglement).
In het partijbestuur in zijn huidige samen
stelling hebben zitting:
(M. van Hout) voor den Rijkskieskring den
Bosch; mr. J. J. A. H. Houben, voor Tilburg;
mr. E. H. J. Baron van Voorst tot Voorst,
voor ArnhemNijmegen; J. W. H. M. Meyer,
voor A-mhem-Nijmegen; H. W. D. Hellebrekers
voor Rotterdam; ir. L. J. M. Feber. den Haag;
G. C. Wubben, voor Dordrecht; J. C. Berger,
voor Amsterdam; (Vac.) den Helder; mr. J. B.
Bomans, voor Haarlem; J. P. Mentink, voor
Middelburg; G. H. J. van Spanje, voor Utrecht;
Past. Overmeer, voor Friesland; G. J. ter
Steege, voor Overijssel; J. W. ten Braak, voor
Groningen; A. Sibo-n, voor Drenthe; (J. W.
Mols) voor Maastricht; (Vac.) Leiden.
8. Behandeling en goedkeuring der vredes-
rêsolutle aangenomen en namens de delegatie
der R. K. Staatspartij mede-onderteekend op
de bijeenkomst van het Comité Exéeutif van
het Secretariat International des Partis Dé-
mocratiques d'Ispiration Cbrétienne, gehou
den te Parijs, 5 Jan. 1931.
Toelichting. Uit de R. K. dagbladen van 10
Januari j.l. zullen de leden van den Partijraad
kennis genomen hebben van de navolgende
resolutie welke op dien datum is gepubli
ceerd;
RESOLUTIE INZAKE DE VREDES
POLITIEK, VAN DE INTERNATIONAAL
SAMENWERKENDE KATHOLIEK
POLITIEKE PARTIJEN.
De partijen, aangesloten bij het Secretariat
International des Partis dêmocratiques d'in
spiration chrétienne, vertegenwoordigd op de
bijeenkomst van het Comité Exéeutif van ge
noemd Secretariaat, gehouden op 5 Januari
1931 te Parijs, hebben de navolgende resolutie
aangenomen:
Onder den indruk van het wederopleven van
een onverzettelijk nationalisme in verschillen
de landen, van de sfeer van malaise op politiek
gebied, welke nog wordt versterkt door het
gemis aan economische organisatie van Euro
pa en door de moeilijkheden van de wereld
crisis, geven de partijen opnieuw uitdrukking
aan haar onwankelbare gehechtheid aan de
zaak van de doelmatige organisatie van den
vrede en van de toenadering tusschen de vol
keren.
Zij veroordeelen en verwerpen telk gebruik
van geweld tot eigenrichting als een misdaad
en een dwaasheid en bevestigen haar onver-
zettelijken wil om alle pogingen in 'het. werk
te stellen, zoowel in het kader der binnenland-
sohe politiek van hun respectieve landen als
op internationaal terrein, om elke extremis
tische actie tegen te gaan, om de publieke
opinie te leiden in de richting van de samen
werking der volken, zoowel economisch als
politiek en van de organisatie van den vrede
en om de ■vredespolitiek in Europa en in de
geheels wereld, volgens de methoden en mid
delen in het werk gesteld door den Volken
bond, voort te zetten en verder te ontwikkelen.
Voor de Fransche Democratische Volkspartij
A. Cha.mpet.ier de Ribes; voor de Duitsche
Centrumpartij: J. Stocky; voor het Belgische
Christen-Werkersverbond O. Behogne; voor de
Partij der Rechterzijde in Luxemburg J. Ori.
ger; voor de Poolsche Christen-Democratische
Partij Waclaw Bitner; voor de Christen-De
mocratische Partij in Lithanen Pr. Dielinin-
kaitis; voor de Italiaansche Volkspartij F. l.
Ferrari; voor de R. K. Staatspartij in Neder
land (onder voorbehoud van goedkeuring dei-
bevoegde partijorganen)C. Geseling.
Een ontwerp der resolutie was aan de leden
van het Comité Exéeutif reeds toegezonden bij
schrijven van den secretaris van het Secreta
riat International, d.d. 12 October 1930, met
verzoek, om zoo spoedig mogelijk instemming
daarmede te betuigen en daarbij tevens de
vraag te beantwoorden, hoe de band van sa
menwerking tusschen de aangestoten partijen
nauwer zou kunnen worden gemaakt.
Bij uitvoerig schrijven van 6 November d.a.v.
hebben voorzitter en secretaris van het P.B..
als leden van het Comité Exéeutif, geantwoord,
dat zulk een resolutie en ook het vraagstuk
van nauwere samenwerking met een uitvoe
rend orgaan niet langs den weg van schrifte
lijke nota-wisseling kon tot stand komen, doch
dat deze aangelegenheden eerst terdege moesten
besproken worden in de vergadering van 5
Januari 1931. Aldus is geschied. Door de Ne-
derlandsche delegatie is in Parijs vooral op
den voorgrond geschoven deze vraag: zijn alle
partijen als geheel inclusief de parlementaire
fracties der partijen, het met deze resolutie
eens? En vooral: zijn zij bereid zich er naar te
gedragen. Onze delegatie heeft gewaarschuwd
voor een politiek van phraseo-logie, welke het
prestige onzer jonge Katholieke internationale
samenwerking slechts zou schaden.
Omtrent de resolutie is na uitvoerige dis
cussie en na verduidelijking, wijziging en aan
vulling van den oorspronkelijken tekst, over*
eenstemming verkregen. Op de uitdrukkelijke
vraag der Nederl. delegatie verklaarden de
aanwezige afgevaardigden formeel gemachtigd
te zijn om te teekenen. Daar de Ned. delegatie
DE KONINKLIJKE FAMILIE VAN ENGE
LAND woonde Dinsdag voor het eerst sedert
toet herstel van dien koning een tooneel-
voor.stelling bij
zoodanige formeel© machtiging niet had, is
op dien grond aanvankelijk het standpunt in
genomen, dat Nederland niet kon teekenen. De
Duitsche Centrum-delegatie stelde .echter als
voorwaarde voor onderteekening harerzijds,
de unanimiteit van alle delegaties en deze
blijkende uit de onderteekening. Toen is, om
de overigens zeer toe te juichen resolutie niet
te do-en mislukken, door de Ned. delegatie de
oplossing aangeboden van een onderteekening
„onder voorbehoud 'van goedkeuring der be
voegde partijorganen".
Dit voorbehoud stelde het DB. voor de
vraag, aan welk Partijorgaan de Pa'rijsche
resolutie ter goedkeuring moest worden voor
gelegd.
Het P. B. heeft bij de beantwoording dezer
vraag geheel ingestemd met de aanvankelijke
meening van het D.B., dat bedoelde goedkeu
ring van den Partijraad moest worden ver
kregen, reden waarom deze aangelegenheid in
deze vergadering is aan de orde gesteld.
9. Rondvraag.
a. Behandeling en beantwoording der even
tueel schriftelijk ingediende vragen.
Onder verwijzing naar de regeling van de
rondvraag zooal-s die onder punt .10 der na-
jaarsvergadering-1930 van den Partijraad werd
aangekondigd, en nader is uiteengezet en toe
gelicht in de circulaire no. 31 Maart 1931
namens het Partijbestuur gericht aan de
Rijkskieskringbesturen en aan de leden van
den Partijraad w-orden deze leden ook tihans
wederom in de gelegenheid gesteld vragen over
algemeene politieke onderwerpen schriftelijk
in te diénen bij het Partijsecretariaat, Laan
van Meerdervoort 65 te 's Gravenhage, en dat
wel vóór den 31 Mei a.s
b. Mondelinge Rondvraag.
Schorsing der vergadering tot Zaterdagmor
gen 10.15 uur.
10. Heropening der vergadering.
11. Behandeling van „Gezin en Overheid,
Beschouwingen over enkele onderdeelen van
de taak van de Overheid met betrekking tot
het gezin", aan -de hand der uitgebrachte prae-
1 adviezen van mejuffrouw Mia van der Kallen
en van de heeren J. H. Ma-enen, dr. H. W. E.
Moller en mr. C. P. M. Rornrne.
Een exemplaar van bedoelde praeadviezen
gelieven de leden van den Partijraad hierbij
aan te -treffen.
- Aan cle plaatsvervangende leden wordt hier
door mede-gedeeld, dat zij, indien zij ©r be
lang in stellen, op hun verzoek aan het Alge
meen Secretariaat, Laan van Meerdervoort 65:
den Haag, gratis een exemplaar kunnen ont
vangen.
12. Sluiting.
Evenals de vorige malen ligt he-t in de be.
doeling de z.g. huishoudelijke agenda pun
ten 1 tot en met 9 in de avondvergadering
van Vrijdag 12 Juni af te werken.
Da geheel© Zaterdag d.a.v. kan dan aan
punt 11, de behandeling der uitgebrachte
praeadviezen worden besteed.
Zaterdagmorgen 8.15 uur zal in de Ka ïe-
drale Kerk te Utrecht (Lange Nieuwsferaat)
een H. Mis worden opgedragen voor de R. K
Staatspartij en hare leden. Het Partijbestuur
vertrouwt, dat zooveel mogelijk alle leden in
de kerk zullen aanwezig zijn en vooraan zul
len plaats nemen.
Uniforme regeling inzake het dans-
vraagstuk voor de Brabantsche
gemeenten gewenscht
Eerw. Paters Jesuieten
Z. H. E. de Bisschop van 's-Bosch heeft om
gezondheidsredenen eervol ontslag verleend
aan den Zeereerw. Pater Th. Kannegieter S.J.
als Pastoor der parochie van den H. Petrus
Canisius te Nijmegen en in diens plaats be
noemd den Zeereerw. Pater N. Four S.J.,
kapelaan der parochie van den H. Aloysius te
Utrecht.
PLEBAAN WESTERWOUDT
Te Rome ongesteld geworden
Naar wij vernemen, is de hoogeerw. heer
L. A. A. M. Westerwoudt, plebaan van de
Kathedraal te Haarlem, die de vorige week
met mgr. Aengenent naar Rome is vertrokken,
ongesteld. Reeds bij zijn vertrek voelde de ple
baan zich niet al te goed, daar hij last had
van zijn maag, wat overigens wel meer voor
kwam. In Rome echter is deze aanval ernstiger
geworden, zoodat de behandelende geneesheer
het noodig oordeelde den patiënt rust voor te
schrijven.
KAPELAAN J. RESEMANS f
Op 68-jarigen leeftijd overleed in het St.
Ignatius-ziekenhuis te Breda de weleerw. heer
J. Resemans.
NIEUW KLOOSTER.
Z. H. Exc. de Bisschop van 's-Hertogen-
boscih heeft, volgens de „St Jan-ski.aan de
Doöhtens van O. L. Vrouw te Nijmegen verlof
gegeven tot de oprichting van een s-uocursaal-
huis barer congregatie te Nijmegen in de pa
rochie van den H. Thomas Villanova tot het
geven van R. K. Lager Onderwijs aan de meis
jes aldaar.
\iiiiiitiiiniiiiniiiiiiniii','i^0^^iiniiiliiiliiiiilllllllUHimU9
ZQ-SQd-gerons
Op Hemelvaartsdag hebben de Diocesane
Bonden van „Voor Eer en Deugd" te Tilburg
een congres gehouden waarop als algemeen
onderwerp het dansvraagstuk werd behandeld.
In de groote zaal der Kon. Liedertafel „Sou
venir des Montagnards" had des middags om
12 uur een z.g. werkvergadering plaats, die
geleid werd door den congresvoorzitter, den
heer mr. F. Teulings, uit 's Hertogenbosch lid
van de Tweede Kamer der Stalen-Generaal.
De goed bezochte vergadering werd o.m. bij
gewoond door vele geestelijke en wereldlyke
autoriteiten onder wie wij opmerkten de bur
gemeesters van de meest belangrijke gemeenten
in het Bossche diocees, vele wethouders en ge
meenteraadsleden en vertegenwoordigers der
sociale organisaties.
De voorz. mr. F. Teuling-s opende t congres
met het plaatsen van het onderwerp, dat men
hier ging hespreken, in het kader van de Voor
Eer en Deugd actie, waardoor men een posi
tieve en wakende Ibaak wil vervullen.
Spr. verleende vervolgens het woord aan den
eersten Inleider den Zeereerw. Heer P. van
Grinsven, ter bespreking van de godsdienstig-
zedelijke zijde van het dansvraagstuk.
Inleiding prof. v. Grinsven
Dansen is uit zijn aard bekoorlijke schoon
heid, en tegelijk uiting en dus voedsel van
vreugde en blijdschap. Geen wondei a men
het dansen aantreft bij alle volken, oov ij iet
oude Godsvolk van Israël, waar David zelfs
uitnoodigt den Heer te loven in reidans.
Dit alles is reeds duidelijk bewijs, dat dan
sen in zich geenszins ongeoorloofd is, wat
trouwens alle moraal-tlieologen vei a
niet het dansen van personen van verschillend
geslacht.
Als dus gesproken wordt van een dans-
gevaar is dit te wijten aan de bijkomstigheden.
De dans wordt ongeoorloofd, als hij door de
bijkomstigheden naaste gevaar is van groote
zonde; daaraan immers mag men zich niet
zonder zwaarwichtige redenen blootstellen. Die
bijkomstigheden kunnen zijn van persoonlijken
aard (karakter, opvoeding, gewoonten), maar
ook van algemeenen aard.
De eerst© zijn voor ieder individueel geval
van doorslaand 'belang; maar zij vallen hier
huiten -onze beschouwing. Op het bestaan wordt
enkel gewezen, opdat men eraan zou denken,
dat men niet blindelings op individuen kan
toepassen wat in 't algemeen wordt gezegd.
Die objectieve bijkomstigheden zijn vooral
drieërlei:: De wijze waarop gedanst wordt. De
symbolische heteekénis van den dans en tege
lijk de lichamelijke aanraking tusschen heer
en dame zullen over het algemeen zeer prik
kelend zijn, bij de z.g. danses tournant.es (zoo
als de wals), maar vooral bij de z.g. moderne
dansen. De tweede objectieve bijkomstigheid
is de veelvuldigheid. Een „danswoede" bestaat
er werkelijk nog. zeker hij de volksklasse en
de kleine burgerij. Het gevaar daarvan is op
zich reeds, dat ze lichtzinnig maakt. Maar hij
de tegenwoordige wijze van dansen bewerkt ze
een ontstellend sans-gêne en een al te vrijen
omgang der sexen. Daardoor daalt ook de pu
blieke zedelijkheid, waarvoor Brabant met zijn
veelgeprezen „goedertrouw" bijzonder meet op
passen. De derde bijkomstigheid zijn de om
standigheden van plaats (heel de omgeving der
dancings is opwekkend; soms wordt er alcohol
verkocht) van tijd (avond en nacht, waarna het
gevaarlijke „thuisbrengen"), maar vooral van
kleeding.
De gevolgen van het tegenwoordige dansen
zijn: zij zijn voor velen een naaste gelegen
heid tot groote zonde tegen de H. Kuischheid.
Men zegge niet, dat de priesters dit niet be-
oordeelen kunnen. En als iemand beweert de
opwekking tijdens het dansen toch niet te heb
ben ondervonden, dan is dat mogelijk doordat
de attentie door andere dingen, o.a. den dans
zelf wordt afgeleid, maar er zijn ook „geheime
zonden", die na den dansavond en onder in
vloed daarvan geschieden.
Zoodoende is het dansen echter ook een ge
vaar voor de zedelijkheid der gemeenschap.
-Het ongebreideld geslachtsverkeer, hetwelk
door het dansen al mee het sterkst wordt be
vorderd, heeft ontzettende gevolgen: de toe
nemende buitenechtelijke geslachtsgemeenschap
en de toenemende abortus provocatus, de toe
neming der sexueele criminaliteit, ondoordachte
en ongelukkige huwelijken met als gevolg toe
nemende echtscheiding; eindelijk ontrouw in
het huwelijk. Trouwens men ziet het dalen der
publieke moraliteit, als men acht geeft op wat
in katholieke families tegenwoordig kan gebeu
ren. Moge toch het publieke geweten onder
ons wakker blijven. Met de zeden wordt ook de
godsdienst ondermijnd, want de zinnelijke
mensch zoekt het geestelijke niet, hij vreest
de eeuwige waarheden te hooren, gebed en het
waardig ontvangen der H.H. Sacramenten
verdwijnen. Tegelijkertijd dalen de gezondheid
en welvaart van het volk.
De werkkracht verslapt. De Invloed op de
gezondheid is i.e.w. verderfelijk volgens al de
4 Katholieke medici, wier oordeel door de Hil-
versumsche enquête-commissie was gevraagd.
Zoodoende zal ook noodzakelijk de volkswel
vaart verminderen.
Na dit In den breede te hebben ontwikkeld
komt spr. tot de volgende conclusie: De bur-
gerlijüfe overheid neme de maatregelen die
mogelijk zijn om het gevaar te keeren, want
het is haar plicht de persoonlijke vrijheid te
beschermen ook tegen de ongeregeldheden van
den vrijen wil zelf.
Maar omdat wetten niet haten als de zeden
niet deugen, laten daarom de hoogere standen
ook persoonlijk hun Invloed aanwenden om de
losheid van zeden tegen te gaan in hun krin
gen, dan zal de zedelijkheid ook verbeteren
onder het volk. Mochten de hoogere standen
er toe komen, speciaal de kleeding werkelijk
positief-zedig te maken, dan ware spoedig een
eerbare kleeding onder het volk hersteld, tot
geestelijk en tijdelijk welzijn van ons dierbaar
Brabantsche volk!
Na de inleiding van prof. van Grinsven kreeg
mej. J. M. J. A. Meijer het woord om te spreken
over: De Overheidstaak met betrekking tot
het dansgevaar.
Inleiding mej. Meijer
Na te hebben geconstateerd, dat er in waar
heid sprake is van een dansgevaar, ging mej.
Meijer na, wat er te verwachten is van wette
lijke bepalingen. Daarbij werd gewezen op de
d0or de Overheid getroffen regelingen en de
gegeven voorschriften in vele Staten van
Europa en in Amerika.
In ons land, kan door de burgemeesters als
hoofd der politie tegen het dansgevaar worden
opgetreden. In 580 gemeenten treedt de Over
heid door verordeningen regelend op, maar in
486 gemeenten, meestal van het platteland, be
staat geen enkele beperkende bepaling. Daarin
ziet spr. een groote leemte, want de stedeling
die zich ongestoord aan het dansvermaak wil
overgeven gaat daardoor het gevaar zoeken en
brengen op het platteland althans in de peri
ferie der groote steden.
Vervolgens werd door spr. een overzicht ge
geven van de regeling die in Rotterdam is ge
troffen en de voorschriften die daar gelden,
waarna zij tot de conclusie komt, dat men
geen bindende Rijkswet behoeft te verlangen,
doch slechts een regeling in een andere wet
b.v. de drankwet, waarbij wordt bepaald, dat
in 'elke gemeente een verordening ten aanzien
der dansgelegenheden moet bestaan en dat
deze aan bepaalde algemeene normen moet
voldoen.
Op deze beide inleidingen, volgde een ge
animeerd debat.
Op voorstel van burgemeester Verdijk werd
als resultaat dezer besprekingen besloten een
commissie te benoemen die tot taak zal hebben
de mogelijkheid te onderzoeken eener unifor
me regeling voor de Brabantsche gemeenten
in den strijd tegen het dansgevaar. In het hij
zonder werd de noodzakelijkheid naar voren
gebracht om ook voor de sociëteiten bindende
bepalingen in te voeren. Met een woord van
dank sloot de voorzitter hierop de vergadering.
Algemeene vergadering
Om half vijf werden twee groote algemeene
vergaderingen gehouden, een in het Noordelijk
en een in het Zuidelijk deel der stad. Deze ver
gaderingen hadden plaats in de dekenale kerk
van het H. Hart van Jesus parochie Noordhoek
en in de kerk der H.H. Martelaren van Gor-
cumparochie Besterd. De belangstelling voor
deze bijeenkomsten waaraan in beide kerken
door een Pontificaal Lof zeer bijzondere luis
ter werd verleend had grooter kunnen zijn.
In de parochiekerk van den Noordhoek cele
breerde Z. H. E. Mgr. J. Aerts met assistentie
het pontificaal Lof. In het priesterkoor woonde
de Hoogeerw. Heer Deken J. F. Sanders met
enkele Zeereerw. Heeren Pastoors en bestuurs
leden van „Voor Eer en Deugd" de plechtig
heid hij.
Tijdens het Lof hield de Zeereerw. Pater ir.
A. J. Winkel O.P. uit Zwolle een rede.
Rede pater Winkel
Hier in deze vergadering moet het leger ge
vormd worden waarop het kader kan steunen
in den strijd tegen de pestilentie der ontaarde
danswoede. Het dansvraagstuk is een actueel
brandend vraagstuk, omdat het dansen in onze
dagen zich uit in vormen die een aanfluiting
zijn van onze beschaving, een hoon voor de
redelijke en zedelijke natuur van den mensch
een bewuste prikkeling van de zinnelijkheid
en van de sexualiteit.
Omdat de danslust ontaard is in danswoede
omdat het dansen zooals het tegenwoordig ge
schiedt een moreel kwaad moet worden ge
noemd of althans gemakkelijk een moreel
kwaad kan zijn of worden. Daartegen richt
zich onze strijd, daartegen stellen wij onze
eischen: verbod van direct zedelooze dansen,
inperking zoover dit maar mogelijk is van de
zedelijke gevaren van het dansen door gemeen
telijke verordeningen en dus. inperking van
het vele dansen, verbod van dansen na midder
nacht, bij den dans geen drank, danslokalen
die aan redelijke eischen voldoen ontzien
van het heilig karakter van de Zon- en feest
dagen en de groote kerkelijke boetetijden, vast
stelling van een bepaalden leeftijdsgrens en
verbod van gemaskerd dansen. Maar bovenal
eischen wij dat aan de gemeentelijke verorde
ningen de hand wordt gehouden.
Toch zullen we deze eischen tegenover on
kunde, onverschilligheid en kwaadwilligheid,
tegenover het drank- en danskapitaal enkel en
alleen kunnen doorzetten als we aangesloten
zijn in een machtigen bond. En daarom moeten
wij ailen ons aansluiten bij de vereeniging
„Voor Eer en Deugd", die het zedelijk bewust
zijn tracht te beveiligen tegen vertroebeling,
die het publieke leven gezuiverd wil zien van
de ontstellende zedeloosheid, die een dam wil
opwerpen tegen het verrottingsproces in onze
maatschappij.
Na deze rede werd het Tantum Ergo gezon.
gen en tot slot der plechtigheid door Mgr.
Aert de zegen met het Allerheiligste gegeven.
In de parochiekerk van den Besterd cele
breerde Mgr. C. C. Prinsen met assistentie
het pontificaal Lof.
Het onderwerp van dit congres werd in een
krachtig pleidooi behandeld door den Zeereerw.
Heer F. Feron, professor van het Groot Semi
narie te Roermond.
Rede dr. F. Feron
Als algemeen thema werkte spr. voor zijn
auditorium de gedachte uit, dat de wereld is
een strijdtooneel. Die strijd openbaart zich
vooral op drieërlei wijze n.l. in den strijd om
het bestaan, in den strijd tegen den dood en in
den strijd tegen de zonde. Dezen laatsten strijd
vooral wilde de redenaar thans belichten om
allen te kunnen oproepen zich te weer te stel
len tegen de verderfelijke genotzucht, zooals
de-ze zich openbaart in een extreme danswoede.
Deze danswoede is een vijand van het volk
een vijand, dien wij kennen en dien wij be
kampen moeten met de ons door God zelf ge
schonken middelen: het Eucharistisch leven,
de voorspraak van Maria, de turris fortitudi-
nis en door bidden en waken. In zijn verder
betoog deed de gewijde redenaar uitkomen, dat
ons als een der wapenen in den strijd ook ge
geven is de Vereeniging „Voor Eer en Deugd".
In groote lijnen werd door spr. de actie van
„Voor Eer en Deugd" geschetst, haar strijd
voor reinheid en zedigheid om daarop meer in
het "bijzonder haar taak naar voren te brengen
in het stelling nemen tegen de dansmanie en
haar de jeugd en de maatschappij bedreigende
gevaren.
Vandaag, zeide spr., verklaren wij den oorlog
aan de danswoede en stellen wij de ijzeren wet,
dat men zich heeft te onthouden van slechte
dansen, doch daarnaast ook van den dans, die
niet op zich zelf verkeerd is, maar die door
de omstandigheden maakt, dat het genot te
Ook in de kerk der H.H. Martelaren van Gor-
cnm werd de plechtigheid gesloten door de
henedictie met het Allerheiligste.
GEZIN EN OVERHEID
De taak van de Overheid ten
opzichte van het gezin
INLEIDINGEN OP DE PARTIJ
RAADSVERGADERING
In de vergadering van den Partijraad der
R. K. Staatspartij op 13 Jun'i a.s. te Utrecht
te houden zal het vraagstuk „Gezin en Over
heid" worden "behandeld en ingeleid door de
heeren J. H. Maenen, Lid van Ged. Staten van
Limburg; Mr. C. P. M. Rornrne, lid van den Am-
eterdamschen Gemeenteraad; Dr. H. W. E. Mol
ler, webhouder der gemeente Tilburg en Mej.
Mia vam der Kallen.
De korte samenvatting der inleidingen is als
volgt:
Grondslag.
De plicht der Overheid is, ernaar te streven,
dat de rangorde, die tot het wezen van het
huisgezin behoort, intact blijft, en dat het
huisgezin overeenkomstig de bedoeiingep der
natuur kan opbloeien en zich ontwikkelen.
De feitelijke verhoudingen zijn, zeker thans,
■voor het gezin in het algemeen, en het kinder
rijke gezin in het bijzonder veelal van dien
aard, dat de overheid de taak heeft rechtstreeks
dn te grijpen, opdat niet de gezonde opvatting
over het gezin verloren ga, en daardoor de
veiligheid en duurzaamheid van het tijdelijk
geluk der burgers en het hei'l van den Staat
worden ondergraven.
I. Het gezin en zijn woning.
1. De geestelijke en stoffelijke belangen van
het ge-zin zijn voor een -groot deel aan de wo
ning verbonden.
2. Intensieve krotopruiming, zoowel ten plat
teland® als in de steden, is een eerste, maar
ook een minimum eisch.
3. Gelijktijdig met, maar niet uitsluitend
gekoppeld aan de kroto-pruiming, behooien
maatregelen te worden genomen ter voorzie
ning in de woningbehoefte, vooral van kinder
rijk© gezin-nen, en wel -zóó, dat een aan rede
lijke eischen beantwoordende woning beschik
baar dis voor een huurprijs, welke in juiste
verhouding staat tot de normale inkomsten
van het gezin, voor hetwelk de woning moet
dienen.
Daartoe komen om. in aanmerking, beschik
'baarsteiling van bouiwvoorschotten tegen ma
tige rente; bijdragen in de huur aan, res-p.
door bemiddeling van woningboiuwvereenigin-
gen of gemeenten.
4. IH-et 'bevorderen van het verkrijgen eener
eigen woning o.m. door het verruimen der
Landa-rbeidierswe-t en door voorschot- en pre-
mleverleiening, is in verscheidene gevallen een
heilzaam middel juist ten bate van liet gezin.
5. Uit ethisch, sociaal) en hygiënisch oog
punt verdient het eengezinshuis de -voorkeur
boven den verdiepi-mgsbouw. Ook economisch
is die voorkeur, in verreweg de meeste ge
vallen verantwoord.
II. Het gezinsloon.
6. Het rechtvaardige loon tfan den arbeider
behoort al-s minimum te bevatten de mid
delen tot instandhouding van het arbeidsver
mogen als belooning voor het ter beschikking
houden va.n dat vermoigen.
7. De middelen tot instandhouding van het
arbeidsvermogen moeten toereikend zijn om
het gezin te onderhouden.
8. Onder „het gezin" mag niet worden ver
staan het feitelijk gemiddelde, noch het „ééne-
igawon-e" gezin. Echter wordt de plicht van den
indiiividiueelen werkgever tegenover den indi-
vidueelien arbeider niet 'bepaald door de groot
te 'van diens gezin.
9. De t'he-orie van het rechtvaardig miml-
muim-loon kan slechts tot toepassing komen
langs den weg van collectieve rechtsvorming.
10. In de practijk .beweegt de loonsvorming
zich op het plan van voorziening in de behoef
ten van het feit-elijkgewone gezin met twee
of drie kinderen.
11. Een oplossing in de richting van het
rechtvaardig minimum-loon zal moeten wor
den gezocht door vorming van een wettelijk
gefundeerd, door de 'betrokkenen beheerd
Kinderfonds, gevormd allereerst door de uit de
bedrijven komende premiesi, waarbij de Staat
door een bijdrage tot deelneming prikkelt. Uit
dit fonds ml iedere werkgever zijn geheele
personeel een uitkeering kunnen verzekeren
van het vierde of vijfde kind af. De bijdrage
van den Staat zai de uitkeering moeten ver-
hoogen.
12. Ook voor de gezinnen van „kleine zelf
standigen" heeft de Overheid een gelijke taak.
ONS DISCONTO
Verlaagd tot 2 pet.
Wij gaan nog steeds bergafwaarts
De directie van de Nederlandsche Bank heeft
de rentetarieven met ingang van 16 Mei als
volgt vastgesteld:
Wisseldisconto 2 Pct-
Promessedisconto 2 Va l>ct-
Beleening van effecten 2% pct.
Beleening van goederen IVz pct.
Voorschotten in rek-cour. 2% pct.
(2% pct.)
(3 pct.)
(3
(3
(3
pct.)
pct.)
pct.)
Na New-York en Londen mocht verwacht
worden, dat ook de Nederlandsche Bank weder
tot de haast gebruikelijk geworden disconto
verlaging zou overgaan. Het is immers de
laatste jaren een normaal verschijnsel gewor
den dat de drie groote wereld-geldcentra:
.New-York, Londen en Amsterdam vrijwel
tegelijkertijd tot disconto-wijzigingen overgaan.
Het is ongetwijfeld het onderling overleg en de
samenwerking tusschen de leiders der Centrale
Banken, welke tot de uniforme disconto-ver-
la Groot61 ^opzien zal de tnaatregel van mr.
Vissering niet meer baren en ook de gevol^n
zullen niet vérstrekkend zijn. De huidige
disconto-verlaging is evenals haar voorgangster
slechts een teeken, dat het zoo gewenschte
evenwicht in ons economisch leven nog niet
lieWif gaan nog steeds bergafwaarts enzelfs
op het thans bereikte lage niveau mocht nog
geen stabiliteit intreden.
De verdere verlaging van het fllsconto
slechts een weerspiegeling van de verdere
niaats vond. Het is een aanpassen van
offieieele rente-niveau aan dat op de open
markt en zal vooral in de huidige depressie-
SïïL v,„ weuig s.» „X
voor ons beurs- en bedrijfsleven. Er is meer
noodig dan een lage geldrente om het econo
misch raderwerk weer op gang te brenSen.
Men moet tal van jaren teruggaan om ee
officieel disconto van 2 pct. te ontmoeten
dit laagte-record toont dan ook overduidelijk
aan, hoe scherp de huidige crisis vooral op
financieel gebied zich afteekent.
PHILIPS' GLOEILAMPEN
Dividend 6 pct. (v.j. 21)
In de gisteren gehouden vergadering van
commissarissen N. V. Philips'
fabrieken, te Eindhoven, werd besloten aan de
jaarlijksche algemeene vergadering van aan
deelbouders voor te stellen over ferente
1930 een dividend uit te keeren op de Prefe^°
aandeelen van 6 pct. (v. j. 9) en op de gewone
aandeelen een dividend van 6 (v. j. 2D P«*
'»d van beheer der N. V.
neliik Bezit van aandeelen Philips Gloeilam
penfabrieken heeft besloten op de Pre£^ent®
aandeelen een dividend uit te keerei1 va6
pct. (v. j. 9) en op de gewone aandeelen een
dividend van 6 pct. (v. j. 21).
UIT HET LANDBOUWBEDRIJF
Het conflict in West-Brabant
III. Verscheidenheid van gezinsloon
in verhand met plaatselijke
omstandigheden.
13. Wanneer in sommige gemeenten met een
lager geldloon dezelfde geestelijke en stoffe
lijke behoefte volgens staajt en stand van het
gezin kunnen worden bevredigd als in andere
•met een hooger geldloon is verscheidenheid
naar dien maatstaf gerechtvaardigd.
14. In de thans geldende classificatie der
Nederlandsche gemeenten voor de bezoldiging
dar Rijlksambaohten (met inbegmip van leer
aren en onderwijzers) is dit beginsel ge-heel
onvoldoende in practijk gebracht.
15. 'Het is ze-er goed mogelijk dat voor be
paalde personen het wonen in bepaalde ge
meenten voordeelen meebrengt. Practisch is
echter een een-igszins algemeene rangorde
ning van de gemeenten, waarin het beginsel
onder 13 geformuleerd, wordt verwezenlijkt,
derhalve een redelijke class'ificati-e, niet mo
gelijk; zeker niet, zonder dat juist de kinder
rijke gezinnen de ernstigste nadeel-en lijden.
IV. Het gezin en het arbeidende
meisje.
16. De arbeid van het meisje buiten den eigen
buis-el ijken kring e-n dien van anderen (dienst
bode) moet en kan dienstbaar worden gemaakt
aan hare vorming -tot toekonistd-ge ech-tgienoote
en moeder.
17. D-it is noodzakelijk, oimda-t het gezin,
niet alleen om economische, maar ook om
eth-isch-peychologisóhe redenen, die voorbe
redding -in vele gevallen, zeker in den tegen
woordigen tijd, niet kan geven
Dit is moge-lijk mits de arbeidende vrouwe
lijk© jeugd een veiligen bodem vindt in een
jeugdbeweging, op die-p godsd'ienstigen .grond
slag, onder een leiding, diie geheel doordrom
-gen is van haar opvoedingstaak en zich daaraan
•geheel kan wijden.
18. Daardoor worden nieuwe -waarborgen ge
schapen voor de vorm-ing van gezonde nieuwe
gezinnen, „'beginsel van allen staat en ko
ninkrijk". De-ze hulp bij haar taak om het
goefe en orde-lijk geregelde ge-zin te bevor
deren behoort de Overhead met groote tege-
moeitkam-ingi en- krachtiigen steun Ite ibeant-
woordeu.
PROFESSOR KAAG VOORZITTER DER
ARBITRAGE-OOMMISSIE
Naar de „Volkskrant" verneemt, heeft pro
fessor H Kaag, hoogleeraar aan de EK. Han-
delshoogeschool te Tilburg, het voorzitterschap
aanvaard der arbitrage-commissie inzake
landbouwconfliet in West-Brabant.
De voorzitter heeft besloten, partijen tegen
Maandag a.s, te Roosendaal bijeen te roepen.
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN
De P. H.—A. T. O. naar Indië
Donderdagochtend te 6.25 n. is de UH--A.F.O.
van de K. L. M. naar Indië vertrokken. He
vliegtuig wordt bestuur door G-eysendorffer
Farmentier, terwijl werktuigkundige Waie-
wijn. Met dit vliegtuig is verder naar Batavi
vertrokken de heer de Bree van de K.N.i.^ii-
Het vliegtuig heeft«199.05 K.G. post en 3
lading aan boord.
Te Boedapest zal nog een passagier
Karachi in het vliegtuig stappen.
De P.H.-A.F.O. die Donderdag van Scnipnoi
is vertrokken is om 6.10 uur (plaatselijke tijd)
gistermorgen weer uit Boedapest vertrokken.
Bij de K. -L. M. is bericht ingekomen dat het
16e retourvliegtuig, de P.H.-A.E.Z. gisteren
om 6.15 uur uit Batavia is vertrokken en te
S 55 uur in Palembang is geland. Vandaar ver
trok het toestel om 9.25 uur en landde om
15.05 uur in Medan. Het toestel heeft 176.4 kg.
post en 35.5 kg. lading.
Het 18e postvliegtuig is gisteren om 13.20 uur
te Athene aangekomen.
MISSIEZUSTERS FRANCISCANESSEN
TE ASTEN.
De Congregatie tot Voortplanting des
Geloofs heef-t, krachtens de faculteiten haar
door Z. H. den Paus verleend, aan de Missie
zusters Franciscanessen van den H. Antonius te
Asten verlof verleend om een succursaalhu-13
te openen in Stabekk in het Apostolisch Vi
cariaat van Oslo, Noorwegen.
(St. Janski.)
broeder quirinus t.
In het St. Ignatius-Ziekinliuis te Breda, over
leed op 51-jarigen leeftijd de eerw. Broeder
Quirinus (Chr. van Nuenen uit Terneuzen), van
de Congregatie der Broeders van Huybergen.
MARIA PROCESSIE OISTERWIJK.
Op Zondag 17 Mei, des middags om 4 uur
zal de aloude Maria Processie door Oister-
wijk's straten trekken naar het genade-oord
„Maria Vreugderijke". De katholieke manne
lijke -bevolking van alle standen neemt in groo-
ten getale daaraan deel. Als feestredenaar zal
optreden de zeereerw. pater W. Croonen
C.s-s.R
DEKEN K. H. M- M. RECEVEUR ij-
Voorzien van alle genademiddelen der H.
Kerk overleed gistermorgen omstreeks halt
elf bij volle bewustzijn de Zeereerw. heer K.
H. M. H. Receveur, pastoor-deken te Wijb.
Maastricht,
