RERUM NOVARUM EN
QUADRAGESIMO ANNO.
BRABANT MOET GEHOLPEN WORDEN
NORMALISATIE VAN DE MAAS
VRIJDAG 3 JULI 1931
Als 't ware een knieval
ONGEDULD OVER DE
PACHTWET.
HET RECHTVAARDIG ARBEIDSLOON
DE LIMBURGSCHE BEDEVAART
TE LOURDES.
EEN WONDERBARE GENEZING
V. E. H. I. EN KATHOLIEKE
INSTALLATEURS.
NEDERL. R. K. POLITIEBOND
ST. MICHAEL.
HET WEER IN JUNI.
EERSTE KAMER
Vergadering van Donderdag
2 Juli.
OVERZICHT DER ZITTING-
CONGRES VAN DEN KON. NED.
MIDDENSTANDSBOND.
HET CONFLICT IN DE CARTON-
INDUSTRIE.
DE DAGERAAD NAAR LIMBURG.
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN.
NIEUWS UIT DE DAGBLAD
WERELD.
VEERTIG JAAR BURGEMEESTER.
DE NEDERLANDSCH-BELGISCHE
BETREKKINGEN.
Onjuiste berichten.
Belgische tegenspraak.
PATROONSBOND VOOR DE BOUW
BEDRIJVEN.
AAN DF GEVOLGEN OVERLEDEN.
„Kapitaal zonder arbeid kan niet blijven
bestaan, noch arbeid zonder kapitaal", had
reeds Leo XIII in de Rerum Novarum ge-
schreven.
En deze gedachte herhaalt ook Pius XI
in zijn Quadragesima Anno: „De arbeid van
den een moet samengaan met het kapitaal
van den ander. Geen van beide kan zonder
den ander iets uitrichten". Zij hooren bij
een, zij werken samen, zij hebben gemeen
schappelijke belar-gen.
Daarom keurt de Paus af zoowel de on
rechtvaardige aanmatigingen van het ka
pitaal als die van den arbeid.
Een onrechtvaardige aanmatiging van
het kapitaal noemt de Paus het, wannen'
het teveel voor zich opeischt. Hij verwerpt
de leer van de oude liberale economie de
theorie van het natuurlijk loon, die prac-
tisch vrijwel geheel overeenkomt met de
ijzeren loonwet van Lassalle. Die lee- was
deze: dat volgens een absoluut onontkoom
bare wet het kapitaal zich uitsluitend op
hoopt ten voordeele van de gefortuneerden.
en dat, ook weer volgens diezelfde onont
koombare wet, de werklieden tot een voo.-t
durend gebrek veroordeeld zijn, of althans
onmogelijk boven het bestaans-minimum
niet kunnen komen. Deze leer is een gevolg
geweest van de valsche stelling, dat arbeid
een koopwaar is, als steenkolen, ijzer, e'd.g.
De kooper de werkgever moet zoo
goedkoop mogelijk trachten te koopen; de
verkooper de arbeider moet trachten
zoo duur mogelijk te verknopen. De prijs
het loon wordt dus tenslotte evenals
de prijs van alle andere koopwaren bepaald
door de wet van vraag en aanbod. Door de
werking van deze wet zal feitelijk het loon
altijd schommelen om het bestaansmini
mum van de arbeiders. En het gevolg hier
van is, dat dus alle winst, die in een onder
neming gemaakt wordt, uitsluitend ten
goede komt aan het kapitaal. De Paus
noemt deze leer: „valsche opinies en bedrie-
gelijke voorstellingen". Men kan alleen zeg
gen, dat de praktijk gelukkig meermalen
beter is geweest dan de leer.
Als onrechtvaardige aanmatiging van den
arbeid noemt de Paus het willekeurig uit
gedacht moreel princiep: alles wat voortge
bracht wordt en heel de opbrengst daarvan
komt na afschrijving en herstel van kapitaal
aan de arbeiders toe. De Paus noemt deze
leer: „een gevaarlijke dwaling, een verlei
delijk vergif".
Wat moet dan het leidend beginsel zijn
bij een rechtvaardige verdeeling tusschen
kapitaal en arbeid?
Paus Pius XI neemt als uitgangspunt van
zijn redeneering deze stelling van Leo XIII,
als hij in de Rerum Novarum het privaat-
eigendomsrecht verdedigt: „op welke ma
nier de aarde ook onder de individuen ver
deeld is, zij houdt niet op dienstbaar te zijn
aan het welzijn van allen". En Pius XI for
muleert dan deze zelfde gedachte aldus:
„Juist opdat de geschapen dingen dit nut
aan het welzijn van allen dienstbaar te
zijn op zekere en welgeordende wijze aan
de menschen kunnen opleveren, heeft de
natuur zelf de verdeeling der goederen door
middel van het privaat-eigendom vastge
legd".
Welnu, niet elke verdeeling van rijkdom
en goederen onder de menschen is geschikt,
om het door God beoogde doel te bereiken.
Daarom moeten de rijkdommen, die door
den sociaal-economischen vooruitgang voort
durend grooter worden, aan alle personen
afzonderlijk en aan alle klassen van men
schen zóó worden toebedeeld, dat het alge
meen welzijn van de heele maatschappij on
aangetast blijve.
En daarop laat de Paus dan deze woorden
volgen, waarop zeer bijzonder de aandacht
gevestigd moet worden:
„Deze wet van sociale rechtvaardigheid
verbiedt, dat de eene klas de andere uitsluit
van deelgenootschap in de winst", („emolu-
mentorum", zegt de Paus.)
Tweeërlei valt hierin op.
term01 rs^',dat de Paus bier gebruikt den
kend, dat^ie™ rtecht'vaardigheid". Het is be
stukken nor mm™ t0t heden in Pauselijke
door velen als gebl uikt is, en dan ook
ontraden werd. Zon"*' vervvorPen> althans
bekend moraal fii0&k nog in 1913 een
der sociale rechtvaardighpm t6gen d® leer
zoowel aan de scholastil "°mdat Zij
ook aan Leo XIII onbeWi theologen als
gevaarlijke nieuwigheid was, en
te betreuren verwarring er.
1was, en een
rin» ---. - een
consequenties t,en gevolge heeft"6' ^r' feli'ke
onlangs werd de „sociale rechtvaardigheid"
van het
voorgesteld als een „giftige vrucht
Modernisme".
Mgr. Dr. Nolens, die reeds in zijn bek
redevoering op 1 December 1897 den t
„sociale rechtvaardigheid in de Tweede
Kamer gebruikte en Prof. Aengenent, die
dezen term in zijn Leerboek der Sociologie
herhaaldelijk gebezigd en verdedigd heeft
zijn dus thans ook op dit punt in het gelijk
gesteld, nu Paus Pius XI op verschillende
plaatsen "van zijn Encycliek van „Sociale
rechtvaardigheid" spreekt-
Wat er onder te verstaan?
Heinrich Pesch (Lehrbuch der National-
ökonomie12, blz. 433, noot 2) zegt dit: „De
sociale rechtvaardigheid eischt de vervulling
van alle plichten, gelijk de verwezenlijking
van alle rechten, die het maatschappelijk
welzijn tot voorwerp hebben".
Vervolgens valt op te merken, dat men
hier den term „deelgenootschap in de winst'
niet op moet vatten in de enge beteekenis
van „winstdeeling", van recht op een be
paald percentage van de winst, maar in de
ruime beteekenis van mede genieten van de
Winst, die in een onderneming, na aftrek
alle productiekosten, gemaakt wordt.
*-a.w. over een bepaald stelsel van „deelge
nootschap in de winst" wordt hier door den
Paus geen uitspraak gedaan.
Tegen deze wet van sociale rechtvaai dig-
heid kan zoowel de bezittende klasse als de
arbeidersklasse zondigen.
De bezittende klasse doet dit, wanneer zij
aan de arbeiders alleen het minimumloon
uitbetaalt, en dan verder het geheele over
schot, dus alle winst, voor zich behoudt.
En de arbeidersklasse doet dit, wanneer
zij bijv. op grond van de Marxistische
meerwaardeleer alle winst voor zich op
eischt. Want de Paus veroordeelt uitdruk
kelijk de leer - ook door sommige katho
lieken verdedigd dat alle arbeidsloos in
komen onrechtvaardig is. Het is, zegt hij,
onjuist, dat de H. Paulus zou geleerd heb
ben. dat arbeid de eenige titel is, waarop
men levensonderhoud of inkomen kan ont
vangen. Dit te beweren is „even dwaas als
ongegrond".
Hierop was door Prof. Aengenent reeds
in zijn Leerboek der Sociologie gewezen. Hij
schreef (5e dr. blz. 419).
Een argument, dat in den laatsten tijd
dikwijls tegen het rentenemen is aangevoerd,
is het beroep op den tweeden brief van den
Apostel Paulus aan de Thessalonioensen (III,
10)wie niet werken wil, moet ook niet
eten. Volgens de niet weinig irriteerende
exegese van sommigen zou in deze woorden
een duidelijke veroordeeling van het rente-
nemen gelegen zijn. Slaat men echter meer
wetenschappelijke schriftverklaarders na, b.
v. b. S. Thomas van Aquino, dan ziet men
hoever deze moderne exegese bezijden de
waarheid blijft. Volgens S. Thomas geeft S.
Paulus volstrekt niet een bevel in absoluten
zin, dat men werken moet om te eten. Let
terlijk zegt hij: „Degene, die niet van elders
de middelen bezit om zijn leven te onder
houden, is verplicht te werken". En verder:
„Een van beidtó is dus maar noodig om te
eten, óf wel dit men bezittingen heeft, óf
wel dat men zich die op geoorloofde wijze
verwerve". De vermaning van den Apostel
is dan ook, zooals blijkt uit den context,
duidelijk gericht tegen degenen,, die, ofschoon
zij in staat waren om te werken, met bede
len hun leven wilden onderhouden. Dege
nen, die van hun bezittingen leven, worden
door S. Paulus volstrekt niet gelaakt".
Nu de Paus dit beroep op dezen tekst van
S. Paulus gebrandmerkt heeft als „even
dwaas als ongegrond' mag verwacht wor
den, dat het voortaan achterwege zal blijven.
De Paus trekt uit het voorafgaande dan
deze conclusie, dat men han ieder zijn deel
in de aardsehe goederen moet toekennen, en
bewerken, dat de verdeeling daarvan wordt
teruggebracht tot de eischen van het alge
meen welzijn en aangepast aan de normen
der sociale rechtvaardigheid.
Dit is in den tegenwoordigen tijd zeker
niet het geval. In onze dagen lijdt deze ver
deeling, wegens het ontzettend verschil tus
schen de weinige schatrijken en de tallooze
armen aan een ernstige onevenwichtigheid.
Zeker, het „pauperisme", dat Leo XIII in
al zijn afschuwelijkheid voor zich zag, be
staat thans niet meer in gelijken omvang.
De toestand der werklieden is verbeterd en
billijker geworden, vooral in de meer be
schaafde en beter geoutilleerde landen. Maar
daar huiten, in de „Nieuwe Wereld", in de
oude cultuurstaten van het verre Oosten,
zijn nog ontzaglijk groote massa's proleta
riërs, wier jammerklachten van de aarde
opstijgen ten hemel. Ook de toestand der
ontelbare menigte landarbeiders is uiterst
bedroevend.
En al kan men den toestand van deze
pi o etariërs geen „pauperisme" noemen, de
on zaglijke massa van proletariërs aan den
eencn kant, met aan de andere zijde het
ma e oos vermogen van enkele schatrijken,
ew ijst toch wel zeer duidelijk, dat de goe-
reien, zoo ruimschoots voortgebracht, verre,
van ehoorlijk verdeeld zijn, en dat zij aan
de velschillende klassen van menschen niet
volgens billijkheid ten goede komen.
Alle -rachten moeten dus worden inge
spannen, opdat in de toekomst de voortge
brachte 8°ederenovervloed zich slechts in
billijke ^eihoudjng Ophoope bij de bezittende
klasse, en ook in tamelijk ruime mate ten
deel valle aan hen, die arbeid prestoeren.
En de Paus beoogt daarmee, dat de arbei
der door spaarzaamheid zijn bezit hooger
opvoere, opdat zijn levenslot minder onbe
stendig woide en hij zijn vrouw en kinde
ren na zijn dood eenigszins verzorgd zal
achterlaten.
Hier volgt dus uit, dat, wil dit bereikt
worden, het loon hooger moet zijn dan voor
het bestaansminimum van den arbeider
noodzakelijk ia.
Zoo komt de Paus tot de behandeling van
het loonvraagstuk, door Paus Leo XIII reeds
„van zeer groote beteekenis" genoemd. Hij
doet dit, door leer en voorschriften van
Leo XIII waar noodig nader te verklaren
en verder te ontwikkelen.
Onze correspondent seinde ons gisteren
uit Lourdes
Hedenmorgen kon Maria Hermsen uit Reek
bij Ravenstein na het bad in de piscines plot
seling normaal loopen. De laatste jaren had zij
voortdurend gelegen of slechts gebrekkig
kunnen loopen. Het rapport van de genees-
heeren vermeldde tuberculose van long en
darmen.
Begrijpelijkerwijze maakte zich van de pel
grims een groote opwinding meester. Het
onderzoek der medici duurt echter nog voort
en zoolang deze geen definitieve beslissing
hebben genomen, is de grootste voorzichtig
heid bij het trekken van conclusies geboden.
Een protest en een verzoek.
Op het V.E.H.I.-comgres, dat dezer dagen in
Sobeveningen is gehouden, is ook het woord
gevoerd door den heer H. J. van Bommel uit
Rotterdam, voorzitter van den Nat. bond van
R.K. electrotecknisohe werkgevers „St. Anto-
nius". De zaak is namelijk, dat in het Vetoi,
dat allen omvat die bij de electrische branche
belanghebben (dus vooral de directeuren der
stroombedrijven, grossiers, fabrikanten en in-
stallateurs) genoemde bond, hoewel reeds twee
jaar daarom werd gevraagd, niet- is opgenomen
Na dan het verbond te hebben gedankt voor
het vele goede en praetische werk, in bet af-
geloopen jaar tot stand gebracht, betreurde de
heer van Bommel bet, dat veel te weinig instal-
lateurs zeggenschap hebben in het Vehi en
hij kon niet nalaten evenals de vorige maal
een ernstig protest uit te brem,gen tegen het
bestuur van het verband voor het getalm en
uitstel na de vele verzoeken, döor „St. Anton,ius"
geuit, om aangesloten te worden.
„Waar bet hier, aldus spr„ toch gaat om de
belangen van honderden R.K. installateurs,
welke bij St. Antonius door geheel het land
zijn aa'ngesloten, gaat het toch niet op, dat
men als het ware een knieval moet doen om
medezeggenschap te hebben in een Instituut,
waar de a.lgemeene belangen van onze branche
worden behandeld.
Het is toch niet juist, dat men, gezien het
schrijven gericht aan ons secretariaat van 8
Men j.l. ons beschouwt ais een van die ve,le
vereenigingetjes, zooals er zooveel zijn, welke
bij de verandering uwer statuten eveneens een
kans kunnen krijgen om in uw bestuur te *wor-
deu opgenomen..
Spr. wees er dan met nadruk op, dat „St.
Antonius" een nationale bond is, welke een
waardige plaats inneemt in de electrotech-
nische branche in Nederland en met zijn hon
derden leden alles in het werk stelt om, waar
dit noodig i,s in samenwerking met de Ned.
Vereemiging van werkgevers, daar verbeterin
gen aan te brengen waar zulks noodig is. gpr
deed daarom nogmaals een dringend beroep op
het verbond, daar bet hier gaat om de belan
gen van honderden R.K. installateurs.
Algem. vergadering te Breda.
De tweede congresdag werd begonnen met
een H. Mis in de Kathedraal, opgedragen door
den Bondsadviseur pastoor Mergel.
Het congres werd om 10 uur heropend. Mede
gedeeld wordt, dat tot bestuursleden herkozen
zijn de heeren J. Cardinaals J. Schrader en B
van Duin, laatstgenoemde is ook herbenoemd
als voorzitter. Ter vergadering komen nu 7,
H. Exc. Mgr. P. Hopmans en de burgemeester
va.n Breda.
Toespraak van Mgr. Hopmans.
Het is mij, aldus Monseigneur, een groote
vreugde geweest, dat het eerste werk van uw
bond was de buide aan bet H. Hart.
Gaarne wil ik bier door mijn tegenwoordig
heid blijk geven van mijn groote waardeering
voor uwen arbeid. Gij gaaft gehoor aan de roep
stem van Paus en Episcopaat om U katholiek te
organiseeren. Gelukkig mogen we zeggen, dat
dit in ons vaderland wel begrepen is. Gij durft
ook toonen, dat ge katholieke mannen zijt. Gij
zijt de handhavers va,n orde en tucht en van
het wettig gezag. Vooral gij moet dus zijn Ka
tholieken in woord en daad. Het is mijn in-<
nige wensch, dat alle katholieke politiemannen
-van mijn Bisdom zich bij deze organisatie zul
len aansluiten. Ik zal Gods besten zegen over
Uwen Bond afsmeeken
De Bondsvoorzitter dankt mgr. voor zijn
vaderlijke woorden.
Bij voortgezette vergadering wordt aangeno
men een voorstel-Venlo, om krachtig actie te
voeren tot het verkrijgen van wijziging der
Pensioenwet inzake verhoogd invaliditeitspen
sioen aan ambtenaren die in een staat van ge
heel© invaliditeit zijn gebracht. Een voorstel-
Valkenburg om te bevorderen, dat de vast
stelling van het salaris aan de goedkeuring
van de Kroon is onderworpen, zoo spoedig mo
gelijk in werking treedt, wordt mede goedge
keurd.
Het hoofdbestuur neemt een voorstel-Heer-
len over tot verkrijging van uniformiteit in de
richtingaanwijzing bij motorrijtuigen; het
wordt daarop aangenomen.
Aan de orde komt nu een aantal voorstellen
der Rijksveldwacht. Het hoofdbestuur oordeelt,
dat deze voorstellen behooren tot de bevoegd
heid van de thans ingestelde dienst-commissie
voor de rijksveldwacht. Zij zullen daar door de
vertegenwoordigers in die commissie aan
hangig worden gemaakt. Aangenomen - wordt
nog een voorstel om te bevorderen, dat de
classificatie worde afgeschaft en dat .een sala
ris zal genoten worden gelijk aan het tegen
woordige der eerste klasse-gemeenten.
Als volgende vergaderplaats wordt Tilburg
aangewezen.
Na rondvraag wordt het congres gesloten.
Toch nog te warm.
Volgens het overzicht van de weersgesteld
heid in de maand Juni medegedeeld door het
Kon. Ned. Met. Inst. te De Bilt was gemiddeld
over de vijf hoofdstations in Juni de tempera
tuur ongeveer een halve graad Celsius boven
normaal, tegenover een gering tekort in bet
Noorden stond een vrij groot dversdbot in het
Zuiden. De regenval liep nog meer uiteen; in
het Noordoosten viel slechts 45 procent van
de normale hoeveelheid, inhet Noord-Westen,
midden en Oosten 70 tot 80 procent,- in het
Westten en Zuid-Oosten 90115 procent.
Te De Bilt werden 203 uren zonneschijn ge
registreerd, tegen 194 normaal.
PATER WILLIBRORD REELICK S.C.J.f
GisteTen had in het Juvenaat te Bergen op
Zoom de plechtige uitvaart en begrafenis plaats
van den H. E. Pater Willibrord Reelick, Pro
vicaris en gedurende 33 jaren Missionaris in
Stanley-Falls (Belgisch-Congo.) Hij was oud-
pauselijk-zouaaf, vereerd met het Kruis van
Mentana, Oifficier in de Orde van den Belgi
schen Leeuw, van zijn overlijden -op 9 Juni 1.1.
in den ouderdom van ruim 84 jaar te Brussel
hebben wij destijds melding gemaakt. Pater
Reelick was de oudste Missionaris van Afrika
en het oudste lid van de Nederlandsche Pro
vincie der Priesters van het H. Hart.
Het onteigeningswetsontwerp voor den bouw
van een stuw met schutsluis bij Litb, behoo-
rende tot de verbetering van de Maas, beeft
de Brabantsche senatoren mr. van Lanscbot
en mr. van Sasse van Ysselt in bet geweer
geroepen. De leider der Katholieke fractie
vreesde, dat door de ondernomen werken, die
een snelleren afloop van het Maaswater ten
gevolge zullen hebben, het rivierpeil lager op
de rivier, meer in 't bijzonder aan de uitmon
ding van het kanaal Drongelen's Bosch, zal
worden verhoogd, waardoor de afvoer van het
overtollige water van Dommel en Aa zal wor
den bemoeilijkt, ten nadeele van de omstreken
van Den Bosch.
De senior der Katholieke fractie sprak een
pittig woordje over de noodzakelijkheid toch
snel een eind te maken aan de ellende van
de Beersche overlaat. Indertijd was berekend
het werk in tien jaar tot stand te brengen.
De kosten waren geraamd op 20 millioen gul
den. Maar nu is voor de begrooting van 1931
nog geen millioen toegestaan. Zoo kan het
wel twintig jaar duren, eer de Beersche over
laat gedicht is. „Het ligt in het voornemen",
heeft de Regeering verklaard, „onder voor
behoud, dat de toestand van 's lands finan
ciën zulks mogelijk maakt de voor het
werk te bestemmen bedragen geleidelijk te
doen toenemen, zoodat het op 20 millioen gul
den geraamde plan in een tijdsverloop van
10 11 jaar zal zijn uitgevoerd.
Jhr. van Sasse van Ysselt was een beetje
bang, dat de Regeering te veel naar haar
financiën zou kijken en te weinig naar die
der slachtoffers in Brabant dat eeuwenlang
van Grave tot Den Bosch door het water werd
geteisterd. Er is op die wijze geen bedrijfs
zekerheid te scheppen en merkwaardig is wel,
dat terwijl de bevolking van Brabant overal
vooruit gaat, dit laatste juist niet bet geval
is in den Noord-Oosthoek der provincie, die
telkens weer verdronken land wordt.
Heel veel meer zekerheid dan in zijn schrif
telijk antwoord gaf Minister Reymer ook mon
deling niet. Maar Z. Exc. zal wel begrepen
hebben, dat men -onderband de voortdurende
inundaties in het Zuiden moe wordt. Het zal
trouwens aan dezen Minister niet liggen of
Brabant wordt geholpen.
De herziene Woningwet is er nog zonder
hoofdelijke stemming doorgegaan, zij het dan,
dat dr. Wibaut zijn pijlen vooral richtte tegen
,het belangrijkste punt der herziening, de wij
ziging van art. 92 der Onteigeningswet, waar
door een eind wordt gemaakt aan de praktijk
der waardebepaling bij een onteigening ten
behoeve van een uitbreiding. Wie op het grond-
wetteliib standpunt staat, dat de eigenaars de
werkelijke waarde van hun perceelen vei goed
behooren te krijgen, moet het onjuist achten,
dat de gemeentebesturen eerst door het vast
stellen van een -uitbreidingsplan de waarde
van perceelen doen dalen, om zich daarna
den eigendom van die perceelen tegen de ver
laagde waarde door onteigening te verzekeren.
Deze methode heeft Minister Verschuur wil
len beëindigen.
De eigenaars krijgen zoo te veel onverdien
de winst, betoogde dr. Wibaut. Maar prof.
Kranenburg die heel wat gematigder was
dan zijn partijgenoot mr. Marchant zich bij dit
punt in de Tweede Kamer toonde bleek bet
met den soeialistischen leider heelemaal niet
eens. Liever zou hij dan een bouwterrein
belasting als correctie toepassen, maar deze
is er momenteel nog niet voor de gemeenten
en op een door Minister de Vries in uitzicht
gestelde rijksregeling zullen wij nog wel
eenigen tijd moeten wachten. De v.-d. boog-
leeraar was het met den Minister eens, dat
de nieuwe Woningwet ook veel voordeelen
biedt aan de gemeenten. De Minister zelf beeft
op deze niet te ontkennen voordeelen ook den
nadruk gelegd, terwijl zijn schadevergoedings
theorie gebaseerd is op de Grondwet, die nu
eenmaal wezenlijke restitutie eischt bij ont
eigening. De wet, die de gemeenten in staat
stelt, veel financieel nadeel te ondervangen,
ging er, als gezegS, z. h. st. door; alleen de
socialistische fractie wilde geacht worden te
hebben tegengestemd.
De gewijzigde Octrooiwet, die den duur der
octrooien van vijftien op achttien jaar brengt,
werd op 17 Maart door de Tweede Kamer aan
vaard met 59 tegen 7 stemmen. Onder de ver
dedigers van het wetsontwerp bevond zich in
de Volksvertegenwoordiging ook dr. v. d. Waer-
den, die in de verlenging evenzeer heil zag
als mr. Kortenhorst. De rol van mej. Katz,
die bet wetsontwerp in de Tweede Kamer fel
bestreed, werd aan de overzijde van het Bin
nenhof door mr. Mendels overgenomen. Deze
soc.-dem. senator scheen heel wat minder
geestdriftig gestemd dan ir. v. d. Waerden.
En hij achtte de noodzakelijkheid der ver
lenging heelemaal niet bewezen.
Het ligt er maar aan wat gij bewijzen
noemt, zei Minister Verschuur in zijn gevat
antwoord. Men kan zooiets niet met mathe
matische zekerheid bewijzen doch er pleiten
sterke waarschijnlijkheidsgronden voor het nut
der verlenging. Zoo althans - zag ook de Nij-
verheidsraad het in en insgelijks oordeelden
de Kamers van Koophandel te Amsterdam en
Rotterdam. De wet ging er eveneens z. h. st.
door en mr. Mendels repliceerde niet, al „zat
't hem tot hier". Merkwaardig, hoe sommige
geestigaards vooral als zij meer kregel dan
critisch gestemd zijn gauw pijnlijk schijnen
aangedaan als een ander hen eventjes prikt.
Minister Ruys heeft zijn herziene Visscherij-
wet zonder veel omhaal binnengehaald. Wei
pleitte de heer Hermans nog voor de positie
van den vrijen hengel der twee maal honderd
duizend amateurs, maar de beroepsvisschers
gaan voor, zei de Minister, en daartegen kon
de soc.-dem. afgevaardigde weinig inbrengen.
Het slot der vergadering was iet of wat
romantisch.
Wanneer krijgen we de Pachtwet vroeg
Jhr. de Gijselaar aan den president.
De Minister heeft mij medegedeeld, dat de
memorie van antwoord- niet vóór 1 October
komt, antwoordde de voorzitter plechtig, die
er met den premier over had getelefoneerd
naar aanleiding van veler wagen. Maar de
toezegging beteekent natuurlqk niet. dat. de
memorie er daarom op 1 October zal' zijn, voeg
de de heer de Vos van Steenwijk aan zijn
mededeeling toe.
Dit laatste vond de beer Blomjous erg jam
mer. Deze Katholieke afgevaardigde schijnt
er voor te zijn de wet maar gauw binnen te
halen omdat anders de rust op het platteland
te veel verstoord wordt. De nieuwe pachtwet
kan onruststolfers immers door den rechter
tot rede brengen. Of is de beer Blomjous tegen
aanneming der pachtwet Men kon dit niet
afleiden uit de spijt, welke hij in bedekte woor
den uitte over de afwezigheid van een tweetal
senatoren, die ongetwijfeld vóór de wet zullen
stemmen, maar pas in October in ons land zui
len terug zijn van hun Indische reis.
Tweede dag.
De heer Nijhuis te Rotterdam hield in het
gisterenmorgen voortgezette congres een be
schouwing over het „voorontwerp eener be-
drijfsradenwet".
De heer Nijhuis besprak in bijzonderheden
het ontwerp en besloot met het uiten van den
wensch, dat de Tweede Kamer de vrijheid, dié
ons volk steeds is liefgeweest, zal weten te
handhaven.
De heer ir. C. Visser, secretaris van de Ka
mer van Koophandel te Delft, leidde vervol
gens een prae-advies in over: „Plaats en taak
van den middenstand in het economisch leven".
De algemeene secretaris, de heer De Groot,
wees er op, wat de vakgroepen kunnen ver
richten. Als voorbeeld noemde hij de organi
satie van drogisten en die van wetensch. op
tiek. De middenstand heeft zijn ievensbestaan
in eigen hand; hij moet de* kracht en den
moed hebben zijn taak te aanvaarden.
De inleider beantwoordde tenslotte de ver
schillende sprekers.
Besloten werd, met instemming van den
inleider, geen beslissing omtrent de conclusies
van het praeadvies te nemen.
In de middagvergadering werd door een der
aanwezigen de vraag gesteld hoe het staat
met de plannen tot stichting van een midden
standshuis voor ouden van dagen.
De voorzitter antwoordde, dat deze zaak in
behandeling is bij een commissie en dat op het
volgende congres nadere mededeelingen zullen
worden gedaan.
Aan de orde was vervolgens bet praeadvies
van dr. J. F. ten Doesscbate, secretaris van den
Ned. Grossiers-bond te Amsterdam over „plaats
en taak van den grossier in het distributie
bedrijf".
De praeadviseur behandelt de verschillende
uitschakelingsmogelijkheden, waarvoor de
grossier staat, waarbij hij nagaat welke func
ties door andere groepen met succes kunnen
worden overgenomen en welke factoren daarop
in het algemeen invloed oefenen. Spr. ging
vervolgens de verhouding tusschen grossier en
winkelier na.
Verschillende sprekers gingen op het prae
advies in.
In zijn antwoord aan de sprekers gaf dr. ten
Doesschate den winkeliers dan raad: Concen
treert uw aandacht op den verkoop en laat
den inkoop aan den grossier over.
Nadat nog enkele sprekers zich in woorden
van dank en sympathie hadden geuit sloot de
voorzitter het congres.
Met 85 togen stemmen besloot gisteren ook
het personeel der cartqnfabriek „De Toekomst"
te Seheemdermeer het werk neer te leggen.
Propaganda meer hoofddoel dan het
onderzoek naar de vrijheid?
Volgens de door ons vermelde circulaire van
het hoofdbestuur van de „Dageraad" wordt de
voorbereiding van den propagandatocht naar
Limburg met veel geheimzinnigheid omgeven.
Het uitgangspunt zelfs wordt tot het laatste
oogemblik geheim gehouden en niet publiek
doch per brief aan de deelnemers bekend ge
maakt. Het oogmerk zou daarbij voorzitten om
de voorbereiding van Katholieke tegenmaat
regelen zooveel mogelijk te bemoeilijken.
Dit doet „het Volk" eraan herinneren, dat
„De Vrijdenker" schreef, dat het doel van den
tocht was, vast te stellen, in hoeverre er pro-
pagandavrijheid is in Limburg en ef deze door
de overheid wordt beschermt. Het blad vindt
dit laatste niet erg te rijmen met de betrachte
geheimzinnigheid. Integendeel, dan zou men
veeleer voorafgaande bekendheid van den bij
den propagandatocht te volgen weg verwach
ten.
Een opmerking, die heel plausibel is. Zou
dan misschien de propaganda meer hoofddoel
zijn, dan het onderzoek naar de vrijheid? En
is men bang voor te veel toehoorders bij de te
houden redevoeringen?
Het 19e reitourvliegtuig vertok giste
ren om 4.10 uur uit Bagdad en landde om
9.25 in Gasa, vanwaar het weder om 9.40 ver-
troke om te 11.40 tn Cairo aan te komen
Van hier werd de tocht om 13.25 voortgezet,
waarna bet vliegtuig om 16.05 te Mersamatruh
arriveerde. Ailes wel, heden verder.
De P.H.A.F.S. is gistermorgen om 5.38 uit Cal
cutta vertrokken en om 10.15 te Akyab geland
UITZENDING RADIO-POLITIE
BERICHTEN.
In het Algemeen Politieblad maakt de Poli-
tie-Radio-Commissie bekend, dat ingevolge be
sluit van den minister van Waterstaat de poli-
tie-radio-omroep met ingang van 1 Augustus
a.s. bij de verwisseling van zender zal worden
betrokken, zoodat de politieberichten vanaf
dien datum zullen worden uitgezonden door
den zender, welke gebruikt wordt door den
K. R. O. en de N. C. R. V.
Gedurende Augustus en September wordt
dientengevolge gebruik gemaakt van den Hil-
versumschen zender (golflengte 298 M.), daarna
gedurende drie maanden weder van den zender
te Huizen en zoo vervolgens om de drie maan
den van een anderen rnnrtwr
We lezen in het „Centrum":
„Hiermede berichten wij, dat de dezer dagen
in de pers gepubliceerde berichten inzake sar
mensimelting van ons blad met een ander blad
onjuist zijn. Vermoedelijk vindt de mededeeling
in genoemde berichten, omtrent j.l. Zaterdag
gehouden besprekingen met de Directie van een.
ander blad, zijn oorzaak in een verwarring
met de dien dag gehouden gewone jaarlijksche
algemeene vergadering van onze N.V., zooals
trouwens per advertentie in Maasbode en Cen
trum was geconvoceerd
DE DIRECTIE.
Een regeering tot in het derde geslacht.
Op Zaterdag 4 Juli zal het veertig jaar gele
den zijn, dat de heer C. G. Reymers benoemd
werd Lot burgemeester der gemeente Millingen
■bij Nijmegen.
Vermeldenswaard is wel, dat vader en groot
vader van den jubilaris beiden ook gedurende
vele jaren dat ambt hebben vervuld.
Van bevoegde zijde is ons medegedeeld, dat
het bericht van de „Nation Beige" dat de kwes
tie van de Wielingen op het punt staat te wor
den opgelost ten koste van België, niet juist
kan zijn, aangezien het van algemeene bekend
heid kan worden geaoht. dat de Regeering de
Belgische kwestie in haar geheel en in eens,
niet met stukjes en beetjes wenscht op te
lossei.
Het bericht van de Brusselsche „Standaard"
over een voorgenomen bezoek van H. M. de
Koningin aan Brussel kan tot dusver als fanta
sie bestempeld worden. De laatste twee jaar is
van een zoodanig bezoek van H. M. aan België
geen sprake geweest.
B.T.A. telegrafeert uit Brussel een tegen,
spraak van de beweringen der „Nation Beige",
welke fantastisch worden genoemd. Volgens
inlichtingen uit goede bron is er geen sprake
van onderhandelingen tusschen de beide regee
ringen maar wel is er sinds eenigen tijd con
tact aangeknoopt tusschen beide om een basis
te zoeken waarop offieieele besprekingen zou
den kunnen worden gevoerd.
Het bericht over de Wielingen is van allen
grond ontbloot.
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
Het Belgisch ministerie van Buitenlandsche Za.
ken spreekt pertinent het bericht tegen van de
„Nation Beige", waarin dit blad beweerde dat
een overeenkomst op het punt was om onder
teekend te worden, aan België en aan Neder
land elk de helft van de Wielingen toekennende.
Het ministerie van B. Z. noemt het bericht
van de „Nation Beige" een fantastisch praatje
en voegt hier aan toe, dat geen onderhandelin
gen tusschen Brussel en Den Haag worden ge
voerd,, «tiaar dat er alleen sedert eenigen tijd
voeling is, om te onderzoeken op welke basis
offieieele onderhandelingen zouden kunnen be
gonnen worden.
Jaarvergadering te Alkmaar.
Te Alkmaar is de jaarvergadering gehouden
van den Patroonsbond voor de Bouwbedrijven
in Nederland.
Medegedeeld werd, dat tot leden van de ar
bitragecommissie Voor de C. A. O. in de ver
gadering van het Hoofdbestuur benoemd zijn
de heeren van Zanten, Haarlem; Versteeg,
Utrecht en de bondssecretaris mr. Bouman.
Als plaatsvervangers zijn aangewezen de hee
ren Kramer, Haarlem; De Vries, Assen en
Brouwer, Amsterdam.
Volgens het jaarverslag van den secretaris
mr. B. Bouman bedraagt het ledental momen
teel 1943; er zijn voorts 25 buitengewone leden.
De rekening over 1930 sloot met een batig
slot van 5918.69 in ontvangsten en uitgaven
op 29357.
De begrooting voor 1931 werd aangeboden
en vastgesteld in ontvangsten en uitgaven op
40735 met een onvoorzien van 4179.
De heer B. van Eesteren werd als voorzitter
herkozen.
Tot algemeene bestuursleden werden uit 17
candidaten gekozen de heeren T. B. Huurman,
BussumJ. Ri'ngers, Alkmaar; J. H Kreyen-
veld, Hengelo; A. Den Quden, Alphen aan den
Rijn en J. xan Ernst, Apeldoorn.
Allen namen hun benoeming aan. Het arbi
trage-reglement bedoeld in artikel 10 der Sta
tuten werd vastgesteld evenals het reglement
inzake districts- of gewestelijke vergaderingen.
In behandeling kiwam voorts het rapport
betreffende steun aan nagelaten betrekkingen
bij overlijden van bondsleden.
Met 168 tegen 25 stemmen werd in principe
besloten een instituut tot steunregeling in te
stellen.
De afd. Wassenaar stelde voor om- de loonen,
genoemd in het Landelijk collectief arbeidscon
tract te handhaven, in dier voege, dat boven
deze loonen geen bedragen, in welken vorm
ook, aan de werknemers zullen worden uitge
keerd.
Men kwam tenslotte tot de aanneming van
een motie waarin op verschillende gronden
wordt geconcludeerd, dat er naar gestreefd
dient te worden:
lo. dat in aangenomen werk de voorwaar
den niet tot een zoodanig resultaat leiden, dat
het verschil met het collectieve contract-loon
te groot is, terwijl gewenscht is, dat in af
wachting der goedkeuring van de eindafreke
ningen van het aangenomen werk als regel
niet meer per week wordt uitbetaald, dan het
contractueel© loon;
2o. dat voor het overige het collectieve con
tractloon als regel wordt aangenomen; wekt
de afdeelingen op, aan de onderhavige mate
rie haar aandacht te wijden, opdta de over
weging van landelijke regelingen overbodig
wordt".
De voorzitter betoogde, dat uit deze motie
moet blijken, dat de Bond streeft naar een rich
ting van een vastgesteld loon.
Na nog eenige discussie werd de motie bij
acclamatie aangenomen.
De heer J. v. d. Berg, diie op 29 Juni op
de Bossche verkeersweg te Velp door een auto
werd aangereden en ernstig gewond in het
gasthuis te Grave werd opgenomen, is than»
aan de gevolgen overleden.
