i
EEN WONDEPLEKIN
ONZE
Eigenaardige kwestie
TEGEN MISSTANDEN
Z»1 .."ÏÏ'k0" wa™v
MAANDAG 6 JULI 1931
DE nederlandsch-belgische
kwestie.
„Zich stellen op hooger
neveau'
DE TUSSCHENKOMST VAN DEN
STRAFRECHTER GEVRAAGD.
„Quid Leges sine Moribus
HET AFBETALINGSSTELSEL IN DEN
NAAIMACHINEHANDEL.
NED. SPAARBANKBOND.
f GRAAG OP BAANTJES.
ST. ELISABETH'S OF GROOTE GAST
HUIS TE HAARLEM.
HE „ALLE-DAG-KERK".
Naar een overeenkomst.
HE INDISCHE POSTVLUCHTEN.
He P. H.-A. G. R. op Schiphol
terug.
PROMOTIE TE ROME.
DE PRIJS DER KALI-ZOUTEN.
DE RECHTEN OP LABRADOR.
DE OPGRAVINGEN
OP OCKENBURGH
VOOR DIT JAAR BEËINDIGD.
OLYMPIADE 1932.
ONTWERP-BEDRIJFSRADEN-
ORGANISATIE VAN MIN.
VERSCHUUR.
DOOR DEN HOOGEN RAAD
VAN ARBEID VERWORPEN.
MET 21 TEGEN 17 STEMMEN.
VEREENIGING VAN RIJSENBURG
EN DRIEBERGEN.
HET NEDERL. OPENLUCHT
MUSEUM.
Hot is. helaas, bekend genoeg dat de aansla
gen op het kiemend leven ook m ons land
steeds veelv-uMdger voorkomen, en dat de po-
Ringen om het kwaad door de strafwet te stui-
f hebben gefaald,
ten, lamimeTiiU'R
Wel worden er in de laatste jaren ongeveer
honderd strafvonnisen uitgesproken ingevolge
art 251 bis (waarvan jaarlijks circa 65 in
Noord- ®n Zuid-Holland en 35 i.n alle overige
provinciën) maar met deze cijfers uit de „Cri-
xnineele Statistiek" (Jaargang 1927. blz. 52;
jaargang 1928, blz. 57) wordt slechts een tipje
opgelicht ran den sluier, die een der gruwe
lijkste woodeplekken ran ontze moderne sa
menleving verhult.
Desniettemin komen van dit gruwelijk
kwaad nu en dan hijizoniderh-eden aan den dag,
die een schril licht werpen op het ontstellend
gemis aan verantwoordelijkheidsbesef bij tal
van vrouwen, die er niet tegen opzien haar
eigen leven in gevaar te brengen, om zich aan
de= plichten van het moederschap te onttrek-
jjgUl,
Zoo trof ons dezer dagen in de „Medische
Kroniek'' van het „Algemeen Handelsblad"
een merkwaardige bijdrage, waarin de des
kundige schrijver een dier zoogenaamde „ge
heim© middelen" bespreekt, die met niets
ontziend© roekeloosheid worden aangewend.
Zijn mededeeling geldt een „abortivum dat
tijdens de eerste maanden van dit jaar „in
vrijwel alle groote steden van Nederland''
aware vergiftigingsverschijnselen en met name
„ernstige zeniuwveriaimmingen" heeft veroor-
Ejaa'kjt. -
Na veel navragen en een omvangrijk onder-
aoek bleek, „dat door ongeveer alle pataenten
een middel was ingenomen met die bedoeling
hare zwangerschap ontijdig te onderbreken
Het waren „groene druppeltjes, die voor dit
doel in obscure winkeltjes werden verkocht
Zooals meestal in dergelijke gevallen was
het „geneesmiddel" zwaar vergaf! Waant, zoo
leert de mediisdhe schrijver aan wie het nog
miot wis/ben: „Men kan cte atootftiiva in wee
groepen vendeel-en: de eerste is onschadelijk
maar werkt niet; de tweede werkt somtijds,
maar dan pas in doses, die bijna altijd ernstige
vergiftigingsverschijnselen verwekken. Een
aJbortivnm, dat oomdler schade vtooa de pa
tiënte tot resultaat voert is nog niet bekend."
Aan het slot van zijn lezenswaard betoog be
veelt de schrijver een wettelijke regeling aan
betreffende den invoer en den verkoop der zoo
genaamde „spécialités".
En in een naschrift deelt hij mede, dat blij
kens antwoord van den betrokken minister
op eenige vragen van Mevr. van Italllie-van
Emibdem, een dergelijke Tegeliinig „in voorbe
reiding is bij zijn departement".
Het artikel eindigt met den wensch, dat de
Begeering hare bemoeiingen niet moge be
palen tot den strijd tegen de abortiva, maar
tevens „in het algemeen, bij den verkoop van
alle gehiedim- en towakiziailveTS-miiidAell-en reigie-
ieai'd^moge optreden".
Van harte gaarne sluiten wij ons aan bij
dezen wens-cb. Want alle kwakzalversmiddelen
zijn uit den booze doch vooral tegen de af
schuwelijk© aiboir-tiva kan niet scherp genoeg
worden opgetreden.
Maar toch zouden wij willen waarschuwen
tegen overmatig vertrouwen in de kracht van
een wettelijk verbod.
Immers thans reeds is „het openlijk tentoon
stellen of ongevraagd aanbieden van middelen
tot verstoring van zwangerschap" in art. 451
quater met geldboete of hechtenis strafbaar
gesteld.
Derhalve heeft men te doen met een sluik
handel in „obscure winkeltjes En daar geen
stra.fbare feiten moeilijker zijn op te sporen
dan die tegen de zeden, zal, vreezen wij, een
nieuwe uitbreiding van de poenale sancties,
op dit hachelijk gebied een evein schamel resul
taat hebben als de vorige, die onder wijlen
minister Regout, ondanks scherpe oppositie
van de linkerzijde, op 20 Mei 1911 is te' stand
o^GkO'Iïl'GiIl
Want zoo ergens, dan geldt hier de oud-La-
tijnsch-e spreuk: „Quid leges sin© moribus?
Wat baten wetten als de goede zeden falen?"
En dat deze metterdaad falen, bewijst het
steeds verder ineenschrompelend getal der le
vend-géborenen op afdoende wijize.
Het is een telkens herhaalde dwaling der
aanhangers van het Neo-Mathusianisime, dat
een uitgebreide toepassing van preventieve
middelen de aanwending van repressieve over
bodig maakt.
Want de ervaring leert juist het tegenover
gestelde.
In alle landen van Europa ziet men het
toenemen der opzettelijke gefooorteibeperking
hand aan hand gaan met de misdadige vernie
tiging ran 'het kiemende leven.
Blijven de preventieve middelen in gebreke,
zooals herhaaldelijk en onvermijdelijk voor
komt, dan grijpt men zonder aanzeilen naa-r de
repressieve. De vrouw, die geen moeder worden
wil, diie de machtige roepstem van de natuur
en van het geweten meedoogemloos heeft ge
smoord, zal uiteraard niet opzien tegen de
ergst© roekeloosheid, om haar wil, of liever
haar onwil door te zetten.
Dat zij, in hare verstoktheid, voor het begaan
van een strafbaar feit zou terugschrikken, bij
het p'legen van daden of bet innemen van mid
delen, di© haar gezondheid en zelfs haar leven
bedreigen, achten wij in hoog© mate onwaar
schijnlijk
En ©ven onaannemelijk lijkt ons de verwach
ting, dat de beruchte „Sainitas''-winkels uit
vrees voor een strafbepaling zouden ophouden
met hun volksverigiftiging op groote schaal.
De verkoop van abortiva zal nog wat hei
melijk er worden gedreven en de reclame nog
wat verbalener sluipwegen bewandelen dan
thans reedis geschiedt, maar desniettemin zal
zij 'haar clientèle wel weten te bereiken. En
nooit zal men erin slagen dit ongure bedrijf
uit te roeien, als men den wortel ongemoeid
laat, waaruit 'het is gesproten; den afkeer
van een vruchtbaar huwelijksleven, den weer
zin tegen het moederschap.
Laat het vrijzinnig volksdeel en zijn pers
organen het zich voor geizegd houden: het
duiden en aanvaarden van de geboortebeper
kende middelen maakt den strijd tegen de
abortiva bij voorbaat krachteloos en vruchte
loos.
Een belangrijke bespreking.
dei-
de
In het gebouw van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken voor Rijnland te Leiden
kwamen op voorstel van Mr. A. G. G. Rooyaardi
advocaat te 's Gravenhage, bijeen de leden van
de commissie ter bestrijding van de misstanden
in den naaimachinenhandel te Leiden.
De hoofddirectie der Husqvarna, die expres
selijk uit Zweden was overgekomen, in vel
band met de algemeene reorganisatie der on
derneming hier te lande, had een onderhoud
aangevraagd, teneinde de maatregelen om
voortaan onjuiste handelingen te voorkomen
te bespreken.
De leiding van deze conferentie, welke o.
werd bijgewoond door den Rijksagent
Reclasseering, den onder-voorzitter van
Kamer van Koophandel, den voorzitter en den
lsten secretaris van het Protestantsch burea
voor sociale adviezen, berustte bij mr. dr. p
G Knibble.
De besprekingen hadden een vlot en aange
naam verloop. Uit het medegedeelde bleek, dat
eerst nadat de actie tegen de verkeerde toe
standen in den naaimachinehandel grootendeels
was beëindigd, de hoofddirectie in Zweden,
kennis gekregen had van den waren stand van'
zaken in Nederland.
De reeds getroffen zeer ingrijpende reorga
nisatie-maatregelen werden besproken.
Van de zijde van de Leidsche commissie werd
opgemerkt, dat de naam Husqvarna publiek is
geworden door de processen, welke over vorde
ringen van Husqvarna zijn gevoerd en dat de
Leidsche actie nimmer een bepaalde firma heeft
willen treffen, maar alleen een einde heeft
willen maken aan de praktijken, welke naar
overtuiging niet door den beugel konden. Ge
memoreerd werd hoe door het tractaat van
Oslo, de economische banden tusschen Neder
land en Zweden nauwer waren toegehaald en
dat gaarne alles gedaan zou worden om de han
delsbetrekkingen zoo hecht en stevig, mogelijk
te doen zijn. Met het oog hierop was ook de
Zweedsclie Consul door de commissie in uq
aangelegenheid gemengd geworden.
Als conclusie kon worden gesteld, dat de in
grijpende organisatie het vertrouwen wekte
dat voortaan op volkomen reëelen grondslag
zou worden gewerkt.
Namens de commissie verklaarde de heer
Knibbe dat niet anders was beoogd en dat allen
zich over dezen gang van zaken konden ver
heugen.
Alg. vergadering te Deventer.
Mr. L. S.
Er heeft Donderdag in den gemeenteraad
van Franekeradeel een merkwaardige ge
beurtenis plaats gehad.
Een linksche loco-burgemeester, die den
nieuwen burgervader moest installeeren,
durfde zeggen: „Ik ben van meening, dat
uw benoeming een zuivere partijbenoeming
isGij zijt secretaris van Barradeel ge
worden omdat gij C.H. waart en nu wordt
gij burgemeester van Franekeradeel, ook
omdat gij C.H. zijt"
De spreker was nog wel zoo vriendelijk
te veronderstellen, dat ook met den c.h.
burgemeester „vruchtbaar kan worden ge
werkt voor de gemeente".
Toen jaren lang nagenoeg uitsluitend
linksche burgemeesters werden benoemd
WaS ,.er natuurlijk van „politieke benoe
ming geen sprake.
Herdenking van het 350
bestaan.
jang
te
Het St. Elisabeth's of Groote Gasthm
Haarlem bestaat 350 jaar. Zatm-s
-werd in de middeleeuwsehe re°-pnfSn?iddas
een receptie gehouden, welke door er
personen werd bezocht. Onder hen I®®1' 200
receptie verschenen, werden 0.m. on"® 1t?r
Z.Exc. Minister T. J. Verschuur, mr° merlit:
taert Peerbolte, inspecteur-generaal kk' ie"
Volksgezondheid, jhr. mr. dr. A. Röel/J de
missaris der Koningin in de provincie
Holland, mr. S. H. Vening Meinesz, griffie
der Staten van Noord-Holland en mr. j p
Bomans, lid van Ged- Staten van N©ord-Hol-
land. Des avonds had een feestdiner plaats
Onder de protestanten neemt blijkbaar meer
en meer het streven toe, om de protestante
kerkgebouwen ook op weekdagen open te stel-
len. Als aanwijzing hiervoor kan o.tn. gelden,
dat op de Noord-Hollandsche Predikanten-ver
gadering van Maandag j.l., o.a. de stelling werd
behandeld (ingeleid en verdedigd door ds. Boeke
van Schoorl) „Dat al> wat kerk heeten wil,
oagehjks gelegenheid schenlte, zoowel tot indi-
godsrtiln +ret,raite- als tot gemeenschappelijke
van d«T ningen' ls even zeer een eisch
meen ri?*- als c°nsequentie van bet alge
meen Chnstelijk beginsel."
BmLetcb?rbSen 0^6SP°fent &ahr«":
'fte dagen vol Zn 2 T gedur6nde de„ laatt"
tusschen Nederland nad6rende overeenkomst
vraagstukken £rL?
als de Nation i WaardlS is het dat organen
werk hebben geft! di® vroeger alles in het
vr„vii-.. =>i-eiaj om een overeenkomst met
lelettei
-en te
de beernen der
,-°tJ5,iische regeerin-g te werpen.
De P H a o
^iPhol -±?5 is Zaterdag
ÏVie;
êeJan.d.
Vöü Veenendaal
te 14.50 uur op
Aan boord bevonden zich
en Kotte.
Nederland te heiott
het eten trachten i' ook thans weer r06t m
Wielingenkwestie werPen. Het blad heeft de
de beenen der Beh^®1"^6111 °m haai' tus'sc'hen
De „Libi'e Belgion^»
„e,
In S Schek'e-!fhryft l1<"' Herman Vos
„OP deze Peyen-vvo
on Urtfi niet ofo, aaSstukken is het verdrag
i „nnon riio h Haag den .staatsman wil-
A VC!pPónomi<!fiieroot6 vraaS va-n een nieuwe
verkeer^onomisehe regeling aan dlt juridi.
so,he v 011 ondergeschikt maken.
Nlf i rl 6 strbikelsteen geweest, maar
W€l ïtfuZtT ?n^aSt voorwendsel van
den beer 3> door politieke bedoelingen
ingegeven, Zl°h nu tegen hem keert
Hoe zal biji tegenover d,6 iiNation Beige» met
zuiver gen en regeling kunnen goedpra
ten. waai v een eerste maal niet weten
wilde en waardoor h]j reëele belangen
van €'CO
nomischen op j1&t zette en schaadde.
Het h0°£dza 1]Jk6 twistpunt tusscihen Neder
land en Be g a Was de Kanalen-kwestie.
Hoe komt het, zoo vragen wij, dat men daar
over op dit oogeniblik Z0,0 weinig rept?
Het is, mo i-ei nemen wij, omdat men op
grond van een ferbeterd plan-Konijnenburg -
dus een meei ïeci streeksche vaarweg door de
tusschen wa eren - zoo men wil een benaderend
Mioerdijkkanaal, dichtbij een overeenkomst ge
naderd is.
Van onze zijde kunnen wij een dergelijke op
lossing alleen maar begroeten. Wij zijn hier van
het eerste O-ogenblik af, toen het bleek dat mem
van 't rechtlijnige kanalentrekke-n moest af
wijken, wilde men tot een vergelijk der tegen
gestelde belangen van Rotterdam en Antwerpen
geraken, opgekomen voor het denkbeeld van
den heer Konijnenburg, als mogelijken grond-
slag voor o-n-derhandelingen.
Nu men zoover is, dat men het als basis van
de besprekingen heeft aanvaard, kunnen wij al
leen maar betreuren dat het zoo lang heeft moe
ten duren vooraleer de redelijkheid haar rech
ten terug verwierf
Dat wij dit schrijven is alleen ingegeven door
het besef dat Antwerpen's welvaartbelang een
onontbeerlijke factor blijft van Vlaanderen's
herwording."
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal
Donderdag der volgende week geen audiëntie
verleenen.
ïijdag is te Rome tat doctor in de theo
logie summa cum laude bevorderd de Weleerw.
Pater Siardus Veldman, O.Carm., uit Sneek.
Vrijdagmorgen begon in de Buiten-Societeit
te Deventer de algemeene vergadering van den
Ned. Spaanbankbond.
D© voorzitter, mr. J. H. Andries, wees in
zijn openingswoord allereerst op de toe-neming
van toet ledental van den Bond.
Spr. was er van overtuigd, dat de toekomst
van toet N-aderlandsche spaarbankwezen is ge
legen in concentratie van krachten en be
langen.
Ondanks de malaise viel volgens het jaar
verslag bij de spaarbanken, aangesloten bij den
Nod. Spaarbank bond, in 1930 een groote toe
neming van spaargelden te constateeren. De
schuld van de banken aan de spaarders be
droeg per 31 December 1930 bij 151 spaarban
ken 341.346.000, op 31 Dec. 1929 308.351.000,
Dit is een toeneming van de spaargelden met
32.995.000. Het aantal spaarders bij de ban
ken steeg van 833.480 tot 884.865; te toene
ming 'bedraagt in 1930 51.385.
Oorzaken hiervoor zijn de silecht© tijden om
dat nu zoo mogelijk gelden terzijde worden ge
legd of aan de spaarbanken toevertrouwd, en
de lagere rentevergoedingen bij andere instel
lingen.
Het woord „malaise" i-s hij de spaarbanken
niet van toepassing, hoe-wel hieruit niet ge
concludeerd mag worden, dat de toestand in
o-ns land minder ongunstig zou zijn.
Het verslag werd goedgekeurd, evenals het
financieel -verslag, waarvan namens de Spaar
bank Deventer werd gerapporteerd.
Medegedeeld werd, dat de volgende vergade
ring te Rotterdam zal worden gehouden 1®
verband met het 25-jariig bestaan van 'den
Bond. (Zooals men weet werd de Bond des
tijds t-e Rotterdam opgericht)).
In de plaats van den aftredenden voorzitter,
mi. Andiies, werd ais bestuurslid gekozen mr.
J. Gerritsen te s-Graven'hage, in de vacature-
mr. Mees, mr. J. D-utilh te Rotterdam. Her
kozen werd mr. H. de Visser te Groningen. Mr.
Andries en mr. Mees hadden zich niet her
kiesbaar gesteld. De heer G. H. Kolff, thans
waarnemend, werd met al-g. stemmen tot
secretaris van het Bondsbes-tuur benoemd.
Tot lid van den Raad van Beheer werd ge
kozen mr. IJ. J. c. v. Scherpen berg te Nijme
gen, in de plaats van den heer H. Eisma, die
periodiek aftrad.
Het reglement voor het Nederla-ndsch Spaar-
bankbureau werd daarop goedgekeurd.
De begrooting voor 1932 werd onveranderd
vastgesteld op een bedrag van 57.100.
De contributieregeling werd onveranderd
gelaten.
De waarnemend voorzitter der Rijkspost
spaarbank, mi. Tijdeiman woonde de vergade
ring bij.
In de middagvergadering hield mr. A. J. S.
van Lier uit Utrecht een voordracht over het
onderwerp ,.De hypotheekbank en -haar werk",
meer in 't bijzonder over de in Nederland wer
kende hypotheekbanken.
Aan het slot der vergadering dankte de
voorzitter den spreker voor diens uiteenzet
ting en verder de Spaarbank te Deventer voor
de prettige ontvangst.
Mr. H. de Visser bracht h-ulde aan de af
tredende bestuursleden mr. Andries en mr
Mees en prees hun groote verdiensten voor het
Spaarbankwezen, waarbij hij memoreerde het
vele verrichte werk in de jaren na den oorlog
(applaus).
De heer F. Walkale (Kampen) deelde na
mens de aangesloten spaarbanken in waar-
de-erende woorden mede, dat besloten is, door
een kunst-schilder een portret te laten maken
van den scheidenden voorzitter, welk portret
in de vergader-zaai t© Amersfoort zal worden
gehangen, als blijk Van groote waard-eering.
Spr. overhandigde onder langdurig applaus mr.
Andries een album met de namen der aan
gesloten banken.
Nadat mr. Andries nog had gesproken ge
tuigde de waarnemend directeur der Rijks
postspaarbank tenslotte van de met voldoe
ning geconstateerde pogingen om toenadering
tusschen den Bond en de Rijkspostspaarbank
en uitte zijn waardeering voor bet werk van
den afgetreden voorzitter.
Het A. N. V. en de jongeren.
Zaterdag is door de Nedieirlandscbe groep van
het Alg. Ned. Verbond een bijeenkomst te Rot
terdam georganiseerd, waar de houding van het
A. N. V. tegenover de jongeren werd bespro
ken.
De voorzitter, J. N. Pattist opende de verga
dering, en leidde na de belangstel-lenden ver
welkomd te hebben, het onderwerp in met de
bekentenis, dat de malaise ook het A. N. V.
heeft aangetast.
De in Dietsche kringen zoo zeer bekende drs.
W. Goedhuy-s meende de reden daarvan te kun
nen onderkennen, in het feit, dat het A. N. V.
nog niet voldoende contact beeft gevonden met
de jeugd. Waarover hij op deze bijeenkomst een
gedocumenteerde inleiding hield.
Drs. W. Goedhuy-s, aan het woord ge-komen,
stelde in zijn exordium de vóór- en na-oorlog-
sche genera-tie naast elkaaren wees er op, hoe
waardevol het streven van deze laatste is, ter
wijl spr. de overtuiging heeft en deze geput
uit zijn ervaring in het jeugdwerk, dat er
een modius vivend-i te vinden is tusschen al
de richtingen en tendenzen, die in dezen oogen-
schijnlijk zoo ver uit elkaar loopen.
Arbeidsverdeling is op de eerste plaats noo-
dig, wil het Alg. Nederlandsch Verbond uit de
zoogenoemde malaise getrokken worden. Het
polemische, het artistieke karakter, het zuiver
geestelijke en c-ultureele karakter, in de actie
voor het hooghouden van eigen nationale,
Dietsche gedachte en beschaving maakt die ar-
b&idsverdeeling noodzakelijk.
Het A. N. V. moet niet evenals 't Diets-ch
Studentenverbond een strijdvaardig lichaam
zijn, maar zich stellen op een hooger niveau,
en ver boven onderlinge politieke act-ie, en on
derlinge tegenstrijdigheden van lager orde.
Zoo bezien is de taak van het A. N. V. drie
ledig: handhavend, leidinggevend, en opvoe
dend. Deze taak beeft het A. N. V. altijd naar
beh'oo-ren vervuld, maar de re-den, waarom
het A. N. V. momenteel dat noodige enthousias
me mist, is te zoeken in het feit, dat het A. N.
V. gefaald heeft in zijn opvoedende taak.
De verscheidenheid van allerlei jeugdgroepen
en jongeren bewijst voldoende (dat zij wel idea
len en ideologieën kennen, maar niet den weg
weten, om tot het doel te geraken.
Het A. N. V. moet zich met de jongeren bezig
houden; maar met voorzichtigheid, want ook
de jeugd, van een volk heeft een teere ziel; het
moet zich er toe bepalen om de jeugd een basis-
te kunnen verschaffen. Het bielt echter den
jongeren geen taak en dies geen verantwoorde
lijkheidsgevoel. Dit is in het kader van A. N.
V. te verwezenlijken, wanneer het A. N. V. aan
dacht geeft aan zijn leidinggevende taak, zoo
danig dat het geeft: le. het besef van de pri
maire waarde van het volk boven alle politieke
en staatkundige organisatie. 2e. het besef, dat
onze volksgemeenschap moet ru-sten op de gees
telijke eenheid van heel het Nederlandsche, en
3e. ook van het Dietsche vo-lk, dat mede Zuid-
Af rika omvat.
Middel om tot dat doel te geraken, is voor
eerst eenheid van geestelijk© leiding voor
Noord en Zuid, en begonnen moet worden bij
het allereerste begin, omdat er buiten het
Dietsch Studenten Verbond, geen Dietsche jeugd
actie is. De actie moet zich vooreerst op de on
derwijzers en dus op jeugd van de lagere school
eoncentreeren.
Daarna kunnen de verdere middelen vele
zjjn.
Spr. vond aanleiding om een en ander te ver-
teilen van de su-ccesirijke organisatie van het
D. S. V., en besloot met den weasch. dat het
A. N. V. er in slagen moge, contact te vinden
met de jongeren.
Een zestal sprekers boden zich aan voor de
discussie, waarin verschillende aspecten van
bet probleem nader werden belicht, en waaruit
wij nog vermelden eenige concrete punten, door
prof. Snellen naaT voren gebracht, die er op
wee®, hoe Vlaam-s-che studenten te weinig naar
onze hoogescbolen komen, en hoe de Nederland
sche jeugd, dank zij, de organisatie van de
jeugdherbergen, naar het Rijnland eu geenszins
naar Vlaanderen trekt, in welke punten nieu
we programmapunten gezien mogen worden
voor het A. N. V.
Actie van de landbouw-organisaties.
De vergadering van de drie central© land
bouworganisaties deelt het volgende mede.
Onlangs hebben de Christelijke Boeren- en
Tuindersbond in Nederland, de Katholieke
Nederlandsche Boeren- en Tuindersbond en het
Koninklijk Nederlandsch Landbouw-Co-mité zich
gezamenlijk telegrafisch gewend tot het
Kalisyndicaat te Berlijn en de Société Com
mercial© te Mulhouse, waarbij zij uiting gaven
aan hun teleurstelling over het feit, dat bij de
vaststelling van de verkoopprijzen van de kali-
zouten voor het nieuwe seizoen blijkbaar
geenszins rekening is gehouden met de uiterst
moeilijke omstandigheden, waarin de Neder
landsche land- en tuinbouw verkeert en met
het oog op de hierdoor ontstane algemeene
ontevredenheid aandringen op herziening der
vastgestelde verkoopprijzen.
De kaliproducenten te Berlijn en Mulhouse
helbben dit telegram t-er behandeling doorge
zonden aan hun vertegenwoordigster voor
Nederland, de N. V. Vereenigde Kali-Maat
schappij te Amsterdam.
De vergadering van de Dagelijksche Bestu.
ren der drie centrale landbouworganisaties
hield nu Vrijdag een bespreking met de directie
der N.V. Ver. Kali-maatschappij.
Deze bespreking heeft echter geen enkel
resultaat opgeleverd; met name kon boven
genoemde directie namens de producenten te
Berlijn en Mulhouse niet de minste toezegging
doen, dat de kaliprijzen alsnog zouden worden
herzien in verhand met de crisis, die den Ne-
derlands-chen land- en tuinbouw teistert.
De vergadering van de dagelijksche best-u-
ju der -drie centrale landbouworganisaties be
sloot desniettemin de pogingen am verlaging
kaliprijzen te verkrijgen onverzwakt voort
zytten.
vmmm
;V:* G Xuv-
De aardappeloogst te Broek op Langen-
dijk. Met volle punters wordt de voorraad
van het land gehaald.
De aanspraken van de fain. De la Penha.
der
te
FRANKEERZEGELS VAN 21 CENT.
Binnenkort zal worden overgegaan tot de
uitgift© van nieuw© frankeerzegels met een
waar-de van 21 cent. Zegels van die waarde
zij-n tot dusver alleen in den vorm van een
rooden opdruk „21" op de buiten gebruik ge
steld© zegels van 22% verschenen, waarvan de
voorraad ©venwel eerlang zal zijn uitgeput.
De nieuw© zegels zullen worden aangemaakt
naar het ontwerp van wijlen prof. V-eth en in
de kleur van de vervallen zeigiels van 22% en
35 cenit. D© nog aanwezig© zegels van 22% en
35 cent zullen, zoolang de voorraad strekt, voor-
loopig nog aan de verzamelaars-loketten ver
krijgbaar blijven.
Men schrijft ons:
In den laatsten tijd heeft men verschillende
keeren gelezen dat er sprake is van Labrador
te verkoopen. Dit staat in nauw verband met
d©n financieel-en toestand van New Foundland
hetwelk eenige jaren geleden naar aanleiding
van een proces met Canada het exploitatie
recht en toezicht over Labrador kreeg.
De afstammelingen van de fam. De la Penha
waarvan velen in Holland en velen in de
Ver. Staten en ook in Canada wonen hebben
niet stil gezeten teneinde hun rechten op
Labrador te verdedigen. In het kort zij ge
releveerd dat volgens een schenking van 1697
aan Joseph de la Penha toenmaals wonende
te Amsterdam door Stadhouder Koning Willem
III het schiereiland Labrador in eeuwigdurend
©rfleen werd gegeven. De-ze schenking is meer
mallen hernieuwd en bekrachtigd o.a. door Stad
houder Willem IV in 1732 en Stadhouder Wil
lem V in 1760.
Het i-s den President van de „De la Penha
Company" de in Montreal wonendie Rev. I.
de la Penha gelukt den Gouverneur van New
Foundland te -bewegen d© erfrechten nader te
onderzoeken en volgens toezegging van den
Gouverneur wordt deze éamgelegenheid bin
nenkort in het Parlement van New Foundland
behandeld. Ook de Minister-president Bennett
van Canada is op de hoogte gesteld van deze
erfeniskwestie en in gezamenlijk overleg is
besloten voor h-et hoogste gerechtshof in Enge
land namelijk de Privy Council de zaak te
brengen teneinde een beslissing te verkrijgen.
In dit verband zij opgemerkt dat reeds sedert
5 of 6 jaar ©r verschil van meening bestaat
tuschen Canada en New Foundland betreffen
de de rechten op Labrador daar geen dezer do
minions heeft kunnen bewijzen, wie het meeste
recht heeft op dit schiereiland dat tusschen
beiden ligt.
Thans wordt de zaak „Lahradoa-'' geregis
treerd in Londen bij het hoofd van de registra-
tie-afdeeling Mr. Vivian, terwijl een der be
kwaamste advocaten uit Quebec mr. Paul Saint
Germain K.C. speciaal voor deze aangelegen
heid in Londen is gearriveerd ten-eind© de zaak
voor de „Pri-vy Council" te brengen. Er is
thans onder de nabestaanden veel hoop, daar
de eventueel© erkenning van de rechten d-e-r
familie door het bestuur van New Foundland
en de belangstelling van de regeering van
Canada zeer zeker de uitspraak van de Privy
Council ben go-ede zal komen. D-e vice-president
van de „De la Penha Company" die heer
Maurice Toto. Groen Jr. vertrekt binnenkort
naar Londen, teneinde den advocaat mr. Paul
Sain-t Germain aldaar te ontmoeten.
Nog geen definitieve aanwijzingen om
trent den aard der oude neder
zetting verkregen.
Zaterdagmiddag 12 uur zijn de opgravingen
op „O-ckenburgih", welke hebben plaats gehad
onder leiding van dr. J. H. Holwerda, directeur
van het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden
voor dit jaar beëindigd.
Zo-oals m-en weet, waren hij proefopgrav-ingen
welke heit vorige jaa-r met ünanclee-len steun
van d-en Haag op de oude buitenplaats „Ocken-
burgh" bobben plaats gehad, aanwijzingau ver
kregen dat zich daar een belangrijke en tame
lijk omvangrijke nederzetting moet hebben be
vonden dateerend uit de 2© eeuw na Christus.
Om deze opgravingen voort te zetten ueeft
d© raad vo-or dit jaar een ereddet gevoteerd
van 4000, waarbij uit het opgravingisfonds
der Nederlands-eb e An tb rapologisch e Vereeni-
ging nog 1000 werd gevoegd, zoodat in totaal
een bedrag van 5000 beschikbaar was.
Zes weken geleden is dr. Ho-lwerda met zijn
mannetjes aan het werk g-etogen en heeft ijve
rig naar nieuw© ontdekkingen gespeurd en gis
teren is het werk voorloop-i-g beëindigd om het
volgend jaar weer te worden voortgezet. Dr.
Holwerda. die op verschillend© plaatsen in het
land opgravingen onder hand-en heeft, moet
nu weet* elders d-e spade in den grond zetten
om er historische aanwijzingen aan te ontfut
selen. Over de resultaten van de thans voor-
loopig beëindigde opgravingen op „Ocken-
burgjh" zal hij aan het Haags-olie geeieentetoer-
stu-ur een uitvoerig rapport uitbrengen.
Wh' vernemen intusah-en dat detze nieuwe op
gravingen geen opzienbarend© vondsten heb
ben overgeleverd. Wel zijn eenige nieuwe aan-
wij-zin-gen verkregen maar daaruit kan nog
niet met zekerheid worden vastgesteld, of men
hier met een zuiver Germaansehe of m-et een
Romeinsche nederzetting te doen heeft. Dr.
Holwerda hoopt hieromtrent h-et volgend jaar
me-e-r zekerheid te verkrijgen.
Opgave van bedragen van 25 of hooger tot
3 Juli 1931 des avonds hij diverse bladen
ingekomen:
P. M. te R200.—
N. V. Sigarenfabriek „La Bolsa"
v/h. C. J. Boele, Kampen50.—
M. D. te R25.—
Totaal 3642.50
(met inbegrip van bedragen kleiner dan 25).
Toen Zaterdagmorgen de Hooge Raad van Ar
beid, die het voor-ontwerp tot instelling der
bedrijfsiraden moest b-ehandeilen bijeenkwam,
was de voorzitter Z. Exc. Mgr. prof. mr. dr.
Nolens, zo-oals onzerzijds reeds gemeld was,
wegens ongesteldheid afwezig.
Ook de beide vice-v-oorzit-teirs, de hieeren
Kalff en Kupers, waren aibs-ent; de eerste was
ui-tstedig en de laatste bevindt zich in ïndië.
Daar het reglem ent in di t hij zonder geval
niet voorziet, opende Z. Exc. mr. T. J. Ver
schuur, Min-ister van Arbeid, H. en N., de
vergadering, waarbij hij o.a. den wensch uit
sprak, dat Mgr. Nolens spoedig hersteld zou
mogen zijn. D© Minister stelde daarop den
Raad voor, dat de vergadering zou worden
gepresideerd door oud-Minister prof. mr. Aal-
berse, di-e, naar men weet den Hooge n Raad
instelde. Deize le-id-de daarop de vergadering.
Na uitvoerige besprekingen kwam de hoofd
vraag in stemming, luidend®: „Is een wet in
den geest van het aanhangig g-emaaJkte voor
ontwerp (tot instelling van bedrijfsraden) ge-
wenscht?"
De vraag werd met 21 tegen 17 stemmen
ontkennend beantwoord.
De stemming-en in den Hoogen Raad zijn
g-eheim, maar uit de cijfers leiden wij af,
dat de sociaal-dem-ocratische leden zich bij de
tegenstemmers hebben gevoegd. Het ontwerp,
dat wel verordenende bevoegdheid geeft op
loonen, maar niet op productie en distributie^
kan hun misschien onvoldoende vergaand
hebben geleken terwijl het v-oor andere tegen
stemmers w-eer te vergaand zal zijn geweest,
zoodat de eindstemming dan eigen-lijk ook
onzuiver was.
Zijn onze gevolgtrekkingen juist, dan schijnt
het ontwerp tenzij het een der groepen van
tegenstemmers tegemoet komt in de Kamer
evenmin kans op aanneming te maken.
Protest uit de Eerste Kamer tegen
de gevolgde gedragslijn.
Blijkens het verslag van het afdeelings-
onderzoek der Eerste Kamer inzake het ont
werp van wet tot aanvulling van de wet van
23 April 1931 tot vereeniging van de gemeenten
Driebergen en Rysenburg, uitten verscheidene
leden hun misnoegen over het beleid der
Regeering met betrekking tot de hier aan ds
orde gestelde materie.
De indiening toch is een gevolg van den
overmatige» spoed, betracht bij de invoering
van de gewijzigde gemeentewet. De commissie
van rapporteurs der Tweede Kamer had hierop
eveneens de aandacht gevestigd.
De leden, thans hier aan het woord, achtten
het gewenscht dat ook in de Eerste Kamer
wordt geprotesteerd tegen de gedragslijn welk©
de regeering op dit stuk heeft gemeend t©
moeten volgen.
Algemeene vergadering te Arnhem.
In het restaurant van h-et N-ederi. Openlucht
museum aan den Scihelmsdhem weg hield Za
terdagmiddag de vereeniging „He-t Ned. Open-
iudhit-Museum onder presidium van den heer
F. A. Hoe-fer, haar algemeene jaarlijks-che ver
gadering.
In d-eze vergadering werd -door den directeur-
seoretaris, den heer A. A. G. van Erven Dorens
een uitvoerig jaarverslag uitgebracht dat ge-
waagde van de vel© girootere en kteimer©
nieuwe aanwinsten in het museum.
Heit museum werd in het af ge loopen
jaar be-zoclit door 19438 personen, tegen 19065
in 1929.
In 1930 telde de vereeniging 384 gewone le
den en begunstigers, di-e samen 1133 contri
bueerden en 588 beschermende leden, dd©
3309 bedroegen.
Uit het financieel verslag, uitgebracht door
den heer A. Wurfibam, penningmeester, bleek,
dat d© inkomsten bedroegen 52.649 en d©
uitgaven 46.438.
De periodiek aftredend© bestuursleden, d©
heeren A. A. G. van Erven Doren-s, F. A. Hoefer
©n J. P. van Lonkhuy-zen werden -herkozen.
CONCERTTOURNEE ITALIAANSCHE
OPERA,
Naar wij vernemen zijn voor de Concerttour-
née der N.V. Italiaanscke Opera, directeur: Cav.
Uff. A. Bo-rin, in Augustus a.s. zooals reeds
successievelijk werd medegedeeld thans defini
tief geëngageerd de dames Sara Scunderi, Nunu
Sanchioni, Nedia C-ovaoeva en de heeren Ales-
sandro Zillany, Luigi Fort, Antenore fteali,
Eraldo Coda, terwijl Maestro Vinceuzo Marini
als hege-leider zal optreden.
Gedurende de tournée zullen concerten wor
den gegeven in de volgende plaatsen: Rotterdam
(Diergaarde); Amsterdam (Concertgebouw);
Scheveningen (Kurhaus); Nijmegen (Concertge
bouw „De Vereeniging"); Venlo (Concertge
bouw „Prins van Oranje"); Delft (Stads-Doe-
len)Zandvoort (Groot Badhuis)Alkmaar
(Concertzaal ,,'t Gulden Vlies"); Breda (Con
cordia); Eindhoven (Philips' Ontspanningsge
bouw) eu Noordwijk (Casino).
