I
ZOO WERD VERBRAND WAT EERST AANBEDEN WAS
Stalin s dictatoriale rede onder de loupe genomen
VAN COMMUNISME TOT
STAATSSOCIALISME
„Als een tweede
Samson"
Een bendenoorlog
SPAANSCHE KWESTIES
DE PAUS EN HET
FASCISME.
VRIJ15A3 14 AUGUSTUS Ï9SÏ
I. INLEIDING.
II. DE TEKST DER REDE VAN
STALIN (EERSTE GEDEELTE).
VOOR OPTIMISME GEEN REDEN?
mmm
Belangrijke rede van
Lerroux.
REPUBLIEK EN KERK.
EEN ENGELSCH OORDEEL.
AKENS POLITIE „JAAGT'
SMOKKELAUTO'S.
OP
DE NIEUWE RONDE TAFEL
CONFERENTIE.
TEGEN STAATS-AANMATIGING
WEER EEN SMOKKELSCHIP IN
OOSTZEE „GEPAKT".
DE
na
DE AANSLAG OP DEN D-TREIN.
ALS MEN TEVEEL WAAGT
VERZUIM VAN DEN BAANWACHTER?
ALLE GEWONDEN AAN
BETERENDE HAND
DE
Het Communisme is een stelsel, dat in den
loop der tijden vaak van gedaante verwisseld
is.
Sinds Thomas Morus in 1516 te Leuven een
werk uitgaf getiteld: „De opbimo Reipublioae
statu deque nova insula Utopia", (Over de
beste Staatsinrichting en het nieuwe eiland
Utopia) hebben-tal van schrijvers velerlei on
derlinge verschillende communistische utopieën
verkondigd.
Beurtelings aanvaardden of verwierpen zij
he>t Godsbegrip en het huwelijk, beurtelings
predikten zij de gedwongen of vrijwillige toe
passing van de „natuurwet" der algemeene ge
lijkheid.
Maar in één hoofdpunt stemmen alle vroegere
en latere communisten overeen: de persoonlijk
held is niets en de gemeenschap is alles.
De gemeenschap overziet en regelt de heele
samenleving, de consumptie zoowel als de
productie, en haar eerste zorg behoort te zijn,
dat allen genoeg krijgen voor hun levens
onderhoud, maar niemand in staat wordt ge
steld, zich duurzaam bezit te verwerven.
Want de vernietiging van allen afzonder
lijken eigendom is het negatieve doel van het
stelsel: „Eigendom is diefstal"! 1) En het
positieve is de volkomen gelijkheid van allen
Itn alles.
Reeds voor ruim tachtig jaren voerden de
communistische clubs der „travailleurs égali
taires die door Blanqui, Raspail en Barbès
geleid ,op 23 Juni 1848, een sociale revolutie
poogden te ontketenen, (welke door generaal
Cavaignac bloedig werd onderdrukt) als eenig
devies het woord „Egalité" op hun bloedroode
vaandels.
Dat een loontheorie eigenlijk niet in dit sy
steem past, ligt voor de hand. Ieder werkt naai
zijn vermogen en ieder krijgt naar zijn be
hoeften, afgezien van het kwantum arbeids
kracht, dat hij levert. In het zuivere commu
nisme is dus geen plaats voor een geldloon,
maar slechts voor een vergoeding in natura.
En de „pajok" (d.i. het alomvattend bon-stel
sel) dat na de eerste mnnt-débhole onder Lenin
werd ingevoerd, beantwoordde in allen deele
aan het communistisch ideaal.
Het spreekt vanzelf, dat bij de leiding dezer
gemeenschap het eenhoofdig bewind van meetaf
is uitgesloten. Noch aan het hoofd van den
„heilstaat", noch in het bestuur der veelver-
takte vodksbedrijvigheid is er plaats voor één
dictator of één directeur.
Niet aan één persoon behoort de dictatuur,
maar aan het „proletariaat", dat door een veel-
verwikkeld samenstel van organen elke neiging
tot alleenheerschappij aanstonds bedwingt
Want de heele samenleving ls op het collec
tivisme berekend: In de school, den landbouw,
de fabriek en het staatsbestuur, overal werken
allen met en voor elkander aan den gemeen-
schappelijken arbeid, die alle krachten vergt,
maar dan ook In aller behoeften voorziet.
Deze hoofddenkbeelden vindt men bij alle
schrijvers terug: zoowel bij Thomas Morus als
bij Francois Rabeuf, zoowel bij Robert Owen
als bij Bakoenine, zoowel bij Cachin als bij
Lenin in zijn Zwltsersohen tijd.
En ai moest men bij den bouw van den
sovjetstaat onvermijdelijke concessies doen aan
de praktijk, toch valt het niet te ontkennen,
dat men aanvankelijk de essentieels punten
van het communistisch program zoowel negatief
«ls positief heeft trachten door te voeren.
Doch zie, daar verschijnt plotseling Stalin
op de vergadering van de leiders der Rus
sische grootbedrijven en breekt als een tweede
Samson eigenhandig de zuil in stukken, waarop
sinds onheuglijke tijden de tempel van het
communisme rustte.
Geen wonder, dat de rede waarin de dicta
tor „verbrandde wat hij aanbeden had", groot
opzien wekte in heel Europa. En geen wonder,
dat wij, nok na het résumé, dat op het laatst
der, afgeloopen Juni-maand in de pers ver
scheen, nieuwsgierig bleven naar den volledigen
tekst der sensationeel-e redevoering.
Thans ligt zij in haar geheel vóór ons. En
wij bekennen eerlijk, dat zij ons, wat haar
vorm betreft, een désillusie heeft gebracht. Het
Is of aan een der hoogste klasse eener H.B.S.
een leeraar les geeft in de eerste beginselen
der staathuishoudkunde. Zoo populair-weten-
schappelijk is de voordracht, zoo meesterachtig
de toon van Stalln.
Van de beginselen, die hij In den steeik laat,
rept hij met geen woord. En van eenig leidend
motief, waardoor de radicale hervormingen
die hij aankondigt, worden beheerscht, valt
geen spoor te bekennen.
Het zuiverste opportunisme is hier aan Jiet
woord: „De toestanden zijn veranderd, dus
moeten wij ook onze gedragslijn wijzigen",
ziedaar het alpha en omega van Stalin's rede-
teering.
„Waarom", zoo vraagt hij in de Inleiding
van zijn toespraak, „blijven de sleutel-indus
trieën, steenkolenmijnen en staalfabrieken,
zoover ten achter bij de rest van on,ze nijver
heid Waarom is hun productie, sinds het
vorig Jaar, met Slechts tien, vijf of nog min
der percent toegenomen
En dan antwoordt hij letterlijk:
De oorzaak ligt hierin, dat in den laatsten
tijd de ontwikkeliagsvoorwaarden der nijver
heid een grondige verandering hebben onder
gaan, en dat een nieuwe staat van zaken ls
ingetreden, die nieuwe methoden In de eco
nomische leiding vordert, terwijl een aantal
leiders, in stede van hun werksysteem te
wijzigen, nog altijd de oude sleur blijven
volgen
En daar het blijkbaar Stalin's gewoonte ls,
alles tweemaal te zeggen, om zijn denkbeelden
stevig in de onwillige of trage hersenen zijner
toehoorders te prenten, herhaalt hij nogmaals
dezelfde bewering in nagenoeg dcnzAfUcii
«na: I
De zaak staat zoo, dat de nieuwe voor
waarden ter ontwikkeling der nijverheid
een nieuwe werkwijze vragen, terwijl eeni-
gen onzer bedrijfsleiders dit niet begrijpen
en niet willen inzien, dat bun leiding een
grondige hervorming behoeft.
Vervolgens somt de dictator zes hoofdpun
ten op, die naar zijn meening een wijziging in
oe economische politiek der sovjets noodzake
lijk maken. En bij de behandeling van ieder
dier punten werpt hij één voor één de com
munistische beginselen overboord.
Wij zullen den redenaar op den voet volgen,
maar zien ons genoopt tot een samenvatting
zijner toe-spraak, om zijn enorme breedspra
kigheid binnen redelijke perken teru-g te drin
gen.
De arbeidskracht.
De- eerste hervorming, die Stalin aanbeveelt,
of liever dwingend oplegt want zijn wen-
selien zijn bevelen! betreft de werving der
arbeidskracht.
Vroeger, zoo verzekert hij, vloeiden de ar-
heilskrachten automatisch van het platte
land naar de steden. De honger dreef de boe
ren naar de fabriek. Maar thans is de welvaart
in de dorpen dermate toegenomen, dat de boe
ren er geen belang meer bij hebben, het dorp
met de stad te verwisselen. 2)
Hieruit volgt, dat voortaan de arbeidekrach-
tqn stelselmatig zullen moeten worden aange
worven, bij voorkeur door overeenkomsten
tusschen de nijverheids-ondernemingen en de
lanidbouw-kolchozen. 3)
Bovendien zal onverwijld de mechanisatie
van het arbeidsproces ter hand genomen en
doorgevoerd moeten worden, vooral in die
bedrijven, waar massa-productie geboden is, om
bet tempo van het vijfjarenplan bij te houden
en zoo mogelijk te versnellen.
Onder onze bedrijfsleiders zijn er nog som
migen, die zweren bij den „goeden ouden tijd",
toen de handarbeid hoofdzaak was, en die wei
geren te gelooven zoowel aan het nut der
wert-oonti-ncten als aan het voordeel der me
chanisatie Laat het hun gezegd zijn, dat zij nog
mijlen ver afstaan van een juiste opvatting
der taak, die d<e snelle opbouw der nijverheid
aan ons ailen stelt. -
Zij ziea in de huidige moeilijkheden bij het
aanwerven van arbeidskracht maar een tijdelijk
verschijnsel, dat binnen eenigen tijd wél van.
zelf zal verdwijnen.
Dat is»een illusie, kameraden: wij moeten de
moeilijkheden met eigen wil en kracht over
winnen: vanzelf verdwijnen zij nooit!
Het arbeidsloon.
Ook het enorm verloop van fabriekaperso-
n.e-el, dat in vele nijverheidstakken wordt waar
genomen en waardoor Sen regelmatige stijging
der nroduetie ten zeerste belemmerd wordt, zal
niet vanzelf verminderen. Integendeel, dit
noodlottig verschijnsel beweegt zich den laat
sten tijd veeleer in op- dan in nederwaartsche
richting.
Er zijn slechts weinig ondernemingen, waar
bet verloop onder het personeel minder dan
dertig veertig percent per half jaar en
zelfs per kwartaal bedraagt!
Waar ligt de oorzaak van deze onophoude
lijke fluctuatie van arbeidskracht? Zij ligt in
de verkeerde organisatie, in de avereehtsche
loontarieven en in bet noodlottig streven naar
egaliseering van het arbeidsloon, waardoor
het verschil in belooning van gekwalifioeerdeo
en on-gekwalificeerden arbeid nagenoeg geheel
verdwenen is.
Zoodoende heeft de gewone werkman niet
het minste belang -bij het verwerven van vak
kennis en dwaalt hij onvoldaan van de eene
fabriek naar de andere, om links en rechts
zijn ge-luk te beproeven.
Nog ontevredener is de werkman, die zijn
vak verstaat en die het eene bedrijf na het
andere afreist, in de hoop eindelijk een onder
neming te ontdekken, waar men zijn diensten
naar waarde beloont.
Om dit euvel te bestrijden, moet onverwijld
een einde worden gemaakt aan de universeele
loon-egalisatie: het heerschende tariefsysteem
moet afgeschaft worden. Het kan niet langer
worden geduld, dat de ervaren vakman, die
in de staalfabrieken de walsen bedient, het
zelfde loon trekt als de onbedreven knaap, die
den bezem hanteert.
In iederen nijverheidstak, in ieder bedrijf
in iedere fabriek, moet de vorming en het
voortbestaan verzekerd worden van leidende
ploegen vakarbeiders, om zoodoende de be
schikking te krijgen over een kern van flinke
werklui, in staat om een vast steunpunt te
vormen voor het opvoeren der productie.
En men kan hun vorming en voortbestaan
niet beter verzekeren dan door hun loon te
verhoogen naar evenredigheid van den arbeid,
dien zij leveren. Immers daardoor zullen de
ntet-vakkundige arbeiders geprikkeld worden
om vooruit te komen en op hunne beurt een
plaats te veroveren in de rij der vaklieden.
Gij weet het toch zelf, kameraden, dat wij
op het oogenblik een dringende behoefte heb
ben aan honderdduizenden, ja aan millioenen
vaklieden. Welnu, dan moe-ten wij zonder aar-
ze^pn den weg inslaan der loonsdifferentiatie.
die tevens het aangewezen middel is om de
fluctuatie der arbeidskracht te verminderen.
Op de uitgaven, die hiervoor noodig zijn, te
willen bezuinigen, ware een aauslag op het
levensbelang der industrie.
Want om den arbeider aan de onderneming
te hechten is zijn algemeene lotsverbetering in
voeding, woning en -bleeding- noodzakelijk. En
het gaat niet aan te beweren, dat de toestand
van den werkman, vergeleken bij vroegere
jaren, reeds aanzienlijk verbeterd is. Slechts
luie en vadsige menschen kunnen troost vin
den in zulk een beroep op het verleden.
Thans eischt onze Sovjet-arbeider de bevre
diging van al zijn stoffelijke en geestelijke
behoeften. Hij heeft er recht op en wij zijn
gehouden aan zijn verlangens te voldoen, juist
omdat wij veel meer van hem vragen dan
voorheen van hem gevorderd is.
Daarom ls het onze taak het verloop der
arbeidskracht tegen te gaan, de loonsgelijk
heid af te schaffen, de loontarieven doeltref
fend te herzien en den levensstandaard der
arbeidersklasse op hooger peil te brengen.
Een andere methode bestaat niet.
Mr. L. S.
1). Het beruöhte woord is eigenlijk van
Brissot den Franachen revoluti-onna-ir van de
Groote Omwenteling; maar het verwierf zijn
algemeene bekendheid door Proudhon, die in
1840 ts B-.-sanqon een brochure uitgaf, met den
titel: ,iWat is eigendom?" en daarop
- antwoord gaf. „Eigendom is diefs-tal".
2) Stalin verzwijgt dat do levensmiddelen
voorziening der steden en industrie-centra
.._o slecht is geregeld, dat zij haar vroegere
aantrekkingskracht ge-heel hebben verloren.
3) Wij herinneren eraan, dat onder kolcho
zen worden verstaan de van staatswege geor
ganiseerde collectieve landbouwbedrijven, (een
soort van productie-coöperaties). Sovkozen zijn
de domein boerderijen in eigen staatsbedrijf
4) De „prerevka" is de gewone zesdaagsehe
arbeidsweek. De „neprerevka" is de ononder
broken arbeidsweek, waarbij ieder arbeider
eens in de vijf dagen verlof krijgt, terwijl de
labriek doordraait.
5) Zooals men weet, ls bij de spoorwegen
in het vorig najaar, toen het vervoer finaal
was vastgeloopen, onder militairen dwang de
discipline hersteld.
De Cubaansche opstandelingen
winnen terrein
Volgens schatting der Cubaansche regeering
zijn bij de onlusten van de laatste vier dagen
36 dooden gevallen, terwijl 53 personen werden
gewond.
De regeertmgstroepen maakten 150 gevange
nen.
De opstandelingen hebben zich in de berg-
districten van Cuba teruggetrokken en te Ha-
va n-ma is de toestand weer zoo normaal dat het
zakenleven er zijn gewonen voo-rtgang vindt.
Alle strategische punten op het eiland zijn
door regeeringstroepen bezet. Alleen i,n de
provincie Santa Clara schijnen de rebellen nog
actief op te treden.
De organisatie van den arbeid.
Stalin zet voorop, dat de organisatie van
den arbeid nog veel te wenschen overlaat, en
dat er heele reeksen van ondernemingen zijn,
waar de arbeidspraestatie rechtaf slecht is,
waar in stede van orde en overleg, wanorde
en slordigheid den boventoon voeren, en waar
in plaats van verantwoordelijkheidsgevoel,
onverschilligheid en „obeslitsjka" heerschen,.
Met „obeslitsjka" bedoelt hij het gemis aan
verantwoordelijkheidsbesef ten aanzien van
den opgedragen arbeid, van de machines, van
de werktuigen en de werkbanken.
En dan vervolgt hij: Gij weet, kameraden,
waartoe deze „obeslitsjka" ons heeft gebracht
Onder baar invloed is het spoorwegvervoer
totaal gedesorganiseerd. En in de nijverhéid
heeft zij niet minder ernstige gevolgen.
Toen de industrie nog weinig ontwikkeld
was, was de „obeslitsjka" niet van doorslaande
beteekenls. Maar bij onze huidige massa-pro
ductie en in de nieuw-ingerichte reuzenbedrij
ven is zij een geesel der nijverheid, die alles
in gevaar brengt wat wij tot nog toe op het
gebied der nijverheidsorganisatie hebben be
reikt.
Hoe kon de „obeslitsjka" bij ons wortel schie
ten?
Zij kwam in de fabrieken als een onwettige
gezellin der „neprerevka" 4). Bij een goede
arbeidsverdeeling, waarbij ieder verantwoorde
lijk is voor een bepaalde taak, waarbij bepaal
de ploegen aan bepaalde machines en werkban
ken zijn verbonden en allen elkander de hand
reiken tot verhooging van de hoedanigheid en
hoeveelheid der productie, kan de „neprerevka"
leiden tot een geweldige arbeidsprestatie en
tot uitroeiing der „obeslitsjka".
Zoo is het tegenwoordig op de spoorwegen
gesteld, waar na de finale uitroeiing der
„obeslitsjka" 5) zonder eenig ongerief de
„neprerevka" is ingevoerd.
Maar hetzelfde kan men helaas niet zeggen
van vele andere ondernemingen, die 1e haas
tig tot de „neprerevka" zijn overgegaan, zon
der voorbereiding, zonder organisatie, zonder
verantwoordelijkheid van ieder der arbeiders
voor een bepaalde, concrete taak.
Zoodoende kreeg men de „neprerevka" op
papier, maar de „obeslitsjka" in de werkelijk
heid.
Niet ten onrechte klagen de arbeiders: „Wij
zouden de arbeidspraestatie wel willen opvoe
ren en de productie verbeteren, maar wie zal
onze pogingen op prijs stellen, als toch niemand
eenige verantwoordelijkheid draagt?"
Kameraden! Om de „obeslitsjka" uit den
weg te ruimen, staan twee wegen open: ofwel
de „neprerevka" in te voeren, maar dan onder
zulke voorzorgen, dat zij haar volle effect sor
teert; ofwel de .neprerevka" tijdelijk aan kant
te zetten en de zesdaagsehe arbeidsweek weder
te herstellen, zooals onlangs is geschied in de
tractorenfabriek te Leningrad.
Naar „El Matl" uit Soria verneemt, werd
aldaar dezer dagen door de republikeinscke
alliantie een meeting georganiseerd, waaraan
ongeveer vijf duizend personen deelnamen. Op
deze bijeenkomst werd o. a. ook het woord
gevoerd door den minister van buitenlandsche
zaken, Lerroux.
De Spaansche minister begon zijn rede met
te wijzen op zijn consequent republlkelnsch
optreden en gaf uiting aan den vurigen wensch,
nat zijn traditioneele republikeinsche gevoelens
hem zouden helpen, om zijn gezag te handhaven
en door dit gezag aan alle goede burgers den
raad te geven, om zich aaneen te sluiten ter
verdediging van de republiek.
Minister Lerroux voegde er aan toe, dat alle
sociaal onrecht moet worden weggenomen,
zonder gevoelens van wraak op te wekken maar
toch zoo, dat eens en voor goed aan alle wan
orde een einde wordt gemaakt.
Het verwondert mij, zoo ging hij voort, dat
er nog personen zijn, die de regeering er een
verwijt van maken, dat zij alle sociale kwesties
niet in vier maanden tijds heeft opgelost.
Terwijl de republiek aan een ieder alle moge
lijke vrijheid biedt, om zijn ideeën uiteen te
zetten, zijn er belaag, zeide Lerroux, zoowel
onder de reohtsche als linksohe partijen nog
elementen, die van deze vrijheid misbruik
maken en het werk der regeering belemmeren,
ja zelfs de ministers, vodral mijzelf, als tyran-
nen beschouwen, wijl zij de sociale kwesties
niet in een paar maanden hebben kunnen op
lossen.
Nutteloos en ongeschikt noemde Lerroux de
elementen, die onder min of meer bedekten
vorm den val der regeering wenschen, waar
door zij er echter, zoo ging de minister voort,
nooit in zullen slagen, de monarchie te her
stellen, die eens en voor goed gevallen is, om
zich niet weer op te richten. Wat zij zouden
kunnen bereiken, is, dat de heerschappij van
het fascisme of het rijk der anarchie gesticht
wordt en beide regeeringsvormen zouden voor
allen een bittere schande zijn.
Zij echter, die meenen, zoo ging Lerroux
voort, dat ik alleen het vaderland kan redden,
vergissen zich schromelijk. Het bevalt mij niet,
dat men mij de macht van een wonderdoener
toekent.
Een man alleen, zeide Lerroux, kan de groote
regeeringskwesties niet oplossen. Allen moeten
de regeering steunen.
Met betrekking tot de agrarische hervor
mingen zeide de Spaansche minister, dat er
geen onteigening of verdeeling van het groot
grondbezit zal pJaats hebben zonder een recht
matige schadeloosstelling met inachtneming
van een ieders rechten en in overeenstemming
met aller belangen.
Over de sociale conflicten zeide Lerroux, dat
deze de vrucht zijn van het onderricht, dat
"elen ontvingen in de school der monarchie,
die een bureaucratie, een leger, een élite van
professoren en rechters schiep, niet om den
taat maar om de monarchie te dienen.
Ik ben conservatief, zeide hij, in de verdedi
ging der republiek en als ik geroepen ben, om
te regeeren, dan zal ik dit doen in overeen
stemming met de ejschen van de souvereiniteit
van het volk.
Daarna kwam Lerroux te. spreken over de
kwestie van Kerk en staat. Men beschuldigt
mij ervan, zeide hij, dat ik de Kerk vervolg.
Toen ik vandaag echter een bezoek bracht aan
Rurgo de Osma, ontving mij de bisschop van
dit diocees met alle eerbewijzen, die het gezag,
dat ik vertegenwoordig, verdient, waardoor de
bisschop aan den keizer gaf wat des keizers
is. Ik heb den prelaat gezegd, zeide Lerroux,
dat ik een voorstander ben van dé scheiding
an Kerk en staat, opdat beiden zichzelf in
volkomen vrijheid besturen, ieder binnen zijn
eigen rechtsgebied. Boven alles echter, zoo zeide
ik den bisschop, moet deze kwestie worden
opgelost door het parlement, waarin ook ver
tegenwoordigers van de Kerk zitting hebben
en waarin het mogelijk zijn zal de juridische
wegen van een concordaat te zoeken en te
vinden. Wij kunnen echter niet dulden, dat de
Ledienaren der Kerk reactionnairen en vijan
den van de vrijheid zijn, daar zij het geestelijk
gezag vertegenwoordigen, dat in overeenstem
mlng moet zijn met het menschelljk gezag, om
daarmede samen te werken.
Met betrekking tot de regionale vraagstukken
wide de Spaansche ministe van buitenlandsche
zaken alleen dat deze i door het parlement.
v - orden opgelost.
Lerroux besloot zijn rode met de verklaring,
'at hij niet naar de macht streeft. Mocht Ik
hter. zoo besloot hij. tot president dór Spnnn
•tohe republiek worden gekozen, dan zal Ik mij
zelf opofferen voor de republiek en voor de
vestiging van et rijk van vrede en rechtvaar
digheid -verken.
NEW YORK, 13 Augustus. (V. D.) De spaar
zaam doorkomende berichtan uit Cuba wijzen
er op, dat in geheel Cuba een benden-oorlog
woedt. Ofschoon president Mach ado ©en opti
mistische verklaring aflegde, in welke bij op
do sterkte van het leger, dat 14.500 koppen
telt, wijst, is het duidelijk te merken, dat de
opstandelingen van uur tot uur terrein win
nen.
De correspondent van de „New York Times"
spreekt reeds over een gronten aanstaanden
besllssenden slag. De verbindingen met het
binnenland zijn gedeeltelijk verbroken.
Te New York werd een revolutionnaire Cu
baansche Junta gevormd.
Een sirijd voor de rechten
individu en gezin
van
Door haar ijver vallen onschuldige
slachtoffers.
EEN RACE DOOR DE STAD
Woensdagavond tegen negen uur ontving de
politie te Aken bericht, dat een Nederlands-che
smokkelauto over de grens was gekomen en
die richting van Aken had genomen.
Daarop posteerde zich een overvaileom man-
do bij den toegang tot de stad en tegen tien
uur kwam de auto dan ook werkelijk zonder
lichten aangereden.
Op de sommatie van de politie hield de auto
echter niet stil, doch reed in volle vaart ver
der, waarop een jacht door de straten van de
stad volgde.
Herhaaldelijik trachtte de Nederlandsche
auto den politieauto te rammen, doch tenslotte
gelukte het, den smokkelauto in de Wilhelm-
strasso door het stukschieten van de handen
tot staan te brengen.
Bij de schietpartij tijdens de achtervolging
werden verscheidene personen getroffen, o.a.
een 21 jarige jongeman, die toevallig met zijn
rijwiel de Wilihelmstrasse passeerde. Hij kreeg
een schot in den bulk, aan de gevolgen waarvan
hij nog in den loop van. den nacht In het zie
kenhuis ls overleden.
Verder werd een 33 Jarige man door een
schot in het. dijbeen gewond.
De auto, waarin zich 3.000 K.G. koffie be
vond, werd. in beslag genomen.
Het uitvoerend comité van bet Brdtsch-In-
jdiscbe congres heeft besloten, niet deel te
nemen aan de opnieuw te houden Ronde Tafel
conferentie te Londen.
Gandhi niet naar Londen.
LONDEN. 13 Augustus. (V.D.) De werkcom-
missie van bét Indisch nationale congres heeft
hedenmiddag besloten, niet deel te nemen aan
de Engelsch-Indische conferentie.
Uit de besliste houding van het congres
meent men te moeten opmaken, dat Gandhi
niet naar Londen zal vertrekken.
Verklaring van Gandhi.
BOMBAY, 13 Augustus. (R.O.) In een onder
houd met een vertegenwoordiger van Renter
verklaarde Gandhi, dat hij niet van plan is,
onmiddellijk de burgerlijke ongehoorzaam
heid te hervatten en dat er geen sprake van is,
dat de onderhandelingen betreffende de deel
name van het congres aan de ronde tafelconfe
rentie heropend zullen worden.
Onze Londenschie correspondent schrijft ons:
Fr. Francis Woodlock, S.J., de ook buiten
katholieke kringen algemeen bekende predi
ker, publicist en polemist, heeft in een toe
spraak over de gebeurtenissen in Italië opge
merkt, dat het grootste deel der Engelsohe
pers blijk gegeven heeft te begrijpen, dat de
Paus in het conflict tusschen den H. Stoel
en het fascisme de vrijheid van het individu
en het gezin verdedigt tegenover de aanmati
ging van den staat, volstrekt meester te zijn
over den burger.
Ongetwijfeld is de sympathieke houding van
bijna de gaheele Londensche pers tegenover
den Paus in verband met diens strijd voor de
zedelijke rechten der Italiaansche Katholieken
een opvallend verschijnsel.
De zaak van de andere partij moet al bui
tengewoon zwak staan, indien een zoo groot
aantal Engelsche bladen party kiezen voor het
Vaticaan. Vier jaren geleden, toen de
moeilijkheden met de „Action frangaise" haar
hoogtepunt bereikten, kozen versoheidene
toonaangevende organen min of meer partij
tegen het Vaticaan, en wel op grond daarvan,
dat (de „National Review" formuleerde het
heel duidelijk) het Vaticaan door middel van
nationale katholieke partijen, georganisieerd
volgens het model van het Duitsche centrum,
opnieuw een politieke wereldmacht poogde te
worden (Nat. Rev. van Nov. 1927).
Thans zien vele van diezelfde bladen in het
Pauselijk kampioenschap voor de Italiaansche
„katholieke actie" een strijd voor de rechten
van individu en gezin tegen ataats-aanmati-
ging.
Ongetwijfeld een vooruitgang!
In die „English Review" schrijft J. D. Gre
gory een merkwaardig artikel, waarin hij o.a.
het optreden van Mussolini tegen het Vaticaan
poogt te verklaren, zonder het echter te recht
vaardigen of zelfs te verontschuldigen. Inte
gendeel: de feitelijke beweringen in de jongste
Encycliek schijnen allen twijfel ten aanzien
van de rechtmatigheid van het pauselijke
standpunt by dsn schrijver gebannen te heb
ben.
De verklaring, die bij geeft is, voor zoover
ik weet, oorspronkelijk en bovendien zeer aan
nemelijk. Wat hij te berde brengt omtrent de
Inwerking van het oude contract tussohen
christendom en paganisme, berust op hetgeen
Bluntschli bijna zestig jaren geleden in het
vierde hoofdstuk van zijn „Algemeene Theorie
van dem Stiaat", omtrent den antieken, den
feodalen en den modernen staat opmerkte, en
heeft, toegepast op het fascisme, ongetwijfeld
bewijskracht. Het verklaart evenwel niet,
waarom Mussolini, wiens politiek van verzoe
ning met het Vaticaan men „Napoleontisch"
noemt, eenige jaren later die politiek moed
willig omverwerpt.
De encycliek zelf geeft een duidelijke aan
wijzing, waarop de schrijver voortbouwt.
Aanvankelijk verklaard» net feeeiama ooen-
lÏÏjk oorlog aan socialisme en vrijmetselarij
hetgeen dan ook zijn raison d' ètre was. Het
onderdrukte belde, en verdreef hun aanhan
gers. Na eenigen tyd kwamen dezen door de
achterdeur terug, zy transformeerden zich
rustig tot trouwe fascisten, en traden toe tot
de partij. In hoeverre hun bekeering tot het
hoofdbeginsel oprecht was, is onmogelijk te be-
oordeelen. Maar hun invloed op de partij moest
vroeg of laat merkbaar worden, en in één
opzicht konden zij waarschijniyk op eenige
bewegingsvrijheid rekenen, n.l. wat betreft
hun anfci-clericalisune, dat niet wezenlijk on-
vereenigbaar was met hun nieuwe (nationale)
belijdenis.
„Of de leiders der party onder hun invloed
gekomen zijn", zegt Gregory, „kan slechts wor
den gegist. Maar men kan met zekerheid con-
cludeeren dat hierin een der oorzaken van het
jongste conflict gelegen is".
100.000 liter alcohol aan boord
STOCKHOLM, 13 Augustus (H.N.). Een
Zweedsch wachtschip heeft in de Oostzee een
onder Hongaarsche vlag varend stoomschip
in beslag genomen ,dat in de Poolsohe haven
100,000 liter alcohol aan boord had genomen,
welke lading, naar aangegeveli werd, voor een
Rotiterdamsolie fabriek bestemd was.
Het Zweedsehe wachtschip stelde echter vast,
dat de lading naar Zweden gesmokkeld zcm
worden.
De heele lading is daarop met het schip in
beslag genomen en de uit 29 koppen bestaande
bemanning gearresteerd.
De kapitein moet een Dultscher zijn.
Pmr-dent von Hindenburg inspecteert een eere-compagnie der „Reichswehr"
een parade op het Plein der Republiek te Berlijn,
MOORDENAAR ONTDEKT
Het is de politie gelukt, den moordenaar
van Albert Heister, don leider van de Keulsehe
afdeel 1 ng van den Stahlholm, die Zaterdag
nacht voor zijn woning door een revolverschot
werd gedood, te outdekken. De moordenaar jg
de 29-jarlge communistische arbeider Dür-
wendt, naar wien thans wordt gezocht.
Toch een slachtoffer?
TOURIST ONDER VALLEND GESTEENTE
VERPLETTERD.
INNSBRUECK, 12 Augustus. (V.D.) Maan.
dag i« een Duitsche toerist bij het zoeken naar
Edelweiss op de Kadisfluh in het Bregenzer
Wald verdwaald. Aan de noordzijde kon hij
voor- noch achterwaarts, zoodat hij den nacht
in de bergen moest doorbrengen. Dinsdagmoi*
gen vroeg werd pas zijn hulpgeroep gehoord.
Een reddingscolonne ging er op .uit, doch
als gevolg van de ontoegankelijkheid van de
Plaats van het ongeval, moest deze zonder re
sultaat terugkeer en.
Dinsdagavond ls een tweede hulpexpeditie
onder leiding van een inspecteur der gendar
merie bij hevigen regenval uitgetrokken. Toen
de Inspecteur, Dueringer, hedenmorgen vroeg
in de buurt van den verongelukte kwam,
stortte hij, waarschijnlijk door het zich be
geven van een stuk steen ongeveer 200 meter
neer. Dueringer werd geheel verpletterd.
Twee andere leden der reddingsexpedltle
bevinden zich thans nog in de omgeving van
den tourist. Ook zij kunnen voor- noch achter
waarts.
BERLIJN, 13 Augustus In den loop vhn
het onderzoek inzake den aanslag op den D-
liein bij Jilcerbog, hoeft zich een beambte
van de recherche. Karl Kraft, uit Berlijn, aan.
gemeld, die bezoek verwachtte van zijn oom,
Tizia.li Flayt. uit Winterthur in Zwitserland
die Zaterdagavond met den verongelukten trein
uit Bazel zou aankomen.
Naar de leider der opruimingswerkzaamheden
mededeelt is het niet uitgesloten dat zich onder
een der nog niet gelichte spoorwagens een lijk
bevindt.
Tot nu toe zijn vijf wagens weer op de rails
gezet. Indien de tweede 60 tons-kraan zal zijn
aangekomen zullen die overige drie wagens
waarschijnlijk reeds morgen worden opgelicht.
Het verluidt dat alle ge wouden aan de bete
rende liaud zya^
Auto door trein gegrepen.
In den nacht van Woenfi'des "V Donderdag
werd by een spoorwegovafgang nabij het
station Hirschfekl een auto gegrepen door een
goederentrein; Van de inzittenden vai. den
auto wérd een vrouw op «lag gedood en een
man ernstig gewond, zoodot hij naar een zie
kenhuis moest worden overgebracht, waar hij
nog niet g&hoord kon worden
Het ongeluk is vermoedelijk te wijten aan
het feit, dat de baanwachter verzuimd heeft de
afsluitiboomen neer te laten.
HINDOES EN MOHAMMEDANEN
Ernstige botsingen in Britsch-Indië
Volgens een bericht uit Bombay aan de
„Daily Express" zijn aan de Noord Westelyke
grens van Britsch Indië eirnsMge botsingen
tusschen Hindoes' en Mohammedanen voorge
komen, waarbij talrijke buizen verbrand ea
geplunderd zijn.
Men vreest, dat er ernstige Vëriieziein geleden
zijn.
j Nader® bijzonderheden ontbreken nog. Re-
gearings troepen uit Lahore zijn naar het ga-
bied van de onlusten gedirigeerd.
1
