FEUILLETON
■Si
SPORT EN SPEL
LUCHTVAART
Steeds meer-eischend
Een belangrijke schrede
vooruit
marktberichten.
DE HEMELBESTORMER
DONDERDAG 20 AUGUSTUS 1931
NIEUWE FORDPLANNEN?
VAN DE LOCOMOTIEF GESPRONGEN.
M J
jg
llii®
WAT NIET WAAR EN WAT
ONMOGELIJK IS
GROENTEN NAAR DE MESTVAALT
ER WERD DRASTISCH
OPGETREDEN
ROOFOVERVAL TE HAMBURG.
ZIJ MEENDEN HET ZOO
KWAAD NIET
BRAND IN EEN HOTEL.
Bescherming
en verzorqmg -
RADIODISTRIBUTIE VAN DRIE
PROGRAMMA'S.
EEN CLANDESTIENE KROEG.
U. Z. C.—G. Z. C. 3—2.
VERMETTEN UIT II- B. S-
OVER DEN BOSPORUS GEZWOMMEN.
LUITENANT BRENTON t-
DE VLUCHT VAN VON GRONAU-
VAN BERLIJN NAAR TOKIO.
DE DORNIER X.
RIVIERTIJDINGEN.
ROMAN VAN FELIX NABOR.
ik niet meer mat u te makmb L
Het verkeer vraagt een meer soepel
loopenden wagen.
De reeds eerder loopende geruchten over 'n
nieuw Ford-model, zijn gestaafd, aldus „The
Economist", door twee recente aankondigin
gen. De Ford-maatschappij in Detroit heeft
besloten de fabricage gedurende de geheele
maand Augustus stop te zetten, ofschoon de
montage van den aanwezigen voorraad ge
deeltelijk nog zal worden voori gezet. Zoover
als hekend is, werd slechts eenmaal de fabri
cage volledig gestaakt, n.l. gedurende den zo
mer van 1928, toen de noodzakelijke verande
ringen werden aangebracht, voorafgaande aan
de introductie van het huidige A"-model.
De tweede verklaring komt van de Engel-
sche maatschappij in verband met de inrich
ting van de nieuwe fabriek te Dagenham.
Daar de Ford Motor Maatschappij vroeger
geraamd had, dat de fabricage te Dagenham
in februari 1932 zou beginnen, mocht men
wel veronderstellen, dat de noodige machines
nu wel gemonteerd werden, of op zijn minst,
dat het type der te installeeren machines zou
zijn vastgesteld.
Niettemin heeft de maatschappij thans te
kennen gegeven, dat zij nog niet weet, wan
neer de fabricage zal beginnen, en ook niet,
welk model zal worden gemaakt.
Aangezien de groote fabrieage-hal klaar
blijkt te zijn om de machines te ontvangen,
vermoedt men, dat er niet verder gewerkt
wordt in afwachting van het nieuwe Ameri-
kaansche model. Het huidige V-model werd
in Engeland nog pas kort geleden ingevoerd,
en begint nu eerst populariteit te verkrijgen.
Ondanks de beslissing van de Crysler Com
pany om zich op de goedkoopere vier-cylinder-
markt te begeven, gaan de verkoopen van
auto's in de Vereenigde Staten in de richting
van de duurdere, meer-cylinder-wagens. Het is
ook in deze richting, dat men verwacht, dat
de Ford Company zich zal begeven. Zes-cylin-
der wagens, welke 42.6 pet. bedroegen van de
totale verkoopen in 1930 zullen, naar schat
ting, dit jaar de 50 pet. halen, welke toename
gaat ten koste van de vier-cyliader wagens.
Deze neiging wordt door sommigen verklaard
door de toenemende opstopping van verkeer in
de Amerikaansche steden, waardoor men, niet
tegenstaande de geldschaarschte, vraagt naar
'n krachtigere, soepeler loopenden wagen, met
een betere versnelling. Of dezelfde neiging in
Engeland zal worden waargenomen, waar de
jaarlijksche belasting zoo'n belangrijke factor
vormt, is onzeker.
Voorts is het twijfelachtig, of de wagen,
waarop Mr. Ford zijn hoop ges.'.eld heeft om
zijn positie in Amerika te herwinnen, even
succesvol de concurrentie, zal weerstaan der
inheemsche fabrikaten in Engeland, waar
reeds een der grootste maatschappijen een zes-
cylinder wagen aan de markt brengt, even on
der de 200. Waar Dagenham evenwel onaf
hankelijk zal zijn van Detroit, zal de Engel-
sche maatschappij in staat zijn, de voordeelen
van de nieuwe en oude modellen in een spe
ciaal Europeesche wagen te vereenigen. Wat
Detroit betreft, zal de overgang naar een
nieuw model, hoe doeltreffend ook, haar voor
de bbnd liggende ongemakken met zich bren
gen. De kosten zouden hoog zijn en de finan
cieels positie van de maatschappij is minder
ruim dan bij gelegenheid der wijziging in 1928,
toen er een surplus was van 82.600.000, om
de wijzigingskosten, die 72.000.000 bedroe
gen, goed te maken.
Arm van een remmer verbrijzeld.
Bij het binnenkomen van den goederentrein
uit Winterswijk sprong te Aalten de remmer
J. M. uit Winterswijk juist bij den ingang van
het perron van de machine, doch hij kwam te
vallen, vermoedelijk door de gladheid van het
ï>erron. Bij zijn val had M. nog de tegenwoor
digheid van geest zijn hoofd af te wenden.
Zijn linkerarm werd echter geheel verbrijzeld.
Nadat geneeskundige hulp was verleend, werd
de gewonde naar het ziekenhuis te Winters
wijk overgebracht, waar hij ter verpleging is
opgenomen.
340 SOLLICITANTEN.
Een oproep van sollicitanten naar de be
trekking van gemeente-politieambtenaar op
Texel (Den Burg) heeft meer dan 340 liefheb
bers opgeleverd, dat is honderd meer dan in
1930, toen een soortgelijke oproep voor deze
gemeente werd gedaan.
ï-
BINNENSCHIPPERS. De jeugd profiteert dankbaar van liet drijfhout, dat voor het nieuwe
Laakkaniaafl te 's Gravenhage wordit gebruikt; den heelen dag wordt er „geschipperd"
Overdreven berichten.
Berichten in de pers maakten er melding
van, dat in het Westland de groenten geen
prijzen opbrengen en die tuinders derhalve
verplicht zijn deze naar den afvalput te bren
gen. De secretaris van den Haagschen Armen
raad mr. Sark, heeft zich, naar hij in het
„Vad," mededeelt, gewend tot de secretarissen
der veilingen te Loosduinen, die hem mede
deelden, dat de bedoelde berichten niet juist
waren.
Aan de veiling kunnen voor minimum-prijzen
de meeste groenten nog steeds van de hand
worden gedaan. Hetgeen eventueel overblijft,
is van een zoodanige qualiteit, dat het voor ge
wone consumptie uiet meer geschikt is. Aan de
markten worden wel groenten weggeworpen,
die echter veelal door kleine kooplieden tegen
zeer lage prijzen worden uitgevent. Deze groen
ten zijn meerendeels drie dagen oud, zoodat
ook deze voor distributie niet meer in aan
merking komen. Buitendien is de hoeveelheid
van de groenten, die geen of vrijwel geen prij
zen kunnen opbrengen, zoodanig ongeregeld,
dat het onmogelijk is, een organisatie van
groenteverstrakking daarop te bouwen. On-
en minvermogenden tegemoet te komen, door
gratis-verstrekking van de overcomplete groen
ten is zoodoende niet mogelijk gebleken.
Nederlantlsch koopman gevonnist.
Het „Snelgerecht" te Hamburg heeft giste
ren vonnis gewezen in de zaak van den roof
overval, dis in Juli j.l. op het hoofdstation
aldaar is gepleegd. De dader de Nederland-
sche koopman V., was in financieele moeilijk
heden geraakt en zag tenslotte geen anderen
uitweg dan zich door een misdaad geld te
verschaffen. Den elfden Juli kwam hij in
Hamburg aan. Hij kocht een revolver, een
ploertendooder en een dolkmes en begaf zich
daarop naar het wisselkantoor van het station,
waar hij verzocht vierduizend mark in Hol.
landsch geld te wisselen. Hij vroeg of de uit-
betaling in een achterkamer kon geschieden,
omdat hij, naar hij zeide, bij het in ontvangst
nemen van een groot bedrag vroeger al eens
bespied en gevolgd was.
Aan dit verzoek, dat niet ongewoon leek,
werd voldaan. Nauwelijks echter had V. een
voet gezet in de achterkamer of hij trok den
ploertendooder en gaf den beambte, die hem
het geld moest uitbetalen daarmede een slag
op bet hoofd.
De aangevallene kon nog ontkomen naar
het aangrenzend kantoor, waar hij luide om
hulp riep en de dader werd overweldigd
voor hij kans had een goed heenkomen te zoe
ken.
Het O. M. eischta vijf jaar en een maand
tuchthuis. De uitspraak luidde twee jaar en
twee maanden.
DE VERDUISTERING VAN 20 000-
De familie L. uit Büren (Westfalen) welke
beschuldigd is, ten nadeele van den gepension-
neerden M. te Büren een groot bedrag verduis
terd te hebben welke zij op M's naam en met
diens volmacht van een Nijmeegscbe banik had
den gehaald, beweert van plan te zijn geweest
het geld aan M. terug te brengen. Ze hadden
eerst een reisje gemaakt naar 7uid Limburg,
Luik, Antwerpen, Londen en Rotterdam. Het
drietal is gisteren door de Nijmeegschie politie
aan de justitie te Arnhem uitgeleverd.
Gebouw gedeeltelijk behouden.
Gisterenmiddag om vier uur is te Varsse-
veld brand uitgebroken in het tegenover bet
station gelegen hotel Zwijnshoofd, eigenaar
de heer B. J. Rolling. De vlammen sloegen uit
bet dak. De brandweer was spoedig ter plaat
se en slaagde er in na een half uur het vuur
meester te worden. Met vier slangen op een
spuit werd water gegeven. De waterschade is
aanzienlijk. Het bedrijf zal kunnen worden
voortgezet, aangezien de voorzijde van het ge-
bouw is gespaard gebleven. De schade die ge
schat wordt op 5000 wordt door verzekering
gedekt.
KOUSENBREIERIJ AFGEBRAND.
Gisternacht te ongeveer half vier onts/tomd
brand in de kousenbreiorij „Derbo", der firma
J. Diepenveen, aan de Mulderslaan te Veenen-
daal. Het van hout opgetrokken gebouw brand
de tot den grond toe af. Van den inhoud ging
alles verloren, o.a. een twaalftal breimachines.
Van den aanwezigen voorraad kon niets worden
gered.
Verzekering dekt de schade.
VERMIST.
De commissaris van politie verzoekt de op
sporing en aanhouding van den 19-jarigen H.
R. te Kerkrade, die 10 Augustus de ouderlijke
woning had verlaten en sedert niets van zich
liet hooren.
KUNST IN DE RAADZAAL.
De verzameling van schilderijen van Laren-
gclie kunstenaars, die de gemeente Laren be
zit, is door de schenking van Jan Hamdorff,
die vijftien werken heeft geschonken, waar
van de namen binnenkort bekend gemaakt
zullen kunnen worden, uitgebreid bot een veer
tig stuks.
Naar de N.R.Gt. meldt, ligt het niet in de
bedoeling van liet gemeentebestuur tot stich
ting van een museum over te gaan. Mem kan
zeer spoedig een voorstel van B. en W. tege
moet zien voor den bouw van een nieuwe
raadzaal annex koffiekamer cup een aan het
raadhuis grenzend terrein. In deze lokalen zal
bovenlicht worden aangebracht en hier, te
midden van de vertegenwoordigers der bur-
gerij, zal het werk van kunstzinnige burgers
een blijvende plaats vinden.
in dooien en lubot
0,2O
hot belangrijkste voor de huid in elk jaargetijde. Pfeilrtng-
Lanolin-Crème wordt sedert 40 jaar door sped-.ir ster» en
deskundigen als her meest doelmatiae nuidverzoigingnniddel aan
bevolen. Pfeilrlncj-Crème bevat Cholesterin, vo«:aoor de huid
tegen de schadelijke invloeden van zon en wind wordt beschermd.
Langs twee dubbeldraden.
lm 's Hage profLteenen op het oogen blik
méér dan 30.000 gezinnen van radio-distributie,
waarvan rond 25.000 zijn aangesloten bij parti
culiere centrales en bijna 6000 bij de gemeente
lijke (telefoon-) radiodistributie.
Men zal zich herinneren, dat ongeveer een
half jaar geleden ln de bladen gewag is ge
maakt van een nieuwe vinding op radlogebied
van Ir. J. J. Numans, waardoor het mogelijk
zou worden, langs de bestaande distributie
(niet-telefoon-) netten, welke geschikt zijn voor
de doorzending van programma's, zonder bij-
spanning van draden of dergelijke een derde
programma dus terzeifdertijd drie verschil
lende uitzendingen te distribueeren. Destijds
bevond zich deze vinding nog in een experi
menteel stadium, terwijl de proeven op betrek
kelijk kleine schaal werden genomen.
Inmiddels heeft een groote firma hier te
lande de fabricatie en verdere uitwerking van
het systeem-Numans, ln samenwerking met den
uitvinder, met kracht ter hand genomen, zoo
dat deze vinding thans in de praktijk kan wor
den toegepast. In een van de grootere radio
centrales te 's Heg©, daarvoor op verzoek
van den Bond van exploitanten van radio-dis
tributienetten uitgekozen, is dit systeem bij
ruim 500 van haar aangeslotenen toegepast.
Geconstateerd kan worden, dat de uitzending
en ontvangst van het extra-programma in kwa
liteit en volume volkomen op één lijn staan
met de uitzending en ontvangst van de beide
tot nu toe gedistribueerde programma's Hil
versum en Huizen. Op dat derde programma
wordt een keur van buitenlandscbe stations
gegeven.
In het kort komt de uitvinding van ir. Nu
mans op het navolgende neer
In de centrale wordt een speciaal apparaat
geplaatst, waarin het geluid, komende van drie
toestellen met bijbehoorende krachtversterkers
zoodanig wordt samengebracht, dat de doorzen
ding langs twee dubbeldraden kan geschieden.
'Ten huize van den abonné worden de samen
gevoegde programma's weer gescheiden, in een
zéér klein, doch sierlijk en eenvoudig kastje,
waarop de luidspreker wordt aangesloten, ter
wijl door middel van een knop op dat kastje
tevens de sterkte naar believen kan worden
geregeld.
Even zuiver als ieder programma op het ge
meenschappelijk stel draden ls gekomen, ver
laat het dat ook weer, zoodat de luisteraar geen
spoor meer bemerkt van het feit, dat tusschen
de centrale en zijn woning, Hilversum en Hul
zen met den onverschilligen derde zoo gemak
kelijk samenliepen.
Een bijkomend voordeel ls nog dit, dat de
abonné's van radio-centrales, welke ver van
het punt, van waaruit de distributie plaats
heeft, af wonen, niet behoeven te wachten op
uitbreiding van het bestaande net, doch even
als alle andere abonné's direct nadat hun
wensch is kenbaar gemaakt, aangesloten kun
nen worden en van bet extra-programma kun
nen genieten.
Nederland, dat op radlodistributiegebied den
toon aangeeft, heeft op dit speciale gebied een
belangrijke schrede voorwaarts gemaakt.
GEVOLGEN VAN PLAGERIJ.
Gisteren speelden eenige jongens onder wie
de 17-jarige K., in de Singelstraat te Arnhem
met een 9-jarig ventje, dat vermoedelijk door
de grooteren werd geplaagd. Het ventje nam
ten slotte een riem, waarmede hij K. een slag
tegen het gezicht gaf, die zoo aankwam, dat
deze niet meer door zijn linker oog kon zien
en zich onder behandeling van een geneesheer
moest stellen. Deze deelde mede, dat het jong-
mensch vermoedelijk zijn gekwetste oog zal
moeten missen.
De politie doet een invla.
Men menidlt ons uiiit Amsterdam:
Reeds geruimen tüd vermoedde de politie,
dat in een huis. aan den Singel, waarin een
pension is gevestigd en waar tevens een nacht
huis wordt gehouden, gelegenheid werd ge
geven om sterken drank te gebruiken. Dins-
dagmiacht heeft de inspecteur van het
bureau Singe) met eenige agenten een inval
gedaan in het bedoelde buis. Zij hadden succes,
want zij troffen niet minder dan 26 bezoekers
onder gelag aan. Tegen den eigenaar van het
buis is proces-verhaal opgemaakt.
Gouda degradeert.
Op neutraal terrein, n.l. in het Kralingsche
Zwembad te Rotterdam, is deze wedstryd giste
renavond gespeeld. Nadat scheidsrechter P. v. d.
Velden heeft laten beginnen, valt G.Z.C., dat
met twee invallers uitkomt, al dadelyk enthou
siast aan. Utrecht beantwoordt dien aanval, maar
Cabaut weet keurig te stoppen. Het spel gaat
even heen en weer, totdat Bokhoven b(j het
Utrechtsche doel vr(j komt te liggen en aan
Gouda de leiding geeft. U.Z.C. komt wat on
besuisd opzetten en het schot gaat naast. De
Boer geeft enkele malen goed aan, maar de tac
tiek van U.Z.C. zegeviert en het lukt J. van
Daatselaar kort voor de rust den stand op 11
te brengen. Een serie verre schoten van Utrecht
leveren niets op. De voorhoede brengt dan weer
eens den bal tot vlak voor het doel van G.Z.C.
maar Cabaut blykt op zijn post. Hij en de
Utrechtsche doelman Tetenbürg krijgen de han
den vol, maar zy verwerken de ballen rustig en
vlot.
Na de hervatting komt van Daatselaar spoedig
weer in actie met als resultaat 21 voor U.Z.C.
Een der Utrechtenaren wordt kort daarop het
water uitgezonden, want scheidsrechter v. d.
Velden houdt de leiding krachtig in handen. Als
Bokhoven het leder goed in handen krygt, weet
hy voor G.Z.C. ten tweede male te doelpunten,
waardoor de stand 22 is. De spanning neemt
nu nog toe. Eensklaps bemachtigt J. van Daatse
laar den bal en met een inderdaad zeer mooi
schot bezorgt hy U.Z.C. met 32 de leiding. Deze
club blykt meer snelle zwemmers dan Gouda te
hebben. G.Z.C. lost nog een enkel schot van ver
ren afstand, maar de stand blyft ongewyzigd.
Kort na het eindsignaal wordt het droog, nadat
het gedurende den ganschen wedstryd had ge
stortregend; er waren maar weinig toeschouwers.
De Goudsche Zwemclub is nu onherroepelyk,
d.w.z. men krygt geen degradatiewedstryden
meer te spelen, naar de tweede klas overgegaan,
zy het dan ook na een mooien wedstryd en een
eervolle nederlaag.
In verband met de door het H. B. S. bestuur
uitgesproken schorsing wegens een voorval by
den wedstryd V.U.C.H.B.S. heeft de heer Ver
metten als lid van H.B.S. bedankt.
CONSTANTINOPEL, 19 Augustus. (V. D.)
Anita Grew, de dochter van den Amerikaan-
schen ambassadeur in Turktje, is over den Bos
porus gezwommen van de Zwarte Zee tot Mar-
maram, een afstand van ongeveer 19 myl.
Engeleche Schneidercupvliegtuig
neergestort.
LONDEN, 18 Augustus. (V.D.) Hedenmiddag
kort na 20 uur is een der drie Engelsche Schnei-
dercupvliegtuigen, met den bekenden eersten lui
tenant Brenton, kort na den Btaxt in de naby-
heid van Calshot neergestort. Het ongeluk ge
schiedde op een hoogte van 10 en °P een
afstand van 10 K.M. van Calshot. Vanaf den
oever kon duidelyk worden vastgesteld, dat het
vliegtuig nog met de dryvers naar boven in
het water lag en dat luitenant Brenton zicli
zwemmende boven water hield. Ofschoon echter
onmiddeilyk motorbooten ter assistentie en red
ding uitvoeren, kon by de inmiddels ingetreden
duisternis alleen worden vastgesteld, dat luite
nant Brenton moet zyn verdronken.
KOPENHAGEN. 18 Augustus. (V.D.) By het
bestuur van de Groenland-kolonie is een op 17
Augustus verzonden telegram aangekomen van
Zuid-Groenland, waarin wordt medegedeeld, dat
de Duitsche vlieger von Gronau te Godthaab
gunstig weer verwacht voor zyn serdefe vlucht
naar Ivigtut en vandaar naar Disko. Van Disko,
het la.atste station op Groenland, wil von Gro
nau dan direct naar Canada vliegen.
Verder bevat het telegram uyzonderheden
over de geweldige moeilykheden. die bestonden
by de vlucht over het landys. Het opstygen van
de machine te Scoresbysund is zeer lastig ge
weest.
BERLIJN, 18 Augustus. (W. B.) Marga von
Etzdorf, die zich, naar men weet, met haar
vliegtuig op weg bevindt van Beriyn naar Tokio,
is hedenavond om 20.35 te Moskou geland.
BERLIJN, 19 Augustus. (H. N.) De Duitsche
vliegster Marga von Etzdorf, is volgens een be
richt uit Moskou vanmorgen kort na 7 uur van
Moskou gestart om de étappe Moskou—Kazan
af te leggen.
NEW-YORK, 19 Augustus. (V. D.) De Duit-
yhegboot Dornier X, is op haar vlucht van
Zui, Amerika. naar New-York gistermiddag te
Paramaribo in Nederlandsch Guyana aangeko-
bfüang^itelling. der bevolking bestaat groote
NEW-YORK, 19 Augustus. (V.D.) De vb ec
hoot Do. X is Woensdag om 12 uur 35 M. K x
te Paramaribo opgestegen om zyn vlucht naar
New-Yorlt te vervolgen.
De volgende tusschenlanding zal te Trinidad
worden uitgevoerd.
ROTTERDAM, 19 Augustus. De prijzen heden
besteed aan de Coöp. Tuinbouwveiling „Rotter
dam en Omstreken" G.A. waren als volgt: Holl.
platgl. komkommers le soort 5.80—7.30 2e soort
ƒ1.70—3.70, 3e soort 0.70—1.60. bloemkool le
soort 4.208.70, 2e soort 1.50—3.10 per 100
stuks, ltomkommerstek 0.80—1.80, spinazie ƒ7.40
—10.90, postelein ƒ4.30—6.10, pronkboonen ƒ6.80
—9.70 per 100 kg., sla (Meikoning) 1.20—2.80 per
100 struik, peen 5—6.80 per 100 bos, snyboonen
2126 ct., Duitsche princesesboonen 1115 ct.,
stamprincesseboonen 13—1 6ct., stok- 18—24 ct.
per kg., andyvie 1.10—1.80 per 100 struik.
HANSWEERT, 19 Augustus 1931.
Gepasseerd voor 4 uur en bestemd voor
ROTTERDAM: s. Telegraaf 3: Helena, v. d.
Waal; Rudo 2, Tyssen; Henri, Buisert; IJMUI-
DENs. Oom HeinOPIJNENRodeur, Volker
DORDRECHT: Unilever, Wulting; Cornelis, de
Jong; RENKUM: Presto, de Vuyst; ROER
MOND: Morgenster, Bulthuis; Geertruida, Smid;
LEIDENMachiensteen 19, JongmanMAAS-
BRACHT: Amice, Capelleveen: SCHEVENIN-
GEN: Elisabeth, Stolk; LAGE ZWALUWE: 7
Gebroeders, de GraafAMSTERDAMAltijd
Wat, Struyk; 's-GRAVENUAGEHenricus,
Boontjes: WORMBRVEEKCornelia, v. d. Jagt*
DUITSCHLAND: s. Valkenburg; Mannheim'
Peckhaus; Michael, Verschuren; Dranaco lo'
Triinbom; Julia Janssens; Nautilus 6, Biesheu
vel; Lucienne, van Ruyssevelt; Elvire, Dees;
Al jo, van Messem; Buffon, Emig; Poitou!
Schön; Naphta I, Hommel; Edmal, Tol; Frank,
Rosenbrand; Marie, Gielbert; Dixi, van Acker;
Gregus, van Acker; Alidor, Cleerbout; Amel-
berga, Ost; Hammonia, Baan; Ganymede, Ver-
duin;
BELGIË: s. Telegraaf s. Poseidon 4; s. Apollo;
Clazina, Zuurmond; Pax, Veenma; Prudence, de
Roeek; Elisabeth Wilhelmina, van Gulilc;
Augusta, Budts; Julia, Verbeeck; Henriette, de
Waegeneere; Locarno, Schuddinck; Edouard, Ver
hagen; Jeanne, Westerlinck; Liesolotte, v. d.
Heyden; Delgenland, de Groot; Francor, van
Meel; Amsterdam, Bauer; Catalina, Adrlaansen;
Berthe, Marquennie; Judo, Maas; Fluviale 14,
Cambeen; Mercator, Seeldraayers; Vaterland,
L.uwitz; Mannheim 70, Nagelkerke; Tonny, de
Block; Johan, de Koning; Louisa, van Pelt;
Zorg en Vlyt, Schuller; Jean Baptiste, Haems;
Anthemael, van Dongen; Elodie, Smits; Citerna,
KilIXhovenFrauenlob, van Steen; Modesta,
Overeem; Iza.alc Soelin, Fuhr; Wouter, Koppe
laars; Meurthe, Canters; Catharina, Fortuin;
Ferdinand, Spiegels; Karei, Grutter; Dankbaar
heid, Dodde; Dankbaarheid, van Eek; Valentine,
van Messem.
Vertaling door van R.
10.)
Erich merkte op, dat een voorbeeld van zulk
een variétépaleis reeds bestond, in Parijs,
waar hemel en hel en Elysium zich dicht bij
elkaar bevonden.
Lotte sloeg voor, daar gemeenschappelijk
heen te reizen, den heelen boel te bekijken en de
nieuwste succesnummers mee te brengen.
Allen waren verrukt, maar Marrwltz voelde
er niets voor; Lotte kon toch niet met een
jongen man naar Parijs reizen.
Waarom niet? riep Lotte en viel Erich
om den hals. Wij reizen als bruidspaar, papa.
Juist hebben wij ons verloofd.
Friedrich August Mauke viel als een vollen
zak in de clubfauteuil, strekte de beenen recht
uit en staarde Lotte geheel overstuur aan.
Ver..loofd? schreeuwde hij. Om een be
roerte te krijgen.... Vervloekte snotneus
verloofd?
Jawel verloofd en gelukkige bruid!
straalde Lotte, wierp zich haar vader storm,
achtig aan de borst en streelde llefkoozend zijn
dik rood haar, dat als een brandend doorn
bosch op zijn hoofd vlamde.
Is hij geen mooie man? vleide zij haar
vader.
En een slim kopje, hè? Zeer zeker is er
geen tweede te vinden, die beter voor zijn
dochter en zijn zaken zorgt.
Mogelijk maar dat ging toch te vlug.
God, waarom te wachten? Als men van
elkaar houdt wil men niet wachten, en
wij kennen elkaar reeds van den tijd, toen ik
ln >Jlm was. Zeg dus maar ja en amen en laat
een paar flesschen champagne op ijs zetten.
En dat is de tegenwoordige jeugd, kermde
Jlarrwitz. ui u.
Een, twee, drie een sprong en daar
zitten ze in de huweiijkskoets.
Het mag ook een limousine zijn, pa.
O, wee! Dat zal een bom duiten kosten!
Men beeft het toch. Wij zijn toch geen
arme menschen, die sparen moeten. Zeur er
uu niet langer over en geef je zegen,.
Wat kan ik anders doen? zuchtte de
reug.
Ik heb toch maar één dochter en ben
een gevoelsmensch!
Nu, toe dan maar geef elkaar de hand
Oef! juichte Lotte. Nu nog een stevigen
kus en klaar is het zaakje.
Omarming, kussen, klinken van glazen, snik.
ken en hikken spoedig gevolgd door luid.
klinkend gelach uit een lichtzinnigen meis.
jesmondOom Hans was tot tranen toe ge
roerd, deelde klappende zoenen uit en zeide
tot Erich: Jou geluksvogel!
Ach wat is dat Berlijn een wouderschoone
stad. Hier wil ik mijn leven slijten.
Later, besliste toen Marrwitz, eerst gaan
wij naar Parijs het heeie klaverblad.
Lotte nam Eriehs arm en riep: Dan is dus
alles in orde en wij kunnen voor den bruids.
dans aantreden. Mag ik een toespeling maken
dat ik 'n gelukkige verloofde ben?
Zachtjes aan, vermaande haar vader. Ik
volg je direct en za! den toost uitbrengen. Tot
weerziens en veel plezier!
Lachend en schertsend vertrok het bruid-
paar, oom Hans trippelde hen als een harem
wachter achterna en wreef zich vergenoegd in
de handen ook voor hem waren er voordee
len in het verschiet.
Marrwitz sloot de bouwplannen weg, stak
een versche sigaar op, wierp zich in zijn zetel
en hield een monoloog.
Kluchtig! Dat is nu de vierde verloving
van Lotte. Drie gingen pleiten, ben benieuwd
hoe lang de vierde duurt.
Nu, als de jongen hersens en energie bezit,
dan is het mij goed. Dan bouwen wij, dat bet
een lust is. Bouwen is goed; bouwen brengt
mlllioentjes op.
Klokkend ledigde hij zijn glas en leunde ln
den clubfauteuil achterover, oim een weinig
te dutten.
Maar reeds in het volgend cwgenblik werd
hjj in zijn rust gestoord.
De hofmeester meldde hem, dat een deftige
heer hem over een dringende zaak wenschte
te «preken. Hij had hem in de studeerkamer
gelaten.
Brommend stond hij op, keek door een rond
kijkgat in de studeerkamer en week verschrikt
terug.
Maar, mensck, dat is immers een Jesuïet
riep hij.
Die komt zeker om te bedelen? Nu zul je
eens zien, hoe ik dien zwartrok afscheep!
Met de duimen in de vestzakken, de sigaar
in den linker mondhoek, ging hij door de deur.
Wat wenscht U riep hij brutaal.
Zwarte raven zie ik niet graag in mijn
slot. 't Is toch maar een bedelpartij.
Plotseling stokte hij in zijn rede. De slanke
heer mot het fijn-besneden gelaat, de staal
blauwe oogen en de gentlemanlike houding,
wiens tonsuur en hooggesloten jas slechta den
priester verried, zag hem onlbevressd aan en
zeide koel
Ik kom niet om te bedelen, maar als
afgezant van Vrouwe Cliaritas.
Vrouwe Oharitas? Ken ik niet.
Vrouwe Oharitas is de christelijke liefde,
die voor de armen en zieken zorgt, verklaarde
de priester.
In deze stad is immers de nood ontzettend.
Honderden en duizenden verzinken in het moe
ras der wereldstad en gaan ten gronde, als
geen hulp gevonden wordt.
Wij redden deze schipbreukelingen en bren
gen ze veilig aan land. Brengen hen in zie
kenhuizen en christelijke tehuizen, waar zij
die hongeren, gespijzigd, zij die dorsten, ge
laafd, de zieken genozen; allen echter met
liefde verpleegd worden. Wij schenken hun
kalmte des gemoede, als de bittere dood nabij
is, en onze zusters, die engelen der barmhar
tigheid, houden de wake.
Een weinig verlegen nam Marrwitz de dui
men uit de zakken en de sigaar uit den mond
en heesch klonk zijn stem, toen hij vroeg;
Prachtig. Maar wat gaat mij dat aan?
Een stervende zendt mij tot U, meneer
Mauke.
Mauke? brieschte de slotheer.
Mijnheer, ik heet Marrwitz.
Vroeger heette u Mauke, niet waar? viel
d« priester ham bruusk ia da reda.
De dame, die mij naar u zendt, moet het
weten, want deze stervende, meneer Mauke,
isuw vrouw.
Mauke Marrwitz ontviel zijn sigaar en zelf
zonk hij steunend op een stoel. Mijn vrouw?
Ja, uw vrouw Caroline, geboren Halko.
Uw echtgenoote die u veretooten hebt, voor u
dit silot betrok. Armoede, nood en zorgen waren
haar deel, tot zij in ons ziekenhuis opname
vond. Haar hartkwaal veroorzaakt haar zoo
hevige pijnen, dat zij waarschijnlijk den mor
gen niet zal beleven. Daarom laat zij u drin
gend verzoeken, bij haar te komen, zich met
haar, voor da dood komt, te verzoenen en
haar laatste wen&chen aan te hooren.
Marrwitz ademde moeilijk. Het zweet parelde
op zijn gelaat, zijn oogen keken schuw den
priester aan.
Neemt u plaats, zeide hij moeilijk-spre
kend.
Hoe is uw naam?
Pater Clemens.
Dank u. Om het maar ronduit te zeggen:
ik heb geen echtgenoote. Die vrouw
ia uwe rechtmatige echtgenoote, dat
la zeker, antwoordde de pater onverstoorbaar
kalm.
U heeft haar verjaagd, omdat zij voor u
het waarschuwend geweten was in een tijd,
waarin u brak met God en Zijn gebod, met
orde en recht, toen u oproer en revolutie pre
dikte, den haat der massa opzweepte en on
rechtvaardig goed verwierf.
Toen u de heilige tafelen der Wet met Gods
geboden verbrak en alle doodzonden beging,
om macht en rijkdom te verkrijgen, was het
Uw edele vrouw, die u de geboden Gods pre
dikte:
Gij zult geen vreemde goden voor mijn
oogen hebben
Zij zult niet liegen, niet stelen! Gij zult
niet doodslaan en echtbreken. En tot dank voor
die trouw heeft u de arme uit het huis ge
worpen, zoodat zij arm en been brak en een
verminkte bleef voor haar geheele leven.
Dat had ze verdiendwoedde Marrwitz.
Ik wil vrij en ongehinderd leven en kan
geen zedepreeken gebruiken. Wat heb ik met
die vrouw te maken? Zij Is een vreemde voor
mij en ik ga niet naar haar toeen nu heb
U vergist zich, antwoordde die priester.
Nu volgt nog de eindrekening. U alt breed
en dik in dit kasteel en zwelgt en brast
uwe vrouw echter sterft in het armhuis. U
baadt in genot en weelde uwe vrouw
daarentegen lijdt gebrek; waar blijft daar de
gerechtigheid? Nog is het tijd, goed te maken,
watu misdeed; daarom waarschuw ik u; ga
naar uw echtgenoote, vraag haar vergiffenis
en verzoen u met haar, opdat zij in vrede
sterven kan
Neen!
Wees toch niet hard en onbarmhartig,
maar meoseihelijk!
Stil, de telefoon belt.
Dat ls voor mij! De priester nam het
boortoestel en zeide;
Hier pater Clemens. Zeg eens, hoe gaat
'bet met mevrouw Mauke, dokter?
Slacht, was bat antwoord. Geen hoop. Ik
heb haar juist een kaïnEer-injectie gegeven,
dat helpt voor een paar uur, dan komt echter
bet einde. Meneer Mauke moet zich baasten.
Neen, riep deze, meneer Manke haast zich
niethij blijft hier En nu afgeloo-
pen
Het zal u berouwen, zeide de pater. Uw
vrouw schijnt een geheim te hehben, dat zij
u voor haar dood zou willen onthullen
Kletspraatvoor mij hebben geheimen
of geboden niet de minste waarde, Ik geef er
niets om. De geboden stamp ik den girond in
en zaai er vrijheidszaad over. En nu zijn wij
klaar, heilige man. niet waar
Dadelijk, dadelijk. Nog slechts één bood
schap heb ik voor uw dochter
Voor Lotte
Ja, voor Charlotte Mauke. Haar moeder
zou haar nog eenmaal willen zien, voor zij
sterftdat is haar heilig recht.
De angstroep der moeder om haar kind is
zoo hartverscheurend, dat zelfs uw steenen
hart er door getroffen moet zijn. Of wilt ge
uw dochter verbieden naar haar stervende
moeder te gaan
Neen. Lotte moet zelf beslissen.
Waar is uw dochter
In hetzelfde oogenblilk werden deuren ge
opend en luide klanken van lokkende, licht
zinnige dansmuziek drongen tot te bet stille
vertrek door. Toen was de priester op de
hoogte.
Zoo zeide hij. Uw© dochter danst, ter
wijl haar moeder met den dood worstelt Ik
zal haar aan haar plicht herinneren
Blijfverzocht Marrwitz. Ik zal mijn doch
ter 'halen.
Hij verhief zich en ging met wankelende
schreden naar buiten.
Pater Clemens groette den bediende wel
willend, die verlegen voor de open deur stond.
Nu hoe gaat het vroeg hij.
Slecht, weleerwaarde, zeer slecht, ant
woordde de gevraagde. Vroeger was het hier
een ridderburcht, nu is het een roothol. Ach
die goede oude tijd
Voorbij alles voorbij. Maar waarom
jammeren en klagen Daardoor kan niets ver
anderd worden. Wij moeten het geduldig ver
dragen.
De hu 1 gbostuurder «flhudde het hoofd en
trad ter zijde om zijn meester voorbij te laten,
die met zijn dochter kwam- Lotto's wangen
gloeiden nog van het dansen, Verward als vu
rige vlammen, lekten de lood© lokken om
haar voorhoofd en de nei'veuse trilling harer
kersrood© lippen drukte nieuws,gierigheid uit
Een zwartrokriep ze vol strijdlust
Koddig
Toen de bezoeker haar echter zijn gelaat
toekeerde, riep onstuimig:
God, dien ken ik toch 1 Dat ls de sdhoone
gardeoffle|le'r' mot Wlen alle snoeperige bak-
visohjes dweepten. Ja, menisohenkind, hoe
komt u aan flwavte spulletjes De garde
uniform was beslist charmanter.
Kan zijn, antwoordde hij, en verklaarde
haar dan ln weinig woorden, dat het- vader
land na zijn débdole, revolutie en ontbinding
van het leger, geen officieren meer noodig
had, echter wel: helpers in den nood, Samari
tanen. En aangegrepen door het vreeaelijk
lijden van het volk, had hij, zelf gewond en
verarmd, kuras, helm en. dagen afgegord, en
was een strijder voor God gewoTden, een broe
der, een helper in den nood, voor de zieken
de amen en ongeflukkigen; een Samaritaan
die zijn armzalige en wanhopige medeme-nsche®
laafde met wijn en brood en mot het hemefr
