PUROL rijk aan geneeskracht
feïWsïrrïïï
FEUILLETON
SPORT EN SPEL
LUCHTVAART
[IBSÜHEEREN-BAA1
j.i54
faillissementen.
riviertijdingen.
DE HEMELBESTORMER
ZATERDAG 22 AUGUSTUS 1931
RADIO-PROGRAMMA
1/raag niet Jfiesche. Heertnbcuu ttuuir
ECHTE FRIESCHE
BESTRIJDING VAN DEN WOEKER.
NATIONALITEIT DER GEHUWDE
.VROUW.
Voorstel van den Bergli zonder
practiseh nut
WERELD-KAMPIOENSCHAPPEN
WIELRENNEN TE KOPEN
HAGEN.
Toch
MR. B. HERMESDORF.
MARKTBERICHTEN.
YISSCHERIJ.
Renners en publiek in afwachting.
ROMAN VAN FELIX NABOR.
ZONDAG 23 AUGUSTUS.
H u 1 z e n (298 M., 1°^ K' 8 T^ëlll
NCRV., 9.30—5 KRO.. 5—7.45 NCRV 7-
KRO. 8.30—9.30 Morgenwijding; 9.80—1°-15 de
Wofoonplaten10.1511.45 Uitzending m
Hoogmis in de St. Dominicuskerk tet!
11.45-12 Lezing; 12-12.30 KRO-salonorkest
12.302.20 Uitzending van de 12e IJze.nfiprf
te Dixmuiden (België); 2.203 Vervolg c
3—4.30 KRO-sextet; 4.30—5 Ziekenhalfuurtl
5.20 Prot. kerkdienst. Daarna tot 7.45 £e.
muziek; 7.45—8.10 Pater M. Bogaartz S.J.AP/r.
tolaat en het slot van het Mattheus-Evange
8.1010.40 Uit het Kurhaus Scheveningen.
eert, orkest, Alexandra Trianti zang, Rosa °Pie£
harp. In de pauze nieuwsber.10.4011 Epilo°&
door Klein Koor.
Hilversum (1875 M„ 160 K. H.) 8.30—10
VARA, 10.30 VPRO, 12—5 AVRO. 5—8 VARA.
8—12 AVRO. 8.30—8.45 Gymnastiek; 8.50 Post-
duivenber.9.00 Tuinbouwhalfuurtje9.30 Orgel
spel door F. Uvttenboogaard10.30 VPRO-1
2 Kovacs Lajos en zijn orkest, gram0Jl0
ten; 2—2.30 mevr. E. de Raedt de CanterMoei.-
Hoeden voor vertalers in liet Nederla
2.30 3 Kinderkoorzang; 34.30 Aansl. „„leest
f^h®veningen, concert door het Ee?le gramn-
f" Pauze muziek-anecdotes4.30 5 En.
oonplaten en sportuitslagen5.01 O
dew. f Uit het VARA-orkest; 5g30
ö^rna ve^.-oTg^concertTTso' Oramofoonplaten;
r> a v e n t r y (155M M 193 K.
fl fy/^PrTaan-' B' 4 35 Militair orkest, M. Ste-
fluit; 4.05 Lezingen; 4^70or Solomon; 6.20
en 9 05^Lezinef 10 Berichten9.25—10.50 Kamer
muziek M Raphael bariton, strykkwartet.
P a r ii s t Rndio-Parif-". 1725 M.. 174 K. H.)
8 05 r'-omnfonnnlateu12.20 Kath. morgenwijding;
1.20, 6 20 en 8.20 Gramofoonplaten9.05 Gramo
foonplaten en zang.
Langenberg (473 M„ 634 K. H.) 7.20-
8 20 Orkest* 8.20—8.50 Gramofoonplaten; 11.50
12 35 Bach-cantate; 1.202.50 Orkest; 4.506.20
Concert; 8.20 ,,Herr und Frau Denis", operette
van J. Offenbach; 10.20 Berichten. Daarna tot
12.20 dansmuziek.
Kalundborg (1153 M„ 260 K. H.) 12.25—
1.20 Orkest; 3.504.20 Gramofoonplaten; 4.20
6.05 Orkest: 8.209.20 Orkest en zang; 9.4510.05
Piano-recital; 10.1511.15 Orkest; 11.1512.20
Dansmuziek.
Brussel (508.5 M., 590 K. H.*) 5.20 Orkest;
6.35 Gramofoonplaten; 8.20 Orkest; 9.30 Orkest
en soliste.
(338.2 M., 887 K. H.) 5.20 Orkest; 6.35 Gramo
foonplaten; 8.20 Orkest; 9.20 Orkest en zang.
e-e s e n (1635 M„ 183.5 K. H.) 7.20 Concert;
„ïkoT 15 Lezingen; 11.50 Bach-cantate: „In allen
T w en Chiton". Orkest, koor en solisten12-35
S£5*»>°6 Concert; 2.50 Mandolineconcert; 3.20
Vierhandig pianospei; 3.50 „Anhalt", hoorspel;
5 20 Concert; 6.20-7.10 Lezingen; 7.10 Strijkkwar
tet a-moll. op 51 no 2 Brahms: 7.4 OWestfaal-
sche humor; 8.20 Concert van de Radio-tentoon
stelling; 10.20 Berichten en vervolgens tot 12.50
dansmuziek der kapel Dajos Bela.
Kalundborg (1153 M., 260 K. H.)
2.20 orkest; 3.50—5.50 orkest en piano-soli; 8.20—
8.40 viool-recital; 8.409.55 Andrea del Sarto
drama in 3 acten van A. de Musset; 9.55—10.10
liederen; 10.2511.20 orkest; 11.2012.50 dans
muziek.
Brussel (508.5 M., 590 K. H.) 5.20 dansmu
ziek; 6.05 orkest; 6.50 gramofoonpl.8.20 orkest,
C.20 orkestconcert en zang.
(338.2 M., 387 K. H.) 5.20 orkest en zang; 6.35
gramofoonpl.8.20 pianoconcert; 9.20 orkest en
zang.
Zees en (1635 M„ 183.5 K. H.) ca. 7—7.50
gramofoonpl.; 10.30 schooluitzending: 10.a5 U--2"
berichten; 12.25 schooluitzending; daarna gramo
foonpl.; 1.152.20 berichten; 2.20—3-20 gramofoon
platen; 3.204.20 lezingen; 4.205.20 concert5.20
-8.20 lezingen; 8.20 „Orpheus und Eurydike
opera in 3 acten van Gluck; ca. 10—0 berichten
en vervolgens tot 12.50 dansmuziek.
20 50 d. PER UNS
Reel. 562*DGVS 9
Wettelijke regeling van het
geldschietersbedrijf.
MAANDAG 24 AUGUSTUS.
Hulzen (298 M., 1004 K- H.) Uitsl. N. C. R.
V.-uitzending 88.15 Schriftlezing; 8.159.45
gramofoonpl.10.30—U-- «leendienst11—12.30
gramofoonpl.; 12—12.15 politieber.12.30—1.45
orgelconcert door Jan Zwart; 1.452.35 gramo-
foonpl.2.35—3.15 A. J. Herwig: Aanleg en be
planten van den kleinen rotstuin; 3.153.45 knip
cursus; 45 zeemansuurtje, M. Brinksma (le
zing), mej. C. de Jager (zang), C. v. Drieënhuizen
(harmonium)56.30 sopraan, viool, hobo, har
monium en piano: 6.30-7.- verteluurtje77.30
declamatie door H. Breevoort; 7.307.45 politie
berichten; 7.45-8.- H. Amelink: lezing; 810.45
orkest; 69.30 Dr. G. LaarmanLevensverrui
ming en Christendom: 9.3010.45 vervolg concert;
1010.10 persber.10.4511.30 gramofoonpl.
Hilversum (1875 M., 160 K. H.) Algemeen
programma, verzorgd door de V. A. R. A. 6.45-7.-
en 7.307.45 gymnastiek; 8.- gramofoonpl.; 10.15
voordracht door Rodie Medenbach; 10.30 zieken-
uurtje; viool, piano en voordacht; 11.30 gramo
foonpl. 12.01 VARA-Septet, gramofoonpl.2.15
voordracht door A. de Rosa; 3.- piano-recital door
mej. A. Tolk; 3.30 kookpraatje door P. J. Kers;
4 - hobo-recital door S. Silverberg, gramofoonpl.;
4.30 voordracht door D. v. d. Zee5.15 VARA-
Septet; 6.- lezing door D. v. Kreveld; 7;- vocaal
concert door J. Goldstein (Oberecantor te Wilna)
en S. H. Englander (piano) en Fr. Uyttenbogaard
(orgel)7.50 L. RoodVerzorging van den hond
815 concert Haarl. Orkest-Vereen., mevr. A.
Lambrechts (alt), gramofoonpl.10.- persber.
30.10 gramofoonpl.; 10.2012.- Ensemble uit het
VARA-orkest, gramofoonpl.
Daventry (1554.4 M.. 193 K. H.) 10.50
•berichten; 12.20 D. Donaldson (mezzo-sopraan),
trio- 1.35 orkest; 2.20—2.50 gramofoonpl.; 4.20
orkest; 5-35 kinderuurtje6.20 dansmuziek; 6.35
berichten7.- zang door Eleanor Toye en Dale
■Smith* 7 20 lezingen; 8.05 piano-recital door Eileen
ovoe* 8 30 „If". hoorspel van Lord Dunsany;
10.- berichten; 10.20 lezing; 10.35 orkest; 11.20—
12.20 dansmuziek.
P a r ii s (Radio Paris, 1725 M., 174 K. H.) 8.05
en 12 50 gramofoonpl.4.50 concert; 6.50 gramo-
foonpi.9 05 instrum. kwintet en gramofoonpl.;
9.50 'vervolg concert.
Langenberg (473 M„ 634 K. H.) 7.25—8.20,
1112.05 en 12.301.10 gramofoonpl.; 1.252.50
orkest; 5.206.20 piano en zang; 8.209.45 vroo-
lyke avond; 9.50—10.20 gramofoonmuziek met
toelichting.
Memorandum van de Intern. Unie
van R. K. Vrouwenbonden.
AANGEBODEN te GENEVE.
Op 20 Augustus j.l. bood ©en delegatie van
bovenstaande Unie, onder leiding van mevr.
F- Steenbergbe-Engeringh en waartoe ook onze
landgenoot" Jkvr. mr. Alting von Geusau be
hoorde, onderstaand memorandum te Genève
aan, aan den se&retaris-generaal van den Vol
kenbond Sir Eric Drummond;
De Internationale Unie van R- K. Vrou
wembonden en de bij haar aangesloten leiden
hebben sedert geruimen tijd het probleem van
de nationaliteit der gehuwde vrouw bestu
deerd: zij hebben moeten vaststellen dat de
huidige stand van zaken in alle opzichten te
wensohen overlaat.
Met groote voldoening heelt de Unie verno
men, dat de Raad van den Volkenbond op 24
Jan. 1931 besloot deze qu a est ie op de agenda
te plaatsen van de eerstvolgende algemeene
vergadering.
Erkennend, de noodzakelijkheid, om de hui
dige regeling £e dien aanzien te wijzigen ten
einde zooveel mogelijk te voorkomen geval
len van vaderlandisloosihteid of dubbele natio
naliteit, evenals alle geschillen waartoe de he-
dendaagsche wetgeving aanleiding geeft; ver
oorlooft het bestuur der Unie zich echter, uit
naam der 25 millioen bij haar aangesloten Ka
tholieke vrouwen, de aandacht van Uwe Ex
cellentie te vestigen op het gvaar, dat elke
aanslag op het beginsel der eenheid van het
gezin met zich brengt, daar heit overtuigd is,
dat deze eenheid de basis is van de moreele en
sociale welvaart niet alleen van élk land af
zonderlijk, maar van de geheel© menschheid,
spreekt als zijne meenlng uit, dat toet beginsel
der 'gezinseenheicl en niet dat der emancipatie
van de vrouw in dezen den dootslag moet ge
ven; stemt geheel in met de wensohen, die
©enige vrouwelijke Nederlandsche meesters in
de rechten op 13 Maart 1930 kenbaar maakten
aan den heer voorzitter van de conferentie
voor de Codificatie van het internationaal
recht te Den Haag en geeft den wensch te ken
nen lo. dat de voor alle landen uniforme re
geling van het vraagstuk der nationaliteit der
echtelieden en in het 'bijzonder die der gehuwde
vrouw zal gebaseerd worden op de eenheid van
het gezin en waarborgen zal geven tegen mis
bruiken van de echtgenoot en zelve; 2o. dat,
in afwachting van het in werking treden van
een dergelijke overeenkomst een internationale
regeling worde .getroffen voor de oplossing der
geschillen, in het bijzonder om te voorkomen,
dat een vrouw door haar .huwelijk vaderlands'
loos wordt en om haar te beschermen tegen
een willekeurige verandering van nationali.
teit van haar man.
Verschenen is het voorloopig verslag der
Eerste Kamer over het voorstel van wet tot
wettelijke regeling van het geldschieters-
bedrijf.
Eenige leden verklaarden te twijfelen aan
het practische nut van dit voorstel. Zij waren
n.l. van oordeel, dat de wetgever, die zich ten
doel stelt een regeling betreffende de woeker
bestrijding tot stand te brengen, zoo scherp
geredigeerd, dat zelfs zeer sluwe geldschieters
hun bedrijf niet meer zullen kunnen uit
oefenen, voor een onmogelijk uit te voeren
taak staat.
Als hun voornaamste bezwaar tegen dit
ontwerp voerden deze leden dan ook aan het
feit, dat de voorstellers hebben gemeend, een
bepaling van de grens tusschen interest en
woeker, het essentieele punt bij de beteugeling
der woekerzucht, te moeten vermijden. Zij wil
den niet ontkennen, dat hier groote moeilijk
heden z(jn te overwinnen. In tal van gevallen
toch denkt men met woekerrente te doen te
hebben, terwijl zulkis in werkelijkheid geens
zins juist is. Zoo moet bijv. het crediet, aan
minvermogenden verstrekt, wel duur zijn. De
geldschieter pleegt daarbij aan velen kleine
sommen gelds uit te leenen, hetgeen zijn
risico aanzienlijk vergroot. De kans op een
karige winst, welke deze contracten van geld-
leening hem opleveren, wordt daarenboven
nog verminderd door het speculatieve element,
hetwelk aan elk dier overeenkomsten is ver
bonden. Wat nu betreft de positie van de
andere partij, zoo werd er op gewezen, dat
vooral de kleine neringdoenden zoodanig
crediet niet kunnen missen. Of derhalve de
wetgever goed handelt en de sociale recht
vaardigheid betracht, door het verleenen van
zulke credieten dikwijls voor slechts enkele
dagen toegestaan en niet meer bedragende
dan 10 te bemoeilijken, trokken deze leden
ernstig in twijfel. Ingrijpen van de Overheid
zal h.i. zeer zeker een groot nadeel voor een
belangrijke klasse der bevolking beteekenen.
Immers, slaagt men er in het crediet goed
koop te maken, dan zullen vele geldschieters
hun bedrijf moeten staken, hetgeen voor ta!
van kleine kooplieden economischen ond gang
tengevolge heeft.
Het bepalen van de grens tusschen interest
en woeker, m.a.w. de beantwoording der vraag,
wanneer het een uitwas geldt, zal a,Se-
meenen maatregel van bestuur geschieden.
Hierin ligt volgens deze leden do voornaamste
fout van het ontwerp. Wil men een kwaad
bestrijden, dan dient men naar hun gevoelen
zelf aan te geven, waar dat kwaad een aan
vang neemt. Zij vreesden, dat bet der regee-
ring niet, zal gelukkerf, dit uiterst moeilijke
vraagstuk, waarbij ook het verschil in risico
van zoo grooten invloed is, op een bevredigen
de wijze tot oplossing te brengen.
Vele andere leden konden zic'h met dit be
toog niet vereenigen. Alhoewel ook zij niet
verwachtten, dat het aanhangige voorstel aan
het euvel der woekerzucht voorgoed een einde
zal maken, betuigden zij toch gaarne hun
instemming met het kloeke initiatief, te dezer
zake genomen. Te meer juichten deze leden het
initiatief toe, daar de regeering heeft ver
klaard, geen aanleiding te vinden, zich voor
alsnog met een regeling van het vraagstuk van
den woeker in het volkscredietwezen bezig te
houden. Deze leden achtten het een daad van
juist beleid dat door de voorstellers aan het
preventieve stelsel de voorkeur is geschonken.
Het denkbeeld, volgens hetwelk de maximale
rente dusdanig moet zijn, dat een redelijke
winst bij degelijk beheer nog bereikbaar is,
achtten deze leden een zeer goede oplossing.
De laatste hand wordt gelegd aan een ge-
denkteeken voor de slachtoffers van de
ramp der R 101, het Engelsche luchtschip,
dat het vorig jaar boven Frankrijk
verongelukte.
HET BEZOEK VAN EX-KONING
ALFONSO.
nog een „interview
DE VROUWEN VAN NAZARETH.
In een onderschrift van een foto der werk
zaamheden aan het nieuwe gebouw der
Vrouwen van Nazareth op den Tiltenberg te
Vogelenzang werd gesproken van een nieuwe
Centrale voor de Graalbeweging. Het gebouw
is echter bestemd als Moederhuis, tévens
Noviciaatshuis, voor de? Congregatie der
Vrouwen van Nazareth, aan wie de leiding der
Graalbeweging is opgedragen.
Docent aan de Leuvensche
universiteit.
In afwachting van de algeheels vemeder-
landsehing der universiteit te Leuven zijn daar
wederom verscheidene belangrijke colleges in 't
Neiderlands'Oh ingericht. In verband daarmede
Is door het Belgische Episcopaat o.m. benoemd
tot docent in de faculteit der rechten om onder
wijs te geven in het Romeinsch recht mr. B.
Hermesdorf, lector aan de Katholieke Univer
siteit te Nijmegen.
Bij zijn bezoek gisterenmiddag aan het Vre
despaleis, waar met groote aandacht verschil,
lende zalen in oogensohouw werden genomen,
bracht ex-koning Alfonso ook een bezoek aan
den bibliothecaris, dr. Jac. ter Meulen in diens
kamer en bezichtigde daar o.m. de Grotius-
collectie. Hij toonde met name belangstelling
voor de Spaansche vertaling van het beroemde
boek van Hugo de Groot „De jure pacis ac
belli", van de hand van Jaime Torrubiano Ri-
poll. Vervolgens maakte de ex-koning onder
geleide van dr. ter Meulen een rondgang door
leeszaal en boekenmagazijn.
In de leeszaal maakte dr. ter Meulen den
ex-koning speciaal opmerkzaam op de Spaan
sche Codes van de verdragenverzameling en
in het boekenmagazijn werden de verschillende
Spaansche werken vertoond, o.a. ook de par.
lementaire verzameling van de Handelingen
van de Cortes, het Spaansche parlement, welke
verzameling Alfonso zeer interessant noemde.
Omstreeks 1 uur verliet het gezelschap het
Vredespaleis.
Van te voren had echter een verslaggever
van het Nederlandsch Correspondentiebureau
voor Dagbladen een kort onderhoud met den
ex-koning. Op een vraag, naar zijn indrukken
van Holland, antwoordde Alfonso, dat hij van
dit land een zeer imposanten indruk heeft
gekregen van de aankomst van de boot a£ tot
op dit oogenblik.
Gevraagd naar zijn verdere reisplannen ant
woordde de ex-koning, dat liij zich daarover
nlet kon uitlaten.
Ten slotte trachtten wij nog te vragen naar
zijn opinie over den toestand in Spanje, doch
ook hieromtrent verklaarde ex-koning Alfon
so met den vinger op den mond, dat hij daar
over niet mocht spreken.
Daarna vertrok het gezelschap voor een he-
zoek aan het Huis ten Bosch.
Rotterdam, 21 Augustus 1931. De prijzen
heden besteed aan de Coöp. Tuinbouwveiling Rot
terdam en Omstreken G. A. waren als volgt: Holl.
RIatg. komkommers le soort 5.207.80, 2e soort
2—4.60, 3e soort 0.90—2.30, bloemkool le soort
4.10—9.60, 2e soort 1.60—4.50, alles per 100
stuks; komkommerstek 0.601, spinazie 8.30
—11-70, postelein 3.20—6, pronltboonen 8.30—
12.10, alles per 100 kg.; sla (meikoning) 1.30—
2.40, andijvie 1.60—2.40, alles per 100 krop; peen
4.20—8.70 per 100 bos; snjjboonen 21—28 ct„
Duitsche prinsesseboonen 1214 ct„ stamprin-
sesseboonen 13—19 ct„ stokprinsesseboonen 21—23
ct., alles per kg.
VLAARDINGEN, 21 Augustus. Binnen van de
haringvisscherlj VL. 195 met 33 last.
Een onzer Haagsche sportcorrespondenten
schrijft ons uit Kopenhagen d.d. 20 Augustus:
Vanmorgen zijn wij naar Gammele Strand no.
38 gegaan (iedere Hollander snapt onmiddellijk
dat dit Oude Strand beteekent) om onze opwach
ting te maken tijj de Danslt Bicycle Club, die
daar op de le étage hare bureaux heeft geves-
IXet yras goed weer voor zoo'n visite, want het
regende en wy lieten er dus geen enkel aange
naam iets voor loopen. Wy, in Nederland klagen
al maanden over het weer, maar dan moet men
de Denen hooren.
De heele zomer was koel en nat, klagen zij en
men hoort telkens de opmerking, dat het in Hol
land wel veel beter geweest zal zijn. En als men
dan zegt, dat wij in ons land van hetzelfde laken
een pak hebben gehad, willen ze het nauwelyks
g<Een regendag beteekent voor de rennerskolonie
een doorloopenden strijd tegen verveling. Ren
ners, die» voor een wereldkampioenschap sljmm
leven op de baan. Zij zyn er van den ochtend
tot den avond, trainen, bespieden hun concur
renten en schuwen iedere afleiding welke hen
uit „de atmospheer" haalt. Hun heele wezen,
hun geheele innerlylc is op den strijd en het
strijdperk gericht.
En als het dan regent uit troosteloozen hemel,
zooals vanmorgen, en vanmiddag, dan zitten zij
in allerlei rare kleedy te zamen, dan spelen zii
spelletjes, waar zy met hun gedachten toch niet
bij zijn, dan zitten zij bandjes te repareeren en
laten zij zich nog een extra keer masseeren en
intusschen kijken zy wel twintig maal vol hoop
naar den hemel en informeeren zy zeker tien
maal, waar nu precies het Noorden ligt en of net
waar is, dat het hier by den heerschenden wind
blijft regenen.
Vanmorgen toen ik om half 10 in de ontbijt
zaal kwam, stonden daar Paillard en Blanchon-
net ten aanschouwe van de geheele Fransen®
renners- en helperskolonie op een klein vierkant
met groen overtrokken bord tnet zakken, met
damschyven van verschillende kleur en met een
queue van pl.m. 60 c.M. billard te spelen. Het is
een Deensch spel, waarby men de schyven moet
laten caramboleeren en moet trachten in de zak
ken te werken. Niemand van hen dacht er ook
maar een seconde aan om met ons van CHarlot-
tenlund, waar ons pension is gelegen, naar Ko
penhagen te gaan.
,,Neen, als het mocht opklaren, gaan wy direct
naar de baan."
Zoo leven zy steeds maar hoopvol en ook steeds
maar zuchtend, in afwachting om toch maar
iedere minuut te kunnen aanwenden zich met
de baan meer vertrouwd te leunnen maken.
Op het bureau van den Deenschen Bond
wy hadden van Egmond meegenomen, die als
nieuweling in de internationale wereld een beetje
meer bekendheid op prys stelde werden wjj
6ntvangen door den beroemden oud-renner Thorn-
wald EUegaard (den man, die zes wereldkam
pioenschappen won) en die nu niet alleen direc
teur van de baan te Ordrup is, doch by inter
nationale aangelegenheden als de rechterhand
van den leider van den Deenschen Bond op
treedt. Ellegaard, dien wy nu al zoovele jaren
kennen, ontving ons met groote vriendelykheid
en stelde ons, voorzoover noodig aan het inter
nationale gezelschap voor. dat evenals wy op
informaties uit was. Helaas, het programma,
waarvoor wy hoofdzakelijk kwamen, was er nog
niet. Eerst morgenochtend komt het van den
drukker, zoodat wy er morgen maar weer op.
nieuw zullen uittrekken.
Van Egmond stelde ons, niet zoo weinig ver
baasd, de vraag: „Is dat nu dje beroemde Elle
gaard?" en zijn verbazing verraste ons niet in
het minst. Want drie jaar geleden nam Ellegaard
nog aan wedstrijden deel en nu hy, na goed 25
jaar van trouwen en schitterenden dienst, van
reizen en trekken en trainen, als actief renner
de baan heeft vaarwel gezegd en hy een huis
zittend en een kantoorleven, heeft gekregen, nu
is hy, in zijn gelaat plotseling een oud mannetje
geworden. Hij kon evengoed een klerk van de
bank van leening met 40 dienstjaren zyn. Zoo
als bij door zijn bril kijkt, kykt ook iemand, die
2/3 deel van een menschenleven met voorbeeldige
nauwgezetheid in bedachtzaam tempo diverse
postjes heeft ingeschreven.
Maar met dat al is Ellegaard ln Kopenhagen
en naar wij vernamen in geheel Denemarken nog
steeds de populaire man. Men wenscht het niet
te vergeten, dat hy Denemarken op sportgebied
een grooten naam heeft bezorgd en hij kan er
staat op maken, dat de Deensche Bond hem nooit
los zal laten.
Tegen drieën zyn wy, alhoewel het nog steeds
regende, toch naar de baan gegaan waar tot
onze groote verrassing honderden toeschouwers
aanwezig waren, alhoewel er niets tc zien was.
Men geloofde nu eenmaal, dat het wel droog zou
worden en men wilde nu eenmaal de internatio
nale rennersbent zien, al was het dan ook maar
in het sportjasje. Hier in Kopenhagen heft men
voor de trainingsuren geen entree. Op die ma
nier, zegt Ellegaard, wordt de propaganda voor
de sport gediend en kan ik ookeen hoogere
pachtsom voor het keurige nette restaurant be
dingen, dat rechts naast de tribune is gelegen.
En daar zat het dan ook vol van thee-, koffie-,
cacao- en bierdrinkers, die telkens hun zitplaat
sen verlaten, wanneer er weer een renner zich
naar de banen begaf, die hier in het midden van
het middenterrein zyn gelegen. Een tunnel on
der de baan door leidt er heen. Voor sommige
plaatsen wordt voor een gedeelte het vrye uit-
zicht door die in een cirkel gebouwde boxen be
nomen, doch vali de fraaie fonkelnieuwe beton
nen tribune en van de duurdere rangen kykt
men er over heen. Men kon ze niet naast of
achter de baan oprichten, omdat de baan geheel
ligt opgesloten tusschen huizen en tuinen. 0m"
geven door het rijke lommer en in f™sche kleu
ren beschilderd, is het wel de gezelligste baan,
die wy kennen. Op het middenterrein bevinden
zich ook nog keurige bloemperken, waardoor het
sreheel nog meer wordt opgefleurd. En waar geen
bloemen ftaan ligt er een mollig kort geschoren
s Het'voordeel van de aanwezigheid van de boxes
op het middenterrein is ontegenzeglyk, dat men
d? renners onmiddellijk hy
door de snelle afwerking van het programma nier
weinig bevorderd wordt. Men houdt hen op een
leker gedeelte hijeen en er is ook separatie voor
delurv en officials; binnen een wit gelakt hek
bevinden zich voor hen van zonneschermen voor^
ziene comfortabele tuinbanken, die naast oen
seinDost (dat is een torentje waarin de aai p
rechter en de tijdwaarnemer zich gevinden) zyn
geplaatst. De haan is uitmuntend electrisch ver
licht door sterke lampen, <«e Preraes l
den van het loopvlak op 3% meter hoog e
opgehangen. Om de paar meter preken en
lamn Tegen 4 uur begon de lucht te breken en
toOT kwam de geheele rennerskolonie opzetten
Pail'^d was weer direct achter den motor
in actie en wij hebben hem in debocbt®nk^®"
aardig zien dansen en springen. Na een kv
tiertie vingen de amateurs hun training aan,
Wrike door korte nijdige buitjes herhaaldelyk
werd onderbroken. Tot zes uur toe hebben wy
nazenoe" alle dtelnemers m actie gezien en
ëa|ens de gedwongen pauze's hebben wy met de
kplde. zal net in ae
T°bezThyDeëCin de^hUansinr'lOS inch op en
dan zet ny hard na.ar voren
^"zëThy alles op alles. Wij hopen er het beste
van.
DE DO- X.
Gisterenmorgen om 6.28 uur is de ^liegboot
Do X van San Juan naar Cuba vertrokken.
Nader wordt It
^hrdeVDo. X gisterenmiddag om 12 uur in de
Abtillabaai b« Cuba is gedaald.
Opgegeven door van der Graaf Co.,
(afd. Handelsinformaties).
OPGEHEVEN WEGENS GEBREK AAN
actief.
ROTTERDAM, 19 Augustus. C. E. Suurbeek.
HANSWEERT, 21 Augustus.
Gepasseerd vóór 4 uur en bestemd vóór:
ROTTERDAM: Cor, Heyboer;
VjjvenElisabeth, van woiger
ren; st. Télegraaf 5; «ESENDAM. Wouter,
Koppelaars; DEN HAAG:
nard, v. d.- Elshout; AMSTERDAM, st. Amste
7; Charlois 12, Top; BEEK EN D'ONK. I
van Denderen; LEEUWARDER; Goede Gunst,
v. d. Molen; AFFERDEN: Adnana, Rnnwis,
UTRECHT: Corto, van Ke.uIle"tj, 'j Maru
GEN: Charlois 9, Top; ALK^;V^VRTTk'
Wendt; LEUR: Alwi, KorstenMEDEMBLIK.
4 Gezusters, Verschelden; TEXEL; Rosa Ver
schelden SCHEVENINGENClasina, Zuurmond,
ALKMAAR: 3 Frères, Hamel; RIJSWIJKAn
dina, Goeseye; UTRECHT i. Ons Genoegen, Rou-
kema; AMMERZODEN; 5 Gebroeders, v.
Oever.
DUITSCHLAND: st. Rijn en Schelde 5; Isaac
Iseln, Fuhr; Narie Jeanne, IJzerman; Scheiae-
stad, Somers: Alice, Verbeeck; Eben Haezer,
v. d. Vorst; Confidence, Koch; Adolf, vam wel,
Lucia, HooglanderDe Hoop, VisserEdelweiss
5, Melsen; Sani 12, Detmers; Florus, Wieder-
recht; Ryntrans 5, Doris; Spes Nostra, Leeu-
werikke; Oquador, de Wachter.
BELGIë: st. Telegraaf 0 en 18; st. Am stel
6 en 8; Onderneming, Smit; Hanoi, Dietz; Vo-
lente, van Leuven; Zwaluw, Meinen; Llcorne,
Sluimer; Dirkje, v. d. Plas; Rival, Beukema;
Lucia, Stoop; Scarron, Schoots; Telegraaf 17,
Bout; Ideaal, Markus; Catharina, Eleveld; Wil-
ma, Jiskoot; Cornelia. Bedet; Albatros, Rieske;
Gerjo, van Meel; Maria, Mertens; R.S.G. 19.
KesselMontesquieu, HeintzelmannMaria, van
Eersel; Rea, Rensen; Hoofzoon 1, Smits; Rival,
van Vyven.
Vertaling door van R.
12).
Maar de klokken der boofdgajlmen. en haar
koperen tongen verkonden door liet geheele
land:
O, Duitsche ziel, versaaS toch nooit,
maar doe, wat 't geweten zegt;
Dozen straal van het zalig licht,
volg zonder vrees, en doe steeds recht!
Maar telkens en telkens werden de klanken
der klokken en het zuchten der Duitsche har
ten overstemd door snerpend hoongelach,
partij-krakeel, feestgejuich, het kinidergejam-
meir, het geween der bedelaars en dansmuziek.
En dan klinkt een steimme Gods door he.t land:
,,Populus meus! Mijn volk, wat heb Ik je
gedaan, dat je Mij verlaten hebt en om het
gouden kalf danst?"
Ja, Berlijn danste rond het gouden kali-
Duizenden en nog eens duizenden dienen het,
bewierooken het, vlechten kransen; vergeten
an den roes der '.hartstochten recto-t en goede
zeden en knielen voor den gouden afgod.
Dag aan dog en nacht aan nadht vindt men
deze losbandige zwelgpartijen; raast dit
bacchanaal in theaters en variétê's, in filmpa
leizen en dancings, adn de beurs en op de
markt des levens, in hotels, restaurants, bars
en kroegen. Maar buiten voor de stadvestin-
gen, waar het zand stuift en helder water
vloeit, waar boomen schaduwen en bloemen
Deutsöhes Herz, verzage nidht,
tu', was dein Gewissen gipricht
Dieser Strahl des Himmelsllehts;
tue recht und fürchte nichts
D. tekst.
bloeien, waar vogels zingen en reine lucht
waait, daar l'igt een idyllisch plekje, daar rust
aan den rand vain de steenen huizenzee een
vredes-oase.
Daar bloeit ln dein stillen grond de blauwe
bloem, diaar ontspruit schoon en vlekkeloos de
blanke lelie, daar rijst de koningskaars met
tuaar gouden kroon.
Uit het grüze, door zon doorgloeide zand,
groeide een kerkje, stil en eenvoudig, met
hooge vensterbogen en fijn-gebouwd koor. Hoog
spanden ziöh dak en nok, schuchter streefde
het torentje omhoog. Alles was lief-eenvoudig
een „Bethel" in e,etl woestijn van steenen, ge
tuigend, dot geloof aan God en verlangen naar
dén Hemel, de vaderlandsliefde en mensehen-
min nog niet voor het Duitsche volk verloren
waren, maar trots allen nood, steeds opnieuw
'bloeiden. Vroolijk keek de blauwe hemel neer
op het kleine paradijs, züverwolkjes lachten
als Engelen. De oude grove dennen in het
Brandenburgsche zand bogen bun kruinen
voor het heiligfiom Gods, zonnestralen dansten
en groetten al'9 met gouden oogen, toren en
kerkje; teeder streelde het zacht-luwe windje
de bleeke wang©11 va*h het jonge bouwwerk.
Pater Clemens, die rijzig als een pailm in de
zxrn stonid, toonde Tbea Nübling deze bezitting
en noemde deze .>Hedlig-iatl)<i»( het rijk van
arbeid en zorg, waarin Vrouwe Ohardtas haar
troon wilde oprWbten. Dat kostte veel moeite
eu werk, doch beloofde echter ook vreugde
en rijken zegen.
Hier worden de airmen, die in hét leven
schipbreuk geleden hadden, in het beloofde
land gevoerd en hun zielen gered. Voor alles
moesten de allerarmsten, de onschuldige kin
deren, door de wereldstad uitgestooten, een
tehuis; de zieken verpleging en veel liefde
vinden.
Dic'ht bij de kerk werd reeds het asyl groo-
ter, en zoodra het proces met Mauke, dat zoo
goed als gewonnen was, beslist was, moest met
den bouw van het zuigelingengeet.iclht en de
kinderbewaarplaats begonnen warden.
Geheel en al enthousiast met het plan van
haar neef had Thea Nübling veel lust, zelf lief
dezuster te worden en hier te werken, maar
graaf Clemens bood glimlachend weerstand en
meende, dat zij liever in het wereldsche tuin
tje in die schaduw van de Kathedraal van
UJm moest blijven en dit tuintje des hemeis
voor hem moest laten.
Hier zouden de onterfden, de verdwaalden
en zwervers, kortom alle stiefkinderen van het
geluk een asyl vinden zy was een Zondags
kind., bestemd, geluk te schenken en te ont
vangen en als eenmaal haar uur zou slaan,
zou zij het verdiende geluk aan de zijd© van
een trouwen man vinden.
Thea bloosde en gaf het gesprek een andere
wending en bracht het op het proces met Man
ke. D© graaf antwoordde, dat het vonnis
spoedig geveld zou worden en het door erfenis
verkregen terrein toegewezen zou worden aan
het Cbaritas-verbond.
Mauke wist dat, en was daarom woedend.
Het meest ergerde zich de roode Judas over
het kerkje; zoo vaak als hij voorbij kwam,
slingerde hij Vloeken en verwensoh'ingen er
tegen. En daar de duivel naast elke kerk een
herberg zet, bouwt hij hen dadelijk een gehee
le hel voor oogen een geweldig theater, dat
alle kunsten der hel beoefent en zijn schoonste
duivelinnen op de mensc'hen loslaat, om ze
te verleiden en van God te vervreemden. Maar
zijn rijk moesten ze niet aantasten hij zou
het behoeden en beschermen als een Aartsengel
met vurig zwaard.
Zij liepen rond het kerkje en zagen in de
verte, waar de steenen zee zijn laatste golven
deinde, een reusachtig geraamte oprijzen, dat
wanstaltig en dreigend als een toren van Ba-
bel ten taniel steeg.
In vergelijking met dezen reus scheen het
kerkje klein en bescheiden, maar het was des
niettegenstaande een rots, die de machten der
hel niet konden overweldigen, omdat zij in
God gegrondvest stond.
Terwij.l beiden over de pogingen der vrouwe
Charitas, die gouden akkervoren in het Bran-
(lenburgsohe zand trok, spraken, raasde langs
den witten straatweg, waarboven de heete lucht
trilde, een groote, goudgroene kever, die hui
zenhoog© stofwolken opdwarrelde.
Een claxon-toon verscheurde de stilte, razend
snel vrat de auto de kilometers
„Daar komt de vorst der hel", zeide Graaf
Linden en ging met Thea naar de langwerpige
barak, die tót speelplaats en keuken voor de
kleine kinderen der wereld diende. De deu.
ren werden geopend en een zwerm hongerige
kinderen stroomde naar buiten jongens en
meisjes, bont doorelkaar, lachend, pratend, en
jubelend. D© jongens blootshoofds, slechts met
hemd en broekje bekleed; de meisjes met de
in de wasch verkleurde rokjes, sandalen onder
de voetzolen, allen met smalle, bleeke, bdoed-
looze gezichten, ondervoed, verkwijnd, ver.
groeid, hongerig als jonge raven. Ieder had een
klein bakje met melk in de eene en een stuk
brood in de andere hand. In rijen zetten zij zich
in het sand, slurpten hun melk, verteerden
gulzig bet versche brood en waren >erg in hun
schik.
Een zuster met groote witte nonnen-kap, met
van goedheid sprekende oogen, een zonnig
glimlachje op het bleeke gelaat, ver-zorgde en
surveilleerde de kleinen, maande tot stilte, be
slechtte een strijd tusschen twee kleine drift-
kopjes en streek de kleine Asschepoes. een
mismaakt meisje, vol lief de over de blonde haren.
Wie zijn napje leeggedronken had, spoelde
het aan de bron, plaatste het op een plank en
haastte zich, in het gele zand te gaan ploete
ren, waaruit zulke wonderschoon© huizen, pa
leizen, tunnels en bruggen gebouwd konden
worden, die even zoo snel inéénstorten als de
droomen der jeugd.
Een handgeklap der zuster en al die pie
pende vogels fladderen op, schaarden zich om
hun leidster en vroegen ademloos: „Waarheen,
zuster?"
„Naar buiten, naar de blauwe zee, waar de
muggen dansen."
„O, heerlijk!"
„Nu netjes In het gelid. Jongens voorop, de
meisjes er achter. Vooruit, schiet op!"
Eensgezind, hand in hand. met glanzende
oogen en lachende gezichten, stonden de klei
nen dapper, blij te mogen wandelen en
marschvaardig.
„Jong Duitschlandzeide de Graaf. Is U
niet moe, Zuster Clardsse? Dan breng ik de
kleine schaar naar de blauwe zee."
„Wel neen. meneer de Graaf. Ik vind het
heerlijk d.e schaduw aan de koele zee te zoe
ken. Daar is het verrukkelijk."
„Ja als eerst ons kerkje gereed en het
asyl gebouwd is, zullen wij het hier heerlijk
hebben,.Als het herfst wordt moet alles klaar
zijn."
„Heerlijk! als ik dan maai* niet terug ont
boden word".
„Waar denkt U aan: U is immers de ziel van
hiet groote geheel en we zullen nog vele jaren
gemeenschappelijk arbeiden aan het groote
heerlyke werk."
„God geve het!.... En nu willen we mar-
cbeeren; de kleintjes worden reeds ongeduldig.
„Belhüt' Gott!" Na dezen vromen zegenwenseh
gebood zij de kinderen stil te zijn; een heldere
toon deed zich hooren, dan klonk friscli en
vroolijk uit vijftig jonge kinder kelen:
Graag heb ik mij gegeven
met hart en hand
aan jou, land vol liefd' en leven,
mijn Duitsche Vaderland!
De kleine voeten trippelen, maalden dapper
het gele Markeche zand, dronken gelukkig de
reine Duitsche luchit, beloofden vol kinderlijken
eenvoud des harten:
Wij houden ons en gelooven
aan God vroom en vrij!
Wil vaderland, jou blijven
Voor eeuwig hou en trouw!
Graaf Linden en Thea Nübling zagen den stoet
der kleine levenslustigen lang na, die door een
engel der barmhartigheid gevoerd, het beloofde.
Land zochten, dat van melk en homing over
vloeit.
Intusschen snorde ook de groote goudkever
aan, stopte en een luid gemopper liet zich
hooren: „Zie, daar bouwen ze mij een kerk,
juist voor m'n neus. Hoe graag zou ik die
kerk willen verbryzelen. Razend word ik, als
ik er aan denk, dat ze later eiken dag de klok
ken zullen luiden."
Men hoorde.twee andere stemmen gonzen;
dan kwam weer de groote bromvlieg: „Ver
vloekt, dat ik dat heele bouwland aan die
vrome schapen moet afgeven! Dom, dat wjj
miet naar het ziekenhuis gingen! Wij hadden
de oude met geweld bet testament uit de handen
moeten scheuren, nu steekt die Jesuïet het heele
terrein in zijn zak. Zoo'n erfenisjager.
Graaf Linden werd schaamrood onder deze
beleediging en ging met snelle schreden naai
den straatweg, om dien vlegel den mond -te
aooereo, terwijl Thea Nübling langzaam volgde.
Toen hij den Graaf bemerkte, verstomde Mau
ke; Lotte zette greote oogen op en Erdeh.
Krafft glimlachte spottend over den zwartrok;
toen hij Thea Nübling zag werd hij zeer ver
legen.
„Meneer Mauke," zeide de Graaf gebiedend,
„heeft U met dien erfenisjager misschien mij
bedoeld?"
„Ach, neen!" loog de gevraagde. „Hoe zou
ik het wagen zulke heilige mammen te beschim
pen?"
„Dat zou ik U ook niet aanraden, het zou
U anders slecht vergaan, begrijpt U? Ik ben
een zeer vredelievend mensch, maar wanneer
men mijn eer aanrandt, ontwaakt in mij de
gardeofficier en dan kan ik zeer onaange
naam worden.
„Maar mijnheer de Graaf," mengde zich Lotte
in het gesprek, wees todk een beetje gemoe
delijk. Dat papa wat opgewonden is, moet U
toch begrijpen, nadat het heele terrein naar
de maan is
En met grenzeiooze verbazing:
„Ja, wiat zie ik?Thea jij hier? In ge
zelschap van den Graaf.Ik kan mijn oogen
niet gelooven."
Zij wilde haar de hand geven, maar Thea
deed alsof het niet merkte en zeide: „Wij zijn
neef en nicht"
„Ach, hoe interessant! Bezoekt ons toch
eens in ons slot aan de Wannsee. Het zal
mijn bruidegom zeer aangenaam zijn."
„Dank U!" Ik zal er geen gebruik van ma
ken," antwoordde Thea.
„Als ik den naam van dit slot gekend had
en op welke gemeene manier Mauke het ver
kregen heeft, had ik liever geen kennis met
U gemaakt"
Lotte werd purperrood, zij blies als een kat,
en haar oogen gloeiden als vurige kolen.
„Ongehoord!" gilde haar stem...." Dat, dat
moet gij eerst bewijzen"
„Zullen we ook," riep de Graaf. „Het naspel
zal minder genoeglijk zijn dan de intocht vam
het rood© opperhoofd in het slot myner voote
ouders. Want het recht is aan mijn kant."
(Wordt vervolgd.)