ft
SOCIALE EN NATIONALE PROBLEMEN IN
ONS INDIË
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS
MISSIE EN VOLK OP JAVA
T WEER BEE
IN DEN HOEK.
54ste JAARGANG
DINSDAG 25 AUGUSTUS 1951
No. 16112
Verkeerde voorste^ingen en gewichtige vragen
Gebrek aan waardeering
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM
TELEFOON INTERCOMM. 68085
gevallen
VAN HET KANTONGERECHT
Allerlei
ONERVARENHEID OP MOEILIJK
TERREIN
UIT KETHEL
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS
DIT NUMMER BESTAAT Uil
DRIE BLADEN
EVENTUEELE KLACHTEN
RECHTSTREEKS
KOEMARKT 4
Am
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
vooruitbetaling:
Per drie maanden 3.25; per maand t
Per week 25 cents.
Ba bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprüs per drie maanden
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zfln steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar 6 cents
per stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 1—6 regels: 1.55, elke regel meer 25 ets
Ba contract aanzieniake reductie.
Geen prasverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarteL
Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig-
heidsadvert worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertentiën: 5 regels 0.50; 10
regels 1.16 regels 1.60, ba vooruit
betaling. Porto ,voor opzending van brieven
gelieve men ba te voegen.
/■KB - hii verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150.— bij verlies van een duim; 75.— bij verlies van een wijs
Gratis-Ongevallenverzekering 500.- bij overlijden door een ongeval; 500.— bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 2bU. DJ De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt,
vinger; J 50.— bij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van een band; 25.— bij verlies van eiken anderen vinger.
VER. SCHIED. VOLKSBADHUIS
Op 7, 8, 14, 15, 21 en 22 Augustus 1931 wer
den onder scheideiijk 360, 470 en 445 baden ver
strekt
HERMES D.V.S. I—SPARTA I
Woensdagavond a.s zal Hermes D. V. S. I
op het terrein aan dien Dannlaain eon vi iend-
schappelijken wedstrijd spelen tegen Spaita I.
D'e wedstrijd begint om half zeven.
POSTDUIVEN V ERE ENIG ING
„DE BLAUWE DOFFER"
Uitslag wedvlucht Alon, 265 K.M. In con
cours 11S duiven. Tijd van lossing 7 uur 20.
Zuidwester wind.
De prijzen werden behaald als volgt:
1 en 2 A. Burggraaf; 3 en 14 J. Koster; 6
en 18 H. Hagens en Co.; 7 en 19 M. J. Kouwen-
bergh; 8 H. v. Gogh; 9 L. den Breeyen; 10 en
lste overduif J. W. Kaïzenbrood; 11 en 20 C. L.
Kruijs; 12 R. de Rouw; 13 K. van Loopik; 15
en 17 A. P. de Rouw en Co.; 16 en 22 Joh.
Sparreboom; 21 C. Paardenkooper en Co.; 23
J. G. Verboom.
RUZIE
De kantoorbediende J. K. van de Vellewese-
slngel deed bij de politie aangifte, dat hij Zon
dagmiddag in de Geim. Zweminrichting is mis
handeld door een hem onbekend persoon, die
hem eenige klappen op het gezicht had gege
ven
De 8-jarige C. v. d. T. uit
is gistermiddag van het dak
gevallen. De knaap bekwam
wonde aan het hoofd. Op Jast
per politiebraincard naar het
huls gebracht en daar ter
nomen.
de Bakkerstraat
van zijn woning
een bloedende
van dx. Ris ie hij
Gemeen t ezieken-
verpleging opge-
DIEFSTAL
Uit de gtang van den waterstoker A. W. aan
de Lange Haven is gisteren een zwarte eiken
houten barometer gestolen.
JEUGDIGE DIEFJES
Gistermiddag is door de politie aangehou
den de 13-jarige J. D. uit de Mariostraat, die
uit den sigarenwinkel van v. d. M. aan de
Vttaaindlingerdijk eenige pakjes sigaretten had
ontvreemd. Zijn vriendjes stonden op den uit
kijk en tezamen zouden ze den buit' doelen.
AANRIJDING
In den Burgemeester Knappertlaan hee^t
gistermiddag te half vier een aanrijding plaats
gehad tusschen den 17-jarigen wielrijder H. C.
uit de Westfrankelandschesitraat en de
19-jarige wielrijdster C. v. d. B. van den Vlaar-
dingerdijk. Beiden simakten tegen den grond
waar het meisje bewusteloos bleef liggen Zij
werd naar het Gemeente-ziekenhuis gedragen,
waar dr. van Vliet haar geneeskundige hulp
verleende. Nadat zij was bijgebracht heeft men
haar maar huis ve-rvioerd. De twee fietsen wer
den beschadigd.
SLAGADER DOORGESNEDEN
Die 16-jtarige O. K. uit Rotterdam heeft zich
gisteren op een bouwwerk aan het Broersveld
met een steekbeitel in den linkerpols gestoken,
waardoor de slagader werd doorgesneden.
Nadat hjj aan den politiepost Broerevest ver
honden was heeft dir. Ris den jongen verder
behandeld.
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 24 Augustus. Aangekomen; Let-
tlscih e£. Baltmor, vlan Rouaan om kolen te
bunkeren aan de eerste steiger Maaskade;
Engelsch m.s. Atthelaind, van Tollesibury am té
dokken in de Wlilhehninahaven; s.s. Oudekerk
van Rotterdam om te dokken in de Wilton-
hiatven; Dieeneich m.s. Falstra, met stukgoed
van M'iddleshr»; Duiiitsch s.s. Freiburg, met
stukgoed van Eunden; Duitsch m.s. Havel, roet
stukgoed van Antwerpen, allen in de 'Wlilhel-
minaihaven.
SCHIEDAM 23 Augustus. Vertrokken:
Engelech s.s. Tila.pa, naar Puerto Castillo,
SCHIEDAM, 24 Augustus. Vertrokken Bel
gisch nxs. Launemit Meens, met stukgoed naar
Batouim.
SCHIEDAM, 25 Augustus. Vertrokken: mo-
tanschoenar EUziena, kap. T. Patje, met vaten
vet naar Glasgow; Lettisch s.s. Baltmor, naar
Rotterdam,
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 2223 Augustus
GEBOREN: Anna Oaitharina, dochter van
CL T. Middendorp en G. J. Handgiraaf, Volta-
straafc 5; Jacoba Maria, dochter van M. van
Dijk en T. Oostrum, Ampèrestraat 36; Maria
Wilhelmlna, doöhter van J. F. Martens en W.
M. Rink, Nieuwe Buurt 3; Rieter, zoon van
F. Wiegman n E. van der Blom, Noord vest 61.
OVERLEDEN: C. van der Vlies, oud 61 jiaar,
Broersveld 113; E. Eijaenga, oud 6 weken,
Boerhavelaan 112; P. J, de Graaf, oud 80 jaar
Hoogstraat 112.
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officiëele
af- en aankondigingen van het
Gemeentebestuur
HINDERWET
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 20 Augustus 1931
vergunning verleend aan:
1- de N.V. Melkhandelaren-Vereeniging „De
Landbouw" tot uitbreiding van de zuivelfa
briek in het pand Vellevest 18, kadaster Sectie
A. no. 1426, met 2 electromotoren van resp. 1
en y, p.K., drijvende een compressor en een
machine voor de bereiding van consumptie-ijs
2. C. Huizer tot oprichting van een ijizer-
constructiewerkplaaits en bankwerkerij in het
pand Pernisscheistraafc 42, kadaster Sectie M.
no. 517, met 2 electromotaren van resp. 2 en
)/2 P.K., drijvende een fraiis en een draaibank
en een boormachine;
3. de N.V. Houthandel v. h. F. W. v. d. Eist
en Co. tot oprichting van een benzine-bewaar-
pliaats met een onidergrondsch reservoir in
houdende 4.000 L. en een bovengrondsiche
aftapinrichting in den open grond vóór haar
kantoorgebouw aan den Buitenhavenweg 32,
kadaster Sectie I. no. 2224.
SCHIEDAM, 25 Augustus 1931
Zitting van 24 Augustus,
De spaarkas
In zoo 'n klein café'tje kan het soms bij
zonder gezellig zijn. Je bent er zoc onder
elkaar, je leert elkaar kennen, je wordt 'n
sltamklant Het is er veel prettiger als in zoo'n
girand-oafé-restaurant, waar je dertig cent be
taalt voor iets,' dat je ergens anders voor ze
ventien krijgt, en wiaar je groote fooien moet
geven aan kieurig-gerokte kellnens. Zoo heel
anders is het in 'n stamoafé'tje, zooals men ze
vindt in het Broersveld otf in de Lange Kerk
straat. Zoo is er daar een dat den gulden naam
draagt van „Du Lion d'Or". Dat is ook 'n
oafé, waar alleen vaste klanten komen. On
der die vaste klanten nu was 'n spaarvereeni-
ging opgericht. U weet natuurlijk wel, welk
prijzenswaardig doel zoo'n vereeniging na
streeft: iedere week sparen dle deelnemers
minimum dertig cent. Aan het eind van het
spaair-jaar wordt de kas gelicht en ontvangt
ieder zijn geld terug. Nu, dat is toch beter, dan
dat die dertig cent iedere week verdronken
worden, nietwaar? Alleen is het jammer, dat
wanneer de uitdeeliing plaats heeft, de leden
meestal ln zoo'n vrooiijke stemming verk,eere>n,
dat er van het ontvangen spaargeld weinig
overblijft. O ja, nu nog dit: van die dertig
cents wordt' iederen week vijf cent afgehouden.
Dat gaat in n andere kas, die den illusteren
naam draagt van „arme-jongen".
En daar gaait het eigenijlk om, wat we hier
wilden vertellen.
Van dien arme-jongen" wordt eens per jaar
'n gezellige avond gegeven. Maair een lid van
het bestuur van de spaarvereeniging in kwestie
was op 'n ander geniaal idee gekomen: ze zou
den er 'n soort verloting van maken. Het
listige plan vond ingang bij de andere be-
stuuinderien en dnfi werden er 1000 papieren
gedrukt waarop stond met groote letters
gratis bon! voor een ameublement" en daar
onder met miniatuur lettertjes: administratie
kosten 10 cent''.
U zult het mioeten toegeven: het was een
prachtig plian en geen haan zou er naar ge
kraaid hebben, n!s er niet 'n ongelukkig voor
val was gebeurd. Een van de leden, aan wien
reedis een aantal van die bonnen was uitge
reikt, had het ongeluk, 'n nachtje op den poli
tiepost te moeten logeer en. Daar hadden ze de
de bonnen ontdekt. Den anderen morgen kwam
een agent ,,Lion d' Or'' binnenstappen om het
zaakje te onderzoeken. Het bestuur werd en
bloc op de bon gezet.
Nu is het bij de behandeling van liet geval
voor den kantxmrechter niet duidelijk geble
ken, wat dat: ■administratie-kosten 010" be-
teekende want dog etuige hield hardnekkig
vol, diat hij er niets voor had betaald.
Maar de ambtenaar' trok zijn conclusie: de
prijs voor die verloting, een ameublement, zou
bekostigd wonden uit de kas van de vijf oen
ten. Dus betalen de leden indirect den prijs.
Ook die drukkosten werden uit die kias bestre
den. Eigenlijk hadden dus de leden die loten
zelf allang betaald. En om die conclusie ging
het. De loten waren betaald, de loterij-wet dus
overtreden. De zaak is echter veertien dagen
aangehouden, om nog meer getuigen te dag
vaarden.
De Duitsiche K. F. had met zijn auto onge
lukken gemaakt terwijil hij dronken achter
het stuur zat. Ook had hij geweigerd het rijbe
wijs te toornen, terwijl later bleek dat hij dit
niet bezat. De amlbtenoar eischte voor het
eerste feit 3 dagen principale hechtenis en voor
het tweede 10.boete of 5 'dagen. Verd. die
zenuwpatiënt is, kreeg daarop, een toeval en
moest weggedragen worden. De zaak Is 14
dagen uitgesteld.
C. J. v. T .uit Vlaardingen heeft met zijn
auto twee jongedames aangereden, die samen
op één fiets over de Koemarkt reden. Over 8
dagen schriftelijk vonnis.
De eiignaresise van die fiets, A. S., van hier,
werd wegens het feit, dat zij iemand op den
bagagedrager had, veroordeeld tot 3.of
3 {dagen.
Vooral in de laatste jaren groeit er in Neder
land een groote belangstelling voor de sociale
en nationale problemen van f k lerlandsch-
Indië en heel bijzonder van Java. Ook in de
katholieke pers hebben artikelen op deze pro.
blemen de aandacht gevestigd, en terecht.
Want ook als missie-landen zijn voor Java en
Ned India deze problemen van groot belang.
De sociale en politieke ontwikkeling hebben
hier evenals elders, haar rommenden of bevor
derenden invloed op den uitbouw van liet Rijk
van Christus.
Is het echter voor den buitenstaander, die de
Missiën siechts kent uit tijdschriften en ver
halen van missionarissen reeds moeilijk, zich
een juist begrip te vormen van zeden en ge
woonten der vrleem-de volken in het verre
Oosten, nog moeilijker wordt het voor hem,
mee te leven in de sociale en nationale pro
blemen in die landen. Dit is wei mede een
reden, waarom de missie-tijdschriften voor hen,
die ook op dit terrein graag meer weten, veel
al een teleurstelling zijn.
Dit moeilijk aan te vullen gebrek aan gege-
vens nu leidt gemakkelijk tot een verkeerde
voorstelling van de vruchten van missie-arbeid
in de overzeesche gewesten.
Beperken we ons tot Java, dan is de voori
stelling, dunkt me, niet zoo zeldzaam, dat de
Missie voor bet Javaansche volk van weinig
of geen oeteekenis zou zijn voor zijn sociale en
nationale ontwikkeling. Den missie-arbeid
denkt men zich daarbij dan als zich beperkend
tot het moeizaam onderrichten en godsdienstig
opvoeden van een klein groepje Javanen, dat
hoewel brave Katholieken, van geen belang
is voor den groei en bloei van het Javaansche
volk. Zelfs gaan enkelen wel verder, en stel
len het voor, als zou de Missie den Javaan eer
van zijn volk vervreemden. Het Javaansche
volk is volgens hen een eenheid, waarin de
missie een bres breekt, doordat ze een kleine
minderheid met bet geheel in scherpste tegen
stelling brengt: een kleine groep katholieken
vormt in een geheel mohame-daansch land.
Deze voorstellingen van buitenstaanders
worden tenslotte nog in schijn gesteund door de
meening van vele niet-katholieke Javanen,
als zou de katholieke Javaan, zoo al niet ver-
westerscht, dan toch niet met die liefde voor
zijn volk zijn bezield, die zich steeds meer
in woord en geschrift bij zijn andersdenkende
landgenooten uitspreekt.
Deze verkeerde voorstellingen brengen ons
nu tot de volgende vragen;
le. Vervreemdt de Missie den Javaan
inderdaad van zijn volk
In missielanden met een uitgesproken eigen
kuituur en een nationale godsdienst, die inner
lijk sterk genoeg is, om zich tegen vreemden
invloed van buiten te weren, wordt bij den
tot het Katholicisme bekeerde de band, die
hem met eigen volk verbindt, inderdaad los-
GEEN POSTBESTELLING.
In verband met de viering van den verjaar
dag van H. M. de Koningin te Kethel op 29
Augustus a.e. zal de tweede postbestelling dien
dag niet uitgevoerd worden.
EXCURSIE
Per touringcar maakten een 15-tal jonge
landbouwers, leden van de R. K. vereeniging
van oud-cursisten onder leiding van den land
en tuinbouweroinderwijzeir den heer I-I. v. d. Loo,
een excursie naar het laboratorium en bet
landbouwproefstation te Wagenimgen. Volop
werd er genoten van hetgeen hier met steun
van de regeering in het belang vain dien land
bouw werd gedaan, doch de grootste belang
stelling trok de modelboerderij waar o.a. de
verschillende landbouwmachines werden be
zichtigd en de electrische melkerij een duide
lijk beeld gaf van het gemoderniseerde vee-
bouderebedrijf. Hoogst voldaan over de uit
stekend gesla;v?de excursie kwam het gezel
schap gisteravond om tien uur in Kethel terug.
DE OPTOCHT
Naar het bestuur der Oranjevereeuiging ons
mediedeeld, is in verbond met den beperkten tijd
een kleine wijziging in de te volgen route ge
bracht. Deze zal niiet zoozials gistereA werd ver
meld over den Vlaardingerweg en Schieweg'
komen, doch vanaf het huis Ter Riviere, den
aangegeven weg volgen en dan rechtstreeks
naar het feestterrein gaan. Voor velen wellicht
een kleine teleurstelling daar zij zich thans
naai' het dorp moeten begeven om de optocht
te kunnen gadeslaan.
NAAR HEILO
Ondanks het feit dat de bedevaart naar
Hello samenvalt met de viering van Konin
ginnedag waren gisterenmorgen reeds 35 spoor
kaartjes afgegeven,
ser. Men zou dit in zekeren zin „vervreemding
van eigen volk" kunnen noemen, hoewel „be
vrijding uit te nauw aangehaalde banden" de
werkelijkheid beter zou weergeven. Een der
gelijke vervreemding, nu, hoewel daadwerke
lijk een zegen, wordt begrijpelijkerwijze door
dit volk, zoolang het de kennis van den waren
godsdienst nog niet heeft, als iets onwaardigs
beschouwd en veroordeeld.
Kan zich het Javaansche volk nu op gelijke
wijze stellen tegenover de katholieke Missie?
Neen.
Kan men al niet ontkennen, dat het Javaan
sche volk een eigen kuituur bezit, den Moham-
medaanscheu godsdienst kan men toch be
zwaarlijk als met het Javaansche volk innerlijk
vergroeid beschouwen. Doch ook al zou men
dit laatste willen verdedigen, dan nog ont
breekt het, en heeft het steeds ontbroken aan
innerlijke kracht, om zich in eigen kuituur
en godsdienst te handhaven en vreemden in
vloed met succes te weren. Reeds omstreeks
800 kwam het cultureel en godsdienstig leven
der Javanen onder vreemden Hindoeschen in
vloed. Dan kwam, vier eeuwen later, de in
vloed van Mekka. Verre van eigen karakter te
handhaven, is de Javaansche godsdienst ge
worden tot een mengsel van Animisme, Hin
doeïsme, en Mohammedanisme, dat altijd weer
in nieuwe wording is onder den invloed van
buiten. Die vreemde invloed van Mekka uit,
werkt nog altijd voort: ieder jaar komen nog
Arabieren uit het fanatieke Hadramaut, en
wordt er nog krachtig gepropageerd op
dikwijls minderwaardige wijze voor den
pelgrimstocht naar Mekka, vanwaar ieder jaar
duizenden Javanen terugkeeren, meedragend
en propageerend de ideeën en idealen uit het
vreemde 'and.
Naast dezen Arabischen invloed brengen van
Europeesche en Amerikaansche Universiteiten
terugkeerende Javaansche studenten een bonte
schakeering van godsdienstige en maatschap
pelijke beginselen, die aan deze universiteiten
worden gedoceerd. Theosophie en vrijmetse-
larij en de verschillende richtingen in het
Protestantisme hebben op Java hun scholen en
hun Javaansche volgelingen. Ook socialisme en
communisme hebben Java tot werkterrein ge
kozen. Godsdienst en kuituur op Java vinden
we van de eerste historische tijden af onder
voortdurenden en steeds toenemenden vreem
den invloed.
De Katholieke Missie komt dus allerminst
op Java een bres breken in een zich kultureel
en gods-dienstig krachtig, één-voelend volk.
Integendeel.
Langzaam, half-bewust nog, maar onmisken
baar groeit er op Java een drang naar het
Katholicisme.
Is Java godsdienstig en kultureel nooit ge
sloten gebleven voor invloed van buiten,
maatschappelijk ondergaat het, gedurende de
laatste tientallen jaren vooral, een groote ver
andering. Chineezen en Japanners hebben zich
als min of meer onontbeerlijke middenstands-
groep in het Javaansche volk geschoven. Wes-
tersche grootbedrijven hebben nieuwe arbeids
mogelijkheden gebracht. Europeesch leven,
overal over het land verspreid, heeft nieuwe
wens-chen opgeroepen in de harten der Java
nen: wenschen van anderen levensarbeid, van
grootere materieels onafhankelijkheid. Er zijn
wegen gekomen, treinen en autobussen, die
contact hebben gebracht tusschen steden en
dessa's, zooals dat vroeger niet mogelijk was.
Men kan deze wijzigingen toejuichen of be
treuren: dit is zeker, dat Java in het wereld
verkeer is opgenomen en zich daaraan wel
niet zal kunnen onttrekken, gesteld al, dat
dit wenschelijk zou zijn. Met deze opneming
in het wereldverkeer nu Is gepaard gegaan een
verschuiving van st-atistischen naar dynami-
schen maatschappijbouw, die bovendien doel
bewust wordt voortgezet.
De Javaansche dessa is niet langer de dorps
gemeenschap: een min of meer eigenmachtig
miniatuurmaatschappijtje, dat irf eigen behoef,
te voorziet, en alleen door middel van zijn
hoofden in zwak verband staat met den vorst,
die weinig meer doet dan lasten opleggen en
oproepen tot den strijd.
Deze maatschappelijke ontwikkeling heeft
echter ook voor den godsd'enst belangrijke ge
volgen.
Voor den ongeletterden dessa-man, voor
wien de wereld praktisch was zijn gezin, zijn
sawah en zijn dorp, met als uiterste horizon
de op eenige mijlen afstand liggende inheem
sche stad: voor hem was het vaag Godsbegrip
en de vrees voor beschermende of kwaadwil
lige geesten, samen met een sterk ontwikkel
den familiezin en traditioneelen eerbied voor
dorpshoofd en hoogergestelden, wellicht vol
doende om hem van groote misdrijven af te
houden en hem een nuttig lid te doen zijn voor
z'n kleine maatschappij, de dorpsgemeenschap
Komt evenwel neutraal onderwijs mis
schien onbewust hem dat vage Godsbegrip
ontnemen; gaat hij, dank zij z'n hoogere ont
wikkeling, het geloof ln dessa-geest en gees
tenbezwering belachelijk vinden; krijgt hij
mede door moderne films en contact met mo
derne „vrijdenkers" een ander denkbeeld van
gezag en gezin, dan kan hij zonder nieuwe en
degelijker zedelijke waarden geen goed lid zijn
van zijn zich ontwikkelende gemeenschap.
Waar nu deze factoren als neutraal onderwijs
etc. inderdaad op Java ijverig werkzaam zijn,
ontstaat er, mèt het ontwakend volkabewuat-
SCHIEDAM, 25 Aug. Officieels noteering van
de commissie uit de Kamer van Koophandel
Moutwijn
Moutwijn per H.L. ad 46 pet. 8.50.
HERMAN JANSEN
Spoeling
Spoeling 1.40.
zijn, een groeiende behoefte aan een zedeleer,
die'niets te duchten heeft van wetenschap en
beschaving; ontstaat er dus een drang naar
het christendom, ook al is het volk zich daar
van wellicht nog slechts vaag bewust en schep
pen vooroordeel en onkunde misschien zelfs
een vijandige houding tegenover het christen
dom.
Het spreekt van zelf, dat de Missie op Java
nu juist niet gekomen is, om deze behoefte aan
een zedeleer als grondslag voor de Javaansche
maatschappij te bevredigen. Buiten en boven
alle volksbelang om roept de zielenood der
Javanen om den rijkdom van den Ckrïstelij-
ken godsdienst. Het is allereerst deze noodroep
dien Christus heeft geh-oord, en die Hem zijn
apostelen, zijn missionarissen, naar Java deed
zenden. Boven alle volksbelang vervult er de
Missie haar taak van zieleredding in Christus.
Zij is zich echter wel bewust, -dat zij, mèt de
verspreiding van den Katholieken godsdienst,
tevens het krachtdadigst medehelpt aan de be
vordering der ware volksbelangen van Java.
Ook tegenover een Regeering, die niet op chris-
telijken grondslag staande, de goddelijke zen-
ding der Missie op Java niet zou erkennen,
behoeft zich de Missie niet te voelen als een
vreemde, aan wie het verblijf op Java genadig
wordt toegestaan. Ook dan wedt zij zich de
brengster van een zedeleer, die alleen in staat
is, soli ode grondslag te zijn voor de zich ont
wikkelende Javaansche maatschappij. En deze
zal niemand het recht willen ontzeggen, in
haar groeiende behoefte aan dezen zedelijken
ondergrond, waarvan ze zich steeds meer be
wust wordt, de katholieke zedeleer te leeren
kennen, waardeeren en aanvaarden.
2e. Is de Katholieke Javaan voor z'n
volk van geen beteekenis
Het vait nie>t te ontkennen dat onder de
kleine groep katholieke Javanen, ca.
15.000 er nog weinig zijn, die door univer
sitaire opleiding en een invl-^idrijken post
onder de vooraanstaanden van hun volk kun
nen worden gerekend. Deze behoefte aan ge
studeerden heeft ook de missie reeds gerui-
m-en tijd gevoeld en het is alleszins te hopen,
dat deze achterstand allereerst aan het ont
breken der benoodig'de financiën te wijten
spoedig worde ingehaald. Intusschen is het
zeer de vraag, of deze groep, hoe belangrijk
ook, wol de moest noodzakelijke is voor de
ontwikkeling der Javaansche maatschappij. In
het huidige stadium is, volgens de Kat Ange-
lino, van grooter belang de zelfwerkzaamheid
der Javanen in sociale vereenigingen en coö
peratieve. En juist op dit geibied vinden we
bij de katholieke Javanen een snel-groeiende
activiteit.
Enkele voorbeelden:
In de verschillende centra der missie ls op
gericht de „Katolika Wandawa": de Katih. So
ciale Boven der Javanen. In de afdeeling Djokja
heeft deze bond o.a. een deibattin-g-club, een
tooneelolujb, een spaarclub. De saamhoorigheid,
die zich in de oude de-ssa-gemeenschap b.v,
uitspreekt in wedlerzijdschen steun bij het
bouwen van een huis, weerspiegelt zich in
het katholiek vereenigingsleven o.a. in den
kaïth. begravingshond.
Van groote sociale beteekenis is verder de
„Van Lithrstidhting'': een fonds opgericht
tot ondersteuning van Javaansche studenten
De leden verplachten rich tot een bijdrage
van 1 pot. van -hun salaris. Einde 1930 be
droeg het ledental; 857. Ofschoon de stichting
nog slechts eenige jaren bestaat had men ein
de 1930 meer dan 6000 bijeen een werkelijk
verblijdend resultaat wanneer men rekening
houdt met de geringe draagkracht der Ja
vanen.
Sinds eenige jaren bestaat er een Kath. On
derlin-ge Levensverzekeringsmaatschappij
„Roekti Woeri" met een 200 leden, die einde
1930 circa 10.000 aan pre-miën had ontvan
gen. De oooperatieve-gedaohte wint steeds meer
veld onder de kath. Javanen. Ieder Missie
centrum ia daarmede een kern van Javanen
die bovenaan staan in ontwikkeling van ge
meenschapszin, die om het dagelijks beleven
van hun saamhoorigheldsgevoel behooren tot
de besten van hun volk. Het vage Godsbegrip
en de zwakke zedelijke waarden van het oude
Java hebben in hen plaats gemaakt voor de
rotsvaste beginselen van hun katholiek ge
loof. De enge belangenkring van vroeger is in
hen uitgegroeid tot een wereldomvattende be-
langen-gemeenschap: tot liefde en s-aaiShoorig-
heidsgevoei jegens het Mystiek Lichaam van
Christus, Zijn Wereldkerk. Hun dessa-verbon
deniheid is geworden tot een zich één-
voelen met hun volk, waartegenover zij hun
sociale verplichtingen niet slechts met woor
den erkennen, doch metterdaad beleven.
Zoo zijn deze nog kleine groepen zich bewust,
alleen reeds door de harmonieuze ontplooiing
hunner krachten volgens hun katholieke be
ginselen ten volle mede te werken aaü de
ontwikkeling der Javaansche volksgemeen
schap. Hun namen zijn niet algemeen gekend
en genoeimd, zooals die der nationalistische
leidende figuren, en hun arbeid vindt Efiet de
kranten-belangstelling, die extremisten uiter
aard tot zich trekken. Maar ook zonder deze
algemeene aandacht is hun arbeid gewichtig,
en mogen deze sociaal werkende Javanen zich
rekening tot de groote werkers voor hun volk,
waarvan ze beter dan zoo vele anderen, de be
hoeften hebben leeren begrijpen.
Verwacht wordt:
Matige tot zwakken wind uit Noordelijke
richtingen, afnemende bewolking, weinig of
geen regen, iets warmer overdag
Fietsers en motorrijders lichten op van
s avonds 8.34 tot 's morgens 5.30.
25 Aug.: Diergaarde, avondconcert solis
ten Ital. Opera.
28 Aug: Groote Kerk, orgelvoordracht J.
H. Besse-laar Jr., 8 uur Diergaarde, avond
concert Haagsche Harmonie.
Dagelijks: Groote Schouwburg, De
wonderdancing (Rott. Hofstadtooneei) 8.15
uur (voor volwassenen). - Casino, De lichte
Isabella (Nationaal Operette-gezelschap) 8.15
uur (voor volwassenen).
Bioscopen: goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 27 dezer in: Luxor,
Mensch erger je niet; R°y^- p®f
Taboe (voor volwassenen); Thalia, De liefdes-
expressie (voor volw.)Corao Die Lmden-
wirtin (voor volw.); Roxy, Studentenliefde
(voor volw.)
3e. Is de liefde der Katholieke Javanen
voor hun volk kleiner dan bij hun
andersdenkende land-
genooten
Na het bovenstaande valt het niet moeilijk,
deze vraag in beslist ontkennenden zin te
beantwoorden. Het spreekt wel vanzelf, dat de
nationale gevoelens der katholieke Javanen,
dank zij hun oeginse-len, niet ontaarden in
extremisme. Dat zij zich niet vijandig stellen
tegenover niet-landg'enooten die uit eeilijke
naasten liefde willen medewerken aan de be
hartiging der Javaansche volksbelangen, be
wijst sleohts, dat hun liefde tot hun volk uit
gaaf boven bekrompen chauvinisme.
Overigens is het niet bevreemdend, dat
de katholieke Javaan bij zijn andersdenkende
landgenooten niet die waardeering vindt,
waarop zijn werk hem recht geeft. Het is nu
eenmaal een algemeen en geruststellend feit,
dat de katholiek deelt in de miskenning, waar-
onder Christus heeft geleden en nog lijdt. Dit
gebrek aan waardeering, het nog zoo klem
getal katholieke Javanen en tenslotte ook on
ervarenheid op een uiterst moeilijk teirein,
maakt het onzen Javanen, bijzonder in hun
politieke werkzaamheid, niet gemakkelijk hun
taak tegenover hun volk te vervullen. Dit alles
weerhoudt hen echter niet, prikkelt hen in
tegendeel tot groeiende activiteit. Deze dioge
zoowel bij hun landgenooten als hij buiten
staanders tenslotte de erkenning doen rijpen,
dat hun missie-arbeid en sociale werkzaam
heid van groote en groeiende beteekenis zij-n
voor de ontwikkeling der Javaansche maait-
schappij.
H. BASTIAANSE S. J.
over Bezorging of over incas-
seering van abonnements
gelden gelieve U
te richten aan de ADMINI
STRATIE van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT
JURIDISCHE PUZZLE
Wanneer je door je centen bent
En dus geen huur betaalt,
Wordt in het uiterst'e geval
De deurwaarder gehaald.
Hij presenteert je een exploit
En in den naam der wet
Wordt dan je boeltje met je zelf
Door hem op straat gezet.
Je staat dan zonder geld op straat
En vraagt je af: waarheen?
Maar als je aan het loopen gaat
Dan pleeg je ook meteen
Bij d'eersten stap een strafbaar feit
En loopt er tegen aan
Je wordt dan zwerver en je hebt
Geen middel van bestaan,
In één geval heeft onze wet.
Geen vat op je persoon
Wanneer je stokstijf stil blijft staan,
Dat is je recht! Ofschoon
Je aan het kantje van den weg
Je plaatsje zoeken moet,
Want anders hinder je 't verkeer
En wordt je nóg beboet!
