Krks
•issrrs-*- s* 'irs
srbïrs
FEUILLETON
a
SPORT INJSNGELAND
LUCHTVAART
SPORT EN SPEL
„rs.1
J» WSÏJ SÖSÉ5
r."?i» fsv p«"iS
DE HEMELBESTORMER
§L
iH tiiillI W gij
HF'! iKT
KS S. m, mts?
VRIJDAG 4 SEPTEMBER Ï93Ï
RADIO-PROGRAMMA
Russisch graan naar nederland
iTflfflM.W 1' -«55)
HET NEDERL. RUNDVEE STAMBOEK.
DE COMPETITIE BEGONNEN.
Het J ames-mysterie van Arsenal
en de debacle van Clapton
Orient.
DE KAMPIOENEN GESLAGEN.
DOODELIJK ONGELUK.
OM DEN SCHNEIDER CUP.
TWENTSCHE VLIEGWEER
Op de laatste dagen der Twenyche vl^gwee^
op ls. Zaterdag en Zondag zal d°or ^e Dnttsc
„nrnrhutiste Fraulein Bizxkowsky, Roemeenscn-
van geboorte en woonachtig te Berlyn, een para
chutesprong worden gedemonstreerd met het
Heinicke-type, Saterdag een sprong van 400 M„
'H
yiSSCHERIJ.
SCHAAKTORNOOI IN BLED.
MARKTBERICHTEN.
WATERPOLO-COMPETITIE.
R. D. Z.Zignea 102.
"imÉRTUDINGEN.
ROMAN VAN FELIX NABOR.
ZATERDAG, 5 SEPTEMBER.
Huizen. (298 M.. 1004 K.H.). UltaL K.B.O.-
uitzending8 uur uitzending H. Mis in de St.
Jozefkerk te Haarlem; 10.0011.30 Gramofoon-
platen11.30 Godsdienstig halfuurtje Pastoor
Perquin: 12.00 Politieber.12.15 K.R.O.-sextet;
1.45 Postduivenber.1.30 Gramofoonpl.3.00 Km-
deruurtje; 4.30 Technisch kwartiertje; 5.00 K.
R- O. Kunstensemble6.00 S. P. J. Borstenath-
letiek; -6 15 Journ weekoverzicht P. de Waart;
6.35 Concert (vervolg); 7.00 Prof. H. A. Kaag;
„Vrijhandel en protectie"; 7.30 Politieber.; 7.45
Gramofoonpl.; 8.00 K.R.O.-orkest; 8.30 Radio
hoorspel „De inbreker"; 9.00 Vaz Dias; 9.15
9.40 Concert (vervolg); 9.40 Amsterdamsche
schets; 10.00 Concert (vervolg); 11.0012.00 Gra
mofoonpl.
Hilversum. (1875 M.. 160 K.H.) V.A.R.A--
hitzending: 6.45—7.00 en 7.30—7.45 Gymnastiek-
ïes; 8.00 Gramofoonpl.; 10.15 Joh. de Jong
spel en begeleiding)Eugène Charmon uan„
en accordeon), Gramofoonpl.12.00 v.a.
septet o. 1. V. Is. Eyl en Gramofoonpl-.
Bauze; 2.15 Voorbracht; 2.30 V.AH-A.-
'ine-ensemble; 3.00 J. van Praag: „Het
hationale congres voor doofstommen _ek met
3.15 Vervolg concert; 3.45 Vraa|g H<jUan.
Benri Polak over natuurschoon, «-r?
«a Three (accordeon-virtuosen)O.M^Otto^van
TussenbroekReizen _en ^eGramofoonpl.6.30
T npl.6.00 Causerie, jongj 7.15
itterair halfuurtje t bege!ej(jing mevr.
obo-recital door J- ia. 7.50 Bestuursmede-
Sto tyn; 7.45 V.A HA.-varia,aoor Cap.
pellen/Tio Joh Lammen (bas) en gramofoonpl.
9 00 c-'o viPDPerman9.15 V.A.R.A.-orkest;
10 00 Va3 Dia? W.15 Voordracht W. van Cap-
pellenT 10.S Concert (vervolg en slot); 11.15-
12.00 Gramofoonpl.
Daventry. (1554 M., 193 K.H.): 1.20 Licht
orkest-concert; 3.20 Motorrennen om den Inter
national Ulster Grand Prix; 4.35 Duetten en
harp-soli (tenor, bas en harp); 5.05 Orgelbespe
ling; 5.35 Kinderuur: 6.20 Berichten; 6.50 Piano
muziek van Soarlatti; 7.11 Tuinbouwpraatje;
7.30 Lezing; 7,50 Variété m.m.v. Sydney Bayne's
dansorkest; 9.00 Militaire muziek; 10.00 Berich
ten; 10.20 Lezing; 10.35 „Houseparty" van C.
Denis Freeman m.m.v. Omroeporkest en koor;
11-2012,20 Dansmuziek.
Parjja („Radio Paris", 1725 M„ 174 K.H.):
8.05, 12.50 en 6.50 Gramofoonpl.9.05 Orkest en
solisten.
Kalundborg. (1135 M„ 260 K.H.): 12.25—
2.20, 3.50—5.50 en 8.20—12.20 Orkest en berichten
Langenberg. (473 M„ 634 K.H.)7.25
8.20, 10.35—12.10 en 12.30 Graniofoonpl.1.25—
2-50 Orkest; 2.553.45 Gramofoonpl.; 5.206.20
Mandoline-orkest en solisten; 8.20 Vro olijke
avond. Daarna berichten en tot 12,20 orkest;
12.20—1.20 Gramofoonpl. (dansmuziek).
Brussel. (508.5 M„ 590 K.H.): 5.20 Orkest;
6.50 Gramofoonpl.; 8.20 Orkest; 9.20 Orkest en
soliste.
($38.2 M., 887 K.H.)5.20 Orkest; 6.35 Gra-
mofoonpl.8.35 Vroolyke avond.
Zees en. (1635 M„ 183.5 K.H.): ca. 7.00—7.50
Gramofoonpl.10.55—12.20 Berichten12.20
Schooluitz.1,15—2.20 Berichten; 2.20—3.10 Gra
mofoonpl.; 3.104.50 Lezingen; 4.50—5.50 Con
cert'5.50—8.20 Lezingen; 8.20 Oude en moderne
dansmuziek; 10.20 Berichten en daarna tot 12.50
Dansmuziek.
Uruguuy spreekt Duitsch.
Teneinde de vele Duitschers die zich in Uruguay
gevestigd hebben in de gelegenheid te stellen
den radio-omroep gemakkelijk te volgen, heeft
de regeering besloten, de uitzendingen van haar
zender te Montevideo in de Duitsche taal te doen
geschieden.
-O
-K lÉtSM
wnm
.vkw..
Een exterieur van de nieuwe Zeevaartschool, Noorderkweekschool „Abel Tasman"
te Delfzijl, die eergisteren officieel is geopend.
Voor een waarde van ruim
een half millioen.
Men meldt uit Berlijn aan het „Hbld.":
Naar de Duitsche Handelsdienst verneemt,
hebben de onderhandelingen van de Sovjet-
regeering over de levering van een groote
hoeveelheid Russisch graan naar Nederland
haar beslag gekregen. De levering heeft een
Waarde van een millioen mark.
Voor dit bedrag koopt de Sovjetregeering
Nederlandsche producten.
Bovendien onderhandelt de Sovjetregeering
over den verkoop van darmen. Deze onderhan
delingen'hebben echter tot dusver nog niet tot
een resultaat geleid.
61ste algemeene vergadering
'te Rotterdam.
Te Rotterdam, waar de Bond van Fokvee-
vereenigingen in Zuid-Holland een fokveedag
hield op het Nentjto-terrein, werd door de
vereenl^ig „het Nederlandsch Rundvee-
stamboek" gisterenmiddag haar 61ste alge
meene vergadering gehouden onder voorzitter
schap van den heer Hi W. Kuhn uit Naar den,
die in zijn openingswoord eemge mededeehn-
gen deed omtrent den tuherculose-vrljen stal, de
nieuwe eischen van het keurstamboek en de
in 1933 te Den Haag of Utrecht te houden
5-jaarlijksche tentoonstelling.
Door den heer H. W. Wibbens werd hierna
het jaarverslag uitgebracht, waarin werd mede
gedeeld, dat het ledental op 1 Januari 1931 In
totaal 7258 bedroeg tegen 7209 in het vorige
jaar.
Het aantal gekeurde, resp. Ingeschreven
dieren voor de 3 veeslagen Is als volgt ver
deeld: H.-veeslag: gekeurd 1430 stieren, 6634
koeien, ingeschreven 566 stieren en 3258
koeien; M.R.IJ.-veeslag: gekeurd 844 stieren,
3687 koeien, Ingeschreven 256 stieren, 1392
koeien; G.-veeslag: gekeurd 58 stieren en 228
koeien, ingeschreven 40 stieren en 169 koeien.
Het totaal aantal Ingeschreven dieren ls 465
meer geweest dan in 1929. Het aantal ge
registreerde volbloed-kalveren bedroeg 16.110
in 1930 tegen 14.760 in 1929, dus een vermeer
dering van 1350.
In bet K.S. zijn ingeschreven 105 H., 70
M.R.IJ. en 11 G. koeien. In de laatste aflevering
van het gedrukte stamboek zijn gepubliceerd
ongeveer 16.000 melklysten.
Na een grondige voorbereiding beeft het
bestuur onlangs de nieuwe eischen voor bet
K.S. vastgesteld. De inschrijving in het K.S.
zal in het vervolg kosteloos en automatisch
geschieden.
Het aantal erkende en goedgekeurde fok-
vereeniglngem bediroeg 240.
Tot zoover het jaarverslag.
De contributie 1932 werd vastgesteld op het
zelfde niveau als vorig jaar.
Het financieel verslag over 1930 met een
batig saldo van 5.483.08 werd goedgekeurd.
De begrooting voor 1932 op een bedrag van
127.100 eveneens.
De aftredende voorzitter, de heer Kuhn,
werd met 27 van de 29 uitgebrachte stemmen
herkozen.
Tot lid der financieels commissie werd ten
slotte benoemd de heer mr. Kolff te Deil.
verhuizen naar de Stiekeme reserve. Arsenal
komt zelfs met precies hetzelfde elftal op de
proppen waarmee ze in het voorjaar het kam
pioenschap in de wacht sleepten en dat was
in dit geval verreweg de wijste politiek omdat
het elftal het vertrouwen genoot van die ge
regelde klanten van Highbury en omdat het
tenslotte den hooigsten titel met eere had ver
worven.
Slechts heeft den ganisohen zomer om Arse
nal gezweefd wat iik zou willen noemen het
James-mysterie. U weet dat Alex James de
Schotsóhs linksbinnen ls van de Higikbury-club
da groote strateeg dn Arsenal's voorwaarts-
ldjn, ook ai scoorde de man bet vorig seizoen
slechts drie van de 117 goals voor zijn elftal.
James is echter een speler, zooals er geen
tweede op dit ondarmaansohe rond tippelt, een
knaap, die het spel voor 100 procent snapt, zóó
snapt, dat niemand anders er een steek van
begrijpt en hij elke verdediging naar believen
in de luren legt.
James ie ongetwijfeld degene die het grootste
aandeel hoeft gehad in het succes van de Lon-
dencluib. Hij is een genie en een vraagteeken
beide. Hij puzzlet en zet anderen aan het puzz-
len. Je kunt op James geen staat maken, geen
peil trekken.
De zaak zit zoo. Bij het ingaan van den zo
mer hernieuwen de meeste spelers hum con
tract met hun eigen vereenigdmg, als ze t.em
minste niet door de club tegen 'n zacht prijsje
te koop worden aangeboden. Alex James wei
gerde echter, zonder opgaaf ram redenen zijn
handboeken ing. Daarmee verspeelde hij direct
zijn zomier-salaris van zes pond per week. Men
ging aan heit peinzen wat de raadselachtige
Schot er me© voor had om een diuisidaniiig aan
zienlijk opioopend bedrag cadeau te doen aan
Arsenal. Men fluisterde dat James maar Ame
rika zou gaan, om het daar eens te proibeeren
bij de Brooklyn Wanderers of zoo, doch de
Engeilsche voetballers, d/ie bun heil zochten
in de U.S.A. zijn altijd bekocht teruggekomen
en niemand beter dan de Arsenal-keeper Har
per, de opvolger van ons Keyaertje, kan hem
dat vertellen.
SOERABAJA, 3 September. (ANETA).
De werktuigkundige van de Kon. Paket-
vaart Mij. J. A. Hofman is bij een motorongeluk
gedood.
DE ONBEWAAKTE OVERWEG.
Drie-jarig kind door trein overreden.
Gisterenmiddag is het 3-jarig kindje van den
beer Otter, concierge aan de kweekschool te
Alkmaar, op de Kalkovenbrug een onbe
waakte overweg onder het spelen te dicht
bij de rails gekomen, waardoor het werd over
reden door een uit de richting Alkmaar komen
den electrischen trein. Het kind was op slag
dood.
De vlag is weer gevallen! De voetbal-arena's
hebben hun poorten weer wagenwijd opengezet
en die massa alle peoumaiiire nooden tem spijt
stroomt in drommen binnen. Er mog© malaise
zijn daarginds, maar de bittere noodzaak van
uiterste spaarzaamheid valt weg wanneer King
Soccer majesteitelijk zijn jaarlijksohe entree
doet ten gelieve van zijn talrijk© onderdanen.
Ze beginnen hier al vroeg. Den laatsten
Zaterdag in Augustus wentelt het competitie
rad naar wellust, en die rotatie gaat zoo door
tot en met den eersten Zaterdag in Mei. Dat
geeft een perfect afgesloten geheeil mét alle
voordeeten daaraan verbonid©n. In dien tos-
Söbentijd wordit dan liet zware progiramma va®.
42 Leaigne-wediS'trijden plus cte noodige Cup-
matches afgewerkt. Maar daarna wordt dan
ook des te steviger de voetbal opgeborgen zoo
dat tegen het volgend seizoen de houger naai
den bal nijpend wordt. De spelers zijn dan als
wolven, dio worden losgelaten op hun prooi.
Zoo ia de situatie dierhalve op heden.
Honger naar den bal hebben dan ook de
toeschouwersDat is niet mis. Ik kan me nog
voorstellen dat voor zoo'n eerst© match een
zeer talrijke kijkgrage schare zijn duiten dokt
om na lang wachten eindelijk eens een flinke
League-match te zien, maar dat er midden in
de week bij een oefenwedstrijd tusecheu het
ArsanaJ-eltt.al en de reserves 24.000 menschen
komen kijken, gaat toch lichtelijk boven mijn
pet, zelfs al worden er gereduceerde entrees
gelieven. Bij zoo'n oefen-match immers wordt
met geremde aspiraties gevoetbald, wantr de
deelnemers zijn zoo bang als een juffershondje
om gekneusd te worden vlak voor den aan
vang van het seizoen. Maar de menschen ko
men
Nu is d© aomer-perioide wol gesloten voor
zoimervoetbal, maar niet voor voetbaltransac
ties. D© handel gaat ruetiig door. Of beter: flo
reert en teert des te weliger op. De Inkoop-
centrales van diverse vereen iginigen zijn dag
en nacht in de weer op zoek naar nieuw mo-
teniaal en heel wat nachtelijke conferenties
worden gehouden omtrent de verkwanseling
van Jantje-de-lÉeep8|r of Pietje-de-rechtslbuiten.
Zoo gebeurt het telken jare, dat er clubs het
nieuwe seizoen ingaan met een geheel ander
tableau de la troupe dan waarmee ze het vorig
seizoen eindigden. Clubliefde in Engeland is
namelijk zeer vergankelijk en men verandert
met een benijdbaar flegma van een rood in
een groen truitje-
Dat is nu eenmaal een gebiedend© ©isüh aan
zulk een métier verbonden.
Onze favoriete Clubs hebben echter uit den
aard der zaak hun „stock" 'behouden. D© man
nen van Arsenal en Chelsea hebben de laat
ste jaren geld genoeg gekost, zoodat de ma
nagers en hoeren directeuren het beter von
den den bastaanden voorraad niet onmoodig uit
te breiden en hat verdiende kapitaal te doen
Om een hooger salaris kon het evenmin gaan
want 'de F.A. heeft als uiterste limiet gesteld
acht pond per week, plus twee pond per ge
wonnen match. Er schuilt inderdaad Iets on
billijks in deze regeling, waarbij het meerdere
talent (bijv. van James) niet wordt 'betaald,
doch een staking in zijn ééntje van Alex James
kon daarin toch all te bezwaarlijk verandering
brengen. Trouwens, hoewel James niet voor
Arsenal teekende, was hem niettemin het recht
ontzegd voor een andere vereeniglug uit te
komen, zoolang Arsenal hem niet op de aan-
bodslijet had gezet.
Enfin, het eind van het liedje is geweest, dat
James eerst 100 pond salaris heeft laten loo-
pen (hetgeen hem niet mag worden terug
betaald) en toen op het laatste nippertje ge-
teekenid heeft voor de Lomden-club, ijlings een
paar spikes gekocht heeft en snel aan het
trainen is geslagen, zoodat hij de eerste de
beste League-match weer meedeed. Derhalve
was die heeile zaak veel koude 'drukte om niets.
Als ik niet zoo ontzettend veel vertrouwen in
Arsenal had, zou ik grif durven denken aan
een buitengewoon handig opgezette reclame
voor het phenomeen James.
Immers heel Engeland piekerde in die dagen
tustsohen een minister-crisis door, over de
j&meis-orisis en nu de zaak weer Arsenaller
is, heeft de massa weer- een scherp belichte
attractie te meer, voor zoover zulks voor ©en
James nog moodiiig was.
Momenteel is James echter de meesit-beepa-o-
ken speler van Engeland en Arsenal kan er
slechte wèl bij varen. Hetgeen mogelijk niet
eens zoo gek gezien is.
Vlak voor het seizoen heeft nog ©en andere
ramp voetballend Londen bedreigd ni. de
financieel© debacle van Olapton Orient. Niet
dat de Orient nu zoo'n beroemde vereeniging
is, wa.nt ze spelen in een lagereafdeeling,
doch het feit zelve trok de aandacht. Immers
hier scheen het te gebeuren dat een club zon
der meer vin het tooneel zou verdwijnen van
weg® een schuld van 12.000 pond.
Reeds hadden zich allerlei gegadigden non
League-clubs aangemeld om de opengevallen
plaats direct in te vullen, toen eindelijk een
accoord weid bereikt, waarbij de supporters
van de Orient- zoowel als de Arsenal Football
Club Ltd. financieel bijsprongen, onder voor
waarde dat zoowel de Supporters-vereeniging
als de Arsenal vertegenwoordigers kregen in
'het bestuur van Orient. U ziet, lezer, een nieuw
gezichtspunt.
Zooals overal in d© wereld krijgen w© ook
hier de belangen-gemeenschap. Naast de Ver-
eenigde Bldkfabrieken of de Vereenigde Sui
ker-Producenten thans de United Arsenal
Football Club Corporation. Nou, 'k zou nog
'best in dat zaakje een aandeel willen nemen.
Dat d© Arsenal zelf weer een rooskleurig
jaar tegemoet gaat, bewijzen de cijfers der
eerste match 55.000 kijkers, tezamen betalend
40.000 gullen, draaiden door de turnstiles voor
de match tegen West Bromwich. Nu zat er aan
deze ontmoeting de noodiig© spanning vast.
Immers Arsenal Was het vorig jaar kampioen
en het jaar daarvoor winnaar van de Cup.
West Bromwich wa-s het vorig jaar winnaar
van d® Cup en promoveerde terzelfder tijd
naar de eerste divisie. Haa,r entree in dit Wal
halla was derhalve tegen de sterksten onder
de sterkeren en nog wel op vreemden bodem,
en nog wel met het jongste en meest oner
varen elftal onder alle twee en twintig.
Doch ziet de grootmachten delfden het on
derspit. Het was een schok voor de Highbury-
club, toen Wood vijf minuten na de rust den
bal tn de netten priemde. Wie de jeugd heeft,
heeft de toekomst dacht de Albion manager
en hij vuurde vanaf de lijn de baby's tot nog
krachtiger actie aan. Arsenal, dat den ernst
van den toestand terdege ging inzien, werd
niettemin pootje gelicht en toen het einde
daar was, hadden d© heeren kampioenen hun
eerst© thuis-nederlaag te pakken uit handen
van dien nieuwbakken eerste klasser van wie
tevoren werd gevraagteekend of een dergelijk
jeugdig en onervaren team wel rijp was voor
de hoogste divisie.
Niettemin kan deze aanvangs-strop juist
datgene zijn wat Arsenal weer op zijn oude
voetstuk brengen zal: het volkomen besef dat
eiken kamp gevochten zal moeten worden en
er geen matches uit het vuur zullen worden
gesleept met een Teputaüe, een vorig seizoen
gevestigd. De eerste divisie is een vecht-di-
viisle. Bij de tienduizend-ponders rijp© spoedig
deze wetenschap!
Chelsea won en stal opnieuw ons aller hart.
Niet omdat zij in een moeilijke uit-mateh Midd
lesbrough zonder schijn of schaduw van twufel
met 2—0 klopte, maar vanwege de wijze waar
op Immers Chelsea figureerde met een vol
komen reserve-defensie. Law, de penalty-goal-
scoirer, was juist geopereerd aan een defect
knietje, de andere back lag mat een paar gra,
den koorts te bed en Miüingten d© keeper, hod
bij een oefenmatch een verwonding opgeloopen
en kon niet spelen.
Derhalve stead er onder de lot een lange,
jong© blonde knaap met jeugdig© idealen, die
fcers-wereah uit een derdle-rangisjamateuirciub
tot fabelaehtigen roem ffestagen was, maar die
daar niettemin stond tot groote vreeze van
alles wat Chelsiea heette.
De vent sloeg er zich echter kordaat door
heen, speelde een pracht-motch en werd in
zijn taak kordaat terzijde gestaan door Barber
en Donald, de invaller-backs.
Alec Jaokson opende de score na de rust en
oniza amice Gallaciher nam vijf minuten voor
bet einde de heele vijandelijke verdediging beet
den keeper incluis.
Aldus is de eerste stap in de goede richting
-gezet. Laten we van 'harte hopen op een succes
vol seizoen.
Moge het Chelsea giegeven zijn. Arsenal's
glorie te evenaren. Wij wenschen het sterkte!
Engeland eenige deelnemer?
Reuter seint ons uit Londen d.d. gisteren:'
Volgens betrouwbare berichten uit particuliere
brln zmfen noch Frankrijk noc-h Italië dit jaar
deelnemen aan den wedstrijd om den Schouder
Cup. Het officieele bericht wordt vandaag nog
VM?nCt?eemt nu aan, dat Engeland de eenige
deelnemer zal zjjn.
Dit bericht heeft hier hevige teleurstelling ge-
„,ÏÏt Temeer daar de twee nieuwe Enge sche
Rolls' Royce-watervliegtuigen S 6 B een s5)e'hj^
rük zich officieel hebben teruggetrokken, tenzij
Luchtvaart hebben thans dit verzoek in over
weging.
Zondag een van boven de 1000 Meter.
VLAARDINGEN, 3 September Binnen van do
haringvisseherjj VL. 216 met 40 last
In de zesde ronde won Aljechin van Niemzo-
witsch na 19 zetten. Spielmann won van Bogol-
jubow. De partyen StoltzVidmar, Maroczy
Pirc en Tartakower—Asztalos worden remise. De
partijen KashdanFlohr en KostichColle wer
den afgebroken.
De stand na de zesde ronde was:
Aljechin 4% en 1 hangpartlj, Kashdan en
Spielmann 3% en 1 hangpartjj, Bogoljubow 3%,
Asztalos 3, Kostich en Vidmar 2% en 1 hangpar
tjj, Maroczy, Niemzowitsch, Pirc en Stoltz 2Va,
Flohr en Tartakower en 1 hangparty, Colle
1 en 1 hangparty.
In de 7e ronde won Aljechin na 24 zetten van
Pirc; Colle won van Stoltz, Flohr won van Ma
roczy, Asztalos verloor van Spielmann; de par
tijen VidmarTartakower en Niemzowitsch
Kostich werden remise, de party Bogoljubow—
Kashdan werd afgebroken.
Stand na de 7e ronde: Aljechin 5(4 en 1
afgebroken party, Spielmann 4(4 en 1 a. p.;
Kashdan 3(4 en 2 a. p., Bogoljubow 3(4 en 1 a. p.,
Kostich en Vidmar 3 en 2 a. p., Asztalos en
Niemzowitsch 3, Flohr 2(4 en 1 a. p„ Maroczy,
Pirc en Stoltz 2(4, Colle en Tartakower 2 en
1 a. p.
magere varkeus, 1132 biggen en 40 schapen et
lammeren.
-mn i< p" bloemkool le srt .1
per 100 kbm Der 100 bos, peen 8—11 ct
stuks, peen 7-30-11 per f 6.40-7,30, C
ner kg., tomaten A nnnd. postelein
R.D.Z. heeft gisteren haar laatsten competitie
wedstryd in het Zwarte Plasje te Hillegersberg
gespeeld. Beide ploegen kwamen met 6 dames
uit en Zignea had bovendien 5 invalsters. Mej.
Klapwyk opende dadelyk uit een voorzet van
mej. Baumeister de score. De Haarlemsche da
mes hadden weinig in te brengen en mej. Bau
meister en mej. Klapwyk (2) bezorgden de R.D.Z.
spoedig een voorsprong van 40. Tegen de rust
bood Zignea wat meer tegenstand en mej. Ban
ning maakte in deze periode een tegenpunt, dat
mej. Klapwyk met een fraai schot, dat doel trof,
beantwoordde. Voordat de pauze inging bracht
mej. Kammever den.stand op 52. Na de rust
zette mej. Klapwyk de reeks doelpunten voort,
het werd 72 en toen kwam de beurt aan mej.
Cauwe om tot tweemaal toe te scoren, waarna
mej. Klapwyk weer het tiende punt voor haar
rekening nam en de stryd dus met 102 voor de
RD.Z. eindigde.
pionkboonen ct stamprinsesseboonen 10
andyvie le srt l-20-i J van de
UTRECHT, vru^tenveiling Utrecht en Omstre-
Groenten- en Vrucntheerenperen 4—12,
ken) Jutteperen 14-24, nu 'ren 6-12,
triumph de yif?e fj-3"'avSeiners 10-17,
c'app's favoriet de merode 7-13
williams ƒ8-15; souvenir du congres
seigneur d'esperen 6-
f 5—17-, kesswick 7—
zoete bloemee 10-15,
zuur 8-12 per 100 kg.
HANSWEERT, 3 September.
Gepasseerd véór 4 uur en bestemd v66r:^
ROTTERDAMst. Telegraaf^5,^5 R.va^
een
Anna, BuyksEnergie, w - 0uw^rkert; AM-
Outer; De Zoom Evers Kees, W Amstf,r.
STERDAM: St. Amstel 7 en». Maria,
dam 7; Johann£ Hesse G j jiskoot; Hun-
van Bosch; DORDRECHT. Leo, v. d.
ding, van Asperen; Jé, L" L.okon, Schmitt;
Laan; San Antonio, P2SS-rmÓnDVictor, de
Marcel, ten Napel; ROEK Dikken;
Smet; ENKHUIZEN: TEXEk
ROOSENDAAL: Emanuel Degenaa hjpn.
Porfier 29, Hwnelmk; BHVERWJJ£ BoontJPS.
steen 18, FernhoutGRAVE. UTRECHT
LEEUWARDENOndeniemmg Krd J
S™'KniS;;rOTMlSK: VeAnn.e», v„»
Schyndel. «chelde 2; st.
DUITSCHLANDst. R«n en Schel Kp_
Pluto; Elodie, Smets; VVer"erL„YiJ^gt An-
clame, de Koninck; Porthos, de Koninck^ MaXf
tonius, Janssens; St. Antoine, Tem:m 'uitto-
Linkenbach; Anna Gertrud, v. d. Ende Litto
ral. Vyt; Scaldis 1, Rochtus fra
Marcel, v. d. Weygert; Nautilus 15 van Buwm.
Edelweiss 15, Grehn; Senegal,
CapelleveenCharles, DiependaalOom Lr gel,
ApalliusCornelia, Bedet; »lof„avSi7
BELGIë: st. Merkur; st. Run eniSche
st. Telegraaf 16; Naphta 5, BeSk' yjetoire!
Mannheim 190, Dumon; Ruflor,
Verschelden; Dranaco 1, Ploegaert, w
Engel; Milo, Wiffler; Martinique, Vftth, Wuat,,
den Braber; Elisabeth, van Ee; a
Sande; Rossellino, Sluimer; Sedaine, Mo y,
Anna/Gort; Vertrouwen, v. d. Vliet2 Gebroe
ders, v. d. Leede; Cornelia, LonkhuizenDe Haop,
Rpmein; Ideaal, Markus; Tyma, v. d. Laan,
li Lande, de Jong; Revenu, Stoutjesdyk Zee-
lands Luister, v. d. Klooster; Westlaan, v. d.
Laan; Hollandia, van Herck; De Hoop, Covó,
Helena, Laroov; Ryn en Schelde 25, Blom Anna,
Kieboom; Aletta, de Vry; Adri, van WJjk, Lo
tus, Boetje; Dirkje, v. d. Plas; Adriana, de Looy.
Vertaling door van R.
22.1
Het klonk als de stem van den wereldrechter
uit hemelshoogten. Vol ontzetting rende hij
heen en weer en zocht de trap, die hij niet vin
den kon.
Opeens stiet hij met Ihet hoofd zoo hevig te
gen den klokmantel, dat hij wankelde en viel.
D© grond week onder zijn voeten hij stortte
met een waanzinnigen kreet in de diepte
De cirkelronde opening, waardoor gedurende
den bouwtijd d© takel liep, werd den misdadi
ger noodlottig. Onder het vallen greep hij naar
het klokketouw, dat hü echter spoedig moest
loslate^; een kort, schelklinkend klokgelui
klonk als een angstroep door den nacht
Pater Clemens hoorde het, sprong op en ijlde
naar de kerk.
De zusters en alle volwassenen in het asyl
volgden hem, lichten flitsten op, vragen gons
den door den nadlit, de deur van den toren
stond open
Huiverend traden ze binnen en vonden in
het klokkehuis een stuiptrekkenden, bewuste-
loozeo man met gebroken ledematen en bloed-
overstroomd gelaat. Bloed stroomde hem uit
den mond, bloec. sprong als uit een rood beekje
uit zijn borst, bloed droop van zijn hoofd en
bevochtigde de verwarde haren, een bloedvlek
teekende zijn voorhoofd.
Olie- en benzinereuk vulden de ruimte, en
de pater vermoedde het vreeselijke, dat hier
beraamd was. „Lichten weg! Brandge
vaar! riep hij en drong de lichtdragers naar
buiten. Water halen en de groote lantaarn uit
de Sacristie we moeten naar hoven in den
toren.
Gewillig gehoorzaamden, allen zijn bevelen.
Met twee mannen, die groote wateremmers
droegen, besteeg pater Clemens, d© lantaarn
in de hand, den toren, vond het slagkoord en
den brandhaard in de klokkenkamer en schud
de het water op spaanders en grond.
Het gevaar was afgewend, nu spoedig naar
beneden, de menschen weg en de toegang ge
sloten.
De bewustelooze werd naar het asyl gebracht.
Toen zijn gelaat van bloed gereinigd was,
klonk een schreeuw in de ziekencel: „De zwar
te Stllke!
Godsgericht! zeide pater Clemens en liet
den verminkte over aan de zorgen van genees
heer en zusters. Hij zelf ging naar de kerk en
hield daar de wacht tot de morgen aanbrak.
Een zee van blijde tijding golfde door het
geheele Duitaehland, jubelzangen daverden van
de Alpen tot de Noordzee: het Duitsche Won
der zou zich heden het Duitsche volk openha
ren en Ihet opstanding, nieuw leven en de ver
vulling van zyn droom verkondigen! Het
groote Zeppelin-luchtschip, het heerlijkste
werk, dat de wereld ooit zag, het Wonder van
Duitsche techniek, deed zijn laatste vlucht oveT
de Dultsohe gouwen, voor het aan Amerika
moest uitgeleverd worden. De oogen der ge
heel© wereld waren op den Zeppelin gericht.
Millioenen menschen vroegen: zal de groote
onderneming gelukken? Zal hij aan één stuk
over den Oceaan Vliegen?....
Honderden Duitsche steden en millioenen
Duitsche harten verbeidden hem en maakten
zich tot ontvangst gereed; een ruischend woud
van vlaggen groette den koning der luchten.
De oude rijksstad Ulm verwachtte ook zijn
komst en de grijze Kathedraal schouwde met
groote verlangende oogen tot ver in het land,
om het Duitsche wonder te begroeten.
Des morgens lachte de zon en omhulde de
Kathedraal met een mantel van goud, maar
dan betrok de hemel en grijze wolkensluiers
vaagden de gouden zonnestralen weg.
Duizenden schoven door de straten en ste
gen, en op het Domplein golfde een mensdhen-
zee, waaruit de oude Dom met zijn wonderba
ren toren als een stralende burcht ten hemel
steeg.
Aan alle vensters van de ruime Domplaats
verdrongen zich de menschen, op de daken za
ten en stonden dichte groepen en de overmoe
dige bengels, de brutale Ulmer musschen klom
men zelfs ©>p de schoorsteenen en schreeuwden
met hun kleine, gevederde collega's om het
hardst. In de boomen der plantsoenen hingen
ze in dichte klompen, en waar slechts een mast
oprees zaten ze er vlug in en juichten en
zonden snerpend gefluit naar vrienden en ka
meraden.
Gelukkige Ulmer musschen!
In het bescheiden huisje aan den kleinen
Donau waren verwachting en hoop niet min
der groot. Het trotsche luchtschip, dat allen
met vreugde tegemoet zagen, droeg toch Mo-
rieke's liefste aan boordHaar ziel vloog
hem tegemoet, jubelde en juichte oneindig:
mijn Henk, mijn lieve, lieve, Henk! Een wei
nig bleek en zwak was ze nog wel, maar toch
vee'l opgewekter dan in de laatste dagen. Licht
als een vogel gevoel ik mij, zeide ze tot haar
moeder. Nu geloof ik zelf, dat ik weep gene
zen zal. Ach, hoe zal Henk zich verheugen,
als hy het verneemt!
De moeder was gelukkig, schoof den stoel
aan^het venster en bracht haar bloemen, want
ze wilde Henk met het schoonste groeten, wat
ze bezat. Marieke spreidde de bloemen op de
vensterbank uit, om ze Henk toe te werpen, en
was blij als een kind. Ook Ernst was van Rot-
tach gekomen, zette zich bij Marieke en ging
nu en dan naar buiten om op den uitkijk te
staan. Uren gingen voorbij, de zon trok zich
achter een wolkenbank terug, om af en toe
door het grijze .gordijn heen te breken.
De geheele stad was vol verwachting, de
menschenmenigte verdichtte zich, op de Wil-
helmshoo'gte stonden de menschen opeenge
hoopt.
Plotseling een luid gonzen in de lucht, een
stormen en dringen in de straten en van de
daken en torens het donderend geroep: „Hij
komt!"
Uit den wolkenmuur, die den oostelijken he
mel bedekte, naderde een matgrijze kring met
lichtenden spits, waaruit zich snel de reusach
tige vischgestalte met zilveren en onbeweeg
lijke vinnen bntwikkelde.
Het gonzen der propellers werd allengs ster
ker, groeide aan tot een orkaanachtig geraas.
En daar vloog het nu trotsch en majestueus
het Duitsche wonder een sprookjesach
tige schepping van wondere pracht. Een zon
nestraal brak door de wolken en overstroom
de het met stralenden glans, zoodat de geheele
stad juichte.
In wijde circels vloog hij rond de Kathedraal
en weer naar het Noorden, naar den Wilhelms
burcht; in hetzelfde oogenblik begonnen de
Domklokken te luiden een symbolische
groet en zegewensoh. Hare grootsehe, machtige
klanken smolten met Ihet dof geraas der pro
pellers, die als orgeibassen dreunden, samen,
tot een symphonie van overweldigende pracht
en schoonheid.
Hoe schoon! jubelde Marieke. Zoo schoon,
als kwam het uit den hemel! Het hemelschip,
o, het hemelschip en mijn Henk, mijn lief
ste, zit aan het stuur!
Nu, door de zon beschenen, zeilde het als
een zilveren zwfian met gouden vleugels door
het luchtruim, keerde in wijden halfcirkei naar
den Dom terug, scheen voor de oude Kathe
draal te buigen, groette het grootsehe gebouw
en de oude stad.
Toen werden duizend en nog eens duizend
handen ten hemel geheven, witte doekjes
zwaaiden, blijmoedig klopten Duitsche harten
en jubelend klonk het :„Heil heil heil!
Hoera voor de „Zeppelin!"
De wondere vlucht van het hemelschip deed
Marieke weer opleven: zij geloofde aan het'
wonder des levens, dat haar gezondheid, geluk
en een nieuwe schoone toekomst zou brengen.
Marieke juichte, nam de eene bloem na de
andere en wierp ze omhoog in de lucht naar
haar liefste als groet. „Heil-je vaart! Voor
spoed en geluk!"
Nu werd in de groote gondel een venster ge
opend en als een zwerm witte duiven flad
derde het naar beneden: de gTosten der vlie
gers aan de burgers van Ulm, aan vrienden en
bekenden.
Ook Marieke verwachtte een briefje van
haar lieven Henk ea zond Ernst weg, om het
te halen
Intusschen zwenkte het luchtschip naar den
Donau en verliet onder het gelui der Domklok
ken het rechtsgebied deT stad.
Nog korten tyd schitterde het fabelachtig
lichaam, dan verbleekte de zilveren glans en
het luchtschip verdween gonzend in de wol-
keu, alsof het den hemel bestormen wilde.
Achter haar sloot een regenbui als een zwaar
grijs gordijn de hemelpoorten.
Met Marieke's kracht was het ten einde. Zij
wierp haar liefste de laatste bloem na en fluis
terde: „Vaarwel en gelukkige reis!" Dai;
vaagde eene bezwijming al haar gedachten en
al haar harte-wenschen weg.
HOOFDSTUK XVIII.
Het Hemelbruidje.
Marieke's laatste uur was gekomen; het
zwakke levenslicht flikkerde nog even eer het
voor altijd uitdoofde.
Toen de priester midden in den nacht haar
voorzag van de H.H. Sacramenten der sterven
den, baarde haar dat geen verwondering. Hare
gedachten dwaalden over tijd en ruimte weg
in het oneindige, volgden het heanelschip, vlo
gen de sterren toe. Een kinderziel ontvlood
het zwakke, kwijnende lichaam en trachtte de
eerste vleugelslagen te doenen boven het
bed welfden zicih onder zacht geruisch de don
kere vleugels van den engel des doods.
Reeds in koortsdroom en riep ze; „Moeder,
het hemelschip!"
O, mijn Hef, lief kind! snikte moeder
Beate en wierp zich wanhopend over haar lie
veling. Moeder, liefste moeder! fluisterden de
bleeke lippen; het was een laatste opflikkering
van den geest, een laatste herkennen en af-
scheidnemen.
Ernst kromp krampachtig de vingers samen
om zijn smart te verstikken, en sprak met
heesehe, bevende stem troostwoorden tot zijn
moeder, die in opstand kwam tegen God, om
dat zij zich door Hem verlaten dacht.
Gods wil staat boven den wil der men
schen, zeide Ihü. Gods oog ziet verder dan wij
blinden.
wen van je gewaad?Ben je de doodsengel?
Ga, je hebt geen macht over mij! De reinen
sterven niet, maar leven verder In het huis
van hun Vader ga!
Een huivering doortrilde het zieke lichaam.
O, hoe koud, klaagde Marieke. Nu heft hij zijn
zwaard op en zijn vleugels ruis(%en Hoe
ijskoud Is die wind. O, moeder, moeke, dek
mij toe!
De moeder dekte liaar tot den hals toe. Nu
lig je warm, mijn kind! en baar tranen vielen
op de bleeke handen van haar dochter.
Marieke rilde. Wat brandt en gloeit zoo op
mijn handen?....
O moeder, niet weenen, dat doet mij pijn!
Hoor, dat luid geruisch is het de engel met
het zwaard?
En na een aüemlooze pauze met jubelklank:
Neen, neen het is het hemelschip in volle
vaart, met zilveren en gouden mast!
Door Engelen bemandZij zingen jubel
hymnen
Ik hoor harpklanken, lofliederen der Cheru
bijnen hoor ik rondom mij.... Zij heffen mij
omhoogzij nemen my op in het hemel
schip En daar op gouden zetel de kapitein
dat is de Hei de Heiland. Hij breidt de
armen naar mij uit
in de wijdgeopende oogen een zich verhazen,
alsof de ziel het hoogste wonder aanschouwde,
de heerlijkheid van den stralenden hemel. De
handen in aanbidding opgeheven, fluisterde het
kind met haar laatsten ademtocht: Jesus, mijn
Toeverlaat!
Dan stonden hart en adem stil en, terwijl
het oog brak, verloor het den gouden hemel
glans
De ziel verliet het lichaam, en .Engelen ge
leidden haar naar Gods troon.
Op een gouden herfstmorgen begroeven ze
Marieke op het groote kerkhof, waar ook haar
vader rustte, want zij was een Ulmer burger
kind
De witte doodkist was gelheel in bloemen ge
huld, en daarin lag Marieke bleek' 6lank en
stom, en schoon als een engel, een wit bloem-
kransje in het haar, een kruisje tusschen d#
verstijfde, wasbleeke handen.
(Wordt vervolgd!»
