ALGEMEEN OVERZICHT.
ARM SPANJE!
Wacht u voor
pessimisme
WERK VAN GEHEIME KRACHTEN
DRANG NAAR VREDE
Uit het Poolijs
WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1931
VAKVEREENIGINGSCONGRES
TE BRISTOL.
Critiek oP de regeering.
WAT GEBEUREN KAN
Geen patriot wenscht langer te
leven in de schaduw der
bajonetten.
DE HERDENKING VAN DEN
MARNESLAG.
DE TERUGTOCHT VAN DE
NAUTILUS.
HET ROEMEENSCHE KABINET
IN GEVAAR.
DE MOORD OP HOLOWKO.
NIEUWE POOLVLUCHT VAN DE
ZEPPELIN.
Communisten achtervolging in
een ziekenhuis
NIEUWE INCIDENTEN.
ALLE GODLOOZEN-ORGANISATIES
IN JAPAN ONTBONDEN.
DR. STEGERWALD OVER HET
WERKLOOZENVRAAGSTUK.
TRAGISCHE CIJFERS.
BUITENWONEN DOOR WERK
LOOZEN.
DE AMERIKAANS CHE
DAY".
„LABOUR
Het vraagstuk der werkloosheid.
WEER EEN BOMONTPLOFFING
TE GENUA.
Mac Donald voor het Lagerhuis
Het ge li eel e lagerhuis was gister, toen de
tengewone zitting begon, gevuld, 't Was g
van de opmerkelijke wijziging, dooi a
alle labour-afg-evaardigden naar de op
banken waren verhuisd, terwijl e con
tieveu met de liberalen thans in de regeerings-
banken hadden plaats genomen.
Het eerste punt van behandeling was ver
kiezing van sir Dennies Herbert (conservattef)
tot vice-president, in opvolging van den Ia.
bourman die was afgetreden.
In antvoord op een desbetreffende vraag
van Henderson, verklaarde MaoDonald dat he
denavond de kwestie van vertrouwen zal wor
den gesteld.
De eerste botsing tussch-en Henderson en
zijn vroegeren chef MaoDonald had plaats on
der applaus uit de regeeringsbanken gevolgd
door applaus uit de banken der oppositie. Hen
derson, het regeeringsvoors-tel besprekend om
het debat over de begrootingsire-soluties niet
langer dan tot Donderdag te laten duren, pro
testeerde tegen deze overhaasting der zaken
bij de huidige crisis, waarop MaoDonald sar
castisch antwoordde, dat hij tenminste te
vreden was, dat Henderson toegaf dat er een
crisis bestond.
In de boodschap des konlngs, die vervolgens
werd voorgelezen wordt o.a. gezegd: Volgens
de meening van de minister van Zijne Majes
teit eisaht de huidige toestand der nationale
financiën het invoeren van een nieuwe be
lasting en het ten uitvoer forengien van bezui
nigingen in de nationale uitgaven Zijne Majes
teit beveelt deze kwestie aan voor een onder
zoek van zijn getrouwen in het lagerhuis en
hij hoopt, dat zij dienovereenkomstig maat
regalen znillcn itöhtöh-
Nadat de koninklijke boodschap in het lager
huis was voorgelezen, stelde MaoDonald de be
noeming voor van ©en commissie „voor de mid
delen" en ie&de daarbij de volgende krachtige
verklaring af:
Er doen zich somwijlen gebeurtenissen voor,
waaraan men slechts het hoofd kan bieden als
men moed heeft. Het is dan niet gemakkelijk
een licht en populair besluit te nemen. Op
8 Augustus j.l. werf bekend gemaakt, dat de
Bank of England in verband met de veront
rustende terugtrekking der deposito s en er
goudreserven van nreeninig was, dat de s-
stand ernstig zou kunnen worden.
De crisis is sedert dien dag toegenomen, r
werden tijdelijke credieten gesloten om de Af
vloeiing van het goud tegen te houden, n e
derde week van Augustus waren de oredie en
feitelijk uitgeput en een nieuwe leening was
noodig om te verhinderen dat de gou 1
van het pond verwoest werd.
Feitelijk kwamen in het lagerhuis iederen ag
berichten binnen het een nog onguns -ïg-er
het andere.
De toestand had zich zoodanig on w -
dat het duidelijk was dat storm op handen
was. Konden wij dezen niet ontgaan,, dan zon
den groote verwoestingen worden aangericht.
De regeering moest snel en krachtig handeden
zonder acht te geven op de partijen. Wij moes
ten maatregelen treffen, opdat wij een kans
zouden krijgen onze verdedigingslinie uit te
breiden. Zoodra dit is geschied, kunnen alle
andere kwesties zorgvuldig en nauwkeurig
worden onderzocht, zooals het probleem der
oorlogsschulden.
Wat betreft de oorzaken van den tegenwoor-
digen toestand, zei-de Mac Donald, dat de moei
lijkheid hierin bestond, dat wij absoluut door
de omstandigheden gedwongen waren een
- leening op te nemen. De conservatieven en li
beralen verleenen hiertoe hun toestemming.
De eerste minister verklaarde uitdrukkelijk
dat nimmer tij-de-ns het gaheeile verloop der
besprekingen van Snowden, die d.ze met toe
stemming en medeweten der regeering voerde,
de banken zich met politieke voorstellen Had
den ingelaten. Zij hadden zich alleen daartoe
bepaald de regeering deskundigen iaa mm e
de voorwaarden hunner leening te geven.
De premier zeiJe: Er is herhaaldelijk van
een samenzwering der bankiers gesproken en
van een poging om de politieke beslissingen van
de city uit te controleeren, Hij moest echter
uitdrukkelijk vaststellen, dat door geen bui
tenstaande autoriteit do politiek van den staat
mag worden gecontroleerd. (Bijval bij de re
geerings partijen en protest bij de oppositie).
Noch eenige financieele noch eenige andere
organisatie (en hier richtte hijgden blik op de
arbeidersoppositie) zal dat recht worden toe
gestaan, om de nationale politiek te dioteeren.
Met betrekking tot de omvangrijke onderhan
delingen, die vrij spoedig na de herstelovereen
komst enz. moesten begonnen worden, en geen
succes konden hebben wanneer niet de aller
beste verhouding tusschen Frankrijk, Ameri
ka en Engeland geschapen was, zeide Mac
Donald den blik op Henderson gericht: „Het
is te hopen dat zij, die ervaring hebben in de
leiding der buitenlandsche aangelegenheden er
voor gezorgd hebben, dat in den strijd tegen
de banken niet kan worden herhaald wat on
langs van de zachtmoedige goedaardigheid der
New Yorksche banken en van de ganscbe Ame-
rikaansche bankwereld werd gezegd."
Thans wilde de eerste minister overgaan tot
de maatregelen van spaarzaamheid voor alle
lagen der bevolking, maar bij werd door de
vraag onderbroken boe bet met hem zelf ging,
waarop hij antwoordde. „Ik zal mij een korting
van duizend pond moeten getroosten."
Op de vraag naar den mogelijken levensduur
der regeering verklaarde Mac D-onald, dat het
haar plicht is zoolang te blijven bestaan tot
de crisis is overwonnen, totdat de wereld op
nieuw ervan overtuigd is, dat het pond ster
ling onaantastbaar is en dat de loonen en de
Inkomsten des volks van den verwoestenden
invloed bevrijd zijn, die ze onlangs bedreigden.
Wanneer het lagerhuis zal hebben uitge
maakt dat niets meer gedaan kan worden, za!
de regeering bereid zijn haar mandaat ter be
schikking des konihgs te stellen.
De rede van den eersten minister duurde
een vol uur.
Henderson zet het labourstandpunt
uiteen
Terstond na Mac Donald nam Henderson het
woord, die verklaarde, dat hij in de 28 jaar
van zijn parlementairs loopbaan zich nooit
met een grooter gevoel van verlegenheid tot
het huis heeft gewend dan tlians. Zij die de
arbeiderspartij hebben verlaten, hebben de par
tij een groot verlies berokkend.
De tegenwoor-d'gp regeering kan niet als een
nationale rf niei -orden beschouwd, zoolang
dit kabinet aan Ut. -owind is, zuilen hij en zijn
collega's de oppositie vormen en niets zal hen
daarvan weerhouden.
Indien de begrooting in evenwicht moet wor
den gebracht, moeten wij ons wenden tot hen,
die het meeste hebben en niet tot hen, die het
minste bezitten.
Ik ben er trotsch o-p, aldus Henderson, dat ik
de leider der oppositie ben, die tegen een ver
laging van de uitkeeringen aan de werkloozen
}e. Ik heb dringend voor een samenkomst van
de regeering met de arbeiderspartij gepleit,
toen de toestand ernstig werd, doch de eerste
minister is nooit samengekomen met hen, die
hem mogelijk hebben gemaakt, zijn positie te
bekleeden. Een dergelijk iets is nog nooit ver
toond.
De financieele moeilijkheden hebben hun
oorsprong niet in Engeland. Wel wordt be
weerd, dat zij het gevolg zijn van een verkwis
tend socialistisch kabinet, doch dit is niet waar.
De oppositie kan twee bezuinigingsmaatregelen
nooit goedkeuren, n.l. inmenging in de sociale
diensten en vermindering van den levens
standaard der arbeiders door besnoeiing van
de uitkeeringen aan de werkloozen De vroe
gere arbeidersregeering heeft voorloopige be
zuinigingsmaatregelen tot een -bedrag van
56 000.000 aangenomen. Een dag daarna
werd medegedeeld, dat nog 25 a 30 millioen
bezuinigd moest worden, wat in hoofdzaak ten
laste van de werkloozen zou moeten komen.
Hier interrumpeerde Mac D-onald en verzocht
nadere inlichtingen. Ook sir Herbert Samuel,
de minister van binnenlandsche zaken, sprak
deze bewering van Henderson tegen.
Henderson voortgaande, betwijfelde, dat de
conservatieven veel zullen bijdragen tot de
oplossing van den tegenwoorfigeu toestand. In
de laatste maanden helbben de conservatieven
de arbeiders drin^nd aangespoord meer gelid
uit te geven in d-e veronderstelling, dat duit
geld gebruikt zon worden, zooails zij zouden
cUct-eeren.
Mijn geloof aan de goede internationale be
trekkingen van Engeland, die in hooge mate
bet gevolg zijn van het bezoek van den Engel-
scihen minister aan Washington, mijn geloof
aan de goede betrekkingen tuss-dh-eu Enge
land en Frankrijk, waartoe ik zelf ook iets
heb bijgedragen en mijn geloof aan e we er-
zij-disöhe afhankelijkheid van d-e interzonale
finanm-eede wereld, dit alles brengt mij tot de
gevolgtrekking, -dat de financieele elementen
in hun eigen belang bet nooit gewaagd zouden
bobben, het orediet van Engeland te laten in
eenstorten, hoe dreigend de toestand ook moge
zijn.
Henderson besloot zijn rede met «p te mer
ken, da-t de oppositie zich tot dat deel van het
land heeft gewend dat zij vertegenwoordigt.
Niets aal de oppositie kunnen weerhouden aan
haar idealen, haar beginselen en haar zelf
respect vast te houden.
Communistische actie
Da revolutie in Chili, welke, als men de
laatste berichten geloove-n mag, door de wet
tige r-e-geering onderdrukt kon worden, is voor
een groot deel aan de actie en agitatie der
-bolschewistieche propagandisten toe t-e schrij
ven.
Het spreekt vanzelf, dat de buitengewoon
ongunstige omstandigheden, waarin alle lan
den van Zui-d-Amefika door de wereldcrisis
zijn gekomen, het terrein voor de opruiende
beweging uitermate toegankelijk hee-ft ge
maakt, en het zou niet behoeven te verwonde
ren, als juist door de-zén factor, de in Chili
mislukte poging elders met meer kan-s op suc
ces herhaald werd.
We leven inderdaad onder tijdsomstandig
heden, welke ©enerzijds elke bolsch-ewi-stische
actie h-et maximum van succes schijnen te be
loven, anderzijds echter ook al-Ie krachten
mo-bi-lii-see-ren om het naderen-de onheil te voor
komen.
Vooral sinds president Hoover zijn groot
se lue Initiatief in zake h-et moratorium voor
lintergea-llieerde en henstelschuldeu ontplooid
heeft, valt van bolschewistische zijde een
steeds intenser activiteit waar te nemen om
de wereldrevolutie zoo snel mogelijk te ont
ketenen.
Sinds de J-uli-dagen, toen de Duitsche crisis
'haar hoogte-punt bereikte en Hoover door zijn
aanlbod Europa uit zijn lethargie poogde te
bevrijden, -h-eerscht er op het Krem-lin een on
miskenbare zenuwachtige stemming. Er is een
plan de campagne gereed gemaakt om Duitsch-
Iand voor het bolschewism* te veroveren, nog
d-n den loop van dezen winter. Naar allie zijden
wordt met agenten, pers, radio en alle mo
derne Poopaganda-miid'delen, welk© Moskou
steeds onmiddellijk in zijn dienst weet te
stellen gewerkt om de gunstige, wellicht ech
ter ook laatste kans volkomen uit te buiten.
Soms volstaat Moskou met een intense be
langstelling te wekken; een st-rij-dmethode,
waarvan wij in ons eigen land, onlangs op het
sociaal-economisch congres te Amsterdam, ge
tuige waren. Dat is de wijze, de bij de heer-
schende verwarring der geesten zeer gevaar
lijke wijze waarop vooral onder de intellec
tueel-en propaganda voor het communisme
wordt gemaakt.
Maar het „alarm der komintern", een uit
drukking, welke dr. Sven von Muller dezer
dagen in de „Voss. Ztg." gebruikte, kent nog
andere methoden oim de revolutionee-ring van
Europa en der geh-eele wereld voor te berei
den. V-oor elk land bestaat een bijzondere tac
tiek, elk land heeft zijn eigen revolutie-commis
saris, die zich een beperkt terrein ziet toege
wezen, dat 'hij echter grondig mo-et doorvor-
soh-en om er alle nuancen der volksziel te loe
ren kennen.
In Duitsch-Iand Is de leiding der actie aan
een zekeren Manoeilk-ski toevertrouwd, die
vooi zijn werk ruimschoots uit h-et „fonds
der Duitsche revolutie", (j^t door de opbrengst
van den tabaksoogst in <j,s Krim en de Kauka-
sus gefinancierd wordt, kan putten.
Het is Manoeilkski's taak, aldus von Müller,
om met alle mogelijke middelen in Duitsch-
land een acute revolutionnaire situatie te
scheppen, waarbij het van ondergeschikte
beteekenis is, of deze door nationalistische of
communistische elementen opgewekt wordt.
Daardoor wordt het onmogelijk gemaakt, dat
een internationale financieele steunactie voor
Duit-sclilan-d georganiseerd wordt, met de ver
wachting van Moskou, dat als gevolg van de
noodzakelijk geworden „eigen hulp" Duitsch-
Iand bankroet zal gaan en dit bankroet de
S'ekeele kapitalistische wereld In haar grond
slagen zal schokken.
Naast deze methode geldt als alternatief
de vraag, of Ruslanid in een eventueel© Duit
sche revolutie m-et de bajonet moet ingrijpen
om een goed georganiseerde, gedisciplineerde,
door ervaren „bei'oeps"-revolution.nairen ge
lelde communistische beweging „te hulp" te
komen, of dat men een mogelijk fascistisch
Dults-ch-la-nd zal steunen om uit deze hulp een
afhan-kelijksbetrekking te doen voortkomen.
Volgens het eerste plan, als zelfstandigheid
gedacht, leidt de weg rechtstreeks naar Ber
lijn, terwijl de andere langs een minder op
vallenden omweg 't doel wil be-reiken. Zoo is
ook -de instructie (intus-schen naar Moskou's
meeming niet voldoende gvolgd) aan de Duit
sche communisten te verklaren om met Hugen-
ber-g en Hitier voor het referendum tegen den
Pruisisohen landdag te stemmen.
Langs beide wegen schijnt Rusland echter
een te gering resultaat te verkrijgen. De be-
Aan de Londensche brievenbussen worden
postzegelautomaten aangebracht ter ver
gemakkelijking van het frankeeren der
stukken.
Gelijk reeds gemeld, is het jaarlijksche con
gres der Britsche vakvereenigingen Maandag
te Bristol geopend met twee groote rede
voeringen van den president van het congres,
Arthur Hay-day en den secretaris generaal,
Walter Citrine.
Hayday legde in zijn rede een uitvoerige ver
klaring af inzake de afwijzende houding der
socialistische oppositie nopens de voorgenomen
-belasting- en bezuinigingsmaatregelen der re
geering, terwijl hij de meening uitsprak, dat de
schuld aan de huidige Bngelsche financieele
crisis uitsluitend veroorzaakt is door de inter-
nationale bankiers, als gevolg van de Engel-
sck-e financieel© en binnenlandsche politiek.
Deze geheime krachten hebben de arheidsre-
geering verslagen en de nationale regeering op
het kussen geholpen, teneinde op deze wijze
een aanval te kunnen doen op de huns inziens
te hooge so-ciaie uitgaven en den levensstan
daard van het Britsche volk te verlagen.
De secretaris-generaal van h-et vakvereeni.
gingscongres, Walter Citrine, die indertijd de
bespreking in -de ambtswoning van den premier
inzake de vorming van een nationale regeering
heeft bijgewoond, gaf vervolgens een uitvoe
rige uiteenzetting over de wijze, waarop met
de vertegenwoordigers van het Vakvereeni.
gingscongres is onderhandeld.
Nooit, aldus verklaarde Citrine, heb ik een
groep verantwoordelijke mannen ontmoet, die
men zoo heeft behandeld. Niettemin is de al.
gemeene raad van de vakvereenigingen niet
voornemens de regeering een steen in den weg
te leggen, doch, zal hij slechts die politiek der
regeering bestrijden, welke hij als een gevaar
beschouwt.
Na deze redevoeringen nam het vakvereeni
gingscongres een resolutie aan, waarin met
algetneene stemmen het optreden van den al-
gemeenen raad werd goedgekeurd.
De bijeenkomst werf vervolgens verdaagd
tot Dinsdag.
Of: de snuggere kellner
De jongste gebeurtenissen in Spanje heb.
ben natuurlijk ook in Engeilan-d groot opzien
teweeigigeocacht.
Een der led-en van het hoogerbuiis, een be
kende Engelsch-e lord, was daarom besloten
om ter plaat-se de verschillende nieuwe ver.
houdingen en toestanden te gaan bestudeeren.
Zeifis het feit, dat de Enigelschman geen woord
Spaansch verstond was voor fh-eim geen beletsel.
Onze lord gio-g dus naar Madrid, betrok daar
een hotel van den eersten rang en begaf zich
ter rus-te. Den volgenden morgen bracht de
kellner aan het ontbijt zwarte koffie en ge
stoofde champignons.
Dit laatst© gerecht scheen den E-ngelsohman
zeer goed te smaken, althans hij wild© een
tweede portie bestellen en tevens verlangde
hij melk in zijn zwarte koffie. Het gelukte
hem edhitieir niet- om bat den Spaanschen kellner
aan het verstand te brengen. Ten einde raad
nam de lord zijn goud-en potlood en toeken-de
op een stuk papier zoo -goed en zoo kwaad als
het gin-g, twee paddestoelen en een koe.
De belilnei' beschouwde dit meesterstuk,
knikte 'oóg-rijpend en verdween om eeniige
©ogenblikken later terug te komen met twee
parasols en een entree-kaart voor een stieren
gevecht. Maar onze lord kreeg geen champignons
en geen melk.
wonderenswaardige weerstandskracht, welke
het Duitsche volk in de huidige crisis toont,
is voor Moskou ©en bittere teleurstelling.
Want het bolsohewisme kan in Duitsch-Iand,
zelfs als het uit zo-u -breken, geen vasten
grond krijgen, zoolang -het volk het Russische
voor-beeld afschuwwekkend acht. Dan zouden
in enkele dagen of weken onmetelijke vernie
tigingen worden aangericht, zooals nu in Chili
het geval is, maar tezelfdertijd zou een reac
tie groeien, welke voor Rusland zelf uiterst
gevaarlijk zou worden.
Daarom schijnt Moskou nu zijn krachten op
andere punten te coneentreerenop Spanje,
de-n Balkan, Zui-d-Am-erika, China en de kolo
niale gebied-en. Het streeft er ook weer naar
om langs diiplomatie-ken weg de betrekkingen
-met Frankrijk, Oostenrijk en -enkele andere
landen nauwer aan te halen, jam d-e-ze door
economische voordooien tot een houding van
welwillendheid of minst-en-s van neutraliteit
te bewegen. Zelfs in Genêve ontplooit Litwi-
no-ff een grootere toenadering: de vos, die de
passie preekt.
De tijd, dat er reëel over een eenheidsfront
dn Europa tegen Rusland gedacht werd,
schijnt weer v-er achter ons te liggen. Moge
Europa to-ch eindelijk begrijpen, vóór het te
laat i-s, dat, naast de eigen saneering slechts
het offensief tegen de bolschewistische ideeën
redding kan brengen.
Onze Parijsche correspondent schrijft d.d.
6 September:
De zeventiend© verjaardag va-n den Marne-
slag, het eerste keerpunt in den oorlog, heeft
te Meaux een prachtig feest van nationale een
dracht doen zien Het hoogtepunt in het feest
was de H. Mis in de kathedraal van Meaux, die
wel zeer groot is, maar hij een feestviering
als deze toch duizenden moet buiten laten.
D-e predikatie werf gehouden door een der
oud-strijders van dien Marneslag, die in dien
slag het oortlogskruis verwierf, den vicaris-gene-
laai van Kamerrijk, kanunnik Leduc.
Alvorens de rondgang op de slagvelden rond-
cm Meaux w-end ondernomen, had een feest
maal plaats op het stadhuis en hadden eenige
onthullingen van locale monumenten plaats.
Bij het bezoek aan het herinneringsmonument
voor de gevallenen van den Marneslag, hield
de minister van Marine een rede, waarvan de
belangrijkheid zich verder uitstrekte dan de
herdenking van wat in de September dagen van
1914 rondom Meaux afspeelde. Minister Dumes-
nil, die het meest linksche lid van het kabinet
is, heeft namelijk, namens de regeering spre
kend, na de afschuwelijkheden van den oorlog
te hebben gememoreerd, vertrouwen uitgespro
ken in den volkenbond als vredesfaotor „Er is
geen gezonden geest meer, die niet de edel
moedige actie voor begrenzing en beperking
van de bewapening steunt. Geen enkel oud-strij
der, die niet deze rervandlie van de beschaving
op den oorlog wil nemen. Er is geen patriot
die niet ernstig wenscht, dat de eendracht tus-
Bch-en de volken het land toestaat, niet langer
te leven in die schaduw deT bajonetten.
„Maar er is ook niemand, die niet begrijpen
zal, dat de moreeie ontwapening moet vooraf,
gaan aan de materieel© en diat de laatste gedekt
moet worden door zekere eh definitieve waar
borgen".
In zijn rede heeft de minister ook hulde
gebracht aan de bewerkers van de victorie van
de Marne en daarbij Joffre als den organisator
en d-eu overwinnaar van dien slag genoemd,
blijkbaar om duidelijk te dien uitkomen, dat
men van h-ooger-hamd sommige perspolemieken
veroordeelt, die de verdiensten van Joffre
zoeken te verkleinen, ten gunste van andere be-
-eilhe-bbers. Trouwens, van ochtend, alvorens
naar M-eaux te vertrekken, is de minister na
mens de regeerieg een krans gaan leggen op het
provisoire graf van maarschalk Joffre.
In den namiddag, na den ommegang door d©
slagvelden, waaraan alle off-icieele personen
en tol van oud-istrij-dersvereenigdn-gen met haar
vaandels deelnamen, heeft de stoet front ge
maakt tegenover Barcy, bij 't groote Moeder-
godsbeeld van de Marne, en daar heeft Mgr.
Gaililard den ze-gen gegeven.
Het weer was zonnig, Iets wat dezen zomer
rnog geen Zondag had kunnen bereiken.
Deerlijk gehavend
OSLO, 8 September (W.B. De onderzeeër
van Sir Hubert Wilkins is na zijn tocht on-der
het poolijs hedenmiddag weer in Long Year
Gity aangekomen.
KOPENHAGEN, 8 September (V.D.) Naar
uit de Adventisbaai (Sptisbergen) wordt ver
nomen, is de Nautilus daar hedenmiddag om
één uur aangekomen.
Aan boord is alles wel. De machinist alleen
is ziek.
De onderzeeër ziet er deerlijk gehavend uit.
Op verschillende plaatsen is de boot lek, ter
wijl zij aanzienlijke slagzij heeft.
Hoe lan-g de Nautilus in de Adventsbaai zal
blijven, is n-og niet bekend. Binnen enkele
dagen zal de onderzeeër vermoedelijk zuid
waarts gaan. Men wacht echter eerst goed
weer af.
Of de Nautilus in staat zal zijn, weer naar
d-e Vereenigde Staten terug te keere-n, wordt
door deskundigen ten zeerste betwijfeld.
Ernstige binnenlandsche politieke
toestanden.
BOEKAREST, 8 September. (V.D.) In een
red© uitgesproken voor de leiders der liberale
partij teeken-d-e Duca den binmenlandschen po-
l.itieken -toestand van Roemenië als buitenge
woon ernstig. De huidige regeeri-n-g heeft in
alle opzichten gefaald. De liberale partij kan
niet Langer in de opposdtie blijven, doch zij
kan in geen geval aan de tegenwoordige re
geering deelnemen.
Heit -blad „Ad-everoei" zegt, dat ondanks alle
dSmen-t-is Jorga nog aan het einde dezer week
zal aftred-en. De economische kroonraad zal
niet plaats vinden.
Massa-arrestaties van Oekrainers
in Lemberg.
In de a-fgeloopea dagen heeft de politieke
politie te Lemberg meer dan 2000 Oekrainers
gearresteerd, d-ie allen verdacht worden van
den moord op Holowko.
In verband met de talrijke arrestaties heb
ben de aartsbisschop van Lemberg, mgr. Szep-
tyckyj, en 60 Oekradnsche politici geweigerd
aanwezig te zijn bij een receptie, welke door
den Lem-berger Wojewode ter gelegenheid van
de opening d-er Oost-er jaarmarkt werf gehou
den.
MOSKOU, 7 September (V. D.). Professor
Moltschanow verklaarde, dat op de zitting van
het internationale comité voor Noorfpool-
on-derzoek besloten is in 1932 opnieuw een Pool-
vlucht met de Zeppelin te ondernemen.
In het gebied van den Mon-t Blanc worden
sedert eenige dagen 4 toeristen, 2 Fransche en
2 Duitsche, vermist. Aangezien er de laatste
dagen veel sneeuw is gevallen, vreest men.
dat mIJ om hot leven zijn gekomen.
Hoewel de rust, n-aar het schijnt t-e Bar
celona althans voorloopig is weergekeerd, wor.
dien uit andere deelen van Spanje steeds weer
nieuwe incidenten gemeld.
Te Oviedo werden bij een communistische
demonstratie, die echter spoedig door de poli
tie ontbond-en werd een vrouw en achttien man
nen gearresteerd.
In een ziekenhuis te Madrid speelden zich
dezer dagen sens-ati-oneele tooneelen af, toen
politiemannen met getrokken sabels een race
begonnen door de ziekenzalen, om een groep
oproerige communisten, die in het gebouw ge
vlucht waren te arresteeren.
De communistenjacht duurde geruimen tijd,
daar de meestem zich onder bedden en in kas
ten verborgen hadden en niet gemakkelijk te
vinden waren.
Ook de zieken dienden als een veilige soh-ut-
se. Een d-er communisten, die achtervolgd werf
door een officier der „Guardia civil", liet zich
plotseling achter een bed vallen en bedreigde
daarna zij-n vervolger met een pistool. Toen de
officier echter zij-n sabel trók, om erop los te
slaan, wierp de communist zijn pistool weg en
strekte zich uit op -d-en grond ten teeken van
overgave.
Ook te Sevilla deden zich verschillende inci
denten voor. De werkplaats van een timmer
man, die weigerde, syndicalisten in dienst te
nemen, werd door een bom vernield.
Een troep oom-mn-nlsten paradeerde Maandag
met een rood© vlag door de straten der stad,
tctdat zij door de politie werden uiteengedre
ven.
Te Don® Mencia werd, zooals reeds gemeld,
een wachtoommaimdant d-er „Guardia dvil" met
steenen bekogeld, toen hij een groep commu
nisten, die een poging deden om de kazerne te
bestormen uiteen wilde drijven.
Ook te Bilbao gist het. Overal in de straten
wordt oommnnistdisOhe pnopaganda-l itera tuur
verspreid.
Volgens een beridbt van „El Matii" uit Ma
drid zou aldaar het person-eel van bioscopen
en theaters van plan zijn, deze dagen een alge
meen© steking af te kondigen Een gemengde
commissie van werkgevers en werknemers
doet nog pogingen, om h-et conflict bij te leg
gen.
De politieke gevangenen te Madrid hebben
i-ntusisohen besloten in hongerstaking te gaan.
Oók uit Malaga komea verontrustende be
richten binnen over een stoking van arbeiders,
werkzaam in de levensmiddelenindustrie en in
het gas. en eleetrlciteltsbedrijf.
Naar „El Mati" -meldt, waren bij de schiet
partijen, die dezer dagen in de straten van Bar
celona plaats hadden, ook herhaaldelijk vrou
wen betrokken, die de „pistoleros" van mu
nitie voorzagen
Bij ,de botsingen tuesahen syndicalisten en
politie voor de centrale der bouwvakarbeiders
droegen eendge vrouwen behalve haar baJby
oók nog de noo-dige munitie op haar armen,
waarbij do baby enkel -diende als een middel
om d© poii-tie van haar „onschuldige" bedoe
lingen te overtuigen.
Een andere vrouw fingeerde een toeval en
liet zich door eenige „pistoleros" naar binnen
dragen. Dezen traden eenige oogeniblikken la
ter, voorzien van d-e noodige revolverpatronen,
weer naar buiten, terwijl de vrouw, die hun
deze munitie had overhandigd, natuurlijk reeds
lang van dit „toeval" genezen was.
Mijnstaking.
LEON, 8 September (N. T. A.) Daar de werk
gevers het verzoek der arbeiders om loonsver-
hooging en doorvoering van den zevenurendag
hebben afgewezen, besloten zesduizend mijn
werkers morgen in staking te gaan.
Barcelona.
Volgens een bericht van het Portugeesche
blad „Jornal do Comm-ercio" zouden deizer da
gen te Barcelona in totaal driehonderd perso
nen g-evangen zijn genomen, die allen op door
d-e regeertn-g gerequireerfe en als gevangenis
ingerichte schepen in de haven van Barcelona
zijn ondergebracht.
De leiders zullen terecht moeten staan.
MOSKOU, 8 September (V.D.) Volgens een
Russisch telegram uit Tokio heeft de Japan-
sche politie op grond van een verordening van
den Japansehen minister van binnenlandsche
zaken huiszoekingen verricht bij de Japansche
godloo zen-organisaties.
Bij deze huiszoekingen is een uitgebreide
briefwisseling met de Comintern in beslag ge
nomen. Bovendien werden acht kilogram dyna
miet en een hoeveelheid wapens gevonden.
De Ja-pansche politie arresteerde tien leiders
van de godloozenbeweging. Zij zijn in de ge
vangenis opgesloten.
In verband met het gevonden materiaal heeft
de politie alle godloozen-organisaties ontbon
den.
De leiders zullen thans terecht moeten staan.
i
De cijfers zijn volkomen willekeurig
BERLIJN, 8 September (W.B. De rijksminis
ter van arbeid, dr. Stegerwald zei-d-e in een on
derhoud met een vertegenwoordiger der „Vos-
si-sehe Zeit-ung" over de uitbreiding der werk
loosheid in den komenden winter, dat men zich
moet wacuten voor pessimisme.
De werkloozencij-fers, die van tijd tot tijd ge
publiceerd worden, moet men als volkomen wil
lekeurig beschouwen. Zij berusten, zei-de de
minister, meestal slechts op e-en sentimenteel
pessimisme, waartoe in geen geval reden be
staat.
Integendeel, zoo ging de minister voort, nu
men in dezen zomer veraohlllende steunpunten
gevonden heeft, moet men tot de overtuiging
komen, dat de Duitsche economie verrassend
sterk en taai is gebleken.
Zelfs wanneer in d-en aanstaanden winter
het aantal werkloozen nog zou toenemen, be
hoeven wij niet In vertwijfeling te geraken,
zei-de dr. Stegerwald, het komt er slechts op
aan van de massa mogelijkheden, diie ons red
ding kunnen 'bieden, een krachtdadig gebruik
te maken.
De minister verklaarde zich een voorstander
van een gedeeltelijke voorziening der werk
loozen mot goederen in natura. Dr. Stegerwald
rekent er op, dat in de komende zeven maan
den door werkloo-zenverzekering ongeveer twee
milliarf zal worden bijeengebracht.
Tenslotte verklaard© de mini-ster, dat men
een elastisch systeem moet toepassen, om den
winter door te komen.
BERLIJN, 8 September (H. N.) Op 31 Aug.
waren bij de arbeddsbeurzen 4.195.000 werk
loozen ingeschreven, zoodat het aantal werk
loozen in de tweede helft van Augustus met
91.000 is toegenomen.
LONDEN, 8 September (H. N.) Het aantal
werkloozen in Engeland bedroeg op 5 Septem
ber 2.762.319, zijn 28.437 meer dan in de voor
afgaande week en 701.775 meer dan in de over
eenkomstige week van verleden jaar.
Het plan van minister Dietrich.
Over het reeds gemelde plan van den Duit-
echen rijksminister van financiën, Dietrich,
dat in het kader van het winter-program van
de rijks-regeering de onderbrenging van.
100.000 werkloozen mogelijk moet maken,
wordt nog -het volgende -bericht:
Eh- zouden in de nabijheid van steden kleine
kolonies worden gesticht, welke in eerste in
stantie zouden dienen voor werkloozen.
Op deze wijze hoopt men voor het volgende
voorjaar 100.000 werkloozen te hebben onder
gebracht en daarmede 70 millioen rijksmark
ondersteuningsgelden te besparen.
De totale kosten zou-den 250 millioen Tijks
mark bedragen.
Elke arbeider zou 2 of 4 morgen land krij
gen met een houten huis van 2 tot 3 kamers
en een stal.
NEW-YORK, 8 September (V.D.) Gasteren
werd in de Ver. St. de „Labour Day gevierd.
Er werden vele redevoeringen gehouden, die
voornamelijk betrekking hadden o-p het vraag
stuk van de steunverleening aan de werkloo
zen tijdes den a.s. winter.
Senator Robert Wagner, die het woord voer
de te Syracuse (New-York)eischte van de
regeering van president Hoover meer defini
tieve stappen in verhand met de werkloosheid
en vroeg de onmiddellijke tewerkstelling van
een millioen werkloozen Hij opperde de moge
lijkheid van de uitgifte va-n een leening van
twee milliarf dollar voor dit doel
Een groote demonstratie tegen de werkloos
heid werf gehouden te Chicago, waar de gou
verneur William H. Murray uit Oklahoma de
voornaamst© redevoering hield. Hij noemde
Wallstreet een „speelhol" en stelde de inter,
nationale bankiers in gebreke ten opzichte van
hun werk voor de economische structuur von
het land.
William Green, de president van de Ameri
ka ansche arbeddsfederatde, sprak te Ottawa in
Canada. Hij verklaarde, dat de industrie eenige
millioenen werkloozen moet tewerkstellen of
dat op grooter schaal uitkeering aan werk
loozen moet geschieden.
Bjj een anti-fascist
Een bomontploffing, -die Zaterdagavond te
Genua plaats vond, leidde de politie op het
spoor van de daders der in den laatsten tijd
plaats gehad hebbende bomaanslagen t-e Bo
logna, Turijn, Genua en andere steden.
De explosie te Genua vond plaats in de
woning van zekeren Bonova. Daarbij werd deze
zelf gewond en zijn moeder gedood.
Het onderzoek wees uit, dat iu de wo-ning
een werkplaats voor explosieve stoffen aan
wezig was.
Verder werden in de woning geschriften in
beslag genomen, waaruit gebleken is, dat Bo
nova in verbinding stond met anti-fascistische
kringen te Parijs.
Bonova werd gearresteerd. Het onderzoek
wordt voortgezet.
Vóór het bijeenkomen van het Lagerhuis.
De zetel van den minister-president wordt
wider handen genomen
POOLSCHE PATROUILLE OVERVALLEN
Naar de „Kurjer Po-ranny" uit Wilna meldt,
moet Zaterdagnacht aan de P-oolsch-Russische
grens in het Dolhynow-dist-rict een Poolsche pa.
troelje door ongeveer 12 Russische grenswach
ters overvallen zijn, waarbij 2 Poolsche grens,
soldaten gevangen genomen en op Russisch
gebied gesleept werden. Poolsche soldaten, d-i«
toeschoten om hun kameraden te bevrijden
werden door de Russen met revolverschot©*
ontvangen, zooat de bevrijding mislukte. Et
is thans een gemengd© commissie benoem^
om de -zaak te onderzoeken.
Uit Dillenburg wordt gemeld;
