slaaf de lifo
ALASKA-
ULSTERS
Weet gij
Aug. Schenk,
Kamerlingh Onneslaan 105,
Krakelingen
■I—
I
VAN HET INDISCHE LEVEN.
A. C. MöHRING
Deze week
Reclame week
Van alles steeds het beste.
JOS. RIPPERDA; DAMESKAPPER
RAT TORS
.HAGGIMio
LOEB BIEDT U AAN:
Telefoon 69686
14 cent per ons
30 cent per half pond.
GRATIS
I pot Edeljam
BESEFT DE BETEE' 'IS!!
„DE ZONDAGSCOURANT"
'T BOVENHUIS - HOOGSTRAAT 21
Een bramen-praatje
Fry's Taaiinstituut
OPPERT 63 - TEL 53578 - R'DAM
EEN ADVERTENTIE
DOET GEDENKEN
boekhouden
DONDERDAG 24 SEPTEMBER 1021
KATHOLIEK ORG AIVISATIE-
LEVEN
MsonlUk CS
i mg ™ag m^sschien in zijn voordeel ge-
ONDERTROUWD
UIT WADDINXVEEN
GETROUWD
GEHUWD:
GEVESTIGD
Leeraar M. O. Boekhouden,
Rubensplein 19c,
SCHIEDAM.
Opleiding voor Praktijk en
Examens
Vlugge, degelijke methode.
Nieuwe Creatie 1931
Coolsingel 127 - Tel. 53606
NA ADVERTEEREN
KOMT ZONNESCHIJN
Geopend tot 6 uur, Zaterdags 9.30 uur
Tot en met Woensdag a.s
Bij 2 pond Melange k 60,
Margarine k 55, 50 en 40 ets
of Baks en Braadvet k 40 ets
HET SCHIEDAMSCHE VULPENHUIS W
l\ /S rnr>l IDI8 IO" LHav8n77,h Branderss.
IYI 1^1 Voor elke hand. Voor elke
MOGEN WIJ ONZEN LEZERS VERZOEKEN, ONS WEEKBLAD
GR0QTE MARKT 30
ROTTERDAM
N.V. SCHIEDAMSCHE STEENKOLENHANDEL
TELEFOON BLIJFT 68527.
EEN NETTE JONGEN
MOTOR MET ZIJSPAN
TE KOOP
GROOTE VULKACHEL
TE KOOP GEVRAAGD
GEM. BETALING!
M- J. W. VAN DRIEL
REMBRANDTLAAN 7b.
TE KOOP
(Van onzen K.-correspondent)
BATAVIA, September 193!
Het ie nog geeu twintig jaar gelden, dat df
Indische Katholieken vrijwel geheel opgingen
In de algemeene samenleving. Hier en daar be
stonden parochieel wel clubjes van uitsluitend
Katholieken, wier doel iets verder reikte dan
strict godsdienstige belangen, maar eemig op
treden naar buiten kwam daar niet uit voort.
Een Bond. van Katholieken was de eerste
poging tot organisatie in grooter verband; door
dezen naam werd tevens heel juist het doel
aangegeven: het bijeenbrengen, het binden van
Katholieken in een eigen milieu, eerste begin
van organisatie. In die bonden overheerschte
het gezelligheidselement. De waarde hiervan
in dien eersten tijd moet men niet onderschat
ten. Het was een poging tot losmaking van de
Katholieken uit het soosverband. althans het
breken van de sooshegemonie. De soosinvloed
op vele zwakke Katholieke broeders was zeer
nadeelig. Daar is heel dikwijls de durf tot
openlijke Katholieke belijdenis aan het kwijnen
gegaan. Daar ontdekten de Katholieke nieuw
komers het eerst en het duidelijkst dat Katho
liek-zijn geen aanbeveling was tot het maken
van promotie. Daar ging bij zeer velen al spoe
dig de uit het moederland meegebrachte ge
loofspraktijk aan het tanen. Daar werden zeer
veel Katholieken veranderd in anti-Katholie
ken en vrijmetselaars. Algemeen bekend is het,
dat een ontstellend'groot percentage Katholie-'
ken na weinige Indische jaren aan alle geloofs
leven een einde had gemaakt. Niet zelden was
het soosfeest tot laat in den nacht van Zater
dag op Zondag de aanleiding tot het eerste
Mis-verzuim, dat verder spoedig regel was.
De Bond van Katholieken in de grootere
plaatsen, in Soerabaja het eerst, was de eerste
tegenactie. Daar konden Katholieken elkaar
vinden en eventueel vriendschap sluiten, die
ook buiten den bond haar waarde had. Daar
konden ze ook steun vinden aan elkaar tegen
de overmachtige stuwing van de befaamde In
dische „ruimheid" en „breedheid van opvat
ting."
Die „Bonden van Katholieken"-zonder meer
gingen na eenigen tijd over in „Katholieke
Sociale Bonden", de in iedere plaats van eenige
beteekenis bestaande KSB-en. üeze overgang
was echter voor het overgroote deel een
naamsverandering en niet méér. Nog altijd is
de Indische K.S.B. het best te typeeren als een
Katholiek soosje, dat verder een niet al te
'huisant bestaan voert, met een enkele uit
zondering, die vam den Bandoengschen K.S.B,
welke de laatste jaren een buitengewone activi
teit ontwikkelt onder voortreffelijke leiding en
kortgeleden een monumentaal gebouw stichtte.
Sociaal werk zooals dat in Nederland verstaan
wordt, doet tot dusver geen enkele K.S.B. Er
wordt in den K.S.B. biljart gespeeld, gebridged,
een beetje tooneel gespeeld (op zeer laag patro-
naatspeil, alweer met een enkele uitzondering)
en nu en dan is er een zeer slecht bezochte
lezing. Voorts heeft een enkele K.S.B. een
waardevol initiatief in zijn credit of een deel
er van, maar daarmee houdt het op.
Een schimachtig lichaam is de Cent Raad v
Kath. Soc. Bonden in N.-Indië, in de wandelin»
aangeduid als Centrale Raad. Zelfs het zitting
hebben in het bestuur van dat lichaam heeft
mij nooit in staat gesteld te achterhaien, wat
eigenlijk het veld zijner werkzaamheid is bui
ten het geven van niet-gewaardeerde, nooit-
buUeTbet 6n Td6n aan^ebod^ adviezen en
buiten het in ontvangst nemen van vragen naar
trale R a •'aren IaDg heeft de Cen"
ad ®en wekblad uitgegeven Sociaal
...,en streven, dat met De javapost een
vaariijk naam- en gezaghebbend Katholiek
orgaan is geweest. Helaas geweest! De Java-
post is heelemaal verdwenen, nog altijd be
treurd door het grootste deel der Katholieken,
su het andere is sedert Jan. 1930 een maand
blad onder den naam Sociaal Leven, dat naam
en gezag kwijt is en langzaam maar zeker
sterft Tenzij
Tenzij 't waar is, wat Mgr. de Backere, pre
fect van Soerabaja, op een kort geleden te Ba
tavia gehouden jaarvergadering van den Cèn-
tralen Raad gezegd heeft: dat de K. S. B.-en
en de Centrale Raad toch waardevoller zijn
dan sommige zijner crit ci kunnen toegeven
en dat vooral de tijd rUp is en de verwachtin
gen groot mogen zijn voor een uitzetting der
sociale werkzaamheden dor genoemde lieba-
men. Dan immers zou het orgaan van den
C. R, misschien ook tot nieuw leven gewekt
kunnen worden.
Zeker is het, dat de K. S. B. te Soerabaja
kort geleden een daad van sociale beteekenis
heeft verricht, onder de krachtigste medewer
king en stuwing van zijn prefect. Ik bedoel de
oprichting van den Bond van Handels- en Kan
toorbedienden St. Jozef, die werkelijk toeloop
schijnt te hebben en het sein kan wezen tot
uitbreiding der Katholieke vakorganisatie.
Daarmee is het n.l. droevig gesteld. Ook op
dit terrein is Indië, ook Katholiek Indië, nog
erg liberaal en „neutraal". „Sectarische" orga
nisatie verzwakt immers de eensgezinde vak
actie. Dat vinden veel Katholieken ook, en
daarom zal het nog wel een lief tijdje duren,
eer een flink deel der Katholieken uit allerlei
beroepen en bedrijven in eigen vereenigingen
georganiseerd is. Gunstig is de tijd in zooverre
ook, dat beter dan ooit begint door te drin
gen onder invloed van de bezuinigingen en
van de geringschatting der Tegeering voor
overleg met hare ambtenaren dat krachtige
vakvereenigingen een gebiedenden elsch vor
men van den komenden tijd.
Eén vakvereeniging van Katholieken is al
vele jaren lang een bijzonder gunstige uit
zondering op den boven aangegeven regel. De
Katholieke Onderwijzersbond is een bloeiende,
goed geleide vakvereeniging, al blijven nog
honderden Katholieke onderwijzers er buiten.
Hij wint echter dag aan dag aan beteekenis
en vormt een broodnoodig tegenwicht tegen
het N. I. O. G., dat duidelijk blijkende politieke
aspiraties heeft van zeer roode richting, tot
schade der eigenlijke vakactie.
Wie uit, wat ik boven schreef, de conclusie
mocht hebben getrokken, dat het in Indië met
Katholiek sociaal werk treurig gesteld is, zou
zich vergissen. De waarheid is slechts, dat het
sociale werk niet gedaan wordt door de Ka
tholieke Sociale Bonden. Maar de Katholieken
als bevolkingsgroep kunnen op prachtig sociaal
werk wijzen. Ik herinner aan de uitmuntende
Katholieke ziekenhuizen, de honderden scho
len, het zevental groote weeshuizen waarin
vele honderden verlaten Indo-Europeesche jon
gens en meisjes naar lichaam en ziel worden
ALICE KNEEPKENS
en
LAMBERT VAN ELK.
Weert, Julianaplein 5.
Boxtel, Stationsstraat 87.
22 September 1931.
Huwelijksvoltrekking Dinsdag 20
October a.s. onder de H. Mis van
'n de Parochiekerk van den
H. Martinus, te Weert.
15064 11
opgevoed; aan de heerlijke stichting Jeugd
zorg, waar de Vrouwen van Nazareth 't werk
van de (nu Hollandsche) familie Schmutzpr
hebben overgenomen, aan de Maria Elizabeth-
Vereenigingen, aan het Melaniawerk tot ver
heffing van de Inlandsche vrouw, misschien
het edelste van alles, omdat dit werk het
schromelijkst. verwaarloosd is door alle andere
instanties van hoog tot laag.
De jongste aanwinst is de Ind. Kath. Radio-
Omroep-V -niging. die vooral dank zij de
krachtig- n voortvarende stuwing van haar
secretn-!" oomeester aan veel oudere cor
poraties i> - -osrbamend voorbeeld geeft
Een zeer ernstig beletsel tegen den uitbouw
der Katholieke organisaties is hierin gelegen,
dat alle overal elders ook geldende vraagstuk
ken doorkruist worden door dat eene hard
nekkige, verlammende, fatale probleem, dat
krachtiger werkt dan religieuze overtuiging,
bij zeer velen althans: het rassenvraagstuk.
Alle Katholieke organisaties konden sterk zijn,
van de sterkste, zoo niet de sterkste van Indië,
en met name de Katholieke politieke organi
satie, als niet duizenden Katholieke Indo-
Europeanen zich eerst Indo en dan pas Ka
tholiek voelden. Hier nu zou een prachtig ar
beidsterrein voor de Katholieke Sociale Bon
den te vinden zijn. Als zij den kleinen Indo
opzochten in zijn huisje op den rand van of
in den kampong; als zij hem hielpen moreel
en materieel, hem tot zich trokken, te onver
moeider naarmate hij schuwer en slechter op
zijn gemak is in fotofc-milieu; als zij er In
mochten slagen, hem naar het bondsgebouw
te trekken en dit geregeld te doen bezoeken.
Als zij hem in het kort konden leeren, zich in
de Katholieke gemeenschap thuis te voelen,
ook buiten de kerk, dan zou de Indo-Euro
peaan langzamerhand meer Katholiek gaan
denken en voelen (het laatste vooral), want
hij „voelt" meer dan hij denkt) en zoo ook Ka
tholiek gaan stemmen. Dhhr moet het naar
toe. Voor de toekomst met haar te verwachten
snelle ontwikkeling der maatschappelijke en
staatkundige dingen, is dat het vereischte.
Onderwijs en jeugdwerk doen veel goed in
deze richting. In Batavia groeit onder de
rechtstreeksche leiding, van den hoofdpastoor
van Batavia een Katholieke Jongelingenbond,
die bij padvindertjes van 13 jaar begint en bij
hoogeschool-studenten eindigt en hoop geeft
voor Batavia. Ook in andere plaatsen, Soera
baja niet te vergeten, geniet dit werk nauw
lettende aandacht.
Satan komt er ook bij
EEN ROL GESPEELD IN Dl
GENEESKUNDE
i'e tijd is er weer, dat men mannen, vrouwen
en kinderen gewapend met emmers of jambus
sen onze duinen kan zien opklauteren, om in
de duinplooien naar bramen te gaan zoeken
Behalve de kruipende duinbraam is voora
bekend de hoogstruikige boschbraam, d.w z
voorzoover een leek verstand heeft van deze
stekelplanten, want als we even de moeite
nemen onzen onvolprezen Heukels op te slaan
vinden we maar even een kleine tachtig soor
ten genoemd en de Duitsche onderzoekers, die
alles wat ze doen grondig en „grossartig" aan
pakken, noemen er meer dan zes honderd.
Niet alleen de menschen, maar ook de dieren
zijn ijverige bramenzoekers en eters. De fazant
en de lijster zijn er dol op en ook voor patrijs
en wulp vormen ze een niet te versmaden
lekkernij. En alle dieren welke bramen eten
zaaien tevens weer nieuwe braamplanten uit,
want elk bolletje van een braamvrucht bevat
een harde kern, die onbeschadigd het darm
kanaal passeert. Maar ook op andere wijze
blijft de bramenfamilie in stand: de lange uit-
loopers van de plant buigen zich op een goeden
dag in den grond, maken daar wortels en een
jeugdig bramenkind schiet op die plek het
volgend jaar omhoog. Soms ook maken ze
eerst een sierlijken boog in de lucht, om daar.
na den grond op te zoeken en zoo kan het ge
beuren, dait binnen enkele jaren een dicht
bramenbosch ontstaat, dat in den bloeitijd
een waardevolle voorraadschuur vormt voor
wespen, bijen en vlinders.
Ook in het oude volksgeloof speelt de braam
een rol, want eigenlijk behoort men vóór Sint
Michiel (29 September) geen bramen te pluk
ken, daar ze tot zoolang zijn gevloekt. Toen
Satan door den aartsengel Michaël was over
wonnen, heeft de duivel de braamstruik ver
vloekt, met het gevolg, dat de bramen niet
zoet zijn, voordat Sint Michiel is aangebroken
Maar na den tienden October krijgt de duivel
zijn kracht terug, spuwt op de struiken en
wie er dan te veel van eet, zou zich een ge
vaarlijke ingewandsziekte op het lijf kunnen
halen! We herinneren ons uit onze jeugd eens
te veel keirsen te hebben gegeten met het g»
volg, dat onze ingewanden geheel van streel
waren en we hebben nu een vaag vermoeden,
dat niet het te veel aan kersen, doch een of
andere booze invloed hiervan de oorzaak ge
weest is!
Lang gunt Satan den menschen niet den
tijd om van de bramen te snoepen en boven
dien zet hij einde October zijn bokkepoot op
alle bes-sen, die dan nog aan de struiken zit
ten en trapt ze tot moes.
De planit heeft ook haar rol vervuld in de
oude geneeskunde; de bloemen en vruchten
werden vanouds beschouwd als een heilzaam
middel tegen den beet van vergiftige slangen.
De Romeinsche geneesheeren kookten de wor
tels in wijn en gebruikten dit als bloedstelpend
middel. De vrucht was en is In sommige stre
ken nog in eere tegen pijn in den mond of
in de keel en wie last heeft van losse tan
den kan hiervoor eveneens een geneesmiddel
vinden in een aftreksel van braambessen.
.li:-.* -• .v,' v
JAN DE BEER
en
CONNY ERAS
die mede namens wederzijdsche fa-
mi ie, hartelijk dank zeggen voor de
vele bewijzen van belangstelling bij
hun huwelijk ondervonden.
Tilburg, 23 September 1931.
I- C. VAN SCHOONNEVELDT
en
S. H. A. M. ZOETMULDER.
De Heer en Mevrouw
ZOETMULDERv. Schoon neveldt
betuigen, mede namens wederzijd
sche families, hun harteltjken dank
voor de vele bewijzen van belang
stelling bij hun huwelijk ondervon
den.
„De Zonnehoek", Aalst (N. Br.)
23 September 1931. 15030 13
De Heer en Mevrouw
WILDE—ROES
geven met blijdschap kennis van de
geboorte van hun Zoon
PAUL.
Overveen, 22 September 1931.
Julianalaan 59. 15028 7
Met blijdschap geven wij kennis
van de voorspoedige geboorte onzer
Dochter
PETRONELLA ALEIDA
JOHANNA MARIA.
A. VAN IERSEL
A. VAN IERSELBrand
Rotterdam^ 22 September 1931.
Ie Pijnackerstraat 84.
Tijdel. adres St. Franclscus Gasthuis
De Heer en Mevrouw
J. KEYZER—DE ROOY,
geven met vreugde kennis van de
geboorte van hun Zoon
HENK.
Eindhoven, 22 September 1931.
Demer 34.
G- D. J. STRAATMAN
en
A. A. M. STRAATMAN—Naninek
geven met vreugde kennis van de
geboorte van hun Zoon
THEODOR.
Schiedamscheweg 298.
Speciale repetitie-cursus voor
afgewezenen.
PRIVAAT- EN CLUBLESSEN.
Conditiën billijk.
9994S 20
Extra licht
Zuiver wol
4399VS '25
De huisvrouw zet het dampende
eten op tafel. Ze gevoelt zich zeker
van haar succes, want als er nog
iets aan den goeden smaak ont
breekt, dan voegt ze er Maggi's
Aroma bij. Met Maggi's Aroma
smaakt alles naar "nog meer"!
DAT
ROTTERDAM
U een zéér waardevol getuigschrift
na afloop van zijn cursus uitreikt?
4401—5 14
U zult er gemak van hebben als ge
Uw koper en nikkel poetst met
SI-SO, de goede koparpoets van een
dubbeltje, immers Uw koper blijft
dan langer mooi. Probeer ze eens.
579 DGVS 5
WAARSCHUWING.
Nogmals zij hier gewezen op het groote ge
vaar v-oor kindoren om te spelen in het zand
van de in aanleg zijnde spoorbaan nabij den
Kerkweg, met het oog op de verzakkingen.
Men zij er aan herinnerd, dat de toegang tot
de spoorbaan verboden is.
Mede in verband met op die baan gepleegde
baldadigheden heeft de poliltie opdracht ont
vangen streng op te treden.
BESTRIJDING VAN WERKLOOSHEID.
Ten einde de werkloosheid in eigen gemeen
te zoolang mogeuijk tegen te gaan, hetgeen
ongetwijfeld in het financieel belang der ge
meente is, doet die burgemeester een beroep
op alle werkgevers, meer epeciaal de landbou
wers, om toch vooral in de eerste plaats ingeze
tenen der eigen gemeente te laten voorgaan
bij werklieden, d:ie van buiten komen en ge
bruik te maken van de "nsschenkomst der ar
beidsbeurs.
Gaarne worden op aanvraag ter secretarie de
namen en adressen der werkloozen aan heeren
werkgevers verstrekt en wordt de bemidde
ling verleend om de namen der werkgevers,
die wellicht personeel kunnen gebruiken, ter
kennis van de werkloozen te brengen.
Complete massief eiken SLAAPKAMER, volgens
bovenstaande teekening, bestaande uit Groote Spiegel
kast, Toilettafel, Ledikant (2 persóons). Nachtkastje,
Tafel en 2 Stoelen.
Compleet Fl. 275- Conditie per week R. 5.-
ONZE RECLAME HUISKAMER, bestaande uit, 2 Fau
teuils, 4 Stoelen, Dressoir en Tafel, alles massief eiken,
met coromandel versiering en prima bekleeding
Compleet Fl 155.— Conditie per week FL 3.—
ONZE RECLAME SALON, bestaande uit: 2 groote
geheel bekleede Fauteuils, 4 Stoelen groot modern
Dressoir en Salontafel, alles massief eiken, bekieeding
naar keuze, prima uitvoering.
Compleet Fl 225.— Conditie per week Fl. 4.—
ZIET ONZE 4 GROOTE ETALAGES
Groote Meubelcatalogus wordt op aanvraag
m blanco enveloppe gratis toegezonden.
Spreek met Loeb en 't komt in orde!
581 VS 219
99878 80
i
4402S 130
N.V. DRUKKERIJ EN KANTOORBOEKHANDEL
926S 10
beurs. Grootstesorteering
DE MACHT van DE PERS IS NOOIT ZOO GROOT
GEWEEST ALS TEGENWOORDIG - TEN GOEDF EN
TEN KWADE. DE INVLOED VAN DE PERS IS ENORM.
ZIJ VERSTERKT OF VERZWAKT, ZIJ BOUWT OP
OF BREEKT AF. ZIJ VOEDT TEN LEVEN OF VER
GIFTIGT TEN DOODE. GEEN PREDIKING IS IN
STAAT HAAR TE NEUTRALISEEREN i WAAR
NIF MAN O BINNENKOMT IS ZIJ EEN GRAAG GE
ZIENE GAST, HAAR STEM DRINGT DOOR IN HOOFD
EN HART. HET ZAAD VAN HAAR WOORD STUIFT
OVERAL HEEN EN IN EN GROEIT UITTOT DE DAAD.
BIJ VRIENDEN EN KENNISSEN AAN TE BEVELEN?
HET DIENEN VAN HOOGE CULTUREELE BE
LANGEN WORDT met DEZE UITGAVF BEOOGD.
ItUOnDVtbT 18-15 17-13 TELtf. 68204-6fl43l
PRIMA ANTHRAGIET-SOOR TEN WAN Ie KLAS MIJNEN
Bericht, dat zijn Salons VERPLAATST zijn naar
9993S 20
gevraagd om in het vak te worden
opgeleid. S. H. Penders, kapper,
Groenelaan 53. 1931S
Harley-Davidson te koop tegen elk
aannemelijk bod. Adres: Broers-
vest 93. 1929S
Kam. Onneslaan 154bl. 1928S
Piano, liefst Duitsche, en niet den
prijs van 150.te boven gaande.
Brieven onder no. 1930 Bureau van
dit Blad.
Moquette-Leerameubl., Dress.. But-
fetten, Iheemeub., Divans. Karpett..
BeddDek., Ledik., Spiegels, enz.
Simonstr. 44 en 57, nabü Schlekade
Tel. 41541. 6725
'l'leiding voor alle examens.
Leeraar Boekhouden M.O.
1926S
Indian-Motorrijwiel
Duo-Driessen, Lieette-zadel, elec-
trisch. Van Leeuwenhoekstr. 29*.
19328