I
FEUILLETON
EN KIND
mm~~~
Een mooi voorbeeld
SPORT EN SPEL
LUCHTVAART
VRIJDAG 2 OCTOBER 1931
RADIO-PROGRAMMA
BEZOEK AAN DE MAASBODE.
ONDERZOEK VAN HET STORINGS-
VRAAGSTUK.
Een studie-commissie geinstalleerd.
Machtiging van den Minister tot
wijziging der golflengte.
PROF. HUIB LUNS.
$p
:"-v-
PRIJZEN EN LAKEN
VRIJMETSELAARS EN
KATHOLICISME.
INSTELLING RESÈRVEFONDS.
VOETBALPROGRAMMA VOOR
ZONDAG
DE TOCHT VAN KINGSFORD SMITH.
MARKTBERICHTEN.
A. VON LANKA.
*T7.7a^i-iSafeft
ZATERDAG 3 OCTOBER.
Huizen (1875 M., 160 K. H.) Uitsluitend
KRO-uitzending. 89.15 Gramofoonplaten10.00
KRO-Sextet; 11.30 Godsdienstig halfuurtje door
Pastoor Perquin; 12.00 Politieber.12.15 KRO-
salonorkest; 2.304 Kinderuurtje4.15 Gramo
foonplaten; 4.45 KRO-Kunstensemhle6.20 Journ.
weekoverzicht; 6.40 Esperanto-cursus7.05 Drs.
A. J. M. Wanders: Astronomie; 7.30 Vervolg
KRO-orkest; 11.1012 Gramofoonplaten.
Hilversum (298 M., 1004 K. H.) Uitslui
tend VARA-uitzending. 6.457 en 7.307.45
Lichaamsoefening: 8.00 Gramofoonplaten; 10.00
Morgenwijding; 10.15 Amsterdamsch Trio, viool,
cello en piano; 10.45 Voordracht; 11.3012 Trio;
12.00 Gramofoonplaten; 12.15 VARA-Septet en
gramofoonplaten; 2.00 Pauze; 2.30 K. Thyssen:
Practische wenken by den clubarbeid als onder
deel van het onderwijs aan volwassenen"2.45
Indisch uurtje met medew. van mevr. L. Kruit
hofv. Diggelen zang, mej. D. Apeldoorn piano,
T. Kruithof vertellingen; 3.45 ,,Der Spanische
Zarzuella" (gramofoonplaten met toelichting door
W. Ziesemer, E. Bomli)4.45 S.D.A.P.-kwartier
tje' 5.00 VARA-Septet; 5.40 Toespraak door J.
Oudegeest; 5.55 Vervolg concert; 6.30 Literair
halfuurtje door A. M. de Jong; 7.15 Gramofoon-
Dlaten" 7.30 Orgelspel door Joh. Jcng; 8.00 Teun
de Klepperman; 8.15 VARA-Orkest; 8.45 VARA-
tooneel ,,Het Mysterie van de V. 12", hoorspel;
9.30 Zang en piano door mevr. M. Hoving—van
Driel, coloratuurzangeres, en H. Duinker piano;
9.45 Bestuursmededeelingen en VARA-varia; 10.00
Vaz Dias; 10.10 Vervolg concert; 10.30 Vervolg
zang en piano; 10.45 Vervolg concert: 11.15 De
humorist Tummers; 11.4512 Gramofoonplaten.
Daventry (1554.4 M„ 193 K H.) 11.05—
11.20 Lezing; 1.20—2.20 Orkest; 3.45 Berichten;
8.50 Kwintet. G. Adams tenor; 5.05 Orgelspel;
5,35 Kinderuurtje; 6.20 Berichten; 6.50 Strijk
kwartet, Yvonne Arnaud piano; 7.10 Lezingen;
8.20 N. Eadie sopraan, H. Williams bariton, Irene
Scharrer piano9.50 Nieuwsber.10.05 Vervolg
concert; 11.00 Berichten; 11.2012.20 Dansmuziek.
Pa r ij s („Radio-Paris" 1725 M„ 174 K. H.)
8.05, 12.50 en 6.50 Gramofoonplaten; 9.05 Concert;
10.05 Gramofoonplaten.
L a n g e n b e r g (473 M„ 634 K. H.) 7.25—
8 20, 10.35—10.50 en 12.30 Gramofoonplaten; 1.25—
2.50 Orkest; 2.55—3.45 Gramofoonplaten; 5.20—6.20
Liederen en mandolineclub; 8.35 Vroolijke avond;
10.35 Berichten en tot 11.50 orkest; 11.50—1.20
Dansmuziek (gramofoonplaten).
Kalundborg (1153 M., 260 K. H.) 12.25—
2.20 Orkest; 2.50—3.20 Gramofoonplaten; 3.50—5.50
Orkest en plano-soli; 8.209.20 Operette-fragmen
ten; 9.2010.05 Voordracht en zang; 10.05—11.20
Vroolijke avond. Radio-orkest met medew. van
solisten; 11.35—12.35 Dansmuziek.
Brussel (508.5 M., 590 K. H.) 5.20 Orkest;
6.50 Gramofoonplaten; 8.20 Orkest; 9.05 Declama
tie en concert; 9.20 Dansmuziek.
(338.2 M., 887 K. H.) 5.20 Orkest; 6.50 Gramo
foonplaten; 8.20 Orkest; 8.50 Radio-tooneel9.20
Orkest.
Z e e s e n (1635 M., 183.5 K. H.) ca.7.00—7.50
Gramofoonplaten; 10.55 en 12.20 Berichten. Hierna
gramofoonplaten; 1.152.20 Berichten; 2.20 Gra-
mofoonnlaten3.10—4.50 Lezingen; 4.50 Concert;
5.50—8.35 Lezingen; 8.35 Feestavond Duitschland-
Oostenrjjk met medew. van koor en orkest; 9.30
Radio-cabaret en hierna tot 12.50 dansmuziek.
Gisteren heeft een gezelschap van West
landers, vertegenwoordigers van alle bedrijven
en standen uit het groeiende en bloeiende
Westland een bezoek gebracht aan de
Maasbode.
Het gezelschap werd ontvangen in de
directie-kamer, waar het, bij afwezigheid van
den directeur, werd toegesproken door den
hoofdredacteur, die er in zijn welkomstwoord
o.m. op gewezen heeft dat, zoo ooit, dan
toch zeker wel thans het groote belang van
het bestaan van een groot Katholiek blad aan
den dag komt, om naast de cultureele, ook de
economische belangen te behartigen.
De heer Th. P. J, Eisen, burgemeester van
Naaldwijk, heeft namens de bezoekers dank
gezegd voor de vriendelijke ontvangst en
meer speciaal voor de waardeerende woorden,
gewijd aan de geloofstrouw van de Westlanders.
Spr. betuigde zijn bewondering voor wat de
Maasbode tot stand heeft gebracht en wenschte
gevolg te geven aan de af en toe in een ver
scholen hoekje van onze courant verschijnende
zinsnede: „Zet uw sympathie voor de Maas
bode om in een daad". Spr. bood daarop
enkele kisten druiven aan, en zegde tenslotte
den heer Th. Schaepman, die het gezelschap
begeleidde, daarvoor dank.
Het gezelschap heeft daarna een rondgang
door het gebouw gemaakt en de redactioneele
en technische afdeelingen bezichtigd. Tot slot
heeft men het afdrukken en verzenden van de
courant bijgewoond, waarna ververschingen
zijn aangeboden.
OUD-ZOUAAF OVERLEDEN.
In den ouderdom van 87 Jaar overleed te
Breda de heer B. Kwisthout, oud-pauselijk
zouaaf.
DE STORING IN DE RADIO-
ONTVANGST.
l?T-f 171 T1MT ATIÏTK" hoofd-, Iele* en zenuwpijn wordt volgens 6000 rp/^^ w
m\.M, luvJlVlr\ 1 iLdlVt geneeihetren op de meest afdoende wijze bestreden door Togaltablet- 8 Jf A I
Bij Apoth. Drog. t 0.60
Gisteren is in het gebouw van het hoofd
bestuur der P. T. en T. te 's-Gravenhage door
den directeur-generaal der P. T. en T. een com
missie geïnstalleerd voor het overwegen van
maatregelen tegen storingen in de radio-
omroepontvangst.
Aan de besprekingen zullen deelnemen:
voor het Ministerie van Waterstaat (afd.
Waterstaatsrecht) rar. dr. J. P. Schonfeld,
administrateur, chef der af deeling Waterstaats^
recht (tevens voorzitter);
voor den Centralen dienst der Arbeids
inspectie (hinderwet): ir. A. H. O. W. De Bats,
electrotechnisch ingenieur bij de Arbeids
inspectie;
voor de Ver. van Directeuren van Electrici-
teitsbedrijven in Nederland: ir. G. de Zoeten,
ingenieur bij het Centraalbureau der vereeni-
ging te Arnhem
voor het Verbond voor Electrotechnischen
Handel en Industrie: a. voor den handel; ir.
A. J. Odinot, ingenieur bij de firma Siemens
en Halske, A.G., afd. Telefunken, te 's-Graven
hage: b. voor de industrie: ir. A. v. Sluiters,
ingenieur bij de N.V. Philips' Radio te Eind
hoven;
voor de Ned. Ver. voor Radiotelegrafie de
heer C. H. Hebeis te Rotterdam;
voor het comité v. Tramstoringsonderzoek
te Amsterdam: ir. K. Stoffels, ingenieur bij
de Gemeentetram aldaar;
voor de Vereeniging van Hoofden voor
Stroomdistributiebedrijven in Nederlanddè
heer A. J. Th. Hofman, directeur der Gemeente-
lichtbedrijven te Alkmaar;
voor het Staatsbedrijf der P. T. T.: de heer
ref. mr. G. H. Dijkmans v. Gunst, ref. P. A.
Enserinek, G. Emmerik, electrotechnisch hoofd
ambtenaar, terwijl als secretaris zal optreden
de heer P. de Groen, adj. ref der P. T. T., werk
zaam bij den Radlocontróledienst.
In zijn installatie-redevoering wees de direc
teur-generaal er o.a. op, dat de radio-omroep-
ontvangst tegenwoordig veel hinder onder
vindt van het toenemend gebruik van sterk-
stroomnetten, electrische motoren en apparaten
voor allerlei doeleinden.
Hoewel meermalen door overleg met de ge
bruikers van storende apparaten een voor de
radioluisteraars gunstig resultaat is verkregen,
zijn de bestaande wettelijke bepalingen niet in
alle gevallen voldoende om tegen de veroor
zakers van storing, die niet mede willen wer
ken, te kunnen optreden.
De taak nu van de Commissie zal zijn het
storingsvraagstuk in vollen omvang in studie
te nemen en na te gaan, welke maatregelen
tegen radiostoringen zouden kunnen worden
genomen.
De voorzitter der Commissie dankte, mede
namens zijn medeleden, voor het in hen ge
stelde vertrouwen.
De Minister van Waterstaat heeft, op voor
dracht van de Union Internationale de Radio-
diffusion te Genève, machtiging gegeven om
met ingang van heden, de golflengte van 298.8
meter te veranderen in 296.1 meter in verband
met de storingen van het Engelsche station
North National.
Deze golf lengte-wijziging zal alleen doorgaan,
wanneer geen storingen worden ondervonden
van het station Turijn, dait met ingang van
gisteren op zijn oorspronkelijke golf van 291
meter is teruggekeerd. Deze golflengte-wijzi
ging is een proef gedurende één maand, terwijl
Nederland zijn reohten op de oude golf van
298.8 meter volledig handhaaft.
College in de geschiedenis van schilder
en beeldhouwkunst.
In 25 voordrachten met lichtbeelden zal prof.
Huib Luns, In het gebouw voor Decoratieve
Kunst, Oude Delft 75, Delft, een inleiding ge
ven op de geschiedenis der beeldende kunsten.
De colleges zullen de bedoeling hebben de
geschiedenis van de Europeesche schilder- en
beeldhouwkunst te doen zien als eene aaneen
sluitende beweging, waarbij het verband tus-
schen het denken en het beelden der Wester-
sche volkeren als eene voorname cultuurfactor
in het licht gesteld zal worden.
De voordrachten hebben des Donderdags
plaats van 11 tot 12 uur, te beginnen op 8 Oc
tober.
GISTERMORGEN VERTROK „DE VALKals eerste machine yam dem wekelijkschcn dienst
van Schiphol naar Indië. De bemanning, vlak voor het vertrek
Wat Justus van Maurik ondervond.
In een van zijn interessante mstorische bij
dragen in het „Kol. Miss'e Tijdschrift" vertelt
de heer S. Kalff, hoe de populaire Amster-
damsche schrijver Justus van Maurik, die
vrijmetselaar was, op zijn Indische reis ook
het katholiek weeshuis te Semarang bezocht.
Over zijn bezoek, waarbij hij werd rondgeleid
door moeder-overste, schreef van Maurik in
zijn in 1897 verschenen Indrukken van een
Totok: „Zij verhaalde mij hoe, na achtereen
volgens de verschillende onderwijsklassen te
hebben doorloopen, de meisjes les in handwer
ken ontvangen en daarna zelf mogen kiezen,
welke vakken zij willen aanleeren, om later
hetzij als huishoudsters, hetzij als winkeldoch
ters of in andere betrekkingen haar kost te
kunnen verdienen. Meisjes, die van uit het
weeshuis trouwen iets wat zeer dikwijls
gebeurt worden nog in de gelegenheid ge
steld goed te leeren koken en alle huiswerk
to verrichten opdat zij, eenmaal getrouwd, ge
heel zelfstandig kuDnen optreden De zorgen
van het „huis" strekken zich, zelfs na het
verlaten ervan, nog liefderijk over de ouder-
looze meisjes uit, want wanneer zij, in betrek
king zijnde, door een of andero reden buiten
haar schuld die betrekking verliezen, vinden
zij in 't weeshuis altijd weer opnieuw een
tehuis, tot zich een andere gelegenheid voor
haar opdoet. Een mooi voorbeeld dat Indié
geeft! Nederland moge 't navolgen!"
Van Maurik vertelde verder van het ouder
wijs der zusters, dat den grondslag legde „tot
een zielsverheffende humaniteit" en hij besloot
met een woord van warme hulde aan de zusters.
Deze getuigenis legde gewicht in de schaal,
vooral omdat ze uit de pen vloeide van een
schrijver van beteekenis, niet-katholiek en
bovendien lid van de orde der vrijmetselaars.
Juist daarom gaf ze aanstoot, in de eerste
plaats aan die orde, waarvan de meesters de
letters M. B. (Mac Benac*) op nun schootsvel
gestikt droegen, derhalve aan v. Maurik's mede
broeders. In het Indisch magonnieke Tijdschrift
keerde het bestuur van de Loge De Vriend
schap te Soerabaja zich met bitterheid tegen
des schrijvers uitspraken, en verweet hem, dat
hij de loftrompet had gestoken over het wees
huis en de daarmee verbonden instellingen. Het
werd hem aangezegd: „Gij, vrijmetselaar,
maakt door uw hoek propaganda voor de instel
lingen der Jezuïeten!" Onwaar noemde men
zijne verklaring, dat de zusters Franciscanes
sen alleen leerend en onderwijzend optraden
en eiken godsdienst eerbiedigden, aangezien
zij de kinderen door aanhankelijkheid tot
afhankelijkheid brachten, opdat het later ge
makkelijk zou vallen de kinderen van die kin
deren tot den schoot der Moederkerk te bren-
geen. „Rome", zoo werd betoogd, „sticht geen
militaire tehuizen, opent geen volksbibliothe
ken, legt zich niet toe op de oplossing van
sociale vraagstukken, maar alleen op de volks
opvoeding in katholieke richting". Het geheele
artikel ademde een geest van ergernis over
het bezoek van een vrijmetselaar aan eene
katholieke inrichting; men hoorde daarin als
't ware de woorden uit het Boek Samuel. „Hoe
komt'Saul onder de profeten!"
Op dien aanval dienue de schrijver in een
'brief, gedagteekend uit Amsterdam 29 Maart
189S, den broederen te Soerabaja van repliek, en
schreef daarin o.a.:
„Volgens u had ik niet mogen prijzen wat
Ik prijzenswaardig vond iu het Semarangsch
weeshuis, omdat het een kind van Rome is
Gij verlangt dat ik zou hebben gesproken over
den strijd tegen Rome, dat volgens u „zijne
vale vlerken uitspreidt over staat, kerk en
school, en steeds gereed staat te grijpen en
te nemen" ik deed dit uiet, maar wees
enkele Roomschen aan, die hunne, vleugelen
uitspreiden over ouderloozen en verlatenen, die
niet grijpen, maar geven, ook aan hen, die niet
tot hun kerkgenootschap behooren. Dunkt u
dit misdadig?"
De redactie van het masonnletcs Tijdschrift
vereenigde zich in zooverre met de aanklacht
van de Soerabajasche Loge, dat men oordeelde:
Van Maurik had de toestanden niet volde en de
onderzocht alvorens hij ging prijzen of laken.
En verder;
„Wanneer de liefde der zusters zoo hemel
hoog geprezen wordt, en met geen enkel woord
vermeld wordt hoe de toestand werkelijk is,
dan ia dat pijnlijk voor iedereen die weet hos
ontzettend zwaar de strijd is, dien wij hier te
strijden hebben tegen een straks alles over-
heerschend ultramontanisme. Was 't niet beter
geweest over dit alles te zwijgen, of, zoo hij
er over spreken wilde, dan de volle waarheid
te zeggen, en minstens ook te wijzen op het
geen tvij hier in Indië tot stand brachten?"
In dit laatste was misschien „des Pudels
Kern" gelegen. De schrijver had wel het katho
lieke weeshuis geprezen, maar het protestant
scbe onbezocht gelaten; ook daarvan werd hem
in den pennestrijd een grief gemaakt. En ook
daarop verdedigde hij zich. Maar die verdedl
ging overtuigde de broeders vrijmetselaars
niet.
Geheimwoord der vrijmetselaars in de
beteekenis; Het vleesch verlaat het gebeente.
Ingediend is een wetsontwerp tot instelling
van een reservefonds uit het batig saldo van
den gewonen dienst der Rijksrekening van het
dienstjaar 1929 en van volgende dienstjaren,
overeenkomstig het in de Millioenennota aan
gekondigde voornemen, om de voordeelige
saldi van den gewonen dienst der begrooting
voor 1929 en 1930, nadat daarop lm mindering
is gebracht het te verwachte tekort over 1931,
ten goede te doen komen aan de dienstjaren
1932, 1933 en 1934.
R. K- F.
R.K.L.V.B.
-R.K.U.V.B., te
Missiewedstrijd
Steyl.
Eerste klasse A: KimbriaSitt. Boys, Marsa-
naChèvremont, ValkenburgS.V.B., Volhar
ding—R.K.O.N.S.B.R.K.T.V.V.—Venl. Boys,
MuloBrabantia; D.V.I.C.De Meer, Wils
krachtS'.D.O.E.LeonidasD.E.M., G.D.A.
Gr. Willem, DonkSpartaan, T.Y.B.B.H.B.C.
Tweede klasse A: D.V.C.—Vios, D.V.S.Roda,
Wapen van OosterhoutR.A.C.B.St. Michiels
Gestel—W.I.K., O.S.S S.V.W.C: G.V.V.—
N.W.C.D.Hercules—S.W.S., Wilh. 2—U.V.V.
E: Caesar 2—D.V.O., R.K.H.B.S.—Rapid, St.
Pieter—R.K. B.S.V.F: V.T.V.—Bleyerheide,
KerkradeV.V.H. 2, R.K.H.B.S.K.N.V.,, Ge
leen—Laura; G: I.V.O.—Linne, B.V.V.—S.S.S.
H: Concordia—Boxmeer, Wanssum—Gennep 2;
1; MobiliaB.V.C., De Treffers—D.W.S.K: St.
JanV.V.G's-Heerenberg 2Jonge Kracht; L:
EmosAchilles 2, VostaEnter; M; Semper
Avanti—P.V.C. 2. M.S.V.—H.M.S. 2; N; G.V.O.
V.V.A., R.K.A.V.D.O.S.S, ForwardOnze Ge
zellen, VitesseVolendam; O; L. en L.—Lisse,
Blauw ZwartWilhelmina, TeylingenP.F.C.
D. H, V. B.
Eerste klasse A; Volendam 2India, H.B.C. 2
R.K.A.V. 2, De Meer 2—D.S.S.B: F.V.C.B.—
Concordia, Geel WitN.V.A., Z.P.C.A.R.C.C:
Spartaan 2Westlandia, Graaf Willem II 2St.
Lodewyk, S.D.CCeler.
Tweede klasse A; Voorwaarts—H.S.V., A.R.C.
2Always Forward 2, SpartaS.V.W.B: V.V.
E.—St. Louis, D.E.M. 2—G.V.O. 2, S.D.E.—Oran
je Wit; C: RodaAmsteldyk, The VictoryGe
zellen Vier, PurmerendOranje Zwart; D: Lisse
2—H.B.C. 3, B.S.M.—Vletrix, Onze Gezellen 2—
T.Y.B.B. 2; E: Meerburg—V.V.L., D.O.S.—St.
Bernardus; F: Excelsior 2V.G.M., Aeolus
Leonidas 3, Spartaan 3— Oliveo; G: Activitas
A.L.O., Donk 2G.D.A. 2, St. Lodewük 2M. S.
B„ S.G.V.—S.D.S.
K. N. V. B.
Afdeeling IWest-Frisia—Stormvogels, H. V.
V.—Hermes-D.V.S., 't Gooi—R.C.H., K.F.C.—H.
B. S., SpartaAjax.
Afdeeling II; Blauw WitHilversum, Feijen-
oord—A.D.O., V.S.V.—Z.F.C., H.F.CXerxes,
V.U.C.—D.F.C.
Afdeeling IIITubantlaHeracles, Z. A. C.
Robur et Velocitas, Go AheadVitesse, En
schedéP.E.C., A.G.O.V.V.—Wageningen.
Afdeeling IVBleyerheideP.S.V., L.O.N.G.A.
—Willem II, N.A.C.—B.V.V., Eindhoven—M. V.
V., De Valk—N.O.A.D.
Afdeeling V: G.V.A.V.—Velocitas, F. V. C.—
Leeuwarden, VeendamFrisia, AchillesFries
land, AlcidesBe Quick.
R. V. B.
Ie klasse A: FlakkeeCharlois, ErasmusHer
mandad, HlonFlorissant, D.L. V.S.Saturnus
B: O.V.V.D.E.Z.V., D.H.Z.Germinal, Zwart
Wit—H.O.V., S.V.D.B.OlivioC: O.W.C.—
Bloemhof, Pechvogels—Bolnes, A.V.SXHelle-
voetsluis, H.G.S.O.D.I.
2e klasse A: VooruitgangOud Beyerland, S.
S. S.—T. A. G„ V.E.F.C.—L.V.H.; B: Spykenis-
se—Rotterdam, MartinitPoseindon, N.H.S.C.
K.C., C.J.S.—Slikkerveer; C: Radio—H.B.B., H.
W.S.W.T.R., DelfshavenD.F.L., Sportluat—
Dindua.
3e klasse A: NieuwenhoornRozenburg, G. S.
S.V.K.E.Z., Rood GroenMedio, VionH.A.N.
B: NestoroWuta, PoortegaalS.V.K., Roga—
Demos, WaalhavenN.H.K.C; Wit Rood Wit
D.V.W., G.L.Z.—Unti, D.R.L.—Oldi, Mesto—Wi-
bic; D: Puttershoek—D.W.L.,, R.E.S.—C.S.C.,
Semper Melior—R.L.C., S.H.S.—D.R.C., E:
V.I.R.D.S.L., EurekaN.R.C., FavorietG.V.
R.,F: Ons HulsR.C.R.,, SunriseKampioen,
H.W.D—Heydep, M.D.K.—O.V., D.W.K.—V.Z.O.
Rockanje—Top Speed, Kralingen—S.D.V.G:
D„ V.I.O.D.Pretoria.
KONINKLIJKE PASSAGIERS VAN DE
K. L- M.
Het Belgische Koningspaar is gistermorgen
per K. L. M., van Brussel naar Parijs gevlogen.
Het vliegtuig, bestuurd door Duimelaar, was
de „Uil", een Fokker F. XII, hetwelk dienst
zal doen op de K. L. M. Indië-voute.
De Koning betuigde zich zeer tevreden over
de luchtreis.
Een noodlanding.
LONDEN, 1 October (H. N.) Volgens een
hier ontvangen bericht uit Smyrna heeft Kings-
ford Smith een noodlanding moeten maken te
Milas, 90 mijl ten Z. van Smyrna Waarschijnlijk
zal hy vandaag te Athene aankomen.
ZEILVLIEGEN.
LONDEN, 1 October. (R.O.) Hedenmorgen is
te Londen een internationale conferentie bijeen
gekomen inzake het zeilvliegen, waarby vertegen
woordigers van Frankryk, België, Duitschland,
Italië, Nederland, Hongarye, Denemarken, Grie
kenland en de Ver. Staten aanwezig waren. De
conferentie werd door den Engelschen minister
van luchtvaart, lord Amulree, geopend. Na df
begroeting der afgevaardigden seide de minister,
dat het vliegen zonder moto*/ een belangrjjkea
vooruitgang beteektende voor het vliegwezen ia
het algemeen en reeds op een hoogte was aan
geland, die een internationale regeling wensche-
lyk maakte. De Duitsche afgevaardigde, Walter
Georgi, dankte voor zyn vorwelkoming namens
de buitenlanders.
BERKEL, 1 October. Bloemenveiling. Rozen:
briarcliff 1.90—3, butterfly f 1—2 91; rosalandia
1.10—2.95; aug. noach i 2.05, Columbia 1—
1.95, alles per 100; chrysanten rayonanten rose
410 ct.. wit 310 ct., brons 69 ct., geel 4u
ct., mont blanc 13 ct. por stuk; diversen; asters
15 ct., troschrysanten 8—15 ct. per bis; dahlia's
12 per 100.
ROTTERDAM, 1 October. Bloemenveiling. Ro
zen: hadley 1.40—4, butterfly 1.10—2.20, Co
lumbia 1.102.30, edith briarchiff 1.602.10,
kilham 3.20—3.60, germania august noach 1-70
2.40, rosalandia 1.103.30, diversen: dahlia's
0.701.10, gladiolen 34 ct. per bosrayonnan-
ten 713 ct., puiling 1115 ct. per stuk; pot
planten: rephrolitis 18—50 ct., palmen 1.45—3.15,
clivia 2, ster v. Bethlehem 2431 ct., tradis-
cantia 10—11 ct., cyclamen 33 ct., sprengerle 23
32 ct., coco3palmèn 22 ct., cacteeën 1231 ct.,
begonia 440 ct„ colens 7 ct., varens 38 ct.
Aanvoer 11.000 rozen.
UTRECHT, 30 September. Vereen, groenten- en
vruchtenveiltng Utrecht en omstreken: wortelen
2—6 per 100 bos, kropsla 0.402.20, andijvie
0.50—3.80, knolselderij 2—7, gele komkommers
2.20—9.20, prei 0.40—1.30, bloemkool f 4—16,
roode kool 15, witte kool 27, savoye kool
26, groene kool 14 per 100 stuks, zomer-
spinazie 211, spruiten 416, posteelin 311,
snyboonen 1438, suikerboonen 1843, pronk-
boonen 814, uien 24 per 100 kg., tomaten
16, bluawe druiven 1227, ld. witte 1425
per 10 Opond, meloenen 6—32 per 100 stuks.
HET SCHEEPVAARTVERKEER VAN DEN
NIEUWEN-WATERWEG, ROTTERDAM,
HAMBURG EN ANTWERPEN.
Gedurende de maand September zijn te
Hamburg blnnengeloopen 1671* schepen met
1.693.201 netto tons tegen 1933 schepen met
1.849.266 netto tons in 1930.
Wij laten hieronder een vergelijkenden staat
volgen van de havenbeweging van den Nieuwen
Waterweg, Rotterdam, Hamburg en Antwerpen
over JanuariSeptember:
Nieuwen Waterweg
1931 10.151 17.214.479
1930 11.378 19.272.218
Verschil
1.227
2.057.739
Rotterdam
1931
1930
7.961
9.044
13.247.893
15.452.885
Verschil
1.083
2.204.992
Hamburg
1931
1930
15.355
15.325
15.807.410
16.797.701
Verschil
30
990.291
Antwerpen
1931
1930
7.902
8.249
14.379.379
15.002.352
Verschil 347
622.973
Hierbij is inbegrepen de scheepvaart
beweging van Altona, Harburg en Wilhelms
burg.
De officieele cijfers der netto tonnen-
maat voor Antwerpen luiden voor 1931
16.916.917 en voor 1930 17.659.826, het verschil
732.909. Om deze gelijk te maken met d« hier
gebruikelijke berekening zijn deze cijfers met
15 pet. verminderd.
ROTTERDAM—ANTWERPEN.
Gedurende de maand September zyn te Ant
werpen aangekomen 909 schepen, totaal
1.865.177 netto tons.
Wij laten hieronder een vergelijkenden staat
volgen van de havenbeweging van Rotterdam
en Antwerpen:
Rotterdam Antwerpen
1931 schepen netto t. schepen netto t.
Januari 922 1.534.240 835 1.814.171
Februari 766 1.256.284 786 1.678.343
Maart 885 1.493.699 931 1.983.874
April 903 1.542.900 882 1.900.728
Mei 936 1.574.396 897 1.931.421
Juni 844 1.459.384 865 1.913.648
juli 894 1.491.870 905 1.946.690
Augustus 871 1.430.463 892 1.883.865
September 940 1.464.657 909 1.865.177
Totaal 7961 13.247.893 7902 16.916.917
De voor Antwerpen opgegeven cijfers der
netto tonnenmaat zijn die volgens Belgische
„©rekening.
Om deze gelijk te maken met de hleT ge.
muikelijke berekening moeten deze cijfers met
i5 pet. verminderd worden.
Het totaal-cijfer voor Antwerpen wordt dan
14.379.379.
Vrij naar het Duitsch.
VAN
18.)
Dien nacht deed hij geen oog dicht. Rillin
gen van koorts deden hem huiveren, en toen
hij den volgenden morgen nog matter dan den
vorigen dag opstond, gloeiden zijn poleen, ter
wijl een ongestadig licht in zijn vermoeide
oogen flakkerde.
Koorts, zoo duidelijk als iets, zei Collins
verschrikt. Dat komt van dat eeuwig gehang
in het bosoh. Nu is het: naar bed, en kinine
innemen. Of wil je liever terug naar Dambulla,
of Matalé, waar je geneeskundige behandeling
vindt?
Voor geen geld van de wereld! Geef me
kinine, dan rijden we naar Minneria.
Menseh, beh je gek? In dien toestand?
Maar Raiger was opeens eigenzinnig ge
worden.
Ik wil ik kan het dus ook. Al veel te
lang heb ik mijn wil laten slapen. Nu zal
het anders worden. Wat duivel, ben ik dan
geen man? Dat beetje koorts bah!
Collins zag hoofdschuddend naar dien „man'
die er uitzag als een toonbeeld van ellende
Dat „beetje" koorts had hem maar eventjes
te pakken! Raiger nam een groote dosis kinine
in. Toen ging het werkelijk op weg naar Min
neria. De waarheid was, dat hij nergens zoo
bang voor was als voor de eenzaamheid. Hij
moest andere indrukken opdoen, als hij niet
gek wilde Worden. En zijn wil dat voelde
hij met trotsche blijdschap was werkelijk
nog sterk en geweldig. Hij bedwong zijn koorts,
dat ze heel heel klein werd. Hij dwong zich
zelfs tot een glimlach om de bleeke lippen. En
h(j verbeeldde zich, dat hij eindelijk zijn op
standig hart er wel onder zou krijgen.
XV.
Langs paden, die met alle beschrijving spot
ten, nu eens over rotsblokken, dan weer over
onstuimige beken, langs hellingen in vliegen
den galop, en tegen heuvels op sleepen de os
sen de wagens achter zich aan. Collins scheldt
en tiert met de bedienden om bet hardst,
Raiger ts meer dood dan levend. Menlgmaa.
kruist een grauwe jakhals hun weg, of maakt
een kleine zwarte beer zich met giftigen blik
uit de voeten tusschen het struikgewas. Overal
tallooze sporen van olifanten millioenen
bontgevederde vogels.
Als dat geen romantiek is, bromt Collins,
dan weet ik waarachtig niet, wat men daar
onder verstaat. Maar zoowaar ik leef het
kan me gestolen worden, als het nog lang zoo
door gaat. Aha, daar blijft die kar weer eens
in de modder zitten.
Eén, twee-hei! schreeuwen de bedienden,
en het volgende oogenblik trekken de ossen
den wagen werkelijk uit de modder, en verder
gaat het.
Dan wordt het woud eensklaps minder dicht.
Een diepblauw, glinsterend vlak wordt zicht
baar. Groene heuvels, weelderig begroeid mei
tropische gewassen, omzoomen de oevers. Een
zarrfe eilandjes, sinds duizend jaren door geen
menschelyken voet betreden, spiegelen hun door
meeuwen omfladderde rotsen en boomen in
den helderen vloed. Stille inhammen, waar de
lotusbloem droomerig haar kelk wiegelt
daartuschen verweerde steenen dijken, voor
een deel door planten overwoekerd, en vlakke,
zandige plekken aan de oevers, waarop kroko
dillen zich traag in het zonlicht wentelen. Een
tooverland, vergeten door de menschen, vol
poëzie het Minnery-meer.
Zelfs Collins is stil geworden. Vergeten zijn
de vermoeienissen van den weg. Dat had hij
niet verwacht. Hij wordt er een oogenblik door
overweldigd. Zoo mooi kan het op aarde zijn?
Zooveel verheven schoonheid is er in één
stukje natuur opeengehoopt? De practische
man, die met allebei zijn voeten zoo vast op den
grond staat, slaat de handen in elkaar, hij
waant zich dichter bij den hemel, en in die
voor hem vreemde gewaarwording vindt hij
geen andere woorden, dan:
Als Maggie dat eens zien kon!
De wagens houden stil voor een klein rust
huis, zonder meubels, dicht bij den oever van
het meer. De bediende, die, als ter plaatse
bekend, tot nog toe de leiding genomen heeft,
beduidde den anderen, om van takken en loof
een paar banken voor hun meesters te maken.
De k-pk pakt zijn gerei uit, legt een vuur aan,
en zet zich aan het toebereiden van de lunch
Raiger staat stil naast Collins. De koorts,
die hem menigmaal als een ijskoude stroom
over zijn rug loopt, is vergeten. Hij bemerkt
het niet. Hij kijkt maar en kykt met wijdge
opende, etralendie oogen naar dat heerlijk too-
neel. Ook bij hem wordt alles overheerscht
door een onuitsprekelijke verbazing.
Zoo mooi kan het op aarde zijn?
Zelfs Anda is vergeten.
Hier zou ik willen blijven, zegt hij, diep
ademhalend.
Dat woord roept Cecil Colli ns tot de werke
lijkheid terug. Hij lacht.
En aan de koorts bezwijken, hè? Eigen
lijk had je heelemaal niet mee gemogen hier
heen. Laat je door je oppasser in dit rusthuis
een bed klaar maken, en probeer dan een
oogenblikje te slapen. Ik zal dan gauw even
een kijkje nemen, hier, en over twee uur kun
nen we dan vertrekken.
Zoo gauw al?
We mogen in geen geval hier wachten,
tot het avond wordt om jou. Zelfs voor eeu
gezond menseh is deze streek hier uiterst ge
vaarlijk. Jij zou hier zeker je dood vinden.
Een zwaarmoedige glimlach verscheen om
Ralger's bleeke lippen. De dood alsof die
ieta bijzonders afschrikwekkends voor hem
had! In het rusthuis te gaan'slapen, viel hem
evenwel geen oogenblik in. Terwijl Collins er
op uitging om de oude dijken van 't kunstig op
peil gehouden meer te bezichtigen, zocht
Raiger op eenigen afstand van het rusthuis
een stil plekje aan het water.
Hier hoorde men niets meer van het ge
schreeuw der bedienden. Alleen het zacht ge-
kabbel van 't water ea in de struiken achter
hem menigmaal het geschuifel van een slang
Raiger voelde zich weer ontzettend mat.
Vreemde gedachten d-óorkruisten zijn hereens.
Hij dacht terug aan Berlijn, aan zijn stille stu
deerkamer in het voorname Westen, ver
buiten, waar het wegstervend rumoer van de
groote stad, nagenoeg niet vernamen werd. En
hij zag zich daar zitten als iemand, dien hij
niet kende, met wien hij had afgedaan. Wer
ken over Ceylon lagen overal verspreid. Waar
van de Wedda's sprake was, waren teekena
aangebracht. Dan trof die onbekende man zijn
toebereidselen voor de reis. Een blijde glans
straalde daarbij uit zijn oogen. Jarenlang had
den zijn studies een kunstmatigen muur om
hem heen opgetrokken, waarbuiten er niets
was, dat zijn belangstelling gaande maakte.
Nu zou hij de werkelijke wereld eens leeren
kennen, echte palmen hooren ruischen en le
vende Wedda's zien. Zijn hart klopte van blijde
verwachting. Gedurende de weken, die hij op
den oceaan schommelde, ging zijn ziel op
eens wijd open. Menigmaal, in stille nachten,
als de sterren boven hem flonkerden, deed een
vreemd en smachtend verlangen zich in hem
gelden Dan zijn onuitsprekelijke verruk
king, toen hij op Colombo landde, opgewacht
do r Allan. De bazar aan de haven, de vreem
de, bontgekleede menschen, het schilderachti
ge inlanderskwartier, de eenig mooie straat,
die in het Zuiden tusBchen de zee en de
lagune lag, met haar heerlijke tuinen, villa's
en palmen, die zich droomerig in het water
der lagune weerspiegelden. De eerste olifanten,
inlanders, Engelschen. Arabieren alles
bont dooreen wsmelend. Alles zoo nieuw en
vreemd, leven, leven De blonde Duit-
ec'her straalde van opgetogenheid, was als in
een roes.
En toch was 't alles niets. In 't bosch, begon
het, bij dien dooden aap. Neen, bij dien ge
weldigen olifant. Toen werd het eensklaps weg
gevaagd. Wat was eigenlijk „leven"? In muf
fige boeken studeeren? Eten, drinken, slapen,
reizen, babbelen, menschen zien, in den zonne
schijn of in het maanlicht wandelen? Dat was
immers niets, allemaal niets. Leven is 't koel
ste, dat de menseh ten geschenke krijgt. Dat
beseft men eerst, als het hoogtepunt bereikt
is en dat hoogtepunt is de liefde. Uit den war
relenden nevel van het alledaagsche leven
vormt zich een nieuwe wereld, een ster vlamt
op, en staat dan lichtend aan den hemel. Maar
er zijn ook sterren, die opvlammen, om reeds
het volgende oogenblik uiteen te ©patten.
Meteoren En dan? Duisternis, niets
anders
Raiger streek zich over zijn met zweet be
dekt voorhoofd. Steeds verder verdiepte en
verwarde hij zich in die voorstelling. En onwil
lekeurig verlangde hij naar den <lo d. Het werd
een stil, koortsachtig wachten op dien vurig
begeerden vriend. Je zou hier stellig je dood
vinden. Waarom niet, als het dan toch moest?
Het was hier zoo mooi, zoo rustig
Zijn gedachten raakten hoe langer hoe meer
in de war. Hij was zoo moe. Met Cook ging
ze naar Engeland? Werkelijk? De nevel balde
zich tot een nieuwe wereld. Neen die wereld
was er al. Een eter, die tot dusver nog nie
mand gezien had aan den hemel boveu
het koude, nevelige Engeland. Hoe heette die
plaats ook al weer? Rulery-home juist. Ster
ren zijn ver te zien. Vannacht weerspiegelde
hij zich al in liet Minnery-meer. Het licht was
toch ondraaglijk Hij sloot de oogen. Dan
klonk van ver af, een roepstem. Zijn naam.
Voor den duivel, Raiger waar ben je toch.
Werktuigelijk stond hij op, en liep terug
naar de kampplaats.
Een prachtkerel, die koning Maha Sen!
Zoo'n reuzenwerk te bouwen! Ik schat den
omtrek van het meer op 34 kilometer. Dan ko
men er nog een hoop kleinere meren bij, die
allemaal met elkaar verbonden zijn. En die
prachtige dijken! Deels gemetseld 25 meter
hoog, tusschen haakjes 'deels van aange-.
stampte aarde. Een dekselsche kerel, die dat
heeft uitgedacht! t Is waar, de regeering za;
aardig in haar zak moeten tasten, als ze ook
maar een deel weer In den ouden toestand wi!
brengen Maar nu voortmaken, jongens,
dat we wegkomen, en het rusthuis in Haba
rane voor den nacht bereiken. Beste Raiger, ga
nu in 's hemelsnaam zoo gauw mogelijk in den
wagen liggen. Je ziet er jammerlijk uit. Je be
diende heeft zoo goed en zoo kwaad als het
ging een ligplaats voor Je gemaakt.
Raiger hoorde alles als in een droom. Hfl
wilde zich vermannen, maar in plaats van de
vroegere wilskracht was een verslapping over
hem gekomen. Eerst toen Collins zijn arm
nam, en hem naar den wagen wilde brengen,
maakte hij een afwerend gebaar.
Neen, niet bier vandaan. Ik- blijf hier.
Collins lachte.
Verkoop niu geen grappen, Raiger, het Is
hoog tijd Ik wil hier blijven. Heb je dat
niet verstaan?
Het klinkt geprikkeld en eigenzinnig, als
uit den mond van een kind. Collins wenkt
den oppasser. Een medelijdende trek glijdt over
zijn gezicht. Dan zegt hij heel beslist:
Menschenkind, je bent ziek. En zieke men
schen hebben niets in te brengen. Daar je niet
in Polonnaruwa wilde blijven, kan ik die moei
lijke re-ie nu niet besparen.
Een wenk aan den oppasser, dan wordt
Raiger eenvoudig opgetild, en in dien wagen
gelegd. Collina zet zich naast hem. Het is nacht
als zij liet rusthuis van Habarane bereiken.
Raiger spreekt maar door van sterren. Hij is
opgewonden, en moet bijna met geweld naar
bed gebracht worden. Dan wordt hij kalmer.
De ster is ondergegaan, prevelt hij, met
wazigen blik naar het plafond kijkend; en hij
neemt gehoorzaam de kinine in, die Collins
hem aanreikt.
Dan slaapt hij in.
Natuurlijk blijf je morgen hier met hem
achter, en laat je hem in geen geval uit zija
bed komen, gaf Collins order aan Ralger's op
passer. 's Avonds ben ik weer terug; dan zul
len we verder zien.
Daarna zet by zich met veel trek aan het
diner, dat de herbergier hem voorzet. Het is
voortreffelijk. Rijst met fijngemaakte cocos-
noot, kippen-curry, ansjovis, een smakelijke
bouillon met tapioca, en kleine geroosterde vis-
scben, Collins heeft sinds lang jiiet zoo goed
gegeten. En als die arme Raiger niet ziek ge
weest was, zou hij zich volmaakt gelukkig ge
voeld hebben. Jammer, dat hij nu alleen naar
Sigiri moest. De herbergier had hem weliswaar
verteld van een reiziger, die vandaag ook naar
Sigiri was gegaan, maar wie weet, waar die
morgen al weer was? En met Raiger zou het
toch zoo prettig geweest zijn; hij was werkelijk
van hem gaan houden. Arme kerel! Hopelijk
was hij gauw weer beter. (Wordt vervolgd).
