w
fin
DE DEPRECIATIE VAN HET POND EN ONS
ECONOMISCH LEVEN.
m
DE STERRENHEMEL IN OCTOBER.
iliii
5'
s
Voor de uitbreiding van het
Christus-rijk
Hl
P
DINSDAG 6 OCTOBER 19S1
18 OCTOBER MISSIE-ZONDAG.
DE POSITIE VAN ENGELAND EN
ROTTERDAM.
PLEBAAN WESTERWOUDT
HERSTELD.
Onderhoud met ir. A. Plate.
^Ék
VERDRONKEN.
mmmÊm.
INGEZONDEN.
WEER VEEL SPAARDERS
GEDUPEERD
„DE SOCIAALDEMOCRAAT".
12 UUR STERRENTIJD.
A]g3iooyD
Tr,
Baturnw gtaat Jaag ln het Z.W, Hg gaat aan
Z.H. Exc. Mgr. Salotti, secretaris van de H.
Congregatie der Propaganda Fide em algemeen
voorzitter van het Pauselijk Genootschap tot
Voortplanting des Geloofs heeft een oproep ge
richt tot de Katholieken der geheele wereld
om aan den Algemeenen Missiezondag op 18 Oc
tober zoo krachtig mogelijk deel te nemen. Het
volgende is daaraan ontleend:
De 18e October a.s. is de dag, die dit jaar
is vastgesteld om over de geheele wereld aal
moezen van de geloovigen in te zamelen, die
noodig zijn om de Katholieke Missiën te on
derhouden en tot verdere ontwikkeling te
brengen.
De vaststelling van dezea voortaan histori-
schem en traditioneelen dag is in alle landen
der wereld waar het Kruis van Christus schit
tert zoowel op de kloeke torens der Kathedra
len als op het dak der eenvoudige kerkhutjes
met enthousiasme en sympathie begroet.
Als dag van gebed en actie, van propaganda
en organisatie, heeft hij ten doel de ingeslui
merde gewetens van zoovele Katholieken wak
ker te schudden, den geestdrift te doen op
laaien van hen, die de grootheid en den voor
rang hebben begrepen van het apostolaat, dat
ten bate der Missie-Genootschappen wordt uit
geoefend.
De nooden der Katholieke Missiën zijn ont
zaglijk groot.
De universeels economische crisis, die dit
jaar een maar al te treurlgen terugslag op het
budget van het Genootschap der Propaganda
heeft veroorzaakt, noodzaakt ons onzen arbeid
intensiever aan te vatten! Zelfs daar waar
deze economisch-sociale crisis het meest kritiek
was, heeft men ondervonden, dat in de centra
waar het Genootschap goed georganiseerd was,
deze crisis slechts een geringe of zelfs in 't ge
heel geen teruggang veroorzaakt heeft. Daar
echter, waar het slechts gebrekkkig function-
meerde, heeft het bedrag deir aalmoezen een
aanmerkelijke daling ondergaan.
Een dergelijke ondervinding spoort ons aan
om aan het Genootschap tot Voortplanting des
Geloofs een steeds solider grondslag te geven
en om tijdig op een verstandige wijze den
aanstaanden Missiezondag van 18 October te
organiseeren.
Het missie-apostolaat is een apostolaat van
beschaving.
Dat allen, wien de moreele en sociale voor
uitgang der menschheid ter harte gaat, hunne
medewerking verleenen aan het succes van
dien dag, die de triomf moet zijn van het
missie-ideaal. Moge op dien dag in iedere ka
tholieke kerk, bidplaats of kapel het geloof
der geloovigen verlevendigd worden en mogen
door een opleving van geestelijke vernieuwing
vurige gebeden opstijgen tot God, die de naties
voor genezing vatbaar heeft gemaakt, opdat
allen vrijgekocht worden in het "Woord en in
bet Bloed van Christus.
Mogen ook de Katholieken van alle stan
den, van alle natiën, vereemigd in een edelen
wedstrijd van broederlijke liefde, edelmoedig
hun bijdrage offeren voor de heiligste aller be
langen.
Elke gift zal een stenn zijn aan de heldhaf
tige apostelen der christelijke beschaving.
Iedere aalmoes zal er toe mede werken, dat
de zielen deelachtig worden aan de schatten
van genade en waarheid. Hoe grooter de op
Emgjgpt^ des te grooter ook zal de medewerking
zijn tot de uitbreiding van Christus rijk, een
rijf via liefde, broederschap en vrijheid.
Jeugd getouw te Haarlem ingewijd.
Om verschillende redenen is de feestdag van
St Bavo, die Zondag j.l. werd gevierd, voor
de parochianen van de kathedrale keTk te
Haarlem een gedenkwaardige dag geworden.
Allereerst hervatte de Hoogeerw. heer L. A.
A. M. Westerwoudt, plebaan, zijn parochiewerk
door het opdragen van een plechtige Hoogmis,
waarbij de kapelaans assisteerden en vele ge
loovigen van hun belangstelling deden blijken.
De weleerw. heer kapelaan Bangert heette
den plebaan met een enkel woord welkom,
wenschte hem geluk met zijn herstel en vroeg
de gebeden der parochianen voor een blijvende
gezondheid van hun herder. Des middag3
werd het geheel verbouwde en naar de eischen
van den nieuwen tijd ingerichte Jeugdgebouw
door Z. H. Exc. den Bisschop van Haarlem
ingewijd en werd door Hem een Pontificaal
lof gecelebreerd, waarmede mgr. de Bavokna-
pen plechtig installeerde. Deze laatste hadden
des morgens deelgenomen aan een algemeene
H. Communie. Tijdens de hoogmis stond hun
vlaggewacht in zijn geheel geschaard om het
altaar, waar de hoogeerw. heer Plebaan zijn
dankoffer aan God opdroeg. Des middags om
half drie defileerden alle groepen in den tuin
der pastorie voor Z. H. Exc. mgr. Aeengenent.
R. K- VROUWENBOND.
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht
beeft aan den Zeereerw. heer G. "W. Bolder op
diens verzoek wegens drukke ambtsbezigheden
eervol ontslag verleend als adviseur van den
plaatselijken, diocesanen en federatieven R. K.
Vrouwenbond, onder dankbetuiging voor de be
wezen diensten.
ir Plate.
Een der luidruchtigste manifestanten
mondt, doorde goUtie teruggedreven.
"Welken invloed verwacht u van den huidigen
toestand in Engeland op de Rotterdamsche
havenbeweging? Met die vraag begon een inter
view, dat wij dezer dagen hadden met den be
kenden voorzitter van de Scheepvaartvereeni-
ging „Zuid".
„Een antwoord op die vraag is niet in een
paar woorden te geven, zoo begon ir. Plate.
Het hangt er van af, hoe die toestand zich
verder ontwikkelt.
En wie kan
daaromtrent met
oonige zekerheid
iets zeggen? In
dien de inflatie
verder gaat, dan
kan men, gelijk
indertijd ook in
Duitschland te
constateeren viel,
een tijdelijke ex
pansie van de
Britsche export
industrie ver
wachten. "Want de
loonstijging, wel
ke na waardever
mindering van
geld gewoonlijk
volgt, komt ach
teraan. Scherper
kunnende concurreeren zal Engeland een tijde-
lijke opleving van zijn productie te zien geven.
Als weerslag daarvan zullen misschien meer
goederen over de Rotterdamsche haven komen.
Waartegenover echter staat, dat de Nederland-
sche uitvoer klappen krijgt, zoowel door de
verscherpte Engelsche concurrentie denk
b.v. aan onze textielbedrijven als door de
verminderde Engelsche koopkracht.
Reeds dadelijk na de daling van het pond,
kwamen in ons land de klachten los van ver
schillende exportbedrijven, die hun Engelsche
klanten verloren.
Als het resultaat tenslotte een opleving van
onze haven mocht geven, zal deze toch slechts
tijdelijk zijn. De naweeën van een inflatie zijn
immers altijd veel erger, zooals we in verschil
lende landen hebben kunnen zien." -
Zou het in Engeland den kant van verdere
inflatie opgaan?
„Laten we hopen, en daarvoor zijn zeker
redenen, dat het dien kant niet opgaat.
Om in de beeldspraak van minister de Geer
te blijven, men probeert blijkbaar om met alle
macht den gederailleerden sneltrein te rem
men. Of de trein echter weer in de rails terug
gebracht kan worden en of Engeland gesteld
het kan het pond inderdaad weer op zijn
goudwaarde terug wil zetten, waag ik niet te
beoordeelen. Oppervlakkig gezien ben ik ge
neigd te veronderstellen, dat het pond wel lager
gefixeerd zal worden.
Naast de kwestie der inflatie staat die deT
protectie in Engeland momenteel op den voor
grond. En die kan op de ontwikkeling van En-
gelands positie en daardoor van onze haven
van zeer grooten invloed worden. Als die pro
tectionistische richting veid wint, dan zullen
bepaalde industrieën daarbij wel baat vinden.
Het hangt er echter van af, of juist van die
industrieën meer export over onze haven te
verwachten is. Hoe dit zij, Engeland in zijn ge
heel zal door die protectie sterk achteruitgaan.
De Engelsche economische structuur verdraagt
zich niet met een protectionistische tariefwet
geving.
Daarom heb ik nog eenig optimisme, dat het
verzet tegen een tarief in Engeland grooter zal
worden, wanneer dat tarief op papier zal zijn
gezet. Velen zullen dan wellicht de oogen open
gaan als zij inzien, dat wat de eene tariefpost
hun aan winst geeft, door verlies op een ande
ren wordt geneutraliseerd.
"Wordt Engeland evenwel in een wereld, die
protectionistisch is, daartoe niet gedwongen?
zoo vroegen wij.
„Daarom juist, zoo antwoordde Ir. Plate, zie
ik de toekomst van Engeland zoo donker in.
"We moeten niet denken dat het alleen gaat om
die ponden-kwestie. De geheele positie van
Engeland is zoo uiterst moeilijk, waarvan de
inflatie van het Engelsohe pond slechts één
uiting is Engeland is ihet land, dat in de 19e
eeuw een overheerschende rol heeft gespeeld in
de wereldeconomie. Daarbij is Engeland een
land, dat buitengewoon veel kracht uit prak
tijk en traditie putte. Maar na den oorlog is
zich een heel andere wereld gaan ontwikkelen,
een wereld, waarin men met vroegere prac-
tijk en verouderde tradities vastloopt. Toeval
lig hoorde ik dezer dagen van zeer verschil
lende zijden voorbeelden, welke duidelijk ma
ken hoe weinig de Engelschen zich hun ver
anderde situatie als gevolg van de ponddaling
kunnen indenken. 'Zij hadden daarin een on
wrikbaar vertrouwen en vele Engelsohen schij
nen zich nu niet in te kunnen denken, dat hun
geld een andere waarde heeft gekregen.
„Als ik u goed begrijp, dan acht u Enge-
lands wereldrol voor goed uitgespeeld?"
„Daar Engeland niet bij machte is om zich
in dergelijke groote economische veranderingen
om te schakelen, zie ik zijn toekomst donker
in. "Wat maakte Engelands positie in de 19e
eeuw oa. zoo sterk? Zijn dominions. Maar deze
hebben zich successievelijk onafhankelijk ge
maakt en zijn ook economisch haar eigen weg
gegaan."
„Heeft de depreciatie van het Engelsche
pond ook directe moeilijkheden voor de Rot
terdamsche scheepvaart opgeleverd?
„Ontegenzeggelijk. Men behoeft maar door
de havens te varen om te zien welk een rol
Engeland daar speelt. Tal van Rotterdamsche
firma's en. vennootschappen hebben dan ook
van de daling van het pond groote moeilijk
heden ondervonden. Anderen willen u daar
over misschien meer inlichtingen verschaffen.
Ik wil er alleen nog even op wijzen hoe voot
de Nederlandsche reederijen de concurrentie
van de zijde der Engelsohe nog eens verscherpt
wordt. De daling van het pond beteekent im
mers, dat de loonen van het Engelsche scheeps
volk en tal van andere kosten in verhouding
tot hetgeen Nederlandsche reeders moeten be
talen, belangrijk lager zijn geworden''.
„Zijn er behalve de kwestie van het pond
nog andere redenen waardoor onze havenbe
weging opnieuw schade kan lijden?"
„Helaas wel; de nieuwe tariefverhooging in
ons eigen land. Hieruit vloeit een nieuwe ten-
denz voort om onzen buitenlandschen handel te
bemoeilijken." (Deze tendenz zal bij de zou
lichte verlhooging wel uiterst miniem zijn
zie beneden zouden w willen opmerken
Red. Msh.)
„Maar onze situatie hangt toch eigenlijk ge
heel samen met die van Europa; is daarin
eigenlijk wel eenig lichtpunt?"
„Inderdaad zijn wij van Europa afhankelijk
en ziet de toekomst van ons werelddeel, gelijk
iedereen weet, er allesbehalve rooskleurig uit.
Het eenige hoopvolle is, dat alles heel snel
verandert en er ook een verandering ten goede
denkbaar is. Op het oogenblik is het van groot
belang, dat Frankrijk en Duitschland na zoo
veel mislukkingen, elkaar eindelijk vinden. Dit
zou indirect voor ons van belang kunnen zijn,
in zooverre dat de economische toestand bij
onzen oostelljken nabuur vooral er door kan
verbeteren.
Meer direct zouden wij zelf onzen toestand
Iets kunnen verbeteren door uitwerking van
het Oslo-tractaat. Onze handel met Scandinavië
en België kan natuurlijk niet goed maken, wat
wij aan handel met Engeland waarschijnlijk
verliezen. Maar toch zit er iets in.''
„Vreest u dan belemmering van het handels
verkeer op Scandinavië door de verhooging
van onze Invoerrechten?"
„Men moet niet alleen letten op de percenten
dat onze invoerrechten zullen omhoog gaan,
maar ook op den psyohologisohen invloed, wel
ke daarvan zal uitgaan. En hierbij behoef ik
alleen maar te wijzen op een uitlating als die
van den Noorschen ex-minister Mowwinckel,
den voorzitter der Oslo-conferentie, die er zijn
teleurstell'ng over uitsprak, dat nu zelfs Ne
derland aan den opbouw van de tariefmuren
ging meedoen. Vooral in dezen malaise-tijd, zoo
besloot ir. plate ons onderhoud, moet Nederland
alles doen om met naties, die dezelfde opvat
tingen als wij zijn toegedaan, tot nauwere sa
menwerking te geraken. Het leven in onze
haven kan daar op den duur slechts wel bij
varen.
(Wij gelooven, dat de belangen onzer havens
ook ten zeerste gebaat zijn hij een behoorlijke
behartiging van de belangen onzer industrie,
en dat men dit wel eens uit het oog verliest
Red.)
DE HANDEL MET RUSLAND.
Door den heer Vliegen zijn aan den minister
van Arbeid, H. en N. de volgende wagen ge
steld:
1. Is het den minister bekend, dat in Rus
sische havens, aldaar binnenkomende, verblij
vende en uitvarende schepen uit Staten, die
met de Sovjet-Unie geen handelsverdrag heb
ben gesloten, veel hoogere rechtenhebben te be
talen, o.a. in den vorm van havenrecht, lichit-
recht, sleep-, kade- en m eer-gelden, dan sche
pen uit Staten, die met de Sovjet-Unie wel een
handelsverdrag sloten? Dat o.a. het haven
recht het zesvoudige, het lichtrecht het drie
voudige voor de eerstgenoemde schepen be
draagt, en dat hierdoor de vroeger zeer belang
rijke Nederlandsche scheepvaart op de Oost
zee en de Witte Zee sterk benadeeld is?
2. Is de minister bekend met de persberich
ten over belangrijke bestellingen, welke van
Russische zijde in Nederland zijn of zullen
worden gedaan en in welker financiering de
Nederlandsche Regeering rechtstreeks of on
rechtstreeks kan worden betrokken?
3. Kan de minister toezeggen, dat, wanneer
dit laatste het geval zal worden, hij al zijn
invloed zal aanwenden om de tn de eerste
vraag aangeduide onereuse bepalingen voor
Nederlandsche schepen buiten werking te doen
stellen?
HIJ WILDE HET IN DE KRANT HEBBEN.
Op het privé-kantoor van de firma C. Beukers
„Fabriek Olandiilla", linnen- en tafelgoederen
te Eindhoven had Zaterdagmorgen een huldi
ging plaats van den pakmeester M. Pijnenburg
die 12% jaar in dienst was.
Een hartelijke toespraak van den patroon,
felicitaties van personeel en praktische ge
schenken voor den jubilaris waren den Bra
bantschen eenvoudigen werkman bewijzen van
goede verstandhouding tusschen werkgever en
werknemer.
Teekenend voor de harmonie tusschen deze
beiden was het simpele, maar veelzeggende
antwoord van den jubilaris: „Meneer, 't is
schoon, 't is goed, maar ik zou 't een eer achten
als ge 't in de krant woudt laten zetten dat ik
zoolang bij oe ben en ik hoop er nog 12% jaar
bij te blijven dat was goed voor jou en ik zou
het een eer vinden!"
BRANDSTICHTING.
0nlang3 woedde, gelijk gemeld, een hevige
brand In twee panden aan den Driehuizerweg
op Brakkestein bij Nijmegen. Beide aaneenge
bouwde huizen brandden geheel uit.
De brand ontstond bij de gebr. van R., die uit
Zuid-Limburg naar Nijmegen waren gekomen
en pas eenige weken op Brakkenstein woonden.
Zij waren zelf afwezig toen de brand uitbrak.
Toen de brand in vollen omvang woedde, kwa
men zij omstreeks één uur 's nachts aangewan
deld. Hun gedrag kwam omstanders verdacht
voor en de verdenking werd ernstiger, toen
de op hex terrein aanwezige politieman hen
herkende, daar hij hen was tegengekomen toen
hij zich naar de brand spoedde.
De politie vertrouwde de zaak niet en stelde
een nader onderzoek in, waarbij aan het licht
kwam, dat de gebroeders hun betrekkelijk
schamel inboedeltje voor 10.000 gulden verze-
kerk hadden. Bij inspectie bleek, dat de deuren
met Jjzerdraad versperd waren en op de bo
venverdieping op kamers en in gangen bos
sen hout en krullen lagen opgestapeld.
Bij verdere onderzoekingen kwam aan bet
licht, dat beide heeren eenige dagen voor den
brand van een Nijmeegsche timmerfabriek
krullen gekocht hadden en deze krullen hadden
ze door bet huis verspreid. Ontkennen hielp
lyi niet en de politie arresteerde hen ter zake
van brandstichting.
Zij zijn ter beschikking van de justitie te
Arnhem gesteld.
INBRAKEN.
Zaterdagnacht is ingebroken in de gros-
sierderij van sigaren, tabak enz. van de firma
W. en in den ijzerwinkel van de firma V. te
Brunssum. Ontvreemd werden flinke hoeveel
heden tabak en sigaren, benevens revolvers en
soherpe patronen.
Daders onbekend.
Maandagavond is het 5-jarlg jongetje W. BUk
uit Lisse, dait in Hillegom met zijn moeder voor
een dagje was bij het spelen in de Nieuwe Ha
ven gevallen. Tien minuten na het ongeval,
werd het kind met een dreg opgehaald. Toe
passing van kunstmatige ademhaling geduren
de 2% uur mocht niet meer baten. Het lijkje
iS WW ouderlijke woning vervoerd.
'i i
VORSTELIJK BEZOEK AAN ONS KOLONIAAL PAVILJOEN. De
Koning en Koningin van België brachten een bezoek aan de Koloniale
Tentoonstelling. De hooge gasten bij het verlaten van het Ned. paviljoen.
HAARLEMSCHE DIOCESANE
VOLKSBOND.
Sociale studiedagen te Bergen (N.H.).
Hot Centraal Bestuur van den Ned. R.K.
Volksbond in het Bisdom Haarlem heeft van
36 October Sociale Studiedagen georgani
seerd welke voor wat de deelname betreft al
terstond een succes zijn te noemen. Na een
zorgvuldige voorbereiding is het gelukt in het
Petrus Canisius Retraitenhuis te Bergen een
120 menschen onder te brengen, die zich voor
deze Studiedagen interesseeren.
De eerste dag.
De eerste dag werd geopend met een kort
Lof in de kapel Retraitehuis .gecelebreerd door
Rector Bots, adviseur van den Volksbond. In
da inleidende predikatie wees deze op de opper
vlakkigheid, de kwaal van dezen tijd. Wij zijn
hier gekomen om ons te verdiepen, te verdie
pen vooral in de groote problemen die onzen
tijd beroeren. Spr. legde er den nadruk op, dat.
wanneer wij willen werken aan een nieuwe or-
dening van onze maatschappij, wij bezield
moeten zijn met de dienende liefde, die meer
kracht in zich draagt dan het heerschen met
geweld.
Na het Lof werd in de recreatiezaal de eer
ste zitting van de studiedagen geopend, met
een kort inleidend woord van den voorzitter
van den Haarlemsohen Volksbond, den heer
J. W. van den Akker. Met den wensoh, dat
deze eerste cursus do voorlooper zal zijn van
een reeks opvolgende, besloot spr. en gaf het
woord aan den heer A. C, de Bruijn, voorzitter
van het Werkliedenverbond, die een algemeene
inleiding hield over het onderwerp: „Arbeider
en maatschappij".
Spr. zag den huidigen toestand als in hooge
mate ernstig en onze weg moet leiden naar
een betere sociale ordening, waarin de arbei
ders de voor hen bestemde plaats innemen. De
sociale daad moet leiden tot een samenleving
waarin de sociaal-economische en juridische
orde in nieuwe vormen gegoten zijn. Een ge
heele ommekeer van de thans bestaande orde
dus. Spr. wees er voorts op hoe verschillende
passages uit de encycliek van Paus Pius XI
een warm pleidooi zijn, voor de gedachte, die
wij hebben neergelegd in de bekijfsorganisatie.
Bedrijfsorganisatie is dan ook ons sociaal-
eoonomisoh ideaal. Wellicht zal het eerst
slechts uitvoerbaar zijn in bescheiden vorm,
maar uiteindelijk is ons streven gericht op
de bedrijfsorganisatie onder sanctie van de
overheid. Het ontwerp-Versctmur Is een goede
stap in de richting van de verwezenlijking van
dat Ideaal.
Na deze inleiding ontstond een uitvoerige
en geanimeerde gedaoh ten wissel in g waarna
door den voorzitter de eerste zitting werd ge
sloten.
De tweede dag.
De tweede dag werd aangevangen met een
generale H. Communie, waarna het gemeen
schappelijk ontbijt plaats had.
Om 11 uur werd door den voorzitter van
het Centraal Bestuur de 2e les n.l. over „In
dividualisme" ingeleid en dit stelsel ten
scherpste veroordeeld.
Na deze inleiding werd wederom uitvoerig
van gedachten gewisseld.
Pater dir. D. Beaufort hield daarna een in
leiding over het onderwerp: „De arbeider, zijn
gezinsleven en opvoeding". In de allereerste
plaats zette spr. uiteen hoe over onze heden-
daagsche wereld een stroom van valsche
ideeën gaat omtrent het huwelijk.
Daarbij stelt spr. de juiste beteekenis van
het huwelijk in het licht.
Na dan betoogd te hebben dat het huwelijk
monogram behoort te zijn, met een dienende
liefde tusschen man en vrouw, kwam spr. tot
de groote gezinnen en de miskenning van den
huwelijkszegen. De groote gezinnen zitten in
de klem en er moet van overheidswege Iets
gedaan worden. De kleine woningen werken de
N.M. practijken in de hand, maar niet mag
worden vergeten, dat ook de fabrieksarbeid
van de gehuwde vrouw, zelfs de arbeid van
het meisje, niet bevorderlijk zijn voor de in
standhouding van de echt christelijke huwe
lijken. Spr. pleitte tenslotte voor een „recon
structie" van het gezin in christelijke® geest.
Nadat Pater Beaufort de versohHlende spre
kers had beantwoord werd gepauzeerd en wer
den des avonds om 8 uur vrije besprekingen
gehouden.
VERDUISTERING VAN ƒ100.000.
Zaterdagavond zijn ,naar het persbureau
„Vas Dias" meldt, de boeken en de kasgelden
van den kassier der Boerenleenbank, S. K. te
Oosterzee in Friesland, in beslag genomen. K.
is in zijn functie geschorst. De bank zelf loopt
geen gevaar daar er voldoende reserves zijn.
K. haalde kleine spaarders over hun gelden bij
hem zelf te beleggen in plaats van bij de bank.
Heel wat gelden er wordt gesproken van
ongeveer 100.000 zijn op die manier in zijn
beziit gekomen. Men vreest dat er weinig of
niets van terecht komt.
Met ingang van Zaterdag heeft bet links-
socialistisch orgaan „De Socialist" plaats ge
maakt voor het weekblad „De Sociaal-demo-
oraat", thans verschijnend als uitgave der
S.D.A.P. onder hoofdredactie van den Am-
sterdamschen wethouder E. Boekman.
Aan diens woord ter inleiding ontleenen wij
hier een paar passages:
„De fel bewogen tijden, waarin wij leven,
met hun economische en politieke schok
ken, de gisting op geestelijk en cultureel
gebied, niet minder als de ondermijning
van vertrouwen en geloof in overgeleverde
denkwijzen zij hebben ook de sociaal
democratie niet onberoerd gelaten.
Volkomen gewijzigde verhoudingen, na
tionaal en internationaal, stellen haar voor
de oplossing van vraagstukken, waarvan
onze beweging vroeger niet droomde.
Oude geslachten, opgegroeid in een .tijd
van vóór den ereldoorlog, moeten hun in
zichten aanpassen aan nieuwe omstandig
heden.
Jonge geslachten zonder ervaring, vol
wassen geworden in een chaotische wereld,
zoeken naar andere levenswaarden dan die,
welke voor hun ouders beteekenis badden.
Doch welke ineeningsverschillen zich ook
mogen voordoen, alle leden der partij zijn
met elkander verbonden, voelen zich ver-
eenigd door eenzelfde overtuiging: de soci-
aal-democratiscne. Naar hun aller gemeen
schappelijke overtuiging kan In de ontred
dering van onzen tijd slechts de sociaal-
democratie de oplossing brengen.
De taak van „De Sociaal-Democraat" zal
zijn een tweeledige: propageeribg dier over
tuiging voor hen, die buiten onze rijen'
staan; doch evenzeer het bezien van de
wegen om tot ons doel te geraken, het be
spreken van de methoden en de tactiek
der sociaal-democratie.
Bij het vervullen van het tweede deel
dieir taak mag het eerste niet uit het oog
worden verloren. Dit behoeft voor geen
medewerker aan ons blad een bezwaar te
zijn. Want hoe booger het peil der pole
mieken, hoe grooter de aantrekkelijkheid
van het blad en daarmede ook van de par
tij, waarvan zij het orgaan is.
De leiding van „De Sociaal-Democraat"
zal er naar streven alle vraagstukken van
sociaal-democratisch beginsel en van natio-
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
DE BENZINE-BELASTING.
Mjjne Heeren,
Hoewel over de a.s. benzinebelasting al zooveel
algemeene beschouwingen in uw blad zyn ge
houden, verzoek ik toch daaraan %iog het volgende
te willen toevoegen.
Wegens den abnormaal lagen prys van auto
benzine (de reden daarvan blijve hier buiten be
schouwing) is het m.i. verklaarbaar dat minister
de Geer een bijzonder invoerrecht op dat product
en zijn derivaten gaat heffen.
In het aanhangig wetsontwerp is echter geen
bepaling opgenomen waardoor de voor industrieelo
doeleinden benoodigde benzine (b.v. voor wasscho-
rjjen, rubberfabrieken, extractiefabrieken, verf-
fabrieken) voor een geheele of gedeeltelijke terug
betaling van het verhoogde invoerrecht in aan
merking kan komen.
M.i. is zulk een bepaling zeer gewenscht. Niet
alleen omdat de huidige prjjzen der voor bedoelde
fabrieken benoodigde benzine niet in geljjke mate
zijn verlaagd als de prys van gewone autobenzine
(de kostbare destillatiekosten rechtvaardigen dit
prijsverschil volkomen) doch ook omdat onze
fabrieken in groote mate ue gevolgen der malaise
ondervinden.
Door het verhoogde invoerrecht op de benzine
voor auto's (vracht- en reizigersauto's) zullen de
exploitatiekosten van een bedrijf al zeer belang-
ryk opgevoerd worden. De productiekosten zullen
echter onrustbarend stijgen indien minister de
Geer ook/de benzine voor industrieele doeleinden
nog aan een verhoogd invoerrecht gaat onder
werpen.
M.i. is het gewenscht dat het aanhangige wets
ontwerp wordt aangevuld met de bepaling dat op
„benzine voor industrieele doeleinden" niet het
volle verhoogde invoerrecht van 4 per 100 kg.
wordt geheven resp. aan de fabrikanten vanwege
het departement van financiën een gedeelte van
het betaalde invoerrecht wordt gerestitueerd (60
tot 70 pet.) De algemeene maatregel van bestuur,
bedoeld in art. 18 van de Tariefwet 1B24 moet dus
spoedig ingevoerd worden.
Door een dergelijke bepaling zal het wetsont
werp ongetwijfeld veel van de ondervonden critiek
verliezen.
Hoogachtend,
INSIDER.
HANDEL IN GENEESMIDDELEN,
Door de indiening van het ontwerp van wet
op de artsenij bereid kunde zyn zeer veel pennen
in beweging gebracht. Bevreemdend mag het hee-
ten dat zoo weinig aandacht geschonken is aan
dat, wat reeds door het particulier initiatief ge
daan is teneinde dien handel in goede banen te
leiden. Reeds vier jaar geleden werd door de
Ned. Mij. ter Bevordering der Pharmacie (de
apothekersvereeniging) en den Alg. Ned. Drogis-
tenbond een overeenkomst gesloten welke over
eenkomst bepaalde dat de groothandel een aantal
van pl.m. 800 artikelen met meer aan anderen
dan apothekers zou leveren, daar de contractee-
rende partijen meenden dat het niet wenscheljjk
was dat die artikelen in den vryen handverkoop
gedistribueerd werden. Tot deze overeenkomst
traden toe: de Bond van Groothandelaren, van
grossiers en beide fabrikantenvereenigingen in
het pharmaceutisch bedrijf- Hat deze overeen
komst zeer in het belang van de volksgezondheid
was werd door buitenstaanders erkend en da
goede werking dezer regeling, uitgevoerd door
de vereeniging ter behartiging van pharmaceuti-
sche handelsbelangen had dan ook tot gevolg,
dat Juli 1.1. de Ned. My. ter Bev. der Pharmacia
en de Drogistenbond besloten, deze overeenkomst
te bestendigen.
Bevreemdend mag het nu heeten dat terwyl
reeds eenige jaren het particulier initiatief met
zeer veel succes optreedt den handel in genees
middelen in goede banen te leiden in het belang
van de volksgezondheid thans een wetsontwerp
is ingediend dat deze geheele regeling teniet wil
doen en daarvoor niets beters in de plaats geeft.
Het wil mij voorkomen dat de regeering toch niet
moet ingrypen daar waar het particulier initiatief
vruchtdragend werk verricht.
Hoogachtend,
VOLKERT SWIER.
nale of internationale sociaal-democratische
politiek en tactiek in deze kolommen te
doen behandelen en voor wisseling van ge
dachten overal' deze vraagstukken vol
doende ruimte te geven. Ook wanneer de'
opvatting der schrijvers niet die der redac
tie is, zal dit tot weigering geen reden vor
men mits de inhoud dier bijdragen do
moeite van het overdenken waard is en in
een behoorlijken, partijgenootschappelljken
vorm is gekleed. Andere beperkingen, be
halve die der ruimte, kennen wij niet".
MUZIEKINSTRUMENTMAKERS.
De Nationale vakbond van muziek instrument
makers en -stemmers heeft op zijn Zaterdag j.L
gehouden congres onder meer besloten, nog
dit jaar een collectief contract aan den pa/-
troonsibond aan te bieden.
6 October
te 11 uur,
13 October
0 Vz uur
2KJ31M
27 October,
te 10 uur.
De Zon beweegt zich van het sterrebeeld de
Maagd naar het sterrebeeld de Weegschaal.
Haar middaghoogte varieert van 35 gr. tot
24 gr. en wordt 10 a 16 min. vóór den mid
delbaren middag bereikt. De lengte van den
dag neemt af van 11 u. 41 m. tot 9 u. 45 m.
Maan: L.K. 4 Oct.; N.M. 11 Oct.; E.K. 18
Oct.; V.M. 26 Oct. Bij de nieuwe maan van
11 Oct. is er een gedeeltelijke zonsverduiste
ring, die echter alleen zichtbaar is In de Zuid
poolstreek en een gedeelte van Z.-Amerika.
Planeten: Mercurius, Venus en Mars zijn on
zichtbaar.
Jupiter loopt van den Kreeft naar. den
Leeuw. Einde October komt hij reeds iets vóór
middernacht op.
October,
te 9^2 uur.
het einde der maand vóór 21 u. (geen zomer
tijd) onder.
Uranus staat in de Visschen, iets beneden
het midden van de verbindingslijn van de ster
ren epsilon en zeta. 11 October is hij in oppo
sitie met de zon.
Neptunus is aan den morgenhemel te vin
den, in den Leeuw, ongeveer 2 gr. ten W. van,
de ster ro (ter vergelijking kan men gebruiken
den afstand van ro tot Regu'.us, die ongeveer
7 gr. bedraagt).
Omstreeks 19 October is er een zwerm me
teoren, waarvan de radiant (d.l. het snijpunt
der achterwaarts verlengde banen) in Orion
ligt. Begin October is de gunstigste tijd om 't
ochtend-zodiakaallicht waar te nemen, een
zwakken lichtkegei, gelegen in den Diere!»
riem-