2 UUR S
2inov
2öna/
l® 9J ure
13ÏÏ0V
O Ure
t
4
DE STERRENHEMEL IN NOVEMBER.
DE KALIPRIJZEN.
IN DIENST VAN DEN
EVENMENSCH.
WOENSDAG 4 NOVEMBER 1931
de h. vader in den st. pieter
toren.
Plechtige inzegening der klokken na
de electrificatie.
HONGARIJE'S economische
TOESTAND.
Verklaringen van den minister
van financiën
gemeenteraadsverkiezingen
IN ENGELAND.
Weer winst der conservatieven.
RUSSISCH—TURKSCH NON-
AGRESSIEVERDRAG.
Verlenging van het pact.
BRITSCHE ONSTERFELIJKEN.
Mr. Philip Snowden. In ieder
geval een groot man.
KLASSENSTRIJD VAN BOVEN AF.
Aanval en verweer.
DE KATHOLIEKE CHARITAS
AAN HET WERK.
KATHOLIEKE KUNSTENAARS.
Naar internationale samenwerking.
DE FRANSCHE RADICAAL
SOCIALISTEN.
EEN PUNT VAN CONTACT.
DE KOLENINVOER IN FRANKRIJK.
Men seint ons uit Rome:
De H. Vader heeft gistermiddag om vier
hur den klokkentoren van den St. Pieteïe-
zocht om het klokkenspel na de electrificatie
11 Dakwerkzaamheden welke door deDuitsche
firma Herforder zijn uitgevoerd, hebben vijf
maanden geduurd, daar ervoor gezorgd moest
tvorden de historische klanken der klokken
intact te laten.
Volgens Romeinsche gewoonte moesten de
zes groote klokken zoodanig ingericht worden,
dat zij gezamenlijk en afzonderlijk kunnen
terwijl drie kleinere klokken slechts
afzonderlijk geluid worden.
De motoren zijn vqlgens het „Voco''-syst.eem
eigendom van genoemde firma, vervaardigd.
Reeds achtduizend klokken zijn volgens dit
systeem in drieduizend kerken ingebouwd o.a.
in den Keulschen Dom, den Weenschen Ste-
phanusdom, de kathedraal in Luxemburg en 2
basilieken te Jeruzalem.
Vergezeld van den kardinaal staatssecretaris
Z. H. Em. mgr. Pacelli, den geestelijken hof.
staat en senator Beltrami, kunst-expert, ver
scheen de H. Vader in den toren, waar hij door
kardinaal Friiwirth en een groot aantal ka-
nunniken van den St. Pieter, onder wie mgr.
Smit, werd ontvangen.
Nadat de H. Vader op een troon in de groote
ruimte van den klokkentoren had plaats geno
men, werd hij toegesproken door den heer
Böckelmann, medefirmant der firma, waarbij
bij verklaarde, dat de werkzaamheden, verricht
ter electrificatie van de St. Pietersklokken,
voor de firma de schoonste en de gedenk
waardigste zal blijven in de geschiedenis der
firma.
Vervolgens legde hij den H. Vader precies
de geheele inrichting van het electrisch bedrijf
hit en verklaarde hem, hoe alles function
beerde.
De H. Vader beantwoordde deze toespraak
fb de Duitsche taal, waarbij hij de firma bat
telijk dank zegde en herhaaldelijk toespelingen
maakte en citeerde uit Schiller's schoon ge
dicht „Lied von der Glocke".
Hierop werden de klokken in beweging ge-
bracht, welke buitengewoon harmonisch sa-
menklonken. Ook in kracht bleek het geluid
■foei gewonnen te hebben.
De H. Vader vertoefde nog geruimen tijd
Ja den toren om de heerlijke tonen te beluis.
teren en sprak herhaaldelijk zijn tevredenheid
bit voor de bereikte resultaten.
Ter herinnering aan het pauselijk bezoek, is
een marnieren gedenksteen onthuld met een
toepasselijk inschrift, waarin ook de Duitsche
firma Herforder met lof wordt genoemd.
Het pauselijk bezoek duurde een uur. Toen
de H. Vader zich pe-r Uft weeI' naar den St,
Pieter begaf, om vandaar naar het Vaticaan
terug te keeren, luidden alle klokken geduren
de een half uur 'an='
Op het St. Pietersplein bevonden zich tal
rijke aanwezigen die gekomen waren, om het
gerestaureerde klokkenspel te bellusteren,
BOEDAPEST, 3 November. (H. N.) De mi-
bister vam financiën heeft vandaag ln de
Parlementaire contrölecom-miissie over den
tinamideeilen em economós-ehen toestaand van
Hongarije gesproken, waarbij hij uitging van
bet rapport der financieel© commissie van dien
Yolkeoibon-d, diie op udtnoodiging d-eir regeering
overeenkomstig een be-siluit van den raad van
den volkenbond een onderzoek neeft ingested-J
naar het gebruik, dat van de in Hongarije uit
gezette gelden op korten termijn is gemaakt.
Hongarije heeft don will, aan zij-n betalings
verplichtingen ten volle te voldoen, doch daar
voor is noodiig, dat de Hongaarsche landbouw
producten in het buitenland tegen behoorlijke
prijzen kunnen worden vqrkocht
Ook moet voor de buitonlandsche credleten
geem te hooge rente berekend worden. De
eohuldeischers moeten Hongarije tijd laten.
Onderhandelingen in deze richting moeten
spoedig beginnen, opdat niet een groep van
schuld-ettschers onrechtvaardig bevoordeeld
wordt.
H et is vam v-eal beteek em is, dat de scbuM-
eisohers thans door de financierde commissie
van dien volkenbond een onpartijdig advies
hebben ontvangen over de moeilijkheden van
Hongarije en de wijze, waarop een uitweg kan
worden gewonden.
PANIEK IN EEN KERK; 2 DOODEN,
Op Sicilië ontstond in een kerk plotseling
een paniek onder de bezoekers, waarvan de
oorzaak nog niet bekend is. Door het dringen
van de menigte naar den uitgang geraakten
talrijke personen onder den voet. Ongeveer 100
personen werden gewond, van wie 30 ernstig,
Een vrouw en een kind werden dood getrapt.
NOODLOTTIGE ZIEKENHUISBRAND
ONTARIO, 2 November. (R.O.) In een der
vleugels van een ziekenhuis alhier is brand
uitgebroken. Vier patiënten zijn in de vlam
men omgekomen.
ONTARIO, 2 November. (R.O.) Nader wordt
gemeld, dat 3 dergenen, die tengevolge van
den ziekenhuisbranti gewond werden overleden
zijn.
„Aspirine tegen de hoofdpijn, meneer?"
„Dank je, koopman, ik heb nog nooit
lets la of aan m'n hoofd gemankeerd",
LONDEN, 3 November (H.N.) Gisteren zijn
in Engeland voor de Londensche districten
en nog ongeveer 300 gemeenten gemeenteraade
verkiezingen gehouden.
Voor zoo ver op het oogenblik bekend, heb
ben 80 gemeenten en districten, evenals bi) de
parlementsverkiezingen, de conservatieven
weer groote winsten behaald, terwijl de ar
beiderspartij zware verliezen beeft geleden.
Enorm verlies der labours.
LONDEN, 3 November. (V.D.) In de pro
vincie hebben de conservatieven tot dusver
149 zetels gewonnen en 5 verloren. De libera
len wonnen 26, tegen een verlies van 5 zetels.
De onafhankeüjken wonnen 46 en verloren
10 zetels.
De labours hebben bij een winst van vijf
26 zetels verloren.
De vermindering van het aantal socialist!
sche stemmen was opnieuw het sterkst in het
Noordelijk deel van Engeland.
In Birmingham werden alle 24 candidaten
van de socialisten verslagen.
De verkiezingen voor de gemeenteraden
hebben plaats gehad in ongeveer 300 gemeen
ten van Engeland en Wales met inbegrip van
de 27 districten van Londen.
In de provincie treedt elk jaar een derde
gedeelte van de gemeenteraadsleden af terwijl
te Londen elke drie jaren nieuwe verkiezingen
plaatsvinden.
In de provincie kwamen 426 zetels der ar
beiderspartij vrij.
Eén en negentig candidaten der arbeiders
werden herkozen, daar zij geen tegencandidaat
hadden.
De strijd gaat verder om 400 vrijgekomen
zetels der conservatieven, der liberalen en on
afhankeüjken en daarnaast om de 3o5 zetels
der arbeiderspartij.
In Londen gaat de strijd om 1172 zetels,
waarvoor 2470 candidaten. waren gesteld.
Hieronder bevinden zich 451 vrouwen.
In 8 van de Londensche districten had de
arbeiderspartij tot dusver de meerderheid.
MOSKOU, 2 November. (V.D.) De officieele
Russische instanties publiceeren een mede-
deeling nopens de verlenging van het Rus-
sisch-Turksche non-agressieverdrag.
Het thans onderteekende verdrag bestaat
uit twee deelen:
In het eerste deel wordt geconstateerd, dat
het Rus-slsch-Turks-che vriendschapsverdrag
van 17 December 1925 en alle suppletoire ver
dragen en protocollen van 17 December 1930.
zoomede het wederzijdscbe marine verdrag van
7 Maart 1931, voor den tijd van vijf jaren
kunnen worden verlengd.
De opzeggingstermijn van het verdrag is
vastgesteld op zes maanden.
Ingeval de opzegging binnen dezen termijn
niet geschiedt, wordt het verdrag automatisch
voor den tijd van een jaar verlengd.
In het tweede deel wordt geconstateerd, dat
het verdrag slechts na ratificatie door de hoog
ste organen van kracht wordt.
Het verdrag is van Turksche zijde door den
minister van buitenlandsehe zaken, Ruscbdey
Bey, en den Turkschen ambassadeur te Mos.
kou, Hussein Ragib Bey en van Russische
zijde door den volkscommissaris van buiten
landsehe zaken, Litwinoff, en den Russischen
ambassadeur te Angora, Surltsch, ondertee-
kond.
ISTANBOEL, 2 November. (V.D.) De Rus
sische volkscommissaris van buitenlandsehe
zaken, Litwinoff, is Zondag per Turksch
stoomschip „Ege" naar Triest vertrokken.
De verlenging voor den tijd van vijf jaren
van de Russisch.Turksche verdragen, wordt
in politieke kringen algemeen beschouwd als
een bemoeilijking voor het toetreden van Tur-
kije tot den volkenbond.
Onze Londensche oorresp-on-dmt Rc-hriiff-
Mr. Philip Snowden is een grU man Hij
is misschien geen groot staatsman. Een kan
selier van de schatkist i8 een
staatsman, evenals een boekhouder zelden een
groot koopman is. Mr. Snowden heeft niets
gedaan, dat hem tot een groot staatsman zou
kunnen stempelen. Maar hij ia een groot man.
Hij zou een groot man geweest zijn, ai had
zijn naam nog nomt in eenige krant gestaan.
Er zijn verscheidene mannen, van wie nie-
mand ooit gehoord heeft. Dat iedereen van
mr. Snowden gehoord heeft, i8 een bijkomstige
en toevallige omstandigheid, die niets heeft
uit te staan met zijn grootheid.
De grootste groote mannen zijn diegenen
die het niet zijn door de positie, die zij ba
weren veroverd te hebben, maar die het ook
zonder die positie geweest zouden zijn.
In verhouding tot zijn grootheid heeft mr.
Snowden het niet ver gebracht in de wereld
Deze eer zal zelfs zijn ergste vriend hem moe
ten nageven. Mr. Baldwin is eerste minister
geworden, mr. Mac Donald is nog veel eerster
minister geworden, lord lrwin is onderkoning
van Indië geworden, en zij em vele anderen
zijn allen min of meer jammerlijk gelukt. Mr.
Snowden daarentegen is schitterend mislukt.
Al zijn fiscale beginselen heeft hij zelf helpen
afmaken. Zijn eigen deficit heeft hij opgehe-
ven door de belastingen met 50 tot 100 proc.
te verhoogen. Dit kan iedereen doen. Men be.
hoeft er geen groot staatsman voor te zijn.
Maar mr. Snowden kan het niet helpen *dat
hij, ook als staatsman, een groot man is. Hij
zou een groot man geweest zijn, al was hij
onderwijzeres op een fröbelschool geworden.
Zijn vrouw wist dat hij een groot man was
vóór iemand anders het wist. Dat anderen het
nu óók weten, is toeval. Van menigeen komt
nooit iemand anders dan zijn vrouw te weten,
dat hij eigenlijk een groot man is. Mr. Philip
Snowden 1b „eigenlijk" een groot man. En dit
is de eenige ware manier om het te zijn.
Waarom hij groot is, kan ik niet zeggen zon-
der ander© groote mannen te kwetsen, en dit
ligt niet in mijn bedoeling.
ZElMITH
VlSSCHEfi
De Zon beweegt zich door de sterrebeelden
Weegschaal en Schorpioen. Zij bereikt haar
grootste hoogte ongeveer een kwartier voo-
12 uur en deze bedraagt op 1 en op 30 Nov.
resp. 24 en 17 gr. De dagen korten van 9 u.
41 m. tot 8 u. 11 m.
Maan: L. K. 3 Nov.; N. M. 9 Nov.; E. K.
17 Nov.; V. M. 25 Nov.
Planeten; Mereurius, Venus en Mars zijn
onzichtbaar.
Jupiter staat In den Leeuw. Hij komt in
het begin der maand om 23% uur op en aan
bet einde der maand reeds vóór 22 u.
Saturnus is alleen nog in het begin van den
avond laag in hot Z.-W. te zien.
Uranus staat een weinig ten Z. van de ster
Epsilon van de Visschen.
Neptunus bevindt zich in den Leeuw, on
geveer 2% gr. tot O. van de ster ro.
Van 13 tot 16 Nov. zijn er vallende sterren
waar te nemen, de Leoniden. Zij hebben hun
radiant (snijpunt der achterwaarts verlengde
banen) in den Leeuw.
Van onzen correspondent).
B e r i ij n, 29 October 1931.
Vandaag komt de pas benoemde raad bij
eikaar, welker taak bet zal zijn de regeering
over haar staathuishoudkundige politiek voor
te lichten Om het bijzondere belang, dat aan
deze taak gehecht wordt duidelijk te mar
keeren en iegelijk ook zekere geruchten te lo
genstraffen over meeningsverschillen tussche-n
staatshoofd en rijkskanselier zal de rijkspre
sident de eerste vergadering openen en ook he*
voorzittersohap voor zich zelf behouden.
De regeering ziet de noodzakelijkheid in na
genoeg het heeie Duitsche staatshuishouden on
derste boven te werpen en dan op eene schoone
lei nieuwe verhoudingen op te bouwen Aller
eerst moeten de- levenskosten zoo verre omlaag
worden geschroefd, dat de schrille tegenste!
ling tussohen deze kosten en de immers zoo
diep gezonken prijzen van de grondstoffen ver
dwijnt. Daartoe moeten loonen en sociale ver
zekering voor een deel herzien worden. Daar
toe moet vooral ook nagegaan worden, wat
gedaan kan worden om den zeer zwaren ren
telast van aangegane leeningen en opgenomen
credieten te verlichten. Misschien zullen al te
hooge renten als woeker worden gebrandmerkt
en dan desnoods met behulp van paragrafen
uit het strafwetboek uit de wereld geholpen
worden. Misschien zal men ook tot gedwongen
converteeringen overgaan. Baloorige trusts en
kartellen moeten eventueel uit elkaar gesla
gen worden Om dit alles te bereiken zijn twee
dingen noodig of althans zeer wenscheüjk en
wel eerstens de vrijwillige medewerking van
betrokken partijen en tweedons eene goede
verstand-houding tussche-n werkgevers en werk
nemers.
Aan de hand van dit alles kan men begrijpen,
dat de industrie zich niet erg op haar gemak
voelt en met een hart vol zorg de debatten in
den eoonomlschen raad volgen zal. Jammer
genoeg schijnt een deel der nijverheid er naar
te streven over den raad heen de bestaande
fronten eer te verscherpen dan ze te verdoe
zelen, en zoekt zü haar onderlinge aansluiting
om een zegevierenden klassestrijd van boven
te beginnen. Het terrein daartoe is, gelijk be
kend door de oonservatieve-n en deels ook door
de landbouwers, onder de noodlottige leiding
van den beer Hugenberg reeds voorbereid.
Maar de industrie en de aanverwante bran
ches zetten zich nog op andere wijze te weer
en daarvan geeft het kalisyndikaat vandaag
een voorbeeld.
Het kalisvndikaat is een zeer machtige maar
toch geen almachtige organisatie Het oo-ntro
leert weliswaar de kaüproduotie in zoodanige
mate dat men van een monopolie spraken kan,
maar het kan de prijzen van zijn product toch
niet geheel op eigen vuist vaststellen. Want
de rijksminister van economie heeft de bevoegd
heid, indien zulks ncodig is, in de prijsvorming
in te grijpen en zijn wi-1 op dit gebied kan hij
doen eerbiedigen.
De laatste prijsregeling heeft in 1926 plaats
gehad en sedert dien is alles bij het oude ge
bleven. Zulks tot groote ergernis van den land
bouw, welk6 oordeelt dat de kaliprij-zen, zooals
ze nu geldend zijn, niet meer gehouden kunnen
worden. Dit inzicht wordt tot op zekere hoogte
gedeeld door de rijksdagoommissie voor econo
mische aangelegenheden welke een dringend
verzoek aan de regeeri-ng gericht heeft de prij-
zij van alle kunstmeststoffen en in het bijzon
der van kali omlaag te brengen. Uit den aard
der zaak zal deze aangelegenheid in den pas
geopenden raad ook ter sprake komen en om
nu op alle komende dingen voorbeeld te zijn
heeft het xalisyndikaat zij-n verdedlgi-ngsschan
sen ingenomen.
Op zes verschillende punten opent de land
bouw haar vuur tegen deze stellingen, maar op
elk dier punten schiet het syndikaat terug.
Eerstens oordeelt de landbouw, dat er een
wanverhouding bestaat tusschen de prijzen,
welke hij voor kali moet betalen en die, welke
hij voor zijn producten in de hand gestopt
krijgt. Volgens het syndikaat mag hier echter
van geen wanverhouding gesproken worden.
In de afgeloopen maanden bedroeg de index
van de agrarische producten volgens de offi
cieels rijkeopgaven 105,3 De kaliindex wijst
105,6 aan ergo bestaat er hier geen reden tot
klagen.
Een daUng van de kaliprijzen, aldus de boe
ren moet beduidend tot daling van de agra
rische ze.fkosten bijdragen. Het syndikaat
vindt dat niet. De landbouw, zoo heeft deze or
ganisatie netjes uitgerekend besteedt slechts
3 pet. van haar onkosten aan het koopen van
kali. Dat 1» maar een klein beetje. Wordt de
kaliprijs nu eens 10 pet. omlaag gebracht, dan
zouden de onkosten van de landbouw toch maar
0,3 pet. naar beneden gaan en dat Is te weinig
om er over te praten Opgemerkt zij hier ech
ter. dat de D-uitsohe boeren jaarlijks 100 k 110
milüoen aan deze mest uitgeven en dat 10 pet.
van deze som toch altijd n-og een aardig bedrag
uitmaakt.
De landbouw vindt dat er ook een wanver
houding bestaat tusschen de zelfkosten van de
kaligroeven en de verkoopsprijzen van het pro
duet. Tot staving van dit inzicht verwijst hij
naar de /moge dividenden welke de kali-in-du
strie uitkeert. Deze dividenden, zoo meent ech
ter de industrie, stammen niet van de winsten
welke wij ten koste van de Duitsche boeren ma
ken. De Duitsche boeren zijn weliswaar onze
voornaamste afnemers maar wij raken aan hen
echter slechts onzen rommel kwijt. Het buiten
land echter koopt onze duurdere zouten en het
is daaraan, dat wij het geld verdienen, dat in
den vorm van dividend naar de aandeelhou
ders gaat Overigens hebben velen van deze
stakkerds bij de saneering van de kalinijver
beid kap (taalbesnoeiingen tot op 10 pet. van
de aanvankelijke waarde moeten gedoogen en
behoort men hun nu een kleinigheid te gunnen
en ten slotte komt door participaties een deel
van het mooie dividend van de eene kalion
dernemin? in de zakken van eene andere, min
der bloeiende, terecht, zoodat de schittering
van de hooge dividenden meer schijn dan wer
kelijkheid is.
De landbouw vindt dat de prijsregeling van
1926 in allo gevallen herzien behoort te worde-n
De kaümonsohen vinden, dat zulk een herzie
ning niets anders dan verloren moeite betee-
kent, en dat een leek dat wel kan inzien. Im
mers de mderzoekingen, die de prijsvaststelling
van 1926 inleidden hebben klaar bewezen, dat
de kali-industrie tot dat jaar toe met verlies
gearbeid had. Da.arom werd er een nieuwe
prijsregeling getroffen welke gebaseerd was op
een afzet /an 11 milüoen dubbele centenaars
De afzet ie in het loopende jaar echter tot 10
milüoen teruggegaan en dat beteekent voor de
industrie alvast een strop. Na de regeling van
1926 heeft de ind-ustrie bovendien verlerlei ver.
pllchtin-gen aangegaan als b.v. 'n 1-ee-ning van 15
milüoen pond een rembourscrediet, terwijl
bovendien loonen en belastingen gestegen zijn
Voorts beeft de industrie haar afemers allerlei
faciliteiten in zake transport betalingstermij
nen, menging van mest, enz. bewezen en wan
neer men deze dingen in rekening brengt, komt
men ongeveer op de verkoopprijzen van vóór
1926. Ergo is een verder onderzoek op dit punt
overbodig.
De landbouw vindt voorts nog, dat de rege.
üng van 1926 ongeldig moet worden verklaard
daar zij getroffen werd zonder dat men er de
agrariërs bij raadpleegde. Deze opzet verslaat
het syndikaat met de muze der Geschiedenis
als bondgenoot. Ten slotte zijn beide partijen
elkaar in het haar geraakt over de vrachtprij
zen waarbij bet syndikaat er op wijst, dat koo-
pers, die meer dan 270 K.M. van de groeven
wone-n het transporr over dien meerderen af
stand vergoed krijger, en wel uit de kas van
het syndikaat en niet door verhaal op dichter
bij wonenden.
Van onzen correspondent.)
De Fransche radicaal-socialistische partij,
die in de kamer de grootste fractie heeft, komt
van 5 tot 8 November a.s. te Parijs in een bui
tengewoon congres bijeen, om voor de herope
ning der kamer de belangrijkste kwesties te
behandelen en reeds thans haar standpunt te
bepalen tem aanzien van de komende verkie
zingen
Behalve een ontwerp betreffende de kolonia
le, sociale en binnenlandsche politiek ver
wacht men met groote belangstelling, welke
houding, de partij inzake de buitenlandsehe
politiek op dit congTes zal vaststellen.
Op de agenda staat voorts de verkiezing van
een nieuwen partijvoorzitter, aangezien de hui
dige voorzitter Daladier aan de beurt van af
treden is Men acht het niet uitgesloten, dat de
fractievoorzitter oud-minister president Herriot
toit partijvoorzitter zal worden gekozen.
W e e n e n, 21 October 1931.
Het z' d triest en somber uit in Oos
tenrijk is het heden, nog donkerder
de toeli a winter, die voor de deur staat,
zal het aantal werkloozeD zeker nog vergroo-
ten, zoodat meer dan de helft van alle werk
nemers der stad Weenen in de onmogelijkheid
zullen verkeeren, het dageüjksch brood te ver
dienen. Wanneer dan nog een strenge winter
te wachten staat, gelijk men uit menig voor
teeken meent te moeten opmaken, zal de
ellende wel niet te overzien zijn. Eén enkel
lichtpunt is bij al die duisternis, en dat is de
Katholieke charitas. Deze heeft weer gelegen
heid zich in al haar glans en pracht te ont
plooien en. ter eere van Katholiek Oostenrijk
zij het gezegd, zij maakt van deze gelegenheid
gretig gebruik. Allerwegen is men druk aan
het werk, om alle krachten te stellen in den
dienst der echt-Katholleke liefde tot den even
naaste.
Weenens kardinaal heeft het sein gegeven.
Zijn vaderhart, gegriefd door naamloos wee
bij het zien van het lijden, dat een keer te meer
zijn arme geloovigen te verduren hebben, heeft
in de laatste Septemberdagen, een herderlijk
schrijven aan het diocees ingegeven, waaruit
zijn grenzeiooze liefde spreekt tot de armen,
en zijn vaderzorg voor het heil van allen, die
hem zijn toevertrouwd.
ln de eerste zinsneden bezweert Z. Em. de
geloovigen, den nood en de ellende van onze
dagen te beschouwen als een beproeving, door
Gods vaderhand, ons toegezonden. Van Hem
alleen is dus een verbetering te wachten; en
kel en alleen een oprechte bekeering en har
telijk gebed zijn in staat, Gods Hand, die lood
zwaar drukt op het volk, af te wenden. Maar
zijn bekeering en gebed vooral in den tijd van
nood dure Christenplicht, niet minder moet
de Katholiek, naar vermogen, bijdragen, tot
leniging van het gebrek en de armoede der
misdeelden. Dan geeft de aartsbisschop enkele
voorschriften omtrent het ln ontvangst nemen
en het afdragen van giften en gaven en be
sluit met een Innige bede om den ze-gen van
de groote heilige der charitas, wier feest de
Kerk, vooral dit jaar, op 19 November luister
rijk zal vieren, aangezien dan zevenhonderd
jaren verloopen zijn, sedert haar zalig af
sterven.
Het stemt tot verheugenis te mogen consta-
teeren, hoezeer allen onmiddellijk na het ver
schijnen van het herderlijk schrijven, de han
den aan het werk hebben geslagen. Het was
alsof allen op dit woord van den kardinaal
hadden gewacht, om dan aanstonds het net uit
te werpen. In de enkele weken, die sedert het
verschijnen van het bisschoppelijk schrijven
zijn verloopen, heeft het charitas-verband voe
ling genomen met alle onderafdeeüngen en
heeft het overal de menschen aan het werk
gezet. In alle parochie- en kloosterkerken
wordt in de eerste dagen van November een
liefdadigheidscollecte gehouden; de naai-af-
deeüngen van alle mogelijke congregaties en
Katholieke veroenigingen hebben de handen
vol met het vervaardigen, herstellen en repa-
reeren van de meest diverse kleedingstukken
voor arme kinderen en gebreküjdende grijs
aards. De caritas sociales, de mooie stichting
van mgr. Seipel, heeft, in alle wijken der stad,
St. EIlsabeth-Tische geopend Daar kunnen de
noodlijdenden, voor 20 gr., een degelijk, voed
zaam middagmaal of avondmaal krijgen, zoo
dat de menschen voor iets meer dan een dub
beltje, tenminste twee warme maaltijden heb
ben per dag. Door de uitgifte van bons, welke
de beter gestelden kunnen koopen en dan aan
de armen uitdeelen, kunnen velen in de gele
genheid worden gesteld, een paar keer per
lag warm eten te krijgen.
Ook het bekende Wiener Kirchenblatt met
zijn eminenten redacteur, mgr. Mörzinger, heeft
zijn volle kracht in dienst der charitas gesteld.
Zoowat tegelijkertijd met het schrijven van
Z. Em. verscheen in het Wiener Kirchenblatt
een oproep aan allen, om bij te dragen tot
leniging van den nood en, zooals de redactie
meedeelt, is onmiddellijk een stortregen van
gaven neergestroomd en heeft de uitkomst de
hoogste verwachtingen nog overtroffen. Wal
zal het den grijzen opperherder van Oostenrijks
voornaamste bisdom goed doen. dat zijn stem,
die zoo dikwijls en door zooveien niet wordt
gehoord, juist op dit gebied, dat Z. Em zoo
heel na aan hef, hart ügt, een zoo schitterende
echo heeft gevonden.
Maar nog meer zal het den kardinaal ver
heugen, dat hij door zijn oproep, ook anderen,
ertoe heeft gebracht, buitengewone maatrege
len te nemen, om den meer dan gewonen nood
te lenigen.
Zoo is de oproep, dien de herkozen presi
dent van het Oostenrijksrhe gemeefiebest aan
geheel het land heeft gericht, we! een echo
van den kardtnaalsbrlef. In zijn eerste toe
spraak. die hij voor de toonfilm van de revue
der week tot het volk van Oostenrijk heeft
gehouden, heeft hij allen bezworen, toch goed
en barmhartig te zijn jegens de armen, vooral
jegens de arme kinderen.
Bijna onmiddellijk daarop werd ook door
de regeering der republiek een comité opge
richt, dat. in geheel het land. gaven laat in
zamelen en aan de armen verdeelen Met de
regeering van den Staat hebben ook de ver
schillende provincies buitengewone middelen
bewilligd en ook buitengewone maatregelen
doen nemen, om in veler behoeften te kunnen
voorzien. Het is als een edele wedstrijd, waar
in allen pogen, den eerepalm te behalen en
de eerste te zijn op het gebied der naasten
liefde.
Daar men er reeds in geslaagd is. op de
meeste plaatsen althans, een overeenkomst te
doen sluiten tusschen de verschillende eomité's
van actie, zal het ook wel tot de onmogelijk
heden behooren, dat op een of andere plaats
te veel wordt gedaan, terwijl elders niets ge
schiedt. Binnen enkele dagen zal geheel Oos
tenrijk als met een net van volkskeukens zijn
overdekt, zoodat op het kleinste dorpje nog
de gelegenheid is geboden, armen menschen
eten en kleeren te verstrekken. In elke pro
vincie heeft men het budget der armenzorg
aanmerkelijk verhoogd, om zoo de armencom-
missies in staat te stellen, zooveel mogelijk
aan alle aanvragen te voldoen en alle wen-
schen te bevredigen.
Wat moet bet voor den kardinaal van Wee
nen een heerlijk gevoel zijn, te zien, hoevelen
de hand uitstrekken om door milde, rijke ga
ven in de behoeften der armen te voorzien. De
aartsbisschop moet wel onwillekeurig aan den
zegezang der Kerk op den blijden Paasch-
Zaterdag denken, wanneer de diaken in naam
der Moederkerk jubelt van een gelukkige
schuld, die een zoo verheven verlosser ver
diende. Met meer moed en vertrouwen kan de
Katholieke Kerk van Oostenrijk ook de toe
komst tegemoet gaan. Want op een werk als
dit, begonnen en gedragen door Oostenrijks
Katholieken, moet Gods zegen ln rijke mate
neerdalen. Het loon, dat de Zaligmaker allen
Onze correspondent te Parijs schrijft ons
d.d. 1 November:
Het groote succes van het Mlssiepavilioen
op de Internationale Koloniale Tentoons-tening
van Vincennes, is uiteraard voor een goed
deel te danken aan de medewerking der Fran,
sche beoefenaren der religieuse kunst, die van
de missiekerk en het paviljoen een schoone
openbaring hebben gemaakt van de heden,
daagsche kerkelijke kunst ln Frankrijk.
Nu dan ook de sluiting nadert beeft men de
Fransche kunstenaars willen bijeenroepen om
een blijk van dankbaarheid te geven aan de
velen, die aan bet schoone geheel hebben me-
degewerkt. Men heeft deze gelegenheid tevens
aangegrepen om een groot aantal buitenland
sehe kunstenaars van naam uit te noodigeu
Bij de plechtige Mis in de Missiekerk opge
dragen door pater de Reviers de Mauny waren
'dan ook niet alleen de zeeor talrijke kunste
naars aanwezig, die dooT hun werk aan de
versiering van de kerk en het ontzaglijke
paviljoen hebben bijgedragen, zooals Paul
Tournon, die de architect is geweest, Maurice
Denis, George Desvalüères, Lucien Simon,
Henri Marret em tal van hun collega's, schil
ders en leerlingen, glasbranders als Hébert
Stévens, Barrilot, maar ook zeer bekende
kerkbouwers, als Storez, Droz, tal van kunste-
naars van „St. Luc", van de „Beaux-Arte",
leerlingen van de ateliers voor gewijde kunst,
de „Artistes de l'Autel" en andere groepen, -
bekende kunstbeschermers, kunstcritici en
o.a. ook de heer Jamot, conservator aan het
Louvre.
In den namiddag had in het paviljoen een
thé plaats, waarbij tal van bekende persoon,
lijkheden uit het Parijsche Katholieke ver.
eenigingsleven verschenen, als admiraal Laca-
ze, generaal de Castelnau, de heer de Lape-
reuze en eenige vertegenwoordigers der mis
siecongregaties, waaronder Mgr. Boucher. De
thé werd gevolgd door een orgelbespeling.
Het feit dat ook uit het buitenland ver
schillende bouwmeesters, kunstenaars en re-
presentatieve personen uit de katholieke kun
stenaarskringen waren gekomen, had een aan.
tal der Fransche leiders van kunstgroepen
doen besluiten in den loop van den dag in be-
perkten kring een bespreking te doen houden
tusschen de Fraiische en buitenlandsehe kun-
stenaars om eens te overleggen, op welke wijze
het kunstzinnig streven der religieuse kunste.
naars in de verschillende landen meer bekend
te maken. Het contact dat er op het oogen-bük
is, bleef beperkt tot individueels ontmoetin
gen, terwijl tech de beoefenaars der religieuse
kunst zooveel belangen gemeen hebben.
Ter voorbereiding van die besprekingen was
reeds een vluchtig onderzoek ingesteld naar
de periodieke publicaties die op dat gebied in
verschillende landen verschijnen, doch maar
al te vaak weinig of geen bekendheid buiten
de grenzen hebben. Verschillende denkbeelden
werden geopperd om de kunstenaars interna
tionaal meer met elkander in verbinding te
brengen. Deze besprekingen konden moeilijk
meer dan voorbereidende gedachten-wisselin
gen zijn, te meer waar het gezelschap niet zoo
gevarieerd was als men had m-ogen verwach.
ten wanneer niet de crisisomstandigheden
velen weerhouden hadden naar Parijs te ko-
men. Zoo hadden Duitschers en Oostenrijkers
bericht van verhindering moeten zenden, niet
temin de uitgezonden vragenlijsten beant
woord terugzendend.
Tal van onderwerpen werden aangeroerd,
o.a. ook het tentoonstellingsvraagstuk. Bij alle
besprekingen kwam men weer op hetzelfde
punt terecht, namelijk de wenscheüjkheid van
een internationaal knooppunt, bijvoorbeeld
door middel van een internationaal secreta
riaat of bureau, dat tevens het centrale ver-
zamelpunt voor de documentatie kan zijn. In
die richting is men dan ook het eerst, aan het
werk gegaan. Een comité, geleid door pater
de Reviers de Mauny S.J., die ten behoeve van
de missie-participatie aan de Internationale
Koloniale Tentoonstelling de Fransche kun
stenaars tot zulk een prachtige samenwerking
had gebracht, en waarin zitting hebben de
heeren Droz (Frankrijk), de Leuvensche pro
fessor eere-kanunnik Lemalre (België), de
heer Cingria (Zwitserland) en Jan Stuyt éN«-
•derland), zai de plannen uitwerken. Aan de
besprekingen werd ook deelgenomen door An-
toon Molkenboei, terwijl Joseph Cuypers be.
richt had moeten zenden van verhindering.
Tijdens de besprekingen was genoegzaam
gebleken, hoe dringend noodig het is dat da
beoefenaren der religieuse kunst meer con
tact met elkander krijgen. In verschillende
landen zijn bloeiende bewegingen en groepee.
ringen en toch vaak met een beperkt terrein
van bekendheid. Men heeft wei geklaagd, dat
juist in de landen waar men zich in een krach,
tig bloeiend streven mag verhengen, de zelf
standigheidsopvattingen van de groepen een be
zwaar vormen voor een nauw gezamenlijk ver
band. Speciaal Franrijk heeft nog al sterke
schakeeriag, wat echter niet de ontmoetingen
op de tentoonstellingen belet heeft Een inter,
nationaal verhand, dat uit den aard der zaak
al zeer weinig zal kunnen raken aan de zelf
standigheid der diverse stroomingen, waar,
voor in het bijzonder kunstenaars op zulk een
bijzonder gevoelige wijze beducht zijn, moet
gemakkelijker slagen, te meer waar het ook
zijn taak duidelijker begrenzen kan.
Verdere beperking verlangd.
PARIJS, 3 November (H.N.) De Fransche
mijnwerkers verlangen een verdere beperking
van den invoer van kolen in Frankrijk.
De voorzitter van den bond van mijnwer
kers in Noord Frankrijk beeft een schrij
ven tot ministerpresident Laval gericht, waar
in gezegd wordt, dat in Augustus en Septem
ber grootere hoeveelheden kolen in Frankrijk
zijn ingevoerd, dan geoorloofd was. De voor
raden b(j de mijnen In Frankrijk en het Saar-
gebied zijn dientengevolge zeer toegenomen.
De tot nu toe getroffen maatregelen zijn niet
afdoende geweest. Het schijnt wel, aldus wordt
gezegd, alsof men de werkloosheid in den
mijnbouw en de toeneming van de voorraden
als een normaal verschijnsel moet beschouwen.
De Fransche mijnwerkers wenschen daarom
een beperking van den invoer, omdat zij daar
van alleen een verbetering in den toestand ver
wachten.
heeft beloofd, die ln Zijn Naam barmhartig
heid en liefde geven aan den naaste, dit loon
zal in dubbele mate neerkomen vooral op ben,
voor wie de weldaad aan anderen, min of
meer te vergetijken is met het penningske van
de weduwe, dat Jesus eens zoozeer heeft g^
prezen.
