a %m mm WOENSDAG 18 NOVEMBER 1931 OM ANDERHALF MILLIOEN. DE NEDERLANDSCHE GEBOUWEN OP DE KOLONIALE. MOORDAANSLAG. NEDERLANDSCHE BANK. 3 a NEDERLANDSCHE CENTRALE REDDINGSBRIGADE. INVOER VAN DEENSCH VLEESCH. STAATSVISSCHERSHA VEN- BEDRIJF. DE WESTLANDSCHE EN DE H. T. M. Geen tariefsverhooging op het traject Den HaagLoosduinen. DE INDISCHE POSTVLUCHTEN. -rr*—i mf AuXLJCS,feffiWX RADIO-PROGRAMMA DONDERDAG, 19 November. Huiezn (1875 M. 160 K.H.) 8.00 KRO.; 10 00 NCRV.: 11.00—2.00 KRO.; 2.00—11.30 NCRV. 8.00—9.15 en 10.0010.15 gramofoonplaten10.15 ziekendienst10.45 gramofoonplaten11.30 godsd halfuurtje; 12.15 KRO.-orlcest; 2 00 handwerk- cursus. 3.00-3.45 vrouwenuurtje; 4.00 ziekenuur- tje5.00 cursus handenarbeid voor de jeugd 5 45 —-6.45 J. Bierma (zang). F. Eldert Bakker (viool), '.;erJ?nbljr§' (piano); 6.45 knipcursus; 7.00 vraaghalfuurtje7.45 Chr. persbureau; 8.00 mej. j. v- di Molen: ,,De gezindheid der volken 8.30—11.00 Enka's mannenkoor en Chr Harmonie Ver. Excelsior"9 00—9.30 A J Die- platen^61' moeder; U-00—11.30 gramofoon- v,e'rsilm (298 M- 1004 K.H.) Ultsl AIRO-Uitzending; 8.00-10.00 en 10.15 gramofoonl platen10.30 mevr. E. de Vries-Kellersmann „Dolle Jan s Droom" van Heyermans; 11.00 or- folSi°nfert Pierre Palla. Dzjobs Ising (zang) 12.00 trio (viool-cello en piano)2.00 halfuur voor de vrouw; 3.00 knipcursus; 3.45 gramofoon platen 4.00 ziekenuurtje; 5.00 Russisch Bala- "D® V"f Schiray"; 6.00 Omroep orkest 6.40 causerie over Volkenbond en Ont wapening. 7.00 orlcestt; 7.30 Engelsche les; 8 00 a .A°nC 0a' LustsPe'-ouverture. Keler- Bela, 8.40 sportpraate H. Hollander; 9.00 gra mofoonplaten10.00 Vaz Dias; 10.15 Kovacs Iu. orkest. Refreinzang Bog Scholte 11.1012.00 gramofoonplaten. .""entry (1554 M., 193 K.H.) 11.05 lezing 12.J) orgelconcert door Reginald Foort; 1.20 gra iuo u k o ;35 orkest- Onvoltooide symnho T i o V00r de schole>l; 4.30 dansmu Rsn' li u .?yne: 535 kinderuur; 6.20 berichten „1„t„V?Iksi15deren uit West-Europa (gramofoon Sen'7-10—7.40 en 7.50 lezingen; 8.20 „The Kidgeway Parade", zang en dans-reveu; 9.20 he richten; 9.40 „What I would do with the world au 0,a' fragmenten „Samson", Han del 11.0512.20 dansmuziek. Parjjs („Radio-Paris" 1725 M„ 174 K.H., S-OCI en 12.50 gramofoonplaten8.20 vroolijk half uurtje; 9.05 radio-tooneel „Le passé' 'van G. de Porto-Riche; 9.50 gramofoonplaten. Langen berg (473 M.. 634 K.H.) 6.25—7.20, °"510.35 en 11.30 gramofoonplaten; 12.251.50 en 4.20—5.20 orkest; 8.05 „D*as Hörspiel von aer heiligen Elisabeth" van F. J. Weinrich. Mu ziek G. Kneip. Hierna berichten en tot 11.20 avondconcert. Kalundborg (1153 M., 260 K.H.) 11.20—1.20 orkest3.504.2Ó gramofoonplaten7.309.35 Symphonieconcert. O.a. Symphonie D-dur, Fr. Schubert; 9.5511.50 moderne dansmuziek. Brussel (508 M„ 59 0K.H.) 5.20 orkest; 6.50 gramofoonplaten; 8.20 orkestt. O.a. ouverture Zampa, Herold en symphonie In B., Schumann. (338,2 M„ 887 K.H.) 5.20 en 6.50 orkest; 8.20 orkest en solisten. O.a. ouverture Rosamunde, Schubert; 9.20 vervolg concert. Rome (441 M„ 680 K.H.) 8.20 instrumentaal envoeaal concert. O.a. 5de symphonie in e-mol Dvorak. Zeesen (1635 M., 183,5 K.H.) 7.20 populair concert; 7.50 causerie; 8.05 zie Langenberg; 9.20 berichten en hierna tot 11.50 dansmuziek door Alfred Beres en zijn orkest. Bestemming nog onzeker. Het Uitvoerend Comité voor de Nederland- sche deelneming aan de Internationale Kolo niale tentoonstelling, dat te Parijs over de liquidatie vergadert, heeft het volgende pers bericht verstrekt: Na overweging van de ontvangen offerten zijn alle gebouwen met inventaris, doch zonder de geëxploiteerde voorwerpen, door het uit voerend comité verkocht aan een Nederland- sche combinatie, die het hoogste bod deed en die zich bovendien verbonden heeft te trach ten in 1932 een Koloniale tentoonstelling te houden in of bij 's Gravenhage of Arnhem. Mocht bedoelde combinatie er vóór 15 Decem ber a.s. niet in slagen de zekerheid te geven, dat. zulk een tentoonstelling zal plaats hebben, dan zullen het Adathuis met de rijstschuren en alle Balische bouwsels en muren, bet Preanger diorama, de wandschilderingen, or namentiek, het meubilair en de inlandsche vaartuigen volle eigendom van het Comité blijven. De combinatie beeft zich er toe verbonden al deze zaken ook na een tentoonstelling in Nederland, wederom ter beschikking te stellen. Mocht de combinatie er niet in slagen de zekerheid voor het houden van een tentoonstel ling in Nederland te verschaffen, dan zal zij de gebouwen tegen een lager bedrag voor afbraak ter beschikking krijgen. Nader vernemen wij uit Parijs, dat de com- inatie welk het Nederlandscb paviljoen der ioloniale tentoonstelling heeft gekocht, on- ar leiding staat van den heer D. G. Wevers, e het tweede paviljoen op de tentoonstelling >eft gebouwd. De successierechten van het Pape-fonds. Het Haagsche Gerechtshof heeft Maandag I arrest gewezen in een zaak tusschen de stich- flng „Pape-fonds" en den ontvanger der suc cessierechten n. 2 te 's Gravenhage. Het Pape-fonds had bij inleidende dagvaar ding van 8 Januari 1927 van den Staat terug gevorderd een bedrag van 1.414.810.08 welk bedra-g met inbegrip van rente sedert den dag der betaling tot dien der dagvaarding te vee] i zou zijn betaald aan successierechten over de nalatenschap van den op 26 Mei 1922 overleden mr. C. P. D. Pape. Deze vordering was gegrond op de stelling, dat cle ontvanger bij het berekenen der succes sierechten, geen rekening had gehouden met de bepaling van art. 65 junoto 80, achtste lid der Successiewet, zooals die artikelen toondertijd luidden, t.w. dat het heffingspercentage met 20 pet. wordt verminderd o.a. indien de ver krijging plaats heeft door een binnen het Rijk gevestigden rechtspersoon, van wien wordt aan getoond, dat hij hoofdzakelijk als instelling van weldadigheid werkzaam is, hetgeen met het Pape-fonds het geval is. De ontvanger der successierechten kwam tegen deze vordering op o.m. met een beroep op art. 93, vijfde lid der Successiewet, krach tens welk artikel er verjaring is voor de vor dering tot teruggave van betaalde rechten na twee Jaren, te rekenen van den dag der aan gifte. De Haagsche rechtbank heeft dit verweer ge grond geoordeeld en het Pape-fonds daarna nlet- onitvankelijk verklaard in zijn vordering. Tegen deze uitspraak voerde het Papefonds 'als grief aan, dat restitutie van het te veel betaalde successierecht eerst kon worden ge vorderd, nadat het karakter van de werkzaam heden der stichting vaststond en dat dit ge durende den duur der door de erfgenamen naar de wet omtrent de geldigheid der stioh ting aangespannen procedure niet vaststond, en niet kan vaststaan, zoodat de verjaring der vordering tot terugbetaling der te veel betaal de rechten eerst inging op 9 Januari 1925 den dag waarop het arrest van den Hoogen Raad werd gewezen, waarbij de geldigheid der Pape stichting definitief kwam vast te staan. Het Gerechtshof oordeelde deze grief niet gegrond en bevestigd het vonnis der Haagsdhe Rechtbank. Slachtoffer zwaar gewond. Voortgezette liquidatie Pondenwissels Gemakkelijker geldmarkt. Verder goudinvoer DE VERBINDING AMSTERDAM ALKMAAR. Bij Assendlelft wordt een brug geslagen over de Nauennasche Vaartt. Deze brug ligt in den nieuwen, primaire;; weg Amsterdam—Alkmaar. Overzicht van het ver gevorderde werk SOERABAJA, 16 Nov. (ANETA). Een moord aanslag is gepleegd op dein klein-landibouwer Wolbenbeek op de Suikerfabriek Garoem in het Bilitarsohe, De aanslag werd gepleegd door een berucht individu Pak Anah en diens zwager. De oor zaak is gelegen in het fedt dat die heer Wolter- beek onjuiste transacties van den mandoer met de bevolking afkeurde. Zijn echtgenoot© die te hulp snelde, werd door de aanvallers ernstig aan het dijbeen gewond. De heer Wolterbeek zelf bekwam een lange diepe buikwond en tal- looze kneuzingen. De daders zijn gearresteerd. DOOD DOOR SCHULD. De Hooge Raad vernietigde Maandag een arrest van het Haagsche Gerechtshof, waar bij, met bevestiging van een vonnis der Rot- terdamsche rechtbank, F. de B., veroordeeld is tot 6 weken hechtenis met 1 jaar ontzeg ging van het recht, motorrijtuigen te bestu ren wegens het veroorzaken van een aanrij ding op 11 September 1930 op den Oostzeedijk te Rotterdam, waarbij een wielrijder het leven verloor. De zaak werd verwezen naar het Gerechts hof te Amsterdam. DE „VORST VAN GELEEN". De Hooge Raad heeft arrest gewezen In de zaak van mr. L., zich noemende „vorst van Geleen", die veroordeeld is door het kanton gerecht te Sittard wegens net niet plakken van zegels voor zijn dienstbode, van welk von nis mr. L. in beroep kwam pij de rechtbank te Maastricht. Deze sprak eveneens een ver- oordeeling uit. De Hooge Raad heeft dit laatste vonnis ver nietigd en den requirant niet ontvankelijk ver klaard in zijn hooger beroep op het vonnis, in eersten aanleg gewezen. Congresdag te Rotterdam. In „De Unie" aan den Coolsingel te Rotter dam heeft de Nederlandsche Centrale Red dingsbrigade Zondag onder presidium van den heer J. van Riet het eerste algemeene Congres gehouden. Te kwart voor elf opende de voor zitter de zitting met een woord van welkom in het bijzonder tot de Belgische gasten me vrouw Dero, hoofd-instructrice van den Belgi schen Bond „Antwerpia" en den heer Con stant de Kinder, president van den Belgischen Redders Bond. Spr. herinnerde eraan, dat deze bijeenkomst het eerste congres is van de Bri gade en dus mag beschouwd worden als een mijlpaal in het leven van de Reddingsbrigade. Met nadruk verklaarde spr. geen concurrent te willen zijn van den Bond tot bet redden van Drenkelingen. Het terrein immers is zoo gront, dat het beter door meerdere organisaties kan worden bewerkt. Spr. releveerde in het kort de gebeurtenissen van het afgeloopen jaar. In het overzicht van de verrichtingen van het centraal secretriaat herinnerde de secre taris de heer G. H. Reymer o.m. aan de vriend schappelijke verhouding tot de verschillende buitenlandsche organisaties. De penningmeester de heer D. Boer lichtte het financieele verslag toe. Er was een kas saldo van 180.53. De begrooting werd goed gekeurd. De heer Constant de Kinder hield dan een korte causerie. Spr. reikt© vervolgens het insigne uit aan de heeren J. van Riet. en K. F. van Brink respectievelijk wonende te Rotter dam en te Breda. Nog mochten dit insigne ontvangen mevr. P. van 't Klooster-Kroos en de heer A. Wielaard. De voorzitter dankte voor deze onderschei ding. Als de lunch was gebruikt, werd na een langdurige discussie het ontwerp-statuten met enkele wijzigingen goedgekeurd. Tot leden van het centrale dagelijksche bestuur werden ge kozen mr. dr. J. In 't Veld Rotterdam, voorzit ter, de heer J. van Riet, secretaris en de heer D. Boer penningmeester. Tot leden van het Centraal bestuur werden gekozen de heeren L. J. Beyerle Oud-Beierland, K. F. van Brink, Breda, C. A. Rijkenberg, Eindhoven, St. Colié, Culemborg en W. J. v. d. Sloot Gouda. Nadat nog verschillende kwesties van inter nen aard waren besproken, werd het congres gesloten. De deelnemers vereenigden zich aan een gemeenschappeiijken maaltijd. VERSOBERING VREDESSAMENSTEL- LING LEGERBRIGADES. Reorganisatie commissie-Seyffardt. In de dezer dagen verschijnende Legerorders is opgenomen een beschikking van den minister van Defensie, waarin deze mededeelt, teneinde hem van voorlichting te dienen nopens moge lijke versobering in de vredessamenstellingen van de onderdeelen der infanterie- en artillerie- brigades, een commissie te hebben ingesteld on der voorzitterschap van luitenant-generaal H. A Seyffardt, chef van den Generalen Staf. Leden dezer commissie zijn de generaais- majoor P. Donk en H. G. Winkelman, kolonel S. G. N. Nauta Pieter, luitenant-kolonel H. de Jongh, majoor N. T. Carstens, kapitein H. H Thoden van Velzen en de eerste luitenant L. C. Rietveld. Als secretaris treedt op de kapitein J. N. Breunese. De commissie heeft de bevoegdheid zich met alle daarvoor naar haar meening in aanmerking komende officieren en desgewenscht militairen beneden den rang van tweede-luitenant, recht streeks in verbinding te stellen, teneinde de in lichtingen en gegevens te verkrijgen, welke zy voor haar onderzoek behoeftna overleg met de betrokken chefs kan z(J, tot gelyk doel, hoofd en subalterne officieren, zoomede militairen be neden den rang van tweede luitenant, uit andere garnizoenen naar 's Gravenhage doen komen Maatregelen tot beperking overwogen. Op de vragen van. den heer Braat betref fende het nemen van maatregelen tot beper- king van den invoer van Deensch vee hier te lande heeft minister Verschuur o.m. geant woord: „Zooals bekend, is dezerzijds in overleg ge treden met de Deensche Regeering over de vraag of het mogelijk zou zijn, dat van Deen- sche zijde de uitvoer van vleeseh naar ons land kon worden beperkt. Deze stappen heb ben ndet tot het gewenschte resultaat geleid. Thans worden dezerzijds maatregelen over wogen om den invoer van vleeseh te beperken. Indien het onlangs ingediende invoer-contin- genteerings-wetsontwerp tot wet wordt verhe ven, zal worden overwogen of daarvan ge bruik kan worden gemaakt om den invoer van vleeseh tijdelijk te beperken." Gevaar voor beperking van werkzaam heden. In een nota naaf aanleiding van het verslag Tweede Kamer over de begrootlng van het staatsvissohershavenbedrijf te IJmuiden zegt de minister van Waterstaat, dat het onge- wenscht zou zijn, juist nu over te gaan tot vaste aanstelling van ambtenaren, zulks te meer, omdat het niet uitgesloten is, dat bij voortduren van de crisis bij sommige afdeelin- gen van het bedrijf de werkzaamheden, door den nood gedwongen, belangrijk zullen moeten worden beperkt en dientengevolge het perso neel niet meer op de bestaande sterkte zal kunnen worden gehandhaafd. De in werking getreden tariefsverhooging bij de H.T.M. voor zoover het trajecten op Haagsoh grondgebied 'betreft, was ons een aanleiding om den directeur der Westlan dsohe Stoomtram jhr. Ir. J. Röell om een onderhoud te verzoeken en hem te vragen of thans ook het dubbeltjes- tarief voor het traject den HaagLoosduinen verhoogd zou worden. De directeur beantwoordde onze vraag ont kennend en verwees naar de overeenkomst van 1927 met het Gemengd Bedrijf H.T.M. Op de geldmarkt wordt de toestand, naar men zegt met den dag gemakkelijker. Geldge vers zijn iets minder dan uiterst kieskeurig zooals zij tot voor korten tijd nog waren ten aanzien van de adressen, en niet alleen op de prolongatie-, doch evenzeer op de disconto- markt is men aanzienlijk vrijgeviger. Het bedrag der binnenlandsche wissels zoo als dit op den weekstaat van de Nederland sche Bank vermeld wordt, nam deze week dienovereenkomstig sterker af dan den laat- sten tijd gewoonte dreigde te worden. De por- tefeuille verminderde met 14 millioen gulden, De geleidelijke liquidatie van de Ponden portefeuille werd ook deze week voortgezet. Terwijl de goudvoorraad een verdere vermeer dering onderging met circa 7K millioen gul den. NAAR DE MISSIE. Den 28en November a.s. vertrekken per s s "Columbia" naar het eiland Aruba in onze west-lndische bezittingen twee Zusters Domi- mennessen van Voorschoten, n.l. Zuster Ama- Wm®11' geboren te Vlaardingen en Zr. ArniL Duardo, geboren te Noord op het St lwS?n06,m'de met bestemming voor noenfde v^rw^1 0ranje3tad' laatstge- Santa Maria-klooster aldaar. INTERN- ACAD. MISSIECONGRES Naar „Het Missiewerk" meldt, zal het vol gend internationaal academisch mlssiecong-res op het einde van Juli 1932 worden gehouden te Prei,bung (Zw.) De Stiudentenmissieclub al daar en het missieeecretariaat der „Pax Ro mana zijn met de voorbereidende werkzaam heden belast. „De Specht" is gisteren om 5.57 uit Jodbpur vertrokken en om 14.40 uur te Djask aanga, komen. Het postvliegtuig ,4e Duif vertrok giste- ren om 5.52 uit Bagdad, kwam om 10.05 in Bushir, vertrok vandaar weder om 11.08 en arriveerde om 16.11 in Djask. GOOISCHE BANK. Surséance aangevraagd. De Gooische Bank, die onlangs haar betalin gen had gestaakt, heeft thans bij de Amster- danische rechtbank surséance van betaling aangevraagd. Aanvankelijk had een der klei ne crediteuren het faillissement van de bank aangevraagd, doch met deze is overeenstem ming verkregen zoodat de faillissement aan vrage is ingetrokken. REORGANISATIE RIJKSOPVOEDINGS GESTICHTEN. Op de vragen van den heer Braat in ver- hand met een voornemen tot inkrimping van het aantal Rijksopvoedingsgestichten en tot omzetting van het rijksopvoedingsgesticht voor jongens te Doetinchem in 'n landbouwge. sticht verwijst minister Dormer in zijn ant- woord naar de gewisselde stukken betreffen de de wet van 15 Mei 1931, waarbij gelden werden toegestaan voor de verbouwing, welke de Rij ksopvoed i agöB-ea t ichten te Amersfoort en Doetinchem moeten ondergaan in verband met de voorgenomen opheffing van dat te Avereerst In verband met de nadere bestemming van het Rijksopvoedingsgesticht te Doetinchem is aldaar op 28 December 1929 een complex land met een boerenwoning gekocht voor 30.000. De minister vindt geen aanleiding, den ver- deren voortgang van de reorganisatie der Rijksopvoedingsgestichten voor jongens op te schorten. Plannen tot verderen aankoop van grond bestaan voorshands niet. De ook des tijds gestelde vraag of inkrimping van het aantal Rijksopvoedingsgestichten voor jongens niettegenstaande de huidige economische cri sis werkelijk geboden is, werd uitvoerig in bevestigenden zin beantwoord in de Memorie van Antwoord betreffende het ontwerp tot voornoemde wet van 15 Mei 1931. C. G. STOCKMANN Maandagavond is te Sneek na een langdurig lijden op 70-jarigen leeftijd overleden de heer C. G. Stockmann. Langen tijd was hij voorzit ter van den Frieschen bond van R. K. Kiesver- eenigingen en van de plaatselijke kiesveree- niging „Gelijk recht" en lid van den gemeen teraad. De overledene was ridder in de orde van den H. Gregorius den Grooten. Vrij naar het Fransch. Door A. T. 1) EERSTE DEEL. Hoofdstuk I. Traag ging de brievenbesteller, toen hij de jst aan Damaris Clairvault ter hand had asteld, weer weg zonder zich te haasten, als ilde hij er zoo lang mogelijk van genieten, iep hij door de warme, stralende hal der boe- .erij de straat op, waar op den kouden Novem- ier-middag de dikke riviermist ondoordring- >aar voor 't licht der lantaarns, neergeslagen vas. Het meisje, dat alléén voor haar werktafel zat, waar ze van den morgen tot den avond be itellingen aannam, leveringen controleerde, :atalogen doorbladerde, schoof haastig de met ïitgevers-vignetjes versierde brieven op zij, vaarvan zij den inhoud al lang van te voren aadde, nam met 'n haastig gebaar de Réveil le Paris en scheurde zenuwachtig den omslag jr van stuk. Senige weken geleden had ze buiten aller zelfs haars vaders weten om, aan den direc- eur van dat blad 'n verhaaltje opgezonden en >deren dag, tegen eigen hoop en verwachting a, vroeg ze zich saf: „Zou 'ter in staan?" 't Stond er in Marsa Vauclair 'tzien van de ondertee- ming, 'n speling op haar eigen naam, deed lar hart bonzen. Ze spreidde 't blad uit, i'eek de vouwen glad en begon langzaam, ;h verwonderend over 't prettig cachet en de ïuwe charme, die de druk zelfs aan de iinste zinnetjes gaf, haar werk te lezen, was 't van een ander. L. Was 'n klein schetsje Michelle haar iin, vernam de verloving van den man, dien in 't geheim beminde, en, niet willend, dat ar «ingeving baax smaad zou bemerken. zocht ze de stilte van 't sluimerend veld. Dóór, in 't koele gras, met 't verhitte hoofd op den kop van haar hond, snikte ze haar smart uit. Er zat bewogenheid in de woorden, 'n be wogenheid, die je de keel dichtneep, die je dwong, met 't vertelsel mee te leven. Bijna zoudt ge 't de schrijfster hebben willen ver wijten, dat ze dat wanhopige meisje niet wees naar den hemel, dat ze haar liet in die wreede onderdompeling bijna grenzend aan het niet van troosteloosheid zonder eenig licht. En juist dkt was Wel de reden geweest, dat haar verhaal in den smaak was gevallen bij 't Parijsche blad, dat, twijfelachtig van strek king, niet hield van dingen, die aan de ge dachten wijde perspectieven openen. Damaris las nog steeds. Haar fijn gesneden profiel teekende zich scherp af tegen de re gelmatige lijnen van de met boeken beladen bibliotheek. Een groote booglamp wierp speelsch haar licht op de korte, bruine haren, maar liet geen schaduw van een rimpel op haar voorhoofd of van een scherpe lijn om de mondhoeken zien. De jeugd is nog gaaf bij een 22-jarige. Ze sloeg de oogen op, donkere oogen met gouden licht er in, gloeiend nu van ingehouden gloed de hoogmoed van te zijn geslaagd, van te denken, dat eens de wereld uit de geïllu streerde periodieken zal kennen 't geboortehuis van Marsa Vauclair, de groote boekerij in de Rue de Cordeliers. 't Was al avond. Toch liep 't er druk de gewone bezoekers, priesters, journalisten, professoren, leden van 't oudheidkundig ge nootschap snuffelden nog rond, op zoek naar de nieuwste uitgaven, hun vak betreffend, 'n beetje pratend over de gebeurtenissen van den dag of, verlangend naar gezelligheid, uit den kouden mist hierheen gevlucht in de warme lucht van nieuw papier en drukinkt. Vlak bij Damaris maakte een sjouwer 'n pak los. Hij haalde er 'n stapel dunne boekjes uit, aardig met 'n landschapje verlucht en legde ze op de groene tafel neer. Nauwelijks had ze den titel „Visions de chez nous" gelezen, of ze pakte er een niet, omdat ze den inhoud niet kende Jean Clairvault, haar vader, had deze diepgevoelde gedichten van Rochereuii uitgegeven en zij had de drukproef verbeterd maar omdat ze met graagte haar jeugdher inneringen nog eens wilde zien herleven, her inneringen, ten nauwste verbonden aan die van den schrijver. Ze las de eerste regels 'n beschrijving van ploegakkers in den laten herfst en 't was haar ais ademden zij de geuren in van 't vruchtbare land, bevochtigd door den fijnen morgendauw, toen ze 'n stem hoorde zeggen Goed, he? Ze keek op en herkende Mérye-l, letterkun dig verslaggever van de Courrier du Clain, 'nleelijk man, beenig en dweepziek, ongeloo- vig er bij, maar met 'n goede dosis verstand en 'n juist oordeel. Onwillekeurig bemerkte zij: Uw bewondering verbaast me. Waarom? Omdat de ideeën van Rochereuii de mijne niet zijn? Maar daardoor juist is mUn bewondering nog oprechter. Ik herhaal 't nóg eens: zijn stijl is uitstekend, hij drukt zijn gevoelens helder uit. Zeker, onderbrak weer 'n ander, ik vind z'n schrijfwijze zóö eenvoudig, dat ik bij som mige zijner passages aan 't Evangelie denk en juist die eenvoud verraadt diepe kunst. 't Was een trouw bezoeker va,n de boekerij, die deze laatste woorden sprak, een Domini caan, zooals men kon zien aan 't wit habijt onder dien zwarten mantel. Zijn grijze haren gaven hem een eerbiedwaardig voorkomen en in z'n diepen blik las men de vurigheid van zijn geest. Damaris stond op, om Pater de la Reynière te begroeten. Ze kende hem reeds van 't pen sionaat, waar ze was opgevoed en waar hij menige retraite gegeven had. Toen ze als jong, onervaren meisje vandaar wegging, koos ze hèm voor raadsman, doch niet voor langen tijd. Hij was te streng, te ernstig naar haar zin. Ze wilde iemand, die met hare levensop vatting overeenkwam en, toen ze dien niet vond, nam ze zich voor, zich voortaan slechts door haar verstand te laten leiden. Was 't wonder, dat zs den kloosterling min der graag ontmoette? Was 't misschien zelf verwijt, dat dan luide tot haar spTak? De Pater deed, als herinnerde hij zich hun meenings- verschil niet. Hij groette haar ongedwongen, deed eene bestelling of wilde een boek, zonder méér. Nn informeero» hïl naar een pas verschenen exegetisch werk waarvoor ze hem naar een andere af deeling verwees. Wéér ging de deur open en Mijnheer Bergol, professor In de faculteit der letteren, een man met een vaste gelo fsovertuiging, trad binnen. Heht ge dat sensationeel telegram gele zen, dat zoo juist is aangeplakt, vroeg hij aan Méryel? Neen! Rozan, afgevaardigde van de Basse- Vienne heeft een proces van echtscheiding aanhangig gemaakt. Nn heeft z'n vrouw de weduwe van oud-minister Gêraud, die met haar man wilde trouwen, neergeschoten. Mooie hediendaagsche zeden! En wat 'n betreurens waardig voorbeeld! Ge zult 't zien, deze vrouw, die zich zelf recht verschaft zal spoedig na volgsters vinden in alle standen. Er ontstond nu een levendige woordenwis seling tusschen Méryel, die van tegenspreken hield, en Bergol. De eerste beweerde epottend,, dat men evenzeer het recht heeft, den moorde naar van zijn huiselijk geluk neer te silaan als hem, die zich vergrijpt aan iemands leven of goederen. Bergol kwam met heel de over tuiging van zijn diep geloof er tegen op en tenslotte vroeg men de meening van Pater de la Reynière diie nog bezig was met het door bladeren van 'n lijvig boekdeel. Deze betoogde op kernachtige wijze dat men moet weten te lijden offers te brengen zich zelf te bedwingen zijn hartstochten te beteu gelen en dat volgens de leer der H. Kerk, het leven onschendbaar blijft. Damaris was nog druk in de weer met het rangschikken der boeken. Men zou meenen, dat ze niets gehoord had; toch was haar geen woord van de discussie ontgaan. Méryel heeft gelijk, dacht ze. Er zijn ge vallen, die inderdaad te verontschuldigen zijn. Spreekt zelfs niet de rechter vaak diegenen vrij, die de moordenaars van iemands geluk dooden? De bezoekers waren allen heengegaan. Ein delijk was ze dan alléén, alléén met haar ge dachte, haar idéé, dat eensklaps een vasten vorm aannam. Ja, dè.t was 't: de daad van deze excentrieke vrouw zou stof leveren voor haar eersten roman. Ze zag reeds den titel: J»etlcière! Het vertaalt je, gepubliceerd door de Reveil de Paris, zweepte haar verbeelding op. Nu zou ze een werk leveren, dat blijk gaf van baar litterair talent. Weer opende iemand de glazen deur. Aan het gekrabbel van nagels op den vloer en het regelmatig stooten van 'n stok kon ze hooren, wie er binnenkwamen: Savin Rochereuii met z'n hond. Bijna dagelijks kon men hem in de boekerij zien en Damaris begreep heel goed, dat hij niet alleen om de heken swam. Tot heden echter kon ze die verbergen, maar die pe genegenheid slechts beantwoorden door achting en eenvoudige vriendschap. Zeker; ze erkende met velen de groote ze delijke en verstandelijke eigenschappen van haar jeugd-vriend, maaT hij was geenszins haar ideaal. Hij had zoo meende ze, iets vrou welijks, hij was te fijngevoelig. En dan... hij liep mank; dat was nog van den oorlog, waar deze oogenschijnlijk zoo vreesachtige zich een held had getoond. De gedachte zelfs, dat ze naast haar fermen, vasten stap dien onre- gelmatigen tred zou voelen, nog gesteund door 'n stok, was haar pijnlijk. De hond liep z'n meester vooruit, want ook hij hield van mejuffrouw Clairvault, die hem met klontjes suiker verwende. Thann, zoo heette hij, naar het stadje waar zijn meester hem zwervend vond was een prachtexem plaar, een Duitsche herder, rassig-grijs, met fijnen kop. rechte ooren en levendig verstan dig oog, lief voor bekenden, vooral voor kin deren, maar vreesielijk boos voor vreemden of aanvallers. Met z'n snuit duwde hij tegen den arm van Damaris, die haar vulpen moest neerleggen, om 'm te liefkoozen en hem de gewone lek kernij te geven. Inmiddels kwam Rochereuii lachend en opgewekt nader. Ze zijn al aangekomen, riep 't meisje. Wie? Wel, de „Visions de chez Nous". Ik had hier juist een exemplaar met op dracht voor jeDat is ook water naar de zee! Hij had de brochure nog niet op tafel ge legd, of de oogen van Damaris zochten de ferme, ruim gedrukte regels: „Aan de vriendin mijner jeugd, Damaris Olairvault, ter gedachtenis aan vroegere schoo- ne dagen". Zij glimlachte. Hè ja, wat waren ze schoon! We genoten vol-op van het heden zonder ons te veront rusten over de toekomst. Weet je nog, hoe we met je zusje Thérèse en Solange de Naintré in de boomen klommen of kreeften gingen vangen? En wat was ik bang, toen jij ons eens naar den kelder sleepte, je weet wel: Cave-aux- Loups. Ja, je was erg bang en toch wou je me geen hand geven. Een bewijs van m'n onafhankelijken geest, die me later op het pensionaat vaak straf deed- oplo pen, Dat heerlijk blije leven, behoort helaas tot het verleden. Mijn ouderlijk huis, de „Mayau- dière" is nu eenzaam en om er niet te veel onder te lijden, moet ik het met droombeelden bevolken. Ik wou, dat je Méryel en Pater de la Reynière eens gehoord had over je aoogeuaam- die droombeelden. Och, m'n boekjes zijn maar heel beschei den. Ze bezingen heel eenvoudig de aarde, de oud© overleveringen, den geheimzinnigen en diepen invloed der oude wa nplaatsen onzer voorvaderen. Als zij hèn, die onze dorpen ver laten, aangetrokken door de ongezonde ver strooiingen der steden, van hun dwaling kun nen overtuigen; als ze op den voorgrond kun nen stellen, hoe grootsch 't is in het schep pingswerk te deelen: ploegen, zaaien „opdat God den wasdom geve", dan hebben ze hun doei bereikt en is de schrijver voldaan. Is niet, Thann, oude jongen? Alsof hij z'n meester begreep, zette Thann, de voorpooten op de schouders van Savin. Wat ben je gelukkig, zoo'n trouwen met gezel te hebben, mompelde Damaris. Een glimlach verscheen onder den blonden knevel, die aan het fijne gezicht een echt Fransche uitdrukking gaf en een blij licht straalde in de blauwe oogen. (Wordt vervolgd)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1931 | | pagina 10