NAJAARSVERGADERING
VAN DEN R K. PARTIJRAAD.
Sfhl aWl is grcofce kracl't
omstandigheden°isSS,ner^ndlside ®°eHi3kste
GEZINSLO?
MGR. NOLENS HERDACHT.
Mr. Aalberse als Partijraads
voorzitter geïnstalleerd'
ZATERDAG 28 NOVEMBER 1931
Installatie Prof. Aalberse
als voorzitter.
Herdenking Mgr. dr. W. H. Nolens.
Nolens is Lr1*6 °en' De houdi"S vaD
heeft andersom geweest. Nolens
in de Kamlat™3* aaagezet OIB k'et woord
waarschuwenmaar alt«d da
waarschuwing: maar, voorzichtig.
Installatie der studie-commissie
uit de R. K. Staatspartij.
HAAR SAMENSTELLING.
Huishoudelijke agenda.
VERHOOGDE INVOERRECHTEN
IN ENGELAND.
Machtiging gevraagd om 100 pet.
invoerechten te heffen
Voor den tijd van 1 jaar.
'T CONFLICT IN DE TWENTSCHE
TEXTIELINDUSTRIE.
DE LOONEN BIJ JANNINK.
Standpunt der arbeidersorganisaties.
UITBREIDING ZEE- EN BINNEN-
VISSCHERIJ.
door een trein gegrepen en
'S-GRAVENHAGE, 27 November 1931.
Heden en morgen wordt In het gebouw van
den Dierentuin alhier de tiende vergadering
gehouden van den Partijraad der R. K. Staats,
partij.
De vergadering werd hedenmiddag te 5 uur
geopend door den voorzitter van de R. K.
Staatspartij, mr. C. Geseling.
Na het uitspreken van den Christeflijken
groet noodigde de voorzitter de aanwezigen I r>n Jion jT"
uit staande Mgr. Nolens te herdenken. Aan üclit van 'dien 6| WjS 611 dan in keit
deze uitnoodiging werd spontaan voldaan, tl logde zich niet vast
"waarna een Onze Vader en Wees gegroet voor
den grooten katholieken staatsman werd ge
beden.
Maar die invloed zou nooit zoo groot zijn ge-
weest, als hij niet zoo'n nobele inborst had
bezeten.
De voorzichtige.
Spr. herinnerde aan de eerste groote rede
van Mgr. Nolens in de Tweede Kamer. In die
rede ontwikkelde hij zijn sociaal program
Daaruit sprak zijn warm hart voor de arbei
dersklasse. Aan dit program is hij tot het
einde van zijn leven getrouw geweest. Hij
beschouwde de dingen zooal3 zij zich op het
oogenblik aan hem voordeden. Hij had ook
wel de groote visie op de dingen zooals
Schaepman, maar in het openbaar sprak hi
daarover niet.
Hij behandelde het concrete onderwerp dat
J' F' Ck)seling' voorzitter van het
Partijbestuur, installeerde daarna den nieu
wen voorzitter van den Partijraad.
Herdenking van een leven zoo vin»
Goseling zijn installatderede aan- dat door
medewerking ann God. genade we,bested
warden
Prof. mr. Aalberse herdacht vervolgéne
wijlen mgr. dr. W. H. Nolens, in leven voor
zitter van den Partijraad.
Allen zijn wij onder den indruk, dat dit de
eerste vergadering
van den Partijraad
is, waarop wij onzen
Mninenten leider mgr.
'tokens missen. Heel
bet land is onder
den indruk geweest
van het verlies van
zulk 'n groot staats
man. Het heeft mij
diep getroffen, toen
mgr. Nolens dood
vermoeid en ernstig
ziek uit Genève was
teruggekomen en
daarvan in de bladen
mededeeling was ge
daan; ik werd op
gebeld door een niet.
voor de toekomst. Spr. ziet daarin een van de
hoofddeugden van Nolens: de voorzichtigheid
Jongeren hebben dit wel eens voor vreet
achtigheid gehouden, maar ais er iemand wïï
w xr vree8acfltigheid vreemd was dan
was het Nolens. Maar zijn voorzichtigheid g*
bood hem, z.ch niet voor langer vast te w
gen dan noodig was. s"
mag
genoemd,
heeft ongetwijfeld
de beteekenis van
oor te brengen aan
God, in en door zijn
schepsel. Dit blijft
de hoogste plicht.
Maar de herdenking
moet ook Inhouden
een versterking van
ons, overgebleven
werkers, In den
goeden geest.
Zich tot den nieu
wen voorzitter wen
dend zeide spr.:
Het zou den schijn
kunnen hebben, prof.
Aalberse, dat, juist wat dien geest betreft, een
G, Goseling.
Mr. Aalberse.
katholiek staatsman, die mij vroeg of dat be-"
richt niet iets ergers verborg. Toen spr mede
deelde, dat zulks inderdaad het geval was
kon spr. merken, hoe diepen indruk dit mastte'
op den niet-kathoiieken staatsman. Hh ^f
toen tegen spreker: dat is een groot verlTes
voor heel het land. De menschen beseffen
(heeft^In 3an hem danken
iHairi vly er ln geslaagd een een-
mee heeft hH nl Katholieke partij; daar-
1de wlfh r f alI,&en de Katholieke partij
0 16 6 Kerk gediend, maar ook een
It w! bewezen aan heel het land.
maakt Spr' een booten indruk ge-
toSL priesterfeest van mgr.
krineen Z^n 7dsten verjaardag is uit alle
u lande een algemeene hulde
naar hem uitgegaan. Bij zijn overlijden waren
en, van de Koningin tot den eenvoudigen
mjnarbelder, onder den indruk geweest van
rui gT??te verlies, dat het land geleden heeft.
°k bij zijn grandiose, waarlijk vorstelijke
begrafenis Is dit gebleken.
„Utrique fideHs", trouw aan God en de
v aan Koningin en Vaderland, daarin ligt
Jn heeIe figuur geteekend, de figuur van
een groot staatsman.
Die man is nu dood.
Wij hebben perplex gestaan bij zijn lijkbaar,
wij dadhten en hij dacht het zelf ook, dat hij
evenals zijn vader minstens 90 jaar zou wor
den.
Spr. teekent dan zijn vitale, krachtige, be.
weeglijke figuur, zooals men hem zag op straat
en in de Kamer, het type van een krachtig
kerngezond man.
loor degenen, die hem goed kenden, was
zün ziekbed een openbaring. Nolens was veel
beter van binnen, dan hij zich ooit naar buiten
toonde. Hij was niet de eenzelvige man met
den harden trek om den mond, niet de impera
1 d,e heerschte over de Kamerfractie. Hij
■was een man, een diep gevoelig man. Hij
was alleen bang, dat men het merken zou.
Dat is het eigenaardige en voor velen onbe
grepens in de figuur van Nolens. Maar wat
vsnj van hem aan den buitenkant hebben mogen
aen en beleven, stemt tot bewondering en
Waardeering.
Niemand in de Kamer heeft ooit kunnen
keggen, dat hij hem niet vertrouwde. Dat is
de groote kracht van Nolens geweest en de
beteekenis van zijn invloed.
Zijn heele leven was één werken. Zijn groo
ve bekwaamheid en zijn ontzaglijk werker zijn
de oorzaak geweest van zijn grooten invloed.
Van Windthorst wordt wel eens gezegd dat
Dictator in de fractie
FLSaat e<m Ogende, dat Nolens in de Ka-
^n/ hÜ!«°Ptrad aIs een dictator. 28 jaar
spr" bem in de fractie kunnen
gadeslaan, maar geen van de leden zal ooit
Kunnen zeggen, dat Nolens optrad als dicta-
or. Hij was wel eens wat kort en zuinig mot
zlJn tijd, maar steeds heeft onder hem ge
golden, dat ieder Katholiek Kamerlid zijn
eigen verantwoordelijkheid moet dragen.
In andere fracties o.a. ln de socialistische
wordt bij meerderheid van stemmen de hou-
ding van alle fractieleden bepaald. Dat is
nooit het geval geweest in de Katholieke
fractie.
Als er niettemin toch groote eenstemmig
heid in de fractie was, dan beweerden bullen
staanders wel eens, dat Nolens aan de fractie
zijn wil oplegde. Dat is niet waar. Deze een.
heid kwam voort uit het groote respect voor
Nolens, omdat hij was van groote bekwaam
heid, scherp inzicht en absolute onkreukbaar
heid. Die eigenschappen schonken hem ieders
vertrouwen en daardoor heeft hij de eenheid
in de fractie weten te bewaren.
Ook in de verhouding van volkomen open
hartigheid der leden onder elkaar zooals lie
nu bestaat tegenover de eerste jaren toen
spr. in de Kamer kwam, ziet spr. een verschil
als tusschen dag en nacht. Dat onderling ver-
trouwen is door de eminente leiding van Mgr.
Nolens kunnen groeien.
Dien man moeten wij thans missen.
Gestorven in eenzaamheid.
Hij is gestorven zooals hij geleefd heeft, in
eenzaamheid. Hij hield van de eenzaamheid
Hij hield niet van groote gezelschappen, maar
tegenover een enkeling was hij vaak vertrou-
welijk. Bij zijn critiek zocht hij toch altijd
naar motieven, die konden disculpeeren.
Hij is gestorven in godvruchtige eenzaam
heid. 'Alleen twee vrienden zagen hem gere-
geld. Hij wilde niet, dat er over zijn ziekte
veel gesproken werd. Met de grootste moeite
is het spr. tenslotte gelukt eenmaal in de
week een communiqué in de bladen te plaat
sen. Zelfs mocht niet bekend worden, dat hij
bediend was. Dat was nu eenmaal Nolens. Met
zijn persoonlijk leven had niemand iets te
maken. Hij wenschte niet dat anderen zich
met zijn ziekbed bemoeiden.
Wat spr. juist daaruit geleerd heeft, was.
dat de innerlijke kracht van Nolens was: het
priester zijn. Dat is de groote factor in het
leven van Nolens geweest. Daarin ligt de ver
klaring van heel zijn persoon, zijn eenzelvig
heid, zijn teruggetrokkenheid. Hij was genood-
zaakt om te gaan met personen van allerlei
kring, maar trok zieh daarna altijd in zich
zei ven gekeerd terug.
Toen Nolens op 27 Augustus te sterven lag
viel spr.'s oog op den schoorsteen naast het
ziekbed. Daar stond naast het kruisbeeld het
portret van den Paus en het portret van de
Koningin. Dat was Nolens utrique fidelis.
Laten wij, zoo besloot spr., ons leven lang
Nolens blijven gedenken en ons blijven spie
gelen aan zijn voorbeeld, aan zijn leven van
reinheid en onkreukbaarheid. Laten wij hem
houden als een lióhtend voorbeeld en dan
hoop ik, dat zijn voorbede in den Hemel ons
moge helpen, (applaus).
zekeie beproeving u bij de aanvaarding van
uw nieuwe taak niet bespaard zou blijven. Naar
menschelijken, ik zou haast zeggen naar
menschlievenden maatstaf gesproken, zou ik u
gaarne een intrede in den Partijraad hebben toe-
gewenseht onder meer rooskleurige omstandig
heden.
Ik weet, dat u in een hoogst verantwoorde
lijk ambt in moeilijke tijden zware beslissingen
ook niet bespaard zijn gebleven. Den gemak-
kelijken weg van den minsten veerstand hebt
u nooit gezocht. En daarom kon het niet uit
blijven, dat zeer velen ook buiten onzen kring
u moesten schenken vertrouwen en allen zon
der uitzondering achting en waardeering. Want
uw werk wordt gedragen door een diepe over
tuiging, gegrond op uw blijmoedig Godsver
trouwen en op uw gedegen kennis.
Ik zeg dit niet om u in het openbaar in de
hoogte te steken. Maar ik zeg het, juist nu.
omdat ik overtuigd ben dat wij allen zonder
uitzondering u in uw functie als voorzitter
van den Partijraad met groot vertrouwen tege
moet mogen, kunnen, moeten treden.
Vertrouwen, het is een van de „artikelen",
dat onder de crisis wel het zwaarst te lijden
heeft, zelfs het vertrouwen in eigen kring.
Maar juist als de gronden voor dat vertrou
wen er zijn, zooals dit tegenover u het geval
is dan past gulheid, dan past spontaneïteit,
ja dan meen ik die te mogen vorderen, niet
het minst ter wille van behoud en versterking
van den invloed van allen.
Voor zoover mij bekend is heeft u geen offi
cieels wapenspreuk. Uw groote voorganger zal
er wel geen bezwaar tegen hebben, wanneer
u zijn devies zoudt overnemen: „Aan beide
getrouw Aan de Kerk, als beschermster van
den schat der goddelijke Waarheid, aan het
land, aan de geheele volksgemeenschap, waar
van wij ook door ons werk alle leden nader
moeten trachten te brengen tot hun eenige
bestemming, door alle moeilijkheden heen.
En aan beide getrouw.
Want het is juist die trouw, die niet kan
nalaten op te wekken, ja op te eischen, dat
onmisbare vertrouwen, waarvan ik u de
groeiende volheid van harte toewensch, ten
bate van ons allen. (Applaus).
Mededeelingen van het
P arlijbestuur.
De partijvoorzitter mr. C. Goseling deelde
mede, dat in oprichting is een federatie van
bonden van R. K. Gemeenteraadsleden.
De adviescentrale voor de gemeentepolitiek
is eveneens in voorbereiding. Statuten zijn
opgemaakt en een commissie van advies en
bijstand is aangezocht. Alle aangezochte leden
hebben hun benoeming aanvaard. Aangezocht
zijn de heeren dr. Ten Berge, mr. Berger,
Jhr. mr. Von Fisenne, prof. mr. dr. van der
Grinten, mr. Kallen, de Leeuw, Nivard, Roe
vers, mr. van Sonsbeeck en Verwiel.
Het Partijbestuur meent dat er een perio
diek communicatie-orgaan tusschen ktesver-
eeniging, kieskringen en centrale leiding moet
bestaan. Dit orgaan zal te beginnen half Ja
nuari van het volgend jaar half maandelijks
verschijnen.
Een commissie voor bestudeering van het
vraagstuk van het gezinsloon is samengesteld
en hedenmiddag geïnstalleerd.
De Jongerenoommissie werkt onder de lei
ding van mr. Teulings. Verder zitten in die
commissie de heeren mr. J. Houben, mr. Ber
ger en pastoor Overmeer. Het laat zich aan
zien, dat binnen niet te langen tijd een plar
omtrent het contact met de jongeren aan den
Partijraad zal kunnen worden voorgelegd.
Het P.B. heeft overwogen of een betere
gang van zaken voor de gemeenteraadsverkie
zingen niet mogelijk zou zijn. Het plan is om
een stel regelen te ontwerpen, welke den gang
van zaken bij de gemeenteraadsverkiezingen
in goede banen zal kunnen leiden.
Verder is in voorbereiding een technische
herziening van het partijreglement.
De voorzitter stelde voor een brief te zen-
den aan de Spaansche katholieken, waarin
adhaesiewordt betuigd en medeleven wordt
betoond met den strijd der Spaansche katho
lieken voor hun vrijheid en rechten.
Bij acclamatie werd dit voorstel aangeno-
De Commissie ter bestudeering van w
vraagstuk van het gezinsloon tot Jln, T
stelling het Partijbestuur der
partij in zijn vergadering van 24 OctowT,"
heeft besloten, is gisteren door Mr c m in
Goseling, voorzitter van het PaftiibéJ
het Gebouw van den Dierentuin te n**'
liage, geïnstalleerd. Graven-
Aan zijn rede ontleenen we het
Het stemt tot vreugde, zeide spr L p
U bereid hebt verklaard aan de nu
van het P. B. gehoor te geven. Het veSdf
gen van richtinggevende denkbeelden t
hoogst nuttig zijn. Opbouwende critiek t
heilzaam werken. Maar de sluitsteen t
steeds moeten zijn het constructieve wlrv
de praetische daad. Als zulke bouwer Vf"
groet het P. B. U van harte. s
Na deze installatie-rede dankte prof. Aal
berse den voorzitter voor de wijze, waarop
deze hem heeft willen installeeren. In ant
woord op een opmerking van mr. Goseling
zeide spr., dat hij een wapenspreuk heeft ge
had, n.m. „Nil nisi Veritas", maar die is hem
ontfutseld door de R.K. studentenvereeniging
„S. Augustinus" te Leiden, welke vereeniging
door hem te zdmen met Struycken werd op
gericht. Zonder bedenking zal spr. naar de
spreuk „Utrique Fidelis" leven en handelen,
maar hij zou toch ook gaarne weer willen
opnemen zijn oude spreuk „Nil nisi Veritas"
Als wij te zamen, aldus spr., steeds naar
waarheid en oprechtheid tegenover elkander
streven, kan dat niet anders zijn dan in het
belang van de Ifath. Staatspartij. (Applaus).
Prof. mr. dr. L. Triebeis, hoogleeraar aan
de R. K. Handelshoogesohool te Tilburg, hield
hierna een rede over de Encycliek „Quadra-
gesimo Anna".
Na deze rede werd gepauzeerd.
Om 8 uur 's avonds werd de vergadering
onder leiding van prof. Aalberse voortgezet
met de behandeling van de huishoudelijke
genda.
Uit de hoofdelijke oproeping van de stemge
rechtigde leden bleek, dat 71 stemgerechtigde
leden van den Partijraad aanwezig waren.
De notulen van de Partijvergadering van
1? en 13 Juni 1931 werden goedgekeurd.
Ingekomen was o.m. het bericht, dat in de
plaats van prof. Groenen als adviseerend lid
van den Partijraad is benoemd prof. J. p.
Verhaar te Warmond.
men.
Ook werd een voorstel van adhaesie te be
tuigen aan de bekende motie van den R. K
Vredesbond bij acclamatie aangenomen.
Verkiezing lid Dagelijksch
Bestuur.
Vervolgens had de verkiezing plaats van een
lid van het Dagelijksch bestuur in de vaea-
ture-M. van Hout.
Candidaat werden gesteld de heeren Bulten,
mr. J. Houben, Jos. Meyring, de Goey en jhr.
mr. C. van Nispen tot Sevenaer.
De eerste en tweede vrije stemming leverden
geen volstrekte meerderheid op. De derde 6tem-
ming ging tusschen de heeren Jos. Meyring en
mr. J. Houben. De heer Meyring behaalde 29
stemmen, de heer Houben 36 stemmen.
De heer mr. J. J. h. Houben (Breda) was
dus gekozen, waarmede hij door den partij
voorzitter, mr. Goseling, werd gecomplimen
teerd.
ln de kascommissie voor het dienstjaar 1931
werden benoemd de heeren Brinkman uit Haar
lem, C. J. Kuiper en mr. H. W. de Vink.
Voorstellen der Rijkskies
kring-organisaties.
Hierna had de behandeling plaats van de
ingekomen voorstellen der Rijkskieskring-
organisaties.
Voorstel der R.K. Rijkskieskringorganisatle
Beider luidende:
In den vervolge wordt niet meer gesproken
van R.K. Kiesvereenigingen, doch van: Af dee-
liugen der R.K. Staatspartij.
Als toelichting bij dit voorstel wordt opge
merkt, dat de voorgestelde benaming juister
is en het medeleven van de lagere Instantes
met de partij kan bevorderen.
De voorzitter deelde tenslotte mede, dat met
het voorstel-Helder rekening zal warden ge
houden bij de herziening van het Partijregle
ment.
U weet met mi), aldus ging 8pr.
er bij den bouw nog wel moeilijkheden t
winnen zullen zijn en ook dat wij het
niet geheel onder den kap zullen kunnen b
gen. Maar een behoorlijke grondslag i3
^Jocht onverhoopt blijken, dat aan de fundee-
riug toch nog iets zou ontbreken, dan is het
P. B„ gaarne bereid op een wenk Uïver com
missie met u te overwegen, of nog SE>&cjale
deskundige bijstand gewenscht is. gtlr dellkt
In dit verband bijv. aan de voorlichting
een moraal-filosoof.
Hopelijk kan het worden: verder bouwen
zij het niet geheel tot aan de kap. De invoerin»
van een wettelijke regeling, aldus Spr„ ijK"
niet bij u, ook niet geheel bij ons. Maar wel
zal de kans op resultaat grooter worden, naar
mate U er beter in slaagt uw denkbeelden
meer concreet te omlijnen. Het meer nabij
liggende resultaat kan naar de verwachtin-
van het P. b. zijn: een meer concrete om
schrijving in ons program, gepaard aan een
concretiseering van gelijkgerichte denkbeelden
Daarom zou het P. B. gaarne zien, dat uwe
oommissie er in zou kunnen slagen, in den
zomer van 1932 tiet resultaat van haar werk
zaamheid bekend te maken.
Program, wettelijke regeling... het is maar
al te gemakkelijk tegenover zulke zaken in het
uidige tijdsgewricht een standpunt in te ne
men, dat blijk geeft van weinig vertrouwen,
ia zelfs van wrevelige ontstemming.
Als ik zeg „gemakkelijk" bedoel ik niet, dat
ut voor een dergelijke stemming bij een indi
vidueel partijlid geen verklaring zou weten,
i a„i een leiding, die zich op deze wijze zou
laten leiden, zou in haar taak op schrome-
Wlj2f te kort schieten. Het is niet mijn
aatc op deze plaats tegenover uwe commissie
te treden in beschouwingen omtrent de actu-
eele politiek. Maar deze gedachte mag ik wel
uitspreken: juist zij die gelooven in Gods va
derlijke voorzienigheid, die bereid zijn met
hun zwakke krachten mede te werken tot hei
scheppen van een betere orde, moeten in don
kere tijden niet ln wanhoop vluchten maar
mee blijven bouwen en stouwen juist om de
zielen.
De tekst van de bij het Engelsche lagerhuis
ingediende resolutie machtigt, naar Reuter
seint, den Engelschen minister van Land-
bouw tot het heffen van 100 pCt. invoerrecht
op land- en tuinbouwproducten.
De artikelen, welke hieronder vallen zijn
Versche vruchten kersen, aalbessen, zwar.
te bessen, kasdruiven, pruimen en aardbeien.
Versche groenten asperses, snijboonen,
bloemkool, wortels, komkommers, saladye,
champions, appels, nieuwe aardappelen, toma
ten en koolraap.
Verder bloembollentulpen en rozen.
Het verhoogde invoerrecht zou gelden voor
den tijd van één jaar.
Vrijdagmiddag kwamen de bestuurders der
vier textiel-arbeldersonganisaties bijeen te
Amsterdam ter bespreking van d-e situatie,
ontstaan na de Donderdag onder leiding rnn
den rijksbemiddelaar gehouden conferentie.
De besturen waren eenstemmig van oordeel,
dat de in het rapport gegeven cijfers omtrent
de loonen, hoewel op zichzelf juist, geen goed
en zuiver beeld geven van hetgeen voor en na
de rationalisatie bij de fa. Jannink wordt ver
diend. De cijfers van voor de rationalisatie
zijn ontleend aan het crisisjaar 1930, toen de
loonen door verschillende omstandigheden zeer
waren, een abnormaal laag loon dus. De
gegeven loonen na de rationalisatie zijn wel
normaal. Immers de werkgevers zorgen er-
Vl°«r, dat de wevers volop werk hebben en
niet behoeven te wachten. De crisis heeft op
loonen dier arbeiders dus niet den minsten
invloed. Tegenover deze normale loonen van
na de rationalisatie hadden moeten w-orden
normale loonen van vóór de rationa-
gesteld
(Wordt vervolgd.)
Plannen om Ned. Indie onafhankelijk te
maken van buitenlandschen
vischinvoer.
BATAVIA 26 November (ANETA)
De visc-h vangst voor Tandjong-Priok is met
20 pCt. gedaald evenals de marktprijzen. Ver
schillende plannen zijn in bespreking om Ned.
Indie onafhankelijk te maken van buitenland
schen visehimpoi't zoowel door middel van uit
breiding van de zeevisscherij als door mldde!
van uitbreiding van de binnenvlsscherij.
U zult ten volle begrijpen,' dat het P. B uw
bereidverklaring op dit tijdstip met ons mede
werken voelt als een zeer welkomen steun
en als een reden om met moed zijn taak voort
te zetten.
Meer nog dan deze menschelijke steun zai
in tusschen Gods hulp, die overvloediger wordt
gegeven naarmate wij hechter op hem ver
trouwen, ons aller werk schragen.
Moge het zóó zijn, ook voor uwe comimiissie!
De samenstelling der com
missie.
Vrij naar het Fransch.
Door A. T.
10.)
Den volgenden dag verscheen ze heeiemaal
niet in den boekhandel. Langen tijd onder
handelde ze met den notaris. Gélineau was ook
uitgenoodigd en de twee partijen schenen tot
overeenstemming te komen want de acte werd
geteekend. Daarna ging ze'in haar toiletkamer
de koffers pakken, die ze vol stopte met boe
ken en kleeren. Ook de Monstranshoeve werd
van den muur gehaald en netjes tusschtm het
bont gelegd. Toen dat klaar was, gaf ze haar
orders, om alles naar het station te brengen.
Doodmoe ging ze naar het Sint Catharina-
hufe. Savin had haar gesproken van een kort
stondige afwezigheid. Ze dacht, dat hij dien
avond niet zou komen, maar tot haar groote
verwondering zat hij 's avonds weer heel ge
•woon zooals anders in den salon. Bijna had ze
hem weggestuurd, onder voorwendsel dat ze
hoofdpijn had en met 't verzoek den volgenden
morgen terug te komen, maar ze durfde niet
en langzaam trad ze binnen, om voor den
Taatsten keer met hem te praten Hij stond
rechtop midden in het vertrek, een pak stalen
cmder den arm.
We zullen het behang gaan uitkiezen, ze!
hij.
Ze gingen samen voor een tafeltje zitten en
bladerden het patronenboek door. Af en toe
zei Damaris bijna werktuiglijk dat ze
dat soort mooi vond. Savin, die het ernstig
opnam, wachtte dan even. De décors voor kin
derkamers brachten hem in verrukking en o k
het meisje vergat dan bijna haar besluit, maar
al spoedig was de indruk voorbij.
Als ik toch eerlijk was, dacht ze, moest ik
opetaan en hem zeggen: „Dat alles is niets
dan komedie! Morgen zal ik ver van Je van
daan zijn".
Maar zij voelde daar den moed niet toe;
ze vreesde, dat haar gevoeligheid haar niet de
juiste woorden zou ingeven. Hij sprak over
prettige herinneringen, verbonden aan die
kamer; de mooie kribjes, die hij met zijn
zusje Marie opbouwde; de Maria-maanden, die
ze zoo heerlijk samen vierden, maar uo luis
terde er niet meer naar. Hij begreep eindelijk
dat er iets niet in den haak was met haar,
dat ze pijn had, vandaar die bleekheid en on
verschilligheid.
Ik ga weg, zei hij, jij hebt behoefte aan
rust.
Ze ging met hem mee tot aan d© vestibule;
ala altijd kuste hu haar hand, dan opende zij
de deur. Een zwoele lucht kwam hem tegen.
Morgen krijgen we onweer, merkte hij
op; dan, tot z'n verloofde... Vaarwel, liefete,
ik hoop je niet tot last te zijn geweest.
Zonder een woord te zeggen, sloot zij de
Jour. Zachtjes ging ze terug naar haar ka
mer; daar brak ze in snikken los. 't Was al
iaat in den nacht, toen ze inzag, dat ze moest
opschieten met haar voorbereidselen. Alles,
wat ze van Savin had gekregen: haar verlo
vingsring, juweelen, snuisterijen, alles deed ze
in een klein verzegeld doosje. Vervolgens
schreef ze twee brieven: één voor haar peet
tante en één voor Sav-in. Beide waren ongeveer
van den zeilden inhoud, alleen een paar woord
jes verschilden:
Ik heb me vergist in het kiezen van een
levensstaat. Vóór ik weer terugkeer op den
weg. dien ik nooit had moeten verlaten, zeg ik
U vaarwel en vraag ik U excuus. Wees niet
boos op me, 't Gaat mij misschien beter, dan
mijn gedrag het zou doem verwachten.
Voor Savin voegde ze er nog dit post-scrip-
tum bij:
De ring en alle geschenken, die ik van je
kreeg, zullen je worden teruggestuurd, alleen
Tliann houd ik bij me: ik zou niet van hem
kunnen scheiden. Misschien gaat het met mij
nog eens juist als met Michelle de heldin
van het verhaal waarmee Jij dezen winter
hebt gespot
Den volgenden morgen was ze al héél vroeg
reisvaardig. Ze wilde vertrekken, vóór dat
iemand, zelfs Babet, op was; maar in de ves-
De commissie, die eerstdaags haar werk
zaamheden zal aanvangen, is samengesteld uit
de navolgende leden: Mr. C. P. m. Romme
lid van den gemeenteraad en voorzitter der
Katholieke Raadsfractie te Amsterdam (voor
zitter), Mr. B. J. M. van Spa-endonek, secre
taris R. K. Werkgevers vereeniging in het Dio
cees den Bosch, te Tilburg; A. C. de Bruyn
voorzitter van het R. k. Werkliedenverbond'
te Utrecht; Mr. J. A. G. M. van Hellenberg
Hu bar, secretaris van den Ned. R. K Midden
standsbond te Rijswijk (Z.-H.); J J w IJs-
selmuiden, voorzitter van den bond rnn R. K.
gemeenteraadsleden in Gelderland en oud
wethouder van Arnhem; H. Ruyter, secretaris
van den Aai tsdiocesanen Boeren- en Tuin-
densbond te Arnhem; J. w. F. van Meegeren,
voorzitter van den bond voor groote gezinnen
te Venlo.
Als secretaris is aan de commissie toege
voegd mr. C. Ch. a. van Haren leider van het
Centraal Adviesbureau voor gemeentepolitiek,
afdeeling van het Algemeen Partijsecretariaat.
Hier°P was reeds van de zijde der
arDeidersonganisaties op de vorige conferenties
aandacht gevestigd, hetgeen uit de notulen
dezer vergadering bleek.
Trouwens de heer mr. Josephus Jitta, die
met een accountant een onderzoek heeft inge
steld^ erkende dit. Hij verklaarde echter, dat
de tij'd had ontbroken om ook de looncijfers
van 1929 weer te geven.
De besturen der arbeidersorganisaties zijn
van oordeel, dat deze cijfers gegeven hadden
moeten worden, dan had desnoods de oonfe.
rentie een dag later kunnen worden ge-
houiden. Niettegenstaande hot rapport dus
onvolledig ,s. kan werden geconstateerd da!
vergeleken zelfs met de eerste loTekeT^'
de loonen inderdaad gedaald zijn Dit
»u volgens de overtuiging der besturen nog
in veel sterker mate tot uitdrukking zijn
gekomen indien de loonen van 1929 als maat
staf waren genomen. Bovendien zijn de loonen
mn öl jeugdige wevers, wier werk eveneens
gerationaliseerd is, buiten beschouwing ge
laten, hoewel in het rapport wordt toegegeven
dat de loonen van deze arbeiders gedaald zijn
Ook hier dus meer arbeid en minder loon
Zooals reeds in de pers is medegedeeld, heb
ben de oesturen der arbeidersorganisaties op
de conferentie van j.l. Donderdag reeds te
kennen gegeven dat zij onder deze omstandig
heden geen vrijheid konden vinden de staking
bij de fa. Jannink op te heffen. Indien de
werkgevers inderdaad uitvoering Zllluen „eTO_
aan de meermalen uitgesproken bedreiging om
een nieuwe loonsverlaging aan te kondigen,
dan zullen de besturen in het 'begin der toI-
gend® week bijeenkomen om de daartegen te
neanen maatregelen te bespreken.
GEDOOD.
Toen gisterenmorgen omstreeks 7 uur de
spoorwegarbeider El out wonende aan den Jo-
hannaweg te Hengelo zich van zijn huls naar
het werk wilde begeven en daartoe gebruik
maakte van de spoorbaan werd hü door den
van Zutphen komenden passagiers trein aan
gereden en onmiddellijk gedood.
tibule ontmoette ze Radegonde Thézard, die
naar de vroeg-Mis wilde gaan. De roode snee
van haar kerkboek was het eenige lichte punt
op haar donkere gestalte. Ze keek naai" het
handkoffertje, dat Damaris droeg, mi^tr ze
vroeg niets; ze was te ingetogen, om nieuws
gierig te zijn. Toch meende Damaris, haar
eenige verklaring te moeten geven:
Ik ga een paar dagen naar buiten bij een
vriendin.
Nauwelijks had ze 't gezegd, of ze maakte er
zich een verwijt van. Radegonde antwoordde
eenvoudig:
Ik weet niet, of u 't met 't weêr zult tref
fen. De lucht is nog al bewolkt, maar dat kan
ove-i gaan. In elk geval, ik wensch u goede reis
en tot ziens.
Dat „tot ziene" klonk vreemd voor haar, die
zich losbrak uit de ketens, die haar boeiden;
die eenvoudige typiste zou haar naar allé
waarschijnlijkheid nooit meer ontmoeten. Be
ter zou ze „vaarwel" hebben kunnen zeggen.
Had Savin dat ook niet gezegd? Ze haastte
zicli naar het station. Met een zekere fierheid
weigerde Tbann in den beestenwagen te gaan.
nog eerder had hij den conducteur opgegeten!
Ze kreeg het gedaan, den hond bij zich te
houden, zeggende dat hij stil zou zijn. Inder
daad, hij ging bedaard naast haar liggen en
verroerde zich niet. In de opkomende klaarte
van den morgen reed de trein weg. Beaumont
verdween in den fijnen mist, die uit de Clain
opsteeg. Zoo lang mogelijk bleef ze kijken naar
de stad, zoo pittoresk met haar opeengehoopte
huizen, haar talrijke torens en haar mooien
wal.
Dadelijk, dacht ze, zal één der dienst
meisjes wel in m'n kamertje komen. Ze zal
het pakje voor Savin en d-e twee brieven wel
vinden en zoo gauw mogelijk met den eenen
naar Peettante loopen. t
Wat zou ze bedroefd zijn, de oude zieke, als
zo die regels gelezen had! Ze zou den rozen
krans wel door haar bevende vingers laten
gaan én bid'den, dat het verloren kind weer
eenmaal terug mocht koeren naar het Vader
huis. Bij het ontbijt zouden de peosionnaires
de leege plaats bemerken en Radegonde zou
haan wel vertollen, dat Mademoiselle Ciair-
vault voor een paar dagen uit de stad was ge
gaan. Eerst veel later zouden ze achter de
waarheid komen! Maar Savin!Damaris wilde
niet aan zijn ©mart denken. Die têere soms
zelfs vrouwelijke natuur moest alles zoo
diep voelen! H(j zou zich opsluiten in Mayau-
dière, om zijn wezenloos uiterlijk niet aan
nieuwsgierige blikken te laten zien.
Bij een bocht verdween Beaumont uit het
oog. Nu kwam ze langs onbekende plaatsen, die
bij haar geen enkele herinnering wakker
riepen. "VVas dat geen beeld van het nieuwe,
onbekende leven, dat ze gang beginnen? Geen
enkel bekend gezicht, geen enkele bekende
stiee'. Alleen Thann, om haar aan het verle-
den te herinneren. Onwillekeurig bukte ze
zich, om hem te streelen. Hij ging rechtop
staan en op z'n echt vertrouwelijke maniei
zette hij z'n voorpooten op haar schoot, om
een liefkoozing af te bedelen. Er was niemand
andere in den coupé. Da-moris volgde Michelle
na: ze sloeg haar armen om den nek van den
hond, bijna blij aan haar hart da-t van een an
der te voelen kloppen!
HOOFDSTUK VII.
Damaris dacht, dat Savin zich in z'n vro-
ning zou terugtrekken, om zijn smart ver
borgen te houden en dat hij geen moeite zou
doen, om over zijn verdriet heen te komen,
maar ze vergiste zich Ondanks zün vreesach
tigheid en zijn aarzelenden gang was hij in
staat, aan alles het hoofd te bieden, dat had
de oorlog wel bewezen, en hij behoorde niet tot
degenen, die bij de eerste schermutseling zich
gewonnen geven.
Hij ging naar den notaris, om het adres van
het voortvluchtige meisje te achterhalen, maar
deze was door ambtsgeheim tot zwijgen ver
plicht. Alles, wat hij voor hem doen kon, was.
zijn correspondentie naar haar dóór te sturen
Op zekeren avond kwam Damaris, met haar
manuscript in de hand, weer thuis ln haar
nieuwe pension. Germain Rolland een nog
jonge man had met blauwe stippen aange
duid, welke passage® gewijzigd moesten wor
den; 't waren heel andere dan die, waar Solang
en Savin op aanvielen. Het idéé de apo
theose van de heldin vond hij zeer ocigl- j
need, maar hij wees meer op fouten in stijl en
in een overigens volmaakt
werk verbeterd moesten worden.
V°' van dI'e vei'l>et'e-viugen kwam
ze thuis De directrice van het pension, waar
- ovSandiaSiEen0men Rue Cassette
overhandigde haar een brIef_ Dadeli;jk t<=r_
kende ze de hand en haar hart begon sneller
te kloppen. Ze ging naar haar kamer, deed
man e en hoed af zonder aandacht te
©dienken aan de vriendelijkheden van Thann
vie ze neer in een onuderwetsche fauteuil.
enuwachtig scheurde ze de enveloppe open:
amaris, als ik je goed begrijp, beschreef
Sa vin, ben je vertrokken voor altijd en heb je
me achtergelaten in de stilde eenzaamheid
\an mijn oude woning, die klaa-r was voor de
ontvangst der nieuwe meesteres. Hoe heb je 't
van je kunnen verkrijgen, mij in den waan te
irengen, dat ik je hart had veroverd, dat je
ei m toestemde de Koningin van Mayaud'iêre
te worden en toch altijd te denken:' „als Ik
succes heb, ga ik er van door!"... Want ik
wee zeker: je hebt je werk naar een uitgever
gestuurd; hij nam het aan en dat gaf den
do redag! Als je eens wist, hoe ik gisteren
avond heb gehuild in de kamer, die we voor
de kinderen hadden bestemd! 's Middags was
er juist iemand geweest, om het leuke behang
°P te plakken, dat je den laateten avond uit
gekozen hadt. Nooit zouden er lieve kleintjes
komen, wier lachende gezichtjes en poezele
handjes ik me al vaak zwijgend had voorge
steld! Nooit zou er leven komen tusschen die
oude muren! O, Damaris ik had gehoopt, dat
ik met de kracht mtiner liefde je ziel zou ver
heffen, of liever, dat ik haar terug zou voe
ren naar het licht, maar, buiten mijn weten,
woekerde het kwaad er in voort, als een kan
kergezwel, dat zich eerst uitwendig openbaart,
als het te laat isOngetwijfeld ben ik niet
de man, waarvan je gedroomd hebt, waarop je
trotsch hadt kunnen zijn. Ik vraag je dus niet.
de relaties weer aan te knoopenHij, die
je nu schrijft, is slechts je vriend, altijd bereid
je te helpen... Welnu: je gaat een gevaar
lijken weg op. Laat me je voor den laatsten
keer smeeken, over de wereld toch niet dat
zaad te werpen, dat voor velen zou kunnen
zÜn, het zaad van een vijandig mensch. Offer
je eerzucht op en, omdat 't nu eenmaal toch
een behoefte van je is, al wat er bruist in Je
eigen ziel aan andere mede te deelen, leg
aan de menscheen de bron open, laat ze ten
minste zien, hoe je van binnen bent, opdat het
opborrelend water niet werke als een vergif^
Zoo ging het nog een paar bladzijden door;
zijn tigen leed vergetend; trachtte hij haar
nog te redden; maar zil was een van degenen,
die alleen maar tot stilstand komen, als zé
door den bliksem worden geraakt: ze from
melde het papier ineen tusschen haar trillende
vingers.
- Welk recht heeft hij, om mij te bevelen?
tiacht ze.
Een geheime stem in haar hart antwoordde:
- HU beveelt met, h,j spreelu in naam dpr
waarheid.
- Ja, tenminste in naam van datgene wat
hij waarbeM noemt, corrigeerde ze.
U1 hem niet terug, besloot ze. Ik
hlrl "f'1- m,at hem "i't te staanZonder
ze^om hem ,Ï^°P fTaat ,Thann dacllt' dat
haar toe. Om eL^ -f, °P 6D ging Mar
hield ze te k,jken' wat h« 2011 doen,
voor. HU T briel' van ziin ouden meester
hü l'»mv ^snuffelde hem en ineens begon
sterven "f ''!t kuiilen' als ging er iemand
Daniarig was bang, dat de buren er binder
,lr vf°UdCn heW>enze hield z'n bak dicht en
nikte hom zoo stijf mogelijk tegen zich aan.
toen ze daar zat, uiterlijk onbeweeglijk,
maar vaai binnen als een stormende zee, zgg
ze. als het ware, in zich sterven het vurigé
meisje, dat zoo beerlü'k wist te spreken over
de Heilige van Sièna, da.t een zondaar er zich
door zou bekeeren
't Is Februari! „Justicière" is pas uitgeko
men. In eiken boekhandel ziet men 't. Geen
enkele letterkundige critiek heeft 't er niet
over gehad. De geïllustreerde bladen vragen
portret en btogiraphie van de schrijfster aan.
En uit het buitenland komen al verzoeken,
om het te mogen vertalen, 't Is 'n succes, een
groot succes. Er zijn er maar enkelen, dié het
