^CTSTE
ZEETIJDINGEN
„BRITSCH"
a,° T'T."°"M>
Het licht der kaarsen
VRIJ MANDSJOERIJE
DONDERDAG 17 DECEMBER I931
DE BRAND IN HET NED. PAVIL
JOEN TE VINCENNES.
Rapport van prof. ir. E. J. F.
Thierens.
GEEN GEBREKEN IN DE ELEC-
TRISCHE INSTALLATIE.
ZENDER-PROBLEMEN.
Weer proeven tot versterking
van de 298 Meter.
UIT DE TILBURGSCHE TEXTIEL
INDUSTRIE.
GEVAARLIJK KINDERSPEL.
TREINAANSLAGEN....
MOTTA BONDSPRESIDENT.
Voor het jaar 1932.
DE SOVJET-EXECUTIEVE BIJEEN
ONDER DE SCHUTSE VAN
JAPAN.
DE AFFAIRE KOETEPOFF.
Een onderzoek te Fontainebleau.
HET BELGISCHE BROOD IN NOORD.
FRANKRIJK.
POLA NEGRI ERNSTIG ZIEK.
PUBLIEKE VERKOOPINGEN.
VISSCHERIJ.
MARKTBERICHTEN.
SCHIPPERSBEURS.
RIJNVAART.
BINNENLANDSCHE HAVENS
WISSELIvOERSEN.
STOOMVAARTLIJ NEN
BUITENLANDSCHE HAVENS
GEMENGDE BERICHTEN
NAGEKOMEN ZEETIJDINGEN
Aangezien in enkele berichten, in Neder
landsche couranten in het najaar van 1931
verschenen, werd beweerd ot tenminste de
mogelijkheid werd opgemaakt, dat, ondanks
de conclusies van het rapport van deskundigen
direct na den brand opgemaakt met het oog
op de verzekeringskwestie, toch overbelasting
en/of kortsluiting oorzaak van den brand in
het oude paviljoen op de Parijsche tentoon
stelling zou zijn geweest, werd op 21 October
1931 aan prof. ir. E. J. F. Thierens, president
der afdeeling voor electrotechniek van het
Kon. Instituut van ingenieurs, gevraagd een
onderzoek daarnaar in te stellen en van zijn
bevindingen en conclusie rapport uit te bren
gen.
In zijn thans uitgebracht rapport zegt nu
prof. Thierens, dat rechtstreeksche onderzoe
kingen niet meer mogelijk waren, daar even
tueels overbelaste of door kortsluiting ver
nielde leidingen en toestellen met het ver
brande gebouw geheel zijn verdwenen. Zijn
onderzoek moest dus Indirect zijn, en betrof
dan ook:
1. het spreken met de bij de installatie be
trokken personen, dus personeel van de uit
voerende firma Groeneveld Co., den elec-
trotechnischen adviseur Jos. G. van Dooren
en den heer P. A. J. Moojen, als leider van de
Nederlandsche afdeeling op deze tentoonstel
ling;
2. het kennisnemen van de rapporten, die
over de oude en de nieuwe installatie zijn uit
gebracht, te weten de rapporten van keuring
der verschillende Fransohe electrotechnische
autoriteiten, het rapport betreffende den brand
met het oog op de verzekering door diverse
brandweer- en electrotechnische experts, en
het door den ingenieur W. de Ruiter van de
K.E.M.A. te Arnhem uitgebrachte rapport van
het na den brand onderzochte overgebleven
deel der installatie; bovendien het in de cou
ranten vermelde rapport van de Haagsche
politie;
3. het nazien van de electrische installatie
in de gebouwen op de tentoonstelling ter
verifieering van het rapport van ir. de Ruiter
en om na te gaan ot aan die installatie de
noodige zorg was besteed en zij voldeden aan
de voorgeschreven bepalingen.
Rapporteur komt in zijn betooir tnt ,i„
dat geen 'jTgto, C°*
onderzoek iets heeft opgeleverd, dat wijst op
gebreken van eemge beteekenis in den aanleg
dat dus in geen opzicht de berichten in de
?s daatenhT b7eStigd' dat h«t te betreuren
tot de bedoeld0n ,Z06i£ der Haagsche politie
geven aanleidin* beeft ge-
latie binken D esendeel de bedoelde instal-
van dei h S 6611 Zeer waar<Jeerend artikel
8%h T S0UUer iD h6t FranSChe tiid-
inn industrie éleetrique" van 25 Juli
aan anderen ten voorbeeld werd gesteld.
UIT SCHIEDAM
TOL STRAATWEG SCHIEDAM—
OVERSCHIE.
OPHEFFING DER OVERSCHIESCHE TOL?
Als de Gemeente jaarlijks 1420 gld. betaalt
en ,W' brengen onder de aandaebt van
den Raad dat d-e ainds jaren aanhangige plan-
en om tot opheffing van den tol o4. den
verschieschenweg te komen dilt jaar de bij
zondere belangstelling rnn hun College hebben
êehad.
Zooals den Raad bekend is. komt het onder,
noua van den weg, enz. voor rekening van
behiedam, doch de kosten daarvan worden
uit de opbrengst van den tol bestreden.
\\-el loopen de uitgiaven van jaar tot jaar
in sterke maite uiteen, zooda/t in 1930 een niet
onbelangrijke winst (rond 2000) werd ge
maakt, doch deze valt weer weg tegen ver
liezen van vorige jaren.
Bij de toezegging der subsidies van Rijk en
Provincie is men ervan uitgegaan, dat alleen
voor het gedeelte van dOn weg. dat op Over-
Bcbiesch grondgebied is gelegen; sujjs'ldie
wordt verleend. Saiedam bekostigt dus bet
onderhoud van dien weg op zijn gebied.
Oveirschie zal zich belasten met bet onder
bond op zijn gebied, doch in de onderhouds
kosten van drit op Oversehiesch gebied gelegen
weggedeelte (plm. 1850 M.draagt het Rijk
ongeveer 1/6 en de Provincie ongeveer 1/S bij.
zoodait omstreeks de helft van de door Over'
echie te ma-ken kosten door subsidies worden
vergoed, (terwijl ook de afkoopsommen ter
zake van de uitkeeringen aa.n Spangen en
M allien esse daaruit worden betaald).
Wat de andere helft dezer onderhoudskosten
betreft wordt voorgesteld deze voor 2/X door
Schiedam en voor 1/S door Oveirschie te laten
dragen. In cijfers uitgedrukt B. en W.
baseeren zich op de cijfers van de jaren 1919
tot. 1930 wil dit zeggen, dat Schiedam Jaar
lijks zou hebben te betalen:
a. onderbond weggedeelte en Scule-
oever tussehen spoorwegovergang
en OverschieschegTens (plm. 350
Meter) plm. 540
b. 2/3 van de onderhoudskosten op
Overschiesch gebied na aftrek
van de subsidies plm. 880
In totaal jaarlijks door Schieuam
te dragen plm 1420
Oversehie daarentegen zou jaarlijks betalen
plm. 440.
Wanneer de onderhoudskosten van den weg
in den loop der jaren tengevolge van even-
Siieel drukker verkeer zouden stijgen, zouden
e kosten voot Schiedam en Overschie even
redig stijgen.
Hoewel bet Ooilege mede in verband met
de tegenwoordige tijdsomstandigheden den
Raad niet kan adviseeren de hierboven om
schreven regeling te aanvaarden meenden zij
toch goed te,doen het vorenstaande te hunner
k'-nnis te brengen en de beslissing geheel aan
den Raad te moeten overlaten.
Zooals uit het raadsverslag blijkt beeft deze
mededeel tag van B. en W. Woensdagavond in
den Raad een punt van bespreking uitgemaakt.
Heden zou over een voorstel-Houtman worden
gestemd, dat aanvaarding <ter regeling slechts
in dier voegei wemreht. dart Schiedam ten
hoogste 15 jaar de 1420 zal betalen.
ju*—
EEN TAAL-DISCUSSIE
In een der bladen is onlangs ^en discussie
gevoerd over het woord „Britsch
Wij zijn Engeischen, Schotten, Welshmen,
beweerden de vele tegenstanders van het
woord. Waarom zouden wij ons als „Britsch
aanduiden, terwijl toch een „Britsche taal" niet
bestaat.
Dit argument is reeds ontelbare malen aan
gevoerd geworden, en weinigen schijnen zich
bewust ervan te zijn dat er „Britsch" gespro
ken werd lang voor 't Engelsch bestond, en dat
zelfs thans nog in enkele deeien van Wales en
Cornwall overblijfselen van dat „Britsch" in
eere gehouden worden.
Dat Britsch was Gallisch of Fransch, dat,
aangezien het nog niet door bet latijn beïn
vloed geworden was, niets leek op het heden-
daagsche Fransch.
Maar van Gallië uit is Engeland bevolkt ge
worden, en het antieke Gallisch of Fransch
is waarschijnlijk de eerste taal geweest, die
hier gesproken werd. Honderden plaatsnamen
zijn nog van Gallische of Britsche afkomst. Dit
Britscb werd, gedurende de Rotmeinscbe be
zetting, vrij kwistig met latijn gelardeerd,
maar bleef tot in de vijftiende eeuw de heer-
sehende taal.
De oorspronkelijke taal is dus dezelfde ge
weest als die van het toenmalige Frankrijk,
maar zij werd verdrongen door het Saxisch.'
overgebracht door de Germaanscbe Saxen
wier hulp de Britten inriepen tegen de Pieten'
Dat Saxisch vermengde zich gedurende de in
vallen der .Noormannen, met veel Deensche ele
menten, en na Britscb en Saxisch geweest te
zijn van taal. was Engeland op weg Deensch
te worden toen de Fransche Normandiërs in
de tweede helft der elfde eeuw het land ver
overden en er hun taal invoerden. Saxisch en
Fransch vermengden zich tot een zonderling
bargoenscb, dat zich in den loop der eeuwen
ontwikkelen zou tot de huidige Engelsche
spree aa en dat bovendien de sporen zou ver-
oonen van de oude Gallische, Romeinscbe en
Deensche heerschappijen.
Door het Normandische Fransch is het En
ge sche Saxisch door en door vervormd gewor
den, en wel in zoo sterke maté dat het En
gelsch ternauwernood als een Germaansche
taal kan gelden, ofschoon de Saxen Germanen
waren.
Het Angel-Saxisch evenwel is niet de oor
spronkelijke taal der Britten geweest. Het was
een opgedrongen taal. De Britten spraken Gal
lisch voor de komst der Saxen. Dat Gallisch
immers was de taal van de Normandiërs, die
zich in het land gevestigd hadden en er de
oerbevolking van geworden waren. In den loop
der eeuwen week het van het Fransche Gal
lisch af, gelijk Afrlkaanscb sterk afwijkt van
Nederlandsch, maar toen in 1066 de Norman
diërs Engeland veroverden brachten zij er een
taal, die veel nauwer verwant was aan die der
Normandische oerbevolking dan het Saksisch.
Of juister: een taal, die veel nauwer eraan
verwant geweest zou zijn indien het Gallisch
onder latijnschen invloed niet tot een verla-
tiniseerde taai, n.l. het moderne Fransch, ge
worden was.
Het vreemde element, dat de Normandiërs,
gelijk duizend jaren vroeger Caesar, naar En
geland overbrachten, was niet het Fnansch,
want dit stond den Britten veel nader dan het
hun opgedrongen Saxisch, doch de latijnsche
bestanddeelen van het Fransch. Historisch zijn
de latijnsche en de Saxisché elementen der
hedendaagsche taal beide „indringers"; de
eenige oertaal is het „Britsch" en de eenige
daaraan verwante, doch later ingevoerde be
standdeelen, zijn die Fransche woorden, welke
zich uit de oude Gallische taal ontwikkelden,
onafhankelijk van de latijnsche invloeden.
Hieruit blijkt dat de algemeene opvatting,
volgens welke de Saksische woorden een zui
verder taal voor de Britsche bevolking vormen
dan de aan het Fransch ontleende woorden, on
juist is. Do r het Fransch werd het Saxisch
ontwricht, gelijk het Saxisch het Gallisch ver
drongen had. Maar het Saxisch was een
vreemde taal geweest, terwijl het Gallisch, ver
want aan het Fransch der Normandische ver
overaars, de eenige Britsche moedertaal was.
Een klein overblijfsel van de romantiek
HERINNERING AAN SMAAK EN LUXE
Wie denkt er tegenwoordig nog aan kaars
licht? Nu we met één hand-omdraai een licht
bron van elk gewensoht aantal kaarsen kunnen
ontsteken
De kaars als verliehtingsmiddel heeft afge
daan, en dreigt zelfs verloren te gaan bij die
gelegenheid, waa.r men jujst door kaarsver
lichting een bepaalde stemming of sfeer te
voorschijn wil roepen, die door geen nuchtere
electrische gloeilamp kan worden opgewekt.
Reeds de Romeinen gebruikten een soort
kaairsen, die zij fabriceerden door het dompelen
van vezels in was of pek. Het is echter altijd
een duur verljohtingsm iddel geweest en de ge
wone man zocht dan ook zijn troost bij een
walmend olielampje Doch als feest verlichting
waren de kaarsen onmisbaar Wanneer er dan
des avonds duizenden schitterenden, leverde
dit een feeërieken aanblik op en was het ef
fect overweldigend. Om dit te bereiken moest
men niet op kosten zien; voor een hoffeest in
Dresden waren in de achttiende eeuw eens
veertien duizend kaarsen noodig
Naarmate de behoefte pan kaarsen zich ont
wikkelde, hield de nijverheid hiermede gelij.
ken tred en de kandelaars en kaarsenkronen,
die men thans nog in enkele patriciërshuizen
en vooral in verschillende musea aantreft, ge
ven ons een duidelijk beeld, tot welk een trap
van smaak en luxe men het in deze artike
len had gebracht.
Het fabrlceeren van kaarsen was betrekke
lijk eenvoudig: de kaarsenmaker had een groo
ts, metalen plaat, waarin gaten waren aange
bracht en daaronder een koker in hst formaat
van de kaars.
Meestal gebruikte men schapenvet, waarmee
men den koker volgoot, na er eerst een pit
van katoen in te hebben opgehangen. Het
grootste nadeel van de kaars was, dat zij
walmde en dat men de pit moest „snuiten''
Tot in de negentiende eeuw waren blaker en
snuiter onmisbare gebruiksvoorwerpen in
iedere huishouding.
In 1825 vond de Fransche scheikundige Ohe-
vreul samen met Lussac, do stearine-kaars uit
en toen Cambrêne de gedraaide pit had ont
dekt, waardoor het verkolen van het vet en
het walmen van de kaars werd voorkomen,
kon men zeggen, dat dit verliehtingsmiddel in
zijn soort een zekere volmaaktheid had be
reikt.
Maar toen waren ook meteen twee groote
concurrenten op het tooneel verschenen: eerst
de petroleumlamp en later het gas, zoodat de
volmaakte kaarsenveriichting in onze streken
eigenlijk nooit gelegenheid heeft gehad, goed
tot haar recht te komen.
een soort tijdmeter in te voeren. Omstreeks
Men heeft wel eens geprobeerd kaarsen als
Naar wij vernemen heeft de N. S. F. met
Ingang van heden de proeven met den ver
houwen Phohizender definitief opgegeven. Men
weet, dat deze, nadat de AVRO reeds naar den
ouden zender was teruggekeerd, nog voor de
VARA werden voortgezet.
Men overweegt nu om den 20 K.W.-zender
naar het N.S.F.-terrein te Hilversum om te
probeeren of de tegenwoordige antenne-appara-
tuur gunstiger uitwerking heeft dan die van
den ex-Phohizender.
Lukt dit, dan zal op 23 December a.s. weer
voor het eerst met 20 K.W. kunnen worden
gehouden.
Besprekingen over de loonkwestie.
Men deelt ons mede, dat gisteren een bespre
king heeft plaats gehad tussclien het bestuur
der Tilburgsehe vereeniging van fabrikanten
van wollen stoffen en de vertegenwoordigers
der arbeidersorganisaties. De werkgevers zul
len in een op Vrijdag a.s te houden ledenver
gadering de loonkwestie opnieuw bespreken en
hun standpunt terzake bepalen.
Jongen onder een auto gesprongen.
Het vijfjarig zoontje van den heer J. wo
nende in de Vooruitgangstraat te Haarlem,
was gisterenmiddag op een met paard bespan
nen wagen geklommen.
Achter den wagen reed een auto, bestuurd
dorr den heer E. v, B. uit Lisse. Toen deze
den wagen wilde passeeren en dit door signa
len had kenbaar gemaakt, sprong plotseling
het knaapje van den wagen af. De bestuurde,
van den auto kon een aanrijding niet meer
voorkomen. Het knaapje werd tegen den grond
geworpen en aan hoofd en armen gewond. Het
werd naar het St. Elieabethgasthuis overge
bracht, waar het kort na aankomst is over
leden.
Den autobestuurder treft geen schuld.
Van een vrachtauto gevalleiv
In de Muntsteeg te Utrecht is gisteren een
9-jarig knaapje, dat achter op een rijdenden
vrachtauto was geklommen, komen te vailen,
waardoor hij een snijwonde boven het rechter
oog opliep. Bij onderzoek in de Academische
kliniek bleek de jongen waarschijnlijk een
hersenschudding te hebben bekomen. Hij is
toen naar de Neurologische kliniek overge
bracht.
Groote politiemacht vat twee kinderen.
Reeds eenige dagen, aldus het „Handels
blad" werd er nabij de brug over 't Merwede-
kanaal op een trein geschoten of gegooid. Gis
teren herhaalde zich 't geval. Een flinke politie
macht nam de lijn van Weesp tot de brug onder
strenge bewaking, met 't gevolg, dat de daders
gisternamiddag werden geknipt toen zij weer
hun slag sloegen.
't Waren twee jongens van zeven en negen
jaar uit de omgeving, die uit baldadigheid met
een steen naar den trein wierpen, waardoor
zooveel opsohudding werd veroorzaakt.
BERN, 17 Dec. (V.D.). De veroonigde bonds
vergadering van den nat ionalen raad en stan
denraad heeft tot bomdepresident voor het jaar
1932 gekozen den bondsraad Guiseippe Motta,
hoofd van het departement voor politieke aan
gelegenheden.
Tot vice-president werd gekozen het hoofd
ram het departement voor economische zaken,
bondsraad Schuithes.
Motta Is thans voor den vierde maal tot
bondspresident gekozen.
MOSKOU, 17 December. (V.D.) Gisteren is
in het Kremlin te Moskou, onder voorzitter
schap van Kalinin, de zitting geopend van het
centraal executief comité van sovjet-repu-
blieken.
Aanwezig waren de vertegenwoordigers van
de regeeringen der republieken en van de
communistische partij.
In zijn openingsrede wees Kalinin erop, dat
de voornaamste ta,ak van deze vergadering
was het vaststellen van de begrooting en van
de economische plannen voor het jaar 1932,,
het laatste jaar van het vijfjarenplan.
Naast de opening van een aantal nieuwe
groote ondernemingen, zooals de Ford-fabrie
ken te Nisjni Novgorod, en de groote Dnjepr-
kraohtcentrale te Dnjeprostroi, zal het cen
traal executief oomité zich in het komende
jaar in het bijzonder bezighouden met de ver
betering der levensmiddelen-voorziening der
arbeiders.
Voornamelijk aan den landbouw zullen dus
in het komende jaar hooge eischen moeten
worden gesteld.
1859 is tenminste sprake van een patent over
het aanbrengen van teekens, of wel verschillen
de kleuren rondom de kaarsen, om op deze
wijze door het opbranden van de kaars te kun
nen zien, hoe laat het was. De teekens hiel
den verband met uren. halve uren en desge.
wenscht met kwartieren; de afstand regelde
zich natuurlijk naar de maat van de kaars
Dit brandende horloge schijnt echter nooit
veel opgang te hebben gemaakt doch den ge-
brnikelijken dood van zoovele andere uitvin
dingen te zijn gestorven.
Kaarslicht...... waar vinden we het tegen
woordig nog Zelfs aan den Kerstboom zijn
de kaarsen dikwijls vervangen door starre,
electrische gloeilampjes. Over smaak valt niet
te twjsten. Ongetwijfeld hebben wij aan Edi
son veel te danken, maar zijn Uitvinding had
niet moeten worden toegepast bij de traditio.
neele verlichting van den kerstboom, die toch
altijd nog maar het best tot zijn recht komt
met zacht flikkerend kaarslicht. Mogelijk
noemt iemand dit diligeanee-romantiek en mis
schien is dat ook zooeen klein stukje van
de weinige romantiek, die ons nog is overge
bleven
LONDEN, 17 December. (V.D.) De „Daily
Herald" heeft een telegram ontvangen uit Dai-
ren, waarin wordt gezegd, dat de situatie in
Mandsjoerije zich op het oogenblik met zulk
een snelheid ontwikkelt, dat de door den vol
kenhond naar het verre Oosten gezondeD
enquête-commissie bij haar aankomst waar
schijnlijk tegenover een volslagen gewijzigden
toestand zal staan en een van China onafhan
kelijk Mandsjoerije zal aantreffen, dat op
grond van een speciaal verdrag tot een soort
van Japanschen vazalstaat zal zijn geworden
De gouverneurs van Kirin en van de provin
cie Hailung Kiang zouden n.l. met Tsjang Tsji
Wi, die de hem aangeboden functie van chef
van de regeering der provincie Liaoning heeft
aanvaard, zijn tot overeenstemming gekomen
over den vorm van een van China onafhanke
lijke centrale regeering te Moekden.
Op 20 December a.s. zal volgens dit bericht
een nieuwe Mandsjoerijsche conferentie worden
gehouden, en, zoodra de vestiging van de
nieuwe regeering een feit is, zal Japan, naar
men met zekerheid aanneemt, een verdrag met
Mandsjoerije sluiten, dat geratificeerd zal kun
nen zijn, nog voor de aankomst der volken-
bondscommissie, die daardoor geheel overbodig
wordt, omdat zij geen taak meer zal hebben
te vervullen.
Nieuwe gevechten in
Mandsjoerije.
SJANGHAI, 17 December. (V.D.) In het ge
bied van Tsjengsjiatoen kwam he<t tot een
groot gevecht tussehen tienduizend Chineezen
en Japansche troepen, welke laatste door sterke
vliegtuigeskaders werd gesteund.
Bij een aanval van Japansche troepen en
vliegtuigeh op een Chineesche troepenmacht
van ongeveer duizend man werden 34 Chinee
zen en 5 Japanners gedood.
Ook hij T-sjangtsjoen, Kirin en Tichllng
kwam het tot ernstige gevechten. Volgens Ja
pansche berichten maken al deze gevechten
deel uit van een groot opgezet Chineesch of
fensief over het geheele front.
Derhalve zon men in Japansche militaire
kringen opnieuw overwegen, een aanval op
Tsjingtsao te doen, teneinde de Chineezen te
dwingen zich achter den grooten Chineeschen
muur terug te trekken.
De laatste dagen is in de Fransche pers weer
herhaaldelijk sprake van de mysterieuze ver
dwijning van generaal Koetepoff, den leider
der Russische emigre's, wiens ontvoering des
tijds uitvoerig is medegedeeld.
Een gedetineerde," zekere Colin, heeft dezer
dagen verklaard, van de affaire meer af te we
ten; de politie schijnt vooral ook belang te
hechten aan een brief, welken mr. Delacé over
het geval ontving, terwijl zij tevens nasporin
gen doet naar zekeren Muller, destijds mede
gevangene van Colin en van wien deze in zijn
onthullingen gewag maakt.
Het relaas van genoemden Colin komt hier
op neer, dat Koetepoff, na door zijn ontvoer
ders vermoord te zijn, in een villa te Fontaine
bleau is begraven.
Tot dusverre bleken echter de uitlatingen
van dezen onthuller, voor zoover ze althans
door de politie konden worden gecontroleerd,
op niets te berusten.
Desondanks zou men, naar een V.D.-bericht
uit Parijs meldt, gisteren een aanvang maken
met de opgraving in de door den gevangene
aangeduide villa, die in haar kelder het graf
van Koetepoff zou bergen.
Een protestactie der Fransche bakkers.
RIJSEL, 16 December. (HAVAS). De bakke
rijen van het Noordelijk departement hebben,
ten teeken van protest tegen den invoer van
Belgisch brood, in de twee-K.M.-zone,'hun za
ken gesloten.
Op een vergadering van bakkers werd mee
gedeeld, dat, indien niet vóór 6 Januari aan de
hakkers in het grensgebied voldoening wordt
geschonken, alle bakkerijen in Frankrijk een
staking van twee uren zullen proclameeren.
In een bij algemeene stemmen aangenomen
resolutie wordt aan de regeering de eisch ge
steld, dat zij ten spoedigste een decreet zal uit
vaardigen, waardoor aan den invoer van Bel
gisch brood een einde wordt gemaakt.
Uit New-York wordt gemeld:
De bekende filmster Pola Negri werd
Dinsdag tijdens de opnamen in de filmstudio
harer maatschappij, onwel en zakte ineen. Zij
wérd naar haar villa te Santa Monica over
gebracht, waar haar geneesheer constateerde,
dat zij ernstig ziek is. Waarschijnlijk zal ope
ratief ingegrepen moeten worden.
Volgens haar geneesheer is haar toestand
kritiek.
Een Reuter-telegram meldt nader, dat de
operatie Inmiddels reeds heeft plaats geliad.
De toestand blijft ernstig.
INTERN. VOETBALWEDSTRIJDEN.
Naar w(j vernemen, speelt de vereeniging de
Grashoppers, kampioen van Zwitserland, op 26
December in het Stadion te Amsterdam tegen
de Zwaluwen. Zondag 27 December spelen de
Grashoppers te Den Haag tegen H.V.V.
Voorts spelen de Zwaluwen op Zondag 27 De
cember in het Stadion te Amsterdam tegen Boe
dapest (het demi-officieele Hongaarsehe elftal).
Op 30 December tenslotte speelt een ander
Zwaluwenelftal een avondwedstryd op het ver
lichte V.U.C.-terrein te Den Haag tegen Boe
dapest.
TE ROTTERDAM.
Donderdag 17 December n.m. 2 uur.
Eindafslag.
Pand en erf, Willem Beukelsz.straat 58b, in
bod op 13.500, voor 16.000 opgehouden..
ROTTERDAM, 17 December. Heden werden
aan de vischmarkt alhier van IJmuiden en
elders 420 manden en kisten versche visch aan
gevoerd. De prfjzen warengroote tong 60—72
middel tarbot 28—38, kleine tarbot 18—24.'
griet 15—20, heilbot 18—22, middel schol 16
24, kleine schol 712, middel schelvisch 15
—24, kleine schelvisch 5—10, groote gul 8—14,
kleine gul 57, makreel 8—10, versche haring
68, kuit 8—10, riviervisch 68, alles per
mand, spiering 2—3 per kistje.
VLAARDINGEN, 17 December. Heden werd
betaald voor volle haring Eng. wal 11.10, volle
haring Kanaal 10.50, ijle haring id. 9.80,
steurharing id. 8.40, alles per kantje.
GOUDA, 17 December. (Veemarkt). Aange
voerd 1266 stuks, waarvan 155 slachtvarkens,
vette 16V217)6 et., Londensche 12—13 et., zou
ters 13—14 ct. per pond levend met 2 pet. kor
ting, 473 magere varkens 1422, 572 biggen
3—7, 7 runderen 225—275, 48 nuchtere kal
veren 510. Handelmagere varkens en biggen
stug, runderen en nuchtere kalveren matig.
(Algemeene markt). 293 partyen kaas. Pryzen
le kwal. met ryksmerk 28—31, 2e' kwal. 24—27
per 50 kg., handel traag; 56.500 eieren, kipeieren
4.755.50, eendeieren 3.50—4.50 per 100 stuks,
handel matig; 1122 ponden boter, goeboter 55—65
ct., weiboter 5055 ct. per pond, handel vlug.
GOUDA, 17 December. (Coöp. Zuid-Holland-
sche Eierenveiling). Aanvoer 56.500 kipeieren.
Pryzen: 56/58 kg. 4.80—4.90, 58/60 kg. ƒ4.90-
5.20, 00/62 kg. 5.20—5.40, 62/64 kg. 5.40—5.80,
bruine 60,65 kg. 5.20—6, kleine 3.40—4.80, 100
eendeieren 3.60—3.80, alles per 100 stuks.
ROTTERDAM, 16 December. (Coöp. Tuinbouw
veiling Rotterdam en Omstreken G.A.) Sla (Mei
koning) le soort 8.40, 2e soort 4.807.40 per
100 krop, slavellen 1321 ct., spinazie 33 ct.,
postelein 8 ct., spruiten 2e soort 2 ct., witlof le
soort 10 ct. per kg., prei 1.803.10, seldery
1.502.30, kroten 12.50 per 100 bos, peen
2.10—3.80, roode kool 1.102.70, groene kooi
1—3.30, boerenkool 3,90, savoye kool 1.40,
spruiten 2.60—4 per 100 kg., andyvie 0.70—1.60
per 100 struik.
ROTTERDAM, 16 December. (Coöp. Tuinbouw
veiling Rotterdam en Omstreken G.A.) Bloemen
veiling: Hadley 2.60—5.70, Butterfly ƒ2.90—5.10,
Columbia 3.706, Golden 2.80, Europa 7.10,
Flore 4.80, E. G. Hill 5.90, Briarcliff 3.10—
5.30, Kilham 7.10, Rose Hill 4.60, Pernet ƒ4.70,
Potentaat 3.50, Aug. Noack 2.10—4.60, Rosa-
landia 2.806.20, troschrysanten 1140 ct. per
bos, tulpen 11—17 ct. per dozyn, hulst 39—59 ct.
per kg., Pulling 6—12 ct., Palmen 70—90 ct., Be-
gonea 22 ct., Cyclamen 17—37 ct., Varens 5—6
ct., Primula 1118 ct. per stuk. Aanvoer rozen
9000 stuks.
ROTTERDAM, 17 December 1931.
Vlet- en lichterwerk: 350 ton ƒ8; 410 ton ƒ9;
200 en 250 ton 7, beide met admissie, alles per
dag870 ton 10 per dag.
Vaarwerk voor zwaar goed: 175 ton naar
Utrecht ƒ1.40; 160 ton naar Leeuwarden ƒ3.25;
200 ton naar Leeuwarden ƒ3; 160 ton kolen naar
Waalwyk 1.50, alles per last3000 zakken sui
ker neer Leuven (B.) ƒ2; schip van 700 a 800
ton voor soyaboonen naar Mannheim 335; vracht
naar Mannheim v. div. goed. 1 per last.
ROTTERDAM, 17 December 1931.
B o v e n-K fj a.
Waterstand vallend. Er was weinig vraag.
Ruimte was voldoende. Stemming onveranderd.
Voor ruwe producten betaalde men ca. 100
ets. naar Mannheim basis 2 M. afladen.
Beneden-Rp.
Waterstand vallend. Er was weinig vraag.
Ruimte was voldoende. Stemming onveranderd.
Ertsvracht met 4 losdagen 35 ct., met 8 los-
dagen 45 ct. per last.
Sleeploon volgens het 30—32% ets. tarief.
Ertsvracht naar Horl 40 en 50 ct. resp. met
lk en lostyd.
RUHRORT, 17 December 1931.
VRACHTEN. Van de Ryn-Ruhrhavens naar
Rotterdam 0.750.80 Mk., Antwerpen en Gent
1.30 Mk., Brussel 1.70 Mk., Luik 2.10 Mk.
Van de Rjjn-Ruhrhavens naar Mainz en Mann
heim 1.Mk., Frankfurt 1.15 Mk., Aschaffen-
burg 1.25 Mk.
Van dé havens van het Ryn-Hernekanaai naai
Antwerpen en Gent 1.45 Mk., Brussel 1.85 Mk.,
Luik 2.35 Mk.
SLEEPLOON van de Ryn-Ruhrhavens naar
Mainz ü.901.— Mk., Mannheim 11.10 Mk.
ROTTERDAM aangekomen
16 December namiddag:
3.45 SATURNUS, Hudig Veder, Valencia,
Lekhaven Oz., stulcg.5.15 WINFRIED, N. V.
Wm. H. Muiier Co., W,-Afrika, Merwehaven
stukg.5.45 BRILLIANT, J. F. F. Schellen,
Shoreham, Merwehaven, stukg.6.45 ALNWICK,
D. Burger Zn., Newcastle, Schichaven, stukg.;
7.30 HAVEL, Wm. H. Muller Co., Japan.
Merwehaven. stukg.; 8.15 EVERNE, Derutra,
Arast., Waalhaven 36, ledig; 8.20 TARANSAY,
N. V. Furness, Odessa, Maashaven 9, graan;
9.15 FLYING SCOTSMAN, James Co., Col
chester, Waalhaven werf Lith en Madera, ledig.
NIEUWE WATERWEG aangekomen:
16 December namiddag:
9.55 QUEENWORTH, Immingham10.05 EVE
REST, Amst.HAVERLAND, Dairen; 10.35
SWAINBY, Odessa; 11.15 JACOBUS FRITZEN,
Gdynia;
vertrokken
16 December namiddag:
4.15 CARRIE, Sunderland; TREGLISSON, Car
diff. 4.35 MARIANNE, Hamburg; INSULINDE,
Batavia; HUBRO. Newcastle; 5.10 ESTOR1L,
Libau; 5.45_ WATUSSI, Bremen; 6.25 AVANCE]
Malmo; 6.35 ESSEN, Macassar; 7.25 JAVA, Aar-
huus; NIOBE (Nept.), Stettin; 7.45 CLIO. Amst.
NORWICH TRADER, Yarmouth IMPORT. Lon
den8.10 PETALLI, Newcastle: MARTHA, id.;
8.15 ORANJEPOLDER, nndenAMI RAL
L'HERMITE, Duinkerken; HOOGKERK, Cal
cutta; 8.40 IRIS, Bergen; BATAVIER III, Lon
den; 8.50 JOLLY ANGELA, Londen; GRUTTO,
ld.; 9.— EMBLA, Stockholm; FINKENAU,
Amst.. 9.10 SHERINGHAM, Harwich; 9.30 ARC-
LIGHt, Londen.
11.20 PRAGUE, Harwich.
Wind NNW., flauwe koelte, kalme zee, buiig.
SCHIEDAM aang. 16 Dec. BORINGIA, Ham
burg, Chr. Cornelder Co.
December. Aangekomen.
ORANJE NASSAU, Harwich; TELEGRAAF
XXI, Zeebrugge voor Rotterdam.
Vertrokken: MECKLENBURG, Harwich; EN-
GELINA II, Londen.
Gep. naar Antwerpen: PAUL EMILE JAVARY
Casablanca; LEOVILLE, Havre; WATFORD
Montreal; FREJ, Londen: LIMBURG, Londen
ADOUR, RenisatALBERTVILLE. Congo;
NIDD, GooleMEERKERK, Rotterdam; HAU
GARLAND, .MontrealPRESIDENT FRANC-
QUI, Amsterdam; RHENANIA, Fredrikshamn
Gep. naar BrusselLIDO, Londen.
Gep. van AntwerpenTINTO, LondenHI-
RONDELLE, Londen; DIAMANT, Tilbury; WA-
BAN, Rotterdam; SAMBRE, Rotterdam; DA
VENPORT, Rotterdam DUBRAVKA, Grange
mouth HODDER, Goole; VILLE DE REIMS.
Duinkerken.
Gep. van Gent: HEBBLE, Goole; MOOR
LANDS, Newcastle; KERRYHEAD, Londen;
DUBAC, Nice; WESTON, Swansea; MAIN DY
GRANGE, Swansea.
Gep. van Sas van Gent: STAD ZALTBOMMEL.
Rotterdam.
Gep. van Terneuzen: THE MARQUIS, New
port (Mon.)
VLAARDINGEN aang.' 16 Dec. KATWIJK,
Caen.
IJMUIDEN aangekomen. 16 December. GOL
DEN SEA. Santa Fe, graan; GOUWESTROOM,
Fowey, stukg.
Vertrokken. 16 December. PRES. FRANCQU1,
Antwerpen; EVERENE, Rotterdam; EVEREST,
Rotterdam; HUXTER, Hamburg; IMMO, Bra
zilië; TRITO, Rotterdam; RHEIN, Hamburg;
SQEaiBA, Hamburg; MONTFERLANDt Hiun-
AMHTEKIiA.il 17 Dec. 16 Dec. 15 Dec.
Londen. per 8.59 8.KO f-Jjl
Berlijn p lOHMk 58.91 59.15 58.7
Partis p 100 frs 9.78 9.78S 9.72S
Brusselp lOObelg 44.65 34.65 34.15
Zwitserl p.lOOfrs 48.55 48.55 48.25
Weenenp. lOOsch 35.25 35.25 35.25
Kopenh p lOOkr 47.25 47.25
Storkh p lOOkr 47.75 47.50 47.50
Oslo p 100 ,kr. 46.25 46.— 46.-
New- York per S 2.49-fc 2.49Vf 2.47)5
iariteit
12.10
59.28
9.74
34.59
48.—
35.—
66.67
66.67
66.677
2.4871
burg; OBERON, Hamburg; JASON, Chili; VE
NUS, RotterdamPLUTO, Kopenhagen.
Uitgaand vastgemaakt: BOGö.
Wind N„ -rissche koelte, regenbuien.
ZAANDAM aang. 16 Dec. HASTINGS, Hudiks-
vall, hout, Vinke Co.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
MAASDAM N.-Orleans n. Rott. p. 16 (8 n.m.)
Scilly.
HALCYON LIJN.
STAD AMSTERDAM 13 v. Oran n. Servola.
STAD ARNHEM 9 v. Bagnoli n. Pt. Breira.
STAD ZALTBOMME^, Sas van Gent n. Rotter
dam p. 16 Vlissingen.
HOLLAND—BRITSCH-INDIë LIJN.
HOOGKERK 16 v. Rott. n. Calcutta.
GIEKERK (uitreis) 16 te Calcutta.
HOLLAND-OOST-AZIE LIJN.
MEERKERK 16 v. Rotterdam te Antwerpen.
JAVANEV -YORK LIJN.
KERTOSONO Java n. N.-York p. 15 Gibraltar.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
COTTICA Paramaribo n. Amst. 16 (12 midd.) v.
Havre 17 (2 v.m.) verwacht.
DOROS 15 v. Patras n. Algiers.
HERMES 16 v. Genua n. Alexandrië.
IRIS 16 v. Rott. te Oporto.
EOS Malaga n. Cadix p. 16 Gibraltar,
ACHILLES 15 v. Ceuta te Malaga.
JUNO Amst. n. Napels p. 15 Gibraltar.
TIBERIUS Amst. n. San Juan (P.R.) 14 (3.9
n.m.) 350 myl Z. v. Valentia.
CLIO 16 v. Rott. n. Amst.
OBERON 16 van Amsterdam naar Hamburg.
JASON 16 van Amsterdam naar Chili.
VENUS 16 van Amsterdam naar Rotterdam.
PLUTO 16 van Amsterda mnaar Kopenhagen.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
RIJNLAND (thuisreis) 16 v. Fredrikshavn.
MONTFERLAND 16 v. Amsterdam n. Hamburg.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
TOSARI 15 v. Schiedam te Middlesbro vertr.
17 (n.m.) of 18 (v.m.) n. Rott.
INSULINDE 16 v. Rott. n. Batavia.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
DJEMBER vertr. 17 ,v.m.) v. Brake n. Rott.
KOTA PINANG (thuisreis) 16 te Ldn. vertr. 17.
DEMPO (uitreis) p. 16 Suez.
KOTA INTEN (thuisreis) 16 te Marseille.
KOTA TJANDI (uitreis) p. 16 Gibraltar.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
J. P. COEN (thuisreis) 16 v. Colombo.
TABINTA (uitreis) p. 14 Gibraltar.
TABINTA (uitreis) p. 14 Gibralatr.
SOEMBA 16 van Amsterdam naar Hamburg.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
EURYBATES Batavia n. Amst. 15 (3.51 v.m.)
220 myl ZZW. v. Land's End.
CITY OF PERTH Chinwangtao n. Rott. 15 t»
Singapore.
CITY OF ATHENS Shanghai n. Rott. 16 te
Hongkong.
MELAMPUS Amst. n. Macassar p. 16 Gibraltar
CALCHAS Japan n. Rott. p. 16 Gibraltar
CITY OF NORWICH Rott. n. Japan 16 v. Hong
kong.
CITY OF WORCESTER Rotterdam n. Japan 15
van Marseille.
SILVER—JAVA—PACIFIC LIJN.
BATOE Calcutta n. Vancouver 15 v. Temate.
ARDGRIJFE 14 v. Rott. te Bo'ness.
AUTHORITY 15 v. Zwyndrecht te Londen.
AUDACITY 12 v. Zwyndrecht te Kalmar
ARGO 12 van Rotterdam te Kopenhagen.
AFRIKA Rott. n. Japan 16 te Shanghai.
BREITENBURG 14 v. Rott. te Leith
BATAVIA 14 van Rotterdam te Oslo.
CHAGRES Rott. n. Honduras 14 (4.2 n.m.) 80
myl ZO. v. Land's End.
ELBE 14 v. Dordrecht te Pauillac.
FIONIA Rott. n. Kopenhagen 15 v. Hamburg
FULDA Rott. n. Japan 16 te Pt. Said.
FORT LAMY Rott. n. Matadi 12 te Bathurst.
GELE ZEE slbt., Banka n. Maassluis 15 (2.28
n.m.) op 120 myl Z. v. Land's End.
HARELDA 15 v. Rott. te Southampton.
JAMAICA MERCHANT Rott. n. Kingston (Ja)
15 (1.28 n.m.) op 400 myl Z.W. van Valentia.
JAMAICA SETTLER 14 v. Rott. te Kingston (Ja)
JAMAICA PLANTER 15 v. Rott. te Londen.
JULIANE 15 v. Rott. te Cardiff.
KASHMIR Rott. n. Japan p. 15 Gibralatr
KURMARK 15 v. Amst. te Londen.
1CRONBERG 13 van Velsen te Kopenhagen.
LETO IJmuiden n. Providence 14 (10.27 n.m.) op
110 myl Z. van Valentia.
LALANDIA Rott. n. Pt. Swettenh. 14 v. Penang.
MILLUNA 9 v. Rott. te Batoum.
MEONIA Rott. n. Bangkok 15 v. Suez.
MALAKAND 14 v. Rott. te Glasgow.
NEPTUNUS m., 16 v. Uddevalla te Danzig.
NORMAN DIA 14 V. Rott. te Gothenburg.
OSTROBOTNIA 11 v. Rott. te Vasa.
PREUSSEN Rott. n. Japan 15 te Manilla.
PROWESS 13 V. Bergen op Zoom te Yarmouth.
POSEIDON 15 v. Valparaiso te Liverpool.
RANDWIJK Guba n. Land's End 15 (12.34 v.m.)
op 550 myl W. van Valentia.
SFINANGER Rotterdam n. Fayal v.o. 14 (f.8
n.m.) op 100 mijl v. Land's End.
SCHELDELIJN 11 v. Rott. te Hernosand.
SPRIJPE 15 v. Rott. te Cardiff.
SARPEDON 14 v. Rott. te Glasgow.
SIQUEIRA CAMPOS Rott. n. Santos 13 v. Bahia
TEXELSTROOM 15 v. Bristol te Newport.
TANCRED Rott. n. Fremantle 15 v. Kaapstad
TIJUCA Rotterdam n. Japan 15 (8.53 v.m.) op
60 myl O. van Niton.
TUCURINGA Rotterdam n. Santa Marta 15 (9.41
v.m.) op 35 mijl W. van Niton.
USARAMO Rott. n. E-London 15 v. Pt. Natal.
VECHT 13 v. Daakr n. Rufisque.
WAALHAVEN 16 v. Newport n. Antwerpen.
WILLY 14 v. Amst. te Goole.
YARMOUTH TRADER 13 v. Rott. te Yarmouth.
ZUID HOLLAND 15 v. Hamburg te Leith.
ENGGANO. A mt s t e r d a m, 16 December.
Vermoedelyk zal het meergemelde Neder. s.
Enggano, dat met gebroken schroefas te ïssa-
bon is oinnen gesleept Vrydag 13 d®*. re!a
naar hier voortzetten. Woensdag 23 wordt
het hier verwacht.
BERENT. Newcastle, 15 December.
Het Nederl. motorschip Berent <meer gemeld)
is op ongeveer 175 myl °est Gy ln2l opKÖ"
pikt door den Grimsby tra«jer GY 1021 (Corcyra)
en hier binnengebracht. M erstellen der
schade zullen ongeveer drie dagen gemoeid zyn.
KL1PFONTEIN. Ham buig j5 December.
Het anker met ketting, dat door het Nederl. s.
Kiipfonteln in de nabyheid van Brunsbuttelkoog
was verloren, is door de Bugsier berging My. ge-
vischt.
MARABOE. Hamburg, 16 December.
Het Nederl. motorschip Maraboe (meer gemeld),
dat in het Kielerkanaal was gezonken en daarna
gelicht, is door sleepbooten naar de Rendsburger
werf Nobiskrug gebracht, teneinde de noodige
herstellingen te ondergaan.
STOOMVAARTLIJNEN.
BOSKOOP 17 van Vlissingen te Hamburg.
ORION Pto. Barrios n. A'dam p. 17 Dungeness.
CERES Varna n. Amsterdam p. 17 Gibraltar.
SALLAND 17 van Bremen naar Hamburg.
DJEMBER, 18 (7 v.m.) v. Brahe te Rott. verw.
VERWACHT TE ROTTERDAM.
PETRARC.A van Hamburg 17 Dec. te Antwerpen.
ZUIDERKERK van Japan 16 December te Dairen.
PENROSE 14 te Bahia Blanca (of n. Antw.),
ALMIR. 'ALEXANDRINO v. Santos 15 v. Rio Jan.
GRANDON van Japan 16 December van Sabang.
BORDSEE 17 December (nm.) van Antwerpen.
GARM 17 December (n.m.) van Zaandam.
REGTN vertrekt 21 December van Amsterdam.
GUSTAFSBERG vertrekt 22 Dec. v. Amsterdam.
ADOLF BRATT 17 December van Pasajes.
ORLEANS 17 December van Bordeaux.
STRIJPE 17 December (12 midd.) van Cardift,
LIESEL HALM 17 Dec. (n.m.) van Amsterdam.
SAARBR il CKEN van Japan 15 van Mamll%
BEVERKUSEN van Tientsin 15 Dec. van ManlUfe
SAARLAND van Japan 16 te Dairen.
MITO MARU van Japan IB to
