wêêèèêëêèêm
INGEZONDEN.
MAANDAG 21 DECEMBER 1931
NAAR DE GESLOTEN-RETRAITE
OBLATEN TE UTRECHT.
R. K. UNIVERSITEIT.
HET I. C. V. EN DE CRISIS.
DE GEVOLGEN VOOR DE
arbeiders.
HAVENS IN DE RIJN-SCHELDE-
DELTA.
Rede van ir. van Konijnenburg.
VOLKSVERTEGENWOORDIGING
MOBILISATIE.
EN
R. K. VREDESBOND.
Brabant blijft paraat.
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN.
FRANSCHE SCHOOL OPSTELLEN
OVER ONS PAVILJOEN TE PARIJS.
UNIE-LOTEN.
VOORRAADSCHUUR UITGEBRAND.
Vermindert de ambitie
Enkele jaren terug werd het toenemen der
gesloten retraiten als een gelukkig teeken van
Verdiepend geloofsleven aangeduid. Moet nu
het afnemen van die praktijk dan niet gelden
als een treurig teeken des tijds: vervlakking?
Men moet de klachten hooren der leiders en
leidsters van de retraitehuizen! Het Cenakel
in Tiliburg b.v. heeft alle moeite z'n geriefe
lijke kamers bezet te krijgen. Vorige jaren
ging het vaak zonder tusschenpauze van re
traite in retraite. Den laatsten tijd komen er
telkens lacunes van meerdere dagen, terwijl de
gegeven retraites dikwijls maar slap bezet zijn.
Aan logies, kost, of leiding ligt het niet.
Ligging zeer geschikt, geheel buiten het stads
rumoer; Alleen de vérbinding kon wat gun
stiger zijn; het huis ruim en confortabel
mooie, groote tuin, hoog omschut; de zusters
gedienstig, als alle zusters, taktval en gedul
dig. Dit vooral niet te onderschatten, want
het vraagt nogal eens „slag" en zelfbeheer-
sching, onder een zestig, tachtig levenslustige
jonge dames de daar noodige orde te scheppen.
Het honorarium van 6.50 en 10 voor resp.
„gewone" en deftigen stand, is zeker beschei
den genoeg voor drie dagen goede kost en lo
gies. Niet meegeteld de steun van den retraite
penning, die de meesten genieten, moesten een
paar ellendige guldens niemand afhouden van
het hooge geluk eener goede retraite.
„Het hooge geluk". Wie ooit ernstig deze
oefening meemaakte, onder degelijke leiding,
zal moeten erkennen, dat die dagen-met-God-
alleen tot de gelukkigste van zijn leven hoo
ren, als ze niet de gelukkigste zijn. Ge moet
dat enthousiasme zien bij de sluiting! Er is
in die drie dagen werkelijk wat veranderd in
die jonge menschen. Sommigen kwamen met
minder ernstige bedoeling en keerden met tra
nen naar huis.
Hoe treurig, dat de stroom der malaise zelfs
deze instelling meeneemt in z'n vaart. Mant
.malaise" is natuurlijk de groote dooddoener,
als ge vraagt waarom ze niet komen. Geen
werk en geen geld. Behalve dan voor den eenigs-
zins hollen circus-brani, gelijk onlang» nog
duidelijk bleek. 4
Maar waaTom wordt voor dit Uiterst nuttige
werk niet meer propaganda gemaakt,
waarom weet de eene parochie of plaats jaar op
jaar een retraite van 70, 80 man alleen te vul
len en komt een andere af met twee of drie,
èls ze tenminste nog af komt! Speelt het dui
veltje van een soort scepticisme of moedeloos
heid hier misschien «en rol? Zoo die helden
verzuchting b.v. uit „Mijn nieuwe kapelaan
„Cui bono?" Of zijn de propagandisten met
geestelijke malaise geslagen?
De wereld schreit weer om verlossing. Het
moet anders worden. Maar pas na in zichzelf
gekeerd te zijn", besloot de Verloren Zoon
maar zijn vader terug te gaan. De omkeer moet
komen van inkeer. Waar is inkeer makkelijker
dan in een retraite?
Weidra is 't Kerstmis et in terra pax
homnibus bonae voluntatis, zullen kinderstem
men zingen. En in de kerken het kribje en het
Kindje met z'n lieve armpjes wijd gestrekt,
om alle tobber» te omhelzen. Quare fremue-
runt gentes et populi meditati sunt inania?
Waarom woeden de heidenen en zinnen de vol
ken op ijdelheid? zal 't klagend juichen van
't koor. Wie zullen dan minstens één dag af
zien van jazz en cinema en banaal radiogegil,
om stil, stil voor 't donkere kribje zich terug
Te ienkeht naar dien nacht, toen ónder de Open
sterren, boven eenzaam veld, het „Heil der
wereld" werkelijk in de wereld kwam? Of nog
beter: wie zullen daar besluiten, zich eens en
kele dagen geheel af te Zonderen voor God, ge
lijk eeTtijds Maria met de Apostelen, negen
dagen lang, voor de komst van den H. Geest in
't Cenakel te Jeruzalem?
Kunnen de werkloozen hier niet een paar
dagen allernuttigste werk vinden?
De wereld moet veranderen.
Maar de omkeer moet komen van inkeer.
Ter navolging.
Wij lezen in de St. Jans-Klokken:
Als een bewijs vhn bloeiend parochiaal leven
zij hier vermeld dat in de parochie Oolj en
Persingen, die 1532 zielen telt, zich 85 mannen
en jongens hebben aangemeld voor eene retraite
in Venlo (Manresa) tijdens de aanstaande
Kerstdagen. Jammer dat er wegens plaatsge
brek vijftien moeteen worden afgewezen
DE NIEUWE AARTSBISSCHOP VAN
FLORENCE.
ROME, 19 December. (H. N.). De H. Vader
heeft den bisschop van Padua dalla Cozta tot
aartsbisschop van Florence benoemd.
Voor sociale werkzaamheden.
Begin Januari a.s. zal naar wij vernemen,
zich een drietal Oblaten uit Sohootenhof bij
Antwerpen te Utrecht vestigen, als hulp van
den R. K. Vrouwenbond en zich speciaal be
lasten met werkzaamheden op sociaal gebied.
KLOOSTERJUBILé.
De eerw. Zuster Damlana (in de wereld mej.
E. Smeulde») in het pensionaat „Mariengaar-
de" te Aarle-Rixtel, hoopt Maandag 21 dezer
den dag te herdenken, waarop ze voor 40 jaar
haar intrede deed bij de Eerw. Z"sters van
Liefde.
Het bestuur der St. Radboudstichtlng heeft
in zijn vergadering van 16 December j.l. be
noemd tot curator der R. K. Universiteit te
Nijmegen mr. J. R. h. van Scbaik, Voorzitter
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
te Den Haag.
WE BERLIJNSCHE PHILHARMONIE NAAR
NEDERLAND.
Het Bwlijnsehe Philharmonisch Orkest zal
onder leiding van Wilhelm Furtwangler einde
Januari een tournee naar het buitenland ma
ken en een bezoek brengen aan Nederland,
België en Engeland.
HULDIGING WIJLEN MEJ. A- G. v- HULST
Zaterdagmiddag werd in het wijkgebouw van
de afdeeling Harlingen van het Groene Kruis
plechtig onthuld een plaquette ter nagedach
tenis aan wijlen mej. A. G. van Huist, de be
kende pionierster voor het groene kruiswerk
in Nederland.
IR. W. J. M. v. WIJNPERSSE f
Te Utrecht is op 62-jarigen leeftijd overleden
Ir. W. J. M. v. d. Wijnpersse oud-officier der
genie en bekend katboliek ingezetene van
Utrecht.
Het I. C. V. hield den 14den en 15den De
cember 1931 in Königswinter onder voorzitter
schap van Bernhard Otte (Berlijn) een vei ga-
dering van zijn bestmi»raad, die de vei t egen
woordige» der nationale vakverbonden en er
vakinternationales omvat.
Op grond van een groot aantal rapporten oveT
den toestand in de ve»chillende landen bespra
de bestuursraad de gevolgen, welke de crisis
voor de werknemers heeft. Hij legde zijn stan
punt in de volgende resolutie lieer:
Resolutie over de econo
mische wereldrisis en den
toestand der arbeiders.
De Bestuursraad van het Internationaal
ÖbriS'telijk Vakverbond heeft in zijn vergade
ring te Königswinter op 14 en ld December
1931, de gevolgen bësproken welke de econo
mische wereldcrisis voor den toestand der ar
beiders heeft.
Hij constateert dat in alle landen, die dooi
de crisis getroffen zijn, een der eerste gevolgen
geweest is, dat het levenspeil der werknemers
naar beneden gedrukt werd door loonsverla
ging, door afschaffing of vermindering der uit-
keeringen der sociale verzekering en door ver
mindering van de bescherming der werknemers.
Hij constateert, dat .liet dalen van het levens
peil niet in de eerste plaats toe te schrijven is
aan de bestaande verschillende üusschen het
loon- en het levenspeil in verschillende landen,
daar het ook in industrieele centra plaats vindt,
waarin het levenspeil reeds laag stond.
Hij wijst er verder op, dat in alle landen,
waarin de loondaling niet vergezeld ging van
een gelijkwaardige daling der prijzen, de le
vens,tan«Jaarcl der, werknemers werkelijk ge
daald is en dat deze daling van het levenspeil,
dié de koopkracht der grootste bevolkings
groep vermindert de crisis verscherpt, in plaats
van haar te verzachten.
Deze daling van het levenspeil brengt ook
moreelenadoelen mede en bereidt den weg
voor een verwoestend radicalisme.
De bestuursraad van het Internationaal
Christelijk Vakverbond keert zich met kracht
tegen deze ontwikkeling en tegen de metho
den, die vaak door werkgevers wonden toege
past die de werkloosheid misbruiken om den
werknemers arbeidsvoorwaarden op te leggen,
die door liet gewoonlijk aangevoerde argument
der internationale concurrentie geenezins ge
rechtvaardigd worden
Hij eiscbt voor de vakbeweging bet recht
op in die gevallen, waarin de werkgevers
loonsverlaging' elscken, een onderzoek in te
stellen naar de productiekosten.
Verder verlangt de Bestuurraad van het
Internationaal Christelijk Vakverbond, dat de
regeeringen de loondaling niet bevorderen
en de collectieve contracten beschermen, daar
door willekeurige afwijkingen dit instituut,
dat voor den vrede in bot bedrijfsleven van zoo
groote betéekenis Is, in gevaar gebracht wordt.
Den werkloozen moet dóór de werkloozenver-
zekering o£ door andere daartoe geschikte mid
delen een mensohwaardig bestaan verzekerd
worden, dat hen en -hun gezinnen voor nood
beschermt.
De sociale wetgeving moet in stand gehou
den wordêh en de internationale conventies,
die de Stajen geratificeerd- hebben,- moeten
onverzwakt worden toegepast.
Met 't cog op de noodlottige gevolgen der
Werkloosheid verlangt de Bestuursraad, dat
door internationale conventies en overeenkom
sten tuisschen werkgevers- en werknemersor
ganisatie® getracht wordt, door verkorting
van den arbeidstijd, door ve»chaffing van
werkgelegenheid en door andere geschikte mid
delen meer werknemers weer in het arbeids
proces in te schakelen.
Van de Staten vraagt de Bestuursraad van
het I. C. V. dat zij in deii geest Van de vroe
gere resoluties van het Internationaal Christe
lijk Vakverbond tot een definitieve regeling
der internationale schulden overgaan en dat
zij met hun verderfelijke politiek die door ver-
hooging der douanetarieven contimgenteering
en andere beschermende maatregelen in de
richting van economische autarchie gaat, op
houden en eindelijk tot een internationale eco
nomische samenwerking komen die aan de
wereld het vertrouwen terugschenkt, dat noo
dig is om de economische crisis te boven te
komen. Deze samenwerking moet zich zoowel
j-ichten op het vergemakkelijken van het han
delsverkeer. tusschen - de verschi'lenile, landen
al® op het openen en organaseeren vaa nieuwe
afzetgebieden.
De bestuursraad doet een beroep op de Chris
telijke arbeiders van alle landen, :1e Christelijke
vakbeweging als krachtigmiddel tot verdedi
ging hunner -belangen te versterken en uit te
breiden. Dit is noodig niet alleen om op die
wijze de arbeiders te beschermen tegen al de
maatregelen, die in gevaar brengen wat in ja-
renlangen vakvereeniginigsarbeid is opgebouwd
maar ook om in den zin van het program van
het I.C.V, invloed uit te oefenen op de Open
bare meaning der verschillende landen, opdat
de volkeren zullen erkennen, dat zij slechts te
zamen kunnen bereiken, wat zij alleen niet ver
mogen: ee nsaneerlng van het economisch leven
der wereld in den geest van vrede.
Verder* besprak de hestuureraad het actaieele
vraagstuk van den vrouwenarbeid, waarover
de betrokken commissie voorstellen had inge
diend Dit vraagstuk zal het I.C.V. in een con-
ferentie over vrouwenarbeid en in zijn congres
nader bespreken. Reeds thans nam de be
stuursraad onderetaande resolutie aan:
De economische crisis en de
Vrouwenarbeid.
Het Internationaal Chriistèlijik Vakverbond
spreekt als zijn meening uit dat bij het onder
zoeken van oorzaken en gevolgen der crisis
de arbeidsvoorwaarden der arbeidsters de bij
zondere aandacht der vakbeweging verdienen.
Inderdaad leidt het feit dat door de rationa
liseering een aantal arbeidsfuncties geen zwaren
liohamelijken arbeid meer eisohen tezamen met
het vaak ongemotiveerde verschil tusschen het.
loon van arbeiders en arbeidstere voor den-
zelf dè arbeid en het groote aanbod van vrou
welijke arbeidskrachten tengevolge van de cri
sis ertoe nat mannelijke arbeidskrachten door
vrouwelijke worden vervangen.
Op die' gronden dient bij het onderzoek der
maatregelen tot herstel van het economische
evenwicht met de boven aangegeven factoren
en vooral met het loon der arbeidsters en de
sociale en economische gevolgen van dén vrou
wenarbeid rekening te worden gehouden.
Verder werd door den heer Herman Henseler
van het Internationaal Arbeidsbureau te Ge-
nève een inleiding gehouden over de Interna
tionale Organisatie van den Arbeid haar taak
en haar mogelijkheden in de crisis
De internationale secretaris de heer Serra-
rens uit Utrecht, zette den tegenwoordigen
stand van de christelijke vakbeweging uiteen.
Het vijfde oongrrea van het I C. V. zal in
Juni 1932 in Antwerpen plaats vinden.
Te Roosendaal werd Zaterdagnamiddag een
vergadering gehouden door de zgn. Kanalen-
commissie voor West-Brabant en Zeeuwsch-
Vlaanderen, waarop door ingenieur E. van Ko
nijnenburg een inleiding werd gehouden over
het onderwerp: „Samenwerking tusschen de
havèns in de RijnSchelde-dêlta".
Na een inleidend woord door den voorzitter
der Kanalen-commissie, mr. drs. Blom, ving
ingenieur van Konijnenburg zijn rede aan en
bezag de ontwikkeling van het achterland der
drie delta-havens: Rotterdam, Amsterdam en
Antwerpen.
De ontwikkeling van het ach
terland.
Allereerst merkte hij óp, dat die .ontwikke
ling voor Antwerpen anders is geweest dan
voor de béïde Hollandsche havens; de eigen
lijke ontwikkeling van de Belgische haven
kwam. pas na 1830, toen het spoorwegnet de
positie dezer stad aanmerkelijk gunstiger
maakte. Met de ontwikkeling der industrie,
welke daarop intrad, en den uitbouw van het
spoorwegwezen breidde zich voor de delta
havens het achterland uit en zoo kwam het,
dat na verloop van tijd het Antwerpsche ach
terland in aanraking kwam met het Rijnland,
dat sedert eeuwen zijn uitweg naar zee vond
Vla Rotterdam en Amsterdam.
Antwerpen kan zeker niet zeggen, dat het
zijn deel van het Rijnsche achterland niet ge
had heeft. In de periode van 1913 tot 1929 zag
het zijn tonnage met 37 procent toenemen te
genover Rotterdam met 24 procent. Nu is Rot
terdam speciaal Rijn-haven door zijn kolen- en
ertstoevoer (10.000.000 ton tegenover 3.500.000
ton van Hamburg en 2.500.000 ton van Antwer
pen).
Van den anderen kant moet men evenwel
in aanmerking nemen, dat Rotterdam voor
het overige Blechts 5 tnlllioen ton stukgoed
heeft tegenover Hamburg 23 millioen ton en
Antwerpen 19 millioen ton.
Het Rijn verkeer is dus voor Rotterdam de
basis en vanzelfsprekend is het in zijn volste
recht, wanneer het niet genegen blijkt zich in
deze bijzondere positie te laten benadeelen.
Spr. stelde dan in het licht, dat Antwerpen
op een punt gekomen is, dat haar bestaande
toegangswegen tot het achterland haar niet
tot meerderen bloei kunnen brengen, dan thans
het geval is. Antwerpen verlangt daarom van
Nederland een betere verbinding naar den Rijn;
waartoe ook niet het minst gedreven d,oor de
toenemende concurrentie van Gent. Het is dui
delijk, dat speoiaal, ook met het oog op dit
laatste, een gesloten kanaal rechtstreeks van
het Rijnwater naar de Antwerpsche dokken ge-
eischt wordt.
De Nederlandsche senaat heeft dit echter
verworpen als zijnde in strijd met het Neder
landsche belang.
De belangen van N.-Brabant.
Wanneer spr. de kwestie speciaal van Noord-
Brabantsch standpunt beziet dan verheugde
het hem uitermate, dat de Commissaris der
Koningin zich dezer dagen bij de Interpellatie
in Provinciale Statep van Noord-Brabant zoo
uitdrukkelijk heeft uitgesproken voor een
laag-peil-zoetwater-kanaal, beginnende in de
Westerschelda en eindigende bij Dintelsas met
veiligstelling van Bergen op Zoom als zeeha
ven eq verbinding van de Mark met den Roo-
sendaalschen en Steenbergschen Vliet.
Eén ding verontrustte spr. alleen nog: hij was
van meening dat het te graven kanaal geen
internationaal kanaal mag zijn en dit ook
nimmer mag worden. Hij twijfelde niet aan de
pertinente verklaringen van den Brabantschen
Commissaris, maar bij wist dat van regeerings-
zijde is gezegd, dat dit kanaal gemakkelijk tot
nationaal kanaal is te verheffen door op de
grens eenvoudig een keersluis te zetten en
deze in oorlogstijd te sluiten. Spr. was daar
entegen van meening, dat elk kanaal, dat de
Antwerpsche dokken rechtstreeks met Vol
kerak of Hollandsch Diep verbindt als inter
nationaal kan worden aangemerkt.
Op verschillende details ging spr. nog uit
voerig in, mede naar aanleiding van gestelde
vragen. Zoo verklaarde hij o.m.. dat, mocht het
inderdaad noodig blijken, dat de open strek
dam in dc Schelde diende te worden gesloten
wat hij evenwel technisch als iets volmaakt
onnoodig quaiiflceerde hij zelf ds eerste zou
zijn, die het leggen van dien dam wilde her
roepen.
Tenslotte spoorde spr. de talrijke aanwezigen
aan krachtig voort te gaan met de ingezette
actie, opdat de eigen verlangens ten volle zou
den bevredigd worden.
Samenwerking om bedreiging
te weerstaan.
Naar aanleiding van gemaakte opmerkingen
voegde spr. nóg aan zijn betoog toe, dat de
delta-havens moeten samenwerken om de be
dreiging welke uitgaat van Hamburg en Duin
kerken te weerstaan. Deze bedreiging zag hij
grooter worden naarmate de Duitsch-Fransche
toenadering vaster vormen aanneemt. Zulks
beteekent niet, dat wij ons nu hals over kop
aan Antwerpen moeten overleveren, maar wij
kunnen België zeer tegemoët komen zonder
eigen havens haar basis te ontnemen. Hij ver
trouwde, dat men ook in België voor de
billijkheid van dit standpunt een open oog en
oor zou hebben.
De voorzitter sloot hierop de Vergaderin
met een dankwoord aan ir. v. Konijnenburg
en de verzekering, dat .Noord-Brabant paraat
zal blijven.
Wetsvoorstel-Albarda.
Aan de Memorie van Toelichting tot het
voorstel van wet van den heer Albarda c.s.
strekkende tot het in overweging nemen van
verandering in art. 187 der Grondwet, wordt
ontleend, dat de waarborg, welken de Grond
wet van 1922 heeft willen scheppen, om te
voorkomen, dat het land daar een zelfstandig
genomen besluit der regee-ring in een oor
log zou worden gewikkeld naar de meening
der voorstellers onvolledig Is, Zoolang de re
geering de bevoegdheid blijft bezitten om in
tijden van spanning en gevaar de krijgsmacht
geheel of gedeeltelijk te mobiliseeren. zondet
voorafgaande toestemming van de Volksver
tegenwoordiging.
Mobilisatie, van 's lands weermacht toch kan,
ook als zij ter voorkoming van oorlog bedoeld
Is, oorlog veroorzaken of ertoe bijdragen, dat
het land in een buiten zijn grenzen gevoerden
oorlog wordt betrokken, niet slechts omdat
mobilisatie kan besohotiwd worden als een vij
andige daad door een of andere mogendheid,
maar nok omdat de gemobiliseerde weermacht
aan de grens in botsing - kan komen met
vreemde troepen.
De eigenlijke beslis&ing over de vraag, of
het land aan een oorlog zal deelnemen of daar
in zal worden betrokken, znl dus in vele om
standigheden niet vallen hij de aanvaarding
of de verwerping daarvan door de Staten-
Generaal van een voorstel tot oorlogsverkla
ring, maar bij het besluit der regeering tot
mobilisatie der weermiddelen.
Is de strekking van het tegenwoordige art.
57 der Grondwet, om de beslissing over het voe
ren van of bet deelnemen aan een oorlog aan
de wetgevende macht op te dragen en deze
strekking is onmiskenbaar t- dan eischt de
consequentie, dat ook de beslissing over het
al of niet. geheel of ten deele oproepen der
dienstplichtigen, die niet in werkelijken dienst
zijn in dé handen der wetgevende macht wordt
gelegd.
Niet alleen de vraag, of een mobilisatie zal
worden bevolen, ook deze, of de volle Weer
macht dan wel slechts een kleiner of grooter
deel daarvan zal worden opgeroepen, is voor
het lot van land en volk van het allergrootste
gewicht.
De beslissing over de vraag of de krijgs
macht van den staat zal worden gemobiliseerd
en zoo ja, in welken omvang mag niet aan het
militaire gezag worden overgelaten. Zij is
niet alleen een beslissing over een militair-
technische aangelegenheid zij is nog meer een
beslissing van politieken aard. Zij is van zoo
danige ernstige gevolgen voor het land en het
volk, dat zij ook niet mag worden overgelaten
aan de regesring. Zij behoort te worden opge
dragen aan de wetgevende macht.
Ook al kon een mobilisatie niet het oorlogs
gevaar vergrooten of te voorschijn roepén, dan
toch zijn de gevolgen van een mobilisatiebevel
zoo ernstig voor het geheele volk. dat daartoe
niet zonder de medewerking der volksver
tegenwoordiging behoort te worden overgegaan
Ten einde aan de bedenking van bet tijd
verlies die dikwijls tegen het denkbeeld van
een wijziging van art. 187 is aangevoerd, zoo
veel mogelijk tegemoet te komen wordt voor
gesteld, dat de behandeling van een mobilisa-
tievoorstel zal plaats heben in de vereenigde
vergadering der Staten-Generaal.
TEO DE WITTE.
Teö de Witte heeft een litterair Kerstprogram
samengesteld met toepasselijke voordrachten
gedichten, vertellingen en legenden. Hij zal
daarmede in de komende weken in verschillen
de steden van ons vaderland optreden.
De Valk is Zaterdag uit Athene lm Rome aan
gekomen en gisteren op Schiphol.
De Leeuwerik is Zaterdag te 5.53 uit Cal
cutta vertrokken en na een tusschenlanding
van 9.30 tot. 10.18 te Akyaib om 13.23 in Ran
goon aangekomen.
BRUTALE INBRAAK.
Te Veenhuizen is op klaarlichten dag inge
broken bij den alleenwonenden J. Zijp, toen
deze naar zijn werk was. Door een zolderluik
te foroeeren had meü zich toegang verechaft
tot de woning. Uit een portetnonnaie werd
2.25 meegenomen. Een belangrijk bedrag, dat
in een kerkboek was verborgen, is niet ge
vonden. Door de politie zijn vingerafdrukken
genomen.
Drie onzer Nederlandsche organisaties,
welke zich in het algemeen toenadering tot het
buitenland, in dit bijzonder geval het sluiten
van vriendschapsbetrekkingen met Frankrijk
ten doel stellen, t.w. de Algemeene Nederl
Vereen, voor Vreemdelingenverkeer (A.N.V.V.)
de Vereeniging „Nederland in den Vreemde'
en de Vereeniging „Nederland-Frankrijk" heb
ben gevolg gegeven aan de uitwerking van een
plan, waartoe de vertegenwoordiger der A.N
V.V. te Parijs, de heer van der Vlugt, het ini
tiatief had genomen.
Met de volle medewerking van het Fransche
Département van Onderwijs te Parijs is een
prijsvraag uitgeschreven onder de leerlingen
van Fransche instellingen voor middelbaar on
derwijs (leeftijd tot 17 jaar) met dit onder
werp als "doel: „In verband met de te Vincen-
nes gehouden Koloniale Tentoonstelling uit
te werken de indrukken, opgedaan bij een be
zoek aan het Nederlandsche Paviljoen van Ne-
derlandsch-Indië.
Als bekroning wordt voor de tien beste ko
loniale opstellen de volgende belooning toege
kend: de tien uitverkoren Fransche scholieren
worden uitgenoodigd, hun Paaschvacantie in
ons land te komen doorbrengen, waarbij lel
ding, voorlichtingen en kosten geheel voor re
kening komen der drie vereenigingen
Overtreding van de Loterijwet
Voor den kantonrechter te Amsterdam mr
de Hiairtogh, diende Vrijdag wederom de zaak
tegen den hoofdagent van de N.V. Haudel-Maat
schappij „Presto". Deze hoofdagent zou ten
behoeve van de N.V. Noord- en Zuid Nederl
Mij. tot Exploitatie van Onroerende Goederen
„De Unie" gevestigd te Utrecht premie-obli
gatiês in voorraad hebben gehad en ten ver
koop aan het publiek hebben aangeboden ad
f 3.50. Als zoodanig zou hij de loterijwet heb
ben overtreden.
De hoofdagent had reeds eerder voor den
Kantonrechter terecht gestaan, doch deze ver
klaarde toen de dagvaarding nietig.
De verdediger mr. Lev-enbach pleitte, alvo
rens tot het getuigenverhoor werd overgegaan
wederom nietigheid van de dagvaarding. Pi
betoogde, dat uit deze dagvaarding niet bleek
of verdachte wordt vervolgd terzake van het
ten verkoop in voorraad hebben van een aan
deel in een loterij in den zin der loterijwet
1905, zooals die wet luidde vóór het op
October 1928 in werking treden der wet van
23 Juni 1925, dan wel een aandeel in een
loterij in den zin der Loterijwet 1905, gelyk
deze na 1 October 1928 van kracht is.
De ambtenaar van het O. M. mr. Groene-
Wegen meende, dat het er weinig toe doet of
de oude of nieuwe loterijwet wordt bedoeld
Zooals het feit is gesteld is het onder de oudé
en onder de nieuwe wet strafbaar. De feiten
zijn bij dagvaarding nauwkeurig omschreven
De Kantonrechter achtte het verweer van
den verdediger ontijdig en gelastte voortgah
Van de behandeling.
Het bleek, uit de getuigenverklaringen, dat
geen vergunning was gevraagd voor het hou
den van de - transacties, men is van meqning
dat geen vergunning noodig was. Volgens
accountantsverklaring is de zaak volkomen in
orde en is de obligatieleening volkomen ge
dekt.
De ambtenaar van het O. M. achtte de ten
laste ge-legde overtreding van de loterijwet
bewezen en eischte een boete van f 100, subs
5 dagen hechtenis.
Mr. Levenbach zal Woensdag 23 December
zijn pleidooi houden. De zitting werd ge
gehorte.
Kerstboodschap aan Katholiek
Nederland.
Aan een Kerst-boodschap van den R. K. Vre-
desbond ontleenen we- het volgende:
Aangespoord door het treffend voorbeeld
van ons doorluchtig Episcopaat, richt zich
vandaag met vurigen aandrang tot u allen de
Roomsch /.itholieke Vredesbond in Nederland,
bewust als hij zich in hooge mate is van zijn
plicht tot woorden en daden, en verzekerd van
den onmisbaren moreelen en daadwerkelijken
steun der gezamenlijke groote katholieke or
ganisaties!
Er staan voor de geheele menschheld bin
nenkort zaken vart groot algemeen belang op
het spel. Het jaar 1932 Zal er een zijn van we
reldhistorische beteekenis, waarin wij voor de
keus gesteld worden tusschen vrede op inter
nationalen grondslag of.hernieuwde oor
logsvoorbereiding!
Een eventueel mislukken der aanstaande
Ontwapeningsconferentie te Genèvê zal de
meesthuiveringwekkende gevolgen na zich
sleepén.
De internationale R. K. Vredesbeweging is
mêer dan ooit urgent, nu de staten ten hoog
ste zich bewegen te midden eener phïlosophi-
sche „neutraliteit en gelijkheid" op het terrein
der internationale verhoudingen. Wanneer het.
om oorlog of vrede gaat, is er een religieuso
en zedelijke verantwoordelijkheid.
Het gaat hier om vitale kwesties voor de
Kerk, óm het bestaan of de vernietiging der
Christelijke beschaving! Stelt u thans in dienst
van den Vrede, want vergeet niet, dat als de
katholieken zich blijven onttrekken aan dien
plicht, anderen hem zullen vervullen op een
wijze, die ons waarschijnlijk niet zal bevallen
of die wij voor gevaarlijk en valsch houden!
Steunt thans, nu onze tijd nog niet verstreken
is, den internationaal aangesloten Vredesbond
in Nederland, die onder de hoogst deskundige
leiding van zijn voorzitter prof. dr J. B. Kors,
O.P. en zijn secretaris mr. D. Beaufort, O.F.M.,
met alles meewerkt, wat waar, rechtvaardig
en noodzakelijk is, die de katholieke vredes-
idee invoert, waar deze nog niet wordt geëer
biedigd en aldus dwaling daaromtrent uitsluit!
Wij, katholieken, hebben de speciale zending
deel te nemen aan de Internationale vredes
beweging, niet alleen omdat biermede groote
belangen verbonden zijn, maar ook, omdat de
universeel-katholieke idee- alles bevat, om een
dergelijke actie in werking te stellen, te ver
heffen en te regelen, omdat de katholieke ge
dachte het oude naast het nieuwe kan zetten,
en het nieuwe kan behoeden vöor het kwaad,
dat de afwezigheid van traditie medebrengt.
De Roomsch-Katliolieke Vredesbond in Ne
derland heeft méde het erfdeel van den Vre-
despaus Benedictus XV aanvaard en werkt
hand in hand met de katholieke vredesbonden
in het buitenland, onder de hooge bescherming
van onzen roemrijk regeerenden Paus Pius XI,
wiens wapenspreuk luidt:
,De vrede van Christus in het Rijk van
Christus!'"
Daarom, katholieken van Nederland, teekent
op de lijsten van het Katholiek Ontwapenings-
petitlonnement, dat u nog gedurende drie we
ken zal worden aangeboden en dat plechtig
aan de Assemblée te Genêve kort voor den aan
vang der zitting zal worden overhandigd!
Koopt en draagt uw eigen in Januari uit
komend katholiek Vredesinsigne!
Wofdt lid van den R K. Vredesbond! Steunt
ons financieel doer u te abonneeren op ons
internationaal geïnformeerd tijdschrift „Pro*
Pace" of door een groote of kleine gift te stor
ten op de bankrekening van het Centraal Bu
reau: Spaarnebank N.V te Haarlem of op giró
no. 133168 van onzen eersten penningmeester
prof. H. A. Kaag te Tflburg!
Alle gewenschte inlichtingen zijn schriftelijk
te krijgen na aanvrage aan de directie van het
Centraal Bureau van den R. K. Vredesbond,
Gebouw „Amicitia", Westeinde, Den Haag.
.F
De toren voor het nieuwe stadhuis le En.
schede nadert zijn voltooiing.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
HILLEN'S SIGAREN- EN TABAKS
FABRIEK.
Inkoop van obligaties.
De directie van A. Hillen's Sigaren- en Ta
baksfabriek N.V. te Delft bericht aan hou
ders van 5 pet. obligaties ten. laste harer ven
nootschap, dat zij krachtens artikel 3 van de
trustovereenkomst hen in de gelegenheid set
hun stukken aan de vennootschap ten verkoop
aan te bieden. Aanbiedingen moeten schrifte
lijk onder opgave van het. aangeboden nomi
naal bedrag met de betreffende nummers en
den verlangden koers, uiterlijk op 7 Januari
b\j haar te Delft inkomen.
NAAR DE STRATOSPHEER PER
VLIEGTUIG.
De Fransche piloot Coupet is voornemens om
bij de eerste gelegenheid waarbij de weersom
standigheden gunstig zijn van het vliegveld
Tuussus-le-Noble te starten met een door hem
zelf ontworpen stratospheervliegtuig, waarmee
hij een hoogte van 16000 meter hoopt te be
reiken.
De eendekker is voorzien van een motor van
ruim 500 P.K. De zeer laag gebouwde lucht
dichte cabine is geheel van metaal. Het vlieg
tuig heeft zeer groote draagvlakken voor de
ijle luchtlagen der stratospheer. In de cabine
worden drie zuurstofcompressors opgesteld, die
evenals in onderzeebooten de luchtvoorziening
verzorgen.
De piloot beroept- zich bij zijn poging op de
meening van Prof. PiCcard, dat het opstijgen
in de stratospheer met een vliegtuig mogelijk
is wanneer de technische voorziening van het
vliegtuig voldoende zekerheid biedt. Voorzoo
ver bekend is, zijn met het toestel geen proef
vluchten gemaakt.
Een groote hoeveelheid vlas en land
bouwmachines verloren.
Zaterdagmorgen brak brand uit in ds voor
raadschuur van de Coop. Vlasfabriek „Dmtel
<H,rd" ouder de gemeente Steenbergen.
Direct aa het uitbreken was de brandweer
van Steenbergen ter plaatse, die met eenlge
stralen het. vuur bestreed. Aan blusscben viel
niet meer te denken, aoodat de brandweer, in
samenwerking met d-e motorspuit van de fa
briek het groote fabrieksgebouw beschermde
tegen het dreigende vuur. Na éon uur was
het vuur veel minder, zoodat met het nablus-
scb-ingswerk kan worden begonnen Met een
groote hoeveelheid vlas gingen ook vele land
bouwmachines verlorwi U* schade, die Beer
groot is wordt door veraetatfang gedekt.
„BAT-V HOLLANDSCH SCHOEN
FABRIKAAT?
Een dezer dagen las ik in. uw courant
het bericht, dat in de provincie Limburg, in de
omstreken 'van Tegelen, onderhandelingen gaan
de waren, omtrent het aankoopen van industrie
terrein, waar in den kortst mogelyken tyd een
.Bata" fabriek za.1 worden opgetrokken. Zie
daar het gevolg van de contingenteeringWaar
om is door de diverse belanghebbenden by de
schoenindustrie aangedrongen op bescherming
«n invoerbeperking?
Voor een zèer groot gedeelte, om de concur
rentie van Tsjecho-Slovakye buiten onze gren
zen te houden. En ziedaar het resultaat.
Door eendrachtige samenwerking der diverse
organisaties der schoenindustrie, door het ver
zamelen van diverse stat'» ische gegeven en
meerdere bewysmateriaal is 't mogen gelukken
een z.g. „Contingenteeringswet" tot stand te
brengen, waardoor de buitenlandsche concur
rentie zoo niet geheel dan toch voor 't grootste
gedeelte wordt buitengesloten. Een schitterend
succes voor de kopsukken en voorstanders dezer
actie, wien voor dit resultaat een woord van lof
toekomt.
Maar helaas, nu biykt dat deze maatregel met
geheel en al afdoende is, gelet op bovenstaand
bericht.
Wanneer nu de Hollandsche schoenindustrie
nog ver in haar ontwikkeling ten achter stond
by de buitenlandsche, dan zou 't misschien nog
te toleereeren zyn, dat een buitenlandsch in
dustrieel eens liet zien hoe of er wêl gefabriceerd
moest worden, en hoe of 't product wèl moest
worden afgeleverd. Doch 't tegendeel is waar.
Onze energieke en vakkundige Hollandsche in-
dustrieelen met onze bekwame Hollandsche ar
beiders hebben door dik en dun, alle moeilyk-
heden trotseerend, het artikel vervolmaakt en
wel zoodanig zelfs, dat het voor geen enkel
buitenlandsch product behoeft onder te doen.
Trouwens de onlangs gevoerde campagne voor
het dragen van „Neêrlandsche schoenen" en de
„Brabantsche Industriedagen" hebben in uit
gebreide en veeltallige redactiekolommen, zeer
gunstige recensies gebracht van de Nederland
sche schoenbedryven. By hun bezoek aan de
diverse schoenfabrieken, hebben zy perflex ge
staan van de moderne inrichting, outillage en
organisatie der Hollandsche schoenfabrieken.
Bovendien heeft by hen de overtuiging post
gevat, dat over 't algemeen Hollandsche schoe
nen beter en solider gemaakt worden dan bui-
tenlandsche.
De eerste vraag die op onze lippen ligt is na-
tuurlyk: „wat zal er gebeuren als Bata (byv.)
in Tegelen begint te fabriceeren"
Voor 't oprichten dezer fabriek heeft Bata
natuurlyk algemeene toestemming verkregen,
zoowel van de regeering als van de gemeente T.
Eerstens omdat daardoor weer aan een bedui
dend aantal Hollandsche arbeiders werk ver
schaft wordt en tweedens wordt door de vesti
ging van een industrie de betreffende gemeente
altijd begunstigd. Maar bedenk wel, dat B.
behalve fabrikant, ook nog politicus" is.
Aanvankelijk zullen misschien diverse Hol
landsche arbeiders worden aangesteld, idaar om
spoedig plaats te maken voor buitenlandsche
werkkrachten, speciaal Tsjechen, omdat deze de
arbeidsmethoden van B. gewend zijn, zoodat
deze warkkrachten ook voor B. meer bruikbaar en
geschikter zijn. Daar de Hollandsche arbeider
beter ontwikkeld is, beter georganiseerd is, en.
een beteren steun van overheidswege in den
rug heeft dan de ,,Bata-arbeiders" zal hy zich
niet kunnen of behoeven aan te passen aan
Bata's arbeidspractjjken". Waarom wordt die
fabriek gezocht in de nabijheid van de grens,
waarom niet in 't centrum van de schoenin
dustrie, waar gemakkelijker en betere werk
krachten te vinden ziin?
Omdat natuurlyk direct een kolonie" Tsje
chische arbeiders, die Bata voorloopig in
Duitschland laat wonen, klaar staat, de plaats
van den Hollandschen arbeider in te nemen.
Zie daar de werkverschaffing aan Hollandsche
arbeiders
Ik bewonder 't initiatief van Waalwjjks Bur
gemeester, die een actie onder H.H. Burge
meesters onderling heeft georganiseerd om
maatregelen te treffen, den nood in de schoen
industrie te verzachten.
Mfiar is bovenstaande niet een groot strui-
kelbiok voor de redding der Hollandsche schoen
nijverheid, die door de buitenlandsche concur
rentie dreigt ten onder- te gaan?
En is 't dan niet van belang om bjj deze groep
van H.H. Burgemeesters, die belang hebben bjj
't behoud van onze schoenindustrie, hierbij ook
den Burgemeester van Tegelen te betrekken en
dezen persoon te wjjzen op de nadeelige gevol
gen der bestaande plannen?
Behalve dat door de vestiging dezer ,,Bata-
fabriek, de bestaansmogelijkheid van diverse
Hollandsche fabrikanten wordt weggerukt, als
mede van de momenteel nog bij hen werkzame
Hollandsche arbeiders, zullen ook diverse Hol
landsche schoenwinkeliers nog meer concur
rentie er bjj krijgen, zoodat hun hetzelfde lot
wacht, als voor de fabrikanten is weggelegd.
Laten dus èn fabrikanten èn winkeliers in
dezen, krachtige maatregelen nemen tot behoud
van hun eigen bestaansmogelijkheid.
Met dankzegging voor de verleende plaats
ruimte
„EEN DWARSKIJKER".
DE RIDDERSCHAP DES PAUSEN.
Ik lees in de bladen, dat de ..Vereeniging van
leden der Nederl. Ridderorden" weer vergaderd
heeft. 92 nieuwe leden traden toe ên 27 nieuwe
donateurs. Een bedrag van ruim 7Q0Ö gulden werd
aan ondersteuningen (der leden uitgekeerd en
ruim 5000 gulden kwam aan het Entmafonds van
Oranje-Nassau-oord ten goede
Toen ik dat las, herinnerde ik me weer, meer
malen van Katholieken de vraag gehoord te
hebben Is er ook niet een vereeniging van
pauselijke ridders En zoo niet, waarom niet
En Ik moet bekennen, wel iets voor zoo'n
aaneensluiting te voelen. Al zou 't dan niet direct
zijn tot onderlingen steun (zooals, meen ik, bij
de Nederl. ridders het geval is), dan zjjn er toch
wel mooie doeleinden genoeg. B.v. alleen al i er
töe meewerken, dat paüseljMke verlangens worden
nagekomen. Somtijds uit Z;jne Heiligheid wen-
schen, die van tóeer algemeenen aard schijhen
en waarvan men zich daarom weinig aantrekt,
maar die toch wel zeer waard zijn, dat er in
ieder land afzonderlek meer aandacht aan be
steed wordt.
Zouden er veel pauselijke ridders zyn, die voor
zulke aaneensluiting voelen Zoo ja, dat dan
een kaartje, onder bovenstaand motto, ter in
stemming sturen aa i dit bla.d, waarvan de adm!«
nistratie wel voor doorzending zal willen zorgen.
Dan kan er verder overlegd gepleegd worden»
RIDDER GREGORIUS B,
