1
UIT BIADEN En
TIJDSCHRIFTEN
Asïê:
WOENSDAG 23 DECEMBER 1931
EENHEID IN DE ORGANISATIE
DE R. K. MANNELIJKE
JEUGD.
DE MARIA-CONGREGATIE.
kon. paketvaart mij.
DIOC. JEUGDRAAD VAN HET
BISDOM HAARLEM.
lilig
UITVOER VAN LANDBOUW
PRODUCTEN.
HANDELS- EN SCHEEPVAART-
VERDRAG MET CHILI.
Een voorloopige overeenkomst
gesloten.
DE MEESTBEGUNSTIGINGS-
CLAUSULE.
VLASTELERS IN NOORD- EN ZUID
HOLLAND.
NEDERLANDERS IN DEN VREEMDE,
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN.
KERKDIEF VOOR DE RECHTBANK.
"Wel van zeer bijzondere, actueele waarde Is
de aflevering, die bet immer-mooie tijdschrift
„Dux" ons bracht in de Decembermaand.
O ogenschijnlijk behelst de geheele aflevering
niets anders dan een verslag van het Congres
der Maria-Ridders, gehouden te Mainz van 31
Juli tot 4 Augustus 1.1. Maar de lezing en
vooral de bestudeering van hetgeen dr. G.
Lamers ter inleiding vooropzet, alsook de
rede, gehouden tot de congressisten door dr.
Erbprinz Aloys zu Löwenstein brengen ons
aanstonds in „in medias res", terwijl de refe
raten van P. W. Mariaux S. J. en P. Th. de
Wildt S. J., bij den eersten aanblik misschien
weinig concreet en leiding-gevend, bij nadere
beschouwing goudmijnen blijken te zijn, waar
uit de schatten van levenswijsheid en organisa
tie-kracht gemakkelijk zijn op te diepen.
Aan het einde der aflevering treffen wij dan
nog aan het Plan en Program der Jeugdcongre-
gatie te Keulen, dat ons een eindeloos veld
van mogelijkheden openvouwt, misschien om
hun dikwijls zuiver-Duitsch karakter voor ons
niet in allen deele navolgbaar, maar toch in
ieder geval rijk genoeg, om ter practische door
voering ons té worden aanbevolen.
De Hoofdredacteur van „Dux" zet de groote
vraag voorop, welke nu reeds langen tijd de
gemoederen bezig houdt, en naar welke uit
eindelijke oplossing reikhalzend uitziet ieder,
die met de jeugdorganisatie in deze dagen te
maken heeft, onder welken vorm dan ook:
Moet het zuiver-godsdienstig beginsel uitgangs
punt, middelpunt en uiteinde zijn der Jeugdor
ganisatie? Met andere woorden: Moet de gods
dienstige vereeniging, zooals de Congregatie,
zijn het centrum van alle jeugdwerk, of moet
deze eenvoudig staan naast de parochieele
jeugdvereeniging? De conclusie van dr. Lamers
betoog luidt dan aldus: „Alle natuurlijke vor
mingsmiddelen moeten organisch verbonden
zijn met de bovennatuurBestaat dit ver
band niet, dan zal weldra de pure techniek
der ontspanningsmiddelen de jeugdziel geheel
in beslag nemen; de club houdt op godsdien-
stig-vormend te zijn."
Maar, zegt schr., voor menigeen is de groot
ste moeilijkheid niet gelegen in het theoretisch
standpunt, maar in ie practische verwerkelij
king hoe kan de zuiver-godsdienstige ver
eeniging uitgangspunt, centrum en doel zijn
der geheele jeugdorganisatie Het beste ant
woord hierop .is, aldus schr., zie naar de pogin
gen van anderen. Daarom verwijst de Redactie
verder naar het door Pater Braun, als oogge
tuige, gegeven verslag van de Mainzer Tagung.
Daar staat Erfprins Aloys zu Löwenstein,
die verklaart de Maria-Congregatie is een lews
van eeuwen terug, zeker, en dat is voor onze
Mariarldders juist het bewijs voor den ouder
dom van onze adelbrieven, en wij gaan daar
groot op Maar toch hebben de beginselen der
Congregatie ook nog iets te zeggen tot de Ka
tholieken, d9 jongere mannen vooral, van den
nieuwen tijd. In het kort gaat spr. dan na de
beide kentreklren der Congregatie Geloofs
beleving, waaronder ook valttrouw aan de
Kerk, onderlinge saamhoorlgheid en onwrik
bare vastberadenheid, waardoor allerduidelijkst
blijkt, dat de Maria-Congregaties niet zijn
louter-gebedsbroêderschappenApostolische Ar
beid als tweede lientrek. waardoor zoo juist zoo
absoluut-onmisbaar wordt een bijna grenzen-
loos..terrein, om alle apostolische activiteit te
feunneh ontplooien.
„Wat wij willen, en hoe wij het willen is
KK onderwerp, dat besjiroken wordt door P.
W. Mariaux. Deze rede moet gelezen en herle
zen worden door allen, die de M. C. niet ken,
neh door allen, die nveeuen, dat de M. C. haar
arbeidsveld alleen zoeken moet in bet kerkge
bouw door allen eindelijk, die eerlijk en op
recht, zonder vooropgezette meening, zoeken
naar de ideëele oplossing van het brandende
vraagstuk van onzen tijd hoe komen wij tot
een blijvende eenheid in de organisatie onzer
mannelijke jeugd een eenheid, die een blij
vende continuïteit waarborgt. Want, het is he
laas maar al te waar, wat Spr. zegtEr wórdt
gevraagd Is de M. C. nog wel noodig Wordt
het goed, dat de M. C. doen kan, niet reeds door
andere organisaties bereikt Kunnen wij de
M. C. eigenlijk niet missen En antwoorden
op deze vragen kan alleen hij, die het eigen
goed en den eigen aard der M. C. door en door
heeft begrepen. En als men de M. C. afwijst,
dan is dat, omdat men öfwel de alleszeggende
Statuten niet kent, öfwel deze niet in toepas
sing bracht.
Wat wij willen? vraagt P. Mariaux: Wij wil
len Katholieke mannen vormen, en wel, vol
waardige honderd-prócentige Katholieken. Al
leen reeds deze opzet van het werkprogram
der M. C. getuigt voor de noodzakelijkheid van
vorming en beïnvloeding van den geheelen
mensch, zoowel in het kerkgebouw als daar
buiten. En, wat dan verder door spr. wordt
voorgehouden als practische uitvoering van
het theoretiseh-opgezette doel, is, ook voor een
echt-ingeleefd Congreganist, van zoo intense
waarde, dat een bestudeering daarvan aan
lederen congregatie-directeur niet genoeg kan
worden aanbevolen.
Hetzelfde dient gezegd van het referaat,
gehouden door P. Wildt, over de „Leiding in
de Maria-Congregatie". Immers, de inrichting
en de werkmethode van den Raad der Congre
gatie zijn van buitengéwonen invloed op de
vruchtbaarheid van gansch het Congregatie
werk. Men leze en herleze dit referaat, opdat
het eenieder steeds duidelijker worde, dat. het
werk van den Raad onzer jeugdcongregaties
inderdaad geen minderwaardig werk mag zijn,
en men vergete niet, dat hierin gelegen is de
groote bron van' zelfwerkzaamheid, een der
voornaamste opvoedingsfactoren, die door geen
enkele organisatie in die mate, en met dat suc
ces kan worden bevorderd.
Wie meenen zou. dat de activiteit zijner oon-
gregatle nu toch wel haar hoogste punt heeft
bereikt, hij raadplege het Plan en Program der
Jeugdcongregatle te Keulen, hetwelk „Dux"
ons brengt op de laatste bladzijde dezer afle
vering. en met moed zal hij zijn congreganis-
ten zetten aan nieuwe plannen, hunzelf en
hunne congregatie tot heil.
Gaarne wenschen wij de redactie van „Dux"
toe. dat de sympathie en waardnering voor
haar tijdschrift zich mogen onenharen door
eene overgroote belangstelling in deze afleve
ring, die var zoo onberekenbaar nut kan zijn
voor de oplossing der hedendaagsche pro
blemen.
Vol vertrouwen ziet iedere Maria-corigrega-
nlst de toekomst tegemoet.:
„mdt uns zieht die neue Zeitl"
R. M. A. NIEVÉEN VAN ÖIJKUM.
Goede verwachtingen ten aanzien van de
JavaZuid-Afrika Lijn.
BATAVIA, 22 December 1931. (ANETA.)
De JavaZuid-Afrika Lijn van de Kon. Pa
ketvaart Mij. geeft hoopvolle verwachtingen.
De inkomsten van de laatste reis bedroegen
een tem gouds. Voor de toekomst wordt on
danks de ongunst der tijden van deze lijn
winst verwacht.
Algemeene vergadering.
Maandagmiddag kwam de Diocesane Jeugd
raad van bet Bisdom Haarlem in algemeene
vergadering bijeen onder voorzitterschap van
der. Zeereerw. heer prof. J. H. Niekel, direc
teur van het Philosophicum te Warmond, ln
het gebouw der St. Josephsgezellen aan het
Rapenburg te Lelden.
De voorzitter wees er in zijn openingswoord
op, dat vele zaken een oplossing vinden buiten
den Diocesanen Jeugdraad om in gevallen,
waarin deze jeugdraad moest worden gekend.
In venband hierme<le gaf spreker nog eens
nadrukkelijk aan, dat men o.m. samenkomt
om ontstane moeilijkheden op te lossen.
De penningmeester mr. Geseling, gaf een
overzicht van de geldmiddelen en besprak de
begrooting voor 1932. Aan de Dekenale Jeugd
raden zal vijftig gulden subsidie wordentoe
gekend. De Diocesane Jeugd vereen i-gingen zul
len ongeveer dezelfde subsidie ontvangen als
vorig jaar.
Hierna werd het woord gegeven aan pastoor
Mol Ier uit Schiedam die de wensohelijkheid
van het oprichten van een jeugdbibliotheek be
sprak. t
Rector Kerkvliet hield een uiteenzetting over
het Franeisca Romana Liefdewerk.
Het doel van Francisca Romana is de meisjes
op haar veertiende jaar onder te brengen bij
de Graal. Het ideaal is dat ze goede Graalleden
worden.
Om uitbreiding aan dit werk te geven, zal
Kapelaan Leesberg een indeeling in distrieten
van ons bisdom bij bet bestuur van den Dio
cesanen Jeugdraad inzenden, opdat overlegd
kan worden hoe dit werk het best kan worden
voortgezet en aangevat.
Bij de rondvraag besprak pastoor Möller het
gevaar dat gelegen ls in de buurtvereenigingen,
die voor onze opgroeiende jeugd allerlei ge
mengde clubs in het leven roepen.
De voorzitter meent, dat deze kwesttie vooral
door den Parochiaién Jeugdraad onder de oogep
gezien moet worden.
„DES PUDELS KERN".
Achteruitgang in het bijzonder voor
boter, kaas en rüeelproducten.
Het volgend® is ontleend aan het maand
overzicht van den uitvoer van landbouwpro
ducten, door de Nederlandsclie Landbouw Han
delskamer samengesteld uit gegevens ontleend
aan de in-, uit- en doorvoerstatistlek van het
Centraal Bureau voor de statistiek.
De uitvoer van paarden (343) was in de af-
geloopen maand gering. Slechts 19 stuks
slachtvee werden naar België, den ©enigen
afnemer uitgevoerd (Nov. 1930: 796 stuks.) De
export var, fokvee was belangrijk grooter dan
de maand te voren. België (74) en Frankrijk
(134) waren de grootste afnemers van stieren
en stierkalveren. Melk- en kalfkoeien werden
hoofdzakelijk naar België (587) verkocht.
Jongvee vond hoofdzakelijk een afzetgebied
in België en Frankrijk. Van den totalen uit
voer (786) betrokken deze landen resp. 737
en 43 stuks. Uitsluitend naar Tsjécho-Slöwa-
i<iie 4188); en België (843) gingen deze maand
de varkens. Schapen werdén ten getale van
374 stuks naar onze Zuidelijke buren uitge
voerd.
De uitvoer van pluimvee was belangrpk
geri.nger dar. in October. Thans verlieten
451 976 stuks ten bedrage van f 399.000 ons
land (Oct. 710.960). -Vergeleken met de over
eenkomstige maand van het vorige jaar was
de export deze maand echter belangrijk
grooter,
De geëxporteerde hoeveelheid ve'rech var-
kensvleesch was ongeveer gelijk aan die der
vorige maand. Bacon ontmoette een minder
goede vraag in Engeland. De totale uitvoer
bedroeg 2.0,81 ton ter waarde van ruim 1 mil-
Uoen gulden (Oct. 3.774 ton, Nov. 1930
3900 ton.)
De uitvoer van boter naar alle belangrijke
afzetlanden was in de afgelopen maand ge
ringer. Van den totalen uitvoer groot 1.653
ton ter waarde van bijna 2 millioen gulden
(Oct. 2.793 ton) betrokken Duitschland 1.04S,
België 361 en Groot Britannië 199.
Duitschland (2.449), België (1.463) en Frank
rijk (1.346) betrokken alle een minder groote
hoeveelheid kaas dan de maand te voren. To
taal verlieten 7.229 ton ter waarde van bijna
4 millioen gulden ons land (Om. 8.058. ton).
Toch was de uitvoer nog lio jon grooter dan
Nov. 1930 (7.119.) Slechts Goudsche kaas 40
plus verliet in een iets grootere hoeveelheid
ons land. Van de overige soorten was de export
geringer dan in October.
Groot Britannië en Frankrijk betrokken
minder gecondenseerde melk. Dientengevolge
bleef de totale uitvoer bij dien der vorige
maand ten achter. Slechts melkpoeder van
ondermelk verliet in een iets grootere hoeveel
heid ons land.
Eieren vonden een minder goeden afzet in
Duitschland (1.807). Totaal verlieten 2.320 ton
ter waarde van bijna 2 millioen gulden ons
land (Oct. 4.178 ton). Toch was de uitvoer in
de afgeloopen maand grooter dan in November
1930 toen 1562 ton over onze grlnzen werden
uitgevoerd.
De uitvoer van zaaigranen blijft gering.
Erwten werden vo ral door België, Groot
Britannië en Frankrijk gevraagd. Bruine boo-
nen vonden in Noorwegen (673) en Italië
(105) een goed afzetgebied. De uitvoer van
fijne zaden is niet zeer gro-rt en was over het
algemeen geringer dan de maand tevoren.
Engeland (7.716) toonde een minder groote
belangstelling voor uien en sjalotten.'De totale
uitvoer bedroeg 13.091 ton ter waarde van
f 692.000.
De uitvoer van kleiaardapp©]©n was geringer
dan de maand te voren.
Belgjë betrok van den totalen uitvoer, groot
19.021 ton ter waarde van 808.000, 11.336
ton. Groot Britannië Was van de veenaardap-
pelen (14.244) de belangrijkste afnemer. De
totale uitvoer bedroeg 15.109 ton. Zandaardap-
pelen werden voornamelijk naar België (9.444)
Engeland (4.388) en Bultóchland (2.797) ge
ëxporteerd.
BelgiS" (13.377), Frankrijk (6.234) en Italië
(3.298) betrokken flinke hoeveelheden poot-
adrdappèlen al was'dé totale üitvoér niét' zoo
groot als een maand tevoren. Van hooi en
stroo werden resp. 939 en 1.904 ton geëxpor
teerd,
De uit voer van- aardappelmeel en strooearton
nam iets toe De totaal uitgevoerde hoeveelhe
den van deze producten bedroegen resp. 7.001
ton en 13.011 ton. Engeland is van deze beide
de grootste afnemer. Suiker werd iets minder
uitgevoerd nJ. 1.536 ton.
Tusschen de Haagsche Schouw en Oegstgeest is men bezig met den aanleg van een nieuw gedeelte in den Rijksweg. Oud
en nieuw naast elkander.
Op 17 December 1931 zijn door den tijdelijk
zaakgelastigde der Nederlanden te Santiago
en den Chileenschen minister van Buitenland
sche Zaken nota's gewisseld, waarbij de ban
delsbetrekkingen tusschen Nederland en
Chili, in afwachting van het sluiten van een
definitief handels- en scheepvaartverdrag,
voorloopig worden geregeld.
De voorloopige overeenkomst, welke ter
stond in werking is getreden, stipuleert de
wederzijdsche, onvoorwaardelijke en algemeene
meestbegunstiging zoowel ten aanzien van
douane-rechten en andere heffingen als ook
ten opzichte van invoervergunningen, invoer
beperkingen en douane-formaliteiten.
Aan de meestbegunstiging ten voordeel©
van Nederland is terugwerkende kracht ver:
leend in verband met het feit, dat Fransch©
goederen krachtens den Fransch-Chileenschen
modus vivendi van 22 Mei 1931 sindsdien
onder een lager tarief van invoerrechtenin
Chili werden toegelaten.
De voorloopige overeenkomst zal gelden
zoo lang als het bovengenoemde Fransch—
Chileensche arrangement van, kracht zal zijn;
ongeacht de mogelijkheid van elk der beide
verdragspartijen om de overeenkomst met in
achtneming Van een opzeggingstermijn van
veertien dagen te doen eindigen.
Stichting van een telersvereeniging.
Het hoofdbestuur der Holi. Mij. van Land
bouw, de Chr. Boe en- en Tumderébond en
de R. K. Land- en Tuinbouwbond hebben be
sloten, gezamenlijk de vlastelers in Noord- en
Zuid-Holland tot een vergadering op te roepen.
Deze vergadering ls vastgesteld óp Dinsdag
31), .December a.s„d%> n,pi, 2, uur in Djligentia,
Lange Voorhout 5-, 's-Gravenha-ge.
Op deze bijeenkomst zal getracht worden een
telersvereeniging te stichten. Deze ls noodig
om van de steunregeling, welke voor de vlas-
eultuur in uLzicht is gesteld, te kunnen profi-
fceeren.
FILMTECHNIEK.
3000 opnamen in de seconde.
Vólgens de „Cinema Review" construeerden
Huequénard en Magnau een filmopname-appa
raat, waarmee men 2 a 3000 opnamen in de
seconde kan maken. Ter vergelijking diene,
dat normaal slechts 24 opnamen in de seconde
worden gemaakt. Volgens de nieuwe methode
wordt de film in een aanial strooken verdeeld
en elk daarvan wordt in bliksemsnelle opeen
volging door een bijzonder objectief belicht. De
samenstellers hopen de snelheid der opnamen
binnenkort tot 10.000 per seconde te kunnen
opvoeren en aldus b.v. de vlucht der insecten
zoo nauwkeurig mogelijk te kunnen vastleggen.
Theo van der Pas naar Berlijn.
De pianist Theo van der Pas is door het be
stuur van de BerlUnsche Philharmonie uitge-
uoodigd om op Dinsdag 29 December te Ber
lijn het tweede plano-concert van Rachmani
noff te komen spelen.
Hel Rottèrdamsch Pliilharmonisch
Trio naar Parijs.
Het Rotterdameeb Philh. Trio (Joh. Ver
sloot. fluit; Willem de'Jong, cello en Ed Flip.
se. piano) is uitgenoodigd, om op Dinsdag 2
Februari a.s in Parijs te komen concerteeren
Het programma zal bestaan uit werken van
Nederlandsehe en Fransche componisten.
Antom Verheven en Tine Medema, op terug,
reis na hun Indische tournée, zijn te Genua
in het Nederlandsch Tehuis voor Zeelieden op
getreden voor de Hollandsche kolonie. Het pro
gramma bestond uit voordrachten van in
hoofdzaak Nederlandsohe dichtwerken.
Beide kunstenaars oogstten veel succes.
li-vvn
j *vy>
BREUK
NEDERLAND EN LETLAND.
Het ministerie van Buitenlandsene Zaken
maakt bekend, dat op 15 December 1931 te
Berlijn de onderteekening heeft plaats geliaj
van een overeenkomsttusschen Nederland en
Letland inzake de wederzijdsche erkenning van
meetbrieven van zeeschepen.
VERBOND VAN NATIONALISTEN.
De Koninklijke goedkeuring op de statuten
van het Verbond van Nationalisten is dezer
dagen geweigerd.
In een adres aan de Koningin doet de cen
trale raad thans nogmaals een dringend beroep
op H.M. „om alsno.g te verleenen eene goed
keuring op de Statuten van eene vereeniging
van Vaderlanders, welke van Uwe Majesteit de
meest oprechte dienaren zijn".
,Door de foesMtem vam de linkervleugelaaiis,
om nu, na eenige maanden reeds, zoowel uit
heit partijbestuur als uit d>e redactie van „De
Sooiaal-Domooraatte treden, staat thans vast,
dat de pogingen van het partijbestuur, om den
georganiseerde® linkervleugel binnen het par
tijverband terug te voren en de scherpe tegen
stelling in de pantij tot rust te brengen, een
toestand, van onderlinge verdraagzaamheid to
scheppen en de partij weder tot één gomeen-
seiharppeiij'k strijdend leger te maken, dat deze
ernstige en volhoudende pogingen mislukt zijn
en de oude strijd, die de partij zooveel zorg
baarde, en haar in voortdurende innerlijke
woeling hield, herleeft."
Aldus het „Volksblad" in een beschouwing
over het besluit van Schmidt en de zijnen,
waarvoor de redactie zelf als titel koos „Breuk"
In de verklaring van de drie uitgetrede-
nen, die wij gisteren gepubliceerd hebben
staat te lezen, dat, terwijl bet weekblad „De
Sociaal-Democraat" het vrije woord zou waar
borgen,, dat geschonden is, doordat het aan
den linkervleugel onmogelijk werd gemaakt
critisch over het textielconflict te schrijven
Het ls echter duidelijk, dat een vakbewe
gangsconflict, een werkstaking, d'ie zuiver
op het gebied van de vakbeweging ligt, geen
oa-rtijzaak is, waarin de partij het vrije woon
kan waarborgen. Partij en vakbeweging, zijn
bondgenoote® in den strijd, elk op eigen ter
rein. Waar zou het heengaan, als de vak
beweging gevaar Mep, wanneer zij In strijd
met de ondernemers gewikkeld is, ied-v
oogenblik aan critiek uitde partij bloot te
ataa® en door deze in den rug aangevallen
te worden. De partij kon dus alleen waar
borgen, dat over partijzaken het vrije woord
gehandhaafd zou zijn.
Ook uit zuiver partij-oogpunt echter ls
ovitiek op de staking midden in den strijd
niet toelaatbaar. Nimmer is het vrije woord
volstrekt en onder alle omstandigheden ge
waarborgd. Dit is mogelijk in een onverant-
,woorde)ijke..dcbatinigolub, maar de partij in
',g©en .debatingclub, doch een' strijdende org-a-
"nisiatie. Diit legt aan al hare leden vanzei-
- sprekende .verplichtingen op. In een legér op
bet slagveld kan het niet geoorloofd zijn, dat
dé .deelen ervan eikander bestrijden in plaats
van de gezamenlijke strijdkracht tegen den
j vijand te richten. Toen de huidige commu
nisten in 1909 uit onze partij verwijderd zijn,
geschiedde dit ndet om den aard van hu i
critiek, maar om de voor de strijdkracht
der partij onduldbare wijze, waarop 'die
critiek werd uitgeoefend. De grief, door
Wibiaüt op het Deventer congres het duide
lijkst geformuleerd, was deze, dat de critiek
niet aldus gevoerd werd, dat zij de partij
„.„sterker en strijdbaarder" maakte, maar zoo,
.dat ze ,,de geveohtspositie van de partij, ver
kwakte", Dit zal steeds een criterium moeten
'blijven, waardoor de grenzen van critiek in
de partij omschreven worden. Trok de partij
deze grens niet, zij zou, om een woord van
Troelstra op hetzelfde Congres te bezigen,
„van een massa-beweging Ineenschrompelen
tot een sectarisch clubje".
Het is op deze gronden, dat crltielk op de
leiding dér textielstaking midden in den ge
weldigen strijd, d'len de arbeidersbeweging
thans met al haar krachten te voeren heeft,
niet toegelaten kon worden. Het „vrije
woord" mag geen bandelooze critiek worden
wil de arbeidebeweging niet in onderlinge
verwarring ten onder gaan. Wij rekenen het
den uitgetredenen zwaar aan, dat zij zich
biet ontzien hebben- op een oogenbllk dat aau
de hecht vereenigde krachten van de arbei
dersklasse de zwaarste eisehen stelt, den
twistappel in hare rijen geworpen te hebben.
Èen strijdend leger, dat den wil tot overwin
nen beeft, kan dat tfiet dulden. De stakende
textielarbeiders en karton-bewerkers hebben
het recht, va.n al onze partijgemooten disr.iplï
ne te eisehen.
SOLIDARISME EN VRIJHEID
De „Avondpost" verklaart zich aecoord met
hetgeen wij over bovenstaand onderwerp schre
ven, en voegt'daaraan t.oe:
Wij ontkennen dan ook, dat „de ongebon
den vrijheid" een liberaal beginsel zou zijn.
Men heeft het er, ook onder de liberalen zelf,
in een vorige periode voor aangezien; toen
is men er van teruggekomen en beleefde het
liberalisme op sociaal gebied goede en groote
dagen' thans.... willen veleu er weer heen.
Wij uiet. Wij onderschrijven de stelling, dat
regeeringshulp nog altijd noodig ls om hier
Do 18-jarlge kranndrijver de R., die Maandag
middag op Simons' Scheepsslooperij te Pernis
onder de kantelende kraan was geraakt en
ernstig werd gewond, is gisterenavond in het
groote ziekenhuis te Rotterdam aan de gevol
gen overleden.
de zaken in de goede richting te leiden, om
te komen tot practisch solidarisme. Daarom
zijn wij vóór de gedachte van het beörijfs-
raden-ontwerp.
BRABANT EN ROTTERDAM
Onder bovenstaand opschrift schrijft het
„Huisgezin" naar aanleiding van het feit, dat
de haven van Antwerpen op een belangrijker
industrieel achterland kan steunen dan Rot
terdam;
Heeft de Rotterdamsche handel zich we)
ooit veel gelegen laten liggen aan de ont
wikkeling oer vaderlandsc-he industrie, de
industrie, die juist een tweeden pijler voor
haar eigen opbouw had kunnen zijn?
ln Brabant althans is daarvan niet veel
gemerkt; wat ls er van Rotterdam uitgegaan
om een goeden waterweg te krijgen bijv. met
het Brabantsche Manchester?
Men neeft gepleit voot samenwerking tus
schen Brabant en Rotterdam.
Zeer wel!
Maar wij zouden willen opmerken, dat deze
samenwerking weinig waarde hebben zal
als zij beperkt blijft tot één aangelegenheid,
waar men elkaar bij toeval gevonden heeft.
Wij pleiten voor een samenwerking van
handel en industrie in ons vaderland, die
beiden ten goede komt en ze tot een orga
nische eenheid verbindt.
Omdat, zooals de economische toestanden
in de verschillende gewesten zich nu ontwik
kelen, voor de welvaart van ons volk een
bloeiend industrieel leven onmisbare voor
waarde is.
HET CONFLICT IN TWENTE
Het „Utrechtsch Dagblad" schrijft o.a,:
Wij achten het tragisch, dat de sfeer van
verzoening, die door een uiterst voorzichtig
beleid;zoowel' vau werkgeverszijde als van
de vakcentralen was bereikt, kapot gemaakt
werd, door een „st'rijd"-comité van de werk
gevers en daarna door den onwil der on.
middellijk bij de staking betrokkenen, ln
hoeverre de werkgevers, in hun wanhoop
over de onheilen, waarmee de Twentsohe in
dustrie slag op slag getroffen wordt, gespro
ken hebben van 't omvormen van een „klein
conflict" tot een „groot oonfliot", willen wij
in het midden laten. Wij kunnen niet aan
een dergelijke misdadige agressie van de
werkgevers gelooven. Maar dat het onjuist
gezien ie geweest van de werkgevers, een
algemeene actie aan het plaatselijk conflict
bij de firma Jannink te verbinden, daarvan
zijn wij overtuigd. Wij hebben den indruk ge
kregen, dat de firma Jannink werkelijk sterk
stond. Maar waarom was dan een collectieve
actie van de werkgevers noodzakelijk? Men
had voor de partieele staking arbitrage kun
nen aanvaarden, en niet behoeven mede te
werken tot het ontstaan van een zoo uitge
breid en ernstig conflict.
Het blad wil verder wel veronderstellen, dat
de groote vakbonden „met beleid en uüerste
voorzichtigheid" zijn opgetreden, en dat zij zelfs
niet tegen een conflict met hun eigen mensehen
hebben opgezien, maar het betreurt, dat zij des
ondanks de beweging niet in bedwang hebben
kunnen houden".
ROMANTIEK IN DE RADIO
Onder dit opschrift bespreekt De Gelder
lander" de jongste phase van het radio-con
flict en merkt concludeerend bet volgende op
De vragen klemmen, als men de feiten in
onderling verband ziet.
Ten eerste: het advies van den Radioraad
wiens leden en ambtenaren ondei ambtseed
staan, komt terecht bij de A.V R O en wordt
onder de handen van den Ministei uit, in de
pers geworpen.
Ten tweede: de brief van mr. v. d. Deure
aan den Minister van Waterstaat valt in
handen van de A.V.R.O. en wordt door de
Itadiobode gepubliceerd.
Ten derde: de inbraak in het huis van den
Radioraad, waarbij de archief-kasten over
hoop worden gehaald en de bureau's met
postzegels onaangeroerd blijven.
Deze feiten in bun onderling verband
eisehen opheldering. Er moet ooit een einde
komen aan de romantiek in de radio.
(Ingezonden).
Heel interessant dit betoog! Interessant
vooral, omdat „de Haagsche briefschrijver"
een „buiten-onderwijs-stem?" laat hooren. Voor
mij laat me me zelf maar aanduiden als
onderwijzer; Haagsche briefschrijver en ik,
blijven nu allebei de algebraïsche x voor
mij dan, dubbel interessant omdat ik toevallig
in de omstandigheden verkeer aan 45 leerlingen
lager onderwijs te moeten geven: aan stads
volks-kinderen.
Heeft H. laten we, voor 't gemak, elkaar
aanduiden als H. en O. ook 'n berekening
©maakt van 't aantal werkuren van een on
derwijzer? Jammer genoeg bestaat dóér geen
statistiek van, want onze werkuren zijn niet
zoo gemakkelijk te bepalen als b.v. van een
fabrieksarbeider of van iemand, 'n ambtenaar
.v. der posterijen.
Om „Des Pudels Kern" goed aan 't publiek
te laten zien, heb ik 'ns 'n berekening gemaakt
van miju werkuren op grondslag van H's ge
middeld leerlingen-aantal.
Daar een gemiddelde, zeker in dit geval,
nogal van gummi is, (wie zal voor elke leer
kracht precies 40 11. uittellen?) neem ik nu
voor concrete grondslag m'n 45 11., verdeeld
over een derde en vierde klas. (De gemiddelde
leerjaren kan men ze noemen).
Deze kinderen hebben o a. onderwijs per
week:
In de 3e klas
Rekenen 6 u.
Taal 5 u.
Schrijven 2 u.
KOKENDE KOFFIE OVER HET LSCHAAM
Dinsdagmiddag trok het J-jarig dochtertje
van den landbouwer D. v. B. in den Noorder
Légmeerpolder Jaij Nieuwer Amstel spelender
wijs een kleedje van tafel, waardoor een
koffiekan gevuld met kokende koffie omviel
en zoo goed a-ls de geheele inhoud over hoofo
en armen van het kind terecht kwam. Met
zware brandwonden werd de arme kleine ln
ernstigen toestand naar een ziekeninrichting
overgebracht.
GENTLEMAN-ZAKKENROLLEE
De Hooge Raad heeft behandeld het cassatie-
bei'o'ép van den in Perzië geboren Russisch
sprekenden Armeniër A. K G„ tegen een
arrest van het Haagsche Gerechtshof, waarbti
hij tot 2 jaar gevangenisstraf is veroordeeld
wegens zakkenrollerij in den Prineesseschonw
burg te 's Graven hage.
De advocaat-generaal bij den Hoogen Raad.
mr. Berger, concludeerde tot verwerping van
het beroep. Arrest 4 Januari,
DOODSLAG.
Door den Hoogen Raad werd behandeld he
cassatie-beroep van H. F. N„ door het Hof te
Amsterdam in hooger beroep veroordeeld tot
5 jaren gevangenisstraf wegens doodslag, ge
pleegd op zijn stiefvader. Mr. Berger conclu
deerde tot verwerping. Arrest 4 Januari.
In de St. Martinuskerk aan het Academie
plein te Groningen werd op 1 October een
vijftal offerblokken gelicht. Later bleek, dat
de dader was de 23-jarige timmerman I. ie R
gedomicilieerd te Grootegast, die een bedrag
van ongeveer 50 had oatvreerad.
Deze man, dL ook, een rijwiel had gestolen
en zich schuldig had gemaakt aan diefstal van
geld uit kleeren van teerlingen van het gymna
sium, stond gisterenmiddag voor de rechtbank
te Groningen terecht.
Het O. M. vroeg schorsing van de behande
ling ten einde een psychiatrisch onderzoek te
doen instellen. De verdediger sloot zich daarbij
In de 4e klas.
5% u.
5 u.
1% u.
Omdat 't gecombineerde klassen zijn, moet
steeds één klas schriftelijk werken, terwijl de
andere mondeling les krijgt, of heide werken
schriftelijk. Men combineert dus b.v.
Rekenen Lezen
Taal Aardrijkskunde
Echter: inlichtingen over het werk moeten
gegeven worden: verklaringen van sommen
b.v. 't Moet zoo beknopt mogelijk, want een
andere klas zit te wachten. Nemen we aan,
dat er gemiddeld voor de vakken rekenen en
taal 1/6 per jaar gebruikt wordt d.i. 10 min.
vandaag 'ns niks, morgen 20 min. b.v.
Voor de derde gebruikt men dan: 1/6 X 11
u. bijna 2 uur voor „mondeling". In de 4e
gaat er mee weg: 1/6 X 1014 u. ruim 114 u.
Neem aan, een gemiddelde van 314 u. voor beide
klassen. Beide klassen hebben dus (met
schrijven erbij) samen 2514 u. voor deze drie
vakken. Daar gaat af: 314 u. mondeling. Blijft
22 uur schriftelijk. Voor 45 kinderen wordt dit
45 X 22 uurtaken 990 uurtaken. Een uur-
taak corrigeert men in gemiddeld 114 minuut.
Dat wordt voor het corrigeeren dus 114 X 990
min. 1435 min. Dit gedeeld door 60 geeft
24 u. corrigeerwerk. Deze 2 ua verdeeld over
zes werkdagen wordt 4 u. corrigeerwerk per
werkdag. Laten we nu nog even vaststellen,
dat deze 4 uur ononderbroken genomen zijn,
met geen sec. rustpoos b.v. om even 'n pijp
te stoppen. Kunt u 4 uur, zonder een seconde
op te kijken, werken,' al is 't maar corrigeer
werk
Laten we echter dit laatste buiten beschou
wing.
Om vier uur Is de school „uit" d.w.z. de
kinderen gaan naar huis. Zelf gaat u nog niet
naar huis, want er zijn nablijvers: kinderen,
die werk moeten overmaken; die „straf" heb
ben enz. Bovendien ruimt u op etc. Daar gaat
ook gauw een uurtje mee heen. Dan fietst u
naar huis en bént u 5 uur thuis. Ongetrouwd
zijnde „valt," u dadelijk weer op 't werk. U
gaat eoTrigeeren tot zes uur. Dan gaat u eten
en bent om half zeven klaar; gaat dadelijk
weer corrigeeren en bent om half tien klaar,
zonder een seconde te hebben mogen verzuimen.
De „Maasbode" is reeds lang binnengebracht.
U pauzeet een half uur, drinkt een kopje
thee, vliegt de krant door en., gaat studee-
ren, want u bent nog zonder hoofdakte! Om
12 uur 's nachts, half een. gaat u naar bed,
na een „frlssche" studie. Feitelijk moet u nog
een uurtje doorstudeeren, maar u moet de
andere morgen uiterlijk kwart na zeven, half
acht op, om in de Schoolmls van acht uur,
kwart na acht present- te zijn.
Maar u hebt een vrijen Woensdag- en Za
terdagmiddag! Juist! Om 12 uur gaat de
school uit! Wat „nawerk" wordt afgedaan en
u is om één uur thuis. U eet en begint om twee
uur. Vandaag hebt u over drie uur meer tijd
de beschikking, nl. de tijd van 2 tot 5 uur.
U bent dus Woensdags en Zaterdags klaar, óók
-drie uur vroeger. Dus pl.m. negen uur. En dan
deukt u: finis est; wat nn ook wel 'ns mag.
Mag ik nu nog even hieraan herinneren; in
de 4e klas laat u ook af en toe (ééns in de
14 dg.) aardrijksk. „schriftelijk" maken. Ook
'ns wat natuurkunde; soms katechismus. Zoo
af en toe vermeerdert dit uw corrigeer-werk.
Meneer H.! U vraagt 'n gemiddelde van 40
11. Ik werk met ongeveer zoo'n gemiddelde.
Hebt u ook becijferd het gemiddelde „huis
werk" van 'n onderwijzer? Hebt u ook be
dacht, wat u dan eischt van 'n onderwijzer,
die stift z'n plicht wil volbrengen?
Meneer H.! Wie 'n regeling ontwerpt, moet
ook de bezwaren weten te ondervangen. Wij
onderwijzers, hebben al vast deze:
1. Hoe lost u 't corrigeer-probleem op voor
b.v. gecombineerde klassen? Aangenomen, dat
bovenstaande niet dag in, dag uit van een
mensch gevergd mag worden.
2. Hoe verschaft u aan jonge onderwijzers
öf 'n salaris, dat ze niet meer voor de hoofd
akte behoeven te studeeren uit levens-nood*
zakelijkheid,
öf behoorlijken studie-tijd voor de hoofd
akte?
3. Hoe voorkomt U door verhooging van
het gemiddelde aantal 1.1. 'n „verkapte" salaris
vermindering van 'n reeds in 't voorjaar ver
laagd worden salaris! Immers «teer arbeid
bij 't zelfde salaris.
4. Hoe denkt U praktisch te verwerkelijken:
elke leerkracht gemiddeld 40 11.?
Dit zijn 'n paar vragen bekeken uit den
materiallstischen hoek van den onderwijzer, on
getrouwd. Misschien kan 't nut hebben 'n huis
vader ook 'ns te hooren; 't "ns onder de loupe
te nemen als actief-sociaal werkende: 'ns te
onderzoeken de gevolgen voor 't onderwijs enz.;
'ns te onderzoeken of 't ook bezwaren geeft
voor 't platteland apart: afijn er zijn nog wel
meer onderzoek objecten aan te wijzen.
Tot slot: is er geen andere bezuinigingsob
ject te vinden, dan juist de onderwijzer, 't zij
rechtstreeks of zijdelings want uiteindelijk
worden wij onderwijzers door verhoogde ar.
beids-prestatie, bij verminderd salaris weer
„Des Budels Kern".
Deventer, 18 Déc. 1931.
GEARRESTEERD ALS VERDACHT VAN
VERGIFTIGING.
Naar wij vernemen, is bij de politie te Ter*
neuzen, op grond van haar ter oore gekomen
geruchten, het vermoeden gerezen, dat een
enkele weken geleden gestorven vrouw vergif
tigd is. Last is gegeven tot opgraven van het
lijk, terwijl een vrouw is gearresteerd.
Een en ander heeft in het stadje groote op
schudding gebracht.
