ij
a
k
a
f
DE STRAF DER ZONDE
WOENSDAG 30 DECEMBER 193Ï
VAKOPLEID1NGSVRAAGSTUKKEN
Nationaal congres in Den Haag.
SECTIE-VERGADERINGEN.
-
DE TRAGISCHE BRAND TE TILBURG.
VROUW IN BRAND.
IVEDERLANDSCHE BANK.
„BEIDER BELANG".
MILITAIR VLIEGTUIG VERNIELD.
(Wordt yeryolajd)*
Gistermorgen heeft in sectie III van het Na
tionaal Conges voor Vakopleiding een bespre
king plaats gehad over „Het streven naar ge
lijkheid en gelijkwaardigheid bij de M. T. op
leiding, mede In verband met de eischen van
vooropleiding". Hierover heeft de heer P.
Lijdsman, directeur van de Middelbare Tech
nische School voor de bouwkunde te Utrecht,
een praeadvies uitgebracht. Prof. Dresden pre
sideerde deze bijeenkomst.
De heer Lijdsman lichtte zijn praeadvies toe,
zijn conclusies aanvullende met de stelling, dat
ongedaan dient te worden gemaakt de voorge
schreven inkrimping van de cursussen, welke
bekwame leerlingen der A. B. S., die hun
studie aan de M.T.S. wenschen voort te "zetten
en van wie met reden mag worden verwacht,
dat zij deze studie met zeer goede resultaten
kunnen volbrengen, reeds gedurende de A.B.S.-
periode voorbereiden.
De heer Heydeman, directeur va® de M.T.S.
te Amsterdam, betwistte de aanbevelenswaar
digheid van zulk een inschakeling.
De heer Lijdsman, zijn praeadvies nader toe
lichtende, merkte o.m. op, dat het M.T.O. reeds
nu aandacht wijdt aan de veiligheid. Als de
heer Heydeman meent, dat er geen plaats is
voor alle krachten, die beschikbaar komen, als
men de practici wil helpen, vraagt men zich
af, waarom juist de practici daaraan moeten
worden opgeofferd! (Applaus.) Het is buiten
gewoon jammer, dat 's heeren Hevdeman's
standpunt blijkbaar een sterken Invloed oefent,
gezien de percentages, die toonen, dat heel wat
practici, die het onderwijs met succes zouden
kunnen volgen, van het M.T.O. worden ge
weerd.
Dat een school met driejarigen cursus min
derwaardig zou zijn, meende spr. geenszins,
maar wel, dat ter bevordering van de gelijk
waardigheid het door de meerderheid gedeelde
standpunt met betrekking tot een vierde jaar
algemeen moet worden aanvaard.
Na eenige bespreking nam de vergadering
een door' den voorzitter voorgestelde maar
eenigszins gewijzigde resolutie aan, waarin zij
uitsprak, dat zooveel mogelijk de oud-leerlingen
der verschillende M.T.S gelegenheid moeten
hebben, zich op georganiseerde wijze de ken
nis en ontwikkeling eigen te maken, welke
hun ontbreken om de studie aan de Techni
sche Hoogeschool te kunnen volgen en het
peil van algemeene ontwikkeling te bereiken,
dat voor de ingenieurs geëischt moet worden.
De vergadering nam de conclusies van 's hee-
Iren Lijdsman's praeadvies, sommige eenigs
zins gewijzigd, aan, waarna deze bijeenkomst
werd gesloten.
Leermiddelen-centrale.
In de eerste sectie was aan de orde het on
derwerp: „leermiddelencentrale".
De praeadviseur de heer J. van Dijke, di
recteur van de Ambachtsschool te Brielle,
lichtte zijn advies nader toe, waarin hij tot
de conclusie kwam, dat leermiddelen voor het
geven van doeltreffend nijverheidsonderwijs
onmisbaar zijn: dat de decentralisatie, welke
tlians op het gebied van de Ieerniiddeienvoor-
ziening voor ons lager nijverheidsonderwijs in
Nederland heerscht, kostbaar is en veelal niet
doeltreffend, dat centralisatie in alle opzich
ten gewenscht is en dat alle vereenlgingen,
Werkzaam ten nutte van ons nijverheidsonder
wijs, de handen ineen bebooren te slaan om
te komen tot de vorming van een leermiddelen-
centrale.
Na korte discussie werden deze conclusies
aangenomen.
H. K. H. Prinses Juliana luistert naar de rede van minister Terpstra tijdens het
Congres voor vakopleiding in de Ridderzaal te s-Gravenhage.
Vooropleiding in de vak
school met aansluitende
opleiding in het bedrijf.
Daarna kwam in sectie I het onderwerp:
„Vooropleiding in de vakschool met aanslui
tende opleiding in het bedrijf" in bespreking,
onder voorzitterschap van den heer M. Worp,
Praeadviseur was de heer ir. S. H. Stoffel,
directeur van de machinefabriek „Reineveld
te Delft, die concludeerde dat het nuttig effect
van het ambacht en het nijverheidsonderwijs
wordt verhoogd door nauwe aanraking met
het bedrijfsleven, waarvoor dat onderwijs de
voorbereiding en opleiding beoogt te ver
schaffen. Aan de eischen van de opleiding
voor den geschoolden arbeid in de industrie
kan de ambachtsschool, zooals ze thans is
ingericht, slechts ten opzichte van bepaalde
groepen van arbeiders voldoen. In het alge
meen dient voor die opleiding de voorkeur
te worden gegeven aan een stelsel, waarbij
de taak der algemeene vorming en de In
leiding tot de practijk aan de school toevalt,
doch daarna de eigenlijke vakopleiding wordt
verdeeld tusschen school en bedrijf in dien
zin, dat de reeds in het bedrijf werkzame
leerling nog een zekeren tijd per week in de
school doorbrengt. Voorwaarde voor een goede
werking van zulk een stelsel ls, dat eenerzijds
de school nauwe voeling houdt met het be
drijf, maar anderzijds degenen die ln ihet
bedrijf met de opleiding en het toezicht be
last zijn, op de hoogte zijn van wat er om
gaat in de school.
Bij de discussie werd door den heèr Palma
aangedrongen op overleg met de vakorga
nisaties. Dr. Idenburg bepleitte invoering van
het Amerlkaansche stelsel.
De conclusies werden daarop vrijwel on
veranderd aangenomen; alleen worden, op
voorstel van den praeadviseur zelf, in de stel
ling betreffende doorbrenging van een zekeren
tijd per week in de school nd. de eigenlijke
vakopleiding, de woorden „per week" ge
schrapt.
In de volgende bijeenkomst van sectie I
onder voorzitterschap van defl heer O. S.
Knottnerus, was aan de orde de voorlichting
bij de keuze van beroep en vakopleiding,
waarover praeadvies was uitgebracht door de
heeren E. J. van Det, oud-directeur van het
Gemeentelijke Bureau voor Beroepskeuze te
Amsterdam; dr. J. van Dael, directeur van ge
noemd bureau en G. Koning, directeur van
het Gemeentelijk Bureau voor Beroepskeuze te
's-Gravenhage.
Na overleg tusschen de praeadviseurs wer
den de conclusies van den heer van Det aan
genomen.
Moderne arbeidsmethndon
op huishoudelijk gebied.
In de Tweede Sectie (vakopleiding voor
meisjes) was aan de orde het onderwerp „mo
derne arbeidsmethod-en op huishoudelijk ge
bied voor huisgezin en nijverheidsschool."
Mej. E. Mesdag, leerares bij het huishoud-
onderwijs In Den Haag, lichtte het door haar
uitgebrachte praeadvies nader toe. Haar eer
ste conclusie is dat kennis van doelmatige ar
beidsmethoden en inzicht in de waarde van
efficiency en rationalisatie van belang is voor
ieder, die huishoudelijk werk verricht. Verder
concludeerde zij o.m. dat bij het nijverheids
onderwijs voor meisjes de toepassing van doei
matige arb.eidsmethoden moet worden geleerd.
De conclusies werden aangenomen.
Natuur- en scheikunde op
de M. T. S.
Een bijeenkomst van sectie III, was gewijd
aan „Het onderwijs in de natuur- en de schei
kunde aan de M. T. S.", waarover dr. ir. F.
Goudriaan. leer aar aan de M. T. S. te Dor
drecht, praeadvies had uitgebracht
De debatten betroffen hoofdzakelijk de al
of niet wenschelijkheid van een natuurkun
dig en een chemisch practicum.
De vergadering nam bü meerderheid van
stemmen aan de conclusie, waarin een natuur
kundig practloum wenschelyk wordt ge
noemd (aanvankelijk stond er „onontbeerlijk",
maar de praeadviseur heeft dat woord ver
vangen).
Met 34 tegen 32 stemmen werd aangenomen
de conclusie, waarin een chemisch practi
cum overbodig en zelfs ongewenscht wordt ge
noemd.
De andere conclusies van 's heeren Gou-
drlaan's praeadvies werden zonder stemming
goedgekeurd, waarmede deze bespreking was
geëindigd.
Rationalisatie.
Hierna had een bespreking plaats van een
praeadvies van ir. G. Hofstede-Koopman, leer-
aar aan de M. T. S. te Haarlem, over „Hef
onderwijs in de mechanische technologie en
de rationalisatie der productie."
De vergadering nam de conclusies van het
prae-advies van den het- Hofstede Koopman
aan, sommige eenigszins gewijzigd, een enke-le
uitstellende tot een latere bespreking en één
conclusie vervangende door een, door den heer
van Tussenbroek voorgestelde, volgens welke de
schoolwerkplaats voor metaalwerking op de
M.T.S. zoowel dienst behoort te doen als demon-
stratlewerkplaats als voor 't aanleeren van het
hanteeren van gereedschappen en machines.
Daarna werd de bijeenkomst gesloten.
V er plicht practisch leerjaar,
In den namiddag heeft van sectie III een,
door ir. A. G. de Koningh gepresideerde, bespre
king plaats gehad van een prae-advies van ir,
H. de Groot, directeur der M.T.S. te Dordrecht'
over de vraag; „Zijn de voordeelen van een
verplicht practisoh leerjaar grooter dan de
nadeelen en waneer dient dit te worden inge
deeld, vóór, gedurende of na de M.T.S.?"
De heer de Groot, na de discussies zijn prae
advies verdedigende nam over eon voorstel-
Lijdsman om de uitspraak, dat het verplichte
iaar practijk moet worden ingedeeld gedurende
den leertijd aan de M.T.S., alleen te doen gel
den voor de afdeelingën Werktuigbouwkunde en
Electrotechniek. Spreker verklaarde, dat de
schoolleiding ervoor moet zorgen dat het prac-
tische jaar goed Wordt nageleefd. Wie het volgt,
mag niet denken, dat hij als volontair later dan
de werklieden mag komen enz.
De vergadering nam de conclusies aan van
het prae-advies van den heer de Groot, waarin
opgenomen het voorstel-Lijdsman en aangevuld
met een door prof. Dresden voorgestelde zin
snede, volgens welke de school het praetische
leeijaar moet controleeren in samenwerking
met de werkgevers die den leerlingen plaatsing
verieenen.
Hiermede ls tevens de gedachte van het voor-
stel-Oopijn (samenwerking met de bedrijven)
overgenomen.
De bespreking werd hierna gesloten.
M. T.-avondonderwijs.
Vervolgens werd onder leiding van ir. Tjaden,
directeur Bouw- en Woningtoezicht te Amster
dam een bespreking gewijd aan de b-eteekenis en
de resultaten van het M.T.-avondonderwijs.
De voorzitter zei-de dat men hier te doen
heeft met een principieel onderwerp. Prae-ad-
vieeur was de heer F. R. K. Erfmann, hoofd
leeraar aan de Academie van Beeldende Kun
sten en Technische Wetenschappen te Rotter
dam.
De conclusies werden aangenomen.
Onderwijs in de werkplaats-
practijk.
Ten slotte werd onder leiding van prof.
Dresden besproken het onderwerp; Het onder
wijs in de werkplaats-practijk aan de M. T.
Scholen voor werktuigbouwkunde en het prae
advies, daarover uitgebracht door ir. W. J.
Frijlink, technisch adviseur van „Werkspoor"
te Amsterdam.
Op dit prae-advies werd geen mondelinge
critiek geleverd. De heer Roggeband had
schriftelijk andere conclusies voorgesteld.
Over de conclusies werd niet gestemd.
De. sectie-vergadering werd verdaagd tot
Woensdag 9 uur.
Vooropleiding matrozen groo-
te vaart.
Na de pauze werd ln sectie I, onder presi
dium van den heer H. J. Rutters, de voorop
leiding van matrozen voor de groote vaart
behandeld, over welk onderwerp de heer M.
C. Koning, directeur van de N.V. Stoomvaart
maatschappij „Nederland", prae-advies had uit
gebracht.
In dit prae-advies concludeerde de heer Ko
ning, dat deze vooropleiding aan boord van
een stilliggend schip, dat daarvoor moet wor
den Ingericht, dient te geschieden. Op varende
schepen is voor totaal ongeoefenden geen
plaats. De opleiding zal 8 maanden dienen te
duren; deze vooropleiding zal gevolgd moeten
worden door een tweejarige praetische oplei
ding aan boord. Voor het onderwijzend perso
neel der matrozen-instituten voor de koopvaar-
dij-vloot zijn oud-onderofficieren van die vloot
of van de Kon. Marine de aangewezen leer
krachten.
De conclusies werden aangenomen.
Inrichting avondnijverheids-
onderwijs.
Vervolgens was in deze sectie, onder presi
dium van mr. Crena de Iongh, aan de orde het
onderwerp; „Inrichting van het avomlnijvei-
heids-onderwijs", waarover prae-advies was
uitgebracht door ir. F. W. H. van Beuningen,
directeur van de N.V. Machinefabriek en
scheepswerf van P. Smit Jr., te Rotterdam,
en J. G. Beernink, leeraar bij het nijverheids
onderwijs te 's-Gravenhage.
Wegens verblijf in het buitenland van den
heer van Beuningen, had ir. J. de Kanter, uit
Rotterdam, de verdediging van diens prae-ad
vies op zich genomen. Spr. had intusachen in
overleg met den heer van Beuningen een wij
ziging in de 7e conclusie aangebracht, welke
thans zal luiden: „De directeur, die in zijn
dagbetrekking ln het bedrijfsleven werkzaam
is, zal uiteraard voelen, zich op sehooltech-
nisch gebied speciaal in te spannen; zij, die
overdag in het schoolleven werkzaam zijn,
hebben de zorg, voortdurend contact met het
bedrijfsleven te onderhouden."
Na verklaring van den voorzitter, dat de
stellingen van den heer van Beuningen niet
op voldoende instemming mochten bogen,
werd besloten een stemming daarover achter
wege te laten, mede uit een oogpunt van be
leefdheid jegens den afwezige.
De conclusies van den heer Beerning wer
den, na kleine wijziging, met vrijwel alge
meene stemmen aangenomen.
Ondersoek van beroeps ge-
geschiktheid.
In de daarna onder voorzitterschap van den
heer M. Worp gehouden bijeenkomst van sec
tie I, was het onderzoek van beroepsgeschikt
heid bij opleiding in vakschool of bedrijf aan
de orde. Prae-advies was hierover uitgebracht
door dr. J. L. Prak, leider van bet psycho
technisch laboratorium der Phllipsfabrieken
en psychologisch adviseur In Den Haag, en
door den heer L. Lammerse, leeraar bij het
nijverheidsonderwijs te Hilversum.
Eerstgenoemde concludeert, dat het in het
belang van de leerlingen, het nijverheidsonder
wijs en de maatschappelijke welvaart ge
wenscht is, op groote schaal de vraagstukken
van de beroepsgeschiktheid bij opleiding in
vakschool of bedrijf in studie te nemen en or
ganen te scheppen, die hierbij voorlichting en
steun kunnen verieenen. Voor de praetische
uitwerking verwees spreker naar het rapport
van December 1928.
De heer Lammerse concludeert, dat noch
het lagere school-resultaat, noch het toe la'
tings-examen in rekenen en taal een-betrouw
bare maatstaf ter uitsluitende beoordeeling
van de geschiktheid voor een beroep van han
denarbeid, en dat een psychotechnisch on
derzoek, geleid door deskundigen, is aan te
bevelen als één der factoren voor de beoordee
ling van de beroepsgeschiktheid bij de oplei
ding in de vakschool.
Na korte bespreking werden deze conclusies
met algemeene stemmen aangenomen, waarna
de vergadering werd verdaagd.
Het vijfde slachtoffer overleden.
Gisterenavond om half negen is in het St.
Elisabethsziekenhuis te Tilburg ook het vijfde
slachtoffer van den cafébrand te Tilburg de
dienstbode mej. J. Broeders overleden.
Mej. Broeders was de oudste dochter van
een groot landbouwersgezin uit Zevenbergen,
die sinds eenigen tijd bij de familie Roeien,
evenseens van Zevenbergen afkomstig, in be
trekking was. Zonder het bewustzijn te hebben
herkregen is bet meisje overleden.
Omtrent de vermoedelijke oorzaak vernemen
we, dat de brand zou ontstaan zijn door het
achteloos wegwerpen van een eindje brandende
sigaret. Het onderzoek werd geleid door hoofd
inspecteur de Bruin als waarnemend commis
saris van politie, wijl de heer Preusting met
vacantie afwezig is.
In zorgwekkenden toestand naar het
ziekenhuis vervoerd.
Gisterenmorgen, omstreeks half twaalf werd
een bewoonster van den Oudshoornsehen weg.
te Alphen aan den Rijn, opgeschrikt door het
gegil van een vrouw, dat uit de aangrenzen
de woning bleek te komen. Zij trachtte zich
toegang tot dit perceel te verschaffen, doch de
deur was op slot. Onmiddellijk waarschuwde
zij eenige arbeiders, die in de nabijheid aan
bet werk waren. Daar ook een brandlucht
werd waargenomen, werd ook de brandweer ge
alarmeerd. Toen deze arriveerde, hadden de
arbeiders de deur Inmiddels opengebroken.
Boven aan de trap zagen zij de vrouw met
brandende kleeren liggen. Door haar onmiddel
lijk in een deken te wikkelen, konden de
vlammen worden geb.uscht. De vrouw bleek
echter zulke ernstige brandwonden te hebben
opgeloopen, dat -zij In zorgwekkenden toestand
naar het Academisch Ziekenhuis te Leiden
moest worden overgebracht.
De brandweer behoefde geen dienst te doen.
ff I*:, f
v. ïWfis e. <- 'f k.
V
Koning Foead van Egypte op zijn troon,
tijdens de opening van het Parlement.
BRANDEN.
Te Made Is de arbeiderswoning van de L.
in de Nieuwe Molenstraat geheel afgebrand.
De bewoners zaten te kaarten en dachten dat
er een vliegtuig over bet huis vloog. Toen zij
buiten kwamen zagen zij dat 't buis reeds
geheel in brand stond.
Te Sambeek is het woonhuis van den land
bouwer P. Hendriks grootendeels afgebrand.
Het vee en het grootste deel van den Inboedel
werden gered.
Dinsdagmiddag is In de werkplaats van de
meubelzaak der firma A. Keesje in de Prins
Hendrikstraat te IJmulden brand ontstaan
Aanvankelijk liet de brand zich ernstig aan
zien. doch nadat de brandweer spoedig met
groot materiaal was aangerukt, was men het
vuur in een uur tijds meester. De werkplaats
en een daarboven gelegen magazijn brandden
geheel uit, ter wij] het winkelpand met de daar
in aanwezige meubelen etc. groote waterscha
de bekwam. Verzekering dekt de schade.
Gisteren is in de garage van dr. Goyarts te
EindhovenWoensel brand uitgebroken, ver
moedelijk, doordat bij het laden van de accu's
een vonk op olie terecht gekomen is.
Een Buick ging geheel verloren. Ook een
tweede auto werd deerlijk gehavend. De gara
ge liep eveneens brandschade op.
DANKBAAR.
Een landlooper klopte op de deur bij den
landbouwer J. B. te Zijtaart. Hij vroeg en kreeg
een aalmoes. Of hij zich ook even warmen
mocht. Dit mocht en de man kreeg een stoel
bij de kachel in de kamer. Toen werd er weer
aan de voordeur geklopt. De boerin ging kij
ken. 't Was weer een landlooper. die naaigaren
etc. verkocht. De Juffrouw kocht wat en kwam
weer binnen bij landlooper no. 1. Men praatte
over koetjes en kalfjes. Ten slotte stond de
man op, betuigde zijn dank en trok af. Spoedig
daarna bleek, dat hij uit een kast ƒ25 had ge
stolen.
ONGEVAL OP EEN STATION
Een bestuurder van een der electrische wa
gentjes, die op de perrons van het Centraal
Staition te A'dam dienst doen voor het vervoer
van goederen, had met zijn wagentje gisteren
middag plaats genomen in een der liften De
ze wagentjes passen precies in de lift Vermoe
delijk is dit wagentje, toen de lift in beweging
werd gebracht, even verschoven, waardoor het
bleef haken aan den afsluitboom en daardoor
in verticalen stand werd gebracht. Toen de
lift den boom was gepasseerd viel de wagen
terug en kwam terecht op den voet van den
bestuurder. Een van de teenen werd ernstig
gekwetst. In het station werd een voorloopig
verband aangelegd door den geneeskundigen
dienst, die den man naar het Binnengasthuis
vervoerde, waar hij verder werd behandeld.
UIT HET HAVENLEVEN
(ln de groote stad
16)
Er ging een ruk door zijn lichaam, zoodat
Mientje verschrikt naar hem opkeek. Zacht
legde hij weer haar hoofd tegen zijn schouder.
Nu mocht zij hem niet in 't gelaat zien; vooral
nu niet!
Wat was dat Voor een gedachte geweest?
Foei! Sluipmoord!
Hendrik onderdrukte met geweld éen huive
ring. In zfln rechtschapen geaardheid had hij
zich in dm geest tégenover Tom Kruger ge
zien. had hij hem toegeroepen, diait het er nu
op aan kwam te sterven, eerst de kapitein,
dan hij, Hendrik, zelf. Maar een welberaamde
moord was nooit in hem opgekomen.
Tot nu toe niet. Toen, in den hevigsben nood
was eensklaps die gedachte in hem opgekomen,
doch weer afgewezen met de instinctieve huive
ring, die elk christelijk mensch voor sluip
moord koestert.
En toen kwam de terugslag.
Dat is de eenige oplossing, de eenige red
ding, had het in Hendriks brein geklonken.
Gaat men wel eens bedaard overleggen of men
een giftige slang den kop verplet? Als Tom
Kruger dood is, worden menschen gelukkig!
Sterf ik, dan worden menschen ongelukkig!
Bijgevolg moet Tom Kruger sterven en ik
Wij van leven!
En hij stelde bij zich zeiven steeds meer en
steedsnieuwe, zeer bedenkelijke plannen op.
En zijn besluit rijpte hoe langer hoe meer.
totdat hij eindelijk beaamde: Alleen zóó is
INdding mogelijk!
Consequent hielden zijn gedachten zich reeds
met de uitvoering zijner daad bezig. Het werk
moest volbracht worden, alvorens iemand de
beweegreden daarvan kon gissen; dus alvo
rens iemand van de verloving wist, dus
zijn hart scheen stil te 6taan vandaag nog
Ja, vandaag reeds!
Zijn hersens werkten steeds maar door. Hij
stond aan 't raam; het meisje, dat hij In zijn
armen hield, wier hoofd op zijn schouders
rustte, had hij geheel vergeten.
Voor een oogenblik bracht zij zich fn her
inner ing.
Zij hief haar hoofd op.
Hendrik!
Hij schrikte.
Ik dacht daar zoo;als ik eens met den
kapitein praatte. Als ik hem zeide, dat ik
hem niet bemin, dat ik hem slechts tegen
mijn wil huw, dat hij mij diep ongelukkig
maakt!
Hendrik glimlachte hitter.
Dan zou hij u antwoorden, dat hij u des
te sterker bemint, dat hij zonder u niet leven
kan, dat bij de meeste vrouwen de liefde eerst
komt in hét huwelijk. Gij kunt het probeeren,
maar
Neen! viel hij zich zélf plotseling ln de
rede. Neen gij moogt het niet probeeren.
Zij lceek hem verbaasd aan.
Waarom niet ten minste de proef nemen?
Dat kan toch niet hinderen!
Maar het zou u vernederen! Neen Ik wil
het niet! Hoort ge?!
Zij bevestigd© door een ootmoedigen hoofd
knik.
Maar gij kunt Iets anders doen. Pro
beer de verloving zoo lang mogelijk te ver.
schuiven. Elke dag talt.
Gij wilt dus tijd winnen?
Ge moest eens weten! dacht hij; luid gaf
hij echter ten antwoord;
Juist geraden, schrander meisje. En mocht
n dat niet gelukken, tracht hém dan zoo
Bescheiden goudafgifte. Lichte uitbreiding
der circulaire in verband met den
naderenden ultimo.
„J?9 '?,Ste weekstaat vaii het kalenderjaar
ertoont nog slechts een zwakke reflex van de
komende ultimo-spinning, welke op de geld
markt intusschen reeds eerder tot uitdrukking-
kwam in een verheffing van de geldkoersen
waar voor prolongatie pCt. wordt geno
teerd en disco:»'o's circa 2% pCt noteeren.
De beleelangen en de binnenlandsche wissels
bleven nog vrijwel onveranderd. De laatste on
dergingen zelfs nog eenige vermindering
Op de valutamarkt trad een zekere stabili
teit in. De omzetten krimpen er belangrijk in
en niettegenstaande de Fransche franc zich re
gelmatig om en nabij het gou-dpunt van uitvoer
uit Nederland bewoog, bleek de afgifte van goud
tot een bedrag van ruim elf millioen gulden
reeds voldoende te zijn om den koers van het
Nederlandsche devies te bandhaven. Hieruit
bhjkt wel dat de druk op den gulden geringere
atmetinffen aanneemt, dan men veelal geneigd
is te gelooven.
oif00rn!r de' schatki8t haar saldo met ruim
9% millioen gulden verminderde, en andere
deposanten emplooi vonden voor een bedrag
van circa 18 millioen gulden uit bet bij de Bank
in rekening-courant berustende dépot, onder
ging de oiljettencirculatie tenslotte nog eenige
uitbreiding met circa 11 millioen gulden.
Nog verschuldigde termijnen mogen
in mindering worden gebracht
van de waarde der obli.
gaties.
De Hooge Raad heeft arrest gewezen in het
proetproces, dat curatoren van de gefailleerde
N.V. „Beider Belang" instelden ten einde de
volgende kwestie in hoogste instantie door
den rechter te doen beslissen:
Verscheidene houders van premie-obligaties
hadden deze op afbetalingsvoorwaarden
kocht en ten tijde van de faillietverklaring
nog niet alle afbetalingstermijnen voldaaiT
Door het faillissement werden de premle-obli'
gaties opeischbaar voor de z.g. contante waar
de, berekend volgens art 131 der failliss.raents-
wet. Het was nu dubieus of zij, die nog niet
volledig hadden afbetaald eerst het ontbre
kende moesten aanzuiveren alvorens voor hun
vordering krachtens hun premie-obligatie te
kunnen worden erkend, dan wel of hij direct
voor de contante waarde hunner obligatie kon
den opkomen onder aftrek van de nog te beta
len termijnen. De afbetaling was n.I. juridisch
aldus geconstrueerd, dat Beider Belang aan
een kooper 100 (den koopprijs der premie
obligatie) leende. Die leenschuld kon ln ter
mijnen worden afgedaan, terwijl Beider Be.
lang de zoo juist gekochte obligatie in pand
hield tot zekerheid voor de riebtige afbetaling.
In verband met dit proces werd de verificatie
vergadering uitgesteld tot 21 Mei 1932.
In tegenstelling met het vonnis van de
Haagsche rechtbank heeft de Hooge Raad
thans beslist, dat zij, die eiechts gedeeltelijk
hebben afbetaald, de nog verschuldigde termij
nen in mindering mogen brengen voor de con
tante waarde hunner premie-obligatie, waar
voor zij ter verificatie kunnen opkomen.
Hun, die obligaties nog niet volledig heb
ben afbetaald, wordt daarom in hun eigen be
lang aangeraden, Indien dit nog niet geschied
is, de kwitantiekaarten, die in hun bezit zijn,
vóór 23 Januari 1932 op te zenden aan de cura
toren mrs. J, Plantenga en H. M. de Vries,
Heerenstraat 13 's Gravenhage.
De inzending dezer kaart zal dan als In
diening der vordering worden beschouwd.
Di piloot geen letsel bekomen.
Men meldt ons uit Hellendoorn:
Het militaire vliegtuig dat Maandag in het
Hellendoornsche Broek een noodlanding moest
maken wegens benzinegebrek, kreeg gisteren
morgen bij den start een beschadigde schroef,
doordat het toestel in aanraking kwam met
een groep rijwielen, die bij de ingang van de
Weide waren geplaatst. Deze werden allen
vernield. Na even boven de omgeving te heb
ben gecirkeld moest het vliegtuig opnieuw da
len. Bij de landing geraakte de machine met
den neus in den grond om daarna met het lan
dingsgestel naar boven te blijven liggen.
De vliegmachine werd totaal vernield.
De piloot moest van onder de machine wor
den bevrijd; hij heeft geen letsel bekomen.
Gelukkig, dat enkele mecaniciens aanwezig
waren, die het talrijke pilbliek waarschuwden
het terrein te veriaten, zoodra men bemerkte,
dat de machine gedwongen was was te lan
den. Het toestel zal worden gedemonteerd.
lang mogelijk bij u te houden, althans tot Iaat
in den avond. Praat mot hem over alk-, wat
ge wilt, over de toekomst of iets anders doch
houdt hem zoo lang mogelijk hier.
Dat begreep Mi-entje nu weer niet goed;
doch zij durfde niets meer vragen, te meer,
daar Hendrik weer haar hoofd op zijn schou
ders gelegd had, en haar vaster tegen zien aan
drukte dian ooiit.
Zoo trof de oude van Buureo hen aan, toen
hij in d© kamer trad. Hij durfde de jongelui
niet ln 't gezicht zien. Met neergeslagen «ogen
gaf men elkaar d-e hand ten morgengroet en
zette zich toen zonder te spreken, aan de
ontbijttafel.
De oude bulsho-u/dsfer bediende. Iedereen
deed alsof hij at en dronk, maar in werkelijk
heid nuttigde niemand iets van de spijzen.
Eindelijk stond van Buuren op.
- Ik ga naar 't kantoor, kinderen!
De gebruikelijke uitnoodiging van Hendrik,
om hem te vergezellen, bleef vandaag achter
wege
Om twaalf uur komt de kapitein, zeide
Hendrik zacht. Wat zult u hem zeggen, oom?
Van Buuren rekte zich tot zijn volle lengte
uit. De nacht had van hem een ouden man
gemaakt, maar dezelfde man, die gisteravond
geweend had, was hij niet tnèer. Zijn gezicht
scheen als uit steen gebeiteld.
Ik zal hem de deur uitgooien, Hendrik!
Ik hoop dat ge niet anders verwacht hebt.
Oom! dat moogt ge niet!
Dat zeg jij!
Dat zeggen wij beiden; Mientje en ik!
En Mientje viel bevestigend met trillende
stem in:
Neen. vader, dat moogt u niet!
De oude heer viel zwaar in zijn stoel terug
GIJ wilt u voor mij opofferen* Dat neem
ik niet aan! Ik kan het immers niet aan
nemen!
Toen sloeg Hendrik zijn arm om de schouders
van den reeder, alsof hij een zieke voor zich
had. En hij sprak tot hem, gelijk hij tot Mien
tje had gesproken; sprak van tijd winnen.
Verloofd is nog niet getrouwd! poogde hij
te schertsen. Wij houden hem zoo lang moge
lijk op 't sleeptouw. Wat u heden doen wilt,
kunt u altijd in het allerlaatste uur nog doen,
oom'
Deze laatste redeneering wemte.
Dat is waar! En toen overkwam het hem
weer. Waarom heb ik jelui dat aangedaau?
Zij stelden hem gerust. Alles zou nog terecht
komen. Zij zeiden, zijn kinderen, deden hem
geen verwijten; zij wisten immers, dat hii het
gedaan had voor hen.
Dat beurde hem eenigszins op.
Ja, ja, alleen voor jullie, geliefde
kinderen!
En toen hij zich naar het kantoor begaf,
had hij beloofd, den kapitein niet de deur uit
te gooien, maar beleefd te ontvangen en te
trachten, de hee-le aangelegenheid op de lange
baan te schuiven. Mocht dat echter niet ge
lukken, terstond in de verloving van Mie® He
toe te stemmen.
Hendrik was niet meegegaan. Hij kon
natuurlijk bij het onderhoud niet tegen
woordig zijn; zou het ook in geen geval ge
wild hebben. Hij had afscheid van Mientje ge
nomen, om, naar hij zeide. met zijn gedachten
alleen te zijn. Feitelijk om een winkel op te
zoeken, waar wapens werden verkocht en ook,
om betreffende de uitvoering vaD zijn plan het
in aJle bijzonderheden met zichzelf eens te
worden.
Mientje was derhalve alleen thuis gebleven.
Zij was naar haar eigen kamer gevlucht en
daar, terwijl haar vader met den kapitein
onderhandelde over hare ziel en haar verloofde
moorddadige plannen koesterde, smeekte zij
voor haar kruisbeeld geknield, den hemel om
hulp voor hare dierbaren.
IX
Prompt op het bepaalde uur liet kapltelD
Kruger zich aandienen.
Een kwartier later wist hij, dat hij het spel
gewonnen had. Van Buuren stemde er iu toe,
bem tot schoonzoon aan te nemen, wanneer hij
er in slaagde Mientje's inwilliging te ver
krijgen
Weet Mientje....? had Kruger beieeke-
uend gevraagd en toen de reeder hierop be-
vestigend antwoordde, er triomfantelijk oijge-
voogd: Dan is zij zoo goed als de mijne!
En toen waren zij op verlangen van Kruger
terstond naar de overzijde gegaan, óm Mientje
„haren nieuwen verloofde" voor te stellen.
Inmiddels zwierf Hendrik langs de straten,
totdiat hij ee® wapenwinkel had gevonden. Hier
kocht hij een revolver, patronen en een dub
bel geslepen dolk.
Ge wilt toch niet iemand vermoorden?
vroeg de verkoopcr lachend.
Hendrik moest zich lntoom-en, om zich niet
te verraden. Hij gaf een onverschillig, schert
send antwoord, en verliet den w'.nkei.
De woorden van den winkelier hadden hem
echter tot nadenken gebracht. Niet dat zij hem
van zijn plan zouden kunnen afbrengen, maar
hij was toch reeds in den beginne onvoor
zichtig geweest. Nu behoefde de jonge man
slechts aan den verkooper van revolver en
dolk te denken en alles was weder bedorven.
Ook de wijze waarop hij de daad zou vol
voeren, zweefde slechts vaag voor Hendrik's
geest. Hij wilde omkeere®, in de buurt van
bet huls wachten, totdat Kruger de woning
van den reeder verliet, hem dan' vólgen, en
ep een geschik' oogenblik ergens doorsteken
of doodschieten.
Daarbij viel hem ln, diat hij eigenlijk een
masker moest hebben. Immers alle sluipmoor
den, meende hij, werden gemaskerd uitgevoerd.
En hij ging op zoek naar een masker.
Middelerwijl dacht hij na, of de moeilijkheid
niet op een andere wijze kon worden opgelost.
Niet, dat hij aan zulk een mogelijkheid geloofde
maar zijn gedachten kwamen hardnekkig weer
op dat punt terug.
Bestond er dan nog een andere uitweg?
Hij bleef op den hoek der straat staan en
keek omhoog naar d« lucht, als konden wel
licht de wolken antwoord op zijn vraag geven.
Dat deden zij nu wel is waar niet, daarentegen
viel zijn blik op een naambord aan de tweede
verdieping van een huis vlak tegenover hem.
Daar stond met groote letters te lezen;
„Diek Jackson''.
Die naam kwam hem bekend voor. Waar
had hij dien nog meer gehoord of gelezen? En
plotseling viel hem een terechtzitting in, waar
bij de naam Dick Jackson een belangrijke rol
had gespeeld.
Hij sloeg zich met de hand voor het voor
hoofd.
Lieve hemel! riep hij zoo luide, dait de
voetgangers, die hem voorbijgingen, verwon
derd naar hem keken, lieve hemel, dat ls
immers de beroemde Engelsche detective!
En dat was inderdaad zoo. Dick Jackson
was ln een sensationeel gevaJ van Londen naar
Rotterdam ontboden, en had een schier onop
losbaar schijnende crimineele zaak zóó schitte
rend tot een goed einde gebracht, dat van den
dag der bewuste terechtzitting zijn naam als
die van een tweeden Sherlock Holmes in aJler
mond waa. En hij werd dermate in Holland-
ache bladen geprezen, dat hij, als leep En.
velschman terstond zijn voordeel Inzag en zich
te Rotterdam metterwoon vestigde.
Sedert dien tijd liep iedereen in Rotterdam
die om eenigeriei reden een detectvie noodig
had. op de allereerste plaats naar Ddck Jackson
Deze koos de aangenaamste en meest winst
gevende zaakjes uit; die andere weigerde hij
te behandelen.
