algemeen overzicht.
I
PUROL
JAPAN EN DE V. S. spanje's beroerte.
AANSLAG OP JAPANS
KEIZER.
DE STRIJD IN BR. INDIE
DE GODSDIENSTSTRIJD
IN MEXICO.
de
BRIAND GAAT HEEN.-
ZATERDAG 9 J ANTI ART 1932
NIEMAND GEDEERD. DE DADER
GEARRESTEERD.
Winterhanden
Wintervoeten
Winterteenen
Geen Indische Ronde-Tafel-
con ferentic.
,,V ij j '—n 1Zonder wapenen,
r bullen i
u overwinnen door
0UZC moreele kracht".'
maar
OPROEP VAN Mgs Duz aan
de geesteLI)Kheid
PRELAAT KAAS OVER
HERSTEL-KWESTIE.
DE HOUDING DER VORSTEN.
Na den moreelen strijd, thans
naar practische resultaten.
AFTREDEN VAN IIET KABINET.
OOK EEN BRITSCHE NOTA
DE VERMOORDING DER
CIVIELE GARDISTEN.
OM GEZONDHEIDSREDENEN
OVERSTROOMINGEN IN TSJECHO-
SLOWAKIJE.
AANSLAG OP ITALIAANSCHEN
CONSUL TE PARIJS.
Door Italiaanscli student.
DE CHRISTUS-ORDE.
Iets uit haar geschiedenis.
HINDENBURG'S ambtsperiode.
Bruening's onderhandelingen
niet de partijen.
Ontslag van het heele
kabinet nu noodig.
Een nadere lezing.
BULGARIJE'S NOOD.
Verklaring van den premier
Musckanoff.
Amerikaansche activiteit
Sinds in Europa de gedachte opgeleefd is om,
t enminste in de herstelkwestie, een eenheids
front tegen Amerika te vormen, zijn de Ver-
eenigde Staten een meer actieve belangstelling
voor Europeesche aangelegenheden gaan too-
nen. Voorloopig zijn nog slechts de regeerders
en de bankiers tot dit niveau gestegen en
schijnen kamer en senaat nog steeds te meeneu,
dat het Amerika kan goed gaan, als de geheele
overige wereld door hun kortzichtigheid in de
schuldenkwestie ten ondergang gedoemd wordt.
Daardoor wordt de actie van president Hoover,
staatssecretaris Stimson en minister Mellon in
haar volle ontplooiing belemmerd, maar het was
toch een aanmerkelijke, sensationeele vooruit
gang, toen Hoover het waagde in het vraagstuk
der inter-regeeringsschulden een initiatief te
nemen, dat dit probleem eindelijk ontdooid
heeft.
Hield de openbare meening der Vereenigde
Staten een normale, door de omstandigheden
dringend geboden ontwikkeling in het herstel-
vraagstuk tegen en doet het dit nog steeds
in de kwestie van de beperking en vermin
dering der bewapening oefent zij een heilza-
men, stuwenden invloed uit.
Men kent het reeds jaren door Borah ingeno
men standpunt, dat Amerika eerst over veria
ging of kwijtschelding van de schulden der
Europeesche debiteuren wil en kan nadenken,
als dezen door hun bereidheid in de kwestie
der ontwapening-getoond hebben, dat zij de a
dus vrijkomende gelden niet zullen benu
om door uitbreiding van leger en vlo1'
oorlogsgevaar in de wereld nog te ver|fr al/
Dit standpunt van Borah en vele a guropa
digden en senatoren wekte echter >n
een begrijpelijke verbittering en daarom - t
de regeering Hoover en Stimson- ic
meer juridische basis. Zij zocht in h® e
van Versailles zelf den grondslag,
Europeesche staten krachtens ov
verplichting tot ^ntwa^ng süm
en de rede, welke staatssec
teren in de financieele commissie n het huis
van afgevaardigden beeft "Mrieer"
de in de gedachte, dat Amerika op de a.s. ont
wapeningsconferentie, „de belangrijkste inter-
nationale bespreking, waaraan Amerika tot
dusverre heeft deelgenomen het rechtsstand-
punt moet verdedigen en handhaven.
„WU hebben destijds, zeide hij, h%t verlangen
der geallieerden naar Duitschlands ontwapening
moreel en politiek ondersteund. Doch wij deden
dit met de bedoeling, en met de belofte aan
Duitschland, dat aldus de eerste stap naar een
algemeene wereldontwapening zou gedaan wor-
den. Terwijl echter Duitschland door Versailles
practisch ontwapend hebben de aangrenzende
naties rich m be3; schild van het militairisme
gedekt"- En- Z6eT karakteristek voot de hou
ding, welke Amerika op de a.s. conferentie en
In het geheele herstel vraagstuk zal aannemen,
voeg-"3® er aan toe: „Omdat zij het voorbeeld van
puftschland in de kwestie der ontwapening niet
gevolgd hebben, zijn de staten van Europa nu
geheel ongelijk bewapend en deze staat van za
ken is de oorzaak der huidige wereldonrust."
Nu Amerika zie hzuiver op he trechtsstand-
punt heeft geplaatst, kan het een geweldigen,
zij het naar eigen verlangen „stillen" invloed
doen gelden Het heeft vroeger medegewerkt
om Duitschland te ontwapenen. „Thans is het
de plicht van Amerika er voor te waken, dat
ook de tegenpartij eindelijk haar belofte na
komt en een eind maakt aan den sedert het
einde van den wereldoorlog bestaanden abnor-
malen toestand van een ontwapend Duitsch
land te midden van zwaarbewapende buursta-
ten
Op hetzelfde rechtsstandpunt plaatst Amerika
zich ook voor de behandeling van het Mands
joerijsehe geschil. In de straffe nota, aan Japan
en China overhandigd, wordt gewezen op het
Kellogg-P30'' maar V0°ral op het negenmogend
heden verdrag (waarbij ook Nederland partij is),
welk laatste uitdrukkelijk bepaalt, dat de ver
dragsluitende partijen er z>ich van zullen ont
houden om van de toestanden in China gebruik
te maken ten einde zich bijzondere rechten en
privileg'03 te veroveren, welke de rechten van
onderdanen van bevriende landen zouden be
perken."
Het geheele optreden van Japan in Man-
sjoerije staat ongetwijfeld in de scherpste tegen
stelling met dit verdrag, dat bovendien „de
soevereiniteit, de onafhankelijkheid en de on
schendbaarheid zoowel van het gebied als van
het bestuur van China" waarborgt.
Amerika verklaart wel, Jat het instemt met
alle pogingen, ook die van den volkenbond, om
het conflict tot een vredelievende oplossing,
maar tevens geeft het duidelijk te kennen, dat
,let niet zal instemmen met een „regeling",
welke, in strijd met de verdragen, door geweld
dadige middelen tot stand gebracht is.
Nu door het Japansche optreden de souverei-
hiteit van China in iuZd Mandsjoerije geheel
vernietigd is, zal Amerika de wettigheid van
den thans geschapen toestand niet erkennen:
maar ook zal het in de toekomst geen tusschen
Japan en China te sluiten verdragen, waar
door de verdragsrechten der Vereenigde Staten
of van Amerikaansche burgers zouden geschon
den worden, of waardoor afbreuk zou worden
gedaan aan de onafhankelijkheid of onschend
baarheid van Chineesch gebied, of waardoor de
hij verdrag verzekerde vrije handel met dit
Chineesch gebied vernietigd zou worden, goed
keuren.
Dit zuiver juridisch vertoog is, zooals te ver
wachten was, te Tokio allesbehalve vriendelijk
ontvangen. Men zou daar liefst de kwestie als
een particuliere Japansch-Chineesche aangele
genheid beschouwen. Maar Amerika's activiteit
heeft het geschil op een nieuw, internationaal
terrein gebracht. De daarbij uitgesproken ver
wachting, dat ook de volkenbond zijn taak zal
verrichten, maakt de band tusschen Amerika en
het Geneefsche instituut weer sterker.
LONDEN, 8 Januari (H.N.) Uit Tokio wordt
gemeld, dat op den keizer van Japan eon aan
slag is gepleegd. Toen de keizer van een mili
taire parade terugkeerde, werd naar hem een
bom geworpen, die in de buurt va.n den wa
gen, waarin de keizer zich bevond, terech*
kwam.
Doos 30 cent-
BU Apoth. en Drogist-
Reel. 5114—5 7
Naar de Spaansche bl&q^
vernemen, hebben vijf sWJJi* Mexico city
pens instructies van den aftw., en reec3s vob
E. mgr. Diaz een proces ls®cliop, Z. H
de regeering
mgr.
aanhangig gemaakt bij het op&
hof, wijl de decreten betreffen^ 1 e gerechts
van het aantal geestelijken in 8tj,.® beperking
de wetten van het land. 3(1 zÜn met
Naar „El Debate" uit Mexico city
heeft de aartsbisschop bovendien e%aer.ne€mt'
lijk schrijven gepubliceerd, waarin A"5®*"'
tige strijdmethode voor afschaffing van W t
nieuwe wet betreffende de beperk
geestelijkheid aangeeft.
De aartsbisschop geeft in dit scirijy^
schillende instructies aan de g00® 0 'jkea
I rf-Hgsn n
die
medebroeders krachtdadigen steun m®eten
verleenen, om te voorkomen, dat de nieu
wet in praktijk gebracht wordt.
„Wij hebben geen wapenen, zoo besluit mgr
Diaz zijn schrijven, wij zijn een les0,1- zonder
wapenen, maar zullen overwinnen in den
strijd dank zij het overwicht van onze mo.
reele kracht."
raadt hun aan, hun rechten te vei Jedig6a
behulp van Katholieke advocaten, die hlJn
We
NEW-DELHI, 8 Januari (V.D.) In officieele
kringen wordt de bewering, dat ds Engelsche
onderkoning een Indische Ronde-Tafel-Confe-
rentie in Indië zou willen bijeenroepen on
juist genoemd.
Zooals thans bekend wordt, is de aanlei
ding tot de uitnoodigi-ng door lord Willingdon
aan een groot aantal gematigde leiders
brief van den leider Jayakar, waarin een com
promis mat G-andhi werd voorgesteld.
De vorsten in verschillende dealen 'van het
Gujerat-district hebben de regeering hun vol
le medewerking toegezegd tot bestrijding van
de compagne van het Al-Indisch naitioi
congres.
Zij hebben in hun gebied elke anti-Engel-
sche actie verboden.
KEIZER HIROHITO tijdens de jongste
manoeuvres
Niemand werd echter gedeerd. De dader,
eeu Koreaan, is in hechtenis genomen. Hij
droeg in zijn zak nog een tweeden bom.
Volgens nadere berichten uit Tokio heeft
de Japansche politie vastgesteld, dat de dader
van den bomaanslag op den keizer door de
communistische partij van Korea tot den aan
slag is aangezet. Het onderzoek der politie
duurt voort.
Het bericht van den aanslag heeft in Ja.
pan groote beroering gewekt ©n van alle kan.
ten komen bij de regeer ing ©n op het paleis
sympathiebetuigingen van de bevolking bin.
nen.
De leden van het diplomatieke corps heb
ben terstond de Japansche regeering hun ge.
lukwenschen met het mislukken van den aan
slag uitgesproken.
In opdracht der Koreaan-
sche regeering.
TOKIO, 8 Januari. (V.D.) In verbapd met
den aanslag op den Japan-schen keizer deelt
de politie te Tokio mede, dat uit het voorloo-
pig onderzoek is gebleken, dat de dader in
relatie staat met da zoogenaamde Koreaansche
regeering, welke haar zetel heeft te Shang.
hai, en in haar opdracht heeft gehandeld.
Teven-s zou gebleken zijn, dat deze regie
ring betrekkingen heeft met communistische
elementen en dat verscheidene aanslagen op
vooraanstaande personen in voorbereiding
waren.
De Jader weigerde bij het verhoor de politie
mede te deelen, met wie hij in verbinding
staat.
(0MenburS)- 8 Januari. (W.B.) Op
Oldenbur,,'1,nist van vertegenwoordigers der
dr. Kaas w® Centrumspartij heeft prelaat
van *en Dui.Woord gevoerd over de methode
ding tot een b^!fn str«d rand de voorberei-
politiek. "ssende oplossing der herstel
ne metiode vs>,
toe gevoerd is, fyd' ^lk?
voorbereiding van het strtkteèrk° moreele
Thans feldt het deL "IJdperk-
te breiden tot P rac l i3e™e<>ree 16 Jeroveri nS uit
«llU i üe beslissende re
sultaten.
f>9 vernietigonde uitwerki.,,,, yan de har(J
nekkige Krairsche tnbu I>0lUiek thang
alleen in Duitschland, maar j„ w
der wereldeconomie zoo duid*^ dat de voor
uitzichten voor een gelukken der herstelcon
ferentie thans beter zi)n dan weieer
Dr. Kaas besprak ook de kwestie der pres!
dentsverkiezing en legde vooral den nadruk
°P de noodzakelijkheid om deze voor de bin
nen- en buitenlandsche politieke ontwikkoii ri
st» uiterst belangrijke kwestie uit de laarte
yan Partijpolitieke belangen omhoog te heffen
Nieuwe troebelen te Benares
BENARES, 7 Januari (R.O.) De politie heeft
met stokslagen een menigte manifestanten
verspreid.
Velen werden gewond, waarvan vier zóó
ernstig, dat zij in het ziekenhuis moesten
worden opgenomen.
Zeven personen werd gearresteerd.
De arrestaties-
NEW DELHI 8 Januari (R.O.) Ansari de
plaatsvervangende voorzitter van het congres
is hedenmorgen gearresteerd.
BOMBAY, 8 Januari. (R.O.). Choksey, de
president van den tweeden buitengewonen raad
van het congres, is gearresteerd, wegens het
houden van een rede voor leden van het
congres, niettegenstaande dit bij de speciale
ordonnantie was verboden.
BOMBAY, 8 Januari. (N.T.A.) BÜ^ondere
rechters worden benoemd, die de taak hebben,
de overtredingen tegen de noodmaatregelen
t® bestraffen en -gevolmaohtigd zijn straffen °P
3esgen, gaande tot zeven jaar gevangenis
straf.
Uitsluiting.
De Great In-
De dader.
TOKIO, 8 Januari(R.O.). Er wordt beweerd,
dat het onderzoek 'heeft uitgewezen, dat de
dader van den aanslag op d-en keizer van de
voorloopige Koreaansche regeering te Chan-
whai twee bommen en driehonderd yen heeft
ontvangen.
TOKIO, 8 Januari. (V. D.) Minister-president
Inoekai heeft den keizer het ontslag van het
Japansche kabinet aangeboden.
Aangezien geen nadere bijzonderheden be
kend zijn omtrent de politieke redenen, d'le
tot dit ontslag aanleiding konden geven en er
voor zoover bekend is inzake het Japansche
optreden in Mandsjoerije in Japansche regee-
ringskringem volledige homogeniteit beerscht,
wordt eraan herinnerd, dat het een Japansche
zede is, dat het kabinet na een aanslag op den
keizer zijn ontslag aanbiedt.
TOKIO, 8 Januari. (R.O.) Ook Reuter ver
neemt, dat het kabinet, naar men hier meent,
is afgetreden, omdat het zich verantwoordelijk
acht voor het feit, dat het den aanslag op
den keizer niet heeft weten te voorkomen.
Indien het ontslag van 'het kabinet wordt
aangenomen, is het zeer wei mogelijk, dat een
kabinet me* een nationaal karakter wordt
Seformeerd.
TOKIO, 8 Januari. (R.O.). Zonder het ont-
s]ag van het ministerie te hebben aangenomen,
°f verworpen, heeft de keizer minister-presi-
dent Inukai verzocht, tot nader order zijn
functie te blijven vervullen.
LONDEN, 8 Januari. (R.O.) In officieele
kringen wordt verklaard, dat minister John
Simon de nota, welke de Vereenigde Staten
aan Japan gezonden hebben, en waarvan nog
een copie wordt verwacht, onderzoekt.
Het is zeer wel mogelijk, dat ook de Brit-
sclie regeering een nota aan Japan zal zenden,
doch het is niet noodzakelijk, dat deze iden
tiek aan de Amerikaansche is.
Men is van oordeel, dat de huidige toestand
het vertrek van de Mandsjoerijsche enquête
commissie vermoedelijk niet zal verhinderen.
Amerika's belangen.
NEW YORK, 8 Januari. (H.N.) In goed in-
gelichte Amerikaansche kringen wordt de
overhandiging van de Amerikaansche nota aan
Japan toegeschreven aan de steeds talrijker
wordende klachten der Amerikaansche koop
lieden in Mandsjoerije.
Vooral de laatste dagen zijn verschillende
nieuwe klachten ontvangen van Amerikaan
sche ondernemingen, die meededeelen, dat zij
bij het doen van zaken in Mandsjoerije door
de Japanners belemmerd worden.
Voor de Amerikaansche politiek geven de
belangen van den Amerikaan-schen handel in
Mandsjoerije ongetwijfeld den doorslag en
daarom is de nota overhandigd.
Japans standpunt.
TOKIO, 8 Januari. (R.O.) De woordvoerder
van den minister van buitenlandsche zaken
heeft verklaard, dat de Vereenigde Staten
i wel van meening kunnen zijn, dat het optre
den van Japan in Mandsjoerije een schending
van het Chineesche bestuur aldaar is, doch
j het is een feit, dat de Nanking-regeering
nooit in werkelijkheid Mandsjoerije heeft be-
i stuurd.
l Dit gebeurde slechts in naam.
Hij voegde hieraan toe, dat Japan zijn op
treden niet kan wijzigen, daar het slechts
minimum-maatregelen nam om zijn belangen
en wettelijke rechten te verdedigen en niet
voornemens is, zich meer toe te eigenen, dan
waarop het volgens de bestaande verdragen
recht heeft.
Japan tegen den boycot.
TOKIO, S Januari. (R.O.) Officieel wordt
medegedeeld, dat Japan voornemens is stren
gere maatregelen tegen den anti-Japanschen
boycot te nemen.
Er wordt zelfs te verstaan gegeven, dat het
zich genoodzaakt zou kunnen zien, mariniers
in China te debarkeeren, of zelfs de voor
naamste Chineesche havens te blokkeeren.
Hieraan wordt toegevoegd, dat de Japan
sche kooplieden enorme schade lijden door
dezen boycot
China's houding.
NANKING, S Januari. (R.O.) Men meent te
weten, dat, in het antwoord op de nota der
Vereenigde Staten betreffende Mandsjoerije,
de Chineesche regeering de houding van Ame
rika zal goedkeuren en opnieuw de positie
van China in Mandsjoerije zal uiteenzetten.
Naar verluidt,, neemt de regeering een
krachtiger houding aan.
LONDEN, 8 Januari. (H.N.) Volgens een be
richt uit Nanking wordt aldaar het afbreken
der diplomatieke betrekkingen tusschen Ja
pan en China aangekondigd.
De Chineesohe regeering moet haar verte
genwoordiger uit Tokio willen, terugroepen en
een nieuw beroep op den volkenbond doen.
China wil zich thans ook beroepen op het
artikel van het pact van den volkenbond, vol
gens hetwelk bij het uitbreken van vijandelijk
heden economische repressaillemaatregel-en ge-
nomen zullen worden tegen den aanvallenden
staat.
Bij de vroegere beraadslagingen over het
conflict in Mandsjoerije is nog geen beroep
op dit artikel gedaan.
De Chineesche regeeriug moet van plan zijn,
zich tot alle staten te richten, die het Kellogg-
Pact onderteiekend hebben, met het 'verzoek,
een nieuwe internationale conferentie bijeen
to roepen, die dan ingrijpende maatregelen
moet nemen, teneinde een einde te maken aan
het conflict in Mandsjoerije.
De
sing
Opgewonden betooging.
begrafenis van de slachtoffers der bot-
tusschen stakers en civiele gardisten te
Arnedo had Donderdagmiddag onder groote
deelneming van het publiek plaats.
In één kist werden de lijken van een moe
der en haar vierjarig kind, die tegelijk wer
den neergeschoten, ten grave gedragen.
De Madrileensche correspondent van de
„Daily Telegraph" meldt aan zijn blad, dat de
autoriteiten de edities van het syndicalistische
blad „Mundo Obrero" in beslag genomen heb
ben en de redactie een geldboete hebben op
gelegd van duizend peseta's wegens heftige
aanvallen op de civiele garde.
In tal van steden zijn inteekeningen geopend
ten bate van de gezinnen der civiele gardisten,
die te Castilblanco werden vermoord, en voor
hun zielerust worden in alle kerken II.H. Mis
sen gelezen.
Generaal Sanjurjo, de commandant der ci
viele garde, zelf en tal van officieren woonden
een H. Mis bij in de kerk der „Concepción".
Zij werden luide toegejuicht door een me
nigte, die zich aan den ingang der kerk ver
zameld had.
Na afloop der H. Mis begaven zich ver
scheidene honderden personen, onder wie veie
vrouwen, naar het departement van oorlog,
waar zij ten teeken van sympathie voor de
civiele garde, hun kaartjes afgaven, en ver
volgens naar de hoofdkwartieren der civiele
garde gingen, waar zij op een lijst van deel
neming hun handteekening plaatsten.
Bij een betooging naar aanleiding van de
vermoording der drie civiele gardisten te
Castilblanco speelden zich te Madrid heftige
tooneelen af, waarbij ook verscheidene dames
uit de hooge aristocratie door de politie ruw
behandeld werden.
De politie maakte gebruik van den blanken
sabel, om de deelnemers aan de betooging uit
een te drijven.
Volgens de verklaring van ooggetuigen ont
vingen o.a. ook de hertogin van Santana en
de gravin del Puerto, die met de koninklijke
familie in zeer nauwe relatie staan, slagen
met den gummistok.
w
Briand.
Kardinaal Segura.
Men meldt ons uit Rome d.d. 5 dezer:
De vroegere. Spaansche primaat, kardinaal
Segura y Saenz, die hier sinds eenige weken
gastvrijheid geniet bij een bekenden Spaan-
schen aristocraat, zal binnenkort zijn intrek
nemen in het paleis van het H. Officie waar
zich een aantal appartementen voor de curie
kardinalen bevinden.
PARIJS, 8 Januari. (N.T.A.). Door den
Italiaanschen student Riohiehi, die in 1899 te
Pal-er-mo is geboren, werd een aanslag ge
pleegd op den Italiaanschen consul te Parijs,
Gentile.
Toe-n de consul in een taxi voor het
Italiaansche consulaat aankwam, rende de
jongeman op hem toe en loste zonder meer
een revolverschot, waardoor de consul ernstig
aan de linkerdij werd gewond.
Terwijl het personeel van het consulaat zich
met den gewonde bezighield, nam de student
de vlucht.
Verscheidene agenten achtervolgden den
vluchteling, die een aantal schoten op hen
loste, zonder evenwel iemand te treffen.
Tenslotte werd hij gearresteerd en naar het
dichtst bijzijn-de politiebureau overgebracht,
waar hij volstond met de verklaring, dat de
consul hem hinderde in het geven van onder
wijs.
De toestand van den consul geeft geen reden
tot ongerustheid.
diaBn°^ 8 'Januarl' (R 0
Plaatsen I"8"," RaH
te Matunga een uitsluiting afgekon-
De ^aard°or 3000 man worden getroffen,
test tè^1111'60 waren reeds in staking als pro-
nerkini;'=en de salarisvermindering en de be-
van den arbeidstijd.
Boycot buitenlkatoen.
BOMBAY, 8 Januari. (R.O.) In een verga
derlUt, i^de bestuurscommissie van de ver-
eenigi van katoenmakelaars, die den ter-
mijiihan in Oost-Indische katoen regelt, is
heden en, buitenlandsche katoen te boy
cotten. zon ei evenwel tot een besluit ten aan
zien van het congres komen.
Doodelijke ongelukken.
PRAAG, 8 Januari. (W.B.) Tengevolge van
het hooge water zijn gisteren in verschillende
deelen van het land vijf menschen om het
leven gekomen.
In Noord-Bohemen staken in de nabijheid
van de vesting Theresienstadt vijf soldaten
niet een boot de Eger-rivier over, waarvan het
water op het oogenblik boven het normale
peil staat.
In het midden der rivier gekomen, drong
plotseling het water de boot binnen, waardoor
deze omsloeg. Drie soldaten wisten zich te
redden, doch de beide andere verdronken.
In Boheemsch Leipa verdronk een arbeider
met zijn zoon in de Poltenrivier, terwijl een
scholier, die met een roeiboot in het over-
OVERSTKOOMINGEN IN MISSISSIPPI I stroomingsgehied van de Polten voer, even-
GLENDORMA (MISSISSIPPI), 8 Januari
(R. O.). Tengevolge van een breuk In den
dijk langs de rivier Tallahatchie hebben de
woedende golven een gebied van 12.000 H.A.
bouwland overstroomd.
De verschrikte bewoners vluchtten met ach
terlating van vee en bezittingen.
Men vreest, dat een aantal slachtoffers te
betreuren zijn.
Gevangenen hebben aan het reddingswerk
deelgenomen.
Dijkdoorbraak in Duitsch
land.
HAMBURG, 8 Januari. (W.B.) Van de Duit-
sche Noordzeekust wordt een dijkdoorbraak
gemeld.
Bij Holtgast aan de Oldenburgsche-Oostfrie-
sche grens is de dijk bezweken.
Verscheidene dorpen worden met o verst roo
ming bedireag;-
Men meldt ons uit Rome:
Zooals reeds gemeld, heeft de H. Vader aan
koning Victor Emmanuel III ©n aan kroon
prins Umberto de Christus-orde verleend, de
hoogste pauselijke onderscheiding, welke
slechts uiterst zelden wordt uitgereikt.
In 1317 werd deze orde door Paus Johannes
XXII door middel van e-en bijzondere bul in-
,'esteld, nadat in 1312 de orde der Tempelieren
was opgeheven.
In 1877 is de Christus-orde door een breve
van Paus Pius IX opnieuw ingesteld, waarbij
haar het karakter werd verleend van de hoog
ste waardigheid boven alle andere orden
Na de breve van Paus Pius IX in 1877 is
de orden dan ook nog slechts aan veertien per
sonen verleend en thans wordt dit aantal met
twee vermeerden!.
Het eereteeken der orde is geheel uit goud
vervaardigd en versierd met smaragden en
lauwertakken, in tiaravorm erop aangebracht.
Het Latijnsche Christuskruis bestaat uit
rood email, waarop een tweede kruis is aan
gebracht, bestaand-e uit wit email.
Door de breve van 1877 werd tevens een
bijzonder ordesgewaad voor de bezitters van
de Christus-orde vastgesteld.
Op het oogenblik zijn er nog slechts vier
bezitters van deze orde in leven.
Naar een Wolif-telegram uit Berlijn meldt,
wijden de ochtendbladen uitvoerige artikelen
aan de besprekingen, die de rijkskanselier
Donderdag met Adoiph Hitler en met de sociaal
democratische leiders over de kwestie van de
verlenging van Hindenburg's ambtsperiode
gehouden heeft.
De „Vossische Zeitung" noemt d-e bewering,
dat Hitler politieke voorwaarden zou hebben
gesteld, reeds hierom niet juist, wijl de rijks
president zijn toestemming tot verlenging van
zijn ambtsperiode uitdrukkelijk vastgeknoopt
heeft aan de veronderstelling, dat alle par
tijen zich zonder politieke voorwaarden m-el
zijn herkiezing accoord verklaren.
D« „Vorwaerts" schrijft o.a. het volgende:
Als doorslaggevende reden voor het plan,
den ambtstijd van Hindenburg te verlengen
wordt aangevoerd, dat de beroering van het
geheele volk door een rijkspresidentsverkiezing
in dit voorjaar niet alleen de economische
crisis zou verergeren, maar ook de van vitaal
belang zijnde onderhandelingen met het bui
tenland zeer in gevaar zou kunnen brengen.
Er bestaat voor die socialistische partij geen
reden, overwegingen van dien aard onmiddel
lijk af te wijzen. Er bestaan twee mogelijkhe
den, die een beslissing van de sociaal democra
tische rijksdiagfractie oveirbodiig zouden ma-
ken dan wel deze toch buitengewoon zouden
vergemakkelijken. Wanneer Hitle-r en Huigen,
berg weigeren, is de zaak mislukt. Wanneer
zij voorwaarden stellen en de rijksregeering
ook maar voor het geringste gedeelte hierop
ingaat, kan de sociaal-demoerabiscke rijksdag-
fractie misschien formeel nog een beslissing
nemen, materieel zal die beslissing reeds ge
vallen zijn.
PARIJS, 8 Januari. (H. N.) De ontva-ngst
van Hitler door den rijkskanselier trekt ook
in de Parijsche bladen zeer de aandacht. Men
is' van oordeel, dat deze bespreking als een
soort betuiging va.n de nationa-le eenheid te
gen de schadevergoeding en de ongelijkheid
in de bewapening moet worden opgevat en dat
in Duitschland als gevolg van deze bespre
kingen een nationaal eenheidsfront op het
gebied van de buitenlandsche pri'tiek te wach
ten is.
BERLIJN, 8 Januari (H.N.) Rijkspresident
von Hindenburg heeft, na een bedenktijd van
1.4 dagen, er in toegestemd zijn ambtstermijn
door het parlement te laten verlengen. Voor
waarde is, dat een groote meerderheid van
het parlement zich voor de herkiezing van
Hindenburg verklaart en geen der fracties
eenige voorwaarden voor de herkiezing stelt
Bevestigd wordt, dat von Hindenburg zich
waarschijnlijk niet herkiesbaar zal stellen
voor een verkiezing door het volk
De regeering is voornemens, als tot verkie
zing door het parlement wordt overgegaan,
den rijksdag twee dagen voor het begin van
de conferentie van Latisanne bijeen te roepen
en de verkiezing in een korte zitting te doen
plaats hebben.
BERLIJN, 8 Januari. (V.D.) De rijksdag
fractie van de economische partij heeft Vrijdag
ouder voorzitterschap van afgevaardigde Mol-
lath een vergadering gehouden, waarin de
kwestie van de presidentsverkiezing werd be
sproken.
Het verluidt, dat men daarbij algemeen van
oordeel was, dat een verlenging van de ambts
periode van rijkspresident von Hindenburg van
beteekenis zijn zal voor de a.s. internationale
ender handelingen.
Derhalve zal de partij het toejuichen, indien
de ambtsperiode van den rijkspresident zou
worden verlengd.
H itlerHugenberg.
BERLIJN, 8 Januari. (V.D.) Naar van na-
tionaal-socialistische zij-de wordt medegedeeld,
is het onderhoud tusschen Hitier en den leider
van de Duitsch-Nationalen, Hugenberg, vast
gesteld op morgenochtend.
Zaterdagavond tegen 9 uur zal Adolf Hitier
zijn definitief standpunt mededeelen aan den
rijkskanselier, resp. de-n rijksminister van bin-
nenJau&scke
Onze Parijsche correspondent seint d.d.
gisteren:
In den loop van den avond is bekend ge
worden, dat de heer Briand zijn portefeuille
ter beschikking van den minister-president
heeft gesteld.
De minister van buitenlandsche zaken zou
namelijk den beer Laval hebben medegedeeld,
dat zijn gezond-
heidstoestand
hem noodzaakte
den minister
president te ver
zoeken om bij
de bezetting van
de portefeuille
van oorlog, te
vens de Quai
d'Orsay een
nieuwen titula
ris te geven.
De Quai d'Or
say wilde even
wel hedenavond
geen ontkenning
noch een beves
tiging van bo
venstaande me-
dedeeling geven,
terwijl de onder
staatssecretaris van het presidentschap, de
Cathala alleen wilde mededeelen, dat „een de
finitieve demissie van Briand zou kunnen
worden tegengesproken".
In politieke kringen is men dientengevolge
ervan overtuigd, dat Briand wel degelijk aan
Laval heeft te kennen gegeven, heen te willen
gaan, doch dat een officieele mededeeling daar
omtrent slechts te verwachten is, als de crisis
eenmaal is geopend.
Het aftreden van Briand zou niet onverwacht
kunnen komen.
Sinds het overlijden van den heer Maglnot
een kabinetswijziging in het uitzicht heeft ge
steld, werd ook met het heengaan van Briand
rekening gehouden, zooals men weet.
Alleen had men verwacht, dat Briand zich
eenvoudig niet meer -beschikbaar zou stellen,
bij de crisis, welke voor de komende week
wordt voorzien, maar nu reeds de nog niet
geopende crisis tot een feilen strijd aanleiding
geeft, is het begrijpelijk, dat hij den heer
Laval van alle vrijheid van handelen heeft
willen verzekeren.
Het is immers niet de eerste keer, dat de
heer Briand uit dit kabinet wil treden. Reeds
bij de vorming van het ministerie, heeft de
heer Laval al zijn invloed moeten gebruiken
om den heer Briand te nopen, aan den Quai
d'Orsay te blijven.
Ook bij zijn ziekte in Augustus had Briand
opnieuw op zijn vervanging aangedrongen,
doch de minister-president wilde tot eiken
prijs den heer Briand te Genève handhaven.
Evenwel heeft de heer Laval er zich reken
schap van moeten geven, dat van Briand niet
het onmogelijke kan worden gevergd en dat
zijn gezondheidstoestand volstrekte rust eischt.
Daarom was, evenals voor de aanstaande
crisis, een oplossing gesuggereerd, waarbij
Briand wel den Quai d'Orsay zou verlaten,
doch als een soort minister van staat in den
ministerraad zou gehandhaafd blijven en
Frankrijk te Genêve zou blijven vertegenwoor
digen.
Het besluit van heden heeft deu toestand
in zooverre opgeklaard, dat aan Laval, na de
uitvaart van Maginot, slechts één weg open
blijft, namelijk de demissie van het geheele
kabinet. Van een gedeeltelijke aanvulling kan
geen sprake meer zijn.
Wel is niets anders te verwachten, nu het
aftredend kabinet niet door een der kamers in
de minderheid is gebracht, dan dat president
Doumer, na de gebruikelijke besprekingen,
aan Laval de opdracht tot kabinetsformatie
zal aanbieden.
Slechts partieele
mogelijk
crisis
PARIJS, 8 Januari. (H.N.) In verband met
de mededeeling, dat Briand als minister zonder
portefeuille ter beschikking van de regeering
zal blijven om Frankrijk te Genève en op in
ternationale conferenties te vertegenwoordigen,
valt nog te melden: De kwestie der reorgani
satie van het kabinet is nog onbeslist. Het is
daarom nog onzeker, of het kabinet slechts met
enkele ministers aangevuld zal worden, of dat
een algehee-le reorganisatie zal plaats hebben,
waaraan het ontslag van het geheele ministe
rie zal voorafgaan.
PARIJS, 8 Januari. (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). Even vóór middernacht
wordt bekend, dat de omgeving van Laval
officieus meedeelt, dat Briand zich inderdaad
niet langer beschikbaar stelt.
Laval heeft daarop Briand aangeboden, een
ministerschap zonder portefeuille, opdat hij
Frankrijk te Genève zou kunnen blijven ver
tegenwoordigen.
Briand heeft zijn antwoord tot morgen (Za
terdag) voorbehouden.
SOFIA, 8 Januari. (V.D.) Minister-president
Moeschanoff, die tezamen met den Bulgaar,
schen minister van financiën, binnenkort naar
Genève za.l vertrekken, heeft ter gelegenheid
van een persconferentie een duister beeld ge
geven van den ernstigen flnancieelen en eco-
nomischen toestand in Bulgarije.
De toestand is buitengewoon verslechterd,
hoewel Bulgarije alle voorschriften van de fi
nancieele oommissie te Genève, in het bijzon-
der ten aanzien van vérgaande beperkingen,
heeft uitgevoerd.
De kosten voor levensonderhoud in Bulga
rije zijn tot het minimum beperkt, zoodat goe.
de wil en opofferingsgezindheid in de toe.
koms. ïii ts nieer zullen kunnen uitrichten.
De deviezendeklcing der Nationale Bank is
zoo ingekrompen, dat Bulgarije ter handhaving
zijner valuta om buitenlandsche hulp zal moe
ten verzoeken. Dat 'za.1 in Genève geschieden,
aangezien Bulgarije anders onmogelijk zijn
financieele verplichtingen zal kunnen na.
komen.
Nopens de ontwapeningsconferentie wees
Moeschanoff op de eenzijdige bewapening van
zijn land. Bulgarije verwacht dienovereenkom
stig ook de ontwapening van anderen.
Ter vermindering van zijn legerbegrootinj
zal Bulgarije de afschaffing van het huurlege»
doorvoeren en de wederinstelling van den aèe
gemeenen dienstplicht op beperkte schaal.
