'fe
T"
MAANDAG 13 JANUARI 1932.
t PROTESTANTSCH
EENHEIDSFRONT
STd„ oo'l meerderheid
4 U
is
HET SCHEEPVAARTBEDRIJF IN
DE CRISIS.
MIJNWERKERSPENSIOENEN.
t RADIO-HISTORIE.
EEN JUBEL-JAAR.
VOOR DE DERDE ORDE VAN
ST. franciscus.
HÜLDEBLIJK aan den h. vader
DE SOCIALISTEN EN DE VRIJ.
WILLIGE LANDSTORM.
HET A.S. EUCHARISTISCH
CONGRES.
Ujdragen van Katli. journalisten
en schrijvers.
De zuiverst-Katliolieke stad.
DE LINKERVLEUGEL DER S. D. A. P
BENOEMINGEN
DE VLASINDUSTRIE.
Rapport aan de Contact-Commissie
voor het Mijnbedrijf.
STAKING IN DE GRONINGSCHE
WERKVERSCHAFFING.
DE NOOD IN DE SCHOEN-INDUSTRIE
Wijlen de Savornin Lohman had het land
aan politieke dominees. „Zij zijn goede pre
dikanten en dan deugen zij niet in de po
litiek, of het zijn geen goede dominees,
maar pas dan op voor hun politiek", schijnt
een van zijn leuzen te zijn geweest.
Wij gelooven dat ds. II. G. H. van IIoo-
genhuyze een goed predikant is. Deze Am
sterdanische pastor wil een protestantsch
eenheidsfront daartegen hebben wij hoe
genaamd geen bezwaar, want het kan ons
staatkundig leven ten goede komen als er
zoo weinig mogelijk versplintering is
maar hij wil dit front wapenen „tegen so
cialisme en communisme, dat den klassen
strijd predikt en tegen het Katholicisme, dat
ons land wil onderwerpen aan het gezag
van den paus en ons land wil geregeerd
zien in ultramontaanschen geest".
Mogen wij den heer van Hoogenliuyze
eens vragen, waar hij deze laatste bewerin
gen vandaan haalt? Kan hij ze waar maken
uit het program der Katholieke Staats
partij? Hebben leidende katholieke politici
ooit zulke eischen gesteld of gepropageerd?
Een politicus behoort vóór alles reëel te
zijn; met fantasterijen wordt geen eenheids
front gevormd.
Van fantasterij gesproken: als program
punten stelt ds. v. Hoogenhuyze op: „Hef
handhaven van de nationale instellingen
en „Het optreden van een krachtige natio
nale protestantsch-Christelijke regeering al
leen verantwoordelijk aan Hare Majes e
die haar tot regeeren heeft geroepen "ljngen
Het handhaven der nationale inS^ean jen
bevat toch zeker ook het bestaan v
constitutioneelen regeeringsvorm?^ huyze
Zoo ja, dan moet ds. v' practijk
eens vertellen, hoe hij zien
een regeering voorstelt, ai
veroorlooft, zoowel Kat
listen volkomen te neg®er
Ds. v. Hoogenhuyze schrijft.
zoekOT. en op een meerderheid vertrouwen?
Integendeel. Dat is onder hooghouding van
het beginsel, zijn vertrouwen stellen op God,
die ook door een minderheid, want dat is
onder de tegenwoordige constellatie een na
tionaal protest.-christ. eenheidsfront, de red-
ding kan bewerken van land en volk.
Inderdaad ,een beste dominee.
Maar een kind in de politiek!
Eerl overzicht van het nieuwe ziekenhuis-complex, dat te Eindhoven gebouwd wordt, gezien van den nieuwen gemeente-
water.toren af.
Het „Handelsblad" bespreekt den onrecht
matig verkregen brief, welken mr. v. d.
Deure aan Minister Reymer richtte en er
kent'.
Maar, om aan alle partijen recht te doen
wedervaren, moet erkend worden dat de brief
het bewijs dat minister Reymer zich zijn
besluit heeft laten voorschrijven, niet levert.
nemen nota van deze erkenning.
Nog 8Cbrijft echter het liberale orgaan:
hoofdzaak bluft ons Inziens dat de
Bcbr«vera een zuiver politieke regeling voor
stelden, rechts-links, met politieke vieren-
mts"5 Van den zendtijd, en dank zij een
„gelijk beroep" dat minister Reymer
tL«en brief blijkbaar deed - aanvaar-
ncramn? be"s en meug van een algemeen
toch de oudau1 in de Nederlandsche natie
te hebben. en ero°tste rechten behoorde
Hierbij behoort tweeerlei ,,t
Vooreerst, wij heb er£» opgemerkt.
t0n, wat den Minister wL 8 mee T't
komt er alleen op aan> voorgeste Het
daarvoor slechts is hij at deze zelf. deed;
faan dient er op Kew^^^ordelijk. En
Jan meetaf er den nadruk 0p MiniSf€''
dat bij den zendtijd, °vereen,kP ge eSd heeft'
die „billijke verdeeling" alacJ|atl« de wet"
fénkomstig poli"*. schelf, over
naar de groote geestelijke stroop"
ona volk verdeelde. Dat deze ^"tgen in
ton deele zeer duidelijk sa-menv^?0"1'^13"
politieke richtingen, verandert aan met
cipe, dat aan de verdeeling ten 8r'„
ligt, niets.
Wat vervolgens het algemeen Pr0g,.a
betreft: hier dienen weer twee d,nB„n
scheiden. Op de eerste plaats begrijPen
beelemaal niet, waar het liberal® hincl
stelling vandaan haalt, dat zu een prQ
gramnia, „de oudste en groots e ree n bo
hoorde te hebben". Daarvan sas 'en 'et
ter in de wet, welke het richtsnoer )ij (je
verdeeling behoorde te zijn.
En op de tweede plaats wenschcn wij even
opderschei-d te maken tusschen a =eJn-eD
programma en een bepaalde radio-1e'eern-
ging. liet „Handelsblad" doet dit
halve en begrijpelijkerwijze maar nlf l)
bet blad zal misschien de goedheid u 1
hebben deze distinctie eens in overwe„in*-
te nemen.
Dat het overigens ook niet wil aannemen,
dat de voorzitter van den K.R.O. bewust on
Waarheid zou hebben gesproken, doet ol1*
genoegen.
Ook de erkenning, dat het niet voor P11
b'icatie bestemd karakter van het scbrij
ven aan den minister mede in aanmerking
dient te worden genomen, lag, naar on&e
meening, zeej, voor de jjan-d.
Katholiek Nederland heeft schitterend 't
veertigjarig bestaan van Rerum Novarum
herdacht. Maar 'n kleine tien jaren te voren
schreef de Rerum Novarum-Paus een andere
encycliek. „Auspicato", waardoor hij de we.
reld opiiep tot vernieuwing in den geest van
Franciscus, den Assisiër. Dat vijftig-jarig be
staan van Auspicate (1SS2—-1932) zal dit jaar
herdacht worden. De honderdduizend Tertia
rissen van Nederland zullen dat feestjaar in
vreugde vieren. Die viering moet beteekenen:
vernieuwing voor de Derde Ordelingen zelf,
en uitwaaien van den heiligenden Franciscus-
geest over heel Nederland.
Hf mogen niet-Tertiarissen onkundig blij
ven, hoe de hoofdleiding te Rome denkt niet
enkel over sociale aangelegenheden, maar ook
over de godsdienstige belangen? 't Is toch wel
de moeite waard eens rustig na te denken
over Leo's Auspicato-woorden als deze:
,,'t Is sedert lang ons vurig verlangen, dat
teder zich naar best vermogen op de navol
ging van Franciscus van Assisi toelegt
En hoe?
„Wij vermanen de christenen toch niet na
te laten zich aan te sluiten bij de Derde Orde
van Franciscus, deze heilige krijgsscbaar van
Jesus Christus En dan geeft de Opper
bevelhebber zijn orders:
„Draagt zorg, dat men de Derde Orde kenne
en naar waarheid waardeere: zorgt ervoor,
dat zij, die de zielzorg uitoefenen, ijverig lee-
ren, wat de Derde Orde is, hoe gemakkelijk
ieder in haar kan worden opgenomen, welk
'n overvloed va.n voorrechten, die de ziel ten
heil strekken, zij bezit, hoeveel goeds zij én
voor 't bijzonder én voor 't openbaar leven
belooft
Eu nu voegen we hier nog even hij, dat
de groote Leo vier jaren later dit durfde be
weren: Mwij z]jn overtuigd, dat 't heil der
wereld te verwachten is van de Derde Orde
en den Franciscaanschen geest. In de Middel-
eeuwen waren de volken afgedwaald en door
de Derde Orde zijn ze tot God teruggebracht;
ook in onzen tijd zal de Derde Orde de van
God afgeweken samenleving tot Hem terug
brengen."
Wie kan 't den leiders der Derde-Orde-bewe-
ging dan kwalijk nemen, dat ze „opportune
importune" hoen wijzen naar Franciscus' Der.
de Orde? Doen ze dat niet. dan komen ze te
kort aan 'n hooge opdracht, 'n heiligen plicht.
En als iemand door ons aandringen zou
verstoord raken en spreken van nieuwe tij
den, nieuwe vormen, dan zijn daar Pius X,
Ben-edietus XV en Pius XI om hem te ant
woorden; niemand van hen heeft den wijzen
Leo verloochend, maar ze hebben zijn uit
spraken onderstreept.
Doch niet enkel met pauselijke stukken
gaan we 't jubeljaar vieren. We houden con
gressen, feest verga der in gen, spreekbeurten,
praatavonden, we vragen voor ons heilig doel
radio en pers. Zoo kunnen we de persoon van
Franciscus klaar belichten: zijn wereldher.
vormende, radicale nederigheid en goedheid,
soberheid en blijheid - de deugden, waar-
paar onze .tijd zoo snakt.
We zullen de jeugd de blijde boodschap
brengen, dat hun heerlijke idealen zijn geco-n-
cretiseerd in den heiligen Pelgrim van
Umbrië En ze trekken met Sint Fran3 mee.
als pelgrims en vreemdelingen" maar, zin.
gen-de. naar 't huis van Vader.
Zoo zal de reddende I' ra-ncisous geest weer
omhoog slaan. De wereld moet spoedig zien:
't ontzagelijk geweld, dat uitgaat van n leger
Franciscus' zielen, die als hun Vader den moed
hebben, radicaal en met geestdrift t Evange.
lie te beleven, 't Evangelie van liefde en boet
vaardigheid en vreugde.
De menschbeid moet naar Christus in re
volutie-tempo, anders is 't te laa a ioi
dralerij wordt onder den voet geoopen. e
Kerk ziet uit naar 't opvlammen van den
ouden Franciscus-geest.
Dat moet nu gebeuren, in 't Auspicato-jaar.
Daarom vragen wij medewerking van a en,
die door hun invloed ons heilig werk kunnen
®teunen. „„tm.
CKNTRAAL BUREAU DER DERDE ORDE
Te Weert en Tilburg,
HET LEERgEscHiL BIj de n._hekv.
m ZUID-AFRIKA.
Reuter seint un
Het „ketterü-pro^efid d.d. 15 Januari:
haarde in het ZuiaJL' dat zulk een °Pzlen
leven en vele maandengodsdienstig
oprekken was. is beeip^ onderwerp der ge-
Professor Duplessls €en
«en der Nederdultsch Her£' V «f0
het proces tegen de Synode t
v Qe gewonnen met
kosten.
De professor werd beschuldig^ in ken
het Oude Testament op een moderne S
hebben uitgelegd, doch hij verklaarde voor
het. gerecht, dat zijn leer niet afweek vaa de
Sletten der Kerk.
b ontvingen het volgende schrijven
voortz'é?r8ervat;ore Romano" is voornemens, in
armen af5 van haar inzameling voor de
gelegenheid ',u'deblijk aan den H. Vader ter
vaarding 'ïa'a? den lOden verjaardag der aan
de bijdragen „a Polllificaat' 29 Januarl. a"S
„..listen hoi 1 katholieke schrijvers en jou
Patroon der IJhl datUm het feest VaU,
ons de vrijheid uPers' Wij veroorloven
Kennis te stellen en voornemen ,1°
.,on 1 verzoeken tevens vriende-
Ua/'uw mcenbH ev iuste,lingen' die cr zicl1
i ir, or kunnen mteresseeren
dit bekend te maken.
Met collegiale groeten,
pe Diiecteui van de Osservatore Romano
G- DALLA TORRE.
Eventueele bijdragen zende men aan Osser
vatore Romano, Gasella Postale, Roma.
P. DIJKHUIS t.
Te Midwolda Oldambt is op 91-jarigen leeftijd
overleden de heer P. Dijkhuis Sr., oud-burge
meester aldaar. De overledene
was ook oud-
slatenlid van Groningen eu Ridder in de Orde
van Oranje Nassau.
Initiatief wetsvoorstel Albai da.
Niet meer dan honderd man iegelijk
onder de wapenen.
De Kamerleden Atbarda, Vliegen, IJzerman,
K. ter Laan en Van Zadelhoff bebba" d«
Tweede Kamer een initiatiefwe s in-
:ediend tot nadere' regeling van e rijwil-
lige opkomst onder de wapenen van dienet-
plichtigen en reserve-personeel. a" i'Ie-
morie van Toelichting is bet vo =en e ont"
^Artikel 1S7 der Grondwet bepaalt, dat, wan
neer in geval van oorlog, oorlogsgevaar 0f
andere buitengewone omstamlg. cn de
dienstplichtigen die niet in werke!'«J Jlenst
zijn, geheel of ten deele onder p„°€"
roepen worden, onverwijld Dij o in-p.i;
raai een wetsvoorstel moet wor end
om het onder de wapenen blljve11, lenst-
plichtigen zooveel noodig te
Gedurende vele jaren is de opvatting gehul
digd, dat dit Grondwetsartikel me n toe
passing moest worden geacht op sa ie®
voor binnenlandsche doeleinden.
Reeds in 1903 bleek twijfel, of zulke bePa.
lingen wel met de Grondwet m o ns ©m.
ming geacht konden worden.
Later is de gegrondheid van nijre]
erkend.
Door de oprichting van den ^Ij-
willigen Landstorm is é®11 gew a'^. 'lla'cbt;
ontstaan, die kan worden n a?n"
der dat de regeering verplieb nijid
den Staten Generaal de mob^e mee te
deelen en van het onder die wap - blij.
van van die maebt de goedkeuring van Staten
Generaal te vragen.
De Bijzondere Vrijwillige Landstorm is ^n>
zij het ook door de regeenng -begunstigde bui-
tenwettelij'ke organisatie. Zq wordt ais haar
opkomst onder de wapenen wenseliebjk worat
geacht niet door -de regeering onder de wa
penen geroepen, maar daar den Minister van
Defensie tot den werkejijken dienst toegelaten.
Op deze wijze etaan bijna vijftig duizend man
gereed om, wanneer aanleiding wordt gezien
o-m met gewapende macht de openbare orde of
rust te handhaven of te herstellen, vrijwitl'ë
onder de wapenen te komen.
Naast het wettelijk ingestelde leger is een
vrijwilligersleger gevormd, waarover de regec-
ring mot de leiders dier organisaties naar wil
lekeur kan -beschikken.
De indieners van het initiatiefwetsvoorstel
achten het dringend noodzakelijk, dat aan den
tegenwoordigen toestand een eind wordt Se'
maakt. 1-Iet gereedstaan van een organisatie, die
de regeering in staat stelt om, met voorbijgaan
van art. 1S7 der Grondwet en dus buiten de
Staten Generaal om, voor doeleinden van bin
nenlandsche politiek een vrijwilligersleger op
de been te doen komen, is niet bevorderlijk
voor orde en rust.
In de volksgroepen wel-ker leden niet tot
den Bij zon deren Vrijwilligen Landstorm be-
hooren en daaruit zelfs zorgvuldig worden ge
weerd ontstaat de opvatting dat het een© deel
van het volk zich op een strijd met de wa
penen tegen het andere deel voorbereidt. In
die volksgroepen ontwaakt dientengevolge de
drang om zich harerzijds eveneens op een strijd
met fysieke middelen voor te bereiden. Tot
welk een uiterst gevaarlijken toestand zulks
leiden kan is in Oostenrijk en Duit sol) land ge
bleken.
Volgens de voorstellers moet worden her
steld de toestand waarin geen mobilisatie, van
welken omvang en met welke strekking ook,
kan worden ondernomen, zonder dat voldaan
wordt aan artikel 187 der Grondwet.
Zij meenen dit de kunnen hereiken door de
artikelen 35 van de Dienstplichtwet en 5 van
de wet van 6 Juni 1905, zoodanig aan te vul
len, dat de bepalingen van die artikelen nog
slechts kunnen voldoen aan haar oorspronke
lijke besteming namelijk om aan dienstplichti-
»en, die om persoonlijke redenen onder de
wapenen wensch,en te komen, daartoe de ge
legenheid te bieden. Zij wenschen dus niet
zoo ver te gaan, dat elke vrijwillige opkomst
onder de wapenen van enkele personen on
mogelijk zou worden gemaakt. Indien bepaaid
wordt dat nooh ingevolge artikel 35 der Dienst
plichtwet noch ingevolge artikel 5 van de wet
van 6 Juni 1905 meer dan honderd man tege
lijk onder de wapenen mogen verblijven, achten
zij de gelegenheid voor persoonlijke opkomst in
werkelijken dienst in voldoende mate verze
ker d, maar tegelijk de mogelijkheid van een
massale opkomst van vrijwilligers, buiten de
St-aten-Generaal om, op gelieven.
Daartoe strekt hun initiatiefwetsvoorstel.
In het land van St. Patrick zullen in Juni
de Katholieken uit alle deelen der aarde sa-
menstroomen om Christus, den Koning, te hul
digen. Maar het land van St. Patrick is onein
dig veel grooter dan Ierland, want lerland's
groote heilige is de heilige van vele naties. Eu
Bray hoeveien uwer hebben ooit den naam
gehoord mocht veler naties bedevaartplaats
zijn.
Hebt gij décors noodig, om in innerlijke
geestdrift te ontvlammen, dan zal Bray nog
teleurstellender zijn dan Dublin, en toch, of
schoon heel Ierland lerscher is dan Dublin en
Bray, kan het nergens Katholieker zijn dan
daar, aan de Oostkust, waar de gedenkteekenen
van lerland's geloofsleven zoo scbaarsch zijn.
Maar wat baat het of Engeland dozijnen
heerlijke middeleeuwsclie Kathedralen bevat,
waar sinds honderden jaren geen Godslamp
meer brandt! Begaan wij, Katholieken, niet
al te vaak de fout ons eeuwig geloof bij uit
nemendheid te vereenzelvigen niet bepaalde
periodes, ja, met bepaalde bouworden, bepaal
de zeden, en vooral ook met half in puin ge
storte muren en poorten? Dan vergeten wij,
dat die mhren en poorten en kruisgangen, in
den tijd hunner glorie waaraan wij terugden
ken, even gaaf waren als een pas gebouwde
kerk in Holland, en dat het verval, waarin zij
verkeeren, en dat ons in valsche extase brengt,
juist hun hedendaagsch, hun modern voorko
men is. Wij dwepen met het klimop, dat zich
slingert langs de muren van een middeleeuw-
sche kloosterkerk, maar die klimop is slechts
weinige jaren oud, en heeft nooit in de bedoe
ling gelegen van bouwheer en bouwmeester.
Zoo ergens in Ierland, dan heeft te Dublin
ons geloof bewezen dat het een geloof is van
alle tijden, en dat het niet „mooier" of „heili-
"er" is wanneer zijn ceremoniën zich afspelen
tusschen de muren van het verleden.
Wilt gij Ierland leeren kennen, ga dan, na
afloop van het Congres, de provincie in; be
zoek het schilderachtige Cork, het herlevende
Limmerick, de meren van Killarney. Maar de
meest-Katholieke en de zuiverst-Katholieke
stad van onze moderne wereld is ongetwijfeld
Dublin.
Nota van tie Ned. reedersvereeniging
aan de regeering.
Tijdens een audiëntie bij den Minister van
Arbeid, Handel en Nijverheid heeft het be
stuur van de Ned. Reedersvereeniging aan
de regeering een nota aangeboden over den
invloed van de crisis op het scheepvaartbedrijf.
Deze nota is het resultaat van een onderzoek,
ingesteld bij alle bij genoemde vereeniging aan
gesloten reederijen, welke ruim 96 pCt. der
Ned: Koopvaardijvloot omvatte.
Voorhands wordt daarin het nemen van de
volgende algemeene maatregelen in het belang
van onze scheepvaart in hooge mate wensche-
lijk acht:
1. Krachtige bevordering door de overheid
van een spoedige verdere daling der kosten
van levensonderhoud, opdat de loonen zich hier
te lande zoover mogelijk zullen kunnen aan
passen aan het loonpeil in de concurreerende
zeevarende landen.
Het op een lager peil brengen van de over-
heidsloonen wordt voor loonsverlaging in het
particuliere bedrijf als een eerste vereischte
beschouwd.
2. Het voeren van een zoodanige handels
politiek, dat aan het internationaal handels-
erkeer zooveel mogelijk ontwikkelingsvrij-
heid wordt gelaten. Indien het onvermijdelijk
wordt geacht om den invoer te beperken ter
bescherming van onze industrie en de binnen
landsche markt tegen abnormale concurrentie
(contingenteering) van den invoer, anti-dum
ping maatregelen), dan dient niet uit het oog
te worden verloren, dat uit dergelijke maat
regelen nadeelige gevolgen zullen voortvloeien
Denkt niet aan wijken.
Zoo pas heeft de heer Schmidt, de voorman
der linksebe oppositie, welke zich thans op „De
Fakkel" heeft terug getrokken, energiek ver
klaard, dat de partij leiding, die het weekblad
ontoelaatbaar verklaarde, er „met haar vin
Sers af moest blijven".
Van „De Socialist" die nog oudere „rech
ten" heeft op het etuk van indisciplinair op
treden was uiteraard eenzelfde houding te
verwachten. In het jongste nummer beschul
digt de redactie het partijbestuur van „klasse-
verraad" en constateert een „onoverbrugbare
kloof". Aan het slot van een critische beschou
wing der voor het Paasch congres der S.D.A.P.
voorgestelde resolutie heet het:
„Men ziet, tegen den linkervleugel der partij
"ggen de maatregelen reeds klaar. En het
kan, gezien het economisch en politiek ka
rakter der resolutie, niet anders dan tot
feilen strijd komen tusschen beide richtingen
Want het blijkt steeds duidelijker: dit partij
bestuur wil van het congres de sanctie krij
sen, om haar politiek van de dulding en het
kleinste kwaad voort te zetten.
„En de arbeiders moeten zich nu maar
eens duidelijk uitspreken, wie de partij scha
den en wie niet; en dat zal ditmaal gezien
het zonden-register der reformisten niet hee-1
moeilijk zijn.
„En wat zullen wij doen? Wij wachten
thans met een gerust gemoed ons werkers
oongres op Zondag 24 Januari te Utrecht af,
en we zullen tot dan rustig verder gaan met
het voeren van onze actie, me-t dit partijbe
stuur te bestrijden, en we zullen gelaten en
met volkomen vertrouwen afwachten welke
konsekwen-ties we uit alles, wait te gebeuren
staat, zullen trekken".
Paters Franciscanen
De Hoogeerw. Pater Provinciaal der Fran
ciscanen hoeft den Weleerw. Pater M. Staal
benoemd tot kapelaan te Venlo, terwijl de in
Noord-Holland bekende predikant en redenaar
voor Derde Orde en drankbestrijding, Pater
Tbeophanes Notenboom is benoemd tot lid van
liet centraal bureau der Derde Orde te Weert.
DE ST. STEVENSKERK TE NIJMEGEN-
Bij den bouw van de centrale verwarmings
ruimte voor de St. Stevenskerk op het St.
Stevenskerkhof te Nijmegen kwamen merk
waardigheden te voorschijn.
De oude laat-Gothische noordingang is tijde
lijk vrijgekomen.
Bij het graven werden talrijke graven en de
aanzet van de fundéeriug van de in het bouw
plan bedoelde, maar niet tot uitvoering ge
komen, noord muur dor kerk blootgelegd,
Oprichting van een vlassersvereeniging.
Te Rotterdam hield het Comité tot bevorde
ring van instandhouding der Vlascultuur en het
Vlassersbedrijf in Nederland zijn eiudverga-de-
ring. nu gen steunregeling doo-r de Tweede Ka
mer is aangenomen, achtte het comité zijn taak
beëindigd en was het van oordeel zijn taak thans
te moeten overdragen aan de telers- en vlassers
vereeniging, die nu overeenkomstig het wetsont
werp moet worden opgericht, om van de steun
regeling te kunnen genieten.
Een teiersvereeniging is reeds opgericht en
het laatste werk van het Comité was het ne
men van liet besluit tot het oprichten van een
vlassersvereeniging.
Besloten werd een bestuur te vormen van
leden, namelijk 2 uit elk der verschillende lands-
deelen.
Daarna werd tot voorzitter benoemd de heer
A. R. van Nes Cz. te Rijsoord.
Aan 't eind der vergadering werd een woord
van dank gericht tot den voorzittei van het
Comité den heer F. Blok burgemeester van Axel
die zich met de leiding der actie had belast, en
werd uit de kringen der vlasbewerkers bijzon
dere waardeering uitgesproken voor den steun
die aan de gevoerde actie was verleend door de
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Zeeuwsch Vlaanderen, die door een barer leden
en haar secretaris iu de commissie vertegen
woordigd waj. iT.:^if i
Het rapport der commissie, uit de verecni-
ïing tot behartiging der belangen der Limburg-
sche mijnindustrie, inzake herziening van de
pensioenregeling der mijnwerkers is aan de con
tact-commissie voor het mijnbedrijf gezonden.
Aan dit uitvoerig rapport ontleenen we het
volgende
Met de Regeering is overeenstemming ver
kregen omtrent een wettelijke voorziening,
waarbij nadere regelen worden gesteld met be
trekking tot de verzekering van mijnarbeidei'3
tegen de geldelijke gevolgen van invaliditeit eil
ouderdom. Volgens deze regeling zullen de
arbeiders, die lid zijn of lid werden van de
pensioenkas van het A. M. F. en niet reeds
verzekeringsplichtig zijn ingevolge de I. W„
ook in de toekomst vrijgesteld zijn van de ver
zekering ingevolge die wet. Zij zullen echter
tegenover het A. M. F. dezelfde aanspraken
hebben als zij tegenover de R. V. B. zouden
hebben indien de I. W. op hen van toepassing
ware geweest. Daarentegen zullen in de toe
komst wèl onder de I. W. vallen de mijnarbei
ders, die bij de inwerkingtreding van de wet
resp. hij hun indiensttreding reeds ingevolge
de wet verzekerd zijn. Door het Rijk zal gedu
rende 75 jaar een uitkeering van 400.000 per
jaar aan het A. M. F. worden verleend als
bijdrage in de lasten der verzekering van de
mijnarbeiders.
Blijkens een door den Minister van Arbeid
gedane mededeeling is de indiening van dit
wetsontwerp binnen zeer korten tijd te ver
wachten.
Tusschen de vertegenwoordigers van de Par
ticuliere Mijnen de Staatsmijnen en den Ned.
R. K. Mijnwerkersbond bestaat overeenstem-
voor de scheepvaart, welke' een niet minder ming omtrent de wenschelijkheid van de vol
gende veranderingen der pensioenregeling van
het A. M. F.
Het pensioen zal worden gesplitst in een inva-
liditeits- en een ouderdomspensioen. Het jaar-
lijksche invaliditeitspensioen zal bestaan uit
een vasten grondslag en een verhooging voor
ieder lidmaatschtpsjaar. Het zal gebonden zijn
aan een wachttijd van 10 jaar. Het ouderdoms
pensioen zal op een vast bedrag van ƒ200 per
jaar gesteld worden. Recht op ouderdomspen
sioen zal worden verkregen op 55-jarigen leef
tijd voor ondergronders en op 60-jarigen leeftijd
voor bovengronders, mits de betrokkene op dat
tijdstip of bij vroegere pensionneering wegens
invaliditeit 25 dienstjaren bij de Nederlandsche
mijnen heeft volbracht. Aan personen, die den
leeftijd van 55 resp. 60 jaar bereiken met een
diensttijd korter dan 25 jaar, zal bij invaliteit
een eenredig deel der 200 als ouderdomspen
sioen worden toegekend.
Op het invaliditeits- resp. ouderdomspensioen
zal een toeslag van i 20 worden gegeven voor
elk wettig kind onder 16 jaar.
Met betrekking tot de bijdragen hebben de
mijnondernemingen zich bereid verklaard tot
een verhooging per verzekerde met 60 cent per
week, terwijl in de voorstellen van den Ned.
R K Mijnwerkersbond gerekend is op een ver
hooging van de bijdragen der verzekerden voor
wat betreft de vaste pensioenen, met 0 per
niaand- i„
Ten aanzien van eenige andere punten
gebleken, dat daarvoor geen meerderheid is te
vinden.
Tiet standpunt der istaats
mijnen
De staatsmijnen zijn van oord- "1 dat, na de
belangrijken bedrijfstak in ons land vormt dan
vele industrieën, waarvoor bescherming wordt
voorgesteld.
Het is derhalve geboden bij het nemen van
handelspolitieke maatregelen groote waak
zaamheid te betrachten en de belangen der
verschillende hierbij betrokken bedrijven op
billijke wijze tegen eikaar af te wegen.
3. Waar hiertoe gelegenheid bestaat, be
vordering van het gebruik van Nederlandsche
scheepsgelegenheid voor het vervoer van goe
deren bestemd voor of afkomstig van ons land.
4. Verlaging van loods- en havengelden.
5. Krachtig streven om de Duitsche Regee
ring te bewegen tot wijziging der zeehaven-
uitzond-eringstarieven der Duitsche spoorwe
gen, die kunstmatig het vervoer uit het na
tuurlijke achterland van de Nederlandsche
havens afleiden naar de Duitsche zeehavens.
6. Verruiming van de vervoersmogelijkheid
onder Nederlandsche vlag van en naar Rus
land.
7. Vrijstelling of althans belangrijke ver
min-dering van het havengeld voor opliggende
schepen.
Het grootste deel der stakers weer aan 't werk
Volgens mededeeling van den Rijksinspec- -
teur van de werkverschaffing, burgemeester jarenlange vruchtelooze pogingen om te korrmn
Buiskool van Delfzijl zijn er in de geheele
provincie Groningen reeds zooveel handteeke-
ningen op de lijsten voor herplaatsing bij de
werkverschaffing geplaatst, dat zeker kan wor
den aangenomen, dat minstens 75 van de
stakers heden weer aan het werk zal gaan.
Het is overal in de provincie rustig.
tot een herziening der mijnwerkerspensioenen,
deze zaak thans tot een oplossing moet worden
gebracht.
Als een belangrijke stap in de richting va
een oplossing beschouwen de Staatsmijnen e
voorstellen van den Ned. R. K. Mijnwer -ers-
bond.
De Staatsmijnen beseffen ten volle, dat
tegenwoordige toestand en vooruitzichten van
de mijnindustrie al zeer ongeschikt zijn om
nieuwe lasten op het bedrijf te leggen. een
de overweging, dat het werkgeversaandeel m
do kosten van een behoorlijke pensioenregeling,
behoort tot de volstrekt noodzakelijke bedrijfs
uitgaven, waarvoor de middelen moeten ge
vonden. heeft de Staatsmijnen doen besluiten
om de door den R. K. Bond gevraagde bijdrage
boven de aanvankelijk door de directies toego
zegde premieverbooging te aanvaarden.
Standpunt der organisaties.
Het rapport geeft verder het uitvoerig voor
stel voor herziening der pensioenregeling door
den R K. Mijnwerkersbond tot de commissie
-ericht De R. K. Mijnwerkersbond wenscht
aan zijn voorstel, ook na de daarover in de com
missie inzake de herziening, gehouden beraad
slagingen, in zijn geheel, dus ook wat het aan
vullingsfonds betreft, onverkort vast te hou-
d8De vertegenwoordiger van den Algem. Mijn
werkersbond acht de richting, waarin de ver
tegenwoordigers van den Katholieken Mijn
werkersbond en de werkgevers een oplossing
der pensioenkwestie zoeken, niet de juiste.
Naar aanleiding van het aannemen van de I f]aar deze niet tot een bevredigende pensioen-
contingenteeringswet door de beide Kamers regeling leidt,
richtte de Nederlandsche R. K. Vereeniging De vertegenwoordiger van den Alg. Ned.
van handelsreizigers „St. Christoffel" een Mijnwerkersbond meent, dat een meer bevre-
schrijven aan den MBister van Arbeid. Han- digende regeling kan worden verkregen, wan
del en Nijverheid, waarin den Minister ver neer als basis een verzekering van alle mijn-
zocht werd de contingenteering op de eerste werkers bij de I.W. tot stand komt, en het Alg.
plaats toe te passen op de noodlijdende schoen- Mijnwerkersfonds als aanvullend fonds op-
Na ln vergadering bijeen geweest te zijn,
hebben de stakers bij de werkverschaffingen,
afkomstig uit Hoogezand en omgeving, bijna
allen op de lijst get eekend voor hervatten van
den arbeid op Maaudag a.s., zoodat voor Hoo
gezand en omgeving de staking vrijwel is af-
geloopen.
Naar wij vernemen zijn door den rijksinspec
teur voor de werkverschaffing 13 personen, die
als de aanstichters van de staking worden be
schouwd voorloopig uitgesloten om te werk te
worden gesteld bij de werkverschaffing.
Voor Hoogezand kan de staking der werk-
loozen als geëindigd worden beschouwd. Vrij
wel allen ruim 200 hebben de lijst getee-
kend, waarop zij verklaarden heden het
werk te zullen hervatten.
Adres van „St. Christoffer'
aan den Minister.
industrie.
LOONSVERLAGING VOOR SCHILDERS
GEZELLEN.
Naar het persbureau Vaz Dias meldt, hebben
de schildersgezellen in Friesland, georganiseerd
in de Christelijke eu R.K. vakarbeidersbonden,
de patroonsvoorstellen, welke neerkomen op
een loonsverlaging van 2 cent per uur voor de
groote .plaatsen en vier cent per uur voor het
platteland, aanvaard. De moderne schilders-
gezellenbond heeft de patroonsvoorstellen niet
aangenomen niettegenstaande bekend is, dat
de patroons hun standpunt niet zullen wijzi
gen en nogmaals een conferentie met de pa
troonsorganisatie aangevraagd. Deze is toege
staan, doch het bestuur van laatstgenoemde
organisatie heeft den modernen Schildersge-
zelleubond medegedeeld dat vanaf Maandag IS
Januari a.s. de loonen naar het lagere tarief
zullen worden uitbetaald.
SCHEEPSWERF STOPGEZET.
•Vrijdag is aan het personeel der N.V. Weer-
ter Scheepsbouw Mij. Ie Weert, door de direc
tie ontslag aangezegd
Het bedrijf wordt voorloopig stil gelegd. Het
ontslag omvat een 35-tal arbeiders.
treedt.
Het stam!punt tier particuliere
mijnen.
De particuliere mijnen hebben een kort
schrijven gezonden aan den Ned. R. K. Mijn
werkersbond, waarin zij ten opzichte van het
voorstel van dien bond verwijzen naar hun
standpunt, neergelegd in het rapport der kleine
commissie voor de pensionen.
Daarin wordt o.a. gezegd: De toestand van
het mijnbedrijf is zoodanig, dat de particu
liere mijnen thans geen verdere financieele
lasten voor de sociale verzekering kunnen
aanvaarden boven de tegenwoordige en de
door haar toegezegde nieuwe bijdrage van
31.20 per man en per jaar.
De particuliere mijnen zien overigens in het
voorstel van den R. K. Mijnwerkersbond in
combinatie met het plan-van Hoorn een rede
lijken grondslag om tot een oplossing te ge
raken. Zij zijn van oordeel, dat thans een
commissie van deskundigen behoort te worden
belast met de herziening van het fondsregle
ment en geven in overweging deze commissie
te doen bestaan uit de directie van het A.M.K
met haar medische en wiskundige adviseurs
en daaraan toe te voegen een jurist, als hoe
danig zij aanbevelen mr. R. van Oppen, secre
taris van het scheidsgerecht voor de mijn
industrie.
HET HOOGOVENBEDRIJF.
Bij het Hoogovenbedrijf en de nevenbedrijven gEHEIME BENZINE-BEWAARPLAATSEN,
te IJmuiden zal met ingang van 1 Februari
aanstaanden het salaris der beambten met 5 j
worden verlaagd, voor zoover dit 'niet meer
bedraagt dan 4.000. Op de boogere salarissen
zal een grootere verlaging toegepast worden.
Ovër eene loonsverlaging der werklieden
wordt n«£ inet ds orgauisatisa oaderhan<ie!4.
Te Breda zijn door de ambtenaren der in-
voerreohten en accijnzen aldaar, verschillende
hoeveelheden benzine, waaronder een partij
van 4500 Liter, opgespoord, waarvan de ver.
eisehte aangifte niet. ten kantore van deu ont
vanger waa ingediend.
