algemeen overzicht.
Acssaa-sv-
:1
ETS» .»i— i». le"t.wï'
LAUSANNE-VREES
CHINA DREIGT.
de presidentskwestie
Ri -
MAANDAG IS JANUARI 1932
rrgers^'er'stant^^,611 wereld
RUSLAND EN ZIJN BUREN.
hij Japan.
tokIO 16 Januari. (R.O.) j-,
minister Van buitenlandsche zaken, Y^ansche
beeft toegegeven, dat hi] tijdens zyn 0D ,jawa'
te Moskou door den Russischen VolkP ntboud
garis voor buitenlandsche aangei
Litwinoff, is gepolst over een nop agr
pact tusschen Japan en sovjet-Rusland sressie-
STAKING VAN 700 ONDERWIJZERS.
INSTORTING van bouwwerk.
TREIN DOOR ROOVERS OVER
VALLEN.
DE KERKVERVOLGING
IN MEXICO.
IN DUITSCHLAND.
Het memorandum van Hitier
overhandigd.
LOONSVERLAGING BIJ DE AMERI
KAANSCHE SPOORWEGEN.
pflilli
SPANJE'S KERKHOVEN.
SINISTERE CORTESDEBATTEN.
Het wetsontiverp tot seculariseering
aangenomen
EN EISCHT EEN NEGEN-MOGEND-
HEDEN CONFERENTIE.
SOVJET-MORAAL IN SPANJE.
DE INBOORLING-MOORD TE
HONOLOELOE.
DE BRAND BIJ SARRASANI.
DE RECHTSGELEERDE-VALSCH-
MUNTER.
Reeds vroeger met de politie in
aanraking geweest.
Slechts een voorloopige regeling
verwacht.
UITSTEL DER CONFERENTIE?
van-WLKlMBURG'S
R
LEEUWARDEN- w,
HITLER VOOR DEN
RECHTER.
MUSSOLINI NAAR DEN PAUS.
11 FEBRUARI A.S.
Heil-geroep en fascisten groet.
DE NAZI-LEIDER VRIJGESPROKEN.
EXPLOSIE VAN EEN GRANAAT-
ECKENER'S PLANNEN.
De Europeesche oplossing
Van de vijf mogelijkheden, welke wij Zater
dag ter oplossing van het zoo verwikkelde her
stel vraagstuk aangaven, wordt de .aatste da
gen vooral over de z.g. Europeesche oplossing,
die van het Europeesche front geschreven en
gespro-ken.
Een dergelijke solutie is reeds lang in de
pen, maar dan in die van de schrijvers, di-
het minste contact met de officieele kringen
hadden. Vooral de theoretische economen en
politici, die bovenal naar de ideale oplossing
konden zien, zonder zich al te zeer om de
practische werkelijkheden te hekommeren,
maakten voor deze gedachte propaganda. Zij
meenden, waarschijnlijk niet ten onrechte, dat,
als Europa den moed kon opbrengen om een
streep door de hers-telschulden te halen en
schoon Bchip met dit deel der na-oorlogsche
verdwazingen te maken, Amerika heel spoedig
wat de oude intergeallieerde schulden betreft,
het Europeesche voorbeeld zou volgen, met het
verheugende effect, dat aldus ten minste één
deel van den oorlog gelikwideerd zou zijn en
daardoor de weg voor een verdere afwikkeling
der bestaande moeilijkheden en geschillen ge
baand zou worden.
Plotseling, betrekkelijk geheel onverwacht,
is deze mogelijkheid nu in den kring der offi
cieele „overwegingen" gebracht, en wel door
een tweetal artikelen in de fascistische
polo d'Italia". Deze artikelen schijnen
dien de opvattingen van Italië's regeering
haarfijn weer te geven, dat Mussolini e^reven
van verdacht wordt ze persoonlijk ge®c g kre.
of minstens gedicteerd te hebben. A rang,
gen ze een beteekenis, van den eeTs,omatieke
werden ze een onderwerp van Washington
gedachtenwisseling, waarin zelfs
betrokken schijnt te zijn d onder den
De artikelen werden gep"bbejgde staten" en
titel „een beroep op de Vereglotte slechts één
demonstreerden, dat er terVt Duitsehland en
land is, waar alle gelden Amerika een toe.
Europa samens-troomem ^leem aanmerke-
stand, welke het ge;ie w i3 nog maar één
lijk vereenvoudigt. 9tatischen toestand te
geraken,°welke de geheele wereld met steeds
meer puinhoopen overdekt. Men moet hier-
medo beginnen dat alle Europeesche staten
van hun wederzijdsche positie van schuldenaar
en Schuldelscher afstand doen. Als deze eerste
stap eenmaal gezet is, moet een eenheidsfront
van
de Europeesche schuldenaars tegenover
Amerika gevormd worden"
De eerste stap moet echter door Europa ge
zet worden, yan de Vereenigde Staten is e°en
dergelijk initiatief niet te verwachten. „Maar
Amerika zal ten slotte het voldongen feit aan
vaarden. gel'lde Europeesche schuldeischers
van Duitschland in het fait accompli van de
Duitsc'ie emmachtsverklaring berust hebben"
Met allen nadruk wijst Mussolini er op, dat
niet alleen de tijd van sancties en geweldmaat.-
regelen voorbij is, maar dat er ook geen dwang
middelen meer bestaan.
Een nieuwe Roerbezetting is inderdaad on
mogelijk, zij zou Locarno en
vernietigen. En al hebben ^ten opgeleverd,
verre weinig tastbare resu voor de
zij zijn en blijven een geweldig g<
toekomst der menachheiA te|ta]id een
den nog steeds ^"J^migheid van het he-
emde kome, en e w overwinning der
den voor een du make
nieuwe ^rechtsorde plaats
Terwijl et a tegen Amerika oproept,
tot het eenheidsfront
waarvoor
burgers en .j z]Jn: „Men vergist zich
allerminst on° n meent, dat de Amerikanen
absoluut, astot edelmoedigheid koud
voor aanspormg bwrelt vee,eer e(m
blijven, n altrulsme, Welke reeds vaak in
idealisme were]fl gevloei<1 heeft In dgnk
alle van u, Amerikanen, om er niet van
t0 t iled te zbn' da^ ge u f100" door Europa
OVe rootm<,edis,ieid zult Iaten overtreffen. Ge
'"lt,5 nooit den Shylo-ck spelen. Ge zult weige-
Zg ln de geschiedenis der menschheid als de
l„nige, blijvende eeuwenlange oorlogswinst-
aker' bekend te staan".
De artikelen van de „Popol-o d'Italia" heb-
pen zoowel in Europa als in de Vereenigde
Staten een geweldige sensatie verwekt. Ame
rika, dat naar de conferentie van Lausanne
zelfs geen waarnemer zal zenden om toch
maar „oed en duidelijk te toon en, dat het van
een innerlijk verband tusschen herstel- en oor-
logssc luiden nog niets, absoluut niets weten
vi, kan zich toch ook niet meer aan de
ze er leid onttrekken, dat ©enerzijds Europa
een definitieve herstelregeling wensoht en an-
erzijds Amerika slechts zal ontvangen, wat
uitschland betalefc kan. Dat het zich der-
alve in het onvermijdelijke zal moeten schik
ken.
In Europa is het nog slechts Frankrijk, dat
aarzelt tot het Europeesche front toe te treden,
maar toch schrijft de officieus© „Temps" in
het nummer van Zaterdag, dat, nu 't er in laat
ste instantie om gaat om Duitschland voor
een anders onvermijdelijke catastrofe te be
hoeden „de idee van een Europeesch eenheids
front vaste vormen begint aan te nemen, en
dat men zich tot Amerika wendt om openlijk
de kwestie van de annuleering der schulden
te stellen".
Volmondig zal men moeten instemmen met
de waarschuwing van hetzelfde blad, dat het
gevaarlijk zou zijn te veel illusies te koeste
ren over de onmiddellijke mogelijkheden, wel
ke in dezen gedaclitengang kunnen bestaan,
vooral wijl Amerika de groote internationale
problemen nog steeds van een zeer nauw na
tionaal standpunt beschouwt. Maar van den
anderen kan.t bestaan er in Europa realiteiten,
waartegen niet meer op te werken is. En
deze geven de richting aan, waarin het leven
onweerstaanbaar stuwt. Tegen dien aandrang
zullen noch de Fransche formules, noch de
Amerikaansche beperktheden bestand blijken.
Thans onderhandelingen met
Perzie
MOSKOU, IS Januari. CW.B.) De volkscom
missaris vo'or buitenlandsche zaken, Litwinoff,
en de perzische minister van buitenlandsche
zaken hebben hier ter stede besprekingen ge
voerd inzak6 de betrekkingen tusschen sovjet-
Rusland en Perzië.
Ul™0'1 ^klaarde daarbij, dat de door
govje s and gevoerde vriendscbapspolit.iek
tese"°eenrp vrlW 6611 ""drukking was van de
a!gemeene vredesPoiItl6ki Rusland na-
streeft.
het handhaven der bestaanar°0t b ang vo°
ÜJke betrekkingen. aande vriendschappe-
De Perzische minister
Perzische regeering door dit he°°rdde' dat
achat.
Geen
succes
De algemeen heerscheude opinie hiPr te
de is echter, dat Japan zal weigeren ledei, aa"
agressiepact te onderteekenen, met^et
de belangen, welke beu andsjoe-
rije hebben. Men is trouwens van meeni^
het Kelloggpact, waarvan beide 1 den omlei..
teekenaar zijn, in voldoende mate aan het zelt.
de doel beantwoordt.
Sinds 4 maanden zonder salaris.
Reuter meldt uit Jeruzalem: Jood-
700 onderwijzers en onderwijzeressen aan
tache scliolen in het gebeele land zijn 111
fcing gegaan, als protest tegen het feit» da
«inds vier maanden geen salaris is uitbe a
en omdat, naar hun meening, onvoldoende
'.uancieele waarborgen voor de toekomst wor
den geboden. De achterstallige salarisschuld e
draagt 30.000 P.S.
4 Arbeiders gedood, 9 ernstig
gewond.
V»'wwt! Januari. (R.O.) Bij de voorberei-
ministPnVle(len voor den bouw van bet
storting plaats TehaT landb.ouw heeft eeD in"
stoi B senad, waardoor vier werklie
den wer en negen ernstig gewond.
Elf goederenwagens keggeplmi(jer(j
MADRID. 16 Januari. (N.T.a.) Niet ver van
het station Vallecas werd een goederentrein
door ongeveer veertig roovers overvallen. De
roovers, die het treinpersoneel met revolvers
bedreigden, plunderden elf £°ederenwagens
VATIGAANSCJHB STAD, 16 Januari. (B.T
A.) De „Osservatore Romano" publiceert een
artikel, waarin goaegd wordt, dat men ver
wachten kan, dat binnenkort de uitoefening
der priesterlijke bedioning in Mexico geheel
onmogelijk gemaakt zal worden.
Het artikel klinkt als een waarschuwing aan
het Mexioaanselie volk. Zooals bekend, onder
houdt de H. Stoel geenerlei diplomatieke re
laties meer met de Mexicaansche regeering.
BERLIJN, 16 Januari. (W. B.) Naar wij ver
nemen heeft de kapitein b. d. Goeriag heden-
n vondin opdracht van Hitier aan den rijks
kanselier het aangekondigde memorandum over
het nationaal-socialistische standpunt ten op
zichte van do inmiddels afgedane kwestie van
de verlenging van de ambtsperiode van den
rijkskanseiier overlmn^g^em^ndum ,fl uU.
Zooals beke van de juridische en
eenzetting worden de nationaal-socia
andere bezwaren, waarmeue
listische partij baar afwijzende houding moti-
VNaar V. D. nader meldt, beslaatmemo-
raadum 16 vellen schrijfmaclii
is in drie gedeelten ondervei e
eerste gedeelte worden de staatsrec 1
het tweede de politieke en in het der g
de moreele motieven voor de weigerin0
gezet.
De tekst van bet memorandum zal D aant
OrflPTl (rami Hl I coorrl
*-"3 vuil net ii
worden gepubliceerd.
Naar verluidt zou het raemoranuum
°f meer duidelijke aandrang inhouden
rueningf nm nf Ea fTPflATl.
L*c arbeiders verlangen daarvoor
werkloozenhulp terug-
van^l^^00, 16 Januari. (V.D.) De directies
meel meribaansche spoorwegen hebben for-
bii de D de vertegenwoordigers van 1.900.000
medegerteS0m°rWesen tewerkgestelde employé's
ld net nn dat een verlaging der loonen met
der spoorwegen.8 d® toekomstige welvaart
■■'rnirnHfloiit? bebben hierop geantwoord, dat
Z'\ n in i 1Jl< bulp voor de werkloozen wen-
sc ie e" v°rm van een korteren arbeids-
dag v.e werkweek en stabilisatie der
bedekkingen bh' df! 6poorwegen.
i m -arn' .de President van de „Baiti-
niore an no Railroad Company" en voorzit
ter van e commissie van negen spoorwegmaat
schaPPOen' eeft een program overlegd om de
spoorwegen ui handen van den deurwaarder
to houden.
Daarna beeft de arbeidersleider, David Ro
bertson, gevraagd, een werkdag van zes uren
in te voeren en voorts verzocht, dat een ge
middeld tantal vaste arbeiders, aan wie een
vol jaar arbeid zal zijn verzekerd, zal worden
vastgesteld.
Verwacht wordt, dat de arbeiders voor deD
tijd «éa »ar «en loeczverlsging van 10 pet.
zullen aanvaarden, in ruil voor een verhoogde
werkgelegenheid.
V.
Koning Gustaaf van Zuieden opent den nieuwen Rijksdag in de groote zaal van het
Koninklijk Slot te Stockholm.
Naar een B.T.A.-telegram uit Madrid meldt,
hebben de cortes met 134 tegen 21 stemmen het
wetsontwerp tot seculariseering der kerkho
ven aangenomen, nadat de Katholieke -afge
vaardigden zich gedurende drie dagen met
kracht tegen aanneming van dit ontwerp had
den verzet.
Naar uit het cortesverslag van den Madri-
leenschen correspondent van „El Mati blijkt,
heerschte er in de kamer bij de behandeling
van bet genoemde wetsontwerp wederom een
zelfde opgewonden stemming als tijdens de
debatten over de godsdienstkwestie.
De afgevaardigde, Samblancat, opende het
debat met de verklaring, dat men niet alleen
moest overgaan tot de seculanseermg der
kerkhoven, maar dat bovendien en de kerk
hoven en de lijken moesten vernietigd worden.
Hij zeide voorstander te zijn van verplichte
crematie, waardoor de uitgaven voor het on
derhoud van kerkhoven en voor rouwplechtig-
heden en lijkstaatsies kunnen worden verme-
De afgevaardigde Balboutin sprak als zijn
meening uit, dat ook op particuliere begraaf
plaatsen alle godsdienstplechtigheden moeten
worden verboden.
De geestelijke, Guallard, herinnerde de ka
mer er aan, dat zelfs de meest barbaarsche
volken den dood als iets heiligs hebben be
schouwd. Ook Kerk heeft de kerkhoven
steeds beschouwd als heilige plaatsen en eischt
daarom Haar eigendom op. De seculariseering
der kerkhoven, zeide hij, is een aanval 0p de
heiligste rechten der Kerk, wier gezag hooger
is dan dat van alle volken en staten. Ik be
schouw het daarom ook als een aanval op de
vrijheid, wanneer men den geestelijken ver.
biedt, den grond te zegenen, waarin de geloo-
vigen begraven worden.
Een radicale afgevaardigde interrumpeerde
hier den geestelijke met kreten van woede en
protest, terwijl er door de gelederen der overige
niet-Katholieke afgevaardigden een gemom
pel ging als het gerommel van een naderend
onweer.
Guallard beëindigde kort daarop zijn rede,
die door een luid applaus van de Basco-Navar-
reezen en agrarische afgevaardigden werd on
derstreept.
Fernandez Ossorio, die hierna het woord
kreeg, verklaarde, dat naar zijn meening, het
voornaamste resultaat van de seculariseering
zijn zal, dat voor goed een einde gemaakt wordt
aan het clericalisme, dat op de kerkhoven
reeds zooveel tragedies heeft veroorzaakt.
Barriobero tenslotte meende de kamer er nog
eens uitdrukkelijk aan te moeten herinneren,
dat het dringend noodzakelijk is, de campaghe
voor laiciseering van den staat uit te breiden,
daar hem gebleken is, dat de invloed der Kerk
sinds de proclamatie der republiek eerder is
toegenomen dan verminderd.
TOKIO, 16 Januari. (R.O.) China dreigt, dat
't de politieke betrekkingen met Japan zal ver
breken. Het dreigement wordt door Japan niet
ernstig opgenomen; men meent, dat dit slechts
een phase van de binnenlandsche politiek is.
Doch zelfs, als China zijn bedreiging uit zou
voeren, zou Japan nog zijn consuls in China
laten,
LONDEN, 16 Januari. (H.N.) Volgens een
bericht uit Nanking verlangt de Chineesche
regeering de bijeenroeping van een conferen
tie der mogendheden, die het verdrag van 1922
onderteekend hebben, waardoor de souvereine
rechten van China in Mandsjoerije nadrukke
lijk erkend zijn.
Deze landen zijn: China, Japan, de Veieenig-
de Staten, Engeland, Frankrijk, Italië, Neder
land, België en Portugal.
Voorts is China voornemens, zich bij de
behandeling van het conflict voor den raad
van den volkenbond te beroepen op de be
paling van het statuut van den volkenbond,
waardoor de staten, die lid van den volken
bond zijn, verplicht worden tot het verleenen
van militairen en economischen steun aan
een staat, die aangevallen wordt, zonder dat
het conflict te voren aan een scheidsgerecht
is voorgelegd.
Toelioe bezet.
TOKIO, 15 Januari. (V.D.) Naar officieel
wordt medegedeeld, hebben de Japansche troe
pen Vrijdag, na een hevig gevecht, Toelioe
bezet. De Chineezen lieten 200 dooden op het
slagveld achter. Ook de Japansche verliezen
zijn zeer groot.
Schandaal aan een normaalschool
Het te Barcelona verschijnende Katholieke
blad „Ei Mati" publiceerde dezer dagen een
opzienbarend artikel over een groot schandaal,
dat heeft plaats gehad aan de door de Cata-
laansche regeering gestichte openbare nor
maalschool te Barcelona. De leeraren van dit
instituut schijnen den eerbied voor de meest
elementaire beginselen der moraal te hebben
verloren.
Een dag of veertien geleden brachten zij met
hun leerlingen, meisjes van vijftien tot vijf en
twintig jaar, een bezoek aan het „casa de Ma-
ternidad en stelden haar daar zonder eenigen
schroom van N. M.-praktijken en de middelen,
gericht tegen het kiemende leven, op de hoogte.
De onthullingen van „El Mati" hebben in
Barcelona een geweldige opschudding onder de
bevolking verwekt. Niettemin schijnen er toch
nog lieden te zijn, die het leerarencollege wil
len verdedigen. Het is de politie namelijk ter
oore gekomen, dat een bepaalde groep hoog©
schoolstudenten van plan is, de redactiebu
reaux van „El Mati" te bestormen. De prefect
van politie heeft, in verband hiermede, de po
litiemacht in de omgeving van de bureaux van
genoemd blad versterkt.
Terecht schrijft „El Mati", naar aanleiding
van dit schandaal: „In plaats van de colleges
der ïeligieuzen, zal de zegevierende revolutie
ons blijkbaai scholen bieden, waar alle schaam
tegevoel zoek is."
Een onderzoek ingesteld
WASHINGTON, 15 Januari (R o.) In ver
band met den moord op den inboorling t©
Honoloeloe heeft de procureur-generaal zijn
assistent opdracht gegeven, zich daarheen te
begeven, teneinde een diepgaand onderzoek
in te stellen. Den gouverneur van Hawaï is
opdracht gegeven, by de wet vast te leggen,
dat aanranding met den dood, of levenslange
gevangenisstraf wordt gestraft.
De jury voor de beschuldigde Europeanen
bestaat uit Kaukasiërs, Cbineezen, Hawaiers,
Japanners en Portugeezen. Sympathiebetui
gingen van bekende Amerikaansche persoon
lijkheden, aan mrs. Fortescue gezonden, zijn
gepubliceerd.
Nog grooter schade dan aanvankelijk geraamd
Onze Antwerpsche correspondent schrijft.
De verzekeringsmaatschappijen zijn begon
nen, met de schatting der schade, door den
brand bij Sarrasani veroorzaakt.
Het is gebleken, dat zij nog grooter is, dan
aanvankelijk geraamd werd. Bij de opruiming
der puinen en bij het nazien van den inventa
ris werd vastgesteld, dat er nog meer voor
werpen verbrand zijn, dan eerst gemeld is.
Het schijnt, dat verschillende artisten zwaar
getroffen zijn, daar de costumes hun persoon
lijk eigendom waren en niet voldoende verze
kerd waren.
Ondanks ai deze droeve omstandigheden, is
men dapper aan het werk om de sporen van de
ramp te verwijderen. Er is reeds een nieuwe
olifantenstal klaar. De puinen werden al opge
ruimd en het» terrein rond de tenten, dat bij
den brand onder water was geraakt, is weer
geheel drooggelegd.
De toestand van nog een tweetal olifanten is
zoo ernstig, dat er nog weinig kans op redding
bestaat.
ANTWERPEN, 16 Januari. (V. D.) De stal
knecht, welke gearresteerd werd onder verden
king van brandstichting in het circus Sarra
sani, verklaarde heden aan den rechter van
instructie, dat hij slechts in het circus een on
derdak had gezocht, daar hij na zijn ontslag
zonder woning was. Hij werd echter ter be
schikking van het O. M. gehouden.
De olifant „Prinses", die door haar ernstige
verwondingen is overleden, werd Zaterdag
door een veearts, in tegenwoordigheid van stu
denten van de Koloniale Hoogeschool te Ant
werpen, ontleed. Het dier, dat bijna 100 jaar
oud was, woog ongeveer drie ton. Het hoold
werd naar de koloniale universiteit overge
bracht.
HAMBURG, 16 Januari. (W.B.) De te Ber
lijn wegens valschmunterij gearresteerde
rechtsgeleerde Salaban is reeds in 192S met
de politie van Hamburg in aanraking gekomen
wegens oplichterij.
Reeds in 1924 had Salaban onder den naam
Oskar Meissner te Hamburg een passagebu
reau. Naar alle hoogere scholen in het rijk
zond hij circulaires, waarin hij de studenten
uitnoodigde tot een tocht naar Noorwegen.
Min moest daarvoor een bedrag van 110 mark
opzenden. Voor een pas behoefde men niet te
zorgen daar de firma over een gemeenschap-
pelijk visum beschikte. Toen reeds werden ver-
schillende aanklachten ingediend tegen Sala
ban, die ook gearresteerd werd, maar later
w»0gj- werd vrijgelaten, daar zijn familieleden
voor de rechtbank getuigden, dat Salaban gees
telijk niet normaal was en reeds in een zenu
wengesticht geweest was.
Uit het politieonderzoek is gebleken, dat Sa
laban onder den naam Blücker bij verschillen
de firma's stempelposen besteld heeft. Verder
is gebléken, dat hij de 600 pond zware stempel-
pers in den kelder van zijn woning zelf be
diende.
Bij zijn verhoor deelde Salaban echter me
de, dat hij met een vroegeren wapenbroeder
heeft samengewerkt.
Gisterenmorgen is hij met zijn vrouw la bet
huis vau bewaring te Moabit opgesloten.
PARIJS, 16 Januari. (V.D.) De „Liberté"
van heden avond beweert, dat men thans ze
ker een uitstel van de conferentie van Lausan
ne voor onbepaalden tijd verwachten kan. Bin
nen korten tijd zal het uitstel een feit zijn.
Ook het „Journal des Débats" zegt uit wel
ingelichte bron te hebben vernomen, dat er
tusschen de verschillende regeeringen onder
handelingen over een uitstel der herstelconfe
rentie worden gevoerd. Het blad voegt hieraan
toe, dat de besprekingen, die Laval met de
gezanten van Engeland, Duitschland en Ameri
ka evenals die welke hij met den Franschen
minister van financiën, Flandin en den secre
taris-generaal Berthelot, gevoerd heeft met
deze kwestie in verband hebben gestaan.
Van officieele Fransche zijde wordt in ver
band met deze geruchten voorloopig niets me
degedeeld.
Ook in kringen van te Genève vertoevende
toonaangevende persoonlijkheden uit de in
ternationale financien is men algemeen van
opvatting, dat een verdaging van de conferen
tie van Lausanne in de laatste dagen meer
waarschijnlijk is geworden. In Engelsche en
Fransche regeeringskringen zou op het oogen-
blik het voornemen bestaan, om de herstelcon
ferentie uit te stellen tot na de Fransche en
Pruisische parlementverkiezingen. Deze ver
daging zou mede bepaald zijn door de weige
ring van de Amerikaansche regeering, om of
ficieel noch officieus aan de conferentie van
Lausanne deel te nemen.
Daarentegen meent men, dat het voornemen
bestaat, om tijdens den duur der ontwapenings
conferentie door middel van persoonlijke be
sprekingen tusschen de dan in Genève aanwe
zige ministers van buitenlandsche zaken de a.s.
herstelconferentie voor te bereiden en vooral
de compromisvoorstellen van de Engelsche en
Fransche regeeringen te berde te brengen.
Het plan van de Italiaansche regeering, ge
lijk dit is neergelegd in het veelbesproken ar
tikel van Mussolini, n.l. eerst een eensgezinde
houding van de Europeesche landen na te stre
ven, zal tijdens deze besprekingen van beslis
send belang zijn. Men verwacht derhalve, dat
de Engelsche en Fransche regeeringen een
voorstel zullen doen, om de herstelconferentie
eenige maanden uit te stellen.
Wanneer echter de conferentie van Lausanne
toch nog op het oorspronkelijk bepaalde tijd
stip bijeen mocht komen, dan verwacht men
een kort en zuiver formeel verloop, zonder de
van Duitsche zijde geëischte definitieve rege-
ling.
Het Duitsche standpunt hiertegenover is, dat
een gevaarlijke tijd nadert en dat onder alle
omstandigheden rampspoedige gebeurtenissen,
waarop ook het Bazelsche rapport met klem de
aandacht vestigt, zonder verwijl moeten wor
den verhinderd.
LONDEN, 16 Januari. (R.O.) De reeds dezer
dagen in de Engelsche pers gepubliceerde op
vatting, welke ook door de Engelsche deskun
digen Keynes en Layton wordt gehuldigd, dat
het de taak der conferentie zal worden, een
voorloopige regeling te treffen, komt thans
weer tot uitdrukking in artikelen van de Lon-
densche „Times" en de „New York Times".
Zoo schrijft het eerste blad, dat men zich in
Engeland inderdaad ervan bewust is, dat een
definitieve schrapping der herstelbetalingen
niet verstandig is, zoo lang nog de verplich
ting tot het betalen van oorlogsschulden be
staat.
Indien in Lausanne zou blijken, dat thans
een accoord over de principieele kwesties niet
mogelijk is, zou het 't beste zijn, te besluiten tot
een korte verlenging van het herstelbetalings
moratorium.
Verder zou besloten moeten worden, dat alle
deelnemende staten dit jaar opnieuw bijeenko
men, teneinde een definitieve oplossing te vin
den.
De „New York Times" zegt, dat naar de
meening van Amerikaansche bankkringen, de
conferentie van Lausanne zich moet beperken
tot het treffen van een voorloopige regeling,
en men twijfelt eraan, of Duitschland de aan
neming van zulk een voorloopige regeling ver
mijden kan.
Wanneer een acoord tot stand is gekomen,
zal de volgende stap der crediteur-staten zijn,
de Ver. Staten te vragen, wat deze denken te
doen.
Men hoopt dan, dat de Ver. Staten zullen
besluiten tot een schulden-moratorium, over
eenkomend met het moratorium voor de her
stelbetalingen.
LONDEN, 16 Januari. (R.O.) De politieke
correspondent van de „News Chronicle", weet
mede te djelen, dat de Engelsche gedelegeer
den niet met een vast-omlijnd plan naar de
herstelconferentie te LausaVe zullen gaan.
Zij zullen wel opdracht krijgen, al het moge
lijke te doen, om de conferentie voor een mis
lukking te behoeden.
Tijdens de zittingen der conferentie zullen
zij telegrafische aanwijzingen ontvangen, die
vooraf op een kabinetszitting zullen worden
goedgekeurd.
Reel. 678 DGVS 10
Naar een Havas-telegram uit de Vaticaansche
Stad aan de Fransche bladen meldt, is conté
de Vecehi, de Italiaansche gezant bij het Va-
ticaan, Vrijdag j.l. door den H. Vader in
audiëntie ontvangen. Men zegt, dat hij den H.
Vader namens den duce bedankt heeft voor
de verleende onderscheiding van de Gouden
Spoor en dat hij tevens een audiëntie voor
Mussolini heeft aangevraagd.
Het bezoek van den duce zou den elfden
Februari, den jaardag van het verdrag van
Lateranen, plaats hebben.
BERLIJN, 16 Januari (W.B.) Een dichte
m e n s c hen men i gte verdrong zich reeds heel
vroeg in den ochtend voor het gerechtsgebouw
in Moabit, waar vandaag het beleedigingspro.
ces van Stennes tegen Adolf Hitler begint.
Toein tegen 11 uur de leider der nationaal,
socialisten verscheen, brak de menigte in
luide kreten van „Heil Hitier" uit, waarvoor
deze met den fascistengroet dankte.
De gerechtszaal bleef tot 11 uur gesloten,
zoodat het in de gangen van het gebouw een
dicht gedrang was van journalisten en andere
aan het proces deelhebbende personen. Door
een dichte haag van menschen betrad Hitier
de gerechtszaal.
Scherpe contröie werd uitgeoefend op de
toegangsbewijzen en er speelde zich menig
stormachtig tooneeltje af. Zelfs de stenograaf
van Hitier kon, ten gevolge van de strenge
maatregelen, geen toegang tot de zaal krijgen,
Het proces betreft een beleediging, den oud-
polltie-oommissaris Sitennes, in het voorjaar
van 1931, naar de aanklacht luidt door Hitier
in een dagbladartikel aangedaan. Het conflict
vond zijn grond in een meeningsverschil be.
treffende de nationaal-socialistische stormaf.
deeling, waarvan Stennes toen chef en als zoo
danig Hitler's medewerker was.
Bij opening van het beleediigingsproces
Steunes-Hiitier trachtte het gerecht allereerst
beide partijen tot een vergelijk te bewegen.
Door den rechter Bues werd verklaard, dat
Hitier de verantwoordelijkheid voor het als
een beleediging opgevatte artikel van de hand
wijst. De president deed daarom een beroep
op beide partijen om, ofschoon zij van elkan
der verwijderd waren, in heit belang der partij
de eenheid te bevorderen.
Hij noodige daarop den vertegenwoordiger
van kapitein Stennes, den advocaat Becker
uit, zijn meening weer te geven omtrent het
voorstel van een vergelijk. Deze verklaarde,
dat de sedert 9 maanden zwijgzame tegenpar.
tij zich eerst diende te uiten.
Hitler's advocaat, dr. Frank, verklaarde
toen: Wij zijn absolute aanhangers van wet.
telijkheid in de politiek, en vooral ook van
wettelijkheid in de gerechtszaal. Deze wette
lijkheid eischt dat men nagaat, of het door de
tegenpartij geuite verwijt gegrond is of niet.
Alles wat wijst op een vergelijk zou den
schijn wekken, alsof Adolf Hitler zich aan
eenige strafbare handeling zou hebben schul
dig gemaakt.
Het betreffende artikel is echter zonder Hit.
ler's medewerking tot stand gekomen, zoodat,
uit zuiver reohtsstandpunt bezien, de verant
woordelijkheid berust bij de verantwoordelijke
redactie. J lf
Daarna werd het gewraakte artikel „De op
roermaker ontmaskerd", dat als ondertitel
droeg: „Stennes een handianger van Grzesins-
ki'' voorgelezen.
Op de vraag van den voorzitter, of het ar.
tikel door beklaagde was geinspireerd, ver.
klaarde Adolf Hitler: „Neen, als ik persoon-
lijk een artikel in een blad publiceer, dan is
het ook door mij onderteekend, en als ik ver.
klaar, dat ik een artikel niet geschreven heb,
zal nooit later blijken, dat het toch van mij
was.
Ik ben de verantwoordelijke leider der na-
tionaal-socialistische partij en dus aansprake
lijk voor de leiding der politiek. Maar het is
toch ondenkbaar, dat ik daarmede ook de ver-
antwoordelijkheid zou dragen voor den inhoud
van zestig zeventig kranten.
Het artikel is niet door mij geredigeerd en
de bewering dat het door mij geïnspireerd
zou zijn, wordt door den inhoud van het arti
kel zelf weerlegd".
Een heftige discussie ontspon zich, toen ver-
volgens de advocaat van de tegenpartij, dr.
Becker, beweerde, dat Hitier vóór het verschij.
nen van het bewuste artikel in de „Völkische
Beobachter" verklaard had, dat Stennes een
politie-spion was en hem in verband daarmede
herinnerde aan zijn verklaringen, aan hem
(Becker) gedaan bij gelegenheid van een pro.
ces te Berlijn, waar Hitier als getuige ver.
schenen was.
Nadat tenslotte de voorzitter geconstateerd
had, dat aan beklaagde geen verdere vragen
waren te stellen, verklaarde het gerecht, dat
Hitier gaan kon.
Zijn aanhangers in de zaal verhieven zich
van hun zetels en juichten hem met heli-ge-
roep toe. Ook buiten werd de leider met ge-
juich ontvangen; tot incidenten kwam het ner.
gems.
BERLIJN, 16 Januari (W.B) In het belee.
digtngsproces Stennes tegen Hitier werd door
de gerechtsvoorzitter Bues het volgend vonnis
geveld;
Aangeklaagde Hitier wordt vrijgesproken.
De hoofdredacteur van de nationaal-socialis
tische „Angriff' wordt wegens persdelict tot
een boete van 300 mark, subs. 30 dagen ge
vangenis veroordeeld. De aanklager wordt ge
machtigd, het vonnis in de „Völkische Beo
bachter" en in de „Angriff" te publioeeren op
kosten van dr. Lippert die ook de kosten
draagt van het proces.
Twee kinderen gedood en
twee gewond.
Naar een Wolff-telegram uit Blankenborg aan
de Saaie meldt, had aldaar Zaterdagmiddag een
ernstig ongeval plaats.
Vier kinderen, drie jongens en een meisje
van vijf a zes jaar, waren aan het spelen met
de schokbuis van een 75 m.M. granaat.
Plotseling had een geweldige explosie plaats,
Een vijfjarig jongetje werd op slag gedood, een
ander van denzelfden leeftijd overleed kort
•nadien; het vijfjarig meisje werd ernstig ge
wond terwijl het derde knaapje lichte verwon'
dingen opliep.
Een Duitsch—Amerikaansche lucht-
schependienst.
LONDEN, 16 Januari (V.D.) In een brief
aan het orgaan van de Britsche Royal Aero
Clubs, „Flight" zet dr. Eokener zijn plannen
uiteen voor de verwezenlijking van een
Duitsch-Amerikaanschen luchtschepen dienst
met medewerking van Engeland.
Dr. Eckener verklaart o.a., dat hij de En.
gelsche luchtschepenhavens Cardington en
Howden bij gelegenheid zou willen gebruiken,
al heeft hij ook niet het voornemen, de heide
luchthavens ten behoeve van den Transatlaa-
tischen dienst te koopen. Hij hecht echter in
het bijzonder waarde aan Cardington, omdat
deze haven een bruikbare noodhaven voor den
overzeeschen dienst zou zijn.
Dr. Eckener spreekt de hoop uit, dat En-
geland zich bij de Duitsch-Amerikaansche ojfc
derneming zal willen aansluiten en acht hof
bovendien mogelijk, da»t Engeland zelf, we<|
met het bouwen van luchtschepen begint.
S