bfïï» is™ wtmmÊER: DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN. STADSNIEUWS PATER M1CKLINGH0FF f 55ste JAARGANG MAANDAG 22 FEBRUARI 1932 No. 16264 M Gebarentaal en Esperanto BUREAU KOEMARKT 4, SCHIEDAM TELEFOON INTERCOMM 68085 herijk van maten en gewichten 14 fK T«^,wel °P 2- 3> 4> 7' 8- 9» 10' n- LOSSEN VOOR GEMEENTE WERKEN De organisatie voor de oude regeling TOltUrfUtoS van materialen de laatste drie jaren tot tevredenheid van den Direetem d~ PATER MICKLINGHOFF O.P. f M n,Lr? Va,u A- O. de Raaij en SCHEEPVAART UIT ROTTERDAM HET ROM. CASTELLUM TE MAASTRICHT. ANTWERPEN—RIJNVERBINDING. NOTEERING MOUTWIJN EN SPIRITUS UIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco bi) voci uitbetaling: Per drie maanden 3.25; per maand f 1.10; per week 25 cents. Bi) bezorging franco per pos* bedraagt de abonnementsprijs per. drie maanden 3.76, bij vooruitbetaling. LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar A 6 cents per stu&. POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt: Voor 16 regels 1.55, elke regel meer 25 ets. Bij contract aanzienlijke reductie. Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond. Reclames tusschen den tekst dubbel adv tarief. Lie ladigheidsadv half tarief. Voor Liefdadig- heidsadvert. worden geen contracten afgesloten. Kab'outer-advertentiën: 5 regels 0.60; 10 rege' 1.15 regels ƒ1.50, bij vooruit betaling. Porto voor opzending van brieven gelieve men bij te voegen. Gratis-Uugevalieiiverzekering f 500.— bij overlijden door een ongeval; 500bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250.bij verlies vaD één band, één voet of één oog; 150. bij verlies van een duim; 75. bij verlies van een wijs vinger; f 5o._ bij verlies" van twee voorste ledematen alle vingers van een hand; ƒ25.— bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt. De meeste menschep, die na hier eenlgen tijd te hebben gewoond, onze goede stad weer verlaten, zijn direct uit het hart. zoodra zij uit ons oog zijn, indien zij hierin althans ooit zijn Eeweest. De man, die nog het meeste van hun 6 f scheid nota neemt, is de ambtenaar van Bevolkingsregister, die niiet weet vain vreugde van het komen of van het leed van het gaan, maar slechts registreert hou zakelijk. Maar er komen hier ook onder de rasechte Schiedammers neerstrijken, die in jaren zoo'n sympathie weten be wekken zooveel belangrijks tot stand te brengen dat het afscheid een leed wordt en dat zij blijven een voorwerp van dankbare herinnering. Tot die laatste groep behoorde ook pater Micklinghoff, die dezer dagen naar een beter leven is overgegaan. Van September 191- tot Mei 1921 heeft hij hier als kapelaan in de Havenpiarochie gewerkt, is dus reeds ve e aren uit ons midden verdwenen, maar al dien tijd bl6« men vol erkentelijkheid en bewondering ov*r hem spreken, en kon bet daverend applaus dat geestdriftig woord vermocht los te elaa-n, maar niet geheel wegsterven in groote zalen zalen, die men dubbel zoo groot wenachte, waanneer 15011 naam °P de convocaties vermeld was. Men ^ht hem van hier uit ook wel op in de Tielsche pastorie en °°k later, toen hij tot pastoor te Alkmaar Was benoemd. En diep was het medevoelen in Schiedam, boen men anderhalf jaar terug hoorde, dat de levendig0- glundere man door een ernstige ziekte genoodzaakt was rust te nemen, weshalve hij rijn intrek nam ln de pastorie te Neerbosch. Als zielzorger was pater Micklinghoff zeer gezocht en gezien, de jongens van zijn patro naat dweepten, met hem, de st Josephs- gezellen hadden alles aan dezen enthousiasten, cm vermoeiden en tevens zoo eenvoudigen praeses, en toen hij algemeen adviseur van den Ned. R. K. Metaalbewej-kersbond 'werd, kreeg organisatie ln hem oe-n Eee&telijken rawds- man, dia voor het sociale leven al» geOoren waa, en an©en adviseerde doch ook stimu leerde. 0ok h«t katholieke sportleven had zijn daadwwk^^ langstelling. Hij heeft den eereten aloot gegeven tot de oprichting van Excelsior- en waa de eergbe adviseur van deze sportvereniging welkp mede door zijn toedoen, van haar naam haar faam wist te maken. Ook de R. K Sportoommls8ie, hier Wl?rd uit zijn activiteit geboren. later0 200'leTn VEm hier ult wel op in z^n 6 S^andPlaatsen maar hij kwam ook maar hij kwam ei malen fn ons midden terug. Voor „EXCeü- SlOJ*" K •- i o.v. leidde hij een triduum en toen men °sen de jongste Kamerverkiezingen een rede- - xvuuivi »wi nicniiiguil Baar noodlg had, die den Roomschen roep kon fateren daveren in de ooren der kiezers, ging men er toe over, pater Micklinghoff maar ScWedam uit te noodigen.'En toen daverde bet ook! Maar hij was niet alleen een vurig ®n boeiend spreker, ook zijn preeken met "ante zijn vastenmeditaties trokken ballooze hoorders. Aan zijn gave van het woord paarde bij bovendien een pittige petty zoodait „De Waal bode", waarvan hij gedurende zijn kape- 'aanschap te Tiel redacteur was, tal van fi'issche artikelen van zijn hand bevatte. Op jeugdigen leeftijd hij werd slechts 48 Jaar is pater Micklinghoff nu gestorven. Zijn betrekkelijk korte leven heeft hij wel "eer goed besteed. Ook eens tot zegen van Katholiek Schiedam. Dit vergeldle het hem thans met een vurig gebed voor de rust zijner ziel! FEEST VOOR DE PADVINDERS De Schiedamsche Waterscouts vieren van- fra-L verjaardag van den oprichter en r. ter van de padvinderij, sir Robert Baden f owed. Daartoe is hun schip, dat in de Nieuwe Haven ligt, geheel getooid met vlaggen en gepavoiseerd. Ook de landtroep, het Schotsche vendel Z5d den verjaardag vieren. 0lsrVERLAAT IN HET STERREBOSCH Een knaapje aangerand li0P de tien-jarige G. S. uit de f. wandewappertlaan met zÜn achtjarig zusje nas gegraven'" het Sterrebosch en wel bij het vroeg, ot hij l°en een heer aan hem waar ve0l visw;h m de P^ts wou aanwijzen, gezegd had, gr zat. Nog voor de Jongen Iets cm hem vervo^P de „heer" hem bü de keel Door het Seechr^'18 op den grond te gooien, eenige wandelaa,.^Uw van den jongen kwamen jjet hazenpad koog naderlïÜ- waarop de „heer" gelaars. Hij is achtervolgd door die wan- ^ad S^n l0tS0l geJsreg ontkomen. De jongen den nacht van zat m<rebrohen in het Paihms g op ZMwla« is j D -argstmolenslraat alhier Tfn v' d' W" a&a „meiit0 om binnen te l-' dader is voor ZIjn_ f hij niets-van zijn gaa?60' niet beloond, 6ü ot krachtens wetten of verordeningen voorgeschreven en andere officiëele al- en aankondigingen van bet Gemeentebestuur Burgemeester en Wethouders van Schiedam makend bekend dat dit jaar voor den herijk h^n«tTn tn w 8ewi°Ete« zitting zal weren ge maiitrp 1 0 8ymnastiöklokaal van de voor- aihi aan d€ Bange Nieuwstraat no. klaart i V 18, 21" 22' 23' 24* 30 en 31 4 en 5 April, telkens van 912 en van 1316 uur. gebracht/werdit in herinnering 1. dat voor de verdeel ing der werkzaam- ein' bevordering van den geregelden gang van den herijk, aan de huizen der ijk- mhtigen oproepingisbriefjes zullen wordlen bezorgd, houdende opgaaf van den dag en het bur, waarop de maten en gewichten kunnen worden aangeboden, terwijl zij, die zoodanig briefje niet mochten ontvangen, zich tot het bekomen daarvan op die hoven aangegeven tijdstippen aan het lokaal van den herijk kun- Pcn aanmelden; 2. dat de maten en gewichten schoon, droog 6u roestvrij moeten worden aangeboden om onderzocht te kunnen worden, de ijzeren ge wichten bovendien ingewreven met een weinig gekookte lijnolie; 3. dat betaald moet worden voor de werk zaamheden verbonden aan den herijk alsmede Voor het justeeren van gewichten en wel ten bate van 's Rijks schatkist 4. dait de maten en gewichten vóór 1 Octo ber 1933 gestempeld moeten zijn met de letter g en dat eir, bij verzuim of verhindering om van die hier bovenbedoel de zitting gebruik te maken, nog gelegenheid bestaat maten en gewichten te laten hei-ijken aan het IJkkantooi te Rotterdam op eiken Dinsdag en Vrijdag (behalve Goedlen Vrijdag) van 912 en van 13—16 uur; 5. dat die maten en gewichten, die gestem peld worden met hiet afkeuringsmerk met in winkels enz. teruggebracht mogen worden; 6. dat de milMgramgewiohten niet op de herijkzitting, maar alleen aan de IJkkantoren herijkt kunnen worden (opzending per post franco met bijvoeging van poetbewijs groot 10 oent pe*r gBwlchitje) SCHIEDAM, 22 Februari 1932. De drie organisaties in het Transportbedrijf hebben een adres aan den Raad verzonden, w aa n zij betreffende de nieuwe methode, ge- volgd hu het lossen van materialen Voot G16D166'Ilit6W€'l k©n., er op wij Z611* dat vóór 1929 de lossing van materialen V00r Gemeentewerken werd aanbesteed, met het gevolg, dat onverantwoordelijke lieden 'n schreven tegen een tarief, <ia,t een zeer ver beneden redelijke grenzen liggend loon op i6Vgr i dat echter als gevolg van besprekingen met den vakbOTd de laatste drie jaren de materia ten voor Gemeentewerken zijn &©loist tegen 'n weer aanbesteding van len plaats had op de wij a.. aat evenais i tegen een tarief antwoordelijke 1»^ l)erieden het in dè dat weer zeer ver (30 p tajrief iiigt- afgeloopen drie jaren^Oi92^ dat het in de J ds lag beneden de gegolden hebbende tariet, mUere bedrijf tai-ieven, waartegen in net p M. te Schiedam werd en wordt pliaa;s g6had dat door de in December hebbende gunning der lo®s =een de loonen 3-en de Gemeente tn het al» onguQSlUg hp derhalve in zeer versterkte mato invlioedlt; verwijt treft dat de Gemeente bovendmn P het loe8e gebruik te maken van misstand oVerVïegin- transportbedrijf, diie uit zedf ch llliit gen niet in de hand gewerkt, wereld geruimd dienen te worden, dat door de gunning aan de laagst© vers de bonafide losse bramsportarbei de zorg hebben voor een gezin, Pracb P de lossing voor de Gemeente zijn mtg«3io^ omdat het hun door het ten eenenmaie veea t® laag tarief onmogelijk is gemaakt aan lossing deel te nemen; dat tenslotte een der inschrijvers, wien o0 lossing werd gegund, zich niet b0eflt ontzien -om onder de namen van zijn helpers ook arbeiders te noemen,, zonder medeweten laat staan toestemming va-n dezen en om meergenoemde reden ook niet bereid kun nen zijn deel van de ploeg van inschrijver uit te maken Adressanten verzoeken den Raad te willen besluiten: a. te breken met het stelsel van inschrijving en gunning en over te gaan tot toewijzing van bedoelde werkzaamheden, uitsluitend aan de bonafide gegadigden; b, dat voor de onder a. bedoelde lossing dezelfde tarieven en regelingen zullen gelden als in het particuliere bedrijf. GESTOLEN FIETS GEVONDEN Het Vrijdag, ten nadeel© van W. N. K. uit Rotterdam, in de West-Frankelandschestraat alhier ontvreemde rijwiel, is Zaterdagmorgen door een burger op het Groenedijkje terug gevonden. Het bleek alleen om het rijwiel- bela&tingmerk te doen te zijn; dit was er name lijk afgerukt- De meteoroloog Suckstorff en de ballon vaarder Schütze voor hun start naar de substratosfeer Een politiek bericht, een Japan China t.eje. gram, een financieeie mededeel mg. De kalei, doskoop van een gedeeltelijk wereldgebeuren, Tusischen deze aanbalingem in, het weemoedige: voor talkmzem niieteizeiggende maar ook vo©r tailoozen veel-zeggendo doodsbericht. „Pater Micklinigihoff overlieden". Niet onverwacht do-eh sterk treffend voor degenen die hem gekend hebben. Het best hebben hem gekend de Schi©. dammers zooals hij van alle ^staties" ik teekende het van hem zelf te Alkmaar op Schiedam het best gekend heeft. En kenmN b-eteeikendie in <l>eK<e liefhebben. Hij hield wan dreunende 'lnameris van industrieel Je ven, van de wertkers, die hierin hun brood verdiend6'11. Gevoelsnienisich als hij wais, kwam hij in vri6n^- Bchap en dacht izich die wereld even wel^^111^ en goed-'bedoeld als tzijn eigen inborst en Se" negenheid was. Zijn groet was een lach, handdruk beteekende een tot weerziens. D0 tintellend© jeugd en de sport raakten hem even sterk ails» het bezonnen echtpaar, dat zijn in zicht en zijn stieiun behoefde. Doch vooral d® jeugd. Spies ecclesiae. Degenen, die de droom van het komende gaan verwezenlijken. HÜ stond niet hoven hen. Hij stond in hun rijen en iin hum rijen werden zij geleid met een be wustheid. die geen twijfel liet omtrent zÜ® roeping en zijn taak, die hem elk oogenhH'k van d,e® dag misschien ook van den nacht voor oogen gitond. Moet dezie taak nog in woor den omschreven worden? Voor ingewijden over- bodiig; voor ohingewijden wellicht een openba- 'ünig. zijn taak was aan allen leiding te geven vm transito het aardscbe leven vol besilomme- finigen te bereiken het sotheppingsdioed en dit met al zijn krachten te 'bevorderen. Leed i® hem hierbij niet. bespaard, doch geslaagd is hü In deze taak zeer zeker. Nu hij niet meer is. is geen oproep noodig om hem te gedenken. D'e eenvoud van het overlijdensbericht en een ernstige gedachte hieraan vastgeknoopt dwin gen tot een eerbiedige hulde aan zijn gedaebte- uiis en een geibed tot Hem, Wien te dienen zijn levensplicht en zijn levensvreugde was. Hij ruste in vrede. Mr. M. M. v. V. Schiedam, 22 Februari 1932. SCHIEDAMSCHE KRACHTPRESTATIES Enkele leiden van die Schied. krachtsport- v£reenigjng „Sandow" hebben gisteren deel genomen aan de wedstrijden,, georganiseerd in „De Spil te Rotterdam door den Roti- tmnd van Krachtisporitvereemligimgem. In de midden-A-klasse word de Wilt derde met in l»i 255 P"nten; in afdeel ing „zwaar' nenaalde Elderkamp een tweeden prijs me* P- A. Voost werd eerste bij het worstelen SCHOORSTEENBRANDJE eenasohdag iS bralHhvosr uitgerukt voor n schoorsteenbrand, ten huize van de fam. weer n den Pal"a"«lweg alhier. De brand- doen dae°ead'6 ,eChte rg0en dienst meer te BURGERLIJKE STAND Aangifte van 18-20 Februari GEBOREN: Arle, zoon van J. Meinster en B. E. van Beek, Rhoonscheatraat 20 Hans, Z 2V3an Ta; HrMk en S H' '-Bdl, Lor en z- A vr lr JaC?b M' C- z°un van W Kars en A M Stremmé Huijamansstraat 46 - Elisa- OVERLEDFN n T Avenne3®traat 47. OVERLEDEN. C. Brakel 69 j,aar, ecktge- i.oote van M. Tettelaar, IJsselmomdestraat 4. SCHIEDAM, 19 Febr. Aangekomen: Ned. s.s. Leegh water, van Rotterdam om te dokken in de Wilhelminahaven. SCHIEDAM, 21 Febr. Aangekomen: Eng. s.s. Alchymlst, kapt. D. Gillies, ledig van Londen Om olie te laden bij N.V. Schieveem in de Wilhelminahaven. Vertrok 21 Febr. weder der waarts Fransch s.s. Min, met stukgoed van Hamburg in de Wilhelminahaven; Grieksch s.s. Palykitor van Londen om te dokken in de Wilhelminahaven. ARM VENTJE! Op de Hoofdstraat is Zaterdagmiddag de zesjarige P. v. d. B. uit de Eendrachtsiraat, bij het oversteken van den rijweg, tegen 'n melkauto van v. d. M. opgeloopen, waardoor het linkerachterwiel over één der voetjes is gereden. De jongen is naar het gem. zieken huis vervoerd per auto. Hij is daar opgenomen. De verwonding bleek zoo ernstig te zijn, dat het voetje geamputeerd moest worden. Volgens ooggetuige treft den bestuurder van den auto geen schuld. DOODELIJK ONGEVAL Gistermiddag is de 48-jarige mej. C. F. Maate geboren Kleyn op den Schiedamschen weg, toen zij achter een tram om, den weg over stak, gegrepen door een autobus van den dienst op Vlaardingen. De vrouw werd over een af stand van 10 meter medegeeleurd. Zij was zwaar gewond en bleek op slag te zijn gedood. Volgens getuigenverklaringen zou den chaufeur geen schuld treffen. Toen het onge luk geschiedde was zij in gezelschap van haar echtgenoot. De 43-jarige schilder H. S. uit de Bata vierenstraat is Zaterdagavond op 't Stiieltjes- plein met zijn fiets door een anderen fietser aangereden en tegen de straat gesmakt. Met een schedelbreuk is hij naar het ziekenhuis aan den Coolsingel vervoerd, waar hij kort na aankomst is overleden. De Noordelijke muur gevonden. In de Havenstraat te Maastricht heeft men resten van mortel en puin ontdekt, waaruit deskundigen, Romeinsche tegels herkenden en meenen te mogen afleiden, dat de Noordelijke muur van het Rom. Casttellum, het bruggehoofd ter bescherming van den toegang tot de brug over de Maas gevonden is. Tijdens de herstellingswerkzaamheden van de O L. Vrouwekerk in 1910 zijn de grond slagen gevonden van een tot deze versterking behoorenden verdedigingstoren. De Zuidelijke muur moet zich bevonden hebben ter hoogte van de Heistraat thans St. Bernardusstraat. terwijl het westelijk front van den muur even wijdig aan de Maas schijnt geloopen te hebben. De°vondst in de Havenstraat bepaalt nu met meer nauwkeurigheid de oppervlakte Van het Rom. Castellum. De jongste ongelukken. Onze Antwerpsche correspondent schrijft: De Antwerpsche pers en in het bijzonder dt MNeptune" wijst naar aanleiding van de onge lukken met de „Bona Spes" en de „Schelde' op de blijvende gevaren, welke de huidige ver bindingswateren met den Rijn voor de bin nenvaart opleveren, „Onze lezers", aldus het blad, „kennen de Nederlandscbe pogingen om het Hellegat te verbeteren. Men weet, dat Nederland door het leggen van een dam de vaargeul op peil wil houden. De nieuwe vaargeul schijnt zich ge stabiliseerd te hebben, maar de toestand bi] den Westelijken uitgang is verre van gunstig De liooge ruggen, welke zich bij den ingang van het Volkerak gevormd hebben, zijn in de laatste dagen oorzaak geworden van verschil- lende ongelukken, waarbij zelfs mensohenle- vens te betreuren zijn. En dan geeft het blad een uitvoerig relaas over het gebeurde. De „Neptune" besluit: deze ongelukken too tien eens te meer aan, hoe gevaarlijk de vaar. is gedurende het slechte seizoen langs deze roerige waterwegen en hoe dringend nood zakelijk het is, dat er een oplossing gevonden Wordt door het graven van een direct kanaal AntwerpenW illemstad. NATIONAAL SOLISTENCONCOURS TE HEKELINGEN Zaterdag en Zondag JA is te Hekelingen eein nationaal solisten-concours (gehoupden, door het fainfarecorps ,,O.N.A." georganiseerd Zaterdag waren er 32 deelnemers af deelne- nentende groepen, Zondag 25. Aan de bekroningslijet der jury, welke be. stond uit de heeren toonkunstenaars P. J, Oomes, Ant. M. v. Leest en W. J. C. de Rui ter alsmede J- Ooimies, muaiek-dilrecteuir, ontleenen wij de volgende gegevens. Het aan tal te -behalen punten was 210. Zaterdag. Een eersten prijs met lof ver- wiervenP. de Waard, Es-has en W Kruide, uier, piston met 189 P-l v. Egmond, bari ton met 187 p., Jac. Konijn bugel met 186 p., duo Jac. Konijn en Edelman (bugel en trom bone) met 184 p. Voorts verwierven een eer. sit-en prijs M. de Vries, Sax-Alto met 173 p.; G. Boon, Hobo, met 170 p.; K. v. d. Berg, Sax- Alto met 166 p.; Octet Reeuwijk met 162 en E. Ttnik, trombone met 160 p. Zondag. Een eersten prijs met lof behaal den toen A. v. Nek. trombone, met 200 p.; J. v. d. Merwe, Sax-Alto, metl94 p.; M. v. Nugteren. Sax-Alto, met 189 p. en C. v, West- reenen. clarinet. 181 p. Een eersten prijs verwierven voorts- C. v. d. Merwe. Sax-tenor, met 175 p.; 1ste trio mandoline „Energioo" met 174 p.; J. Bijleveld., clarinet met 172 p.; duo Stollc, zang met 165 p.; K. Groenenberg, Es-bas, eveneens met 165 p.; M. v. Overbeek, viool met 163 p. en 2e trio mandoline „Ener gioo" met 162 p. Zondag a.s. valt de derde en laatste con- ooursdag. BCH1EDAM, 20 Febr. Officieele noteering van ac cuiuiiiissit uil Ut tvun.ei van ivoutmauuu Moutwijn Moutwijn pel H.L an 4b pcu 8.50. herman jansen opoeling t 1-46 Spoeling Indianen-gebruiken ALLES BLEEK JIEEL EENVOUDIG De verschillende indianenstammen, die vroeger de Vereenigde Staten bevolkten, spra ken diverse talen, waarvan enkele siechis uit de verte aait elkander verwant waren. Maar verwant of niet, elke taal klonk anders en een Creek Indiaan was niet in staat, een Sioux. te verstaan. J Nu zou men veronderstellen, dat die naii- wilde en aitijd vechtende, elkaar scalpeerende Indianen weinig behoette hadden aan conver satie. Het ligt voor de hand, dat de smart kreten zoo ze die al vermochten te ont lokken hunner aan den martelpaal gebon den vijanden een overduidelijke en voor ieder een verstaanbare taal spraken. Maar wie zulks veronderstelt, is op den verkeerden weg. Want die halfwilde Indianen vochten lang niet altijd en er bestonden in hun gebied verschillende handelswegen, waarlangs ondernemende handelaars trokken, misschien wel gedurende evenveel eeuwen als de Westerlingen de karavaanpaden naar het Oosten, naar China, en Cathay hebben gevolgd. De verschillende stammen specialiseerden zich in verschillende producten, ofschoon pels en bont het hoofdartikel vormden. Er vond regelmatig een levendige ruilhandel plaats en hierdoor deed zich uiteraard de behoefte aan een algemeene taal gevoelen. Nu namen de Indianen niet hun toevlucht tot het middel der Westerlingen. Ze namen niet de eene of andere taal als voertaal aan. Zelfs de taal van de machtigste stam werd in Amerika niet, wat het Latijn en het Ara bisch voor de wereld in de Middeleeuwen waren en wat o.a. het Engelsch, het Spaanseh eu het Maleisch thans nog zijn een ter wille van den handel, de door een vrij groot aantal volken geadopteerde sprake. Ze vonden een esperanto uit, dat op gebaren berustte. De gebarentaal is hier en daar door afzon derlijke volken ontwikkeld en in enkele lan den behoort ze in bescheiden mate tot de geijkte middelen om zich uit te drukken, maar nergens werd ze zoo geperfectioneerd als op de prairies aan weerszijden van den Missisippi, den vader der stroomen. Een Amerikaansche generaal, Hugh Lenox Scott, die ruim vijftig jaren onder de Indi anen heeft geleefd en van hun talen, maar speciaal van hun gebarentaal een studie maakte, is er in geslaagd, van het Amerikaan sche congres de noodige gelden te bekomen voor het maken van een film, waarin het Esperanto van de Indianen voor het vermoede lijk hiervoor weinig dankbare nageslacht zaï worden bewaard. De gebarentaal der Indianen is volgens de generaal vol poëzie, dramatische kracht en oratorisch vermogen. En wanneer er een vergadering van een aantal stammen plaats vond, kon men de schoonheid van dit onge sproken Esperanto bewonderen. Sommige op perhoofden hadden het in de gebarentaal zoo ver gebracht, dat ze zonder een woord te zeg gen, uitsluitend met gebaren hun krijgers tot den oorlog konden opwekken of hen kon den bewegen, de strijdbijl te begraven. En niet alleen opperhoofden brachten het ver in hun Esperanto. De wijzen of sachems van den stam specialiseerden zich elk op een apart gebied en het was een genot, een ouden man de lotgevallen van een stam te zien ver tellen of hem te hooren spreken over de sinds eeuwen overgeleverde legenden. Geen tooneel- speler kon het hem verbeteren. Het Esperanto der gebaren werd intus- schen alleen door de in de prairies zwervende Indianen gebruikt. De in de dorpen en in de kleine steden wonende stammen zooals de Hopi's, Zuni's etc. hadden er niet zoozeer behoefte aan. De Comanchen evenwel, de Sioux, de Zwartvoeten, de Kraaien, de Chey enne's etc. kwamen, terwijl ze achter de buffel kudden zwierven, regelmatig met elkander in contact en daardoor deed zich uiteraard de behoefte aan een algemeene taal gevoelen. Generaal Scott beweert, dat de Indiaansche gebarentaal zooveel teekenen omvat, dat de Indiaan er al zijn gevoelens mede tot uitdruk king brengen kan. Hij behoeft daartoe geen woord te spreken. Een aantal teekens waren voor een blanke uiterst moeilijk te onderkennen, temeer omdat de Indianen zich niet erg scheutig toonden met het geven van inlichtingen. Voor de ver klaring van een teeken, dat den stam der Arapado's aanduidde, zocht de generaa: jaren en jaren. In 1876 zag hij het •/oor het eerst gebruikt en hij kon er maar niet achter ko men, wat het beduidde Het oestaat ui' drie maal met een vinger op de borst te wijzen, van links naar rechts. Tenslotte vond hij de oplossing, toen hij hoorde, dat in de taal der Cheyenne's het woord Arapaho „vele tatoeeer- teekens" beteekende. Hij wist het nu. Want de Arapaho's maakten zich zelf kenbaa- door als stamteeken drie tatoeeeringen op de borst te laten aanbrengen. De generaal ervoer, dat alles heel eenvoudig bleek, als hij maar wist. hoe het in elkaar zat. Voor de Indianen zelf waren de teekens zoo simpel, dat ze er vaak geen verklaring voor wisten, zulks ook. om dat ze van geslacht op geslacht werden over geleverd. Het Esperanto van de Indianen is intus- schen tot verdwijnen gedoemd De laatsten der Mohikanen leven in s-.reng afgesloten reservaties en hun kinderen leeren in scholen in het Engelsch te lezen en te schrij ven. De gebarentaal leeren ze niet meer en alleen de ouden van dagen der Indianen ver staan haar nog. Verwacht wordt: Matige tot zwakken. Noord. Westelijke tot Noordelijken wind, meest zwaar bewolkt, weinig of geen neerslag, aanvanke lijk kouder. Lichten op van 'e avonds 5.53 tot 's morgens 6.33. Iedeiren Maandagavond repetitie Harmonie gezelschap St. Ambrosius. R. K. Volksbond, 8 uur. Aanmelding nieuwe leden. Instrumenten beschikbaar. lederen Woensdag bestuursvergadering R. K. Metaalbewerkersbood „St. Eloy", Gebouw R. K. Volksbond. lederen Woensdagavond half 9 verplichte bijeenkomst St. Jos. Gezellen Schiedam I. Ver- eenigingsgebouw Lange Haven 70. Conferentie over: Populair Godsdienstige Onderwerpen, door den praeses. lederen Woensdag om half 9 bestuur», vergadering van het afdelingsbestuur van den Ned. R. K. Volksbond. lederen Woensdagavond om half 9 repetitie ..Schiedams Mannenkoor" (dirigent Paul v. d. Putten). Groote zaal van den R. K. Volksbond. lederen Woensdagavond van 8 tot 10 uur m den R. K. Volksbond gelegenheid tot het afhalen van naaiwerk voor de Theresia- vereen iging. lederen Woensdagmiddag van 3314 uur gelegenheid tot afhalen van naaiwerk voor de Missienaaavereeniging, Korte Kerkstraat 4. lederen Donderdag om 8 uur repetitie R. K. Gemengde Tooneelvereeniging „Alberdingk Thijm". Gebouw R. K. Volksbond. lederen Donderdagavond van 810 uur repetitie Polyhymnia. R. K. Volksbond. lederen Vrijdagavond van half 9 tot half 11 repetitie Kouinkl. Zangvereeniging Schiedam's Mannenkoor „Orpheus" onder ledding van Ed. Flipse. Gebouw R. K. Volksbond. lederen Vrijdag om 8 uur cursus R. R. E.H.B.O. Gymnastieklokaal, ingang Warande. lederen Zaterdagavond; Ned. R. K. Bond ran Houtbewekers, Meubelmakers, Behangers en aanverwante vakken „St. Antonius" Van half 8 tot half 9 zitting van het bestuur. Gelegenheid tot aanmelding van leden. Donderdag 25 Februari Ledenvergadering Ned. R. K. Fabriek» arbeiders(sters) bond „St. Willibrordus" in den R. K. Volksbond. Spreker: pater Determeijer O.P. over de encycliek „Ca&ti Connubii". Vrijdag 26 Februari Vergadering vanwege Ned. R. K. Fabriek» arbeiders (sters) bond „St. Willibrordus" voor alle R. K. meisjes werkzaam in wasch- en strijkinrichtingen, carton- en andere fabrieken, lauserie van den afdieelingsvoorzitter over zijn reis naar Rome. Maandag 29 Februari Vergadering van den Vriendenkring ter eere van het Allerh. Sacrament des Altaars. Spreker kapelaan L. Beune uit Amsterdam over den Stillen Omgang aldaar op 5 en 6 Maart. R. K. Volksbond, 8 uur. 22 Febr.: Groote Schouwburg, De koning drinkt (Rett. Hof stad tooneel) 8.15 uur Nuts zaal, concert Henryk Sztompka (Alliance polonaise) 8.15 uur. 24 Febr.: Groote Schouwburg, De macht van het noodlot (Hal. Opera) 8 uur (voor volwassenen) Ver.geb. Stationsplein 10, Rotite's Chr. Gemengd Koor, 8 uur. 25 Febr.: Groote Schouwburg, Süss de Jood (Ned. Tooneel) 8 uur (voor volw.) Geb. v. K. en W„ Mannenkoor Apollo, half 9. Da g e 1 ij 3 s: Tivoll-schouwburg. Wat doe ie tn de Sou (Bouwmeester-revue) 8 uur. Zon dag ook 2 uur (voor volw.) Arena-variété, 214 en 814. Zondag ook 5 uur (voor volw.) Bios copen: goedgekeurde programma's tot en met Donderdag 25 dezer in: Corso, De schrik van het garnizoen; Grand, De vreemde moeder (v. volw.); Thalia, Dixlana (v. volw.); Koyal, De roof in den nacht (v. volw.); Olympia, Paniek in Chicago (voor volw.); City, Schaduwen der onderwereld (voor volw.) Tentoonstellingen; De Bijenkorf, in ternationale moderne schilderkunst (tot 1 Maart) Unger v. Mens: werken van l. Rijback (tot 1 Maart) A. de Haan Zonenr Nw. Binnenweg 126a: nieuwe werken door Frans Bakker (tot 4 Maart) Rotterdam- sche Kring: schilderijen van Paul Citroen (tot 24 Febr.) RotteixL Kunstkring, ontw. modern® Fransche theaterdéoors (tot 7 Maart)]

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1932 | | pagina 1