y
-i^rhoïrs1 döe metaaidraa,er1
OVERWINNAAR DE VALERA
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS
X
55ste JAARGANG
DINSDAG 1 MAART 1932
No. 16271
BUREAU KOEMARKT 4, SCHIEDAM
TELEFOON INTERCOMM. 68085
Nadir
moedercursus r. k. vrouwenbond
wmm
«mm?
EERSTE OUDERAVOND IN DE GORZEN
jubileum Bij De werf i>GUSTO"
BIJ DEN KANTONRECHTER
HET NATIONALISTISCHE
EGOÏSME VAN 1916.
UIT NUMMER BESTAAT Uil
-DRIE BLADEN.
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS
De ABONNEMENTSPRIJS van (3e NIEUWE
SCHIEIjaMSCHE COURANT bedraagt, tranco
bi) vociuitbetaling:
Per Jrle maander. ƒ3.25; per maand ƒ1.10;
Der week 25 cents.
BH bezoretnt franco per pos' bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3.75, bij
vourult betaling
L JKS„- EXEMPLAREN ztfn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar A 6 cents
pet stuk-
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 16 regels 1.55. elke regel meer 25 ct».
Bü contract aanzienlijke reductie.
Geen prijs ver hooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv tarief.
Lie ladigheldsadv half tarief Voor Liefdadig»
heldsadvert worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertentlën: 5 regels 0 60; 10
rege 1.—15 regels ƒ1.50. bö vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bi) te voegen.
I ihiis-titmevalIe..i/ l c.hil OVerli|'leu J00' e"D on8evaJ; 1 50U.- bij verlies vaD beide banden, voeten of oogen; f 250.- bij verlies van één hand, een voel ol een oog; J 150. bij verlies van een duim; 75. by verlies van een «ys-
r Fsii .r"ig ledematen alle vingers van een hand; 25.— bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand id dit blad woiden afge.in.
viiiLer" I °u-dij verliep van twee voorste r a
NAAR DEN STILLEN OMGANG
Kapelaan Beane zet de
beteekenis uiteen
f Geestdriftige vergadering **en
Volissbond
-ijjiriiff van den
Ter gebr^kelijke voorbereWtng^^^
Stillen Omgang bad die nt» die den
«ere van hat A1 Ier heiligs. organiseert, te-
Sciiiedjamscheu nin da-bijeenkomst
8 en gisteravond e-e® Pweleerw heer
belegd. Als spreker oud-kapelaan van
L. Beune te Amsterdan^
Frankeiand geaoodi^^ groote zaal
hieraan hebben bijna geheel met
van den K. f" en heeren bezet was.
belangstellend q p ap^nde voorzitter
de vergadering met een
Lij het woord verleende aan den sprekei van
dezen avond, gaf hij een clubje zangers van
de Frankelandsche parochie gelegenheid om
een paar gezangen ten beste te geven; zij
Heten het „Ave Maria" van H. A. J. Krtiger
en hek o, Jesu, amor ml vain A. Gleeen
I'Ooren
Kapelaan Beune wend met een hartelijk
applaus begroet, toen hij de katheder besteeg
Het lag In spr.'s bedoeling een eenvoudig en
onopgesmukt verhaal te geven van het grn
Mirakel, dat zich in het midden der I4e
Ir anze hoofdstad volltrok. Toch kon hï 66UW
nalaten hier een begeesterend, vurifr niet
dooi heen te vlechten. Woord
Na een weergave van het H Mteov
hebben voorgelezen, vertelde kaï^lH
een en ander met eigen woonden na
Hoe het Mirakel geschiedde
Een zieke, woonachtig te v
entving de H. Teerspij! 1 Katoenstraat
overviel hem een braking enigen ti3(i ,alter
werd in het haardvuur het uitwerp6el
der huisgenooten den y0le«°^ Tt
vuur onrakaiHo 70!genden morgen het
I Lhell a t: ?rd t€ ff'Wden der vlammen
ZJTL nfSCh0nClM w1"e H. Hostie ge-
en !e,gd« deze op een heldere doek
,i iui.- n en waaj'®chuw(le den priester. Toen
^.roch^b lhost1®' na eerat Ln stilte naar de
bracht rk' 0ude Kerk- z«n terugge-
in d ttteermaJen. op onverklaarbare wijze
geestenkls,t werd teruggevonden, begreep de
eerd 'ikh©id dat God hier openlijk wiloe ge-
de h <?n in plechtige processie werd
Tai van le «aar de Oude Kerk overgebracht,
men het''ötl^€re'n en gebedsverhooringen kwa-
Als men^816 w°nder bevestle-^.
seert men f6® Sttillen Omgang aflegt, pas-
Mirakel la keer de plaats, waar bet
vervangen d0oJ5 ^^hiedde; het huis werd
en. toen zij inkapel, de Heilige Stede,
de Nieuwe-Zijd^^tantsche handen geraakte,
terug is de heuigp61 genoemd. Vijftien jaren
groot modemagazy verborgen omd« een
voor het behoud van °or<ia't eenige families
kwamen, Is men er in eigen graven op
vrij te laten ter henSZ!fSitl een stuk grond
voor het heilige feit, dat en hit eerbied
ende opcomen" is geW0;r(, AmsJterda.mb „eer
Immer is de vereering van i,
van Mirakel, ook na de omwem\H- Sacrament
levendig gebleven, ondanks lwi« van 1578
Verdrukking. Vele Katholtew01eteg en on
evenals zij dit in katholieke tii i bl©ven
den - in stilte biddend rond de w &6daan had
maar verbonden hieraan het St^3le gaan
langs den weg. eens door de Mte ^trekken'
welke na het wonder jaarlijks gt ell)r<>oesSie
was, genomen. Hieruit blijkt, dar auiseera
Omgang reeds ln zwang was vóór St,ill«
ming en ook ondernomen werd jn. RdWar-
dat er jaarlijks een luisterrijke proce 3ar^n.
geformeerd. Wer<3
Nimmer is de Stille Omgang geheel y
Hen. Eeuwen lang echter geschiedde hij ar<lwe-
eenige organisatie, doch louter als een °bi'.'r
van spontane en onuitroeibare godsvruehL
Vijftig jaar terug hebben eenige braV9
Amsterdammers een organisatorlschen vorm
san den Stillen Omgang gegeven. Uit ai]e
hoeken van het lanid trekken de pelgrims
haar de Mirakels.ad, extra-treinen worden g6.
toobiiiseerd, autobussen rollen in lange rijen
®ac, en zeer velen komen van heinde en
verre geloopen. De Stille Omgang moest al
over twee nachten verdeeld worden.
Spr vertolkte tenslotte aller hoop, dat wij
onzen Koning nog eens in vollen luister door
de straten der hoofdstad mogen dragen. Toch
behoude de Stille Omgang steeds zijn eigen
karakter; hij worde nimmer een demonstratie!
G-een vanen in de hoogte, maar de rozenkrans
Verborgen im de biddende hand
Een krachtig applaus volgde op deze rede
heziZoowe' €en leerzame uiteenzetting ®ls een
r-S^de aansporing was.
ker 26el Passend in de sfeer, door den spre-
moria^kt' klonken hierop „Jesu dulcis me-
verheff^? «Amor To" tonag"devac(t en
Zakelijkshes>r c. A. M. Jansen nog eenige
fc-nde ^^p!^^elinig'0n had gediaain beiT -
p afkoor Meij- arose hen pelgrimstocht, spi a
lijk weer ern" slotwoord, waarin natuur
afwisselden. luim elkaar voortdurend
Het bestuur van den R. K. Vrouwenbond
heeft reeds lang het plan opgevat tot het
geven van ©en moederenrsus. Dit plan zal nu
ln werkelijkheid warden omgezet, mits er
onder de leden genoeg zijn die zich opgeven
cm haar practische en theoretische kennis
oveir dlit onderwerp te verrijken of op te
frisschan.
Moeders en a.s. moeders zullen zich natuur
lijk in de eerste plaats voor de belangen van
moeder en kind interesseer en, maar ook de
VOl,ear^J0nSe 7™UW Zal op dezen cursus
00k Zij is 6r volkomen op
b?lan§en °P deze lessen be
handeld zpn van algemeenen aard.
de m<>eder geeft gegronde hoop
een goede nia®68!a,cllt> en waar de zuigeling
bloei ver? j ling daar is de volks-
aoeld aiï 6 - 1>e moe'dercursus nu is be-
vnor hah, W?5wÜZer op dit gebied. Patroontjes
y-urtzet zijn aanwezig en kunnen des-
ceWiri°1 gorden nageknipit, ook receptjes van
j, f. k]iee,rtjes zijn verkrijgoaar.
nr.„c lenta' deelneemsters hebben zich reeds
7 ®eve®- Hoeveel tientallen volgen er nog"
eden van den R. K. Vrouwenbond, toont
we belangatelling en geeft, u zoo spoedig moge-
1,1 °P (binnen Sdagen) bij de presidente.
»evT. Pluijm, Hoogstraat 153 en bij mevi. van
ï'ichem, Groenelaan 35. Binnen enkele weken
neemt de moedercursus een aanvang.
LIJST Van c
STEMGERECHTIGDE
Door het bNGELANDEN
Mathenease ts d^tuua' van deu polder Oud-
dist van 8temger aP 29 Februari vastgestelde
14 dagen, te reken, U'igde ingelanden gedurende
reK -m6cjmraou büuui
Inzage gelegd ten c Van heden (1 Maart)
Graaf Flariastv^. antore van den seore
Bezwaren tegp,n
dezen termijn wo^vf6 kunnen binnen
van de noodige knigedaenld, vergezeld
khn i,.Ujsst"kken, door hen,
Urecht uit oefenen.
de
bevoegd zijn
ter
secretaris
die
ALG. MIDDENSTANDSVER. „SCHIEDAM"
Buurtvereenigingen
Gisteravond kwamen de leden van de al ge
meens miiidenatandfiveroandgiing „Schiedam"
m ledenvergadering bijeen in hotel Beljers-
bergen. Nadat de voorzitter eenige mededee-
lingen had gedaan, hield de heer W. Hagers
een inleiding over het onderwerp: „De winke-
liers-midldwstanÜEorganisatieB en de winbe-
liers-buurtvereenigingen.". Spr. begon met op
te merken, dat Schiedam, zulks in tegenstel
ling met de meening van anderen, wel dege
lijk rijp is voor winkeliers-buurtvereeniglngeu,
naast de officteele middenstandsorganisaties,
zulks in verband met de geweldige uitbreiding
der stad. Hij vond het verkeerd, dat die offi-
eleeje organisaties steeds een ietwat afwijzende
houding hadden aangenomen tegenover de
buurt-winkeliersvereenigingem, terwijl spi. het
eveneens ontactisch noemde, dat de buurt-
winkeliersvereenigingpn geen contact zochten
met de officieele organisaties. De heer Hagers
meende dat samenwerking moest worden ge
baseerd op een contract waarin was opgeno
men, dat de buurtvereeniging alleen mocht ar
beiden voor de belangen van buurt of straat,
maar de behartiging der algemeene miidden-
etandsbelangen moest overlaten aan de offi
cieele organisaties. Zulk een contract was tot
stand gekomen met „Broersveld Onhoog"'.
Breedvoerig werd over dit onderwerp van
gedachte gewisseld met het resultaat, dat over
wogen zal wonden, op welke wijze de officieele
organisaties te werk moeten gaan om de leden
van de buurt-winkeiiersivereeniigingen ervan te
doordongen, dat zij wel kunnen arbeiden in
het belang van hun buurt of straat, maar dart
zij zaken, alle middenstandiers betreffende,
moeten behandelen en bewerken in samenwer
king met de officieele organisaties.
'A'? 1
-"
Maandagavond heeft ouder leiding van den
K. K G. de eerste ouderavond in de GorS
parochie plaats gehad, en wel ter gelegenheid
van de opening der nieuwe meisjesschool
Na het zingen van het Gorzenlied werd d -or
eenige meisjes een keurige reidans uitgevoerd
terwijl de schoolkinderen der hoogste klas* n
het lied „Meisjes" zongen- Daarna volgde bet
Vlaggelied. Door een vijftiental mr,iSjes werr]
nu gedeclameerd .Mana Lichtmis". Met veel
gevoel werd dirt stuk voorgedragen en de a-in
wezigen volgden alles met gespannen aandacht,
dok 't „Tota pulchra es" van v. Berckel maakte
op allen een diepen indruk.
De zeereerw. heer pastoor Möller hee|ft
hierna de oudiers toegesproken,, waarna de
goed geslaagde avond besloten werd door een
gymnastische uitvoering der meisjes van de
tevendle klasse.
Omdat er voor alle oud'et s geen plaats was,
zal de uitvoering a.s. Vrijdag hei haald worden-
R. K. FABRIEKSARBEIDERS
t, Ge afdeeling Schiedam van deni Ned. R. K.
,abrleksarbelder(sters)bond St. WUliibrordus.
kl,6'd dezer dagen een zeer goed bezochte leden-
^fgatk-ring, waarop de weleerw. pater Deter-
O.P. een lezing hield over de Encyoiiek
m.asG Oonnubii", en wel in het bijzonder over
uelt e6>-ste gedeelte hiervan, dat name! ij a han-
boe,- 0Ver het wezen van het huwelijk, In een
nin..Jk'e uiteenzetting wees spr. op de zege
ls h,!' Van het ware huwelijk, waarin kuis
den J^hjkstrouw en de orde der liefde wor-
toena:kandhaafd en geboortebeperking geen
Op j g vind l.
dag 3l6 v°lgende vergadering, die op Donder-
lezing vaart wordt gehouden, zal spr. een
tegenwocpV*611 over bet huwelijk, zooals dat
Nadat n hbschouwd wordt,
bedankt v,6 7oorZ|itter den eerw. spreker had
ar beid era esPrak bij den toestand, waarin de
drong er rT oogenblik verke&ren. Hij
vooral de f a'le klem op aan, om mans
Verder in die gelederen te bewaren,
over de actte^f0 nog mededeelingen gedaan
N O.V.I. €n 611 aanzien van de Oliefanriek
fabrieken. &t c-A.O. met de Ver. Glas-
bij de werf r waar°P vóör
nrhtf>nf1 id Ho »»puato" in diienst trd. In
tnrc ointvamre laris door de directie ten
kantore o en gefeliciteerd. Hem wer-
ffr," flken ®«n couvert met in-
.T korlogekettmg aange-
Bij zijn zilveren jubileum had hij een
gouden horloge gekregen.
verdei-e gedeelte van den dag bracht
van Duinhoven in den blijden familie-
door-
van
jaar
den
den
houd
boden,
oudei
Het
OPLUCHTING
A. v. V. uit VIaardingen heeft aangifte ge
daan. dart een makelaar uit de Rembranditlaan
hem heeft opgelicht voor 70.
SCHOORSTEENBRANDJE
Gisteravond werd de brandweer gealarmeerd
voor een schoorsteenbrand ten huize van wed.
Knaap in de Lange Singelstraat. Er bleek een
omlijsting van het stookgat in brand geraakt
te zijn, welk vuur spoedig gebluscht was.
de
kring
heer
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 2629 Februari
GEBOREN: Dirk, zoon van F. Zilver en
N Hoftijzer, van Leeuwenhoeckstraat 53
Josephtna W. Th., dochter van J. C. Sctarone
en J. G. M. Rigters. Oostsingel 47 Gen-ar-
dina M., dochter van C. Brandenburg en A.
Kruchy, Nassaulaan 75 Johanna C., dochter
van P. Vermeulen en G van der Toorn,
Groenweegje 57 Catharlna M„ dochter van
G. J. C. C. Westdijk en M Schewe, Aleidastr.
106 Dorothea, dochter van H. C. J Roden
berg en K. Benz. dr. Noletatraat 1 Bastiaan.
zoon van P. Vink en J. P- van Veelen, Ooster
straat 28 Jan H., zoon van J. Brand en
M P. Verbaten, dr. Noleitstraat 1 Pieter F.,
zoon van A. Molendijk en P. F. Westerveld.
Grofbaan 33.
OVERLEDEN: W. Boot, 69 jaar. Westfr.str.
86 C. J. van der Vlist, 1 J.. Singel 132.
ZONDAG NAM PASTOOR F. C. v. BEVRerinG AFSCHEID van de parochie van St.
Antonius Abt te Rotterdam; de herder aan het altaar tijdens de Hoogmis.
We begonnen Maandagmiddag met twee oucte
zaakjes, die thans opgehelderd en afgehandeld
werden, nu de resp. verbalisanten ten toonee-
le verschenen. Het eerste betrof J. V. uit
Vloardingen, die op 21 Dec. j.l. geen llcht aan
zijn motor had, terwijl het andere een zekere
R. T. gold, wiens auto op 11 Februari geen
rood gloeiend achterlichtje had getoond. Dn
heeren kregen onderscheidenlijk vijf en drie
gld. boete, waarmee een hechtenis van drie en
twee dagen gelijk geacht werd.
Jeugdige betweters
Hierop volgde een tnagi-eomische film, Pi
ons liet >^l©n, hoe een Amerikaansehe automo
btlist een plechtstatlgen lijkstoet verstoorde,
doch omdat deize film wegene gebrek aan ge
tuigen de volgende maal nog eens afgedraaid
zal worden en dan bovendien tot het bittere
einde toe, zullen wij de beschrijving tot dl<>
keer uitstellen en nu twee jongens uit Kethel
naar de groene tafel roepen om ze te laten
getuigen tegen den heer N. W.. die met zijn
motorfiets het trottoir was opgereden me1
het gevolg, dat de jongens er door gekwetst
werden.
De jongens waren zestien lentes oud en zoo
wel de een als ie ander weigerde in verband
hiermee de eed f te leggen.
Hoe kom je daarbij?
Als je zestien jaar bent, mag Je toch
geen eed afleggen
Laat de werttenkennis maar aan mU
over. Houdt jullie je maar bij Je eigen vak.
Toen de Kantonrechter dit opgemerkt had,
vergaten de jongens hem er op te wijzen, dat
desondanks ieder Nederland verondersteld
wordt de wet te kennen. Zij deden do eed,
wat de afwezige N. W. twintig gld. of vijf da
gen kostte,
Zwarte Jopie en het mes
Nadat B. J. B. uit Vlaardingen, die mei
zijn vliekar door een voor karren verboden
straai was gereden, met één gld. was beboet,
ervoeren wij een drama met een mes. Onze
stadgenoot J. W beschikte namelijk over
©en mes, een prachtig en scherp mes dat hij
voor een broodmes zei aan te zien maar dat
door de Justitie als een gevaarlijk dolkmes
werd gekwalificeerd, v/.-in hit us zontlaai te-
gen de Wapenwet terecht stond.
Slechts tegen de Wapenwethoewel
zijn vrouw met wie hij den Men Januari op
de Broersvest ruzie maakte, toen. heel ont
daan, aan een politieagent vertelde, dat haar
man naar met een mes te lijf wilde en ge
dreigd had: „Pas op, anders gaat hot met
Jou als met Zwarte Jopie" Dit laatste was
volgens den verdachte echter vrouwelijke fan
tasie.
I>In zichzelf en den verdachte er van te over-
n gen dat het mes geen gewoon broodmes
maar een gevaarlijk waipen was, haalde de
'imtonrechter hetEelve te voorschijn. Het
gele licht van de doffe lampen glansde in bet
s.aa Dit bleek tweesniiideind te "iin en voor-
z-wn van een moorddadige punt. Zoo iets had-
en e edelachtbare heiven nog nimmer in
de hand van hun respectieve keukenprinses.
Mn, Bezien, weshalve zij den man schuldig
verklaarden; bovendien namen zij de ruzie
In aanmerking. Het vonnis luidde: tien gld.
of vier dagen met verbeurdverklaring en
vernietiging van het mes.
Uit dit zaakje bleek weer eens, hoe moeilijk
het is, een algemeene ontwapening door te
voeren, waar men dolken nog voor broodmes
sen aanziet. Misschien zijn er zelfs, die bajo
netten voor tandenstokers houden! bommen
voor knikkers en dulkbooten voor snoeken.
Maar gelukkig, er zijn nog rechters, ook inter
nationale. Toch blijkt moreele ontwapening
weer het beste te zijn; als de verooroeelde
b.v. geen ruzie met zijn vrouw had gemaakt,
zou hij zijn mes zeker nog gehad hebben.
Dan kreeg J. D. S. alhier tien gld. boete
(vijf dagen), omdat hij een garage hield zon
der vergunningW. A. V. alhier één gld
(één dag), omdat zij een handkar in de Hoog
straat had laten staan; J. j. ujt Maassluis
tien gld. (of vier dagen), aangezien hij in
V laar dim gen-Oost den overweg was opgereden
toen de boomen al daalden. De Vlaardinger J.
M H. moest twee gld. betalen of één dag
brommen, omdat hij stil had gestaan in de
Hoogstraat aldaar; de moeder van een on
handelbaar kind, dart maar niet naar school
wilde, kreeg de minimum-boete van twee kw ir-
fjes, en ten slotte Werd de vrouw van H. B. één
gld. armer, omdat men haar kar op een Zon
dagochtend in de Hoofdstraat „onbeheerd"
had aangetroffen.
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 1 Maart. Gedurende de maand
Februari kwamen alhier binnen 60 stoom
schepen, 1 zeelichten, 1 zeesleepboot en 1
onderzeeër, tegen 65 stoomschepen en 1 zeil
schip in Februari 1931.
SCHIEDAM, 27 Febr. Aangekomen: s.s.
Soekaboemi, Rotrt. Lloyd, van Rotterdam om
te dokken in de Wiltonhaven.
SCHIEDAM, 27 Febr. Vertrokken: Dultech
s.8. Nord Atlantic, ledig naar Batoum.
SCHIEDAM, 29 Febr. Vertrokken: m.b. Ten
nessee, met stukgoed naar Japan via Hamburg:
m.b. Lalandia met stukgoed naar Bangkok via
Antwerpen; Duitsch s.s. Rendsburg met stuk
goed naar Brisbane via Antwerpen,
TWEE SOORTEN PRESIDENTEN.
„Geestelijk leeft hij nog in 1916".
Van onzen correspondent.)
Londen, 25 Februari 1932.
De Valera, die naar alle waarschijnlijkheid
binnen enkele weken president van den ler-
schen Vrijstaat zal zijn, is een der eigenaar
digste persoonlijkheden, welke in het openbare
leven van Ierland ooit een leidende rol gespeeld
hebben.
Een „president" van den Ierschen Vrijstaat
bestaat niet, ofschoon men mr. Cosgrave steeds
ais „president Cosgrave" aanduidt. Een presi
dent, zooals de heeren Doumer, Hindenburg
en Hoover, is staatshoofd: Ierland evenwel is
een monarchie, en het hoofd van den Staat is
George V. Cosgrave en, in de naaste toexomst.
Ue Valera, zijn regeeringshoofden. dus eerste
ministers, maar hun officieele titel luidt „pre
sident van het uitvoerend comité", hetgeen
niets anders beteekent dan „voorzitter van den
ministerraad" die immers, evenals in leder
ander land de uitvoerende macht heeft, en dus
een „uitvoerend comité" is.
Alleen indien het koningschap ln Ierland
afgeschaft werd, zou De Valera of een ander
staatsman werkelijk president van de ier-
sche Republiek kunnen worden, hetzij met de
beperkte representatieve bevoegdheden van den
Frauschen of Duitschen staatspresident, hetzij
met de macht van een Amerikaansch presi
dent, die niet alleen hoofd van den staat, maar
ook hoofd van de regeering is.
Het is onnoodig uiteen te zetten, waarom
bet, ten aanzien van De Valera, van belang
Is het verschil tusschen een „president", die
in werkelijkheid eerste minister is, en een
„president", die aan het hoofd staat van een
republiek, in het oog te houden.
Ik noemde De Valera een der „eigenaardig
ste" persoonlijkheden, aangezien ik meen hem
aldus op de eigenaardigste wijze te kenschet
sen. Staat hij eenmaal, als verantwoordelijk
staatsman, aan het hoofd der regeering, dan
zal hij ons door zijn daden wellicht ln staat
stellen den aard zijner eigenaardigheid beter
te waardeeren dan thans. Op het oogenblik
weet men zelfs nog niet, of men hem een
merkwaardig man in den hoogeren zin van
bet woord mag noemen.
Als politieke figuur is hij zeer moeilijk te
beoordeelen, gelijk de meeste mannen die jaren
lang felle oppositie gevoerd hebben, en nog
niet in de gelegenheid geweest zijn verant
woordelijken opbouwenden arbeid te ver
richten.
Er is nog een andere reden waarom het zeer
bezwaarlijk is een oordeel te velleD. niet alleen
over Do Valera, maar over de beginselen,
waarvoor hij opkomt. Voor het eerst hoorde
de wereld van hem in 1916. toen hij het bevel
gevoerd had over een troep rebellen bij Boland's
Mill, In het Ringsend-district van Dublin, en
zich onderscheiden had door een fanatisme dat
hem, meer nog dan de moed, weJken hij tentoon
gespreid had, in minder dan geen tijd tot ver
maardheid deed opklimmen.
Tusschen. den rebellen-commandant van 1916
en den aanstaanden eersten minister van he
den schijnt weinig verschil te bestaan. Ande
ren hebben, gelijk hij, tégen de Engelsehen ge
vochten; president Cosgrave zelf heeft, wegens
deelname aan oproerige bewegingen, in de ge
vangenis gezeten. Maar de meesten hunner zijn
zich bewust van het geweldige verschil tus
schen 1916 en 1932, en zelfs tusschen 1916
en 1922. Zij hebben gestreden voor de bevrij
ding en de onafhankelijkheid van Ierland en.
ofschoon de afscheiding van Ulster een doorn
in hun oog is, weten zij, dat Ierland thans
zoo vrij en onafhankelijk Is als eenlg ander
ltd van het Brttsche gemeenebest. Zij -veten oor
dat Ierland, door uit het Gemeenebest te tre
den, niet vrijer en onafhankelijker kan worden
dan bet thans is.
Wie De Valera in 1916 bewonderde als vrij
heidsheld. behoeft hem thans niet meer te be
wonderen als republikein. Maar de republikein
van heden pronkt met het aureool van den
vrijheidsheld van 1916. Zijn streven ten
gunste van de republiek poogt bij kracht bij te
zetten door argumenten, die in 1916 aange
wend konden worden ten gunste van de auto
nomie.
Wij gaan ver-der: zijn befaamdheid als repu-
blikeinsch leider dankt De Valera.' vooral in
het buitenland, niet aan zijn repub'ikeinsche
actie, doch aan zijn optreden en ziin w©dev
waardigheden in 1916 en de Jaren, die er on
middellijk op volgden.
Het Sinn Feinisme was, lang vooT het uit
breken van den wereldoorlog hoogst egoïstisch
in zijn tactiek Het hoopte en speculeerde lang
vóór 1914 reeds op een oorlog tusschei. Duitsch
land en Engeland, omdat het overtuigd was
van een Duitsche overwinning, welke door een
Ierschen opstand vergemakkelijkt, den leren
de onafhankelijkheid verzekeren zou Wij be
weren niet, dal dit egoïsme speciaal lersch is
Alle volken zijn in hun streven naar bevrij
ding van vreemde overheersching bijna wan
staltig-egoïstisch. Hoe laakbaar dit ook ziju
moge, er zijn ontelbare verontschuldigingen
voor aan te voeren. Niets is natuurlijker dan
dat Sinn Fein zeide: „Engeland is onze vij
and. Duitsch land is de vijand van Engeland
Bijgevolg is het onze bondgenoot.Of Duitseh-
land werkelüa iets gaf om Ierland: ot het Iets
gaf om de onafhankelijkheid van andere vol
ken en volk&deelen, liet de leren koud Er be
stond, door toevallige omstandigheden, een
belangen-gemeenschap tusschen nen en
Duitschland. Zij maakten hiervan gebruik. Zij
vroegen zich niet af of hierdoor de belangen
van andere volken geschaad zouden worden. Zij
dachten alleen aan hun eigen zaak en hun
eigen belang. Wij durven niet veroordeelen
Maar andere landen, met inbegrip van Enge
land, hadden dan ook het recht even egoïs
tisch te zijn.
Het zou dwaas zijn de lersche republikein-
sche beweging te beoordeelen in het kader van
den wereldoorlog, gedurende welken zij ont
stond of althans aanmerkelijk^ afmetingen
aannam. Maar de mentaliteit van haar leider.
De Valera, schijnt steeds dezelfde te zijn ge
bleven. Hij kan ons niet de bloedigt Paasch
dagen van 1916 te Dublin doen vergeten, noen
dat lersche egoïsme, dat wedde op de over
winning van het keizerlijke Duitschland, al
leen ter wille van een paar millioen leren
Het uitte zich toen ten voordeele var Duitsch
land, gelijk het zich honderd jaren daarvoor,
toen Napoleon bijna heel Europa geknecht had,
ten voordeele van Frankrijk geuit hou,. Thans
kan het nóch Frankrijk, nóch Duitschland
ten goede komen. Maar De Valera is er nog
steeds de verpersoonlijking van. Geestelijk
leeft hij nog steeds in 1916, met al net fana
tisme, al de felheid, al de onevenwichtigheid,
al de „Rücksichtslosigkeit" van 1916. Enge
land kan hij niet meer gevaarlijk zijn. Maar hij
kan gevaarlijk zijn voor Ierland, gelijk hij en
de zijnen in 1916 gevaarlijk voor Ierland waren.
Verwacht wordt: Matige, Oostelijke tot
Zuid-Oostolijken wind, helder tot licht be
wolkt, droog weer lichte vorst des nachts,
overdag iets zacnter.
Lichten op van 's avonds 6.07 tot "6 morgens
6.16.
Iedere® Maandagavond repetitie Harmonie
gezelschap St. Ambrosius. R. K Volksbond,
8 uur. Aanmelding nieuwe leden. Instrumenten
beschikbaar.
lederen Woensdag bestuursvergadering R. K.
Meiaalbewerkersbond „St. Eloy", Gebouw R. K.
Volksbond.
lederen Woensdagavond half 9 verplichts
tiijeenkomst St. Jos. Gezellen Schiedam 1 Ver
een igingsgebouw Lange Haven 70 Conferentie
over: Populair Godsdienstige Onderwerpen,
door den praeses.
lederen Woensdag om half 9 bestuurs
vergadering van het afdeelingsbestuur van den
tved. R. K. Volksbond.
lederen Woensdagavond om half 9 repetitie
.Schiedams Mannenkoor" (dirigent Paul v d.
Putten). Groote zaal van den R. K. Volksbond.
Iedere® Woensdagavond van 8 tot 10 uur
m den R. K. Volksbond gelegenheid tot het
afhalen van naaiwerk voor de Theresia-
vereeniging.
lederen Woensdagmiddag van 33% uur
gelegenheid tot afhalen van naaiwerk voor do
ilissienaaivereeniging. Korte Kerkstraat 4.
lederen Donderdag om 8 uur repetitie R K.
Gemengde Tooneelvereeniging „Alberdtngk
Thijm". Gebouw R. K. Volksbond.
lederen Donderdagavond van 810 uur
repetitie Polyhymnia. R. K. Volksbond.
lederen Vrijdagavond van half 9 tot half 11
repetitie Koninkl. Zangvereeniging Schiedam s
Mannenkoor „Orpheus" onder leiding van Ed.
Flipse. Gebouw R. K. Volksbond.
lederen Vrijdag om 8 uur cursus R. K.
E.H.B.O. Gymnastieklokaal, ingang Warande.
lederen Zaterdagavond: Ned. R. K. Bond
van Houtbewekers, Meubelmakers. Behangers
en aanverwante vakken „St- AntoniusVan
half 8 tort half 9 zitting van het bestuur.
Gelegenheid tot aanmelding van leden.
1 Maart: Nutszaal, Ned. Kamerorkest,
8 uur.
2 Maart: Geb. v. K. en W., Chr. Gem. Koor
„Orpheus", 8 uur.
3 Maart: Tivoli-schouwburg, De Rozen
krans (Ver. Schouwspelers) 8 uur Nutszaal,
Stradivarius-kwartet, 8 uur.
4 Maart: Tivoli-schouwburg, De Rozen
krans (Ver. Schouwspelers) 8 uur Konin-
ginnekerk, Matthaus-Passion, 7.45 uur.
Bioscopen: goedgekeurde programma's
u.1 en met Donderdag 3 Maart in: Grand
théatre, Ben Hur (voor volw.); Royal, Voor
waarts marscb (voor volw.); Olymprta. Met
donderend geweld (voor volw.): Ooster-theater.
Mijn vrouw de avonturierster); Capitol, Kame-
radsehaft; City. Kameradschaft: Corso. Noott
toeer liefde (voor volw.); Centraal, Bank-
toovers (voor volw.); Colosseum, Trara um
Liebe (voor volw.)
Tentoonstellingen: A de Haan
Zonen: N. Binnenweg 126a, nieuwe werken door
Frans Bakker (tot 4 Maart) - Rotterd Kun.»t-
Krtng, ontw. moderne Framsche theaterdécors
:tot 7 Maart).
SCHIEDAM, 1 Maart. Officieele noteering
van de commissie uit de Kamer van Koop.
handel.
Moutwqn
Moutwijn per H.L ad 4b pet 8.50.
HEKMAN JANSEN
Spoeling
Spoeling t 1.40
„Steek je tong erls uit, beste
vrindje
„Nee, heelemaal eruit!"
„Dat kan ik niet hij zit va»
achteren vastl"
