stadsnieuws UIT BIADEF1 En TIJDSCHRIFTEM i DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN. StSS f,1* j,?-» ADRESSEN 1 a „MUSIS SACRUM" F». Wed. C. v. d. Most ?,".r Het wonderorgel 55ste JAAKOANO DONDERDAG 17 MAART 1932 No. 16285 t^VJï^?ïeele®' maar V00Tal h6t Wes" ;rrr?s sr»^nt het optre- BUREAU KOEMARKT 4, SCHIEDAM TELEFOON INTERCOMM. 68085 GROOTE huurdersstaking IN AANTOCHT?. v^rarr^teekendan meenen ^bter, dat uitstel hun m °m van 51:001 beIaog is, omdat, naar Êchifd ning:' wat de hoofdzaken betreft, voor Won) aiQ dezelfde regeling dient getroffen te v,,., ?n' Welke voor Rotterdam zal warden gesteld. I VAN DUINHOVEN NIET BEVREDIGD burgerlijke stand LEVE DE SCHOONMAAK! n CONCERT- EN FEESTGEBOUW in rniiiiinniiiniHHUHnifiiiiHiniinimnimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiniimniiiniiiiiiiniiI CLERICALISATIE EEN BLAMAGE MINISTER VERSCHUUR LIBERAAL? IN HANDEN VAN EEN MAGNETI SEUR GEVALLEN DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN. NOTEERING MOUTWIJN EN SPIRITUS HOUDT DEN GOEDEN KOERS. lffl L>e ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWS SCHIEDAM SCHE COURANT bedraagt, traneo bU voci uitbetaling: Per Jrie maanden 3.25; per maand 1.10; per week 25 cents. Bij bezorging franco per pos* bedraagt de abonnementsprijs per drie maanden ƒ3.76, bU vooruitbetaling. LOSS- EXEMPLAREN zUn 8teeds OM bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar oei stun. POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440. HIEDAMSCHE A cents De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt: Voor 16 regels 1.55. elke regel meer 25 ets. BÜ contract aanzienlijke reductie. Geen prijsverhooglng voor den Zaterdagavond. Reclames tusschen den tekst dubbel adv tarief. Lie ladlgheldsadv half tarief Voor Liefdadig» heidsadvert worden geen contracten afgesloten. Kabouter-ad verten tien: 6 regels 0 60: 10 rege 1.15 regels fl.50, bij vooruit betaling. Porto voor opzending van brieven gelieve men bij te voegen. Graiis-Ou^t vailenverzekering f 5(JU.bij overlijden door eon ongeval; 500.bij verlies van beide banden, voeten of oogen; f 250.bij verlies van één band, eén voet ol een oog; 150.— bij verl vinger: f 50.— bij verlies" van twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25.— bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loop» op Je voorwaarden als eenmaa vinger. Verzekering loopt op tan een duim; J 75.— bij verlies van een wijs» eenmaal per maand in dit blad worden afgedrukt. DE 0pHOOGING VAN DE BROERSVEST. Andere oplossing mogelijk? Adres van twee brouwerijen Van de N.V. Beiersche Bierbrouwerij „De Amstetbron" en d® N.V. Brouwerij d'Oranje- boom is bij den Gemeenteraad ingekomen een «dres waarin zij als bun ooi-deel uitspreken, 'Jat bij de uitvoering van bet raadsbesluit van 27 November 1931 conform de ontworpen plan ten en toekening. de eigendomsrechten van Lequestranteru, evenals die der overige be woners van de Broersvest W.Z. op onrecht- *datig® wijze zullen worden aangetast. Zij meenen dat een meer bevredigende op- 'osslmg voor alle belanghebbenden gemakkelijk kan worden bereikt, indien de glooiing van de Broersvest wordt aangebracht als op de teekening bij het adres overgelegd en waarvan het verschil in hoogte geleidelijk is wegge werkt. Zij verzoeken het Raadsbesluit van 2? November 1931 te wijzigen als in haar adres nader is aangegeven. Men verzamelt reeds gegevens verzameld Inzake spreid waarte 0rdt cen circulaire ver. X™ moeta »™e7 heeft te schrijven ®en huur men betaalt' enz. V Weei Het - de bedoeiing om een station er van op te steller. at'sti>ek verdiende loon 7 VT^T Van h*t Wanneer de staUs^L 8311 "«ur. 3000 tot 4000 geglf 'S (men wilde onderteekenaars va,n de cireulairS^11 81,8 zelfden datum aan den hulselgeoÏJ'P T doelen. dat ïfl voortaan 20 procent tef mede' zouden betalen. Men hoopt, dat m,«der ongeveer 3 a 4000 huurders dez»°P dien dag aan hun huisbazen zouden doen ®tdedwsling de verlaagde huur niet acoenW, 0* men het geld op een bank worden ïïw' d8n 208 gevolg van de actie zou dan Sa? moeten krwnr... dat er zou laging van de hur™ of ver- Reeds zou het verzamelde matw,Ml bMbtm "''■gewezen, dat gemiddeld 20 a 40 pet. van d« inkomens verloren gaan aan huishuur. Men voert de actie buiten de vakorganisaties om en onder alle- politieke richtingen. ONZE WINKELSLUITING ALS IN R'DAM? ensch dor sociaal-democraten ®inkelïaxnenVDuinhoveemeeoteraad d® h<7em f Wilde hebben mevTOuw Bemhem feode de Winkelsluaf® do voorstellen betref- bij den gemeent©raad ..Ondergeteekendem, ]ec]eri 0 pn hiermede de eeT u voor te ,7 .f33 handeling van het voorstel derrommrtJte Voor de Strafverordeningen inzake 7 ^-uitingswet eenigen tijd uit te stelten v^rdbezhand€,iBg Tl'1 reedS bierom gemot i- dS 15 m' 0radat u V°orste' eerst op Dins- komen. M8an lB der ««n i, ge. bi bij het regelen van deze materie mag u't het oog verloren worden, dat belde gemeenten steeds meer tot een economische ^nheid naar elkander buigen. Op dien grond meenen ondergeteekenden hun Voorstel bij Uwen Raad te mogen aanbevelen 4"i vertrouwen zij, dat Burgemeester en Wet houders bereid 'gevonden zullen worden met het Gemeentebestuur van Rotterdam over een gemeenschappelijke regeling in overleg te tre den". Hij wil interpelleeren Het aid lid van den Raad de heer A. van lllnnth0ven., beeft den Burgemeester, inzake den der politie bij de huurdersstaking den vol genden brief toegezonden- „Zeer tot zijn spijt heeft het antwoord van den heer Burgemeester ais hoofd van de tuttig inzake het optreden van de politie bij taJp- huurderssteking in de Gorzen, onderge- ■vv^de niet kunnen bevredigen. blaarh* van publiek belang is, dat volle Jeefd 1 komt' verzoekt ondergeteekende be- v hem de bij art. 25 van het Reg]eme.nt den K°rde geb°den gelegenheid te verschaffen, I 1eer ®ul'gemeester als hoofd van de politie r7iif u13eIIef'ren 0TCT bet optreden van de lle "J de huurdersstaking in de Gorzen." Aangifte van 14—16 Maart GEBOREN: Theresia L. M., dochter van L. W. vveeiand en M. L. Volleman, Nieuwe Maas- straat 90 - Ernst H. R„ zoon van E. F. Goe- en ,7°Ike> Westfrankelandschestr 79 p- Cornells W.. zoon van M. J. A. van der Linden en J. van den Oosten. Bagijnenhof 3 Joseplima E. M., dochter van C. T. M. Zoetmulder en J. Berns. Kethelstraat 18 Lornelis. zoon van J. de Zeeuw en A. Kooij- hi an. Da Costasrtraat 5. GEHUWD: G. H. Stam 31 jaar en G. Pas man 26 jaar. J. Hoppe 25 jaar en N. C. W. *«ttneveld 19 jaar, Komt, mannen, niet kniezen in schoonmaak verdriet. Want heb je wel reden tot klagen? Al vind je het dwaasheid, ik noem in dit lied Want werkelijk anders bezie ik het niet: Den schoonmaak de schoonste der dagen. Wij mannen zijn vrij dan, wij zijn toch te veei Wij mogen de straat op, naar buiten' is dat niet genoeg voor de karig,stekeel n kuP,W17L7aP?t' 1maaT 3e hart toch nog heel, Om t lolligste liedje te uiten? Thuis juich je en springt over emmer en teil te z!Tt i PleiZlier ln de Plassen. Tot'T*r 3e hei!' VmUdw^SJ6 7e€T rooken fn 't heilig salon: 7. maar tegen de zalige zon; De 7nn °n,nu dulden wat vroeger niet kon: 6 ZOn in bet water zien schijnen! Romt, mannen en vrouwen, dde naarstig van UsLiid Komt t'S futbrts«sch versiert^, In H 3at 0118 'n inniger schoonmakerslfaed 'and, liej properste schoonmaakstersiand, etl schitterend schoonmaakfeest vieren. Ceeh klemmende klacht dus, maar 'n vroolijlte toon Pordringe van vreugde Je huis nou! e bloemen der lente, daar heb Je haar kroon, Je bouwt van het jeugdige groen haar een troon Eh huldigt de HoUandsclie liulsvi'ouw! LANQE HAVEN 115 - TELEFOON 68883 SCHIEDAM Reel. 10239S 7 Rund- Kdlfs- en Vdrinnst'ureri' -Te. P8342 Autofrlooi Koeling IA «?N\ vw?/ 'V PROTEST TEGEN HET LUNAPARK Vragen van eenige Raadsleden Door de heeren J. van den Tempel, N. Scheurkogel, H. van der Kraan en A. Stahlie loden van den Gemeenteraad zijn onderstaande vragen tot den Voorzitter gericht, waarop zij gaarne zoo spoedig mogelijk antwoord zouden ontvangen 1. Is het waar, dat door het College van B. en W. vergunning is verleend, om gedu rende een tweetal weken in deze Gemeente een publieke vermakelijkheid', zoogenaamd Lunapark te expioiiiteeren? 2. Zoo ja, zijn B. en W. dan niet van oor dcel dat een zoodanige vergunning niet valt onder de AJgemeene machtigiag voor ningBen°W ve^xektC? eTaad 833 bet College van x5» Tir 3. indien B. en W. van oordeel zijn dat de bovenbedoelde vergunning wel valt onder deze machtiging, zrjn B. en W dam niet van mee ning. dat, zoo ooit, het thans toch zeker niief de tijd is. om een dergelijke kermisvermaivelijk- heid zonder voorkennis van den Gemeenteraad toe te staan. VOETBALLEN Op het Gemeentel- Sportterrein aan den Havendijk hebben twee gemeentelijke diensten geprobeerd, welke van beide het beste voet ballen kon: de politie of de plaatselijke wer- ken. De P. W.'ers bl^kieni ae sterken, zij bonnen met 21. POGING TOT INBRAAK G. B. R„ wonende aan de Snelliusstraat. "'eed aangifte bij de politie, dat gistei avond getracht is bij hem in te breken. Toen hij, na «en oogenbiik weg te zijn Sjeest, bU zijn ■woning terugkeerde, bemerkte hij, dat n kope- reu «lotplaat van de deur verbogen was. HANDKAR TE WATER Gistermiddag hebben twee schooljongens uit baldadigheid een handwagen van de Unie-Mij. in e Nieuw© Haven gereden. DE SCHADE WORDT BETAALD Op den hoek van de Aleidastraat en Burg. Knappertlaan botsten de wielrijder L. A. W. alhier en eeu luxe-auto, bestuurd door D. v. B., eveneens van hier, tegen elkaar op. De fiets werd gedeeltelijk' vernield, doch v. B. zal de schade betelen. GEVALLEN Aan de politiepost Groote Markt is gister- morgen G. K. alhier verbonden. Hij was op de Hoogstraat gevallen en had zich daarhij aan 08 linkerhand verwoud. Zonder RECLAME geen omzet, 1 98en wi"st; de DRUKINKT is de a kracl)t van 't huidige zakenleven p Uit een artikel van W. Lutkie in „Aristo Bij gelijke bekwaamheid en moreele ge. schiktheid: leeken vóór! Maar zelfs oij gelijke onbekwaamheid moet nog als gering, ste kwaad gekozen worden: priesters vóór! Omdat dezen dan toch, dank hun opleiding en de genade van hun priesterschap, over hst algemeen minder onheil zullen stichten voor geloof en zeden en, dank hun strengere dig- ciplineering, minder gevaar opleveren voor het verstoren der orde in'de gemeenschap. De schrijver wijst op de afdoende weerlegging van het „onzinnige" verwijt: „stelselmatige cle- ricalisatie". Het helpt niet. De oorzaak ligt in een geestesgesteltenis, ook onder katholiéken, "die niet schroomt op zettelijk en-openlijk den eerbied voor pries- ters te ondermijnen. Zij zijn leep genoeg om, desgevraagd, het onderscheid te erkennen tusschen priester schap en priesters, maar dte distinctie is geen levende, geen bepalende factor in hun denken en spreken. Indien ertoe opgevorderd zullen zij theorethiscli ze nog erkennen, doch overigens blijven zij ze practisch negeeren. En zij kunnen toch weten dat de eerbied voor het priesterschap ten zeerste geweld moet lijden, waar de eerbied voor de priesters wordt ondergraven. Zij weten heel goed, dat hun verdachtmaking niet enkel zal neerko men op die priesters welke inderdaad zelf, eu op schuldige wijze, er aanleiding toe mochten hebben gegeven, doch tevens op alle anderen. Voor de priesters zelf is verdacli -makende critielc zoo tragisch niet. Kan voor ïen heil- zaam zijn, als elke andere vernedering. DoCh noodlottig is dit alles voor het volk en het geloof van het (ook intellectueele) volk. Indien zij al geen systematische clericalisa. tie zullen uitroeien die niet bestaat, zeker zullen zij het geloof verzwakken en de liefde voor de Kerk en de trouw en de aanhanke lijkheid aan al wat de Kerk representeert. CHRISTELIJKE POLITIEK Naar aanleiding van de uitlating van de „Nederlander": „Zonder christelijke politiek' zal het niet gaan-, wiet in Nederland, ook nis» in het verkéea- tusschen de volken", schrijft do liberale „Avondpost": Wij willen onze voMadifeie Instemming m«t die woonden te kennen gewen. Indien in den baayeud van dezen tijd één overtuiging in ons steeds krachtiger wordt, can zefcei wel déze, dat tenslotte de giroota zee elijke wetten, geboden en waarheden van iet ohiistendom de stuwende krachten zijn, die de mensohheid op het goede spoor zullen moeten brengen en houden. Wij behoeven daarbij met elkander niiet te gaan twisten over den inhoud van ons geloof, over orthodoxie en modernisme, wanneer wij het met elkander maar eens worden (en dat ka' zeer zeker) over de groóte zedelijke grond waarheden van het christendom, en wanneer wij onze politiek daardoor maar laten leiden. Wij voor ons wij zeiden het al voel©0 meer en meer in ons de overtuiging groeien, dat, waar letterlijk alles in deze tijden den mernsch ontvalt, en d'it nog wel nadat hij óP het gebied van ontwikkeling, wetenschap, outdekkingen, techniek tot een schier duize lingwekkende hoogte gestegen was, tenslotte het geloof de eenige steun blijft, die hem in bet tumult en 't gerucht dezer tijden staan de kan houden. Zoo zal ook voor de samen leving voor den staat een politiek, die reke ning houdt met de normen, de geboden van bet christendom de eenig-goede zijn, en die politiek is dan niet aan een bepaalde partij of bepaalde richting gebonden. Christelijke Politiek en reohtsche politiek dekken elkan der tenslotte niet. Hier een goede grondslag te vinden voor breeder politiek verband en breeder samen werking in de regeering zij aan de leider3 onzer staatkunde in de naaste toekomst over gelaten. Onder dit opschrift schrijft d0 „Gelderlan der": Alle Dultsche radio-stations hebben giste- ren de redevoering herhaald tenminste een gedeelte ervan wolke de Duitsche rijkskanselier op 25 Februari in den Duit- sehen Rijksdag heeft gehouden. Deze uit zending trekt waarschijnlijk zeer de aan dacht, want als wij ons goed herinneren, is dit nu al de derde maal, dat ze Is herhaald, Intusscben mogen onze Oostelijke buren vernemen, dat wij er met. -ntsteltenis naar geluisterd hebben. Het was belangwekkend den Rijkskanselier te hooren spreken, voor wien wij hier den grootsten eerbied koeste ren; maar welk een indruk heeft daarbij het Huis van Afgevaardigden gemaakt! Om 't kort en goéd te zeggen: 't was een bende. Minister Groener spreekt in zijn laatsten brief aan Hitler van „Duitsche eer en Duitsche beschaving", maar van deze beschaving geeft de Rijksdag een diep treurig beeld. Ze schreeuwen en raaskallen er als vischwijven; de Rijks kanselier kon in het begin geen zin voleindigen, zonder door een Indianengehuil te worden onderbroken; de president van dén Rijksdag verzocht tevergeefs om stilte, riep vruchteloos enkele leden tot Je orde, men schreeuwde en brulde condor ophouden. Zoo gedraagt zich slechts een vergadering, waar elk begrip van beschaving zoek is. Voor de eer van de Duitscue „Kultur" zijn deize uitzendingen fnuikend, misschien dat het in het „grosze Vaterland" eenigen Indruk maakt als dit voor het buitenland eens scherp en duidelijk gezegd wordt. De vrienden van Duitschland hebben zich diep geschaamd; de vijanden achten zich be vestigd in de overtuiging, dat er van dit nit het lood geslagen volk van alles te ver wachten is. Een zekere handigheid kan men aan som mige liberale journalisten niet ontzeggen. Zoo gauw iemand een verstandig woord durft spreken, waarmede nagenoeg ieder geregeld en nuchter denkend mensch het eens moet zijn, gaat de juichkreet op: „Hij denkt en spreekt zuiver liberaal Nieuwe Rotterdam mer en Handelsblad hieven thans een derge lijk eendrachtig gejuich aan naar aanleiding van de laatste diepgaande redevoering van onzen minister van Arbeid in de Eerste Kamer. De „Volkskrant" antwoordt o.m. als volgt: De liberale pers mag zeggen wat ze wil, maar ze moet niet te verstaan geven, dat onze ministers tot het liberalisme zijn be keerd: zulk een aantijging, hoe bedekt ook, aanvaarden wij niet. Bij alle verschil van meening dat er tusschen hen en ons over deze onderwerpen, over werkverschaffingwerkloozenzorg loonpolitiek, moge zijn, weten we dat de ministers mijlenver af staan van de liberale inzichten en zich vast overtuigd houden dat zij, door de omstandigheden zooals zij die zien gedreven, en met het oog op de groote belangen die ze hebben te verzorgen, desniettemin christelijk-sociale politiek voeren. Indien wij dit niet meenden, moesten wij hun aftreden eischen niet alleen, maar mochten wij niet rusten voordat wij hen van hun plaats hadden verdreven. Zijn de liberalen over de ministers van Binnenlandsche Zaken en van Arbeid goed te spreken, vandaag maakt de N. R. Ct. het toch wel een beetje te bont. Zij haalt n.l. minister Verschuur heele- maal naar zich toe. Dit naar aanleiding van het antwoord, dat de minister aan den heer Serrarens heeft gegeven in verband met hetgeen deze over het loonniveau en de koopkracht-theorie had in het midden gebracht. De minister heeft, zegt de N. R. Ct., in Wezen liberaal-economische theorieën ver dedigd. Uitspraken als: „het Is noodzakelijk de persoonlijke werkzaamheid te bevorderen" en: „er bestaat een economische gebonden heid, niet alleen aan den gegeven rijkdom, doch vooral aan de eigenaardigheid van het werkende individu", kan immers elke liberaal ten volle voor zijn rekening nemen. Aldus het liberale blad. Indien die uitspraken door ledereen kun nen worden aanvaard, waarin zit dan het liberale karakter, dat de N. R. Ct. er aan toekent Liberaal noemt het blad ook 's ministers conclusie, „dat sociale maatregelen niet ge nomen mogen worden zonder dat men de economische mogelijkheden in het oog heeft gevat". I Die conclusie behoeft niet liberaal te zijn, zoo min als men liberaal is wanneer men in een loonsverlaging toestemt omdat de econo mische nood er toe dwingt. Hoe men afgezet wordt Voor het Kantongerecht te Gouda is gisteren behandeld de zaak tegen A. de Bilde, magne tiseur te Rotterdam wegens het onbevoegd uitoefenen der geneeskunde. Deze de Bilde had een zoon van mej. Eefj© van Leeuwen te Moordrecht, die lijdende was aau t. b. c., „behandeld" en hem medicijnen veastrekt, waarvoor hij een abominabel hoogen prijs had berekend. Verdachte was niet verschenen. De getuige mejuffrouw van Leeuwen ver klaarde, dat deze de Bilde haar zoon mas- seeide en telkens met de autobus van v. Gocb fleschjea medicijn meegaf, waarvoor zij bij zijn bezoek telkens groote bedragen moest be talen. Voor twee fleschjes rekende hij ƒ13, binnen een tijd van 14 dagen was ze aan dezen „dokter" meer clan ioo kwijt. Hoewel hjj beloofd had haar zoon binnen drie weken t£ genezen, werd zijn geaondhewiz- toestand steeds slechter en tenslotte is hij overleden. Daarna hebben de zoons van getuige hem gegrepen, omdat zij meenden, dat ze waren op gelicht. De Ambtenaar van het O. M., mr. Lange- tneyer, requisitoir nemend, zeide nimmer zoo'n ernstig geval van het onbevoegd uitoefenen der geneeskunde te hebben medegemaakt. De Bil- de heeft nimmer eenige vooropleiding geno ten, doch is op eigen gelegenheid begonnen en vraagt voor zijn bemoeiingen abnormaal hooge vergoedingen. Hij wenschte derhalve een zware straf toe te passen. Het ten laste gelegde bewezen achtende eisohte hij een boete van 300 subs. 30 dagen hechtenis. De Kantonrechter, die het van belang acht te den chauffeur, die de medicijnen vervoerde nog te hoaren, bepaalde de uitspraak op 24 Maart a.s. Men loopt door een woud van püpen EEN ONVERGETELIJKE INDRUK Passau, de schoone stad aan den Donau .bezit een bijzondere beroemdheid: den St. Stephans- dom. Zijn prachtige fagade is een schitterende schepping van den barokstijl. De imposante achthoekige koepel geldt als één der belang rijkste bezienswaardigheden van Zuid-Beieren Maar het eigenlijke meesterwerk, ter wille waarvan de duizenden vreemdelingen van hein de en ver en uit alle windrichtingen naar Pas sau komen, is het reusachtige orgel in den Stephansdom. Het is het grootste kerkorgel der wereld. Een orgelbouwersfamille, de Stein- meyers in Oettingen (Beieren), die van ge slacht op geslacht hun vak beoefenen, hebben Het wonder van Passau in een schrijn van barok. het door hun voortdurenden arbeid dien roem gegeven. Onuitputtelijk zijn de uitdrukkingsmogelijk heden van dit orgel; het bezit niet minder dan 208 registers 5 manualen en 16105 pijpen. Vijf afzonderlijke orgelwerken kunnen samenklinken tot een geweldige klankvolheid, kunnen muzikale contrasten teweegbrengen, als zelden gehoord worden. Het hoofdorgel, het grootste van de vijf, is ingebouwd in een kostbare barokkast van-16 meter hoogte; de 106 registers zijn over zes verdiepingen ver deeld. Het „Epistel-orgel" en het „Evangelie orgel" vormen schitterende barokpeudanten in de zijbeuken van den Dom, het koororgel staat in een nis van het presbyterium, en zijn klank dringt spookachtig door traliewerk. Maar het wonderbaarlijkste is het echo-orgel. Het is in het dakgewelf gebouwd en door de „Himmel- fahrtswölbung" dalen haar bovenaardsche to nen op de luisteraars neder. Deze orgeltonen uit een hoogte van 30 meter geven een zóó eigenaardig muzikaal effect, als wel ergens ooit te hooren zal zijn. Deze vijf orgelwerken zijn alle vanaf de verplaatsbare hoofdspeeltafel bespeelbaar.. Het inwendige daarvan is een zee van fijne draden: de electrische contacten voor registers en toetsen. Maar ondanks het onnoemelijk aantal registers, treden en knoppen, is alles voor den organist gemakkelijk te bereiken.' Nog interessanter is een rondgang door het hoofdorgel zelf. Men loopt door een woud van orgelpijpen! Smalle gangen tuschen verschil lende rijen, van waaruit stemmer en intona- teur hun werk verrichten, vormen den weg. Onvergetelijk is de indruk, dien de verscheiden heid van pijpen wat grootte, vorm en ma teriaal betreft op den bezoeker maakt; bijna van elke pijp is dat verschillend. Hoe grooter de orgelpijpen zijn, hoe dieper de toon, dien ze voortbrengen. En hoe kleiner des te helder der. Men komt voorbij de beroemde pijpen: den wijden prestant met zijn krachtigen klank, de nauwe viola da gamba, die een scherpen strijktoon voortbrengt, den meer naar achter staanden, naar boven conisch verloopenden gemshoren, die werkelijk als een horen klinkt. Pijpen van hout, van koper en van tin wis selen elkander af. De grootste van alle treft men in het pedaal van het orgel aan. Het zijn de diepe tonen van de geweldige basregisters contrabas 32' en contrabombarde 32'. De groot ste ervan, wellicht de reusachtigste orgelpijp, die ooit gebouwd werd, reikt tot- aan de vier de verdieping en heeft een lengte van 11,3 meter en een doorsnee van een hal ven meter. Ze is gemaakt van zink. Het gewicht bedraagt 306 kilogram. Om een toon voort te brengen, verslindt ze een bijna onmetelijke hoeveelheid wind. Als „contrast noemen wè één der klein ste pijpen, die bij een doorsnede van 3 m.M. slechts een lengte van 8 m.M. heeft. Daarom kinkt ze dan oók 10 octaven hooger dan de hoogste pijp. Voor elk der afzonderlijke orgelwerken is een gelijkstroommotor aanwezig. Voor het hoofdorgel zelfs twee en daarenboven drie ven tilatoren, die per minuut 100 kubieke centi meter gecomprimeerde lucht leveren. De wind der motoren vult bijna 15000 membranen en honderden registerbalgjes. De tien blaasbalgen van liet hoofdorgel hebben een totale opper vlakte van 10 vierkante meter. Het geheele orgel, met alles wat daartoe behoort, beslaat een oppervlakte van 36 M2. Het draad, dat in het orgel aanwezig is, heeft alles bij elkaar de ongelooflijke lengte van 700 kilometer! In den tijd van het vreemdelingenverkeer wordt dagelijks op liet middaguur het orgel bespeeld. Het geweldigste bruisen van de zee, het teedere suizen van den zefier, de lieflijke hobo en de menschelijke stem, de vox humana alles drukt het goddelijke instrument uit. Dagelijks om het middaguur vult de Dom van Passau zich met vreemdelingen. Zij willen den indruk van liet reusachtige orgel ondergaan en medehemen naar hun vaderland. De her innering eraan verbleekt nooit, want de in druk ia onvergetelijk. Verwacht wordt: Zwakke tot matigen, NooixhOoetelijke tot Noord-Westelijken wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen neerslag, weinig verandering in temper aituur. Lichten op van 's avonds 6.36 to^ 's morgens 5.39. Iedereen Maandagavond repetitie Harmonie- gezelschap St. Ambrosius. R. K. Volksbond, 8 uur. Aanmelding nieuwe leden. Instrumenten beschikbaar. lederen Woensdag bestuursvergadering R. K. Metaalbewerkers bond „St. Eloy", Gebouw R. K. Volksbond. lederen Woensdagavond half 9 verplicht» bijeenkomst St Jo& Gezellen Schiedam L Ver» eenlgingsgebouw Lange Haven 70 Conferentie over: Populair Godsdienstige Onderwerpen, door den praeses. lederen Woensdag om half 9 bestuurs vergadering van het afdeel Inga best uur van den Ned. R. K. Volksbond. lederen Woensdagavond om half 9 repetitie ..Schiedams Mannenkoor" (dirigent Paul v d. Putten). Groote zaal van den R. K. Volksbond. lederen Woensdagavond van 8 tot 10 uur m den R. K. Volksbond gelegenheid tot het afhalen van naaiwerk voor de Th er es ia- vereen Iging. lederen Woensdagmiddag van 33H uur gelegenheid tot afhalen van naaiwerk voor de Missienaai ver een iging. Korte Kerkstraat 4. lederen Donderdag om 8 uur repetitie R K. Gemengde Tooneelvereeniglng „Alberdingk Tbijm". Gebouw R. K. Volksbond. lederen Donderdagavond van 810 nur repetitie Polyhymnia. R. K. Volksbond. lederen Vrijdagavond van half 9 tot half 11 repetitie Konlnkl. ZangvereenIging Schiedam» Mannenkoor „Orpbeus" onder leiding van Ed. Flipse. Gebouw R. K. Volksbond. lederen Vrijdag om 8 uur cursus R. K. fc.H.B.O. Gymnastieklokaal, ingang Warande. lederen Zaterdagavond: Ned. R. R. Bond ren Houtbewekers, Meubelmakers, Behangers en aanverwante vakben „St Antonius" Va® half 8 tot half 9 zitting van het bestuur. Gelegenheid tot aanmelding van leden. Donderdag 17 Maart Ledenvergadering van den R. K. Bouwvak- arbeidersbond St Joseph, afd. Schiedam, ia bovenzaal R. K. Volksbond te half 8 uur. Woensdag 23 Maart Vergadering R. K. Kiesvereeniging „Recht, Plicht en Orde" In den R. K. Volksbond. Dinsdag 29 Maart Verga/lering R. K. Fabrieksarbeiders (eters)- bond „St. Willibrordns". Lezing van pater Determeijer O.P. over de encycliek „Castl Connubii", 17 Maart: Tivoli-schouwburg, Mijnheer Hazehart (Verkade-gezelschap) 8 uur Ver- eenigingsgebouw (Stationsplein), Eruditio Mu- sica, 8 uur. 19 Maart: Groote Schouwburg, Een lieve ling van he>t publiek (Rott Hofstadtooneel 8.15 uur Nutszaal, 3e volksconcert Rott. Trio, 8 uur. 22 Maart: Groote Schouwburg. Elisabeth van Engeland (Rott. Hofstadtooneel) 8 uur. Bioscopen; Goedgekeurde programma's tot en met Donderdag 17 dezer in: Grand, Meisjes in uniform (v. volw.); Thalia, Da dochter van den draak (v. volw.); Olympia. Ben Hur (v. volw.); Corso, In geheimen dienst (v. volw.); Roxy, De man met het dub. bele gelaat (v. volw.). Tentoonstellingen; Unger em van Mens, Eendrachtsweg 27: weTken van J. Ladeizem (tot 4 April); Rott. Kunstkring: Het HoUandsche Winterlandschap (tot 21, Maart). SCHIEDAM, 17 Maart. Officieele no teer in g van de commissie uit de Kamer van Koop, handel. Moutwijn Moutwijn per H.L. ad 46 pet. 8.60. HERMAN JANSEiN Spoeling Spoeling 1.40. PLAATST REGELMATIG UW KABOUTERTJE! j

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1932 | | pagina 1