CONTINGENTEER ING VAN
DEN VLEESCHINVOE R
stresemanns memoires
Uit de geschriften van
den grooten staatsman.
volkenbond.
KABOUTER
MAANDAG 21 MAART 1«
w
PROFESSOR UDE TERUG
GEROEPEN
DUITSCHLAND EN DE
ONTVANGST VAN HET WETS
ONTWERP BIJ DE TWEEDE
KAMER.
Het resultaat van den maatregel.
DEExNSCHE KWESTIES.
GEWIJDE MUZIEK.
NA DE BISSCHOPSWIJDING
DE INDISCHE POSTVLUCHEN.
HET NEDERLANDSCH TOONEEL.
Kerkelijke instructies inzake auteurs-
en uitgeversrechten.
GOETHE-HERDENKING.
JAARBEURS TE UTRECHT.
EEN VLEIEND OORDEEL OVER
LORD D'ABERNON.
iSfpiiPli
lei schenen is bet voorloopig verslag der
I iveede Kamer betreffende het wetsontwerp
tot regeling van den invoer van verscb of ge
koeld rund- en kalfsvleesch en van bevroren
fund- en kalfsvleesch.
Daaraan wordt ontleend, dat verscheidene
leden bedenking maakten tegen de metho e
Van behandeling van de onderhavige rege ns-
Verscheidene andere leden meenden, aai
deze zwarigheden moeten bezien w01" ^'n
eeu eenigszins ander licht en dat zu - -
volg waren van den korten
Koninklijk besluit voor de contingenteerlng
besteld. Naar bet oordeel van deze .e
Peering in dit geval w^ens dien korten
termtin niet te laken, aangezien het jan voor
fichtiEheld van de zijde der regeering getuig.,
iTTZ proef met de contingenteerlng met
der, Jh.ter dat er, als de termijn van contin
genteering verlengd zou moeten worden tot
na 15 April, een niéuw K B. vereischt zou
wezen en om uitvoering te geven vanart.3
van de crisis-invoerwet als onvermijdelijke
consequentie, de indiening een nieuw
•wetsontwerp, tot regeliB^ van de geheele
kwestie.
Andere leden waren her hiermede niet ten
Volle eens.
Ten aanzien van de vrïjze van voorbereiding
fcestonden bij verschillende leden groote be
zwaren. r»e toelichting tot het wetsontwerp,
die wel buitengewoon sober is samengesteld,
geeft den Indruk, dat alleen degenen, wier
belangen bij de contingenteering gebaat zijn,
zijn gehoord. Daar het hier een aangelegen-
beid betreft, welke het geheele economische
jeven raakt, was het naar het oordeel dezer
leden noodig de verschillende belangen nauw
gezet en objectief tegen elkaar af te wegen.
Met alle waardeering voor de wijze, waar
op overigens de contigenteeringscommissie
haar taak vervult, zouden deze leden er zeer
ernstig op willen aandringen, dat de voorbe
reiding van de contittgenteeringsmaatregelen
op zoodanige wijze plaats heeft, dat niet alleen
gelet wordt op de belangen van de daarbij
direct bevoordeelden, maar dat in de eerste
plaats onder de oogen moet worden gezien
welke, uit een oogpunt van algemeen© econo
mische overwegingen, de gevolgen zullen Zijn
van een eventueelen contingenteerings-maat-
regel-
Verscheidene leden waren noch van de
wenschelijkheid, noch van de nuttigheid van
deze contingenteering overtuigd. Gaven dezs
leden toe, dat de invoer van Deensch vleesch
w*s toegenomen, daartegenover staat, dat de
Invoer van Argentijnsch bevroren vleesch de
laatste jaren is afgenomen.
Negatief resultaat
Verscheidene leden wezen er op, dat de
f^ttngenteering de prijzen van het
bot Vleesch niet heeft doen stijgen: dus zijn
doel heeft gemist.
A° ie(1®n merkten hiertegen OP. dat de
otnstand gheid, dat de toepassing van de con
tingenteering gsen sU1ging van fle veeprijzen
tnet *ick ®ed®brengt, gedeeltelijk te verkla
ren 's 9 van het feit, dat de oontin-
Eenteerin? va®r^lBS is getreden kort vóór
het intr\.verminderHVaSten* 6611 Periode dus
Van sterk v'eeschgebruik en dat
6r voorraden alns^d de
te verwachtea iP^Perklng. Deze ]eden
".«1»» büjwn J1"», of bü
gedaald.
zouden zijn
Onze uitvoer tiaar Dene
marken.
Door verscheidene leden werd gewezen op
de Daar bun meening ongewenschte gevolgen,
welke deze contingenteering zal hebben voor
onzen export naar Denemarken. De super-
phosphaatfabrieken b.v. en de bioembolleu
kweekers hebben er de aandacht op gevestigd,
dat zij a,s SevolS van de contingenteering,
eon aanzienlijk deel van hun afzetgebied
dreigen te verliezen, terwijl deze export tocb
van groot, belang is. De totale uitvoer van ons
land naar Denemarken bedroeg in 1931 ruim
26 millioen gulden, waarvan bijna 1,5 mil-
lioen gulden aan bloembollen en ongeveer
2.3 millioen gulden aan superphósphaat.
Berekening van het contingent.
Verscheidene leden opperden bezwa.ren to
gen de wijze van berekening van de contin-
genteei ing en verzochten daaromtrent nader
te worden ingelicht
Door een ige leden werd de wenschelijkheid
ep ei om bij volgende contingenteeringen
ook de zich reeds in ons land bevindende
voorraden, voor zooverre deze kennelijk onder
den Invloed van een te verwachten contingen
teering in een daaraan onmiddellijk vooraf
gaande periode zijn gevormd, in rekening te
ren gen. tj jn T06ren Koeveelheden.
Verdedigers.
In tegenstelling met het hierboven betoogde
c i en verscheiden leden de contingenteering
zeer zeker gemotiveerd en in overeenstem
ming met de Crisis-invoerwet. ïn landbouw-
ringen immers wordt in den steeds groeien-
en invoer van Deensch vleesch een ernstige
eireiging van de veehouderij gezien en deze
i e'?ing is naar het oordeel van de®e leden,
s echts af te wenden door het nemen van
maatregelen als de onderhavige.
Andere leden betoogden, dat het doel van
0 contingenteering is, naast eventueele prijs
verbetering, het scheppen van de mogelijk-
om ©en afzetgebied te behouden van in-
landsch vleesch. Al mocht dus prijsstijging
niet het gevolg zijn, zoo achtten de hier aan
het woord zijnde leden zulks nog geen bewijs
vo°r de stelling, dat contingenteering haar
doel heeft gemist.
Andere leden, zich bij dit betoog aanslui.
tende, wezen er op, dat tal van organisaties,
in dezen geraadpleegd, zich ten gunste van de
contingeering hebben uitgesproken.
Enkele leden achtten de oontingenteerimg
niet alleen gewensobt maar zij waren van
oordeel, dat een nog strengere toepassing van
de «onttogen teer ing noodzakelijk was.
Denemarken.
Wat de mogelijkheid betreft, dat Denemar
ken eventueel tot tegenmaatregelen zal over
gaan, of zelfs is overgegaan, markten ver
scheiden leden op, dat Denemarken geenerlei
reden heeft om ontstemd te zijn. Deze leden
meenden te weten, dat er zelfs vóór de behan
deling van de Crisis-invoerwet in de Kamer
besprekingen met Denemarken zijn gevoerd,
waarbij getracht ia overeenstemming te be
reiken, hertgeen Denemarken echter niet heeft
gewild.
Voorts merkten deze leden op, dat Dene
marken het eerst begonnen is met contingen
teering en wel in de 2e helft van 1931, door
een absoluut verbod van boterlnvoer uit te
vaardigen, welk verbod in Januari 1932 is
vervangen door een invoerrecht van 50 pot.,
terwijl bovendien nog ondere artikelen bij den
export waarvan Nederland belang heeft, wer.
den gecontingenteerd.
Andere leden waren van oordeel, dat even
tueele represaille-maatregelen van de zijde
vaB Denemarken allerminst gemotiveerd zijn.
Intussc er van meerdere zijden de
wenschelijkheid betoogd, dat «je Regeering
nauwkeurige mededeelden verstrekte^
tr«nt de Defla6Men inderdaad
represaille maatregelen te onzen opzichte -e
nomen of te verwachten zijn en zoo ja. tlt
m mfê
De nieuwe Coadjutor van het Roermondsche diocees. TL H. Exc. Mgr. J. A. G.
Lemmens (rechts) en Z. H. Exc. de Aartsbisschop Mgr. J. H. G. Jansen (links)
onder het baldakijn, begeven zich naar de Kathedrale Kerk voor de
plechtige Bisschopswijding.
TELEGRAM VAN DEN BISSCHOP
VAN GRAZ
De Oostenrijker professor Ude, die een tour
nee maakt door ons land en lezingen houdt
over onderwerpen van huimanitairen aard, heeft
door bemiddeling van den aartsbisschop van
Utrecht een telegram ontvangen van den bis
schop van Graz, waarin deze bet verdere optre
den van professor Ude in Nederland verbiedt.
Dit Is het eerste schriftelijke verbod, dat pro
fessor U'de heeft ontvangen. Hem ie direct ge.
last. Nederland te verlaten. In het telegram
wordt er op gewezen, dat de werkzaamheid
van professor Ude niet gewensobt is in den zin
van het Camnonieke recht art. 144.
Het telegram is professor Ude in de verga
dering der afdeeling Hilversum van de R. K.
Volkspartij, waar hij als spreken- optrad, door
den deken van Hilversum, mgr. van Hengel
overhandigd.
Van da zijde van den Anti-Vivisectiebond
meldt men, dat de lezingen van professor Ude
in samenwerking met dezen Bond georgani.
seerd, wèl doorgang zullen vinden.
Grootsche receptie
Na afloop der plechtigheden van de Bisschopg.
wijding te Roermond begaven de bis-
schoppen en alle autoriteiten en genoodigden
zich weer naar het groot-seminarie aan de
Swalmerstraat, waar de nieuwe bisschop een
grootsche en langdurige receptie hield. Ontel-
baren kwamen Mgr. Lemmens met zijn nieuwe
hooge waardigheid gelukwenschen.
Het geheel had een buitengewoon goed en
ordelijk veTloop
Het eerste bezoek van Mgr.
Lemmens.
Het eerste bezoek, dat de nieuw-gewijde Bis
schop bracht, gold Mgr. Schrijnen. Voorzeker
een buitengewoon fijngevoelde attentie.
Om half twee zaten de bisschoppen en de an
dere autoriteiten ln de mooi-versierde Kapittel
zaal van het Groot-Seminarie aan een feest
maaltijd aan.
OUD-MISSIONARIS W. J. SCHWEITZ. t
Te' Boekei „Huize Padua", overleed de Wel-
eerw. Heer W. J. Schweitz, oud-missionaris
van Nederl.-Indië. I
MGR. A. VERSTRAELEN, S V.D. t
Vrijdagmorgen werd door den Missie-procu
rator. den Z.Eerw. Pater Balkenholt S.V.D.,
in de kerk van het Missiehuis te Steyl eene
plechtige H. Mis van Requiem opgedragen
voor de zielernst van Z. H. Exc. Mgr. A. Ver-
straelen. De kerk was geheel met de bewoners
van het Missiehuis, alsmede talrijke geloo-
gen daarbuiten, gevuld.
HET ST. BERNULPHUSGILDE NAAR
DUBLIN.
In de juist verschenen aflevering van het
Gildeboek, komt het bericht voor, dat de
Gilde-reis dit jaar gehouden wordt naar Mid-
den-Engeland, met als einddoel Dublin, ten
einde het Eucharistisch Congres mee te ma
ken.
Het bestuur van het Gilde maakt er ons
op attent, dat in de publicatie van het voor-
loopige programma een onjuistheid is geslo
pen, n.l. dat de datum van vertrek riet is de
20ste, doch Zondagavond de 19e Juni.
GOEDE WEEK- EN PAASCHPLECHTIG-
HEDEN OP DE H- LANDSTICHTING
De oefeningen worden ingezet met de eerste
lezing op Casa-Nova op Woensdag 23 Maart om
half 3. Vervolgens nemen de pelgrims deel aan
al de kerkelijke diensten der Goede Week en
de bijzondere plechtigheden op het terrein.
De lezingen worden gehouden door Z.E. Pa.
ter Tünnissen O.P. die Z.E. Pater Linnebank
O.P. vervangt..
De Specht (thuisreis) vertrok Zaterdag te
8.52 uit Medan en arriveerde te S.30 te Alorstar.
Te 9.25 vloog liet toestel door naar Bangkok,
alwaar het van 14.30 tot 15 uur verbleef. Te
18.20 kwam de „Specht" te Rangoon aan. Het
toestel heeft 227 K.G. post aan boord.
De Valk (heenreis) is Zaterdag om 7.08
uUr uit Rome vertrokken en om 15.20 uur te
Athene aangekomen.
DE PRINS VAN ORANJE.
Riifkems bfl het Departement van Defensie in-
Sekomen bericht la Hr. Ms. Mjjnenlegger Prins
van Oranje op weg naar Ned.-Indië hedenoch
tend in Tunis aangekomen.
De Kon. Ver. Het Ned. Tooneel heeft aan de
N.V. Hollandscbe Schouwburg doen weten, dat
ZÜ op haar voorwaarde niet kan ingaan. Zij
handhaaft bij voorstel inzake partage-bespe-
Iteg en is bereid een cautie van 10.000 te
stellen.
In het jongste nummer van de „Acta" is de
tekst opgenomen van een decreet inzake
auteurs- en uitgeversrechten voor de gewijde
miuziék.
Zonder rekening te houden, aldus lezen we,
met het eigenlijk karakter der gewijde muziek,
die wordt uitgevoerd in de keuken voor litur
gisch gebruik, hebben sommige personen sinds
eenogen tijd, evenals bij iedere andere muziek,
aanspraak gemaakt op een zeker percentage op
grond van auteurs- en uitgeversrechten.
Niet alleen is diit in strijd met het decorum
van het huis des Heeren, maar bovendien
heeft het aanleiding gegeven tot heel wat
discussies en zelfs tot onaangename gebeur
tenissen.
Teneinde echter leder motief en voorwendeel
voor de betreffende moeilijkheden en kwesties
weg te nemen, heeft de H. Congregatie van het
Concilie het opportuun geacht, aan de bis
schoppen de volgende instructies te geven.
1. Zoolang die genoemde anteiuirs- en uitge
versrechten op de uitvoering der gewijde mu
ziek in de keriken gedurende de liturgische
functies zuilen drukken, zuilen de bisschoppen
er voor zorgen, dat in die kerken slechts die
composities van gewijde muziek worden uitge
voerd, wekker auteurs en uitgevers schriftelijk
verklaren, dat huin composities niet onderwor
pen zijn aan auteurs- en uitgeversrechten.
Overigens zaïl de opvolging van deze instruc
tie de kerkelijke plechtigheden niet kunnen
berooven van gewijde muziek.
Inderdaad:
a. Behalve de Gregoriaansche muziek en de
klassieke meerstemmige muziek, bestaan er
nog vele en beroemde oude composities van
gewijde muziek, die, daar zij in algemeen be
zit zijn overgegaan, vrij kunnen worden uit
gevoerd in de kerken, wanneer zij in overeen
stemming bevonden warden met de voorschrif
ten van het Motn pnopio van Z. H. Pius X van
22 November 1903;
h. Vele en uitstekende moderne componisten
en uitgevers hebben verklaard, dat hun com
posities van gewijde minziek vrij zullen kunnen
warden uitgevoerd, d.w.z. zonder auteurs- en
uitgeversrechten.
2. Voor de keuze nu van dergelijke compo
sities zuilen de bisschoppen de medewerking
inroepen van de diocesane commissie voor ge
wijde muziek, ingesteld overeenkomstig het
bovengenoemde Motu proprio van Pius X, be
halve wanneer zij zich, wanneer dit noodig is,
zullen wenden tot het pauselijk instituut van
gewijde muziek te Rome voor het inwinnen
van desbetreffende informaties.
Het stuk is gedateerd: Rome, 25 Februari
1932 en geteekend G. kardiinaail Senafiind, pre
fect, G. Bruno, secretaris.
Te Amsterdam.
In het Rembrandt Theater te Amsterdam zal
op Dinsdag 22 Maart te 2 uur een speciale
herdenkingsmatinee plaats vinden. De Goethe-
film zal op deze matinee worden vertoond, ten
wijl medewerking verleent de bekende tooneel-
speler Louis Saalborn die een fragment uit
,,Faust" van Goethe zal declameeren. Een groot
orkest onder leiding van den directeur van het
theater den heer David Hartogs, zal de ouver
ture Egmont ten gehoore brengen. Verder zal
een fragment uit de beroemde Faust-film met
orkestbegeleiding worden vertoond.
Te 's-Gravenhage.
Naar wij vernemen bestaat voor de Goethe-
herdenking, georganiseerd door de Neder-
landsch-Duitsche vereenïging op 22 dezer in
den Prinsesse-Schouwburg, veel belangstelling.
Z. K. H. de Prins zal de plechtigheid bijwo
nen, evenals de gezanten van Duitschland en
Oostenrijk, de minister van onderwijs, kun
sten en wetenschappen, de minister van Staat,
commissaris der Koningin in Zuid-Holland, de
burgemeester van den Haag en de minister
van Staat dr. J. Th, de Visser, oud-minister
van onderwijs.
I'Histoire se répète.
Onze Utrecbtsotoe redacteur schrijft:
Na een kalmen beginmiddaz en een betrek
kelijk rustige® Woensdag beeft de Jaarbeurs
zich Donderdag en Vrijdag iu een overweldi
gend bezoek mogen verheugen, een bezoek dat
voor een niet onbelangrijk deel per auto is
gekomen.
Dit nu is wel zeer verblijdend, maar daarover
wilden wij toet eigenlijk niet. toebben.
Er is iets anders.
Het instituut „Jaarmarkt" is reeds van zeer
oude origine, maar er kwam vroeger een ele
ment bij, da.t toch van meer beteekends is ge
weest. dan de menschen, diie het' beleefden,
konden bedenken.
Wanneer in de middeleeuwen ergens een
jaarmarkt was, trokken de kooplieden vu
groote karavanen naar de markt, maar tegelijk
met de kooplieden kwamen ook de menschea
van wat wij thans de „kleinkunst" zoudeu
noemen, de stad binnen.
Overal waar mensehen bij elkaar waren, was
iets te verdienenvoor de altijd zwervende
muzikanten en liedjeszangers, gooébelaa.rs en
potsenmakers en daarom trokken zij van de
eene plaats naar de andere, met bedevaarten
naar groote kerkelijke feestvieringen en met
de karavanen der kooplui naar de groote
markten. Trouwens, er waren jaarmarkten
voldoende, die d'r bestaan ontleenden aan de
vereoring van een bepaalden Heilige.
Wij zullen ons niet begeven In een schilde-
ring van de oude jaarmarkten, aan de eene
zijde omdat, wat wij zouden kunnen mededee-
len, békend genoeg is, maar aan don anderen
kant nog meer, omdat wij vreezen al te zeer
die mindere te blijven van den broeder uit de
zeede klas, die er ons als school Jongen» soO
wonderlijk over kon verbalen.
Maar er is nu Jaarbeurs in Utrecht. He*
Vrodenburg ia deels expositieruimte, deels par
keerterrein voor auto's e.n daarom moet u o®
de Neude gaan kijken om de gildebroeders van
„De blauwe Sdhute", om de afdeelimg „Ver
maak" van de Jaarbeurs te zien. Zeker, in het
Jaairbeursnestaurant is een keurig cabaret en
er zijn nog andere dingen, die groote steden
aan vreemdelingen plegen te bieden, maar dat
bedoelen wij niet. Dat zijn ondernemingen met
een 'balans en een Winst- en verliesrekening,
vermakelijkheden met een conferencier. Op de
Neude zijn vermakelijkheden, waarvan de
eigenaar, tevens conferencier, hoofdnummer,
kassier en bijprogramma is en de balans wordt
opgemaakt na ieder nummer, hetgeen een
voorzichtige wijae van beheer genoemd mag
warden.
Er is een kunstwielaijdier. Hij houdt een toe
spraak en fietst op één enkel wiel. Dan houdt
hij weer een toespraak, waarin hij dreigt zijn
vertooning te zullen staken, ais er niet dade
lijk een bedrag van zoo-en-zooveel bij elkaar
wordt gébracht. Het publiek baast zich hot
géld bijeen te brengen en de kunstenaar zet
zijn vertoonlng voort.
Daar ontdek ik booh een overeenkomst met
de andere officiieele vermakelijkheden. Want
daar is de belasting, die de vertoonlng dreigt
te znllen staken, als er niet dadelijk een be-
d'Ta-ö vanemftim: Zi© 'boven.
Behalve de Wielrijder is er een muziekgezei-
sdhap van Volendammers, die waarschijnlijk
nog nooit in Volendam zijn geweest, en dan 1*
er nog een jazzbamd van één man.
Dit is wonderbaarlijk van techniek. Op een
karretje staat een vleugelpiano en op den vleu
gel een klein harmonium. Bovendien is op het
karretje een slagwerk gemonteerd en terwijl
de man met zijn linkerhand piano en met zijn
rechterhand orgel sipeelt, bewerkt hij met zijn
voeten een lange rij pedalen, waarmee hij elag-
„werkt". En het gekste vain het geval is, dat
uit d'it allies tezamen nog muziek komt ook, al
heeft dan de muzikaliteit te lijden onder de
efficiency.
En toch ben fk Ibang, dat Willem Mengelberg
het niet zou kunnen. Trouwens, ik geloof ook
niet, dat bet geval op een abonnementsconcert
veel opgang zou maken. Er is een bapaaSJ
soort kunstgevoel noodig om het te appreciee*
ren..
Maar evenals lm. oude tijden komt de kunst-
vam-de-straat naar de jaarmarktstad.
I'Histoire se répète.
HAROLD MONRO, f
De Engelsche dichter Harold Monro I« ever»
leden, 53 jaar oud.
Na da aanvaarding van het plan-Dawes
kivam spoedig de kwestie der toetreding wn
Duitschland tot den volkenbond ter sprake.
Iele moeilijke en netelige punten moesten nog
opgelost-, worden, alvorens het zoover was,
zooals do kwestie van de schuld aan den
oorlog, het krijgen van een raadszetel, en art-
16 van h«t pact, betreffende de economische
en militaire sancties.
In het Duitsche kabinet werden deze pun
ten ampel besproken, ook werd met de ver
schillende uitenlandsche gezanten daarover
van gedachten gewisseld o.a. met lord D'Aber-
non, dien Wiedemann zeer hoog schat, het-
VOORZIET U VAN GOEDE
HULP. HOUDT STEEDS EEN
BIJ DE HAND
siyr.<iÉ:uts;:ns;iuauaiajüüiaisL:ii:
Wijkt uit een brief, welken MJ Sept.
®an iord parmoor schreef-
Ir*.5* te de ge-
'«®emheid
op li a* i met u
zijn, haxL^'andgoed te
held de goed-
goede bJ**°V0r d€
rating der
Londen
door de
en
W
Lord cTAbernon.
In
Berlijn
ringen te Z*®
sadeur dr. Sthamer
maar bovendien
gij uw groote w**
te ho
rnet den persoon van
lord d Aibernon.
jVa> Britscli*"deze waardeerimg vaT1
ilz-rnien eonaTnbassodeur in Berlijn
V°f diplom^! laas toor lk «P te Berlijn-
•sc 0 n hot eind' ktSngen' dat lórd d'Aber-
DO" x n xTn van het jaar Berlijn zal
veria en nieer op zijn post zal terug-
k6e?n^ wo^+ dt. dat zijn heengaan ge-
motnee te verklaren, dat de taak
van lo«l d Abemon hoofdzakelijk had bestaan
in liet werk vo°p ®en oplossing der herstel-
kwestie in Duitschland en dat deze taak door
de aannem ng van de Londemsc'he overeen-
konisten thans is afgeloopem en dat het der
halve wen schel ijk iS Toor do Eleuwe periode
dor politieke ontwikkeling ook een nieuwe
persoonlijkheid ra Berlijn te werk te stellen.
„Ik veroorloof m« er op te wijzen, dat lord
d'Aberoon in Berlijn niet alleen in diploma
tieke kringen, maar vooral ook hij de Duit-
iche regeerlnjE gen, bujtangwatm groot y«r.
trouwen geniet. Ik heb het gevoel, dat de be
trekkingen der beide landen het beste gediend
aouden worden als de drager van dit vertrou
wen ook in de toekomst in de Duitsche rijks
hoofdstad het Britsche rijk zou vertegenwoor
digen. Het zou voor den opvolger van lord
d'Abernon zeer moeilijk zijn de relaties, die
deze in de vier jaren van zijn werkkring al
hier verworven heeft, opnieuw te maken, en
vooral is het winnen van het vertrouwen van
de regeering van een land een persoonlijke
kwestie en niet gemakkelijk.
„Wanneer in de laatste jaren de verhouding
tusschen Engeland en Duitsclhlamd niettegen
staande de groote moeilijkheden in den Euro-
Peesehen toestand, steeds goed geweest is,
200 is dat, geloof ik, voor een groot deel de
^dienste van lord d'Abernon.
..Wanneer ik mij de woorden herinner, waa.r-
11109 gij over lord d'Abernon spraakt, dan
meen ik. dat deze mij het recht geven u mijn
"Platting kenbaar te maken en ik zou u dank-
ar z'te, wanneer gij de goedheid zoudt wij-
p hebben mij mede te doelen of de hier in
Pm oop zjjnde geruchten over zijn heengaan
be t">Va'arbeid berusten en of er mogelijkheid
x0101 zekerheid over zijn aanblijven te
verschaffen.
„5? ®ritsche ambassadeur is van mijn
schrijven
u niet op de hoogte. Ik hield
nekkiublta Voor mijn P^sht. gezien de hard-
wt,/ 'daarmede de geruchten van zijn
Sf? hW WW™ opduiken, mij op de
0 stellen en verzoek u van mijn mede-
lun™ gebrUik te maken, gelijk u goad-
Besorgdheid in Rusland.
Hangende de besprekingen voer het fcoe-
r erl Ul5l,scbland tot den volkenbond,
kreeg - mann meermalen bezoek van den
Rueaischen gezantscha para ad Brodowski. Uit
Br°dow8ld. blijkt, dat Rus-
land nds toetreden met eenige be
zorgdheid tegemoet ziet.
Op 26 September 24 teekende Stresemann
hierover aan:
„De Russische gezamtechaparaad Brodow-
ski bracht mij heden een bezoek en verzocht
inlichtingen over Duitschlands plannen in
verband met zijn toetreding tot den volken
bond. In Rusland werden deze plannen van
Duitschland beschouwd als de inaugureer!ng
van een nieuwe politiek, welke met bezorgd-
het wordt gadegeslagen Hij zou het derhalve
zeer op prijs stellen, indien ik hem ds rede
nen kon jneedeelein jFélkf de pnitaehg regee
ring er toe hadden gebracht om dezen stap
te doen.
Ik heb toen den gezantschapsraad in een
langdurig gesprek het standpunt der Duitsche
regeering uiteen gezet en in het bijzonder op
de voorwaarden gewezen waarvan Duitsch
land zijn toetreding tot den volkenbond af
hankelijk maakt, in het bijzonder wat betreft
de kwestie van. de sancties en de kwestie der
universiteit van den volkenbond. Ik wees hem
er op, dat wij niet zooals Litwinoff van ons
veronderstelde, daarmee de grenzen, welke
ons in Opper-Silezië waren aangewezen, nog
eens erkenden. Juist artikel 19 run het vol
kenbondspact geeft ons de mogelijkheid ver
dragen ter revisie voor te leggen. Daarvan
konden wij als lid van den Volkenbond ge
bruik maken. Ik verzocht hem Litwinoff nog
eens op het artikel in de. „Temps" te wijzen,
waarin door dit blad het toetreden van
Duitschland tot den volkenbond besproken is.
Litwinoff zou daaruit zien dat Frankrijk er
heelemaal niet aan dacht in deze schrede van
Duitschland een of andere wijziging van zijn
politiek te zien. De „Temps" wees er eerder
op, dat het voor Duitschland blijkbaar slechts
aankwam in het internationale milieu van den
volkenbond de revisie van bet. verdrag van
Versailles te bewerken. Ook in politiek op
zicht was men over onze toekomstige mede
werking in den raad van den volkenbond ver
ontrust. Wanneer bet toetreden tot den vol
kenbond zou beteekenen, dat. de staten, die
daarin vertegenwoordigd waren, do grenzen,
welke door bet verdrag van Versailles wa.ren
aangegeven, als onveranderlijk zonden aan
vaarden ,dan zou Hongarije vermoedelijk nooit
tot den volkenbond zijn toegetreden. Ik wees
hem er verder op, dat juist Mao, Donald, de
ma.ker van het Engeisoh-Russisch verdrag, het
toetreden van Duitschland tot den volkenbond
dringend bepleitte. Mac Donald was ongetwij
feld 'n vriend van Rusland en was 't niet eens
met een tegen Rusland gerichte Fransche po
litiek. Litwinoff en de Russische regeering
zouden daar uit toch kunnen concludeeren,
hoe onjuist hun opvatting was te gelooven,
dat wij onze politiek zouden wijzigen.
Naar aanleiding van een vraag betreffende
een Russischen waarnemer bij den volkenbond
verklaarde Brodowski, dat Rusland dit zeer
zeker van plan was, echter zijn meening aan
gaande den volkenbond in geen enkel opzicht
gewijzigd had. Rusland dacht er niet aan den
volkenbond en de Russische Randstaten te
steunen-. Hij zou echter gaarne mijn uiteen
zettingen aan Litwinoff overbrengen. Ten
slotte vroeg hij mij in den loop van de vol-
«penda dagen nog eens een bezoek te mogen
Litwinoff en Stresemann.
brengen, ten einde dieper op ons gesprek, in
te gaan. Hij wees er op, dat het optreden van
onze vertegenwoordigers in enkele staten bij
de Russische regeering den indruk gewekt
bad, alsof wij in onze politiek jegens Rusland
een wijziging brachten. Op mijn vraag wat
hij daarmee bedoelde, daar mij iets dergelijks
niet bekend was, noemde hij Afganistan en
Perzië. Ik antwoordde Brodowski, dat ik wer
kelijk niet begreep, waarop het zinspeelde,
dat ik echter gaarne bereid was hierover met
hem bij de volgende gelegenheid verder te
spreken."
Den eersten October bracht Brodowski
Stresemann wederom een bezoek, waarin hij
hem inlichtingen vroeg over bet Duitsche
memorandum aan den volkenbond, waarvan
Stresemann hem in het kort den inhoud mee
deelde en hem een afschrift daarvan ter ver
trouwelijke kennisneming gaf. Over dit be
zoek teekende Stresemann o.a. het volgende
aan
„Brodowskivroeg mij of de nieuwe bepalin
gen, welke over de militaire controle opge
steld waren, ons besluit betreffende toetreding
tot den volkenbond niet zouden wijzigen. Ik
antwoordde hem, dat ons deze bepalingen,
welke Duitschland van de medewerking bij
de oonitróle van de andere staten uitsloten,
bij het opstellen van het memorandum niet
bekend waren geweest, daar wij anders daar
tegen waarschijnlijk geprotesteerd zouden heb
ben. Het was naar mijn meening niet noodig,
dat. de volkenbond uit twee soorten van naties
zou bestaan, waarvan de eene bevoegd zou
zijn oontróle uit te oefenen, terwijl de andere
slechts het recht zou hebben zich te laten
contidleeren,, Dit was sen vraag, waaroj»
in het verdere verloop der onderhandelingen
waarschijnlijk aouden terug komen. Voorloc.
pig wachtten wij af, welk antwoord wij van
de mogendheden zouden krijgen.
De schuld aan den oorlog.
Na onderteakening door Duitechlamd van
het plan-Dawee, had rijkskanselier Marx na
mens de régeering een verklaring gepubli
ceerd ,waarin zij den rijksdag dank breng*
voor zijn steun, maar waarin de regeering
tevens nog eens verklaart, dat zij de in. het
Verdrag van Versailles opgenomen verklaring,
dat Duitschland schuldig is aan den wereld
oorlog, niet als waar erkend en eischt dat
het Duitsche volk van den last van deze val-
sche aanklacht zal worden bevrijd. Aange
kondigd -wordt, dat de regeering de vreemde
mogendheden van haar opvatting in kennis
zal stellen. Over hat tijdstip waarop dit zou
gebeuren is veel te doen geweest.. Er kon zoo
veel door bedorven worden! Dit blijkt ook
uit de volgende aanteekening van Stresemann
d.d. 25 Sept. '24.
Bij een lunch in de National Bank sprak de
president der National City Bank, de heer
Mitchell, mij aan om mij te vragen de nota
omtrent de schuld aan den oorlog ten minste
zoolang achter te houden, totdat de leaning
in Amerika in voldoende mate geteekend zou
zijn. Het kwam er thans op aan, de Amerika,
nen voor het denkbeeld der Duitsche leening
te winnen. Wij zouden door de plaatsing der
leening een leger van 300.000 mensehen iu
Amerika krijgen, welke voor Duitschland pro
paganda zouden maken, omdat zij bij den wel
stand van Duitschland geïnteresseerd zouden
zijn. Natuurlijk waren nog zeer veel belem
meringen te overwinnen. Op den dag echter,
waarop de nota betreffende de schuld van
den oorlog gepubliceerd zou worden, zou da
strijd over het ontstaan van den wereldoor
log opnieuw ontbranden, hetgeen niet wen-
schelijk zou zijn en onder bepaalde omstan
digheden het resultaat der leening nadeelig
zou beïnvloeden. Daarom zou het door hem
en door zijn collega's, die mede bij de uitgif
te van de leening betrokken waren, zeer wor.
den toegejuicht als men gedurende dien tijd
door die kwestie niet belemmerd zou worden.
(iïadruk Terboden), 'j
