VAN ST. WENCESLAS TOT
PRINSES JELISJKA.
1
De alom bekende electrische
Waschmachine.
^WOUTER]
kleime-amhomce
D. K. VOS
ONDERWIJZER
ADVERTEERDERS,
DENKT DAARAAN!
Y
ÉÉI
KONINKRIJK DER NEDERLANDEN
5 pCt. Tweede
Nederlandsche Staatsleening1932
groot nominaal f 250.000.000.-
op Donderdag 2 Juni 1932
1
De voordeelige prijs maakt het thans mogelijk,
in iedere huishouding electrisch te wasschen.
Verkrijgbaar in alle eerste klas zaken.
6 pCt. Staatsleening 1922B, welke per 1 Juli 1932 geheel wordt afgelost
HIK HM
ADVERTENTIEN
f
KUNSTTANDEN
Uitsluitend gegarandeerd, indien voorzien van Miele-Motor.
Stroomverbruik perwaschdag 5-15 ets.
KOERS VAN UITGIFTE 100 pCt.
Schuldbewijzen aan toonder groot f1000.-, f500.- en f 100.
RENTENDE 5 pCt.
Vrijdag 1 Juli 1932
JÈKL.
Bijverdienste.
DONDERDAG 26 MEI 1932
DE TWEE BOLESLAVS, VADER
EN ZOON.
HOE PRAHA IN DE GESCHIEDENIS
OPDUIKT.
WYNANDA DE VRIES
Jacobus van Deventer
middelen
Dr. THEODORUS IGNATIUS
BERNARDUS HILTERMANN
J. E. M. Barth
J. J. HOLTZAPFEL
JOHANNA LE0NARDA JAC0BA
DOLKLutz
DENKT OM DE
KABOUTERS
hoe wordt men rijk en gelukkig tegelijk
X
-
HUISHOUD- EN
INDUSTRIESCHOOL
Pr. Mauritsstr. 9, Schiedam
W.V. SCKIECAiï.SCHE STEENKOLENHANDEL
NETTE LEERLING
TE HUUR
GEM. BETALING!
KANTOORBOEKHANDEL LEESBIBLIOTHEEK
RUBENSPLEIN No. 16 VLAARDINGSCHEDIJK No. 169
NET MEISJE
GEVRAAGD
De Courant, die hier
ter stede het MEEST
GELEZEN wordt, is
KOEMARKT 4
TELEFOON 68085
uitgegeven krachtens de Leeningwet 1932 en de Tweede Leeningwet 193_,
waarvan reeds is geplaatst f 20-550.000.—terwijl bovendiende deelneming is verzekerd tof
een bedrag van f 59.600.000.—.
Aflosbaar a pari, by uitloting, ten ho°Sste 40 jaar, te beginnen 1 Juli 1933.
De coupons zÖn betaa,baar per 1 Januari en 1 JuIL
mat recht van Voorkeur op het niet reeds geplaatste deel, voor houders
van obligatiën der
De koning, die z'n kroon verpande...
Van onzen H. correspondent)
De Premyslied, wiens roem tot aan het ein
de der dagen duren zal, zeker zoolang er
Tsjechen op dit ondermaansche zullen rond-
loopen, was een heilige. De stralenkrans stond
hem beter dan de kroon. En na negen jaren
regeeren, verloor hij de kroon, maar won den
stralenkrans.
Sint Wenceslashad zijn vroomheid van zijn
grootmoeder de heilige Loedm.illa, te wier
eere in Tsjechenland kerken zonder tal zijn
gebouwd. Al den tijd, dat Wenceslas regeerde
en dit was sileehts een nietige periode in de
eeuwen historie, zat er eigenlijk een monnik
op den troon. Hij was zelf rijk aan Christe
lijke deugden en er op uit, die zijn volk in te
prenten. Zulks was erg noodig, want de
Tsjechen zaten meerendeels nog diep in het
heidendom en hun zeden en gewoonten waren
van dien aard, dat een paar generaties na
Sint Wenceslas hun bisschop tranen schreide
en tenslotte vertwijfeld uit zijn land weg
vluchtte.
Hierom juist is Sint Wenceslas een des te
merkwaardiger figuur. Hij was een monnik
op den troon en voerde voorzichtig den scepter
over halve heidenen. En tegelijkertijd toonde
hij zich een uitstekend heerseber. Door zijn
verstandige politiek werd het voormalige Bo-
jehemum een embryonaal Tsjechië. Hij oor
deelde het wijs, den naburigen Duitsohen vorst
schatting te betalen en aldus zijn langzaam
opbloeiend domein een rustig leven te verze
keren. Door zijn overeenkomsten met het
Duitsche rijk kreeg hij thuis de handen vol
ledig vrij en hij slaagde er in, de diverse Sla
vische stammen tot een geheel te vereenigen.
Negen jaar lang duurde zijn zegenbrengende
regeering Hij effende aldus den weg voor twee
andere „empirebuilders", Boleslav I en Boles-
lav II.
Sint Wenceslas' dood was een tragedie. In
het negende jaar van zijn heerschappij moest
hij een niet al te eervollen vrede sluiten met
Hendrik I, koning der Franken. Deze vorst
oordeelde, dat Wenceslas ook hem schatting
had te betalen en daar deze aanvankelijk wei
gerde zulks te doen, trok hij met een flink
leger Tsjechenland binnen, zulks naar de ge
woonte der tijden. Wenceslas merkte spoedig,
hoeveel sterker zijn tegenstander was en hij
stemde er toen maar weer in toe, schatting te
betalen.
Die verstandige, maar in de oogen van zijn
broer Boleslav niet erg heldhaftige daad ge
bruikte de laatste, om tegen hem samen te
spannen. En met den arglist van een held uit
een stuiversroman vroeg hij Wenceslas op het
doopfeest van zijn zoon. Wenceslas kwam,
vierde mee feest en maakte zich op, weer
heelhuidsch te vertrekken. Maar Boleslav
wachtte hem den volgenden dag bij den in
gang van de kerk op, viel hem aan en ver
moordde, bijgestaan door zijn trawanten, den
zich moedig verdedigenden Wenceslas. De
heilige koning deelde het lot van zijn groot
moeder Loedmilla, die op bevel van haar
schoondochter Drahomira werd gewurgd.
Helaas ging het met den moordenaar van
Sint Wenceslas niet zooals het meestal den
schurken uit de stuiverromans vergaat. De
historie heeft nagelaten, ons de voldoening te
verschaffen van een slot, waarin boontje om
zijn loontje komt. En helaas moet worden ge
constateerd, dat Boleslav heel lang en heel
gelukkig regeerde, n.l. niet minder dan een
en veertig jaren en het genoegen mocht sma
ken, zijn zoon Boleslav II een stevig gestabi
liseerd rijk na te laten, waarvan deze maar
eventjes zes en dertig jaar profiteerde. Evenals
zijn vader beoefende hij minder de Christe
lijke deugden, maar grondvestte te vuur en te
zwaard een rijk, dat zich op een gegeven
oogenblik uitstrekte tot Silezië toe.
Initusschen, het succes der Boleslavs was
niet uitsluitend te danken aan hun bekwaam
heid en dapperheid. Ze werden in hun werk
buitengewoon goed gesteund door de groote
moreele vorderingen, die het land tengevolge
van het zich steeds meer uitbreidende Chris
tendom maakte. Loedmilla en Wenceslas had
den het offer der martelaren geplengd en hun
vereering verspreidde onder het volk een die
pen religieuzen zin, die gepaard ging met lief
de voor orde en regelmaat en een groote opof
feringsgezindheid, welke aan de Boleslavs ten
voordeel kwamen.
Sint Wenceslas, Svaty Vaclav, werd de na
tionale heilige bij uitnemendheid, de patroon
en beschermheer van het land. De vorsten lie
ten zijn beeldenaar op hun munten zetten.
Zijn beeltenis prijkte op de zegels der officieele
documenten. Tsjechische legers trokken onder
zijn banier uit. En sinds de dertiende eeuw
weerklonk door de kerken van Tsjechië een
mooie lofzang op Sint Wenceslas, heer der
Tsjechische landen. Later, toen Sint Wences
las onder de Oostenrijkscbe overheersching
steeds meer het symbool van een onafhanke
lijk Tsjechië werd, is een nieuw vers aan
dezen lofzang toegevoegd:
O, Gij erfgenaam van Tsjecheland,
Herinner U Uw ras, Uw volk,
Laat niet toe dat wij
En onze kinderen omkomen,
Heilige Wenceslas
Kyrie eleison.
En het leek, alsof zijn geest toch in den
moordenaar Boleslav werkte. En ten goede
werkte. Boleslav, na den moord De Wreede
geheeten, verspreidde als het ware tegen wil
en dank het Christendom. Dit drong het nog
heidensdhe Polen binnen, toen hij zijn dochter
Doebravka uithuwelijkte aan den Poolschen
vorst Mesjek, die daarop tot het Christendom
overging.
Had Boleslav I zijn rijk uitgebreid tot Po
len in het Noorden en met Moravië en Slo-
wakië in het Zuiden, mede door de hulp, door
hem aan den koning van Duitschland tegen
Venetië in Praha.
de Hongaren geboden, Bole^av II moest lijde
lijk toezien, dat Polen zich Silezië toeeigende.
Onder zijn bestuur werd echter een speciaal
bisdom voor Tsjechenland gesticht. Praha werd
de bisschopszetel, met den Sakser Detmar als
eersten bisschop. En Detmar had een beroem
den opvolger in Vojtesj (Albert), een adellijken
Tsjech, een ijverig hervormer, wiens vroom
heid tot ver over de landsgrenzen befaamd
werd zoodat zelfs de Groote Khan der Honga
ren, Gejza, hem naar zijn hof riep om er
zijn zoon Stefanus te doopen. Het was intus-
schen Vojtesj, die ondanks allen vooruitgang
weende over het paganisme in zijn vaderland.
Hij vluchtte, naar reeds gezegd, en trok als
missionaris via Polen naar de heidensche
Pruisen, Polens oorlogszuchtige Baltisohe na-
huren. Bij de Pruisen vond hij den begeerden
marteldood.
En de geschiedenis rolde voort. Oorlogen
ontstonden en werden door den een of ande
ren vrede beslecht, broeders twistten om den
troon, heele landstreken gingen verloren of
werden teruggewonnen. Het was een gestadig
uw and down En het is werkelijk niet noodig,
al dit ge-up and down op den voet te volgen.
Het zij genoeg hier even vast te nagelen,
dat Praha in de geschiedenis verscheen. Als
een bisschopszetel, maar inderdaad was Praha
toen al een stad. Voorloopig wordt Praha hier
nog echter in een hoek geduwd, om de geschie
denis van Tsjechenland en Slowakenland in
groote trekken te volgen.
Stefanus, zoon van den Grooten Khan der
Hongaren, veroverde Slowakië. Hij staat in de
geschiedenis als Stefanus de Eerste, de hei
lige koning der Hongaren bekend. Met deze
verovering scheidden de Hongaren voor meer
dan duizend jaren de Tsjechen en de Slowaken.
Nadien was het voornaamste vermeldens
waardige, dat de heeren van Tsjechenland ko
ningen werden. Speciaal Vadislav Kruisvaar
der en bondgenoot van Frederik Barbarossa,
wist die eer door bijzondere wapenfeiten te
verwerven. In 1157 maakte Frederik Barba
rossa hem koning, tevens met de bepaling, dat
het koningschap in Zjjn huis erfelijk zou zijn,
wat bij Vratislav II, den eersten koning van
Tsjechië, niet het geval was geweest. Maar
helaas vergat Frederik zijn belofte, dat Tsje
chië voor altijd een koninkrijk zou zijn en de
opvolger van Vladislav was weer gewoon vorst.
Tenslotte echter kwamen uit het geharre
war van elkander bekampende vorsten en va
zallen weer koningen te voorschijn en het nog
steeds aan de macht zijnde huis der Premys-
lieden kreeg vrede en eer binnen zijn muren,
toen Premysl Ottokar I in Tsjechenland schoon
schip hield en zich als alleenheerscher gelden
deed Koning Frederik II van Duitschland was
zoo vriendelijk, den koning van Tscjechenland
en het recht van erfopvolging m een waarde
vol document te herkennen.
Het waren in het bijzonder de opvolgers van
Ottokar, die de penetratie van Duitsche eleme -
ten begunstigden. Tot hun verdediging moe
gezegd worden, dat ze van deze Duitse .e
elementen heel wat voordeel hadden en ei
heel wat door leerden. Maar het Duitsch kreeg
langzamerhand de overhand en het Tsjechisch,
taal des lands, Werd als minderwaardig be
schouwd. En bij het verrijzen der steden nam
het Duitsche element, vermengd met Joodsche
en Italiaansche Immigranten, een levendig en
belangrijk aandeef in de commercieele en cul
tureel® ontwikkeling van Tsjechië. Onder
Premysl Ottokar II strekte het land en zijn
onderhoorig'heden zich tot de A.driatische Zee
nit en deze heerscher was toentertijd één der
machtigste vorsten van Europa, maar werd
tenslotte door Rudolf van Habsburg en diens
Hongaarschen bondgenoot op de Moravische
velden in Oostenrijk verpletterd.
Een opleving volgde onder Vaclav II,. Het
lot der Premyslieden was echter bezegeld.
Vaclav in kwam jong op den troon en werd
op een veldtocht tegen Polen vermoord. Met
hem eindigde de dysnastie der Premyslieden
haar glorierijke heerschappij. En het huis
Habsburg kwam op den troon van Sint Wen
ceslas. Overigens kort, aangezien Rudolf I een
winterkoning was en nog geen jaar regeerde.
De Tsjechische edelen kozen daarop een aan
getrouwd lid van het uitgestorven huis der
Premyslieden die het ook al niet lang maakte,
waarna aller hoop zich concentreerde op
Jelisjka, een dochter van Vaclav n> aie ten
slotte werd uitgehuwelijkt aan den veertien
jarigen zoon van den pasgekozen Roomsch-
keizer, Hendrik VII van Luxemburg.
Deze zoon heette Jan, droeg dus een dood-
gewonen naam. En hij bleek ook een doodge
wone jongen te zijn, zoodat de Tsjechen, door
wie hij na het huwelijk met prinses Jelisjka
tot koning was uitgeroepen, zich danig teleur
gesteld voelden. Maar hij werd toch geen
doodgewone koning. Jan kon nl. niet rustig
thuis blijven zitten. Hij was steeds het land
uit, op zoek naar allerlei opwindende avon-'
turen. Hij verscheen overal waar te bakke
leien viel. De permanente onrust in zijn ko
ninkrijk was hem te rustig. En al avonturend
gaf hij het aanschijn aan het spreekwoord dat
zei, dat zonder God en den koning van Tsje
chië geen vechtpartij gewonnen kon worden.
Jan kwam alleen thuis als hij geld noodig had
en door deze eigenschap toonde hij. bijzonder
humane eigenschappen te bezitten. Hij ver-
Pandde de koninklijke kasteelen en landgoede
ren, verkocht voor dik geld aan de steden pri
vileges en naar men zegt moet hij ook eens
zijn kroon verpand hebben.
Jan deed echter één goed ding. Hij liet het
land een puiken troonopvolger. Dultschers en
Tsjechen in het huidige Tsjechië zijn het er
niet over eens van wie de troonopvolger nu
feitelijk zijn goede eigenschappen had, van den
Luxemburgschen Wandelenden Ridder of van
de Tsjechische prinses. Een feit i®, dat de
jonge Karei al vroeg, zeven jaar oud, aan bei
der invloed onttrokken werd. Jan zond hem
voor zijn opvoeding naar Parijs. En Jelisjka
stierf van hartzeer
VERLOOFD:
CORRY SELY
en
LOUTS VAN MOFWEGEN.
Utrecht, Beerzestraat 20.
Alphen a. d. Rijn, Pr. Hendrikstr.
28 Mei 1932. 31276 7
VERLOOFD Zondag 22 Mei j.l.
TRUUS LAMP
en
ADDY v. TETERTNG
v Med. Doots.
Overveen, Adr. Stoopplein 20.
Haarlem, Groote Markt 4.
31267 7
GETROUWD
Mr. CH. C. REYNEN
en
JEANNE J. M. KREYMBORG.
Baarn, 25 Mei 1932.
De Heer en Mevrouw
REYNEN—KREYMBORG
zeggen mede namens wederztjdsche
familie hartelijk dank voor de vele
blijken van belangstelling bij hun
huwelijk ondervonden.
31269 12
De Heer en Mevrouw
LOEFF—BONGAERTS
geven met genoegen kennis van
de geboorte van hun Zoon
EUGèNF. MAX.
Vught, 24 Mei 1932.
Eenige en algemeene kennisgeving.
31292 7
De Heer en Mevrouw
KALL E R—B R KNN IN K M EIJER
geven met vreugde kennis van de
geboorte van hun Dochter
THERESIA AGNES.
Nijmegen, 24 Mei 1932.
Sterreschansweg 32. 31274 7
Voor de veie blijken van deelne
ming ontvangen bij het overlijden
van onze lieve Moeder, Behuwd-
en Grootmoeder
Weduwe van
betuigen wij onzen hartelijken dank.
Schiedam:
J. HULDY—Van Deventer
J. J. HULDY
TH. A. VAN WAAKT—
Van Deventer
J. J. VAN WAART
Weltevreden:
W. VAN VOOREN—Yan Deventer
C. B. VAN VOOREN
Rotterdam:
P. C. BUYSER—Van Deventer
A. J. BUYSER
en Kleinkinderen.
Mei 1932. 31298 22
VRIJDAG 27 MEI
Runderrollade p. pond 29 ct.
Heilbot per pond 45 ct.
Jonge volvette Goudsche
Kaasper pond 21 ct.
Nieuwe Holl. Haring
per stuk 6 ct.
Heden overleed, voorzien van
de H.H. Sacramenten der
Stervenden, onze geliefde
Echtgenoot, Vader, Behuwd
en Grootvader, de Heer
Weduwnaar van Vrouwe
Ridder in de Orde van den
Nederlandschen Leeuw, Kan
tonrechter te Amsterdam,
in den ouderdom van 73 jaren
Amsterdam, 24 Mei 1932.
Van Eeghenstraat 89.
R. E. HILTERMANN—Klaar
Hilversum:
Dr. TH. I. K. M.
HILTERMANN
Mr. L. B. M. HILTERMANN -
Van Overeem
Batavia:
Dr. F. J. HILTERMANN
en Kleinkinderen.
De H.H. Uitvaartdiensten zul
len gehouden worden Zater
dag a.s. in de kerk van O. L.
Vrouwe Rozenkrans, Jacob
Obrechtstraat 30, Amsterdam.
De stille H.H. Missen te 7 en
8 uur en te 9 uur de plech
tige gezongen H. Mis van
Requiem, waarna de begra
fenis van uit de kerk op de
R. K. Begraafplaats Buiten-
veldert, Amstelveenscheweg te
Amsterdam te ongeveer 10
uur.
Bezoeken kunnen niet wor
den afgewacht.
Volstrekt eenige en alge
meene kennisgeving.
TEGEN FONDSTARIEF.
Spreekuur morgens van 9li
Tandheelkundige
KRUISKADE 130, ROTTERDAM.
607 DGVS 8
31305 46
Voor de vele blijken van belang
stelling betoond bij het overlijden
van mijn lieve Vrouw
betuig ik mijn oprechten dank.
G. P. M. DOLK.
31296 7
wanneer gij m eeniger
lei zaak hulp of bijstanc
noodig mocht hebber
Indien U reeds Woensdag 1 Juni as. deelneemt met de door den Fraii9chen Staat gegarandeerde loten
Credit National de France 1919 (Verkoop hier te lande wettelijk geoorloofd). Hoofdprijs wederom één
millioen Francs of 98.000 GId. Verder zeer veel prijzen o.a. een half millioen Francs of 49.000 Gld., vijf
k fres. 100.000 tien k fres. 50.000 enz. Tegen storting van slechts drie gulden zenden wij U onmiddellijk
een deelname welke reeds recht geeft op den geheelen prijs (dus geen gedeelten) 2 stuks f 1-5.80, 3 stuks
fl.8.50, 5 stuks fl. 13.50. Iedere kooper ontvangt drie dagen na de trekking gratis de lijst, welke ook
officieel staat in alle groote bladen. Zendt nog heden postwissel of girostorting No. 135173 aan de
firma J. SANDERS, Comm. in Effecten, Hoogstraat 4 Den Haag, telef. 116587. Drie Hollanders
9 wonnen reeds ieder één millioen Francs. Waagt thans ook Uw kans om 1 Jnni^a.s. den grooten
Ne45
K
600 DGVS 153
In Gedistilleerdhandel enz. wordt
voor direct een nette FILIAAL.
HOUDER(STER) gevraagd. Borg-
storting gewenscht. Brieven onder
no. 118S Bureau van dit Blad.
11193S 8
voor Schiedam en Omstreken
ItUUhÜVbbï I3>lb lif-13 Tifc.Lc.I-. b62Ü3-6663l
PRIMA AWTHRACiET-SOORTEN VAN Ie KLAS MIJNEN
prjjs te winnen. Bestelt nog heden
5760—5
Inschrijving van Leerlingen iederen
dag van 25 uur n.m. tot 15 Juni
a.s. voor Dagschool I en Dag
school XI.
De leerlingen moeten 1 September
den leeftijd van 12 jaar hebben
bereikt.
Tevens inschrijving van leerlingen
voor de verschillende opleidingen,
o.a.: Costuumnaaien, akte nuttige
handwerken, kinderjuffrouw.
Spreekuren: Woensdag v.m. 9.30
11.30 en 's avonds van 68 uur.
De Directrice
M. J. H. VAN DE ATEN.
11192S 24
5 regels 0.50
10 regels 1.
15 regels 1.50
Mej. A. de Vries, Coupeuse, Brug
manstraat 58b, vraagt een
om in het vak te worden opgeleid.
2719S
vrij Bovenhuis, Ridderkerksche-
straat no. 49. Te bevragen bij den
Waterstoker op no. 41. Huur 6.25
per week. 2720S
Ameublementen, dressoirs, buffett.
theemeub. divans, karp., bedd., dek.
ledik., spieg. enz. Simonstr. 44 en
57, nabij Schiek. Tel. 41541, R'dam.
7460
TELEFOON 69513 TELEFOON 69767.
GEVRAAGD aan de Albert Jozefschool, Klein Coolstraat 37 R'dam, een
Brieven aan het hoofd! der school H. P. H. GEURTS. 57615
voor heele of halve dagen. Aanm.:
Hoogstraat 16. 2721S
ga
De inschrijving geschiedt
van Jes v°ormiddags 9 tot des namiddags 4 uur,
de NEDERLANDSCHE HANDEL-MAATSCHAPPIJ, N.V. te Amsterdam, Rotterdam en
's-Gravenhage.
de AMSTERDAMSCHE BANK, N.V. te Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage.
de BANK-ASSOCIATIE te Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage,
Wertheim Goinpertz 1834 en Credietvereeniging 1853, N.V.
de BANQUE DE PARIS ET DES PAYS-BAS te Amsterdam.
DE TWENTSCHE BANK, N.V. te Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage-
HELDRING PIERSON te 's-Gravenhage.
HOPE Co. te Amsterdam.
de INCASSO-BANK, N.V. te Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage-
LIPPMANN, ROSENTHAL Co. te Amsterdam.
R- MEES ZOONEN te Rotterdam en 's-Gravenhage.
de NEDERLANDSCH INDISCHE HANDELSBANK, N.V. te Amsterdam, Rotterdam en
de NEDERLANDSCH-INDISCHE ESCOMPTO-MAATSCHAPPU te Amsterdam, Rotter-
dam en 's-Gravenhage.
PIERSON Co. te Amsterdam.
de ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING, N.V. te Amsterdam, Rotterdam en s-Gra-
venhage.
GEBR. TEIXEIRA DE MATTOS te Amsterdam.
VERMEER Co. te Amsterdam.
De gelegenheid tot inschrijving is eveneens opengesteld bij het Agentschap van het
Ministerie van Financiën te Amsterdam.
Inschrijvingsbiljetten en prospectussen zijn bij deze kantoren kosteloos verkrijgbaar.
De STORTING van het verschuldigde wegens toegewezen schuldbewijzen moet ge
schieden ten kantore van inschrijving, op
Voor verdere bijzonderheden raadplege men Het Prospectus.
De Minister van Financiën,
's-GRAVENHAGE, 23 Mei J932, DE GEER.
