LEZERS VAN ONS BLAD.
GEADVERTEERDE ARTIKELEN,
PROTEST DER R. IC. ONDERWIJZERS
DINSDAG 13 SEPTEMBER 1932
HET DRAMA
TE PUTBROEK.
MAX
ZIJN VRIENDEN.
W////1
nieuwe inrichting voor
TEGEN HET RAPPORT-WELTER
„St. Augustinus" vergadert te
VGravenhage.
HET VONNIS TEGEN DEN JACHT
OPZIENER EN ZIJN ZOON.
Waarop het Bossche Hof zijn
vonnis steunde.
gevangenen slaken hun boeien.
GEESTESZIEKEN TE LEUR.
Radicale hervormingen tot
stand gebracht.
HET COLLECTIEF ONTSLAG BIJ HET
RIJKSOPVOEDINGSWEZEN.
de commissaris der koningin
IN ZEELAND.
NED. MEDISCH MISSIE COMITÉ.
INDISCHE POSTVLUCHTEN.
Moderne kooplieden geven door kunne advertentiën
in de dagbladen blijk, met hunne aanbiedingen de
concurrentie het hoofd te kunnen bieden.
Zij treden met hunne producten en de prijzen, welke
zij er voor rekenen, openlijk op en leVeren hierdoor
het bewijs, aan het publiek de beslissing in daden
van koop te durven overlaten.
De meest geadverteerde goederen vinden den groot
sten aftrek. Zij zijn bijna altijd de beste en de goed
koopste. Koopt dus uitsluitend
In „Diligentia" te 's-Gravenhage kwam Zon
dagmiddag de diocesane vereeniging van R.-K.
bijzondere onderwijzers in het bisdom Haailem,
„St. Augustinus" bijeen, in verband met het
rapport-Welter.
In zijn openingswoord protesteerde de voor-
sitter, de heer H. G. de Boer tegen de liberale
samenstelling der commissie-Weiter. Een
tweede bezwaar is gericht tegen de eenzijdige
opdracht, welke de, commissie heeft. Het slui
tend maken der begrooting zal moeten komen
van de landsdienaren, eventueel gemeentedie-
iiaren. In het volkshuisgezin moeten alle leden
de lusten en de lasten dragen. Er is maar één
leuze sluitend maken van de begrooting. Uit
den aard der zaak beoogt de commissie-Weiter
ook de afbraak van het onderwijs, en juist het
onderwijs voor den kleinen man; het volkson
derwijs en het nijverheidsonderwijs. Wij zijn
bereid tot offers, maar willen daarin niet al
leen staan.
Hierop kw^m de heer Max van Poll aan het
■woord.
Rede Max van Poll.
Vooreerstdat hij het rapport-Weiter be
handelt en geen regeeringsvoorstellen.
Aan deze eerste opmerking knoopt spr. een
tweede vast, welke er nauw mee in verband
staathij wilde zijn oordeel over het rapport-
Welter uitspreken, op gronden ontleend aan
dat rapport zelf, dus op zuiver zakelijke gron
den.
Een dergelijk zuiver zakelijk oordeel kan
Diet préjudiceeren op een oordeel dat later in
het parlement over regeeringsvoorstellen moet
worden gevormd. Daarbij gelden ook andere dan
zuiver zakelijke beoordeelingsnormen. De po
litieke situatie ten onzent draagt er, tengevolge
van de weigering der op een na sterkste poli
tieke partij om de regeeringsverantwoordelijk
heid mede te aanvaarden, ten zeerste
toe bij, dat politieke overwegingen soms meer
gewicht in de schaal leggen dan wenschelijk
moet worden geacht.
Het komt hier voor een parlementslid er op
iaan, af te wegen, wat ernstiger is voor het al
gemeen belanghet aanvaarden van zaken,
die men objectief minder gewenseht acht, dan
wei het aanvaarden van politieke consequen
ties, waartegen evenzeer groote bedenkingen
kunnen worden ingebracht.
De grondslag, waarop het rapport-Welter
rust, is, dat er voor Nederland slechts heil te
wachten is van een herstel der vrije concurren
tie op de wereldmarkt, en dat dit moet worden
bereikt door algemeene salaris- en loonsverla
ging. Met de voorbeelden der Engelsche en
D-uitsche loonsverlagingen toonde spr. aan, dat
het beoogde doel verhooging van den export,
door loonsverlagingen niet wordt bereikt.
De toenemende afweermaatregelen jp alle
landen beletten dit. De commissie-Welter er
kent dit zelf, maar meent dat deze kortzichtige
tnaatfegelen „vermoedelijk" geleidelijk zullen
verdwijnen.
Spr. toont vervolgens aan, dat het heden
daagsche economische stelsel b-pel-oos is vast-
geloopen. De commissie-Weiter stelt haar hoop
op hoogere productie tegen lagere prijzen, maar
6 Crisis is juist ontstaan tengevolge van een
Voorden ongekende productie, welke een prijs
daling zonder voorbeeld in de geschiedenis
ten gevolge heeft gehad.
De geheele wereld verwacht dan ook d-e op
lossing der crisis niet van lager®, maar juist
■van hoogere prijzen en alle maatregelen, zoo
wel door de groote wereldconcerns -door pro
ductieb^peking, als door de regeeringen, ook
door onze regeeping hebben prijsverhooging
tot strekking.
Wij bevinden ons in een vicieuzen cirkel
tengevolge van de normale werking van bet
huidige economische systeem en de groote
grief van spr. tegen het rapport der commissie
Welter is, dat het alle heil verwacht van dit
systeem, dat'ons juist alle ellende heeft ver
schaft. Daarmede oversch]-ee-d de commissie
ook haar opdracht, daar haar alleen gevraagd
werd, voorstellen te doen tot bezuiniging op de
staatsuitgaven.
Het komt er nu op aan de lasten rechtvaar,
dig te verdeelen. Tal van bezuinigingen door
de commissie Weiter kunnen zonder al te veel
herwaar worden aanvaard.
De verlaging der salarissen
Spreker wenscht alleen een opmerking te
maken over -de salarissen. Het is niet juist, dat
deze in -geen geval mogen worden verlaagd,
voordat nieuwe belastingen zouden zijn inge
voerd. Het salarispeil moet in 'overeenstem
ming zijn met het volkswelvaartpeil en het
zou van groote beteekenis zijn indien een re
geling, uitgaande bijvoorbeeld van den to-e.
stand in 1914, gecorrigeerd overeenkomstig het
rapport-Stork, kon worden getroffen, waardoor
deze overeenstemming zou worden bereikt en
op salarisgebied een pacificatie verwezenlijkt,
Het is echter zonder voldoende gegevens op
dit oogenblik nog onmogelijk te zeggen of de
salarissen van het overheidspersoneel Inder
daad reeds boven het gemiddelde volkswei-
vaartspell uitsteken. Evenmin echter als een
stijging, van het volks welvaartspeil onmiddel
lijk in de salarissen van het overheidsperso
neel tot uitdrukking kan worden gebracht,
evenmin behoeft dit het geval te zijn bij een
daling, welker blijvend karakter, aooals de
feiten der laatste weken hebben uitgewezen.
geenszins vaststaat. In ieder geval zal met
de uiterste zorgvuldigheid moeten worden over
wogen, of niet allereerst aan nieuwe belastingen
moet worden gedaoht.
Zijn rede besluitend, komt spr. terug op het
geen hij gezegd heeft over de werking van ons
economisch systeem. Alles wat men doet, om,
binnen de grenzen van dit systeem, den toe
stand te redden, zal onvoldoende blijken. Daar
om juist is het zoo noodig, dat alle katholieken
en de katholieke intellectueelen, waartoe spr.
ook de onderwijzers rekent, voorop, alle krach
ten inspannen om, overeenkomstig de
aanwijzingen -des Pausen, tot een wijzi
ging -der economische instellingen te komen,
die een betere verdeeling der aardsche goe
deren waarborgen. Naar spreker's inzicht is
dit alleen op een overzienbare markt mogelijk
Maar de uitwerking van -de Pauselijke aanwij
zingen zal nog veel inspanning en nioeite
kosten (applaus).
Rede H. G. de Boer.
Na de pauze besprak de voorzitter, de heer
H. G. de Boer de onderwijsparagraaf van het
rapport-Welter. Spr. liet zich leiden door twee
principes vooreerst, dat, bij eventueel aan
vaarde tijdelijke onaangenaamheden, het aan
tal wachtgelders zoo min mogelijk blijft en
verder dat de honderden, welke telkens nog
worden opgeleid, eindelijk een betrekking
krijgen. Spr. verzet zich tegen de uitzonde
ring voor de hoogleeraren, die a priori van
salarisverlaging worden uitgesloten. De com-
missie-Welter wijst sluiting van een univer
siteit of opheffing van universiteiten af. Spr.
doet uitkomen hoe dit den liberalen geest der
commissie kenteekent.
Als spr. over het nijverheidsonderwijs zou
willen spreken, dan moet hij constateeren, dat
geen tak zoo sterk is getroffen, omdat de
eeraren, per uur betaald, minder uren krij
gen. Dit beteekent 1/5 van hun salaris.
Wat het lager onderwijs betreft, dit vorm
de in 1910 10.81 pet. der staatsuitgaven. Dat
het in 1932 ruim 18 pet. vormt moet men be
zien in het licht der toeneming van het aantal
kinderen met 355.000 of meer dan één derde.
Al verklaart spr. ziel1 tegen ongeveer alle
voorstellen uit dit rapport toch acht hij be
zuiniging op 't onderwijs mogelijk. Maar men
moet loslaten de dwanggedachte, dat de finan-
cieering alleen zuinig kan geschieden wan-
rfeer dat èn van rijk èn van gemeente uitgaat.
Zoo'n toestand bestaat nergens.
Wanneer men de nieuwe scholen beziet kan
men niet zeggen, dat er niet bezuinigd zou
kunnen worden.
Spr. spoorde de aanwezigen aan om ook in
de plaatselijke afdeelingen een krachtige
actie te voeren tegen de dreigende gevaren
(applaus).
Na eenige bespreking werd onder applaus
instemming betuigd met de volgende motie:
In zijn arrest, waarbij de heide v. d. E's
door het Bossche Gerechtshof werden veroor
deeld, overweegt het Hof, dat het beroepen
vonnis ten aanzien van het daarbij ten laste
van elk der verdachten bewezen verklaarde
niet naar be-hooren met redenen is omkleed
en derhalve behoort te worden vernietigd.
Na de verschillende ter terechtzitting afge
legde verklaringen van getuigen en deskundi
gen te 'hebben nagegaan overweegt het arrest,
dat de in deze bewijsmiddelen vervatte feiten
en omstandigheden, opleveren evenzoo-vele
reden-gevende feiten en omstandigheden, waar
op steunt de beslissing van het Hof, dat door
die bewijsmiddelen wettig en overtuigend is
bewezen met de schuld van den eersten ver
dachte daaraan, dat hij in den nacht van 27 op
28 N-ovemer 1931 omstreeks half een uur te
Puthroek gemeente Echt, opzettelijk Willem
Kersten, F. H. Werens en Mabhias Kersten
van het leven heeft beroofd. Het Hof quali-
ficeert dit als voortgezet misdrijf van dood
slag.
Het Hof vereenigt zich geheel met de con.
clusies van den getuige-deskundige, van Wae-
geningh en neemt dus ook aan dat de negen
hulzen van jachtpatronen, aan dezen getuige,
deskundige overgegeven door de getuigen
Houterman en Paulssen, en in zijne gemelde
verklaring besproken, afkomstig zijn uit het
ter terechtzitting'aanwezige 2-loops jachtge
weer zonder hanen, en welk geweer door den
verdachte als het zijne is erkend, terwijl uit
de verklaringen der gehoorde getuigen blijkt,
dat al deze 9 hulzen zijn gevonden op den weg
OJ//,/
211. We moeten ons zelf bevrijden", zegt
Max. Ze wringen en rukken aan de touwen,
„aar vruchteloos. Daar herinnert Petrone la
zich dat een der mannen een zakschaartje,
waarmee hij een der touwen doorgeknipt had,
op het tafeltje heeft laten liggen.
212. „Als Jaap een van zijn lange armen
vrijmaakt, dan kan hij hij het schaartje", zegt
Petronella. Jaap doet zijn uiterste best en ein
delijk lukt het hem, ofschoon niet zonder pijn,
zijn linkerarm te bevrijden. Het is nu nog
maar een werk van weinige secon'den
213. de touwen waarmee hij zelf en
zijn makkers gebonden zijn, door te knippen.
„Nu den kapitein waarschuwen, maar voorzich
tig" meent Max, doch nauwelijks heeft hij deze
woorden gesproken, of een ontzettend kabaal
breekt los. „De revolutie is uitgebroken!" roept
Max uit. „Komt mee! Den kapitein te hulp."
Te Leur wordt 14 September a.s. geopend het
Maria-Paviijoen, gebouwd op het terrein van
het St. Antonius-gesticht. Dit gesticht werd 14
November 1902 opgericht door de Congregatie
a nes voor Allen", uit Breda en was aanvanke-
Hik bestemd als „Gasthuis" voor verpleging en
huisvesting van zieken en hulpbehoevenden.
In den loop der jaren nam het aantal zwak-
zinnigen en zenuwzieken onder de oorspronke-
liike gasthuisbevolking meer en meer toe. Bo
vendien bleek, dat aan een gasthuis van die
„rootte in Leur niet voldoende behoefte he-
van Puthroek naar Annadaal ter hoogte waar Een en ander was voor de congregatie
zich aldaar blijkens de verder afgelegde ver- anieiding de bestemming van het gasthuis de-
klaringen ook -bloe-dplekken op den grond en finjtief te veranderen en zich meer en meer toe
onder meer ook hagelkorrels werden gevonden, jeggen op de verpleging van zwakzinnigen
Het Hof acht ook bewezen dat de schoten geesteszieken,
door verd. zijn gelost en heeft ten dezen in het Aanvankelijk werden ook mannelijke patien-
bijzonder o.m. ook waarde toegekend aan d€ ter verpleging opgenomen. Na 1915 werden
verklaring van verdachte, betrekking hebbend echter nog uitsluitend vrouwelijke patiënten
op de geweren, die in dien-s woning aanwezig Opgenomen de mannelijke patiënten werden in
moesten zijn. andere gestichten ondergebracht. Deze maatre-
De verklaring van getuige Houterman hou. j Was noodzakelijk geworden, doordat het
den-de, dat hij het ter terechtzitting aanwezige °aSthuis niet voor de verpleging van geestes-
dubbenoopsjachtgeweer ten huize van eersten zieken was ingericht. Het te zamen verplegen
verdachte heeft in beslag genomen.
in een gebouw van geesteszieken van beider ge-
s. De verklaringen van getuigen Beckers en siacht leverde daardoor technische moeilijkhe-
Thevissen, waaruit -blijkt, dat een mansper-
den op, die niet geheel te ondervangen waren,
DE WIJ-BISSCHOP VAN KEULEN TE
VELSEN-DRIEHUIS.
Hartelijke ontvangst der bevolking
Pontificale Hoogmis.
te
in
Motie.
De R. K. Onderwijzers-organisaties van Ne
derland aangesloten bij de St. WUlibrordus- en
Canisiu-sfederatie, büeen in congressen te
Utrecht, 's-Gravenhage, Tilburg, Roosendaal
Roermond op 11 September 1932, ter be
spreking van het Rapport van de Staatscom
missie voor de verlaging van de Rijksuitgaven
(Commissie Wel-ter),
gehoord de verschillende leiders,
spreken als haar meening uit;
dat door de Com-mlssie-Welter tengevolge van
haar eenzijdige samenstelling ln haar rapport
geen rekening is gehouden met de eischen van
•de Katholieke Sociologie, waar-om -dit rapport
door onze Katholieke organisaties niet kan
worden aanvaard;
dat het in strijd is met de verdeelende recht
vaardigheid, dat de lasten in zoo groote mate
gelegd worden op -de ambtenaren en onderwij
zers, alsmede op de werkloozen, voordat door
de Regeering in 'de Volksvertegenwoordiging
in een gefundeerde uiteenzetting is aangetoond,
dat alle andere middelen om 's lands finan
ciën in evenwicht te houden, zijn uitgeput;
dat tal van beter gesitueerden worden ont
zien, terwijl het toch een eisch van rechtvaar
digheid is, dat in tijden van nood, naar ver
mogen wordt hijgedragen door allen;
dat nog ruimschoots maatregelen zijn aan
te wenden om de Staats-inkomsten te verhoo-
gen;
dat de verschillende aanslagen, we-lke het
lager onderwijs bedreigen, zooals o-a. de op
voering van het aantal leerlingen per leer
kracht, het verbo-d van overtallig personeel, de
invoering van minder-bevoegde leerkrachten,
het peil van het onderwijs aanmerkelijk zul-
len doen dalen;
dat de handhaving van de door het wets
ontwerp tot wijziging van de Lager Onderwijs
wet 1920 in uitzicht gestelde verbeteringen
voor het buitengewoon lager onderwijs ge
wenseht Is;
dat verhooging van het aantal leerlingen,
genoemd in artikel 73 van de wet op het La
ger Onderwijs 1920 voor bepaalde groepen van
de bevolking een beletsel zal zijn om haar be
ginselen ten aanzien van het onderwijs in toe
passing te brengen;
besluiten deze me-eningen ter kennis te bren
gen van de Regeering, de Volksvertegenwoor
diging, de Commissie-Welter en de Pers.
soon, gekleed zooals verdachte in den avond
van 27 November 1931 gekleed was en j,n
postuur en houding met dezen verdachte ge
.heel overeenkomend, zich omstreeks half 13
in den avond van 27 November 1931 heeft be.
vonden aan den. weg van Annadaal naar Pm.
broek;
d, de verklaringen der getuigen Hintzen,
Voorts kreeg in 1910 door aanbouw de Inrich
ting de beschikking over 4 isolatiekamers, waar
door het mogelijk werd, patiënten, die te sto
rend voor hun medepatiënten werden, tijdelijk
af te zonderen. Een en ander was tot stand ge
ltomen op aandringen en volgens adviezen van
dell toenmali-gen Inspecteur van het Staatstoe-
zicht op krankzinnigen, Dr. Van Deventer. Bij
Meijers Thoolen, Janssen Smeets, Mertens en Konihk'Ük Besluit van 1910 werd- het St. An-
Schmltz, waaruit blijkt,dat verdachte zeer touius-gestieht erkend als „aangewezen inrich-
igenei-gd was op stroopers te schieten.
"Wat den tweeden verdachte den zoon
betreft overweegt het Hof, dat deze ter s Hofg
terechtzitting heeft verklaard;
dat hij in den avond van 27 N-ov. 1931 om
omstreeks ongeveer half twaalf uit Pos-terholt I
ls teruggekeerd in de woning waar hij met zijn
v-ader v.oont op het landgoed Annadaal.
dat de ter terechtzitting aanwezige, hem
vertoonde, parabellum aan hem toebehoort;
dat hij die destijds steeds droeg in den bin
nenzak van zijn jas, ook wanneer hij niet op
surveillance was; dat hij dit ook deed op 27
en 28 November 1931 en hij het in den tus-
schenllggenden nacht niet vermist heeft; dat
hij 't des nachts ook altijff in zijn jas liet, en
dat, zoolang hij het heeft gehad, het nooit in
handen van een ander is geweest dab eens,
ZUSTER GABRIëL. f
Te Dongen overleed In het Moederhuis der
Zusters Franciscanessen in den -ouderdom van
66 jaar Soeur Gabriël, in de wereld mej. M. G.
F. Oor, geboren te Ohaam. Zij was langen tijd
aan het, onderwijs verbonden.
Te Doornik werd Zondag de historische
processie gehouden. De reliekschrijn van
den H. Eleutherius in den stoet.
L.
HET ZILVEREN FEEST VAN DEN HAAR-
LEMSCHEN R. K. MIDDENSTANDSBOND.
De R. K. Middenstandsbond In het Bisdom
Haarlem mocht in antwoord op de bij gelegen
heid der herdenking van zijn 25-jarig bestaan
verzonden telegrammen de volgende draadbe-
richten ontvangen.
Van H. M. de Koningin
H. M. de Koningin draagt mij op den R. K.
Middenstandsbond In het Bisdom Haarlem
Harer Majesteits oprechten dank over te
brengen voor het telegram, H. M. toegezonden
ter gelegenheid herdenking 25-jarig bestaan van
den Bond. De Koningin was daarvoor zeer
gevoelig", w.g. Van Geen, secretaris der Ko
ningin.
Van Z. H. den Paus
„Zijne Heiligheid aanvaardt de kinderlijke
hulde van den R. K. Middenstandshond in het
Bisdom Haarlem bij de viering te Haarlem van
zijn 25-jarig bestaan en zendt, met vaderlijke
gelukwenschen, Zijn zegen als werd afgesmeekt
voor de leden en hun families", w.g. Kardinaal
Pacelli.
De gemeente-besturen, die hun armlastige pa
tiënten in het gesticht lieten opnemen, kwamen
daardoor in aanmerking voor een subsidie van
de provincie, indien de patiënten bij afwezig
heid van een „aangewezen inrichting" in een
krankzinnigengesticht zouden moeten worden
opgenomen. Vele armlastige zwakzinnigen en
rustige geesteszieken konden daardoor ver
pleegd worden buiten een krankzinnigenge
sticht.
De provincie Noord-Brabant echter heeft zich
door contract verbonden haar R.-K. gees es-
zleken uitsluitend In de Godshuizen te doen ver-
Plegen.
Vele gemeentebesturen In deze provincie za
gen zich daardoor genoopt, armlastige patiën
ten in een krankzinnigengesticht op te nemen,
De parochie van den H. Engelmundus
Velsen-Driehuis was Zaterdag en Zondag
feestdos naar aanleiding van een bisschoppelijk
bezoek.
De wijbisschop van Keulen, Z. H. Exc. Mgr.
Dr. W. Stockums was eenige dagen de gast
van den pastoor der parochie, den Zeereerw.
Heer J. F. van der Meer, zulks op grond van
vroegere relaties, welke voornamelijk dateerden
uit den oorlogstijd, toen Mgr. in Holland steun
kwam zoeken voor de Duitsche Katholieken.
De parochianen van Velsen-Driehuis hebben
den hoogen bezoeker een feestelijke ontvangst
bereid. Van den kerktoren, in den pastorietuin
en van vele woningen wapperde de vaderland-
sche driekleur.
Mgr. dr. Stockums, die in gezelschap was van
den Zeereerw. heer A. Heppekrause, deken en
pastoor van Siegburg (D) arriveerde aan het
station Santpoort, waar de eerste begroeting
plaats vond door den gastheer en een aantal
geestelijken uit de omgeving. Het gezelschap
nam vervolgens in twee open landauers plaats,
waarna onder klokgelui de blijde intocht in de
parochie volgde. De stoet werd opgeluisterd
door herauten te paard, terwijl velen zich daar
bij aansloten. Langs den weg hadden zich vele
belangstellenden opgesteld, die den bisschop
eerbiedig begroetten. Mgr. dankte vriendelijk
voor deze hartelijke ontvangst. Voor de pas
torie stonden kinderen opgesteld, die Mgr. met
vlaggen in de pauselijke kleuren een blijden
groet toezwaaiden. In de pastorie had daarna
in Intiemen kring een hartelijke nadere begroe
ting plaats.
Zondagmorgen celebreerde Mgr. dr. W.
Stockums in de fraai versierde parochiekerk
een pontificale H. Mis.
Het zangkoor zong met de geloovigen de
Gregordaansche misgezangen. Na het Evangelie
heeft de pastoor der parochie den bisschop op
hartelijke wijze toegesproken en herinnerd aan
de dagen van weleer. De gewijde redenaar
wenschte Mgr. van harte geluk met zijn wij
ding tot het voorname bisschopsambt, dat in
dien tijd Mgr. Stockums ten deel viel.
Des avonds heeft de pastoor der parochie
een plechtig Lof gecelebreerd.
toen hij met de getuigen Thevissen en Linsse» ook gevanen waar deze verpleging zeer
in een .We.h te Pesterholt was. wnai- mi sre- I W6l buiten krankzinnigengesticht mogelijk
in een bosch te Posterholt was, waar hij ge
tuige Thevissen toen een schot daaruit heeft
laten lossen; en dat dit was op den 8sten of
den 16den November 1931.
Verder overweegt het H-of, dat verdachte no®
heeft verklaard, dat hij uit gemeld parabellum
voor het laatst heeft geschoten op 8 of 15 No-
was. Ook al dient erkend te worden, dat in
onze moderne krankzinmgengestich en de v
Pleging en behandeling op een hooger P®u
dan in menig gasthuiB, sanatorium of rusthuis
het blijft te betreuren, dat de gemeentebesturen
van de aanwezigheid van een „aangewezen ln-
vem'ber 1931, en dat daarna uit dat parabellum richti in hun omgeving voor hun daarvoor
door niemand meer is geschoten voor het oP j aanmerking komende armlastige patiënten
hern in -beslag werd genomen; practisrh geen gebruik kunnen maken.
dat het zich echter op de door den getui6e antal verpleegden ln
deskundige van Waegenin-gh aangegeven grom Intusschen nam het a -oodat het
den geheel vereenigt met de conclusie, .dat het het St. Antonius-gesticht s
laatste schot uit bet parabellum 1910 niet gebouw overbevolkt geraak vrouweUike
m-eer dan vijf dagen voor 1 December 1931 de ^rlchting^ongeveer ^-ouwelijke
gelost;
dat derhalve vaststaat, dat de verklaring van
den verdachte na 8 of 15 Nov. 1931 uit meer
gemeld parabellum niet meer is geschoten on
waar is; en dat 'het Hof de verklaring van
verdachte, dat uit het parabellum 1910 voor bet
laatst zou zijn geschoten op 8 of 15 Novem-
zwakzinnigen, 50 lijderessen
ziekte en 60 zenuw- en zielszieken.
In overleg met den inspecteur Dr. Lubber-
mann besloot nu de Congregatie over te gaan
tot den bouw van een nieuw paviljoen.
Bovendien werd de inrichting onder deskun
dige leiding geplaatst, doordat Dr. J. M. Kok
ber 1931, dan ook mede -tot het bewijs laat die- Werd aangesteld als geneesheer-directeur. Een
nen. Voorts overweegt het Hof, dat de in de aantal Zusters kreeg in het Maria-gestlcht te
verklaringen van den tweeden verdachte ver- Noordwijkerhout gelegenheid een cursus te
vatte feiten en omstandigheden, opleveren volgen in de verpleging van geesteszieken en
evenzoovele redengevende feiten en omstandig' behaalde onlangs haar diploma.
Het nieuwe paviljoen, dat 14 September 1932
wordt geopend, biedt plaats voor ongeveer 200
patiënten. Het is gebouwd naar ontwerp van
den architect Oomen. De inrichting is modern
en volgens de laatste principes inbouwwij ze van
psychiatrische inrichtingen. Gestreefd is naar
lucht en licht. Door frissche kleuren Is ge
tracht de gestichtssfeer zooveel mogelijk te ver
heden, waarop steunt de beslissing van het
Hof, dat door -deze bewijsmiddelen wettig en
overtuigend is bewezen, -dat de sohuld van den
verdachte daaraan:
dat -hij in den nacht van 27 op 28 Novem
ber 1931 omstreeks half één te Puthroek, ge
meente Echt, ter uitvoering van zijn voornemen
om W. Kersten van het leven te berooven, op-
zettalijk uit een met kogel-patronen scherp I rny'dg'n" j>e dagverblijven liggen bijna alle aan
geladen parabellum drie schoten op genoemden Zuidzijde Met groote, openslaande deuren
Kersten heeft gelost. krijgen de patiënten toegang tot ruime terras-
Het ten laste van den tweede verdachte be- sen cn een funken tuin.
wezen verklaarde behoort te worden gequaÜ- da,verblijven en slaapzalen zijn onder-
ficeerd a s poging tot doodslag. h Hug verhonden door glazen openslaande deu-
Wae0eninê durend contact tusschen de
rpatroo-nh
.helium,
het voornemen van verdachte om te dooden
Telegram aan den minister.
Het hoofdbestuur van den Centralen Neder-
landschen Ambtenaarsboud zond gisteren het
volgende telegram aan den minister van Justi
tie:
„Hoofdbestuur C.N.A.B., vernomen hebbende,
dat aan ambtenaren Rijksopvoedingsgestichten
inzake beslissing aanvaarding I-ageren rang één
week uitstel is verleend, dringt aan op langer
uitstel, totdat Bijzondere Commissde advies heb
ben kunnen uitbrengen."
Nog deze week uit het ziekenhuis.
De toestand van den Commissaris der Ko
ningin ln Zeeland, die Vrijdagavond met zijn
auto hij Roosendaal een ongeluk had, en te
Roosendaal verpleegd wordt, is veel verbeterd.
Zijn terugkeeT uit het ziekenhuis kan nog deze
-week worden verwacht. De echtgenoote en de
moeder van den commissaris maken het naar
omstandigheden ook 'beter, al zal haar verblijf
in het ziekenhuis wel van langeren duur moe
ten zijn.
I
De 7de Medisch Hygiënische
cursus geopend.
Gisterenmorgen is op de Regentenkamer
van het St. Franciscus Gasthuis aan de Schie»
kade te Rotterdam de 7de Medisch Hygiënische
Cursus voor Missionarissen geopend door den
voorzitter van het Nederlandsch Medisch Mis
sie-Comité Prof. P. Groenen, in tegenwoordig
heid van bestuursleden, docenten en een 32-tal
cursisten.
Na we'derzijdsche begroeting heeft Prof. P.
Groenen de cursisten toegesproken. Eerlijk ge-
zegd, ai-dus ongeveer de voorzitter, sta ik mo
menteel anders tegenover deze openingsplech
tigheid dan verleden jaar, toen ik het genoe
gen had den zesden cursus te openen. Wel
had ik gehoord van den Medisch Hygiënlschen
Cursus eu was ik ten volle overtuigd van het
theoretische nut, doch nu Ik van meer nabij
den zesden cursus heb mede-gemaakt, kan ik
met des te grooter overtuiging de deelnemers
gelukkig prijzen met hun besluit, om aan den
zeven-den cursus deel te nemen. Spreker wees
dan op het groote voordeel van het bijwonen
van dezen cursus èn voor den missionaris zelf
èn voor de arme heidenen, die aan zijn zorgen
woTden toevertrouwd.
Hoe dikwijls immers is de missionaris niet
verstoken van elke medische hulp. Door zich
thans op de hoogte te stellen van de grond
beginselen der geneeskunde, zal de missiona
ris niet meer als slachtoffer behoeven te val
len van zijn onkunde op dit gebied, zooals he
laas zoovele van zijn voorgangers.
Dat het van nut is voor de bevolking, onder
wie de missionaris gaat werken, behoef ik
niet te zeggen. De weg naar de ziel gaat veelal
door het lichaam Ook de Goddelijke Zalig
maker heeft dikwijls door het lichamelijke
leed te verzachten de ziel van den mensch
weten te treffen. Een heerlijk weTk wordt ver-
richt door hen, die eenige medische kennis
hebben, waardoor zij de arme heidenen ln hun
ellende kunnen helpen. Hiervan geeft het Me
disch Missie-maandblad de rijkste voorbeelden.
Men moet natuurlijk niet denken dat de do
centen in dezen korten tijd doctoren van de
cursisten kunnen maken, maar wat zij wel kun
nen doen is de cursisten althans eenigszi-na
medisch laten leeren denken en hun een in
zicht geven in de zaken van hygiënlschen aard.
In een minimum van tijd zal den cursisten een
maximum van kennis worden bijgebracht.
De cursus in Rotterdam, zoo vervolgde spr.
kan met de buitenlandsche cursussen heusch.
wel een vergelijking doorstaan. De grootst mo
gelijke toewijding wordt aan den dag gelegd
en de do-centen zullen hun best doen, om het
doel van den cursus zoo volmaakt mogelijk na
te streven.
Hulde en dank bracht Prof. Groenen aan da
pastoors, broeders en zusters te Rotterdam, die
den cursisten zoo geheel telangeloos een on
derdak voor zes weken hebben aangeboden.
Groote waardeer-ing had spr. voor het werk der
docenten onder wie ook niet-katholieken
die zes weken lang belangeloos hun over het
algemeen zeer weinig vrijen tijd beschikbaar
willen stellen voor den te geven cursus.
Met al het goede echter, dat zij voor hebben
zouden de docenten nog niet veel kunnen he
reiken, wanneer daar niet waren de instellingen
als het St. Franciscus-Gasthuis, de Gemeente
lijke Polikliniek voor huid- en geslachtsziek
ten, het Gemeente Hulpziekenhuis, het Tropi
sche ziekenhuis aan de Nieuwe Haven en he-t
Instituut voor Tropische Geneeskunde te Lei
den, die alle hun deuren wijd hebben openge
zet, om de cursisten van dienst te kunnen zijn.
Er is dus een edele wedijver in welwillend
heid en naastenliefde en dus een vruchtbare
bodem, waarop God's zegen zal neerdalen.
Met den wensch dat de cursisten van dezen
zevenden cursus de rijkste vruchten zullen
plukken, verklaarde de voorzitter den cursus
voor geopend.
De cursus duurt van 12 September tot en
met 22 October.
neemt het Hof aan.
zen afkomstig zijn
Met den getuige-deskundige van waegenms- 1 „„„tj,llr»nii contact
„v,nl- Ten. waardoor voorttturena conuici.
dat de revolverpatroonhu -wa <Mvers6 a£deeltegen
het parabellum, St-ers op arhorad Het bestaan-
L t« dooden in Whjk toezicht is van
uit
het hijzonder m-ede vaststaat door de verkla
ring van den getuige-deskundige Hulst, dat die
schoten alleen niet doodelijk zijn geweest, om
dat geen edele deelen zijn geraakt, doch twee
dezer schoten desniettemin zijn toegebracht in
d-e gebouw wordt na de ingeibiruik"tZnfsemh
het meuwe paviljoen geheel^ gem
Daar binnen afzienbaren tijd e
meerdere nieuwe paviljoenen no
worden, zal het allereerst
traie worden ingericht. Daarin y
den buikwand en in den hals, en, gelijk in het 1 der^Eerw. Zusters en het Rec-to-
bij-zonder -blijkt uit de verklaring van den ge- yerder wordt een gedeelte van het huls
tuige-deskundige Koenen, dat meergemeld P®'
Taibellum een deugdelijk wapen was, waarmede
een mensch gedood kon worden.
Ten aa-nzien van 'beide verdachten overweeg
het Hof., dLt van geenerlei omstandigheden s
gebleken, welke de strafbaarheid der ver
dachten of van een hunner zoude opheffen,
bestemd voor medische doelein-den Daarin
wordt ondergebracht een ruime «^er™*k-
kamer, dokterskamer, laboratorium, apotheek,
Rön-tgèn-installatie en kleine operatie-kamer.
De overige ruimte wordt ingericht als sanate-
rium-afdeeling voor 1ste en 2de klasse patien-
ten terwijl er tevens gelegenheid zal zijn tot
uauijjlcü u-i van ccu 1. terwijl er wvtuio
verklaart elk der verdachten schuldig aan ne - behandeling van acute psycho-
te zijnen laste hiervoor bewezen verklaarde en I observatie
deswege strafbaar, en veroordeelt den ver
dachte H. v. d. E. tot een gevangenisstraf van
vijftien jaar, en den verdachte M. L.
tot een gevangenisstraf van zes jaar,
d. E.,
HUB. JANSSEN t
Te Eindhoven is plotseling overleden de
heer Hub. Janssen, hoofdopzichter van ge
meentewerken aldaar.
De „Oehoe" (thuisreis) is gisteren uit Cal-
cutta vertrokken en te Jodhpur geland.
De „Ito" is gisteren in Djask aangekomen.
I s-en.
Door het totstandkomen van het nieuwe
paviljoen, de reorganisatie van het oude ge-
I bouw en de radicale hervorming van medische
verzorging en verpleging kan met reden gezegd
worden, dat in Leur een geheel nieuwe psy
chiatrische inrichting is ontstaan. In de rij
der reeds bestaande katholieke inrichtingen
op psychiatrisch gebied, waarvan er meerdere
als model-inrichtingen gelden, zal het St. An
tonius-gesticht een behoorlijke plaats kunnen
I innemen,
LAWAAI IN EEN KIPPENHOK.
Te Hoogeweide, gem. Utrecht, hoorden gis
terennacht een boer en zijn knecht een ver
dachte herrie in het kippenhok. Men toog op
onderzoek uit, en bij hun komst sloeg een
man op de Vlucht. Beiden zetten den dief na,
cn slaagden erin hem te pakken te krijgen.
Onmiddellijk waarschuw-dien zij de politie
doch toen deze verscheen, 'had de man weder
om kans gezien te ontkomen. Een 6-tal kip.
pen werd vermist. Later zijn zij in een zak
op den weg dood teruggevonden.
VERDRONKEN.
Gisterenmiddag omstreeks half vijf geraakte
te Halfweg het zesjarig zoontje van den heer
Boelhouwer in de diepe sloot langs de Polanen-
kade. De heer P. H. van Essen, wethouder dier
gemeente, dook eenige malen naar het slacht
offer en tenslotte gelukte het omstanders met
een dreg het jongentje boven te halen. De
levensgeesten waren echter reeds geweken.
DE ZIEKTE VAN WEIL.
Te Eindhoven is de ziekte van Weil gecon
stateerd bij een 24-jarige jongeman, die in den
Dommel gebaad had.
