LEZERS VAN ONS BLAD.
GEADVERTEERDE ARTIKELEN,
'STANDAARD DER NEDERLANDSCHE
ZOUAYEN.
'iïKIU
ZATERDAG 8 OCTO\ M 1932
SSSSsS1, "SS "SS"-?'
MAX EN ZIJN VRIENDEN.
Z. H. EXC. MGR. F. GEURTS.
™h llU?gpingf".. het vorig zijn S
EEN SYMBOOL VAN GELOOF EN
ZUSTERLIJKE HULDE VOOR
DE DAPPERE LAND-
GENOOTEN.
VERTREK NAAR DE MISSIE-
doorVdene^ongS Va" beften"'waaron'
onze landbouw
EEN COUPE IS GEEN SPUWBAK.
Knappe timmerlieden.
KOOP EN VERKOOP OP AFBETALING
midden-europeesche SPOOR.
WEGEN.
Vergadering te Leiden.
CONTINGENTEERING BUITEN-
LANDSCHE STEENKOOL.
BESPREKINGEN TE 's-HAGE.
Geen stijging van den kolenprijs bij
contingenteering.
Verzet der groot-steenkolenhandelaren.
STEUNREGELING IN DE VIER
GROOTSTE GEMEENTEN.
De minister ziet van herziening af.
CONTINGENTEERING ONGESMOL-
TEN DIERLIJK VET.
PSYCHIATRISCH-NEUROLOGISCHE
KLINIEK TE UTRECHT.
VERPLICHT GEBRUIK VAN
destructeurs.
HET GESOL MET DEN ORANG
PENDEK.
CRISISBELASTING OP OLIËN EN
VETTEN.
VERBINTENIS OFFICIER VAN GEZOND
HEID BIJ DE ZEEMACHT.
Moderne kooplieden geven door hunne advertentiën
in de dagbladen blijk, met hunne aanbiedingen de
concurrentie het hoofd te kunnen bieden.
Zij treden met hunne producten en de prijzen, welke
zij er voor rekenen, openlijk op en leveren hierdoor
het bewijs, aan het publiek de beslissing in daden
van koop te durven overlaten.
De meest geadverteerde goederen vinden den groot
sten aftrek. Zij zijn bijna altijd de beste en de goed
koopste. Koopt dus uitsluitend
50 jaar Lazarist.
Heden, 8 October, herdenkt Z. H. Exc. Mgr.
Fr. Geurts in de missie van het verre China zijn
gouden feest in de Congregatie der Missie van
Parijs, anders gezegd die der Lazaristen.
Krijgt men voldoenden levenstijd toegemeten,
dan komen de jubilea vanzelf, maar bij dit
gouden jubileum van een Prins der Kerk is
alleszins reden om even
stil te staan.
Want nog denkt deze
voorbeeldigerustige
maar overigens ruste-
looze zwoeger niet aan
een „otium", hetwelk hij
toch magna cum digni-
tate zou mogen ge
nieten.
Mgr. Geurts blijft
actief, al heeft hij dan
in 1928 in Mgr. Lebouille
een hulp-bisschop ge
kregen.
Geboren te Maashees
op 9 December 1862, hij
wordt derhalve over en
kele maanden 70 jaar,
trad na zijn studies te
Mer F Courts Roermond en Rolduc,
mgr. r. Geurts Mgn Geurts als een der
eerste Nederlanders in de Congregatie der
Paters Lazaristen te Parijs. Nog maar sub
diaken, ging hij als missionaris naar China en
kleef sindsdien in de missie van Chehli werk
zaam, dus 46 jaar actieven dienst in Noord-
China
Onder de provincie Chehli ressorteert het
vicariaat Yungpinfu, dat in December 1899 van
Peking werd afgescheiden en waarover als
eerste bisschop Z. H. Exc. Mgr. Geurts werd
aangesteld. En de eerste bisschop is hij nog.
1Jn meest kenmerkende eigenschap is dan ook
ztjn trouw aan zijn missionaris-roeping.
Zeer vaak heeft het tijdschrift „St. Vincentius
a Paulo" op zijn werk gewezen. Begrijpelijk,
tvant dit Vicariaat is van meet af aan door de
•Nederlandsche Lazaristen bediend geweest.
Bovendien zijn de eerste grondslagen dezer
hussie in over-moeilijke perioden gelegd. Zeer
zware beproevingen heeft Mgr. Geurts met de
zijnen meegemaakt, zoodat ook thans met des te
meer voldoening op den afgelegden weg mag
Worden teruggezien.
vruim 1700 doopsels van volwassenen
record geslagen. Zijn missie is ook een rior i
georganiseerde. Alles gaat onder rustiL
ordende leiding volgens wewf- ge en ge"
Tenslotte mogen weno^ ?gen plannen'
langrijke missie -figuur een "?trent deze ke
ringen van hpt t f f Jongste afleve-
Daarin wordt o.a. g^5?n"t,idschrlft citeeren'
kwfa°dk snreki16 W6rker is hij Hij zal wel geen
aanselPPd f v Van Wle Propagandistisch zijn
urn» j kunnen goedvinden, dat dezen den
der openbaarheid bewandelen. Maar zijn
OJgen genre is dat niet. Aan publicaties heeft
hij zich niet of weinig bezondigd. Op den buiten
staander kan die geslotenheid, die zucht naar
het stille, weieens den indruk maken van afge
trokkenheid, van kilheid. Maar de missionaris
sen, die hem komen consulteeren of met wie hij
op missie is, en ook de christenen vooral, die
hij bij zijn dienstreizen bezoekt, weten wel
beter. Dan valt de terughoudendheid weg en
treedt naar voren de fijne, beschaafde mensch
met het gevoelige hart, de apostel met roerende
herderlijke attenties voor de zijnen. Hij is (jan
ook een gezocht gastheer en een geliefde gast.
Dezelfde stille manier, die hem eigen is bij
zijn persoonlijken omgang, werkt ook door in
zijn ambtelijk optreden. Alleen preeken doet
hij graag, wat hij verzorgt als een kerkleeraar
en als een uitmuntende kenner van de zoo moei
lijke Chineesche taal.
En denkt nu niet, dat er overigens van dien
stillen bisschop geen invloed zou uitgaanJuist
in, het vertrouwelijke, in het ongeziene maar
daarom toch met minder werkelijke, heeft Mar.
e £rootmeesl-er getoonci, bij con
sultaties adviezen, vergaderingen, commissies,
in kwesties die zijn eigen Vicariaat of die heel
China raken. Daar golden en gelden èn zijn
voorbeeld èn zijn woord als die van een wijze,
die heeft overwogen, gezocht, beproefd en die
het weet. Mocht ooit de geschiedenis van het
eerste Concilie van China, te Shanghai gehouden
in 1924 gepubliceerd worden, dan zal de invloed,
die van den zwijgzamen Kerkvorst van Yung-
pingfu uitgaat en die allang voor de ingewijden
geen geheim meer is, duidelijk aan den dag
treden.
Kie van óóit m m uur vertrokken naa>
ter Charitas f^J°ngolië (Sung-chou-tsoeitze) zus-
dam) en zuster Corrin11^61"5' Seboren te Amster-
boren te Tilburg) ^nna van den Hout, ge-
gregatie der zusts>r? rwijzeressen van de Con-
Bosch. Uitgeleid door atl de Choorstraat, Den
broekman, zusters erf i mgr' Hendrikx, rector
Zeld door de zeereerw lw]?®?keUngen en verge"
«11a en Moeder SimpiiJf ?er VenE»itia, zr. An-
om met Mgr. Joosten rifnlngenzij naai" Scheut'
de reis per trein' int o P3S gewijden bis-
De klrlehjkeapiVOMrt fe daama P6r
Hendrikx, hadden Heer Mgr.
reeds Plaats.
Vaal prof. dr. p. A Dj
tterdamschen hoo®leeraar in6'allC"rst. d«i Am-
dit najaar bij dem uitgever J u ^^mie zal
pen van de pers komen eer, Kok te Kam-
..Onze Landbouw". In dit w\erk' getiteld
«Jttrijvar landbouw en liamdbon de
eociaal-econom ische zijde. van de
Allerlei economische vraagstukk
dit werk ter sprake. Het werk g-fn kornen in
der meest actueele onderwerpen, °Ver «en
«Hemde kwestie van den dag. n der bran-
Door Z. H. den Paus geschonken aan
het museum der Ned. Zouaven.
Onder den kop „De standaard der N®da^la"d~
sche pauselijke zouaven naar het,™"^™no"
Haarlem" publiceert de „Osservatore Romano
van 6 October j.l. op de voorpagina het volgen-
Mentana schonken de ^ederlaritk hti.„n
aan de zouaven van haar land ee e
en kunstvollen standaard, een syn? dappere
loof en zusterlijke hulde voor haar dappere
laTogennnuede Nederlandsche zouave
vaderland terugkeerden, namen hem
daard met met zich mee rnaar R
een herinnering en-huldeblijk DJ naast anderen
achter. De standaard weid wen
geplaatst in de sacristie der Sixtynsche kapel
en daar bewaard het corps der
Voor de overlevenden va d er thgns
pauselijke zouaven xn Neae» tusschen 80 en
nog 125, wier leeftijdva»«^e Katholieken
90 jaar - hebben de NedffWdering en
nog steeds een eerbiedige ^e akt
langs hebben zij daarom het P dg
herinneringen aan het voorbeei
der edelmoedige vrijwilligers ppri j,PHPPit
Katholieke bladen Pabliceae,r,en die noTvoor"
krachtigen oproep, ^aarlaan de zouaven in hun
werpen van herinner: g ngesp0ord deze be-
ïf-f-K bfn' Vfrnestellen voor de reeds be
schikbaar te willen s gjing
gonnen kostbare een kostbaarder en
Geen voorwerp ecm^
sierlijker bijdrage vormen voor de nieuwe
historische verzameling dan de standaard van
1868. De Zeereerw. heer van Leeuwen, pastoor
van Hillegom en geestelijk-adviseur van den
Nederlandschen zouavenbond, richtte daarom
aan den H. Vader het eerbiedig verzoek, het
betreffende vaandel in Haarlem te mogen be
waren.
Z. H. heeft zich gewaardigd het verzoek in te
willigen en zoo zal de standaard der zouaven
dan te Haarlem een eereplaats krijgen.
Het vaandel heeft een buitengewone waarde
wegens de kostbare stof, waarvan het vervaar
digd is, de prachtige afbeeldingen en de rijke
en kunstzinnige uitvoering. De zijden stof draagt
aan den eenen kant een afbeelding van Sint
Petrus, op een troon gezeten, en aan den anderen
kan een afbeelding van den Aartsengel Michael.
Op de acht hoeken, vier aan eiken kant, be
vinden zich de wapens der zouaven en der
provincies, waaruit zij afkomstig zijn.
De indrukken zijn van bladgoud en goudbor
duursel, alles uitgevoerd met zeer groote kunst
zinnigheid en fijnen smaak. Boven de twee mid-
denste afbeeldingen staat het opschrift: „Stre-
nuis Petrianae Sedis militibus, Catholicae ex
Neerlandia filiae".
Rondom de beeltenis van Sint Petrus, den eer
ten Paus, staat te lezen: „Vindicamus haeredita-
tem patrum nostrorum" en daaronder het
motto: „Pro Petri Sedi".
Rondom de afbeelding van Sint Michael staan
de namen vermeld van de plaatsen, waar de
veldslagen geleverd werden: Bagnorea, Monte-
libretti en Mentana.
Op het onderste gedeelte van het vaandel
staan kleine vierkantjes in de pauselijke en
Nederlandsche kleuren.
Op den vaandelstok bevindt zich de pauselijke
tiaar en het St. Petruskruis. Op den zijden band
voor den vaandeldrager staat in gouden letters
geschreven: Deus judica causam meam.
Zoowel in zijn onderdeelen als in zijn geheel
is de standaard werkelijk een prachtig stuk werk
en een der beste in zijn soort.
Met groote blijdschap zal hij ontvangen wor
den door de Nederlandsche Katholieken en door
de verdienstelijke veteranen, die hem als een
belooning ontvingen en bovenal als een symbool
van de blijvende liefde en onwankelbare trouw
jegens de Kerk en Haar zichtbaar Opperhoofd
den Paus van Rome.
Mhbh
EEN ERNSTIG WOORD, DAT VELEN
TER HARTE KUNNEN NEMEN
Prettig reizen in een gezellig millieu.
Door de Ned. Spoorwegen is de hulp der
Handelsreizigers-organisaties ingeroepen om de
leden op te wekken mede te werken aan het
zoo zindelijk mogelijk houden der spoorweg
coupés.
In het orgaan van St. Christoffel wordt aan
dit verzoek der Spoorwegdirectie gevolg gege
ven, door het schrijven van het volgende, dat
ook door niet-handelsreizigers ter harte kan
worden genomen:
„Dat moesten wij ons nu .eens allen ter harte
nemen.
Waarom, als men een appel schilt, apennootjes
eet, zijn boterham consumeert, etc., de schillen,
de doppen, het vette papier, op den grond ge
gooid? Is het zoo moeilijk even het raampje te
openen, en deze ingrediënten naar buiten te
werpen?
Waarom, als men zijn ochtendblad gelezen
heeft, dit maar achteloos weg geworpen? V/ ij
stapten eens in een coupé, die er uitzag als een
stal, doordat de heele vloer bedekt was met
half verfrommelde, vies getreden kranten en
andere ongerechtigheden. Is het teveel gevraagd,
z'n blad netjes op te vouwen en in het net te
deponeeren.
Waarom z'n kleischoenen geplaatst op de te
genoverliggende kussens, waarop in een vol
gend station misschien een medereiziger moet
plaats nemen.
Waarom tenslotte, en dit is wel het walge
lijkste, z'n coupé gebruikt als spuwbak Niet al
leen dat deze alle grenzen der welvoegelijkhe-
t r-Je buiten Saa«de gewoonte, zeer onappetij
telijk is voor de medepassagiers maar ze kan ook
zeer schadelijk zijn voor de gezondheid dier
medereizigers.
De spoorwegqoupé's en de restaurants zijn
voor ons een tweede thuis geworden, waar wij
het liefst den tijd zoo aangenaam mogelijk door
brengen. liet valt niet te ontkennen, dat de Di
rectie der Ned. Spoorwegen alles doet, de spoor
wegcoupes zoo geriefelijk en comfortabel mo
gelijk in te richten, teneinde het vermoeiende
reizen zoo prettig mogelijk te maken. De Hol-
landsche spoorwagen ziet er steeds goed onder
houden uit, er wordt minstens eens per dag
van binnen uitgestoft, en van buiten schoonge-
maakt.
Het is onsf?ge" b®lang; aIs wij de Directie in
haar iofwaardig pog<en. alles zoo netjes mogelijk
te houden, kracktlg halPen, en dat kunnen wij
op de eerste plaats door zelf een goed voor
beeld te geven, en zoo noodig onzen medereizi
gers terecht te wijzen op tactische wijze. Een
goed woord vindt vaak een goede plaats!"
STAKING IN HET SCHEEPVAART
BEDRIJF.
Handelingen van den rijksbemiddelaar.
Op de vragen van den heer Drop in verband
met besprekingen van den Rijksbemiddelaar met
partijen bij de onlangs plaats gehad hebbende
staking in het scheepvaartbedrijf heeft minister
Verschuur geantwoord, dat omtrent de bespre
kingen, welke door den Rijksbemiddelaar ln
verband met de staking in het zeevaartbedrijf
met partijen zijn gehouden, vier persberichten
(31 Augustus en 2, 3 en 7 September) aan de
dagbladen zijn verstrekt.
Verder vermeldt de minister wat in jw
maandschrift van het Centraal Bureau voor d
Statistiek (September-aflevering) over deze sta
king wordt gepubliceerd.
Voor zoover de besprekingen met dén HijHs-
bemiddelaar van vertrouwelijken aard zijn, kunI
nen daarover geen mededeelingen worden g„"
daan. Dit wel te doen, zou bovendien van na!
deeligen invloed kunnen zijn op de verdere
werkzaamheid der bemiddelaars in het belang
van de oplossing van geschillen.
274. Leden van het reddingscomité, bijge
staan door vrijwilligers, zijn druk in de weer
met het bouwen van tenten voor de fancy-
fair. Nettie, Monsieur Frangois en de Dachs
van den veldwachter werken samen. Hun ar
beid' maakt goede vorderingen
275. Het geraamte van de tent is gereed. Nu
moeten de wanden eraan bevestigd worden.
Monsieur Frangois en de Dachs timmeren 'dat
het een aard heeft, maar opeens slaakt eerst
genoemde een kreet in zijn moedertaal, en
stopt zijn poot in zijn bek.
276. „Nou, dat Is dom van je, Monsieur
Frangois", zegt de Dachs, maar de woorden zijn
er nauwelijks uit hij slaat zich eveneens op zijn
duim (als honden tenminste duimen hebben),
en maakt een misbaar, dat hooren en zien ver
gaan.
Donderdag en gW'^JjJrtaöSn'"S"?
wachtkamer op het spoorwegstation te Leiden
eerf vergadering gehouden van de directie der
MM^ iurnneesche spoorwegen tot vaststelling
Midden-Europeescne komenden zomer-
dfensf na^ en van Duitschland en Midden-
naar en deze vergaderingen be-
SngPneVgTvoerd over de nieuwe personen-
en vrachttarieven.
Verslag van de commissie van
onderzoek.
Binnenkort zal bij de Landsdrukkerij te Den
Haag worden verkrijgbaar gesteld het verslag
van de commissie inzake wettelijke regeling
van de afbetalingsovereenkomst.
Aan deze commissie was bij besluit van 31
Januari 1930 opgedragen te onderzoeken of en,
zoo ja, op welke wijze de overeenkomsten van
koop en verkoop op afbetaling bij de wet moe
ten worden geregeld.
Van de uitkomsten van dat onderzoek heeft
de commissie aan den minister van Justitie ver
slag uitgebracht, vergezeld van twee ontwerpen
van wet met memoriën van toelichting, waarin
de door haar ontworpen bepalingen zijn opge
nomen.
In het eerste ontwerp, dat als titel draagt:
„Regeling van de overeenkomst van koop en
verkoop op afbetaling", wordt de grootste plaats
ingenomen door een nieuwe afdeeling toe te
voegen aan den titel van koop en verkoop in
het derde boek van het Burgerlijk Wetboek. De
ze is vérdeeld in twee paragrafen, achtereenvol
gens betreffende den koop en verkoop op afbe
taling in het algemeen en den huurkoop in het
bijzonder.
Het tweede ontwerp, getiteld: „Wettelijke be
palingen omtrent het afbetalingsbedrijf", houdt
in een administratief-rechtelijke regeling van
een tweetal onderwerpen, te weten den klein-
verkoop op afbetaling en het beroep van afbe
talingscolporteur.
Donderdagmiddag vond in het gebouw Laan
van Meerdervoort 84 te 's Gravenhage, alwaar
de commissie van Adives inzake de Crisis In-
voerwet gehuisvest is, de aangekondigde be
spreking plaats tusschen belanghebbenden, be
trokken bij een eventueele contingenteering van
vreemde steenkool ten aanhoore van genoemde
commissie. Aanwezig waren niet minder dan
85 afgevaardigden, waarvan 34 het woord voer
den.
De Commissie van Advies was in haar geheel
tegenwoordigd, terwijl haar voorzitter, de heer
Spanjaards, de bijeenkomst leidde. Voorts wa
ren er gedelegeerden van werkgevers- en
werknemers-organisaties en van de verbruikers.
Namens de gezamenlijke mijndirecties voerde
Mr. Dr. Frowein, Directeur der Staatsmijnen,
het woord. Spr. betoogde hoe de toestand in
de mijnstreek thans zoo precair geworden is,
dat het noodzakelijk mag worden geacht dat er
door de Regeering maatregelen genomen wor
den, dat het mijnbedrijf zich staande zal kun
nen houden.
Als waarborg bij eventueele contingenteering
wilde spr. geven dat de kolenprijs in dat geval
hier niet stijgen zal. Als eenige restrictie be
hield spr. zich voor dat abnormale dumpings-
prijzen natuurlijk niet als maatstaf bij de prijs
bepaling kunnen gelden.
Vooral de groot-steenkolenhandelaren ver
zetten zich scherp tegen het betoog van Dr.
Frowein en tegen een eventueele contingentee
ring-
Namens de drie samenwerkende mijnwerkers
bonden, den R.K., den Centralen en den Prot.
Chr. mijnwerkersbond. die erop vertegenwoor
digd waren door hun resp. voorzitters de heeren
Pelzer, v. d. Ploeg en Kok, bepleitte de heer Pel-
zer contingenteering van steenkolen op de be
kende gronden.
Namens den Ned. Mijnwerkersbond was voor
zitter v, d. Bilt aanwezig, die, hoewel hij in we
ien een afkeer van beschermingspolitiek heeft
zich door den nood gedwongen voelde eveneens
een contingenteering te vragen.
In het algemeen bleken de fabrikanten van
groot- en kleinhandel, mits de door Mr. Dr. Fro-
Wein gegeven waarborg, dat de kolenprijzen
niet stijgen zouden, gehouden zou worden, niet
afwijzend te staan tegenover een eventueele
contingenteering. Algemeen was men de mee-
ning toegedaan, ofschoon niemand contingen-
teering een ideale oplossing vond, dat tijdelijke
regeeringsmaatregelen, in den vorm van con-
f'ngenteering niet uit konden blijven om den toe
stand weer gezond te maken en dat zij haar
medewerking eventueel niet zou onthouden.
De commissie zal aan de hand van het ge
sprokene thans een Rapport samenstellen en
dit indienen bij de Regeering. Naar men weet
had de Regeering om een dergelijk Rapport
verzocht.
Door den heer Albarda was aan den Minister
van Binnenlandsche Zaken de vraag gesteld,
of de regeering, indien zij na raadpleging van
de besturen der groote gemeenten blijft bij haar
voornemen, de steunregeling voor de werkloo-
zen zoodanig te herzien, dat de uitkeeringen
worden verminderd, zij dan bereid is, de uit
voering van dat voornemen op te schorten, tot
ook de Tweede Kamer daarover haar gevoelen
kan hebben doen blijken.
Minister Ruys de Beerenbrouck heeft daarop
het volgend antwoord gegeven
De andergeteekende is van zijn aanvankelijk
in overweging genomen denkbeeld tot herzie
ning op enkele punten van de steunregeling
voor de vier grootste gemeenten teruggekomen.
In verband hiermede is beantwoording van de
gestelde vraag overbodig geworden.
F. K. J. HERINGA.
Eervol ontslag als administrateur bij
het Departement van Econ. Zaken
en Arbeid.
Benoemd tot tijdelijk raadadviseur bij het
departement.
Bij Kon. besl. is met Ingang van 1 October
1932 aan den heer F. K. J. Heringa, op zijn
verzoek, wegens verandering in de inrichting
van het dienstvak, waarbij hij werkzaam is.
eervol ontslag verleend als administrateur bij
het Departement van Economische Zaken en
Arbeid, onder dankbetuiging voor de vele en
belangrijke diensten, door hem in verschillende
functies bewezen, en is hij benoemd tot tijde
lijk raadadviseur bij het Departement van Eco
nomische Zaken.
Het Koninklijk Besluit eerstdaags
te verwachten.
Naar wij vernemen is eerstdaags te verwachten
de afkondiging van een Koninklijk Besluit, hou
dende regeling tot contingenteering van den
invoer van ongesmolten dierlijk vet op basis
van 100 pet. van den gemiddelden invoer ge
durende de jaren 1929, 1930 en 1931.
De termijn van deze contingenteering is ge
steld van 1 October 1932 tot 1 October 1933.
Opnieuw ontheffing verleend.
th?e minister van Binnenlandsche Zaken heeft
bed^Jan de gemeenten, aan wie de on effing
'sfhl d in art- 61 van het K' B' ValT 1QS9 HU?
onthef?0' 285) werd verleend tot Ito 1932'dle
wederom verleend tot 1 ,7um
voerinir hier ontheffing van het ter uit-
voorsJL^?11 de Vleeschkeuringswet vastgestelde
en vlep", dat onbruikbaarmaking. van vleesch
een destn i ren geschiedt door behandeling in
ÖLructeur.
j *°on van den president van Frankrijk
Lebrun na de huwelijksvoltrekking
op het stadhuis van Rumbouillet.
DL VliRLAGlNG DER AMBTENAARS
SALARISSEN-
aaned°"mini?tSerCvnatrale te Amsterdam' heCf
zonden, waarin In Blnanciën een adrcs
maakt tegen het pj?n kaag bezwaren kenbaar
DiiU-cnersoneel en h Regeering, om op het
i 'Lnp -alari-n, .onde,'wijzers een nieuwe
algemeene ^"^""mdering toe te passen, en
waarin zij opgrond van die bezwaren den
wensch uitspreekt, dat de Regeering van ver
dere korting der salarissen, boven de met 1
Maart j.l. ingevoerde, thans afzie,
In antwoord op de vragen van den heer Mol-
ler betreffende het onverwijld nemen van
maatregelen tot beëindiging der jacht op den
in het. Boven-Rokangebied van Sumatra's Oost
kunst voorkomenden orang letjo of orang pen-
dek. heeft minister de Graaaf meegedeeld
voor onze lezers geen nieuws meer dat een
bestuursambtenaar op Sumatra eenigen lijd ge'
ieden, onder den indruk van aan hem gedane
verhalen over den zgn. orang pendek, aan de
bevolking te kennen heeft gegeven, dat het
bemachtigen van een zoodanig wezen voor de
jvetenschap van waarde zou zijn. Dit lokte een
jachtpartij uit, die het schieten van een aapje
ten gevolge heeft gehad, waarvan de huid en
iet geraamte door onbekenden aan een kunst
bewerking werden onderworpen: de neus werd
met behulp van een stukje hout verhoogd, een
gedeelte van den staart verwijderd, de tanden
werden afgevijld en de huid werd geschoren.
uoor een en ander konden niet-deskundigen
m en waan worden gebracht, met een vreemd
soortig wezen te doen te hebben.
j minister zou, zoo verklaart hij, het onge-
ï.l eld ontoelaatbaar achten, indien jacht zou
''4 01 gemaakt op wezens, waarvan veronder-
T? ?Tdt' dat zij mensehen zijn.
a het schieten van bovenbedoeld aapje is
jac h gestaakt. Van een lichtvaardige daad.
waarin een ernstige mogelijkheid van doodslag
met voorbedachten rade aanwezig kan zijn, is
niet gebleken.
BESCHERMING TEGEN LUCHT
AANVALLEN.
Op Woensdag 12 dezer, des voormiddags 10
uur, zal in het Parkhotel te Assen een alge
meene vergadering worden gehouden der afdee-
ling Drente van de Vereeniging van Nederland
sche Gemeenten. Ha afloop der huishoudelijke
vergadering zal de heer Jhr. L. C. van Panhuys,
burgemeester der gemeente Vuren, een korte
voordracht houden over de taak van den bur
gemeester eener gemeente op 't platteland voor
de bescherming tegen luchtaanvallen. Des na
middags zal de heer J. Gualtherie van Wezel,
inspecteur der Volksgezondheid te Groningen,
spreken oyer: De nieuwe WewngweW
CRISISBELASTING OP OLIËN EN
VETTEN.
Poor groothandel op 9 voor klein
handel op 16 October in
werking.
UITVOERINGSVOORSCHRIFTEN.
De Crisis-Zuivel-Centrale meldt
Met ingang van a.s. Zondag worden alle plant
aardige en dierlijke vetten onder controle van
de Crisis-Zuivel-Centrale gebracht. Het vervoer
van deze vetten, zoomede mengsels daarvan, on
derling met olie, zal slechts geoorloofd zijn, in
dien zij voorzien zijn van de daarvoor vastge
stelde banderolie. Deze banderolles worden
verstrekt voor verpakkingen van: 1, 2K,
5, 10, 12%, 20, 25 en 50 K.G. voor alle vet,
met uitzondering van reuzel, waarvoor een spe
ciale banderolle voor verpakkingen van:
en 25 K.G. verstrekt wordt.
Merken (banderolles) worden verstrekt voor
de volgende gewichten voor vetten (geen reu-
zel) 2J4, 5, 10 en 25 K.G.voor reuzel
K. en 25 K.G.
Aanvraagformulieren voor merken (banderol-
les) en geleidebiljetten zijn bij de C. Z. C. Laan
van Meerdervoort 84 te 's-Gravenhage, verkrijg
baar.
De volgende uitzonderingen zijn toegelaten
:port dezer artikelen; 2. vervoer naar fa
brieken, welke een gebanderolleerd product
vervaardigen 3. vervoer naar fabrieken, welke
bet artikel behoeven voor vervaardiging van een
product, dat niet voor consumptie bestemd is.
Vloeibare oliën, zooals katoenolie, grondnoten-
o'ie, soya-olie, lijnolie, enz. blijven voorshands
vrij.
In deze drie gevallen moet het vervoer gedekt
worden door een geleidebiljet, verkrijgbaar op
aanvrage bij de C. Z. C., alwaar men inlichtin
gen hieromtrent op aanvrage gaarne schriftelijk
verstrekt.
Deze regeling gaat voor den groothandel in op
9 October en voor den kleinhandel op 16 Octo
ber 1Q32
De kleinhandel kan dus nog tot. en met Za-
terdag 13 October de voorradige pakjes en be
kertjes zonder banderolle uitverkoopen.
Hetgeen gisteren werd gemeld, dat los vet
en losse reuzel in het vervolg nergens meer te
krijgen zal zijn, kan aanleiding geven tot mis
verstand. Hier is alleen bedoeld gesmolten vet
en reuzel.
Gelijk de minister kort geleden nog officieel
mededeelde, blijft ongesmolten vet vrij van de
crisisbelasting.
Nog geen beslissing genomen omtrent
de bezetting van het conservator
schap.
Door mej. Groeneweg waren aan den Minister
van O. K. en W. eenige vragen gesteld of er
pogingen worden gedaan, om een buitenlander
als conservator aan de Psychiatrisch-Neurolo-
gische Kliniek te Utrecht te verbinden.
Minister Terpstra heeft in antwoord daarop
meegedeeld, dat Curatoren der Rijksuniversiteit
te Utrecht bij hem voorstellen hebben ingediend
met betrekking tot de personeelsbezetting bij de
Psychiatrisch-Neurologische Kliniek. Deze voor
stellen dienen mede om te bereiken het bedrag
hetwelk in verband met de maatregelen ter be
perking van de uitgaven aan deze universiteit
bezuinigd moet worden. Zij houden geen ver
band met de vraag betreffende de vervulling
van de vacature van conservator, voor welke
benoeming eventueel de vereischte gelden op de
begrooting beschikbaar zijn. Een beslissing om
trent de bezetting van dit'conservatorschap heeft
de minister nog niet genomen.
In een beschikking van den Minister van
Economische Zaken en Arbeid is thans aange
geven welke plantaardige en dierlijke vetten,
waarvan het vervoer en de verpakking onder
controle van de crisis zuivel centrale is ge
bracht, als zoodanig zijn aangewezen.
Met ingang van 9 Oct. zijn aangewezen als
andere spijsvetten in den zin van artikel 1 der
crisis-zuivel-wet
1. alle vetten, ongeacht of zij al dan niet een
bewerking hebben ondergaan en of zij al dan
niet zijn vermengd met uitzondering van
a. ongesmolten dierlijk vet; dat zich nog in
de vliezen bevindt;
b. cacaoboter;
c. melkvet;
d. vetten van mineralen aard of herkomst.
2. alle oliën, ongeacht of zij al dan niet een
bewerking hebben ondergaan en of zij al dan
niet zijn vermengd, met uitzondering van
a. oliën, die bij een temperateur van 15 gr. C.
vloeibaar zijn en geen hardingsproces hebben
ondergaan.
b. oliën van mineralen aard of herkomst.
Voorts is bepaald, dat over de vraag of een
vet of een olie van mineralen aard of herkomst
is, of wel of een olie bij een temperatuur van
15 gr. C. vloeibaar is en geen hardingsproces
heeft ondergaan zelfstandig worden beslist door
de Crisis-Zuivel-Centrale.
Verder zijn door den minister vastgesteld
opgenomen in de Stct. van 7 October het
model van de vervoervergunning voor den in
voer van andere spijsvetten, den prijs van de
bedoelde vervoervergunningen onderscheidenlijk
op j' 0,35 en 0,70 per K.G. vervoerde waar en
het model van het geleidebiljet voor den uit
voer van andere spijsvetten.
MEVROUW JULIA CUYPERS.
Bij haar gouden tooneel-juhileum.
In November a.s. hoopt de bekende tooneel-
speelster mevrouw Julia Cuypers haar 50-jarige
tooneelloopbaan te vieren. Mevrouw Julia Cuy
pers die vooral voor het Amsterdamsch tooneel-
liefh'ebbend publiek een onvergelijkelijke ac
trice is, werd geboren te Molenbeek St. Jean
nabij Brussel op 4 Sept. 1872. Reeds als kind trad
zij op in het „Alhambra" te Brussel, daar zij een
bijzonder goede stem bezat. Toen zij als klein
meisje op een kinder-uitvoering een zeer mooi
en gevoelig liedje had voorgedragen, werd de
schrijver Jules Hoste zóó door haar stem ge-
ïnspireerd, dat hij voor haar „De Brusselsche
Straatzanger" schreef. Dit stuk werd avond aan
avond door de jeugdige actrice opgevoerd en
de geheele Belgische pers was vol lof over het
kind en beloofde haar een schitterende toe
komst.
Door deze voorspelling aangemoedigd, ver
bond Julia Cuypers zich reeds op twaalf-jan
gen leeftijd voor goed aan het tooneel. Het
publiek zag en hoorde haar gaarne. Het „Al-
hambra-theater" was dan ook steeds uitver
kocht, wanneer de kleine Julia meespeelde. Een
specifieke zang- en tooneel-opleiding heeft Julia
Cuvpers eigenlijk nooit genoten. Op 13-jarigen
leeftijd vertolkte zij onder directie van Fau-
connier de hoofdrol in „De Martelares", welke
taak voor haar evenwel verre van gemakkelijk
was, daar zij de rol van een oude vrouw cre
ëerde. Doch deze vertolking ging haar zóó bui
tengewoon goed af, dat weldra verschillende
grootere rollen haar werden opgedragen. Nes
tor de Tiere scthreef toen „Roze Kate voor
haar en later „Belsama" en „Wilde Lea", waar
in zij zelf de hoofdrollen vervulde.
Van het „Alhambra" te Brussel ging zij
naar den Vlaamschen Schouwburg te Antwer
pen, alwaar zij eveneens spoedig de lieveling
van het tooneel-lievend publiek werd. Hier
wachtte haar evenwel een nog moeilijker taak,
daar de strenge directeur van Doezelaer haar
zware rollen te spelen gaf. Op zekeren avond
na een voorstelling werd haar de rol in „Ben
Leil", welke mevrouw Catharina Beersmans als
gast zou vervullen, toevertrouwd. Voor het in-
studeeren dezer lang niet gemakkelijke vertol
king had zij slechts twintig uur tijds, Met bo-
venmenschelijke inspanning studeerde zij haar
rol. Den volgenden avond was begrijpelijker
wijs iedereen in spanning, hoe of Julia Cuypers
zich van haar taak zou kwijten, doch zelfs de
veeleischende directeur van Doezelaer was vol
lof en bewondering over de wijze, waarop zij
haar rol speelde.
Bij de opening van de Beurs te Brussel
speelde Julia Cuypers in tegenwoordigheid der
geheele hofhouding. Te dier gelegenheid werd
het tooneelspel „Vorstenplicht" opgevoerd. Als
bewijs van erkentelijkheid en waardeering ont
ving zij toen den eerepenning van de stad
Brussel.
Des zomers trad zij als gast op in den
Schouwburg Van Lier en des winters was zij
verbonden als eerste actrice aan den Koninklij
ken Vlaamschen Schouwburg te Antwerpen. Op
tournée door Nederland trad zij toentertijd op
in „Charlotte Corday". Hierbij oogstte zij zoo'n
groot succes, dat het Amsterdamsch Tooneel be
slag op haar legde door met haar een langdurig
contract af te sluiten.
Door haar huwelijk met den heer Van Lier
bleef zii voorgoed in Nederland. In het „Grand
Theatre" kon men haar avond aan avond vin
den om de diverse succesrollen te vervullen. Tij
dens de verbouwing van den Amsterdamschen
Schouwburg verbond zij zich aan het „Lyrisch
Tooneel" van Louis Bouwmeester. Hier debu
teerde zij in Herman Heyermans' „Schakels";
de rol van de huishoudster werd haar toegewe
zen. Nadat haar contract met het „Lyrisch Too
neel". was beëindigd, kwam zii weer terug naar
het „Grand Theatre" onder directie van Frank;
later onder die van de Gebroeders Van Lier.
Hier bleek, dat de groote tragediènne ook te-
geliikertijd als soubrette kon fungeeren. Onder
regie van den heer Jos. Van Lier, werden de
nipuwst.e werken opgevoerd.
In 1907 vierde mevrouw Julia Cuypers haar
zilveren tooneel-iubileum. Niet alleen in Ne
derland. doch ook in Brussel en Antwerpen
werd dit jubileum herdacht, terwijl de stad
Antweruen baar de medaille der stad aanhood.
In 1923 werd mevrouw Cuypers door de Fran-
srhe regeering benoemd tot Officier de l'Aca-
démie, terwijl de Belgische regeering haar tot
ridder in de Kroonorde verhief.
In 1932 kunnen twee medische studenten, die
in 1931 zijn geslaagd voor de tentamina (eerste
gedeelte candidaatsexamen), worden toegelaten
tot verbintenis, om na met Rijkssubsidie
10.000) volbrachte studie als officier van ge
zondheid bij de zeemacht te dienen.
Inlichtingen bij lilde afd. A, Departement van
Dejeijsie: sollidtatie yèNz J8 Qetobet U&Z,