UJTBlADEri ED
TIJDSCHRIFTEil
ZATERDAG 5 NOVEMBER 1932
STEUN AAN DEN TUINBOUW.
De indiening van het wetsontwerp
met instemming begroet.
Eenige desiderata van de Tweede
Kamer.
DE LOONSVERLAGING VAN
NIJVERDAL.
DE HANDHAVING VAN ORDE EN
GEZAG.
Geen eisch aan de arbeiders loons
verlaging te aanvaarden.
DRAMA TE BATAVIA.
Ned. dame door huisjongen
vermoord.
DE WEG OVER DEN AFSLUITDIJK
Voor alle verkeer gesloten.
BUREN-VEETE.
OPIUMSMOKKELEN.
VERMETELE SMOKKELAAR^
FAMILIEDRAMA TE HEERLEN,
EEN MET EEN BIJL LEVENS
GEVAARLIJK GEWOND.
DUITSCHE SMOKKELAUTO
AANGEHOUDEN.
IJZEREN BALK NAAR BENEDEN
GESTORT.
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer nopens het Wetsontwerp tot
"wijziging en verhooging van het tiende hoofd
stuk der Kijksbegrooting van 1932 (uitkeerin-
gen ten behoeve van verbouwen van fruit en
warmoezerijgewassen.)
Vrijwel algemeen werd de indiening van dit
wetsontwerp toegejuicht.
Vrij algemeen vond het waardeering, dat dit
ontwerp terugwerkende kracht heeft door uit-
keeringen over het geheele jaar 1932 mogelijk
te maken; daardoor worden de bezwaren van
het lange aarzelen der regeering voor een
groot deel opgeheven.
Met den algemeenen opzet van het plan der
regeering: vergoeding van het verschil tus-
schen den prijs, dien het product aan de vei
ling heeft opgebracht en een richtprijs, kon
men zich in hoofdzaak vereenigen.
Van verschillende zijden werd de meening
uitgesproken, dat de voorgestelde steunmaat
regel beslist onvoldoende zal zijn. Neemt men
het advies van de commissieLovink als
grondslag, dan zou men tot een totaal van
ongeveer 20 millioen gulden moeten komen.
Verscheidene leden waren van meening, dat
de tuinbouw met het verleenen van dlrecten
regeeringssteun alleen niet voldoende gehol
pen zal kunnen worden. Er zullen ook andere
voorzieningen getroffen moeten worden.
Bepleit werd wijziging van de Crisispachtwet
In dien zin, dat de toepassing der wet ook voor
tuingrond (zoowel voor grove als fijne cultu
res en ook voor kassen) buiten twijfel gesteld
en de continuatie der pacht verzekerd wordt.
De toestand der tuinders, die een eigen be
drijf hebben en die zwaar in de schulden zijn
geraakt, eischt verder de aandacht. Van hun
moeilijkheden wordt misbruik gemaakt, door
dat getracht wordt voor een gering bedrag hun
eigendommen over te nemen.
Het zijn niet alleen de hypotheekschulden,
zoo werd voorts besproken, die de tuinbouwers
in moeilijkheden brengen. Zij beschikken ook
niet meer over de middelen om de noodige be-
drijfsuitgaven voor kunstmest en arbeidsloonen
te doen. De voorgestelde regeeringssteun zal
bij verre na niet toereikend zijn om deze moei
lijkheden op te heffen. Hier dreigt dus ver-
waarloozing van den cultuurgrond en het is
een landsbelang dit te voorkomen.
Ten slotte werd opnieuw de aandacht geves
tigd op den invoer van buitenlandsche groen
ten, fruit, aardappelen en andere land- en tuin
bouwproducten.
Door verscheidene leden werden maatregelen
gevraagd om te voorkomen, dat de toch al zeer
lage loonen der arbeiders in de bedrijven, die
nu gesteund zullen worden, nog zullen worden
verlaagd.
Bij sommige leden had het teleurstelling
gewekt, dat niet tevens maatregelen zijn voor
gesteld ten behoeve van de boomkweekers, die
eveneens in zeer moeilijke omstandigheden
verkeeren.
Ook vragen enkele leden, waarom geheel
andere groepen der bevolking, die in nood ver
keeren, bijv. de binnenschippers, niet gesteund
worden.
Verscheidene leden wezen er op, dat het
noodzakelijk zal zijn in het plan van uitvoe
ring een afzonderlijke regeling ten behoeve
van de kleine tuinders, die niet aangesloten
zijn bij een veiling, op te nemen.
Dat de geheele steunregeling over de veiling
loopt, achtten sommige leden niet gewenscht;
dit beteekent h.i. een dwang om op de veilin
gen te verkoopen.
Voorts werd aangedrongen op een voorzie
ning voor de Jonge tuinbouwers, die in de basis
jaren nog niet of niet gedurende alle 3 jaren
tuinbouwproducten aan de veiling brachten.
Tegen de bepaling, dat slechts uitkeeringen
zullen geschieden aan personen, die in den
tuinbouw hun hoofdberoep vinden, hadden
eenige leden bezwaar. Zij zouden willen spreken
van bona-fide tuinbouwers om te voorkomen,
dat personen, die een gemengd akker- en tuin
bouwbedrijf hebben, buiten deze regeling val-
Het regeeringstelegram slechts van
administratieve beteekenis.
„Uitvechten van meeningsverschillen
op straat zal niet worden gedoogd
Wat het handhaven van het gezag en het
- verzekeren der openbare orde betreft, zegt de
Regeering in haar Memorie van Antwoord aan
de Tweede Kamer, betreffende hoofdstuk I,
stemt de regeering in met de meening, dat zij,
zoo de locale autoriteiten zich niet doordrongen
voelen van haar plicht de openbare orde en
veiligheid te handhaven, de noodzakelijke maat
regelen dient te nemen. ,.Zoo noodig na wets
wijziging" zegt het voorloopig verslag.
Ook dit wordt beaamd. Al is het in dit geval
geen wetswijziging, de wijziging in de steun
regeling voor zooveel de regeling van één of
meer malen stempelen door werkloozen be
treft, kan hier als voorbeeld worden aange
haald.
Naar aanleiding van het denkbeeld „wets
wijzigingen" zij echter er op gewezen dat de
preventieve werking van zoodanige voorschrif
ten niet mag worden onderschat. De regeering
toch beseft ten volle, dat de huidige algemee-
ne toestand waarvoor de verantwoordelijkheid
noch aan de regeering, noch aan het Neder-
landsche volk kan worden toegeschreven, en
die door beide slechts kan worden betreurd,
de neiging wakker roept, en, voorzoover reeds
aanwezig, versterkt, om zich te uiten en in
het openbaar blijk te geven van hetgeen de
gemoederen beroert.
Tegen deze neiging tot uiten kan niet met
voorschriften worden opgetreden, ook niet door
een stelselmatige afwijzende houding ten op
zichte van de uitingen. Slechts wanneer de
uitingen zijn of dreigen te zijn een aantasting
van het wettiggezag of een verstoring van de
openbare orde, is het de plicht der overheid,
in te grijpen.
Het uitvechten van meeningsverschillen op
straat zal, indien dit ten koste van de open
bare orde zou moeten geschieden, dan ook nim
mer worden gedoogd. Evenmin de inmenging
von groepen of personen, die zich geroepen
achten, de politie ongevraagd bij te staan, of
'zelfs haar taak geheel of gedeeltelijk over te
nemen.
Het in toenemende mate zich voordoend ver
schijnsel, dat aanhangers van bepaalde staat
kundige opvattingen zich in uniform steken,
verdient toch naar het oordeel der regeering de
aandacht. Zij overweegt of te dezen een doel
treffende voorziening mogelijk is. Met instem
ming de regeering, kennis van de meening
der led n die in een onrechtmatig optreden
van fa-n bi»r ie lande niet minder gevaar
zien. ri. n "'n vn «ocfalisten en communisten.
Ook dl reling i= van m -i ',7t e"
tegemoetkomendheid tegenover lien, die, uit
welk motief ook, de openbare orde willen ver
storen, misplaast zou zijn.
Op de vragen van den heer Amelink In ver
band met een op-18 October van Overheidswege
aan het gemeentebestuur van Hellendoorn ge
zonden telegram betreffende uitsluiting van
steunverleening en werkverschaffing ten aan
zien van arbeiders der Koninklijke Stoomwe
verij, die weigeren loonsverlaging te aanvaar
den, heeft Minister Ruys de Beerenbrotfck ge
antwoord, dat het telegram bedoelde een herin
nering aan de steunregeling (art. 17d en f).
Daar het mitsdien geen principieels, louter een
administratieve beteekenis had, is het buiten
voorkennis van den ondergeteekende door den
secretaris-generaal van diens Departement af
gedaan en onderteekend.
De verkorte vorm, waarin een telegram
pleegt te worden gesteld, brengt het gevaar
mede, dat er een andere bedoeling in wordt
gelezen dan bij het stellen voorzit. Zoo in het
onderhavige geval. Het telegram is opgevat,
alsof de bedoeling zou zijn geweest zich in te
laten met een concreej loonconflict in het par
ticuliere bedrijf. Niets is minder juist. Het
telegram had slechts tot doel de werknemers
in hun eigen belang te doen wijzen op de ge
volgen, welke zouden intreden, indien het
loonconflict er toe zou leiden, dat het werk
in de fabriek geen voortgang zou kunnen
hebben. Nu deze bedoeling blijkt te zijn mis
verstaan, moet de ondergeteekende het betreu
ren, dat het telegram niet in meer klaren vorm
de bedoeling tot uitdrukking bracht.
Het telegram had niet tot doel den arbei
ders den eisch te stellen, een loonsverlaging
te aanvaarden; dezen bleven vrij, desgewenscht
het werk te staken. Voor dit laatste geval be
oogde het telegram hun op het hart te binden,
te bedenken, dat zij in dat geval volgens de
steunregeling geen steun zouden ontvangen.
De vraag kan rijzen, of het telegram op het
geschikte oogenblik is gezonden. Het antwoord
hangt af van de vraag, wat zou gebeurd zijn,
indien het telegram niet verzonden ware.
Achteraf gezien dan, nu de rapporten, die den
secretaris-generaal ter beschikking stonden en
waarop hij moest steunen, zijn aangevuld met
vollediger kennis van den feitelijken toestand,
moet worden toegegeven, dat het juiste oogen
blik van een telegram als het onderhavige nog
niet gekomen was.
BATAVIA, 4 November. (ANETA).
Mevr. Rijkhof, echtgenoote van een ambte
naar van den P. T. T.-dienst, werd hedenmiddag
door haar echtgenoot dood in de keuken aan
getroffen. Vermoedelijk is zij door een huis
jongen vermoord.
Toen de heer Rijkhof thuiskwam, vond hij
het geheele huis gesloten. Overal trof hij bloed
sporen aan, welke tenslotte leidden naar de
keuken, die eveneens gesloten was. De heer
Rijkhof trapte de deur open en vond zijn echt
genoote met een snede van 40 centimeter in
de buik dood.
Het nader onderzoek leverde de praktische
zekerheid op dat de huisjongen dezen moord
heeft gepleegd. Hij is voortvluchtig. Een mes
en de leege beurs van de vermoorde dame wer
den gevonden.
De Directeur-Generaal der Zuiderzeewerken
maakt bekend, dlat met ingang van heden
5 November de weg over den afsluitdijk
tijdelijk voor alle verkeer anders dan ten be
hoeve van de uitvoering van de werken wordt
afgesloten, zoodat ook aan hen, die zich de ge
bruikelijke vergoeding ten bate van het Crisis
comité zouden willen getroosten, voorloopig
geen toegang kan worden verleend.
ONEERLIJKE POLDERONTVANGER.
Voor de rechtbank te Middelburg is Vrijdag
behandeld de zaak tegen den 67-jarigen H. J.
v. d. O., ontvanger-griffier van verschillende
polders en wonende te Terneuzen, wien ten
laste was gelegd, dat hij in totaal 17.300; toe-
behoorende aan de waterschappen of polders,
heeft verduisterd.
Na het hooren der getuigen vorderde de of
ficier van justitie tegen verdachte een gevange
nisstraf van één jaar.
De verdediger, mr. C. Tichelman, uit Terneu
zen, bepleitte een voorwaardelijke veroordeeling
en becritiseerde scherp het gebrekkige toezicht
van de polderbesturen en van Ged. Staten en
de Provinciale ambtenaren.
BRANDSTICHTING DOOR EEN
VELDWACHTER.
Door den advocaat/mr. H. H. Roobol te Arn
hem is ter Griffie van het Gerechtshof aldaar
namens den verdachte cassatie aangeteekend
tegen het arrest van dat Hof, waarbij de chef
veldwachter G. J. A. te Zetten, wegens brand
stichting werd veroordeeld tot een jaar ge
vangenisstraf.
DOOR DOLLE KOE AANGEVALLEN
Toen de heer W. te Terwolde zijn vee uit de
weide had gehaald en hiermede huiswaarts
keerde, schrok een der koeien en stoof plot
seling op de vrouw van W. af. Het razende
dier bewerkte d evrouw met de horens, waar
door het slachtoffer ernstig werd gewond. Het
beest is later neergeschoten.
INBRAKEN TE NIJMEGEN
Naar wij vernemen, zijn door de recherche
te Amsterdam twee mannen aangehouden, die
verdacht werden van de inbraken in den nacht
van Allerheiligen in twee fabrieken te Nij
megen gepleegd.
De twee arrestanten zijn overgebracht naar
Nijmegen.
Bij hun verhoor heeft een hunner, zekere
B. uit Doorn, bekend bij de inbraken betrok
ken te zijn. Hij is daarop in verzekerde bewa
ring gesteld. De ander is op vrije voeten
gelaten.
Twee Nijmeegsche medeplichtigen van B.
zijn nu nog voortvluchtig.
De gestolen goederen zijn volgens B's ver
klaringen in een bosch in de omgeving van
Nijmegen verstopt.
a WIVIl
PER KANO OVER DE NOORDZEE.
Volgens een te IJmuiden ontvangen bericht
is Frau Müller met haar kano Hamburg, langs
de Belgische en Fransche kust Inmiddels te
Calais aangekomen. Zoodra een gunstige ge
legenheid zich voordoet, zal Frau Müller van
daar naar Dover het Kanaal oversteken.
RUSSISCH PARADIJS
De loco-sovjetgezanten in de Tweede Kamer
verkondigen voortdurend, dat de toestand in
Rusland zoo niet volmaakt, dan toch het vol
maakte nabij is.
Maar de zeer deskundige Russische mede
werker van het „Alg. Handelsblad" die zoo
pas een reis maakte door Stalin's gebied,
schrijft Vrijdagavond
Inderdaad overal waar men in Europeesch
Rusland komt demonstreert de boerenbevol
king haar armoede: hetzij men toevalliger
wijze afstapt aan een station aan den Wolga,
of men brengt een bezoek aan de boeren-
markt te Charkof, in de Oekraiiene. of te
Moskou, overal hetzelfde beeld: velen bren
gen niet zelden hun laatste, lang en zuinig
bewaarde armzalige kleedingstukken of een
stuk beddegoed ter markt ter verkrijging
van wat luttel geld, waarvoor zij wat levens
middelen kunnen koopen ter rekking van
het poovere bestaan;, anderen trachten een
met veel moeite in de coöperatieve winkels
verkregen stuk katoenen stof, een hemd, een
pantalon, een paar kindersokjes, een tafel
kleedje, patronen voor een winterjas te gelde
te maken om aldus te voorzien in hun be
hoefte aan de karige levensmiddelen, die
tegen gepeperde prijzen op de markt ver
schijnen. Het komt voor dat als een boer met
een zak meel naar de markt trekt, honder
den hem volgen om hem wat van zijn voor
raad te kunnen afkoopen.
De bolsjewisten spreken niet gaarne over
hun agrarische politiek, d.w.z. over hun mis
slagen en tegenslagen. Bij gesprekken met
bolsjewistische ambtenaren en vakvereeni-
gingsbestuurders komt men spoedig tot de
gevolgtrekking, dat de tijd aan de bespre
king yan hun agrarische politiek besteed,
verloren tijd is. Zij releveeren slechts wat
de bolsjewistische literatuur opdischt, het
geen niet anders is dan het theoretische re
cept. Het contact met den boer zelf is Jn-
tructiever, dat ook het scherpste toezicht
van de vertegenwoordigers der Sovjet-regee
ring met hun uitgebreid net van militair en
politietoezicht niet zou kunnen verhinderen,
ook al zouden zij dat willen: de boer trekt
thans als opgejaagd wild vaak eenvoudig op
zoek naar brood door het heele land, en
neemt zijn ervaring als 'een bittere herinne
ring met zich mede, die hij overdraagt op
wie hem ernaar vraagt.
*- Overal dezelfde ervaring: er heeft zich in
de afgeloopen paar jaren door het geheele
land een verbitterde strijd afgespeeld, waar
in aan beide kanten, zoowel aan dien der
boeren als aan dien der communisten, veel
offers aan menschenlevens zijn geëischt.
WOORDEN EN DADEN
De Gelderlander driestart:
In Zaandam loonsverlaging.
De Burgemeester is er socialist, de meer
derheid van den Raad behoort tot de S.D.A.P.
Eén communist, die stemde tegen.
Een lid van de O.S.P., ook tegen.
Maar voor 't overige, alle sociaal-democra
ten voor. In Zaandam. Waar zij de meerder
heid vormen.
In alle gemeenten, waar zij de minderheid
uitmaken, stemmen ze tegen. Die communist
en het lid van de O.S.P. daar in Zaandam
deden net, wat de socialisten in* andere ge
meenten doen: zij vragen naar niets, stem
men tegen. Zij kunnen zich deze weelde ver
oorloven, omdat ze in de oppositie zijn.
Maar als zij de meerderheid vormen, ver
antwoordelijkheid dragen, de eindjes touw
aan elkaar moeten knoopen, dan zijn ze niet
beter of slechter dan anderen.
THEORETISCHE ARMOEDE
Uit een artikel van Hilda VerweyJonker
in de „Sociaal-Democraat":
De theoretiese armoede van de soclaal-de-
mokratie is de eerste hinderpaal voor intel-
lektueele jongeren, die van ganser harte tot
de partij toe zouden willen treden. De dage-
likse politiek vormt de tweede. Deze brengt
grievender teleurstellingen en groter veront
rusting omdat dag aan dag haar tekortko
mingen tot uiting komen: een intellektueel
ook al is hij sinds jaren goed socialist
schrikt telkens van de benepen kleinburge-
likheid en de Telegraafachtige bombast van
de „Arbeiderspers", Het is veel van wat de
V.A.R.A. uitzendt, in hooge mate onsympa
thiek. Hij moet zich elke week ergeren aan
schijnheilige recensies van sensatiefilms, hij
mist smartelik elke poging van de strijden-
dé arbeidersklasse om zich te ontworstelen
aan de dekadente burgerlike kuituur.
GEDREVEN LEIDERS
Wij lezen in de „Vrijzinnig-Democraat":
De sociaal-democraten gaan op 8 November
een groote meeting op Houtrust in den Haag
beleggen en zullen daaraan, wanneer de bur
gemeester de vereischte toestemming zal ge
ven, een straatbetooging verbinden. De actie
van de communisten en O.S.P.'ers is dus op
dit punt met een volledig succes bekroond.
Nog geen jaar geleden heeft de heer Albarda
zich in het weekblad „De Sociaal-Democraat"
tegen een dergelijken eisch van de toen nog
tot zijn partij behoorende links-socialisten
met hand en tand verzet. Terecht wees hij
op het zeer groote gevaar, dat in dezen tijd
in straatbetoogingen is gelegen. Op den duur
heeft de leiding der S.D.AP. echter blijkbaar
niet over de kracht beschikt, om aan dien
drang weerstand te bieden. Men kan het com
munisten en O.S.P.ers niet euvel duiden, dat
zij thans Juichen. De verontwaardiging der
S.D.A.P. over hun triomfkreten wekte eenig
leedvermaak, daar de sociaal-democraten zelf
nooit anders hebben beweerd, dat dat alles
wat de „burgerlijke partijen" aan democra
tische politiek hebben gedaan, een gevolg van
hun aandrang was. Zij worden thans door
hun vroegere linksche vrienden met gelijke
munt betaald. Blijkbaar zijn de vrienden
niet voor niets zooveel jaren in de S.D.A.P.
zelf ter school gegaan.
VERZORGING EN VERNIEUWING
Uit een artikel van het Kamerlid Kuiper
in de „Volkskrant":
Wie even de moeite neemt de historie
der R. K. Staatspartij te onderzoeken, ziet
duidelijk afgeteekend een aanhoudend stre
ven naar verjonging en vernieuwing.
Gaan we niet verder terug dan een halve
eeuw, dan is dat streven niet alleen verper.
soonlijkt in overleden banierdragers als
Schaepman en Nolens, maar ook onder de le
venden zijn er aan te wijzen, die er niet
weinig toe hebben bijgedragen, dat de Staats
partij haar taak bleef vervullen zooals de
loop der wereldverhoudingen dit in afwisse
lende vormen eischt.
Daar mogen dan ook in de huidige moei
lijke omstandigheden, zoo vol van massale
zedelijke en materieele ellende, een bijzondere
deining en stuwing opkomen, dit is slechts een
bevestiging der historie, die telkens bij de
nadering der Kamerverkiezing dezelfde ver
schijnselen heeft gekend.
Wie zich herinnert wat aan de verkiezin
gen van 1918, 1922, 1925 en 1929 vooraf ging,
behoeft er zich volstrekt niet over te ver
bazen dat hetzelfde verschijnsel zich thans
herhaalt, en dat speciaal de crisisellende
daaraan een eenigszins scherpen inhoud
geeft.
Dit is de natuurlijkste zaak van de wereld,
want we hebben hier te doen met den weer
slag van de crisis op de politiek van het
oogenblik.
Als het anders was zou 't erger zijn, want
dit zou bewijzen dat de thans door economi
sche factoren in beroering zijnde volksziel
niet meer binnen de R.K. Staatspartij leeft.
Aan de worsteling tegen de crisisgevolgen
ontkomt men nergens, en als dit in de Staats
partij anders zou zijn, dan was 't mis. Dat
ware het ergste wat haar overkomen kon.
Dat thans niet te klagen is over den dood
in den pot, maar integendeel een frisch en
sprankelend leven merkbaar is, begroeten
wij liever als bevestiging van de stabiele
gezondheid der R. K. Staatspartij.
DE RADIO-BELASTING
De Kath. Radio Gids vlatft de door minister
de Geer aan de orde gestelde radio-belasting
bijzonder onsympathiek.
Meer nog: het voorstel heeft ons ten zeer
ste verbaasd.
Zijn er dan werkelijk nog ontwikkelde
menschen, die denken, dat de radio voorna
melijk als amusementsfactor in het tegen
woordig maatschappelijk- en gezinsleven kan
beschouwd worden, terwijl toch zoo duidelijk
de ontwikkeling van den omroep en de poli
tieke geschiedenis der laatste jaren het te
gendeel bewezen heeft.
Wij moeten veronderstellen) dat de minis
ter geen luisteraar is of behoort tot degenen,
die de radio nog steeds een „Spielerei" ach
ten, hoogstens geschikt, om het dagelijksch
sleurleven wat op te vroolijken.
De minister dient echter toch te weten
vóór hij met zijn handen grijpt naar een
welkom belastingobject, dat de radio een
groote cultuurfactor is geworden, het groote
middel om de massa te bereiken, het instru
ment, dat door de staatslieden gebruikt
wordt om tot het volk te spreken, het nieu
we apostolaat om het evangelie te verkondi
gen aan millioenen, die in onze ongéloovige
samenleving van de Blijde Boodschap niet
gehoord hebben. HU zal toch wel weten, dat
zijn eigen geloofsgenooten en de katholieken
geheel hun godsdienstig leven en cultuur
uitzenden, dat de professoren onzer univer
siteiten voor de microfoon spreken, de radio
de school is geworden voor den ongeletterde
om zich te ontwikkelen op allerlei gebied.
En kan dan een radiotoestel, dat al die ont
wikkelende en beschavende invloeden in het
huisgezin brengt, tot een weelde-instrument
gerekend worden, dat de staat belast als een
biljart of een motorboot?
Zullen wij nu in Nederland dat betreu
renswaardige verschijnsel gaan krijgen, dat
een zieke of ongelukkige, die aan zijn leger
stede of huiskamer gebonden is, belasting zal
moeten betalen als hij naar een preek hoort,
of luistert naar een troostend woord van
zijn priester of leeraar?
Maar in het buitenland wordt toch ook
belasting betaald?
Zeker, maar daar zorgt de staat voor' de
geheele uitzending en bekostigt ze. Hier be
kostigt de omroep alles, de staat niets. Maar
bovendien plukt de staat van de omroepen
per jaar eenige honderdduizenden voor het
gebruik der telefoonlijnen en nog eenige
tienduizenden guldens voor de licenties aan
de zenders. Als nu de minister zijn zin krijgt
zal de staat nu nog eens dezelfde menschen
uitpompen, die reeds geheel hun eigen om
roep bekostigen, 't Is toch wel heel erg.
Wij hopen dan ook, dat, zou de heer de
Geer niet op zijn voornemen terugkomen, er
van ons luisterend volk een krachtig verzet
uit moge gaan tegen deze belasting. Wij
wachten nog af, doch waarschuwen nu reeds
allen, die belang hebben bij dezen voorgeno
men maatregel, om het verloop dezer zaak
niet uit het oog te verliezen.
BLIJVENDE WERKVERRUIMING
De a. r. „Standaard'' schrijft:
Verloren gegane markten worden zoo
goed als nimmer geheel herwonnen. Met
name eene steeds meer noodzakelijk schij
nende reconstructie van onze bodemcultuur
dreigt de arbeidsgelegenheid op het platte
land blijvend te verminderen. Ook sommige
industrieën vertoonen dit toekomstbeeld.
Het zou ons niet verwonderen, indien we
ten slotte, ook na normale opleving, een
100 150.000 werkloozen zouden overhouden.
En wat dan?
Moet men daarmee dan maar genoegen
nemen? Moet men dan maar blijvend een 75
millioen per jaar aan werkloozensteun uit
geven? Of moet men trachten werken te
gaan uitvoeren, die nieuwe en blijvende ar
beidsgelegenheid scheppen?
Het antwoord kan toch niet twijfelachtig
zijn. De laatste weg is de beste, de noodza
kelijke.
Tot die categorie van werkzaamheden be-
hooren al zulke werken, die, na het gereed
komen, een bevolking blijvend vasthouden
en gelgenheid tot arbeid verschaffen.
We denken dan in de eerste plaats aan de
Inpoldering van het IJsselmeer. Eenmaal in
gepolderd, kan men daar op den duur een
bevolking van een half millioen verwach
ten, waarvan eên klein derde deel bij den ar
beid in breeden zin genomen betrokken
wordt. Op kleinere schaal zijn er andere
werken van dien aard. En al gelukt het nu
niet om daardoor de geheele werkloosheid
te overwinnen, ze kan toch misschien wel
zoover worden teruggedrongen, dat ze op
houdt een geesel voor ons volk te zijn.
Daarom stellen we werkverschaffing, die
blijvende werkverruiming biedt, op den
voorgrond.
Wegens ernstige mishandeling zware straf
geëischt.
Voor de rechtbank te Breda had zich te ver
antwoorden een 20-jarig arbeider uit Rucphen,
thans gedetineerd, beschuldigd van het toe
brengen van zwaar lichamelijk letsel door mid
del van een slachtersmes aan mej. J. G. v. d. B.
aldaar.
In den avond van 16 September was J. G.
v. d. B. bezig met haar kinderen naar bed te
brengen, toen een steen door de ruiten naar
binnen vloog. Ze vermoedde, dat dit het werk
was van verdachte, die naast haar woont en
vreesde, dat dit rultengooien den ganschen
avond zou duren. Ze wilde zich toen met haar.
kinderen naar de marechausseekazerne bege
ven en nam voor alle zekerheid een riek mede.
Buiten gekomen, werd haar de riek door
verdachte uit de handen gerukt; ze werd
tegen den grond geworpen en zeer ernstig
mishandeld. Uit het getuigenverhoor bleek
onder meer, dat tusschen haar en de familie
van verdachte een veete heerscht.
De president der rechtbank merkte op, dat
verdachte zooveel lee'3 Aver de familie v. d. B.
brengt uit wraak, '-lt deze een ernstige
mishandeling, gepleegi- door verdachte op een
dochtertje van mej. v. d. B., heeft aangegeven.
De officier van justitie, mr. E. baron Speijart
van Woerden, zegt in zijn requisitoir, at mej.
v. d. B. zich door de houding van verdachte op
een permanente verdediging heeft moe en n-
richten: om zich te kunnen verweren tegen
aanvallen van de zijde van bek aag e, gaa ze
nooit zonder riek uit; ze leeft voortdurend in
vrees voor represailles. Spreker achtte po
ging tot doodslag niet aanwezig, wel zware
mishandeling en eischte een gevangenisstraf
van vier jaar.
De verdediger, mr. P. Heemskerk te Prineen-
hage, achtte het toebrengen van zwaar licha
melijk letsel niet bewezen en de getuigen
verklaringen onbetrouwbaar. Ten slotte heeft
niemand gezien, dat verdachte gestoken heeft;
waarom hij vrijspraak vroeg.
Uitspraak over 14 dagen.
Daarna stonden terecht de 18-jarige zuster
en de 16-jarige broer van den arbeider, be
schuldigd van medeplichtigheid. Het O.M.
eischte tegen het meisje 1" boete, te ver
vangen door een hechtenisstraf van 10 dagen
en tegen den jongen 10, subs, twee weken
tuchtschool.
Een groote partij aangehouden.
Door de douane te Semarang is een groote
voorraad opium ontdekt, welke verborgen was
in de wanden van twee kisten met sedep
malem.
De kisten waren aangevoerd met het s.s.
Tjinegara van de J.C.J.L. en bestemd voor een
zekeren Tan Bouw Ngie te Semarang. Zij
waren in Araoy aan boord van het schip ge
laten.
De aandacht van de douane werd op de kisten
gevestigd door het feit, dat het deksel met
scharnieren bevestigd was, een uitzonderlijke
wijze van verpakking voor goederen als sedep
malem. De verificateur kreeg opdracht de kisten
nauwkeurig in het oog te houden en bij het
inklaren werden door hem op de buitenwan
den der kisten nabij de reten van de planken
bruine vlekken ontdekt, die wel eenigszins op
ruwe opium geleken. Ook de geur van opium
was aanwezig.
Een en ander was oorzaak, dat een plank
van een der kisten werd verwijderd. Toen bleek
hoe het begeerde genotmiddel verborgen was.
In de planken die de zijwanden van de kisten
vormden, waren rijen gaten geboord, waarin
kokertjes van zink zaten, iets langer dan een
asperinebuisje. Ieder kokertje bleek ongeveer
een thail opium te bevatten. De uiteinden van
de kokertjes waren van buitenaf niet zichtbaar
daar de gaten dwars in de planken wa
ren opgehoord en de planken op gewone
wijze naast elkaar gespijkerd waren. De ver
binding tusschen de planken was versterkt
door spieën van bamboe, die eveneens onzicht
baar van buitenaf tusschen de zijkanten der
planken waren aangebracht. De kisten waren
bestemd voor een zekeren Tan Bouw Ngie, een
Chinees, die wel in Semarang een pied terre
heeft, doch feitelijk elders thuis hoort.
Nadat de smokkelwaar ontdekt was, werd
Tan onmiddellijk gearresteerd.
Volgens het Alg. Hbld. is het niet uitgesloten
dat Tan Bouw Ngie tot een kongsie behoort,
die in Midden-Java talrijke vertakkingen heeft
en zich behalve met opiumsmokkelen met den
handel in (Chineesche) slavinnen bezig houdt
Het aantal buisjes, dat in de kisten verborS®"
was, bedroeg 616, bevattende ruw geschat, 4
thail opium. Deze hoeveelheid vertegenwoord'
een waarde van 10.000.
Smokkel-auto in razende vaart door drie
cordons douanebeatnbte°"
^en meldt ons uit Herzogef£®^e]aarg
Donderdagavond hebben ,aten zjen
vermetel staaltje van hun flu "P
de z.g. Berrenberg te Herzog«°rath' Ne-
derlandsche grens. welhekoua„
Een bij de douanebeamb Krens auto
kwam van de Nederlands door
brak in razende vaart h on van
douanebeambten, die an licht-
kogels het volgende cordon waarschuwden.
Hoewel dit tweede C01 tkelaars oAi°^ei1 aUt°
opende, wisten de sm^kelaars ook hler door.
heen te breken, en 25 A derde cor-
don, vanwaar de,atoen <qonr ^clloten werden
nagezonden. Eers t snijke»- anP den wes
legde planken met PJ alle vier de ban
den vernield ^den. kwam (le auto tot stil.
stand, nadat de 1eept nog geprobeerd
had op de velSea jden- De inzittenden sto
ven naar alle kanten uiteen en siechts een
22-iarige smokke aar kon gearresteerd worden.
In den auto vond men 250 K.G. koffie.
GROOTE GARAGE-BRAND.
Vier auto's vernield.
Vrijdagmorgen ontstond brand in de groote
auto-garage der expediteurs-firma Gebr. Ver
hagen, e mteloord. De brand greep zoo snel
0m zich heen, dat een drietal vrachtauto's en
een luxe auto direct mede vlam vatten en in
hot vuur verloren gingen.
Geholpen mede door een gunstigen wind, was
men na een uur den brand meester en kon het
woonhuis, dat evenwel veel waterschade beliep,
behouden blijven. De totale schade wordt op
30.000 geraamd.
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN.
De „Snip" is op de uitreis gister te Medan
aangekomen.
De „Havik vertrok heden uit Batavia en
landde te Medan.
De „Ijsvogel" (uitreis) vertrok uit Rome en
landde te Athene.
De „Pelikaan" (thuisreis) vertrok uit Cairo
en landde eveneens te Athene.
DIAMANTEN KLOOSTERFEEST.
De eerw. mère Frangoise viert a.s. Zondag
in het Ursulinenklooster te Grubbenvorst haar
diamanten kloosterjubileum.
Noodlottige twist tusschen twee
broers.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag heeft
zich te Heerlen een familiedrama afgespeeld
aan de Kasteellaan ten huize van den gehuw
den mijnwerker K. v. d. H. Tot voor eenigen
tijd, woonde bij dezen zijn ongehuwde broer in.
Deze was werkloos geworden en mede door
andere omstandigheden was hem door zijn
ouderen broer de toegang tot zijn woning ont
zegd.
Niettegenstaande dit verbod drong deze
's nachts meermalen stil de woning binnen om
zich op een zolderkamer schuil te houden
Eenigen tijd geleden zag de ongehuwde
broer W. reeds een proces-verbaal tegen zich
opmaken wegens huisvredebreuk.
In den genoemden nacht toen IC v. d. H. op
de mijn werkzaam was, drong zijn broeder W.
weer de woning binnen. De vrouw en kinderen
vluchtten het huis uit, omdat W. dreigde, dat
er iets gebeuren ging. Vrouw en kinderen be
gaven zich naar in de nabijheid wonende fa
milie. Van hier waarschuwde men den man op
de mijn, die zich dadelijk naar zijn woning be
gaf. Daar vond hij zijn broer te bed op de zol
derkamer. Naast het bed stond een bijl. Toen
W. zijn ouderen broer zag, sprong hij uit het
bed en wilde hem met een broodmes te lijf.
K. greep de bijl, ving de steek op, gaf W.
die met het mes woest bleef toesteken, een slag
op den arm. Toen W. nogmaals probeerde K.
een steek toe te brengen sloeg deze W. met
de bijl op het hoofd. Badend in zijn bloed
zakte W. in elkaar. Hij had zware wonden
aan voorhoofd, kin en achterhoofd. K. meende,
dat hij zijn broer gedood had, vluchtte weg,
ging naar de mijn, haalde daar zijn loon,
bracht dit bij zijn vrouw en meldde zich daar
na bij de politie.
Onmiddellijk stelde de recherche een onder-
zoek in. Men vond den gewonde in levensge
vaarlijken toestand. Dr. Dahmen, die dadelijk
ontboden werd, achtte opname in het zieken
huis noodzakelijk, alwaar operatief moest
worden ingegrepen.
Nadat tegen K. proces-verhaal was opge
maakt werd hij op vrije voeten gesteld.
De toestand van W. is zeer slecht.
BOTSING TUSSCHEN AUTO'S.
Twee auto's, een Nederlandsche en een Duit-
sche, reden op de NIeuwstraat te Kerkrade in
snelle vaart tegen elkaar. De inzittenden van
den Duitschen auto, een echtpaar uit Setterich,
werd zwaar gewond. Beide auto's bekwamen
veel averij.
BEDRIEGELIJKE BANKBREUK?
Voor de rechtbank te Amsterdam had zich
een 54-jarige landbouwer uit Mijdrecht te ver
antwoorden, verdacht van bedriegeUjke bank
breuk.
Volgens de dagvaarding zou de man op
16 December 1921 te Uithoorn, opzettelijk, ter
wijl hij op fiat tijdstip wist, dat zijn faillisse
ment niet BBeer kon worden voorkomen, ter
bedriegelijte» verkorting van de rechten van
zijn schuldeischers, aan zijn zwager R. zijn ge
heele hebben en houden hebben verkocht
voor 5899.
Verdachte was ®8®0, so^u'dig aan R. en
kreeg 99 contant uitbetaald.
Op 10 Februari l93" werd de man door de
Amsterdamsche rech bank failliet verklaard;
het bleek den curator toen, dat verd. niets
meer bezat. D® z]vager' a's getuige gehoord,
zeide niet te aeDben geweten, dat verd. in
moeilijkheden za bij had geweigerd die goe
deren af te geJen aan den curator mr. S. B.
de Leeuu' en deze stelde een strafklacht in.
De OtTer van Justitie achtte het tenlaste
gelegd0 "wezen en requireerde tegen verd.
acht maanden gevangenisstraf.
Jjr. B. van Gelderen wees er in zijn pleidooi
op, dat zijn cliënt het faillissement niet kon
voorzien, daar dit is aangevraagd door den
derden hypotheekhouder, die door onderpand
gedekt was.
°°k van bedriegelijke verkorting van de
Ai fn der schuldeischers is volgens pl. niets
gebleken. Verd. hoopte slechts zijn bedrijf te
unnen voortzetten en daardoor zijn credl-
euren verder te kunnen afbetalen. Verd. heeft
ere tijden gekend; voor drie jaar had hij
de boerderij voor 64.000 kunnen verkoopen.
Had de derde hypotheekhouder gewacht, dan
zouden de crediteuren de volle 100 pet. beb-
ben gekregen. De verdediger wees er op, dat
de Officier heeft te bewijzen, dat verd. de cre
diteuren bedriegelijk wilde benadeelen; onvol
doende is, dat zij objectief benadeeld zijn. Verd.
moet het hebben gewild. Daar dit bewijs in
geen enkel opzicht Is geleverd, vroeg mr. Van
Gelderen vrijspraak.
TIMMERFABRIEK AFGEBRAND.
Te Leiden is gisterenavond door onbekende
oorzaak brand ontstaan in de timmerfabriek
der fa. Gebrs. S. aan den Romburgerweg aldaar.
Een loods, waarin een zestal machines was
ondergebracht en een gebouw, dat dienst deed
als kantoor en bergplaats brandden tot den
grond toe af. Een leege loods bleef behouden.
De schade aan de gebouwen, eigendom van de
N.V. Maatsch. Bezit te 's-Gravenhage, geraamd
op 10.000, wordt door verzekering gedekt.
Of de schade aan machines en materiaal, ruim
12.000 door verzekering wordt gedekt, is niet
bekend.
Nederlandsche rijksambtenaren deden een
prachtige vangst, met de aan hou mg van een
vrachtauto,, die vol Duitscbe margarine zat. Da
ambtenaren hadden een paar banden van den
auto stuk geschoten. De bestuurder had zich
in de cabine beveiligd door het aanbrengen van
looden platen.
Drie arbeiders gewond.
Toen gisteren, even voorbij den spoorwegover
gang, aan de Kerklaan, te Groningen, eeniga
arbeiders bezig waren voor een in aanbouw
zijnde schuur een ijzeren dakspant op te take
len, brak het touw. De ijzeren balk stortte naar
beneden en trof drie arbeiders, die allen vrij
ernstig werden gewond. Een hunner, zekere A.,
beliep een zoodanige kneuzing aan den rug,
dat hij naar het ziekenhuis moest worden ver
voerd.